SUBS
SUBS
MAGAZINE
HET MARINIERS
MUSEUM
HET
DUIK BEDRIJF
DE MARINE
BRANDWEER
DE OPTRONISCHE
MAST
EN
OPERATIE
MEER...
INDALO SUBS-MAGAZINE
JAARGANG 10
NUMMER 4
SUBS-MAGAZINE /// VOORWOORD / INHOUDSOPGAVE /// RUBRIEK
SUBS-LEDEN IN ACTIE Tijdens SAIL 2010 kon je als SUBS-lid meedoen aan een prijsvraag, waarbij de vijf winnaars een rondleiding zouden krijgen op het Duikbedrijf van de marine. Woensdag 27 oktober was het zo ver. Op pagina 20 en 21 lees je over de leuke en leerzame dag. Een van de prijswinnaars is SUBS-lid en sitemoderator Evert Schilder. In dit magazine komt hij op pagina 24 t/m 27 uitgebreid aan het woord. Evert volgt de opleiding Veiligheid en Vakmanschap, Grondoptreden. Een prima voorbereiding op wat hij hierna dolgraag wil: marinier worden. Voor wie wil weten hoe het is om te studeren aan het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) is er de nieuwe rubriek Van SUBS-lid tot adelborst.
Tot slot: als er onderwerpen zijn die jij graag in een volgend magazine wil lezen, geef dat dan aan via het forum op de site. Al jullie ideeën zijn welkom!
Veel lees- en kijkplezier!
SUBS-coördinatoren Silvana Amerika Wendy van Overloop
PAGINA 03
WIST JE DAT…HET MARINIERSMUSEUM
PAGINA 06
EEN BAKKIE DOEN BIJ… JAN SOSNOWY, WACHTSOFFICIER
PAGINA 10
VAN SUBS-LID TOT ADELBORST
PAGINA 12
SUBS DUIKEN DIEPER… DE OPTRONISCHE MAST
PAGINA 16
OPERATIE INDALO
PAGINA 20
RONDLEIDING OP HET DUIKBEDRIJF
PAGINA 22
NEWS & VIEWS... STAGE
PAGINA 24
BACK TO SCHOOL... VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP, GRONDOPTREDEN
PAGINA 28
DE MARINEBRANDWEER
FOTO COVER: DE GROENE OCHTEND IN DE STOERSTE OPLEIDING OOIT.
02
In dit nummer vertelt Kevin de Bruin, vroeger SUBSlid en in augustus gestart op het KIM, over een belangrijk onderdeel van de Maritieme Introductie Periode: de bivak. De verhalen van Thomas de Bruin, zijn collega én buddy, zijn te lezen op subs.nl.
SUBS
RUBRIEK /// WIST JE DAT... /// HET MARINIERSMUSEUM
TEKST: MARIEKE VAN DIJK FOTO’S: © CORNELIE DE JONG
HET MARINIERS
MUSEUM WAAROM WORD JE MARINIER? HOE KOM JE ALS JONGE SCHOLIER OP HET IDEE OM JE VRIJWILLIG BLOOT TE GAAN STELLEN AAN EEN HELE REEKS ONTBERINGEN, TERWIJL JE NET ALS VEEL VAN JE VRIENDEN OOK KUNT KIEZEN VOOR EEN COMFORTABELER BESTAAN? WAAROM AFZIEN – SOMS DAG EN NACHT – IN PLAATS VAN EEN LEKKER RELAXED LEVEN, MET OVERDAG JE (SCHOOL)WERK EN ‘S AVONDS EEN BIERTJE IN DE KROEG? WAT VOOR JONGEN BEN JE, OM JE ZINNEN TE ZETTEN OP DAT ENE DOEL: MARINIER WORDEN? EN WAT DOET DE OPLEIDING VERVOLGENS MET JOU? DEZE EN ANDERE VRAGEN STELT FOTOGRAAF CORNELIE DE JONG ZICH ALS ZE BESLUIT OM VAN MAART TOT DECEMBER 2009 EEN AANTAL MARINIERS TE VOLGEN TIJDENS HUN BASISOPLEIDING.
In de loop van haar project fotografeert Cornelie jongens die net van school komen, van de eerste dag van hun opleiding bij het Korps Mariniers tot het laatste officiële moment, hun beëdiging. De tentoonstelling is tot en met 26 juni 2011 te zien in het Mariniersmuseum in Rotterdam: ‘Lichting 0902 – Van scholier tot marinier’.
03
HET MARINIERSMUSEUM /// WIST JE DAT... /// RUBRIEK
UITLEG OVER DE ZWEMTEST
WAPEN INSTRUCTIES
Eindeloos drills oefenen “Je geest moet sterker zijn dan je lichaam.” “Ik wist niet dat ik het in me had.” “Ik heb hier meer vrienden dan thuis.” Zomaar wat opmerkingen van jongens die in de opleiding zitten… Eindeloos moeten zij ‘drills’ en scenario’s oefenen om ervoor te zorgen dat ze in het echt onder stress instinctief, bijna automatisch, reageren zoals ze is aangeleerd. Marinier zijn, zit meer tussen de oren dan in de spierballen. Tegen een stootje kunnen, mentaal en lichamelijk, vertrouwen hebben in het team en vertrouwen op elkaar, daar ligt de basis.
04
OOK DE PLUNJEBALEN MOETEN MEE
Van de 113 jongens die in april 2009 aan de opleiding bij het korps beginnen, vallen er gaandeweg flink wat af, wegens heimwee, fysieke en/of mentale klachten, of door een gebrek aan motivatie. Degenen die de eindstreep wél halen komen uit alle hoeken van het land, of zelfs van nog veel verder; eentje z’n wieg stond ooit in Somalië. Zonder uitzondering hebben de jongens al een diploma van een vooropleiding op zak: VMBO of HAVO, plus vaak nog een aanvullende beroepsopleiding. En nu willen ze dus allemaal marinier worden. Het avontuur, iets van de wereld zien, fysiek bezig zijn, je grenzen verleggen, actie, een jongensdroom: de clichébeelden zijn niet van de lucht bij de vraag waaróm. Na een opleiding van 34 weken ontvangen zij die het hebben gered de felbegeerde baret en worden ze toegelaten tot het elitekorps.
