Romeinse In het dagelijks leven zie je ook nog sporen terug van het Romeinse getal getalsysteem systeem.
Het Romeinse getalsysteem. Het Egyptische en het Romeinse getalsysteem zijn voorbeelden van een additief systeem additief systeem waarin de waarde van het voorgestelde getal bepaald wordt door het totaal van de symbolen. Het getal 7 wordt in het Romeinse systeem bijvoorbeeld op de volgende manier weergegeven: VII. De waarde wordt bepaald door de verschillende symbolen bij elkaar te tellen (5 + 1 + 1 = 7). In de tabel zie je de waarde van de Romeinse cijfers. Romeins cijfer I V X L C D M
waarde 1 5 10 50 100 500 1 000
Bij de Romeinen ontbrak een symbool voor 0; in hun systeem was hiervoor geen symbool nodig. Bij het weergeven van een getal in het Romeinse getalsysteem is de volgorde van de cijfers niet willekeurig. De waarden van de losse cijfers worden bij elkaar opgeteld. In het nieuw-Romeinse getalsysteem getalsysteem (in gebruik sinds de middeleeuwen, maar niet echt ingeburgerd geraakt) werd ook gebruikgesubtractief maakt van het subtractief principe: als een cijfer met een kleinere waarde principe voor een cijfer met een hogere waarde staat, zoals bij IX, trekt men de waarde van het eerste cijfer af van de waarde van het tweede cijfer. Het getal 14 werd dus in het oud-Romeinse getalsysteem geschreven als XIIII en in het nieuw-Romeinse getalsysteem als XIV. Een andere afspraak was dat de cijfers V, L en D maar een keer voorkomen in een getal. In het nieuw-Romeins trekt men de waarde van een cijfer af van een cijfer waarvan de waarde vijf of tien keer zo hoog is: dus niet IC maar XCIX. In het nieuw-Romeins kom je wel getallen tegen als MIM en IC.
Bron: Alles telt, groep 8.
16
15460_Pabo Hele Getallen_01.indd 16
26-02-14 10:00