Hoofdstuk 2 Belastingplicht
1 Wie is btw-belastingplichtige?
1.1 Belang
Het is van belang om te weten of men al dan niet wordt beschouwd als btw-belastingplichtige, omdat dat heel wat verplichtingen met zich meebrengt. Denk maar aan:
– het indienen van periodieke btw-aangiften of andere aangiften;
het opstellen van facturen;
– het indienen van bepaalde listings;
– het voeren van een boekhouding;
het houden van bepaalde registers;
De belangrijkste verplichtingen die de hoedanigheid van btw-belastingplichtige met zich meebrengt, worden toegelicht in het hoofdstuk ‘De verplichtingen van de btw-belastingplichtige’.
1.2 Wettelijke bepaling
In het Wetboek van de Belasting over de Toegevoegde Waarde (art. 4, § 1, eerste lid WBTW) vinden we de volgende definitie: ‘Belastingplichtige is eenieder die in de uitoefening van een economische activiteit geregeld en zelfstandig, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk of aanvullend, leveringen van goederen of diensten verricht die in dit Wetboek zijn omschreven, ongeacht op welke plaats de economische activiteit wordt uitgeoefend.’
De definitie omvat vier essentiële kenmerken die noodzakelijk en voldoende zijn. Daarnaast bevat ze nog twee bijkomstige kenmerken, die elke dubbelzinnigheid voorkomen. De vier essentiële kenmerken zijn:
de hoedanigheid van de persoon: eenieder is btw-belastingplichtige;
– de aard van de verrichte werkzaamheid: het in de uitoefening van een economische activiteit verrichten van leveringen van goederen of diensten die in het Btw-Wetboek zijn omschreven;
de geregelde wijze waarop die werkzaamheid wordt uitgeoefend;
– de uitoefening van die werkzaamheid op zelfstandige wijze.
De twee bijkomstige kenmerken zijn:
– de uitoefening van die werkzaamheid met of zonder winstoogmerk ;
– het hoofdzakelijk of aanvullend uitoefenen van die werkzaamheid.
1.3 Kenmerken
1.3.1 De hoedanigheid van de persoon
Eenieder kan btw-belastingplichtige zijn. Onder eenieder verstaat men:
natuurlijke personen (ook minderjarigen, het niet-bezitten van rechtsbekwaamheid maakt niet uit);
– alle rechtspersonen (private en publieke);
alle verenigingen (maatschap, vzw);
Het al dan niet vervullen van de voorwaarden om handel te kunnen uitoefenen (vestigingsattest, milieuattest …) maakt niet uit.
1.3.2 De aard van de verrichte werkzaamheid
De leveringen van goederen of diensten moet men verrichten in de uitoefening van een economische activiteit. Economische activiteit omvat:
– alle werkzaamheden van een:
• fabrikant (bv. tapijtenfabrikant),
• handelaar (bv. slager),
• dienstverrichter (bv. aannemer);
– de winning van delfstoffen zoals gas, olie, zand, grind en schelpen;
landbouw;
– de uitoefening van vrije of daarmee gelijkgestelde beroepen zoals arts en accountant;
– de exploitatie van een lichamelijke of onlichamelijke zaak om er duurzaam opbrengst uit te verkrijgen, zoals de verhuur van een garage, appartement of wagen.
1.3.3 Geregelde werkzaamheid
De leveringen van goederen of diensten moet men geregeld verrichten. Geregeld betekent: een opeenvolging van handelingen, ongeacht of men die handelingen verricht met lange tussenpozen. Essentieel daarbij is dat die handelingen met een bepaalde regelmaat plaatsvinden. Een handeling die jaarlijks op hetzelfde tijdstip wordt georganiseerd, zoals bijvoorbeeld de organisatie van een jaarbeurs, merkt men aan als een geregelde werkzaamheid.