RUBRIEK /// WIST JE DAT... /// HET MARINIERSMUSEUM
Overleven onder zware omstandigheden De mariniers maken deel uit van een korps dat al 345 jaar bestaat. In het Mariniersmuseum maak je kennis met de belevenissen van de mariniers, vroeger en nu. Hoe is het om in de woestijn of in de jungle te werken? Hoe overleven de jongens onder zulke zware omstandigheden? Ontdek de belangrijke rol die ze spelen in de geschiedenis van Nederland sinds 1665. Bekijk prenten, scheepsmodellen, tenues en voorwerpen vanaf de oprichting van het Korps Mariniers tot aan de dag van vandaag. Na 345 jaar valt er heel wat te vertellen over de inzet van de mariniers. Van de slag bij Chatham in 1667 tot aan de missie in Uruzgan: de meest uiteenlopende onderwerpen komen aan bod. Een bezoek aan het museum – en daarmee ook aan de bijzondere fototentoonstelling – is dan ook zeker de moeite waard. Een aanrader voor iedereen die ‘iets’ met het korps heeft! WORDEN ZIJ TOEGELATEN TOT HET ELITEKORPS ?
OPENINGSTIJDEN VAN HET MUSEUM: WIJNHAVEN 7-13 3011 WH ROTTERDAM DINSDAG TOT EN MET VRIJDAG: 10.00-17.00 UUR ZATERDAG EN ZONDAG: 11.00-17.00 UUR WWW.MARINIERSMUSEUMROTTERDAM.NL
UITLEG OVER DE BOMBARDEMENTEN IN ROTTERDAM
05
JAN SOSNOWY /// EEN BAKKIE DOEN BIJ... /// RUBRIEK
JAN SOSNOWY OFFICIER ZEEDIENST ZIJN WERKPLEK IS DE BRUG, WAAR HIJ ONDER ANDERE VERANTWOORDELIJK IS VOOR DE NAVIGATIE VAN HET SCHIP, DE HR.MS. AMSTERDAM – EEN SCHIP DAT MOMENTEEL VEEL IN DE BELANGSTELLING STAAT VANWEGE DE ANTI-PIRATERIJ-MISSIES VOOR DE KUST VAN SOMALIË. PAS HEEFT HET SCHIP NOG EEN AANTAL PIRATEN ‘OPGEVIST’. DAT ZIJN SPANNENDE ACTIES, WAAR ONZE HOOFDPERSOON EEN BELANGRIJKE ROL IN SPEELT.
TEKST: RITA MESHULAM / FOTO’S: HR. MS. AMSTERDAM
Jan is 25 jaar en heeft een vijfjarige studie gevolgd aan het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM). Officier Zeedienst word je niet zomaar! Daar gaat heel wat theorie en praktijk aan vooraf. “Tijdens mijn opleiding heb ik meegevaren aan boord van de mijnenjager Hr.Ms. Haarlem en het fregat Hr.Ms. Van Galen. Om officier te worden, moet je een aantal varende stages hebben gedaan, om te leren hoe het er aan boord aan toe gaat. Zo heb ik toegewerkt naar de functie van wachtsofficier aan boord van een marineschip.”
06
Verkeersborden op zee Direct na zijn opleiding aan het KIM, in november 2009, werd Jan geplaatst aan boord van Hr.Ms. Amsterdam. Hij heeft het er erg naar zijn zin. Maar wat doet hij zoal als wachtsofficier? “Op de brug ben ik verantwoordelijk voor de navigatie van het schip, maar ook voor een groot deel voor diverse operaties, zoals de helikopterrol. Omdat er op zee nou eenmaal geen verkeersborden staan, maak ik posities in de zeekaart en zorg ik ervoor dat het schip veilig van het ene naar het andere punt komt.
RUBRIEK /// EEN BAKKIE DOEN BIJ... /// JAN SOSNOWY
Met een helikopter aan boord zorg ik er samen met de matrozen voor dat de helikopter veilig af kan vliegen of kan landen. Dat doe ik door een goede koers en vaart te kiezen, een goede richting en snelheid, zeg maar.� Als officier van de wacht manoeuvreert Jan het schip ook bij bijzondere operaties, zoals bij bevoorradingen op zee of bij het naderen van een haven.
BIJ ZONSONDERGANG OP DE BRUGVLEUGEL
07
JAN SOSNOWY /// EEN BAKKIE DOEN BIJ... /// RUBRIEK
Geboeide piraten Nu het schip in een anti-piraterij-missie zit, is het extra spannend aan boord. Zo moet Jan ervoor zorgen dat verdachte bootjes op tijd worden gespot. “Als we iets zien varen dat er verdacht uitziet, moet ik ervoor zorgen dat ons schip in een goede positie komt om de helikopter af te vliegen, onze eigen rubberboten te water te laten, of te vuren met de mitrailleurs”, vertelt Jan. Inmiddels heeft Hr.Ms. Amsterdam al een paar keer daadwerkelijk piraten opgepakt voor de kust van Somalië. “Op het moment dat zo’n actie plaatsvindt komen er meerdere wachtsofficieren op post. Samen zorgen wij er dan voor dat het schip snel ingezet kan worden voor piraterijbestrijding. De helikopter moet zo snel mogelijk de lucht in om het piratenbootje te achtervolgen. Door waarschuwingsschoten te lossen dwingt de heli de piraten tot stoppen. Die worden vervolgens opgepakt door mensen van een speciale eenheid van het Korps Mariniers. Als officier van de wacht manoeuvreer je het schip ondertussen op zo’n manier dat de schutters aan boord dekking kunnen geven aan de mariniers. Wanneer alle piraten geboeid zijn en het bootje onderzocht is, worden de piraten aan boord genomen.”
Omdat het schip zeven dagen per week, 24 uur per dag bezig is zijn taken uit te voeren en te varen, moet de brug dag en nacht bemand zijn. Daarom werken de wachtsofficieren in ploegendienst. “We splitsen de tijd op in een aantal blokken en die verdelen we onder elkaar. Meestal lopen we in blokken van vier uur op post en acht uur van post. Dat noemen we zeewacht.”
