Il
HERMAN MOERKERK
''een groot kunstenaar'' hadden daar een winkel in band en garen. Het pand heette oorspronkelijk 'De Papegaij' en is inmiddels verdwenen. Het pand werd al in 1560 zo genoemd. In 1896 ging Moerkerk naar het gymnasium in Sittard, waar hij de schoolkrant van tekeningen voorzag.
Ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van het Jeroen Boschcollege te 's-Hertogenbosch is op 21 november 1999 door burgemeester Rombouts de 'schilderijen' expositie van Herman Moerkerk officieel geopend door diens alom bekende tekening, waar burgemeester F.J. van Lanschot met een baby op schoot , met de tekst "Dè-me-dè op 't scheije van de mert nog gebeure mot, junkske"" dè za'k nooit vergete".!" zichtbaar te maken. De baby was in 1941 de 50.000ste inwoner van 's-Hertogenbosch. De Bossche baby van toen is de nu 58~jarige heer F.J. van den Bersselaar (geboren 4 september 1944), een van de genodigden. Ook was onder de vele genodigden de dochter van Herman Moerkerk, de nu 85-jarige mevrouw Kamerbeek-Moerkerk. Zij heeft vele malen de expositie bezocht die tot 3 december heeft geduurd. Ze vertelde over haar vader, hoe hij werkte en hoe hij was, ze was zichtbaar in haar schik. Bij de inname van de werken van Moerkerk kwamen bij de brengers hele verhalen los, hoe ze aan deze schilderijen waren gekomen, zoals ruilen en karweitjes in huis bij Moerkerk opknappen en dergelijke. De meeste werken waren door particulieren ingebracht; slechts enkele kwamen uit het depot van het Noordbrabants Museum, waar er nog meer opgeslagen liggen. Op de expositie zelf kwamen ook nog mensen met schilderstukken om ze te Kringnieuws januari 2000
laten bekijken, en ook weer met dezelfde verhalen, van hoe men eraan gekomen was. Gidsen van de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch" waren evenals vijf jaar geleden gevraagd om als suppoost te fungeren. Dat trok mij als 's-Hertogenboschverzamelaar wel aan. Ik heb altijd gedacht dat Herman Moerkerk alleen maar spotprenten maakte, maar hij heeft ook stadsgezichten uit Haarlem en tekeningen van mensengezichten gemaakt. Ook Guus Ong (een zoon van dokter Ong) had tekeningen hangen, vooral bekende 'Koppen' van Bosschenaren; onder andere Janus Kiep, Jan Bosmans, Marietje v.d. Ven-Boelens en Daan Houdijk. Ook de Sint-Janskerk op de golvende mensenmassa en Jeroen Bosch op de Markt tussen de" bekende Bossche figuren. In een vitrine lag het boekje 'Spul van Rul' (uitdrukkingen van Bossche kneupen) dat Jan Bruens in 1976 heeft geschreven, en waar Guus Ong de tekeningen maakte. Ook hing er werk van oud-leerlingen. Het was een afwisselende tentoonstelling die meer dan 1000 bezoekers van buitenaf heeft getrokken, naast leerlingen en docenten ook nog zo'n 500 personen, niet gek toch! Wie was Herman Moerkerk? Hij werd 2 maart 1879 geboren op de Markt 87 naast de Moriaan. Zijn ouders
Op 2 augustus 1900 trouwde hij in Maastricht met Henriëtte Marie Julie Adrienne, Allard. Het paar ging in de Vughterstraat 162 in 's-Hertogenbosch wonen (de latere woning van Hendrik de Laat). Hij hield tentoonstellingen in binnen- en buitenland. In 1921 verhuisde Moerkerk naar de Brugstraat 1. Moerkerk was in die tijd ontwerper van en leidinggever aan diverse optochten, en lid van de gemeenteraad. In 1921, bij het 150-jarig bestaan van de Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, illustreerde Moerkerk vele rubrieken feestelijk. Tussen 1922 en 1927 schreef hij vier Oeteldonkse revues, waar hij de costuums voor wierp en ook de regie over voerde. Hij bleef bezig met ontwerpen en tekeningen maken voor diverse opdrachtgevers. In 1927 werd hij benoemd als artistiek medewerker voor de Katholieke Illustratie, die haar kantoor had in Haarlem, waarheen hij een jaar later verhuisde. Maar zijn aandacht blijft toch bij 's-Hertogenbosch en vooral de politiek, waar dan ook regelmatig zijn spotprenten in kranten verschijnen. De bekendste prenten zijn natuurlijk die over de nieuw te bouwen Veemarkt, zoals: "Leerke Plezeerke" en "Trekke Manus"" trrekke"" !" Voor vele boeken maakt hij de tekeningen. Bij zijn 70ste verjaardag in 1949 werd Herman Moerkerk geridderd in de Orde van Oranje-Nassau . Herman Moerkerk overleed op 23 augustus 1949 te Haarlem.
Jo Hendriks, Verzamelaars Hertog Jan
Ansicht: verzameling Jo Hendriks
13