1.3.4 Zelfstandige werkzaamheid
Naast het voldoen van alle andere voorwaarden vereist de hoedanigheid van btw-belastingplichtige dat men de werkzaamheden zelfstandig verricht. Onder zelfstandig verstaat men: werkzaamheden worden op zelfstandige basis verricht. Er is geen band van ondergeschiktheid. Men verricht de werkzaamheden niet onder het gezag van iemand.
1.3.5 Met of zonder winstoogmerk
Om als btw-belastingplichtige te worden aangemerkt, is het niet noodzakelijk een winstoogmerk te hebben of met andere woorden winst te willen maken, zoals een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) ook een btw-belastingplichtige kan zijn.
1.3.6 Hoofdzakelijk of aanvullend
Het is van geen belang of de verrichte werkzaamheid al dan niet aanvullend gebeurt voor de verkrijging van de hoedanigheid van btw-belastingplichtige. Een aanvullende werkzaamheid oefent men uit naast een andere, die de hoofdwerkzaamheid is. Zo kan een werknemer, naast zijn hoofdactiviteit waarvoor hij niet zelfstandig optreedt maar zich in een band van ondergeschiktheid bevindt, ook geregeld en op zelfstandige wijze een activiteit uitoefenen waarvoor hij als btw-belastingplichtige wordt aangemerkt.
1.4 Voorbeelden
Voorbeelden van btw-belastingplichtigen:
– een vrouw start als zelfstandig huisarts;
een minderjarige die geregeld en zelfstandig goederen verkoopt op een markt (al dan niet online);
– een bediende in een productieonderneming is amateurschilder en neemt af en toe deel aan tentoonstellingen waarop hij de schilderijen te koop aanbiedt (schilder die af en toe deelneemt aan … beschouwt men als geregeld);
– vzw Miauw (asiel voor zwerfkatjes) verkoopt jaarlijks snoepjes ter ondersteuning van de verzorging van haar katjes (geen winstoogmerk, is van geen belang);
– iemand werkt in de nv ABC als boekhouder in loondienst. Na de kantooruren verricht hij als zelfstandige boekhoudwerk voor derden (ook al is het in bijberoep, dit is van geen belang).
Voorbeelden van niet-btw-belastingplichtigen:
– een particulier koopt om de twee jaar een nieuwe wagen. Hij verkoopt zijn wagen van twee jaar oud aan een btw-belastingplichtige (particulier die sporadisch een wagen verkoopt … beschouwt men niet als geregeld);
– een particulier maait eenmalig het gras van de buren die op vakantie zijn en ontvangt daarvoor 50 euro (beschouwt men niet als geregeld).
2 Begin en einde van de belastingplicht
Men verkrijgt de hoedanigheid van btw-belastingplichtige van zodra men de intentie heeft om geregeld en zelfstandig binnen het kader van een economische activiteit leveringen en diensten te verrichten.
VOORBEELD
Iemand koopt een handelszaak maar heeft nog geen leveringen gedaan → belastingplicht start op het ogenblik van de verkrijging van de handelszaak.
De hoedanigheid van btw-belastingplichtige gaat verloren van zodra men de belastbare werkzaamheid definitief stopzet. Zolang men nog investeringsgoederen moet verkopen of onttrekken, blijft men btw-belastingplichtige. Een tijdelijke stopzetting van de belastbare werkzaamheden (zoals ziekte, verplichte tijdelijke sluiting wegens pandemie …) veroorzaakt niet het einde van de belastingplicht.
3 Soorten btw-belastingplichtigen
Men onderscheidt verschillende soorten btw-belastingplichtigen:
– btw-belastingplichtigen die geen periodieke btw-aangiften indienen;
btw-belastingplichtigen die periodieke btw-aangiften indienen;
– gemengde btw-belastingplichtigen;
– toevallige btw-belastingplichtigen;
niet-btw-belastingplichtigen;
– de btw-eenheid.
De verschillende categorieën worden hierna meer in detail besproken.