BEVOORRADEN OP ZEE
08
RUBRIEK /// EEN BAKKIE DOEN BIJ... /// JAN SOSNOWY
Nooit alleen Gelukkig staat de wachtsofficier er op de brug nooit alleen voor. “Als het schip vaart, werk ik altijd samen met twee matrozen als uitkijk en roerganger en een verbindelaar. Soms komt de commandant of de navigatieofficier ook op de brug, vooral als het druk is in de operatie, als er veel scheepvaart is of als we in de buurt van een haven komen.”
Stad verkennen Vrije tijd heeft Jan natuurlijk ook. Wat is er dan te doen? “We hebben aan boord een sporthok met loopbanden, crosstrainers en gewichten. Daar ben ik regelmatig te vinden. Verder is het sociale aspect aan boord belangrijk. Je vaart soms lange tijd met een kleine groep mensen. Dan moet het natuurlijk wel gezellig blijven. Daarom worden er allerlei activiteiten georganiseerd, zoals barbecues, filmavonden, een dart- of kaarttoernooi… Maar soms is het ook prettig om even iets voor jezelf te doen: een boekje lezen of een mailtje te sturen naar het thuisfront. Als het schip in een buitenlandse haven ligt ben je ook meestal vrij. Je kunt dan van boord gaan om de stad te verkennen. Dat maakt het werken bij de marine extra leuk: je ziet lekker veel van de wereld!” CONTACT ONDERHOUDEN MET HET ANDERE SCHIP
09
BIVAK OP TEXEL /// VAN SUBS-LID TOT ADELBORST /// RUBRIEK
VAN SUBS-LID TOT ADELBORST KEVIN DE BRUIN (17) IS ADELBORST. HIJ VOLGT SINDS AUGUSTUS 2010 DE OPLEIDING TOT ZEEOFFICIER BIJ HET KONINKLIJK INSTITUUT VOOR DE MARINE (KIM) IN DEN HELDER. IN SUBS-MAGAZINE SCHRIJFT HIJ ELK KWARTAAL OVER ZIJN BELEVENISSEN BIJ DE KONINKLIJKE MARINE.
BIVAK OP
TEXEL
TEKST EN FOTO’S: KEVIN DE BRUIN
Wat is de beste manier om ervoor te zorgen dat burgers zich op een goede en snelle manier zich aanpassen aan het militaire systeem bij de Koninklijke Marine? Door ze een aantal weken te laten oefenen en klaarstomen voor de opleiding tijdens de Maritieme Introductie Periode 2010.
Gedurende twee weken ben ik op de Joost Dourleinkazerne te Texel geweest voor een bivak welke onderdeel is van de Maritieme Introductieperiode van het KIM. Onder begeleiding van onze instructeurs weten we nu hoe we moeten (over)leven in het veld.
HET OPZETTEN VAN ONS TIJDELIJK VERBLIJF
10
RUBRIEK /// VAN SUBS-LID TOT ADELBORST /// BIVAK OP TEXEL
De periode begon met een kleine tegenvaller. Op de eerste dag van ons bivak, het vertrek naar Texel, begon het te regenen. De boogtenten waarin we bivakkeerden, hebben we opgezet in de regen. Je hoopt dan dat het de komende dagen mooi weer wordt, zodat je je kleding kan drogen maar helaas‌. Dit alles was wel een goed moment voor de instructeurs om te kijken of hun bak (= klas) genoeg doorzettingsvermogen heeft voor de komende periode op het KIM.
HET TESTEN VAN ONS DOORZETTINGSVERMOGEN
Tijdens het bivak maak je een hoop nieuwe vrienden, maar toch loopt het wel eens uit op irritaties. Naast dat je als bak non-stop op elkaars lip zit, weinig privacy hebt en ook het thuisfront mist, kan het ook heel gezellig zijn. In mijn bak hadden we regelmatig van die kleine confrontaties, maar die werden direct aan de kant geschoven op het moment dat we aan een nieuwe oefening begonnen. Desondanks, kon je tijdens de oefeningen wel merken dat het met de teamgeest goed zat en je voor elkaar door het vuur ging.
Een persoonlijk hoogtepunt was dat ik de eer kreeg van mijn baks-instructeur om divisieoudste te zijn. Als divisieoudste draag je de hele dag een rode helm en ben je verantwoordelijk voor het gehele reilen en zeilen binnen de lichting. De volgende dag mag je baksgewijs afnemen in opdracht van de adjudant en sta je ineens tegenover de kapitein.
Als ik terugblik op de Maritieme Introductie Periode, kan ik wel zeggen dat de verhalen die je hoort over die periode in realiteit tamelijk meevallen. Het is een periode die de grondslag legt over hoe jij in de toekomst gaat functioneren als je de baas bent over een grote missie.
(H)ECHTE TEAMGEEST
11
DE OPTRONISCHE MAST /// SUBS DUIKEN DIEPER /// RUBRIEK
EEN NIEUW SNUFJE: B SE N U S I K E R AAT G P D UI E POR SUBNS(32)DOE D VO MAN BIJ NE.
L RE UIT RI T A K AA CI KAR OEK E M DUI E SP IME ERZ LIJK AAL DER JA OND INK ART AN P. N W EN R KO K K IN E RWE EL IJ DE H ON
DE OPTRONISCHE MAST “OP VOOR!” KLINKT HET IN DE CENTRALE VAN DE ONDERZEEBOOT. EEN LANGE BUIS IN DE CENTRALE SCHUIFT OMHOOG, OM EEN STUKJE BOVEN HET WATEROPPERVLAK UIT TE STEKEN. AAN HET ONDERSTE UITEINDE ZIT EEN PANEEL MET EEN DEEL VAN EEN VERREKIJKER. DIT PANEEL STOPT OP OOGHOOGTE, WAAROP DE COMMANDANT DE HANDELS VAN DE PERISCOOP UITKLAPT. HIJ DRAAIT ER SNEL EEN RONDJE MEE EN DAN KLAPT ZE DAN WEER TERUG: “NEER!” DE BUIS ZAKT NAAR BENEDEN EN DE PERISCOOP VERDWIJNT WEER ONDER WATER. AL VELE JAREN IS DIT EEN OUD EN VERTROUWD BEELD ALS HET OM ONDERZEEBOTEN GAAT. MAAR NOG EVEN EN DAN IS DEZE GANG VAN ZAKEN VERLEDEN TIJD.
