Module 5 Migratie als gevoelige geschiedenis
Scan de code voor de bijhorende collectie.
Algemene doelstelling Lessen geschiedenis, in het bijzonder die over 'gevoelige geschiedenis', lokken al eens spanning en confrontatie uit. De superdiverse samenleving, de buitenwereld, komt soms brutaal binnenstormen in de klas. Superdiversiteit beperkt zich niet tot etnische of religieuze verscheidenheid. De diversiteitsvlag dekt vele ladingen zoals gender, levensbeschouwing, politieke voorkeur, sociaaleconomische achtergrond … Op een onverwacht ogenblik zijn leerlingen druk met elkaar in gesprek over een cartoon of foto die sommigen aanstootgevend vinden. Plots scandeert een leerling een racistische uitspraak door de klas. Een leerling reageert emotioneel bij de bespreking van het koloniale verleden of de evolutietheorie. Regelmatig vernemen we van collega's dat ze geconfronteerd worden met radicale uitspraken van jongeren tijdens de les. Vaak gebeurt dat in lessen over populisme, de plaats van religie in de samenleving, migratie, het koloniale verleden ... Leraren worden uitgedaagd om die situaties constructief aan te pakken. In sommige gevallen leiden discussies of conflicten ertoe dat de spanningen tussen groepen leerlingen hand over hand toenemen. De tegenstellingen worden scherper. Er is niet langer sprake van controverse, maar van polarisatie, een situatie die leraren voor een nog moeilijkere opdracht plaatst. Hieronder bieden we twee werkvormen aan om met polarisatie om te gaan. Tezelfdertijd nodigt de reeks Kinderen van de Migratie ons als leerkracht uit om met leerlingen in gesprek te gaan rond het begrip 'identiteit'. Het lesvoorstel is uitgewerkt als een les geschiedenis, maar je kunt het evengoed in andere lessen of als vakoverschrijdend project aanpakken. De lessuggesties die we hieronder meegeven, zijn lessen die bijdragen tot burgerschap. Vooraf Deze lesinhoud en lesaanpak zijn het gemakkelijkst uitvoerbaar nadat de leerlingen al eerdere lessen uit deze bundel gekregen hebben. Duur De beide voorstellen nemen ongeveer één lestijd in beslag. Meer tijd hiervoor uittrekken is altijd mogelijk. Schets van het lesverloop Les 1: migratie en identiteit • Instap • Identiteitsvorming in de geschiedenisles Les 2: migratie en polarisatie • Debat zonder opinies • Gestructureerde, academische controverse
Didactisch dossier: kinderen van de migratie
25