Hoofdstuk
2 Belastingplicht
3.1 Btw-belastingplichtigen die geen periodieke btw-aangiften indienen
Er zijn btw-belastingplichtigen die geen periodieke btw-aangiften hoeven in te dienen, omdat zij aan een bijzondere regeling onderworpen zijn (de kleine ondernemingen en de forfaitaire landbouwers) of omdat ze handelingen verrichten die vrijgesteld zijn van btw. Een andere, beperkte groep van nietindieners (ND-regeling) valt buiten het bestek van deze cursus.
3.1.1 Kleine ondernemingen (art. 56bis WBTW) – (VR)
Btw-belastingplichtigen met een omzet kleiner dan 25 000 euro per kalenderjaar (excl. btw) kunnen opteren voor de bijzondere regeling voor kleine ondernemingen, die minder administratieve verplichtingen met zich meebrengt.
Gevolgen:
– op facturen wordt geen btw vermeld;
– factuur bevat de vermelding ‘Bijzondere vrijstellingsregeling kleine ondernemingen’;
geen recht op aftrek;
– geen periodieke btw-aangiften indienen, in bepaalde gevallen wel een bijzondere btw-aangifte indienen;
kunnen een vereenvoudigde boekhouding voeren;
– dienen wel een aangifte van aanvang (604 A), wijziging (604 B) en stopzetting (604 C) van activiteit in;
– krijgen een BE btw-nummer en moeten dit in principe meedelen aan hun klanten en leveranciers;
– dienen een klantenlisting in.
Uitgesloten van deze bijzondere regeling: onder meer aannemers die werken in onroerende staat verrichten bedoeld in artikel 19, § 2 WBTW (zoals elektriciteitswerken aan een gebouw …).
Deze bijzondere regeling is optioneel en geldt enkel indien de optie daartoe gelicht werd. Zonder optie geldt de gewone btw-regeling.
Voor meer details verwijzen we naar KB 19 WBTW en Circulaire AAFisc nr. 34/2014 (nr. E.T. 123.849) d.d. 25 augustus 2014.
3.1.2 Forfaitaire landbouwondernemingen (art. 57 WBTW) – (LA)
Landbouwondernemingen die een landbouwactiviteit uitoefenen, kunnen opteren voor de bijzondere landbouwregeling, die minder administratieve verplichtingen met zich meebrengt.
Boven op de prijs van de geleverde goederen of verrichte diensten rekent de landbouwer aan zijn btw-belastingplichtige klant een forfaitair bedrag aan van 6 % (2 % voor ruw hout).
Dat bedrag hoeft de landbouwer niet door te storten aan de staat. Het vertegenwoordigt de aftrekbare btw die de landbouwer niet kan uitoefenen op zijn aankopen, omdat hij geen btw-aangiften indient.
Gevolgen:
op facturen wordt geen btw vermeld;
geen periodieke btw-aangiften indienen;
dienen wel een aangifte van aanvang (604 A), wijziging (604 B) en stopzetting (604 C) van activiteit in;
– krijgen een BE btw-nummer;
dienen een klantenlisting in.
Voor meer details verwijzen we naar KB 22 WBTW, aanschr. 59/1970 en aanschr. nr. E.T.100.154 d.d. 31 juli 2001.
3.1.3 Vrijgestelde btw-belastingplichtigen (art. 44 WBTW)
Bepaalde activiteiten zijn vrijgesteld van btw op basis van artikel 44 van het Btw-Wetboek.
Men kan niet opteren voor het vrijwillige belasten van die handelingen.
Artikel 44 van het Btw-Wetboek bestaat uit drie categorieën:
§ 1: handelingen verricht door een aantal medische en paramedische beroepen;
– § 2: handelingen die vrijgesteld zijn wegens sociale of culturele redenen;
– § 3: andere vrijgestelde handelingen.
De verschillende categorieën worden hierna meer in detail besproken.