TEKST EN FOTO’S: JAIME KARREMANN
Om tot 2025 hun werk goed te kunnen blijven doen, worden de Nederlandse onderzeeboten van de Walrus-klasse de komende jaren gemoderniseerd. Een van de verbeteringen heeft te maken met het vervangen van de periscoop door een zogenaamde optronische mast.
12
RUBRIEK /// SUBS DUIKEN DIEPER /// DE OPTRONISCHE MAST
Periscoop
Met z’n lengte van twintig meter gaat een periscoop dwars door alle dekken en de scheepshuid heen. Het bovenste deel steekt boven het water uit en het onderste deel is het begin van de verrekijker, op ooghoogte in de centrale. Als de periscoop niet gebruikt wordt, zit het bovenste deel in het topje van de toren en het onderste diep in de boot.
De periscoop is een geavanceerde verrekijker waarmee je aan boord van een onderzeeboot boven water kunt kijken. Als de boot ongeveer tien meter onder water vaart, kan de periscoop net boven het water uitsteken. De commandant kan dan andere schepen in de omgeving zien, en hun snelheid en richting bepalen. Maar dat moet allemaal wel heel snel, want hoe langer de periscoop boven het wateroppervlak uitsteekt, des te groter het risico dat de onderzeeboot zelf ontdekt wordt. HET BOVENSTE DEEL VAN EEN OPTRONISCHE MAST
Eén tegelijk Zo’n periscoop heeft wel een aantal nadelen. De punten waar de buis door de scheepshuid gaat, blijven altijd zwakke plekken. Ook kan er maar één persoon tegelijk met de periscoop werken: meestal alleen de commandant of de officier van de wacht. Verder worden de verkregen beelden vaak niet opgenomen of doorgestuurd.
DEZE ANALOGE BEELDEN ZIJN STRAKS VERLEDEN TIJD
EEN PERISCOOP IS OP ZEE BIJNA NIET TE ZIEN
13
DE OPTRONISCHE MAST /// SUBS DUIKEN DIEPER /// RUBRIEK
Sinds een paar jaar wordt op sommige nieuwe onderzeeboten – zoals de Britse onderzeeboten van de Astute-klasse en de Amerikaanse subs van de Virginia-klasse – geen ouderwetse periscoop meer gebruikt, maar een optronische mast. Een enorme verbetering. Dit is geen veredelde verrekijker meer: de mast werkt met één of meer HDcamera’s. Net als de periscoop steekt ‘ie boven het water uit, maar onder water is ‘ie veel korter. Daardoor hoeft hij niet door de dekken heen; hij past precies in de toren van de boot. Vanuit de centrale kan hij met een afstandsbediening bestuurd worden, en door middel van kabels komen de beelden dan binnen.
Barbecue-weer Nu kan niet alleen de commandant zien wat er buiten gebeurt, maar iedereen in de centrale die een beeldscherm voor zich heeft. Is er een LCD-scherm in de kombuis? Dan zou zelfs de kok kunnen zien of het buiten barbecue-weer is! Op veel nieuwe onderzeeboten kan de commandant zelfs vanuit zijn bed naar beelden van buiten kijken. Andere voordelen: je kunt inzoomen, je kunt de beelden pauzeren, terugspoelen of in slow motion afspelen, en je kunt ze nog eens uitgebreid bestuderen terwijl de boot alweer naar een veilige diepte zakt.
14
RUBRIEK /// SUBS DUIKEN DIEPER /// DE OPTRONISCHE MAST
Beeldstabilisatie Wat voor camera’s de nieuwe masten op de Walrus-klasse krijgen, is nog niet bekend, maar er is van alles mogelijk: HD-kleurencamera’s, zwart/wit-camera’s (voor een beter beeld ’s nachts), infrarood-camera’s. Ook een GPS en een afstandsmeter behoren tot de mogelijkheden. Hierdoor kan de bemanning ook ’s nachts en met slecht zicht veel beter zien. Alle beelden worden gestabiliseerd: hoe de onderzeeboot ook beweegt, op de schermen in de centrale is daar niets van te merken.
IN DE NIEUWE CENTRALES KIJKT DE COMMANDANT OP EEN SCHERM
EEN ONDEROFFICIER VAN DE US NAVY TOONT DE BEELDEN VAN DE OPTRONISCHE MAST
Quick Look Round (QLR) De ontwerpers van optronische masten hebben nog iets slims bedacht: de Quick Look Round (QLR) modus. Zodra de mast uit het water steekt, draait hij automatisch snel een rondje en slaat de beelden op. Daarna schuift hij direct weer naar beneden. De mast steekt maar een paar seconden uit het water voor een haarscherp beeld van de omgeving. Zo wordt de kans op ontdekking heel klein!
Voor de Nederlandse onderzeeboten zal dit een behoorlijke verandering zijn. Niet alleen krijgt de bemanning veel meer mogelijkheden, de centrale zal ook heel anders worden ingericht én de werkwijze zal veranderen en verbeteren. In elk geval is het oude vertrouwde rondjes draaien met de periscoop er straks niet meer bij: de nieuwe optronische mast heeft de toekomst!
USS DWIGHT EISENHOWER
15
EEN SUCCESVOLLE COMBINATIE /// OPERATIE INDALO EN ADELBORSTENKRUISREIS /// ARTIKEL
EEN SUCCESVOLLE
COMBINATIE OPERATIE INDALO EN ADELBORSTENKRUISREIS Als Hr.Ms. Maassluis de haven van Almeria aan de Spaanse zuidoostkust binnenloopt, heeft ze twee dagen in het operatiegebied gevaren. De bemanning trekt een paar uur uit om vuil te storten en olie en voeding te laden om het schip weer gereed te maken voor haar patrouilletaak. Op de brug bereidt een adelborst de route in de kaart voor. Zijn collega denkt na over de tekst die hij in het scheepsjournaal moet schrijven. Tijdens de operatie Indalo toont de mijnendienst dat een missie varen en adelborsten opleiden prima gecombineerd kunnen worden.
