3.1 Hoe blijf je fit?

Aan het eind van deze paragraaf kun je:

• benoemen hoe je ervoor zorgt dat je fi t blijft.

• uitleggen dat botten, spieren en gewrichten zorgen voor beweging.

Welke verbanden zijn er?

Wat leer je in dit hoofdstuk?

H2 • Inzoomen en uitzoomen Cellen

Hoe blijf je fit? H3

H9 • Ademhalen en verbranden Zuurstof

Bewegen is gezond voor lichaam en geest

Botten en spieren zorgen voor beweging

Botten en kraakbeen bevatten cellen

Wat beweegt kan stuk

Bewegen

Ga jij met de fiets naar school? In je lichaam gebeurt van alles wanneer je beweegt (figuur 2). Botten, spieren en gewrichten werken samen. Tijdens het fietsen adem je sneller, je hart klopt sneller en je lichaam warmt op. Je hersenen krijgen meer zuurstof. Handig als je het eerste uur goed moet opletten! Als je beweegt, maken je hersenen ook geluksstofjes waardoor je lekkerder in je vel zit.

Welke verbanden zijn er?

Bekijk het 'grote plaatje' in figuur 1 (links).

• Dankzij botten, spieren en kraakbeen kun je goed bewegen. Het weefsel in botten, spieren en kraakbeen is opgebouwd uit cellen (hoofdstuk 2). Met een microscoop kun je cellen en weefsels goed bekijken.

• Om je spieren te laten werken heb je onder andere zuurstof nodig. Als je ademhaalt, neem je zuurstof uit de lucht op in je longen (hoofdstuk 9).

Wat leer je in dit hoofdstuk?

Bekijk het 'grote plaatje' in figuur 1 (rechts).

• Bewegen is gezond voor lichaam en geest. Door te bewegen blijven je spieren soepel en dat is goed voor je lichaam. Ook voel je je goed als je beweegt. Dat komt doordat er stoffen vrijkomen in je lichaam. Die stoffen zorgen voor een goed humeur en minder stress.

• Botten en spieren zorgen voor beweging. Je skelet is een verzameling van harde botten. Als je spieren samentrekken, bewegen je botten. Botten en spieren werken dus samen. Botten hebben gewrichten, waardoor je botten verschillende kanten op kunnen bewegen.

• Botten en kraakbeen bevatten cellen.

Het weefsel van bot bestaat uit cellen. Deze cellen liggen niet vast tegen elkaar aan. Tussen de cellen zit tussencelstof. Het weefsel van kraakbeen bevat andere cellen. Ook die liggen niet vast tegen elkaar aan. Tussen deze cellen zit ook tussencelstof.

• Wat beweegt kan stuk.

Bewegen lijkt alleen maar goed voor je lichaam. Maar dat is niet altijd waar. Je kunt ook te veel bewegen of op een verkeerde manier. Dan krijg je een blessure of worden je spieren overbelast (figuur 3).