Artikel 44, § 1 WBTW
Van de belasting zijn vrijgesteld, de medische verzorging verricht door de volgende personen in het kader van hun beroep of praktijk:
de beoefenaars van de gereglementeerde medische beroepen zoals artsen, tandartsen, kinesisten, verpleegkundigen, vroedvrouwen;
– de beoefenaars van de gereglementeerde paramedische beroepen (o.m. bandagisten, diëtisten, ergotherapeuten, logopedisten, podologen en tabakologen);
– de beoefenaars van de ‘niet-gereglementeerde’ medische en paramedische beroepen zoals chiropractors en osteopaten
De vrijstelling is slechts van toepassing als de medische verzorging een therapeutisch doel heeft:
– de diagnose, verzorging en, in de mate van het mogelijke, de genezing van ziekten of gezondheidsproblemen;
– de bescherming, met inbegrip van behoud of herstel, van de gezondheid van de mens
Voorbeelden van ingrepen en behandelingen met een therapeutisch doel:
– preventiemaatregelen zoals vaccinatie en testen (screening);
– rookstopbegeleiding;
het verstrekken van individueel voedingsadvies aan een kankerpatiënt in het kader van zijn behandeling.
De BTW-vrijstelling is niet meer van toepassing op ingrepen en behandelingen zonder therapeutisch doel zoals :
– ingrepen en behandelingen van louter esthetische aard zoals een borstreconstructie en het bleken van de tanden ingegeven door een zuiver cosmetische wens;
– meewerken aan onderzoeken in opdracht van de farmaceutische industrie;
lijkschouwing door een forensisch arts;
opstellen van een medisch deskundigenrapport.
Wanneer de BTW-vrijstelling niet meer kan worden toegepast, kunnen de betrokken beroepsbeoefenaars wel nog de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen toepassen wanneer hun jaaromzet uit niet-vrijgestelde handelingen niet hoger is dan 25 000 euro (art. 56bis WBTW).
Artikel 44, § 2 WBTW
Van de belasting zijn eveneens vrijgesteld:
– prestaties van inrichtingen voor gezondheidsverzorging: ziekenhuisverpleging, medische verzorging, diensten/leveringen die daarmee nauw samenhangen door ziekenhuizen, psychiatrische instellingen …
De BTW-vrijstelling is niet van toepassing op:
• ingrepen en behandelingen van esthetische aard (voor zover die geen therapeutisch doel hebben);
• ingrepen en behandelingen (die niet van esthetische aard zijn) zonder therapeutisch doel ;
• diensten en leveringen die niet noodzakelijk zijn voor het verrichten van de vrijgestelde handelingen zoals:
de terbeschikkingstelling van een televisie of telefoon tegen betaling in de kamer van een patiënt;
de verkoop van dranken (buiten de normale maaltijden van een ziekenhuisverblijf); parking tegen betaling voor patiënten, bezoekers of werknemers van het ziekenhuis;
kappers- en manicurediensten;
het uitbaten van een drank- of eetgelegenheid (ook wanneer patiënten hiervan gebruik maken);
vervoer van zieken of gewonden met speciaal daartoe uitgeruste vervoermiddelen;
– leveringen van menselijke organen, menselijk bloed en moedermelk;
diensten met betrekking tot maatschappelijk werk en sociale zekerheid verricht door publiekrechtelijke lichamen of door andere organisaties die de bevoegde overheid als instellingen van sociale aard erkent, zoals onder meer woonzorgcentra, kinderdagverblijven, jeugdhuizen, jeugdclubs, jeugdherbergen, ziekenfondsen;
– diensten van sportinrichtingen en inrichtingen voor lichamelijke opvoeding als de drie volgende voorwaarden samen vervuld zijn:
• de dienst moet betrekking hebben op het beoefenen van de sport zelf en verstrekt worden aan personen die actief aan sport komen doen;
• de exploitant moet een instelling zijn die geen winstoogmerk nastreeft;
• de ontvangsten van de exploitatie moet men uitsluitend gebruiken om de kosten ervan te dekken.
onderwijs:
• het school- of universitaire onderwijs;
• de beroepsopleiding of -herscholing;
• het verrichten van nauw hiermee samenhangende diensten en leveringen van goederen zoals het verschaffen van logies, spijzen en dranken en van voor het vrijgestelde onderwijs gebruikt didactisch materiaal.
door publiekrechtelijke lichamen of door andere organisaties aangemerkt met soortgelijke doeleinden, als:
• er geen winstoogmerk is;
• men winsten uitsluitend aanwendt voor de instandhouding of verbetering van de voornoemde diensten.
ook de lessen die leerkrachten particulier geven en die betrekking hebben op school- of universitair onderwijs zijn vrijgesteld.