TEKST: MAARTJE VAN DER MAAS FOTO’S: SJOERD HILCKMANN
16
ARTIKEL /// OPERATIE INDALO EN ADELBORSTENKRUISREIS /// EEN SUCCESVOLLE COMBINATIE
“Vorig jaar is in vijftig dagen voorkomen dat ongeveer 760 illegale migranten in boten vanuit Marokko en Algerije de kust van Europa konden bereiken”, vertelt de luitenant-ter-zee 2OC vanuit het Internationale Coördinatie Centrum van de Frontex-operatie. “De naam Frontex is afgeleid van het Franse Frontières Extérieures, wat buitengrenzen betekent. Onze belangrijkste taak is het versterken van de Europese grenscontroles. Ik ben de contactpersoon voor de drie Nederlandse mijnenjagers – waaronder Hr.Ms. Maassluis – die zijn ingezet voor de operatie Indalo, een onderdeel van de grotere Frontexorganisatie. De patrouilleschepen geven aan ons door als er een verdacht bootje wordt gedetecteerd, en andersom laten wij het weten aan de staf op Hr.Ms. Maassluis als er in ons gebied wat gebeurt.”
HR. MS MAASSLUIS
Hr.Ms. Maassluis, Haarlem en Hellevoetsluis functioneren als de ogen en oren van de operatie op volle zee. “Traditioneel gezien zijn wij goed in kustwachttaken en het ruimen van bommen en mijnen”, vertelt de luitenant-ter-zee 2OC, “maar hier worden wij ingezet om te surveilleren, te detecteren, schepen te volgen en te rapporteren. We komen verder niet in aanraking met de migranten, maar we hebben als zeeman natuurlijk wel de plicht om mensen te helpen die in levensgevaar verkeren op zee.”
HET ONDERZOEKEN VAN VREEMDE VOORWERPEN
17
EEN SUCCESVOLLE COMBINATIE /// OPERATIE INDALO EN ADELBORSTENKRUI
Drugssmokkelaar kiest het hazenpad Op het halfdek van Hr.Ms. Haarlem klinken de enthousiaste en spannende verhalen. “Zo tegen de schemering ontdekte ik een klein bootje”, vertelt de uitkijk. “Ik vond het vreemd om zo’n klein vaartuig te zien tussen al die grote koopvaarders en het leek wel of hij zich onzichtbaar wilde maken achter een containerschip. Ik zag nog net dat er ongeveer vier of vijf mensen aan boord zaten.” De schipper die de wacht had op de brug vertelt: “Ik heb geprobeerd het bootje te naderen, maar dat werd me onmogelijk gemaakt door het verdere verkeer. Uiteindelijk zijn we wel meegedraaid met het contact, maar dat ging er meteen met 24 knopen naar het zuiden vandoor. Even later zagen we een helikopter van de Spaanse autoriteiten boven het bootje hangen.” Op de brug werd nauwkeurig bijgehouden welke bewegingen het verdachte scheepje maakte. De volgende dag komt de oudste officier van de Haarlem met een glimlach op zijn gezicht de longroom binnenlopen. “Ik heb net bericht gekregen dat het contact van het kleine bootje een drugssmokkelaar blijkt te zijn geweest. Geschrokken van onze vliegende en varende aanwezigheid heeft hij het hazenpad gekozen en is weer teruggegaan naar de Marokkaanse kust.”
18
Opleidingsvaartuig voor adelborsten Het Marine Opleidingsvaartuig (MOV) Van Kinsbergen, het schip van het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM), is samen met de mijnenjagers naar de Middellandse Zee vertrokken, maar met een heel andere opdracht. “Wij varen de zogeheten kruisreis – een zeereis van een aantal weken bedoeld om KIM-studenten vaarervaring te laten opdoen”, vertelt de begeleider. “Dit is de eerste keer dat we de kruisreis combineren met een operatie en dat bevalt heel goed. Manoeuvreeroefeningen, sleepnaderingen, havenaanlopen en kaartvoorbereiding, het komt allemaal nog steeds aan bod, maar daarnaast krijgen de cursisten een goed beeld van wat het is om te patrouilleren, en van de wachtroutine die daarbij hoort.”
ARTIKEL /// OPERATIE INDALO EN ADELBORSTENKRUISREIS /// EEN SUCCESVOLLE COMBINATIE
Manoeuvreeroefening Op de brug van Hr.Ms. Maassluis informeert de adelborst de commandant. “Ik ga de haven van Almeria uitvaren met die rode paal als referentiepunt. Als we voorbij de havenhoofden zijn, gaan we stuurboord uit en dan stomen we zo snel mogelijk op naar het operatiegebied.” De commandant knikt goedkeurend en de cursist geeft de bijbehorende roer- en koersorders. Hij en zijn collega hebben het erg naar hun zin aan boord. “Er is veel afwisseling in het programma. We leren veel omdat we genoeg oefeningen doen, maar we worden ook voorbereid op de patrouilles die we later misschien nog vaak gaan varen in het Caribische Gebied of weer hier in de Middellandse Zee.”
HET SCHEEPSJOURNAAL BIJHOUDEN
NAVIGEREN MET HET KOMPAS
“Al gebeurt het patrouilleren traditioneel door de grote bovenwaterschepen, hiermee bewijst de mijnenjager ook een multi-inzetbaar platform te zijn”, concludeert de oudste officier van de Maassluis. “Met hierbij ook nog de kruisreis hebben we het lekker druk, of niet jongens?” De beide adelborsten staan alweer met hun neus in de kaart. Op naar het volgende leermoment.” HR. MS MAASSLUIS SLEEPT EEN VERLATEN BOOTJE MEE.
19
RONDLEIDING OP HET DUIKBEDRIJF /// SUBS-PRIJSVRAAG /// ARTIKEL
TEKST EN FOTO’S: STEVEN OLDENGARM
RONDLEIDING DUIKBEDRIJF OP HET
Nieuwsgierig naar wat het Duikbedrijf van de marine allemaal doet en kan? Tijdens SAIL 2010 heeft SUBS in samenwerking met het duikbedrijf een prijsvraag uitgeschreven. Op woensdag 27 oktober kregen de vijf winnaars een rondleiding op het Duikbedrijf, inclusief uitleg en een filmpje.
