De taal van het onderbewustzijn De zeggingskracht van metaforen en sprookjes Boekentip:
Als een probleem diep in het onderbewuste is weggezakt, kan een kind niet zeggen wat hem dwars zit, en kun jij je kind niet helpen met een gesprek. Dan heb je een andere taal nodig.
“Jij moet hier blijven, we kunnen je echt niet meenemen.” Verdrietig keek het ouderpaar naar het kleine gansje. Uit: James Riordan en Eileen Colwell, Grijsnekje; Het Spectrum 1975 illustraties Caroline Sharpe
T
oen Jeroen 6 jaar was, liep hij vast. Letterlijk. Hij begon te stotteren. Tellen lukte alleen als hij bij één kon beginnen. Als je hem vroeg door te tellen vanaf drie stampte hij op de grond en gilde wanhopig: “Nee, dat moet niet, je moet met één beginnen. Geduldige uitleg leidde alleen tot huilbuien. Wij, zijn meester en ik, stonden er hulpeloos naar te kijken. In diezelfde tijd had Jeroen een boek in de bibliotheek gevonden dat hij na het inleveren iedere keer weer mee naar huis wilde nemen. Het was een prentenboek: ‘Genesis’. Je weet wel: “In den beginne was het woord…” prachtig vond hij het, elke avond moest ik hem eruit voorlezen. Toen ik hem liet zien dat dit verhaal uit de Bijbel kwam, vond hij dat nog mooier. Voortaan las ik daaruit voor, avond na avond. De problemen met rekenen bleven intussen bestaan, hij raakte hopeloos achter.
Welke vraag kan het kind niet stellen? Als een kind zo krampachtig vasthoudt aan iets en zijn ontwikkeling stagneert, heeft het een vraag die
voor kids door Irene Heim; uitgegeven bij Albimo
het niet kan stellen. Ik heb me suf gepiekerd wat die vraag kon zijn. Tot een vriendin vroeg wat ik hem verteld had over zijn begin. Jeroen is namelijk als vijf weken oude baby geadopteerd. Ik ben daar altijd heel duidelijk over geweest, dus zei meteen: “Nou, gewoon: toen we naar Colombia gingen om je op te halen.. “Stop maar,” zei ze al snel, “dat is jouw begin, niet dat van hem.” Geschrokken realiseerde ik me dat ze gelijk had. Die avond heb ik het verhaal opnieuw verteld, nu vanuit zijn perspectief: alleen in zijn bedje, wachtend op degenen die voor hem gingen zorgen. Hij heeft nog nooit zo intens gehuild…
Sprookje Op aanraden van diezelfde vriendin heb ik hem een sprookjesboek gegeven over een gansje dat door zijn ouders in de kou moest worden achtergelaten. Gelukkig kwam er net op tijd een oude man die hem een thuis aanbood. Het boek is stukgelezen, het gansje bekrast. Genesis en dit sprookje konden zeggen wat ik niet kon.
© WWW.HANSVANDAM.NL
Tekst: Marijke Sluijter Illustratie: Wendy de Munk
Powerverhalen
Tips
© WENDY DE MUNK
• Wat een kind niet zeggen kan, zegt het via het gedrag. Luister daarom naar de vraag van het kind door de logica van het (misschien vreemde) gedrag te doorgronden. • Geef het kind metaforen en sprookjes die een beeld geven van het probleem waar het kind mee zit.
e du c a r e
2/2011 [ pagina 39 ]