– diensten betreffende onderwijskeuze en gezinsvoorlichting zoals de diensten die een erkend psycholoog gewoonlijk verricht evenals diensten van een logopedist en diëtist;
verhuur van boeken en dergelijke voorwerpen van culturele aard en diensten van bibliotheken indien verstrekt door een instelling:
• zonder winstoogmerk;
• die de inkomsten uitsluitend aanwendt tot dekking van de kosten.
exploitatie van musea, monumenten, natuurmonumenten, plantentuinen en dierentuinen indien verstrekt door een instelling:
• zonder winstoogmerk;
• die de inkomsten uitsluitend aanwendt tot dekking van de kosten.
– diensten van voordrachtgevers, artiesten en beroepssportbeoefenaars aan organisatoren;
organisatie van diverse voorstellingen zoals toneel-, ballet- of filmvoorstellingen, tentoonstellingen, concerten, conferenties … indien verstrekt door een instelling, die:
• erkend is door de bevoegde overheid;
• haar inkomsten uitsluitend aanwendt tot dekking van de kosten.
– bepaalde diensten verricht door instellingen die geen winstoogmerk hebben zoals vakbonden, beroepsverenigingen, werkgeversorganisaties.
Artikel 44, § 3 WBTW
De volgende onroerende transacties zijn vrijgesteld van de belasting:
levering van uit hun aard onroerende goederen (zoals de verkoop van een huis), uitgezonderd (ev.) nieuwe gebouwen en bijbehorende grond door een beroepsoprichter of een toevallige btw-belastingplichtige;
verhuur van uit hun aard onroerende goederen, zoals de verhuur van een appartement (hierop bestaan uitzonderingen).
Volgende onroerende verhuur zijn daarentegen belast:
– de terbeschikkingstelling van stalling voor rijtuigen, tenzij deze stalling als bijkomstige handeling samenhangt met een onroerend goed dat onder de vrijstelling verhuurd wordt;
– de terbeschikkingstelling van ruimte voor het opslaan van goederen: een ruimte die voor meer dan 50 % als opslag van goederen wordt gebruikt, en voor maximaal 10 % als verkoopsruimte;
het verschaffen van gemeubelde logies in hotels, motels en inrichtingen waar men aan betalende gasten onderdak verschaft;
– de terbeschikkingstelling van plaats om te kamperen;
de verhuur van safeloketten;
– de verhuur van onroerende goederen, voor andere doeleinden dan bewoning, voor een termijn van maximaal 6 maanden (hierop bestaan uitzonderingen);
de verhuur van een onroerend goed, bestemd voor economische activiteiten, waarbij huurder en verhuurder opteren voor btw-heffing, en waarbij bepaalde voorwaarden vervuld zijn.
Tal van transacties in de bank- en financiële sector en de verzekeringssector zijn vrijgesteld van de belasting.
De lijst van de vrijgestelde handelingen is niet volledig. Voor meer details verwijzen we naar artikel 44 van het Btw-Wetboek.
Gevolgen:
op uitgaande handelingen wordt geen btw gerekend;
– uitgaande handelingen moeten niet gefactureerd worden;
– er is geen recht op aftrek;
vrijgestelde btw-belastingplichtingen moeten geen periodieke btw-aangiften indienen;
ze dienen in principe geen aangifte van aanvang (604 A), wijziging (604 B) en stopzetting (604 C) van activiteit in;
– soms krijgen ze een nationaal nummer, soms een BE-nummer;
– ze dienen geen klantenlisting in.