Op het terrein van het Duikbedrijf wordt de SUBS-leden van alles verteld over de verschillende duiktaken. Ze mogen alle apparatuur bekijken: van de ‘gewone’ duikers, die zich onder andere bezighouden met reparatie en onderhoud aan de schepen en met het onschadelijk maken van mijnen en bommen op de zeebodem, en ook die van de kikvorsmannen, de speciale duikers van het Korps Mariniers. De duiksets van die laatsten geven honderd procent zuurstof, waardoor er geen luchtbelletjes vrijkomen als ze onder water zijn. Aan de oppervlakte is er dan ook geen spoortje van de kikvorsmannen te zien. De duiksets blijken zwaarder dan de SUBS-leden hadden gedacht, maar in het water voel je dat gewicht natuurlijk minder. 20
ARTIKEL /// SUBS-PRIJSVRAAG /// RONDLEIDING OP HET DUIKBEDRIJF
Rustig bijkomen In het duikbedrijf staat ook een grote decompressietank. In deze tank kan de luchtdruk net zo worden ingesteld als de druk zoals die heerst op de diepste diepte waar de duiker is geweest. Als een duiker daar vandaan te snel naar boven komt, kan dat vanwege het drukverschil ongezond zijn voor het lichaam, dus dan moet hij eerst de decompressietank in. Daar wordt de druk langzaam verminderd totdat die weer hetzelfde is als buiten. Zo kan het lichaam in een rustig tempo bijkomen van de diepe duik.
In een andere tank kan geoefend worden met onderwater lassen. De SUBS-leden krijgen te zien hoe de duikers dat doen. Maar er worden ook andere gereedschappen voor onderwater gebruikt. Schepen repareren terwijl ze in het water liggen? Hier leren ze het! DUIKER TIJDENS LASOPLEIDING
Explosieven In de opslagplaats van oude bommen en mijnen leren de duikers hoe allerlei verschillende explosieven eruitzien, zowel van binnen als van buiten, hoe ze werken, waarvoor ze gebruikt zijn, en hoe de exemplaren die hier liggen onschadelijk zijn gemaakt. DE DECOMPRESSIETANK
Na deze interessante ochtend op het Duikbedrijf, gevolgd door een maaltijd in de kantine, krijgen de vijf SUBSleden en hun metgezellen ook nog een exclusieve rondleiding op het fregat de Hr.Ms. Tromp – een leuke afsluiting van een leerzame dag!
21
STAGE /// NEWS & VIEWS /// RUBRIEK
STAGE HOE IS HET NU ECHT OM BIJ DE MARINE STAGE TE LOPEN? STEVEN KAN ER ALLES OVER VERTELLEN. ALS STUDENT JOURNALISTIEK WERKT HIJ NU TWEE MAANDEN MET VEEL PLEZIER OP DE AFDELING PERSONEELSVOORZIENING VAN DE KONINKLIJKE MARINE. EEN STAGEPERIODE BIJ DE MARINE KAN HIJ IEDEREEN AANRADEN. JE KRIJGT VEEL VERANTWOORDELIJKHEID EN LEERT TEGELIJKERTIJD ONTZETTEND VEEL OVER DIT PRACHTIGE BEDRIJF.
DE STAGIAIRES VAN DE AFDELING
Net als elke student begon het voor mij met een zoektocht naar bedrijven. Omdat ik vroeger al bij de marine wilde werken, nam ik ook een kijkje op www.werkenbijdemarine.nl/stage. Daar stond een vacature vermeld die perfect aansloot bij mijn opleiding. Bij andere bedrijven had ik ook gesolliciteerd, maar zodra ik uitgenodigd werd voor een gesprek bij de marine, was ik die andere sollicitaties vergeten. HET MAKEN VAN EEN STAGEVERSLAG
22
RUBRIEK /// NEWS & VIEWS /// STAGE
TEKST & FOTO’S: STEVEN OLDENGARM
>
AARDIGE COLLEGA’S Zo'n eerste sollicitatie is best spannend. Je hebt veel vragen; wat doen ze bij de marine met media, pas je er als student wel tussen en wat kan ik allemaal gaan doen? Tijdens het gesprek werd al snel duidelijk dat de marine mij veel kon bieden, de collega's waren erg aardig en ik voelde me snel thuis. Het is eigenlijk hetzelfde als solliciteren bij een ander bedrijf. Het enige verschil is dat men wettelijk verplicht is om een veiligheidsonderzoek te laten uitvoeren door de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD).
MIJN STAGE OPDRACHT: HET MAKEN VAN EEN DOCUMENTAIRE
Nu ik er eenmaal stage loop, mag ik zelfs meer doen dan ik had verwacht. Naast werkzaamheden op kantoor ben ik regelmatig op diverse locaties geweest. Ik heb verschillende schepen bezocht en er zelfs al eentje bestuurd! Het is echt ontzettend spannend dat je het kantoorwerk kan afwisselen met andere activiteiten. Daarnaast is het ook leerzaam. Als je het marineleven ervaart, kun je de werkzaamheden ook beter uitvoeren. Zo heb ik ook twee draaidagen voor het programma Klokhuis meegemaakt. Zij maken een aflevering over de marine en bij het filmen was ik erbij. Ik speel zelfs nog een klein stukje mee. Daarna mocht ik het zelf proberen. Ik heb al een filmpje van de Infodag algemeen gemaakt en nu produceer en monteer ik een korte documentaire over de marine. (kijk op www.youtube.com/werkenbijdemarine)
> ELK OPLEIDINGSNIVEAU Een stage bij de marine is dus aan te bevelen; je leert er ontzettend veel en hebt de mogelijkheid om activiteiten te ondernemen die je bij een ander bedrijf nooit zult tegenkomen. Voor elk opleidingsniveau zijn er stageplaatsen beschikbaar. Wil je weten of er voor jou ook een plekje is, kijk dan even op: www.werkenbijdemarine.nl/stage FOTOREPORTAGE VOOR DE RUBRIEK BACK TO SCHOOL
23
VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP /// BACK TO SCHOOL /// RUBRIEK
DE STOERSTE OPLEIDING OOIT
VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP, GRONDOPTREDEN Evert Schilder (16 jaar) is al vier jaar SUBS-lid en volgt nu de opleiding Veiligheid en Vakmanschap, Grondoptreden niveau 2, aan het ROC in Den Helder. Omdat hij altijd al marinier wilde worden, heeft hij speciaal gekozen voor deze richting. “Opereren op de grens tussen water en land, dat spreekt me ontzettend aan.” Evert woont vlak bij Den Helder en is dan ook verschillende keren naar de Marinedagen geweest. Zo kwam hij veel te weten over de marine. Ook van zijn oom, die bij de marine werkt, kreeg hij veel informatie. Zijn keus voor het Korps Mariniers was dan ook snel gemaakt. Want dat leek hem toch wel het échte werk. TEKST & FOTO’S: STEVEN OLDENGARM
In augustus 2010 begon Evert met de opleiding Veiligheid en Vakmanschap, Grondoptreden niveau 2. “Je hebt ontzettend veel afwisseling. Het lesrooster bestaat uit drie weken theorie en daarna een stage/bivak van vijf dagen. Tijdens de stage/bivak kom je op verschillende kazernes en leer je samenwerken met leerlingen van andere scholen. Je slaapt op de kazerne en gaat echt het veld in.” Leerlingen die bij het Korps Mariniers willen, gaan tijdens de bivak naar een marinierskazerne, in dit geval die in Rotterdam. Daar mochten Evert en zijn mede-leerlingen van alles doen, zien en uitproberen.