3.2 Btw-belastingplichtigen die periodieke btw-aangiften indienen
De btw-belastingplichtigen die wel periodieke btw-aangiften moeten indienen, zijn enerzijds de gewone btw-belastingplichtigen (maand- en kwartaalaangevers) en de forfaitaire btw-belastingplichtigen. Hieronder behoren ook de btw-eenheden, deze vallen buiten het bestek van deze cursus.
3.2.1 Maandindieners (AM)
Het gaat hier om de btw-belastingplichtigen die:
– niet ambtshalve onder een bijzondere btw-regeling vallen noch onder artikel 44 van het BtwWetboek of
– niet geopteerd hebben voor enige andere regeling.
De maandindieners dienen iedere maand een periodieke btw-aangifte in, uiterlijk de twintigste van de maand volgend op de maand waarop de aangifte betrekking heeft.
3.2.2 Kwartaalindieners (AT)
Btw-belastingplichtigen kunnen ervoor opteren om slechts per kwartaal een periodieke btw-aangifte in te dienen in plaats van maandelijks. De voorwaarden om in aanmerking te komen als kwartaalindiener zijn opgesomd in koninklijk besluit 1, artikel 18, § 2 WBTW en luiden als volgt:
de jaaromzet (excl. btw) bedraagt niet meer dan 2 500 000 euro;
– de jaaromzet (excl. btw) bedraagt niet meer dan 250 000 euro voor het geheel van de leveringen van de navolgende goederen:
• energieproducten zoals onder meer brandstof voor wagens;
• toestellen voor mobiele telefonie en computers alsmede hun randapparatuur, toebehoren en onderdelen;
• landvoertuigen uitgerust met een motor onderworpen aan de reglementering over de inschrijving.
De btw-belastingplichtige die gehouden is tot de maandelijkse indiening van de btw-opgave van de intracommunautaire handelingen (per kwartaal de drempel van 50 000 euro overschrijden met betrekking tot intracommunautaire handelingen), is uitgesloten. Deze btw-belastingplichtigen moeten maand aangiften indienen.
Dit regime is optioneel
De kwartaalindieners dienen maar om de drie maanden een periodieke btw-aangifte in, uiterlijk de twintigste van de maand na ieder kalenderkwartaal.
3.2.3 Forfaitaire btw-belastingplichtigen (FT)
Vanaf 1 januari 2022 wordt het systeem van de forfaitaire btw-regeling voor de kleinhandel afgesloten voor starters. Wie reeds gebruik maakte van de regeling kan dit blijven doen tot 1 januari 2028.
Bepaalde btw-belastingplichtigen kunnen ervoor opteren om hun omzet aangegeven voor btw-doeleinden op een forfaitaire wijze te bepalen. De voorwaarden om in aanmerking te komen als forfaitaire btw-belastingplichtige zijn opgesomd in artikel 56 van het Btw-Wetboek en luiden als volgt:
– werkzaamheid in een bedrijfssector waarvoor de forfaitaire grondslagen zijn vastgelegd;
• kleinhandelaars in levensmiddelen,
• slagers-spekslagers,
• bakkers, brood- en banketbakkers,
• caféhouders,
• kappers,
• kleinhandelaars in zuivelproducten en melkventers,
• apothekers,
• consumptie-ijsbereiders,
• schoenherstellers,
• exploitanten van frietkramen,
• kleinhandelaars in textiel- en lederwaren,
• foornijveraars,
• kleinhandelaars in kranten en tijdschriften.
een fysieke persoon zijn;
– omzet ten minste 75 % aan particulieren OF omzet ten minste 60 % aan particulieren wanneer de overige 40 %:
• de handelingen ten bate zijn van een gering aantal personen of;
VOORBEELD
Een kleinhandel in levensmiddelen: omzet bestaat voor 35 % uit leveringen aan één btwbelastingplichtige.
• de handelingen betrekking hebben op een hoeveelheid goederen die niet merkelijk hoger zijn dan levering aan particulieren;
VOORBEELD
Een kleinhandel in levensmiddelen: omzet bestaat voor 35 % uit kleine leveringen aan verschillende btw-belastingplichtigen.
– jaaromzet niet meer bedraagt dan 750 000 euro (excl. btw);
– niet gehouden tot het gebruik van een geregistreerd kassasysteem in de horecasector. Dit wordt besproken in het hoofdstuk ‘De verplichtingen van de btw-belastingplichtige’.
Dit regime is optioneel
De forfaitaire btw-belastingplichtigen dienen om de drie maanden een periodieke btw-aangifte in, uiterlijk de twintigste van de maand na ieder kalenderkwartaal. Hierbij voegt men een voor zijn sector bestemd berekeningsblad.
De forfaitaire btw-belastingplichtigen hebben dezelfde btw-verplichtingen als kwartaalaangevers, maar zijn wel ontheven van het houden van een dagontvangstenboek. Dit wordt besproken in het hoofdstuk ‘De verplichtingen van de btw-belastingplichtige’.
3.3 Gemengde btw-belastingplichtigen
Een gemengde btw-belastingplichtige is iemand die zowel handelingen verricht die vrijgesteld zijn door onder meer artikel 44 van het Btw-Wetboek en handelingen die belast zijn.
VOORBEELD
Een medisch podoloog die ook louter hygiënische voetverzorging doet:
therapeutische handelingen: vrijgesteld door art. 44 WBTW; – louter hygiënische voetverzorging: belastbare en belaste dienst. Zal hiervoor AM, AT of VR (indien omzet < 25 000 euro) zijn.
3.4 Toevallige btw-belastingplichtigen
Een toevallige btw-belastingplichtige is iemand die maar voor een toevallige handeling btw-belastingplichtige wordt. Hij ontvangt geen regulier btw-nummer.
Men onderscheidt 2 categorieën.
1 Toevallige btw-belastingplichtige door optie (art. 8 WBTW): iemand die toevallig een nieuw gebouw verkoopt of zakelijke rechten op een nieuw gebouw vestigt, overdraagt of wederoverdraagt. Daarvoor moet men opteren. De btw op de oprichting kan men dan in aftrek brengen. Deze handelingen moet men altijd factureren (met btw). De voorafgaandelijke optieverklaring gebeurt via het formulier 1041, terwijl de aangifte gebeurt via het formulier 1045, te downloaden via MyMinfin, formulieren.
VOORBEELD
Verkoop nieuw gebouw met 21 % btw
Het gebouw is nieuw tot 31 december van het tweede jaar volgend op het jaar van de eerste inbezitneming of ingebruikneming.
Een woning die voor het eerst in 2019 in gebruik is genomen, is nieuw tot en met 31 december 2021.
Vooraleer de verkoopovereenkomst wordt afgesloten, wordt de koper in kennis gesteld van de verkoop onder btw en wordt de verklaring 1041 ingediend bij het bevoegde btw-kantoor. Na de verkoop wordt de bijzondere btw-aangifte 1045 ingediend met:
het van de koper ontvangen btw-bedrag en – de betaalde btw bij de oprichting van het gebouw op basis van facturen.
2 Toevallige ambtshalve btw-belastingplichtige (art. 8bis WBTW): eenieder die onder bezwarende titel een nieuw vervoermiddel intracommunautair levert . Hier ontstaat binnen bepaalde grenzen een recht op aftrek. De aangifte gebeurt via het formulier 447, te downloaden via MyMinfin, formulieren.
3.5 Niet-btw-belastingplichtigen
Een niet-btw-belastingplichtige is iemand die geen economische activiteit verricht, die niet geregeld of niet zelfstandig handelingen verricht. Hij voldoet niet aan de voorwaarden van artikel 4 van het Btw-Wetboek en is dus niet-btw-belastingplichtige. Worden onder meer beschouwd als niet-btw-belastingplichtigen: passieve holdings en particulieren die buiten een economische activiteit handelen.