24
RUBRIEK /// BACK TO SCHOOL /// VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP
Zelfs schieten in de schietsimulator! “Dat was wel het leukste wat ik tijdens een bivak heb gedaan”, zegt hij. “En we mochten echt overal kijken. We hebben de verkenningsvoertuigen en de wapens van het Korps Mariniers gezien en een bezoekje gebracht aan de UIM (Unit Interventie Mariniers).”
NAAR DE BUNKER..
Groene ochtend De opleiding duurt anderhalf jaar. In deze periode wordt er veel gesport. Twee uur per dag, van maandag tot en met donderdag. Vrijdag is een rustdag. Op woensdag is het ‘groene ochtend’ en dragen de leerlingen het uniform. Ze gaan dan de bossen in en oefenen met navigatie en tactische verplaatsingen. “Ik vind het wel jammer dat we ons uniform maar een halve dag in de week aan mogen”, zegt Evert. “Het liefst zou ik het elke dag dragen, net als in het echt.”
EVERT SCHILDER
25
VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP /// BACK TO SCHOOL /// RUBRIEK
Naast de praktijkvakken volg je tijdens de opleiding ook theorielessen. “Als theorievakken hebben we onder andere Nederlands, Engels en wiskunde”, vertelt Evert. “Best saai af en toe, maar het hoort erbij he? Bij het vak Engels leren we veel militaire en technische termen. Verder hebben we ook materieelherkenning. Dan moet je voertuigen, materieel en andere spullen kunnen herkennen die door Defensie worden gebruikt.” Over huiswerk hoor je Evert niet klagen. “Zolang je in de klas goed oplet, hoef je na schooltijd niet veel meer te doen. Wel moeten we na elke bivak een verslag schrijven. Daarin vertel je dan wat je geleerd hebt en waaraan je nog graag zou willen werken.”
Keuring door GGD-arts Nadat je je hebt ingeschreven voor de opleiding Veiligheid en Vakmanschap word je gekeurd door een GGD-arts. Die checkt je ogen, je hart, je longen en je houding. Verder krijg je een intakegesprek van ongeveer drie kwartier. “Ze vragen dan bijvoorbeeld waarom je militair wilt worden en waarom je voor een bepaalde richting hebt gekozen.” Evert vindt het wel goed dat deze keuring plaatsvindt. “Zo wordt alvast goed gekeken of je geschikt bent voor de opleiding. En op deze manier word je ook niet teleurgesteld als je later een militaire keuring moet doen.” PLAN VAN AANPAK BESPREKEN
26
RUBRIEK /// BACK TO SCHOOL /// VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP
GROENE OCHTEND
OEFENEN MET NAVIGATIE EN TACTISCHE VERPLAATSINGEN
Vrijstellingen Als je Veiligheid en Vakmanschap hebt afgerond, krijg je vrijstellingen bij je verdere militaire opleiding. Zo kun je na je sollicitatie sneller aan de slag. Tijdens de opleiding worden de rangen en standen en infanterie behandeld, en bezoek je verschillende kazernes. Dat levert je al veel voorkennis op van de marine. “De opleiding is zeker een aanrader als voorbereiding op een militaire loopbaan”, vindt Evert. Omdat de docenten ook allemaal een band hebben met Defensie, krijg je als leerling heel wat mee over het reilen en zeilen binnen het ‘bedrijf’..”
De sfeer in de klas vindt Evert een stuk beter dan op zijn vorige school. “Het is hier veel gezelliger. Iedereen heeft nu dezelfde interesses en hetzelfde doel voor ogen. En door de weken heen maar zeker ook tijdens de bivaks leer je goed met elkaar samenwerken.” Maar wat vinden Everts ouders er eigenlijk van dat hun zoon zich aan het voorbereiden is op een leven als marinier bij de Koninklijke Marine? “Die heb ik er met mijn enthousiaste verhalen inmiddels helemaal van overtuigd dat dit hét is voor mij!”
MEER WETEN? WIL JE MEER WETEN OVER DE OPLEIDING VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP, OP WELK ROC BIJ JOU IN DE BUURT DE OPLEIDING WORDT GEGEVEN, OF WANNEER ER OPEN DAGEN ZIJN? SURF DAN NAAR WWW.STOERSTEOPLEIDING.NL.
27
DE MARINEBRANDWEER /// DEN HELDER /// ARTIKEL
DE
MARINEBRANDWEER
De marinebrandweer in Den Helder is het grootste brandweerkorps van Noord-Holland. Het korps beheert de gebouwen op de marinehaven en Maritiem Vliegkamp De Kooy. Met 126 medewerkers staat het 24 uur per dag, zeven dagen per week paraat. Sinds januari dit jaar wordt het korps geleid door Twan Langenhuizen. Na een carrière van 27 jaar bij de civiele brandweer werkt hij nu bij de marinebrandweer.