In artikel 6 van het Btw-Wetboek worden de overheid (bv. de staat, gemeenschappen, provincies, gemeenten …) en de openbare instellingen (bv. het ITAA (Institute for Tax Advisors and Accountants), de orden van de geneesheren, advocaten of architecten of de universiteiten van Luik en van Gent) uitdrukkelijk beschouwd als niet-belastingplichtige rechtspersonen. Als zij handelingen verrichten die tot concurrentieverstoring zouden leiden, zijn ze daarvoor wel btw-belastingplichtig (zoals onder meer een gemeente die een parking op een afzonderlijk terrein uitbaat).
3.6 De btw-eenheid
De btw-eenheid groepeert meerdere btw-belastingplichtigen die financieel, economisch en organisatorisch nauw met elkaar verbonden zijn, tot één btw-belastingplichtige voor btw-doeleinden (art. 4, § 2 WBTW). De belangrijkste gevolgen zijn dat de transacties tussen de leden van de btw-eenheid buiten de btw-sfeer vallen en er zijn ook minder administratieve verplichtingen.
Voor meer details verwijzen we naar KB 55 WBTW.
4 Oefeningen
Open vraag
Voor welk(e) regime(s) komen de volgende personen in aanmerking?
AM AT VR toevallige bp geen
– Buurtbakker (natuurlijke persoon) met gemiddelde jaarlijkse omzet van 100 000 euro.
Een loontrekkende verkoopt een nieuw gebouw.
– Een loontrekker is ook kapper aan huis en de omzet die hij daaruit op jaarbasis haalt, bedraagt 4 000 euro.
Meerkeuzevragen
1 Omcirkel het juiste antwoord. Er is maar één antwoord correct. Saïd is afgestudeerd in de graduaatsopleiding Accounting Administration en werkt als dossierbeheerder in een boekhoudkantoor. In bijberoep is hij zelfstandig en voert hij elektriciteitswerken uit. Hij verdient jaarlijks 23 000 euro (excl. btw) met zijn bijberoep. Wat is de btw-regeling met de minste verplichtingen waar Saïd beroep op kan doen?
a de AM-regeling
b de AT-regeling
c de LA-regeling
d de VR-regeling
2 Omcirkel het juiste antwoord. Er is maar één antwoord correct. Een btw-belastingplichtige heeft als activiteit de verkoop van industriële onderhoudsproducten. Zijn jaarlijkse omzet bedraagt 2 000 000 euro (excl. btw). In 2021 levert hij maandelijks voor 30 000 euro goederen aan een in Nederland gevestigde btw-belastingplichtige indiener. Welk regime kiest de btw-belastingplichtige het best, als hij zo min mogelijk administratieve lasten wil?
a de AM-regeling
b de AT-regeling
c de LA-regeling
d de VR-regeling
3 Omcirkel het juiste antwoord. Er is maar één antwoord correct.
Btw-belastingplichtige Sara baat een winkel uit met computers en computerbenodigdheden. Welke van onderstaande beweringen is correct?
a Sara moet btw-maandaangiften indienen.
b Sara moet pas een btw-maandaangifte indienen als het jaarlijkse omzetcijfer (excl. btw) hoger is dan 2 500 000 euro.
c Sara moet btw-maandaangiften indienen als haar jaarlijkse omzetcijfer (excl. btw) hoger is dan 250 000 euro voor het geheel van de leveringen.
d Geen van bovenstaande beweringen is correct.
4 Omcirkel het juiste antwoord. Er is maar één correct antwoord. Welke van de onderstaande handelingen zijn vrijgesteld ingevolge art. 44 WBTW?
a Onderzoekswerk dat door een zelfstandig arts wordt verricht onder bezwarende titel voor een farmaceutische firma
b Prestaties verricht op het gebied van rookstopbegeleiding door een zelfstandig arts
c Lijkschouwing door een forensisch arts
d Prestaties verricht door een zelfstandig pedicure