Wat Twan vooral aanspreekt in zijn werk bij de marinebrandweer is de uitdaging. “Je werkt in een bijzondere omgeving waar je te maken hebt met allerlei verschillende voertuigen, schepen, en munitie”, vertelt Twan. Hij is geen militair, maar vervult een zogeheten burgerfunctie. Toch loopt hij in marine-uniform. “We dragen een uniform dat is afgeleid van het Korps Mariniers. Wel gebruiken we de rangonderscheidingstekens van de brandweer. Dat is een mooie combinatie; je hebt als marinebrandweer toch een andere uitstraling dan je civiele collega’s.” Op dit moment worden de uniforms gemoderniseerd. “Ze worden vernieuwd en aangepast aan het heden, maar wel met respect voor het verleden. 28
TEKST & FOTO’S: STEVEN OLDENGARM
TWAN LANGENHUIZEN
ARTIKEL /// DEN HELDER /// DE MARINEBRANDWEER
Bij een bijzondere taak hoort ook bijzonder materieel. Het Korps Marinebrandweer heeft verschillende voertuigen die je bij een civiel brandweerkorps niet snel zult tegenkomen. “Op de havenlocatie hebben we wagens die zijn uitgerust met allerlei extra’s om een helikopterbrand te bestrijden. Daarnaast hebben we een OGS haakarmbak – Ongeval Gevaarlijke Stoffen – en een oliescherm haakarmbak om een olievlek op het water in te sluiten.” Een haakarmbak is een container die ingericht kan worden voor verschillende calamiteiten. Een vrachtauto met een haakarm kan deze containers vervoeren en plaatsen waar ze nodig zijn.
De blusreus Op de locatie Maritiem Vliegkamp De Kooy heeft de marinebrandweer drie zogeheten crashtenders gestationeerd. Crashtenders worden ook wel blusreuzen genoemd; dit type brandweerwagen wordt voornamelijk ingezet op luchthavens. Een crashtender heeft een tank van 12.000 liter water. Het waterkanon schiet die in drie minuten leeg – dat zijn ongeveer 28 volle badkuipen per minuut!
DE CRASHTENDER
29
DE MARINEBRANDWEER /// DEN HELDER /// ARTIKEL
Plotseling gaat er een (brand)alarm en moet er een wagen uitrukken. “Dit is een goed moment om te zien hoe snel een uitruk in zijn werk gaat”, zegt Twan. De mannen zitten al in de auto als we aankomen. We zijn nog net op tijd om ze te zien wegrijden. “We hebben een responstijd van anderhalve minuut”, legt Twan uit. “Dat is heel snel, zoals je ziet.” Gelukkig blijkt de melding achteraf loos alarm. VOOR IEDERE SOORT BRAND IS ER MATERIAAL BESCHIKBAAR
De marinebrandweer is niet alleen razendsnel, het personeel is ook veelzijdig opgeleid. “Naast een reguliere brandweeropleiding is het personeel getraind in vliegtuigbrandbestrijding en moeten we de schepen en munitie kennen. Je moet je kennis constant op peil houden. Er zijn zo veel verschillende schepen en steeds liggen er weer andere schepen in de haven. Daar oefenen we zoveel mogelijk op. Naast oefeningen op de schepen en kazernes in Nederland oefenen we ook in het buitenland. Vanwege milieubepalingen mag er in Nederland namelijk niet geoefend worden met kerosinebranden. Om die ervaring op het vliegveld toch op peil te houden, doen we dat dus in het buitenland, in Zweden en Engeland.”
30
DE MELDKAMER
Playstation en Wii Naast het vele oefenen is er ook tijd voor vrijetijdsbesteding. De mensen van de uitrukdienst draaien een schema van 24 uur op, 72 uur af. Je bent dan dus 24 uur op de kazerne, en daarna drie dagen vrij. Wanneer je om acht uur ‘s ochtends begint, wordt er eerst een overdracht en een briefing gehouden. Om 9 uur begint het dagprogramma en na zeven uur ‘s avonds heb je tijd voor jezelf. “Sommigen benutten die tijd om te gaan te studeren of sporten, maar je kunt ook gebruik maken van een Playstation, een Wii en een televisie.” Om de energie op peil te houden, is er tussen de middag in het personeelsrestaurant een warme maaltijd. Brood, koffie en thee kan het personeel gebruiken in de kantine van het brandweercomplex.
ARTIKEL /// DEN HELDER /// DE MARINEBRANDWEER
Naast het vliegkamp en de marinehaven bewaakt de marinebrandweer ook andere complexen van de marine, zoals het KIM (Koninklijk Instituut voor de Marine), Fort Harssenes en de kazerne Erfprins. Steeds meer wordt er ook samengewerkt met de civiele brandweer van Den Helder. “Met ons korps en de civiele collega’s kunnen wij een geweldige ondersteuning bieden in de beveiliging van Den Helder en de regio.”
DE BRANDWEERWACHT
31
COLOFON
SUBS-MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN DE KONINKLIJKE MARINE. HET IS BESTEMD VOOR ALLE LEDEN VAN SUBS -DÉ JONGERENCLUB VAN DE MARINE- EN VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR.
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE:
DRUK
Silvana Amerika Wendy van Overloop Steven Oldengarm Rita Meshulam Jaime Karremann Kevin de Bruin Maartje van der Maas Marieke van Dijk Defensie Materieel Organisatie (DMO) Audiovisuele Dienst Defensie (AVDD)
Zalsman Zwolle bv REDACTIEADRES
Koninklijke Marine SUBS-magazine Postbus 2630 1000 CP Amsterdam INSCHRIJVEN
Ben je nog geen lid van SUBS en wil je je inschrijven? Surf dan naar www.subs.nl en klik op ‘Word SUBS-lid’.
VORMGEVING
Krijn Ontwerp, Nijmegen AFMELDEN
Wil je geen lid meer zijn van SUBS? Mail dit dan ff naar info@subs.nl.
SUBS SUBS-MAGAZINE
JAARGANG 10
NUMMER 4
DECEMBER 2010