,, '
l '
krln9...nleuw1 N U MME R
A U G U S T U S
2 4
Uitgave van de KRING "VRIENDEN VAN 'S-HERTOGENBOSCH "
1 9 7 9
Sekretariaat: Postbus 1162, 5200 BE 's-Hertogenbosch tel. 073 - 135073, b . g.g. 073 - 138472
- -- ------ ----- ------------------------------------------------------ - ------- ~------------ - ------
Het Bestuur van de Kring nodigt U hierbij uit tot het bijwonen van een afsluitende bijeenkomst van de herdenking 1629 - 1979, welke gehouden zal worden op vrijdag 14 september, de dag waarop precies 350 jaar geleden de capitulatie van 's - Hertogenbosch werd getekend. Deze bijeenkomst zal worden gehouden in Hotel Central aan de Markt te 's-Hertogenbosch op vrijdag 14 september om 20 uur. Er zullen deze avond drie korte inleidingen (ieder maximaal een kwartier) gehouden worden over de drie hoofdpersonen die bij het Beleg betrokken waren. Dr. J. Peijnenburg zal spreken over bisschop Ophovius, de geestelijk leider van de belegerde stad, die een grote ról heeft gespeeld bij de onderhandelingen over de capitulatie van 's-Hertogenbosch. Drs. P . Th . J . Kuyer houdt een inleiding over Frederik Hendrik, de man die er tenslotte na een Beleg van vier en een halve maand in was geslaagd te stad te veroveren.
)~
Peter-Jan van der Heijden zal spreken over de militaire gouverneur van onze stad Van Grobbendonck, de man die tenslotte voor het geweld van de Staatse troepen moest capituleren.
~-·
-
-
·'
G. robbc ndon
.
-
-
( '
-~- ,~-·
-
-
- ·_
--~~ ~~~--~~rfogcnbofch
14 september]~~~
Na een pauze volgt een diskussie, die onder leiding staat van dr. L.P.L. Pirenne. Deze diskussie vormt het zwaartepunt van de avond. Iedereen zal in de gelegenheid worden gesteld vragen die er bij hem of haar nog leven met betrekking tot dit Beleg aan de inleiders te ste l len. De heer Peijnenburg is archivaris van het bisdom, de heer Kuyer van de stad ' s-Hertobosch. Daar is ook de heer van der Heijden werkzaam . De heer Pirenne is rijksarchivaris in Noord-Brabant . blz . 1.
DE AMBACHTSGILDEN In samenwerking met de Gemeentelijke Archiefdienst 's-Hertogenbosch heeft de Kring in de periode september 1977 - januari 1978 een lezingencyclus over de geschiedenis van onze stad georganiseerd onder de titel "BOSSCHE BOUWSTENEN. Inleiding tot de geschiedenis van ' s-Hertogenbosch". In het najaar 1978 vond wederom een dergelijke lezingencyclus plaats, met nu als centrale thema "1629". Van beide cycli verschenen de inleidingen in druk, eveneens onder de titel "Bossche Bouwstenen". Ook dit najaar zal er in samenwerking met het Stadsarchief een lezingencyclus worden gehouden die start op 17 september en eindigt in december 1979. Het centrale thema is dit jaar: "DE BOSSCHE AMBACHTSGILDEN" . Als inleiders zullen fungeren en als werktitels zijn genoemd: *1 V.M . van Dongen (leraar geschiedenis en staatsinrichting aan de Rijksscholengemeenschap te ' s-Hertogenbosch) : De Gilden.
1)
*2 drs. P.Th.J. Kuyer (stadsarchivaris van 's-Hertogenbosch): De interne organisatie van de Bossche Ambachtsgilden. *3 R. Feringa (wetenschappelijk archiefambtenaar): De ekonomische funktie van de ambachtsgilden. *4 drs. H. Roosenboom (chartermeester bij het Rijksarchief in Noord-Brabant): De ambachtsgilden in het Bossche stadsbeeld. *5 mr. Beatrix C.M. Jacobs (wetenschappelijk medewerkster rechtsgeschiedenis aan de juridische fakulteit van de Hogeschool te Tilburg): De politieke rol van de ambachtsgilden.
*6 mr. J.A.M. Hoekx in samenwerking met Rob van de Laar (beiden als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Gemeentearchief van 's-Hertogenbosch): De Bossche ambachtsgilden ná 1629 . *7 Peter-Jan van der Heijden (wetenschappelijk archiefambtenaar verbonden aan het Gemeentearchief van 's-Hertogenbosch): Het Bossche goud- en zilversmedengilde . De eerste inleiding zal de gilden in het algemeen behandelen. De tweede tot en met vijfde lezing schenken aandacht aan de Bossche ambachtsgilden in de bloeitijd van hun bestaan (tot 1629), terwijl de zesde lezing het verval van de gilden tot onderwerp heeft. In een laatste lezing zal als een soort samenvatting en nadere konkretisering één bepaald gilde worden behandeld. Evenals de vorige jaren beginnen alle avonden om 20 uur en worden ze gehouden in de Studiezaal van het Gemeentearchief. Over het algemeen zullen de avonden bestaan uit een lezing van circa een uur; dan volgt er een pauze waarin een kleine expositie over het behandelde onderwerp kan worden bezichtigd. Gedurende het laatste half uur wordt er gelegenheid geboden tot het stellen van vragen. U kunt zich opgeven voor deze kursus door een bedrag van 20 gulden over te maken op postgiro 3119716 of op rekening 22 51 91 202 bij Bank van Lanschot onder vermelding van 'Ambachtsgilden' . Betalingen dienen binnen te zijn vóór 10 september a . s., omdat het anders niet meer mogelijk is alle benodigde informatie toe te zenden . blz.2.
)
Rond 1 oktober volgt al weer een volgend Kring-Nieuws waarin aandacht wordt geschonken aan de volgende onderwerpen, waarvan wij U willen vragen de data vast in Uw agenda te noteren. ~
14 oktober
Stadswandeling "Tussen Leuvense Poort en Hinthamerpoort".
~ !~-~~!~~~~
Thorn Brouns houdt een lezing over "Herman Moerkerk en 's-Hertogenbosch" in het Jeroen Boschhuis, Hinthamerstraat 74, aanvang 20 uur.
~ !-~~~~~~~~
Herman Teering (restauratie-architect van de Sint Jan) praat voor ons over "Zes jaar restauratie Sint Jan, 1979-1985", waarin hij ons op de hoogte brengt van de vorderingen van de restauratie van dit grootse monument en hij vertelt over de plannen van de komende tijd.
~ ~~-~~~~~~~~
Drs. P.Th.J. Kuyer houdt een inleiding over "1579", het rumoerige jaar in onze stad . 's-Hertogenbosch kon kiezen tussen Atrecht en Utrecht. Na maanden van wikken en wegen volgde een keuze ; een keuze die leidde tot een oproer in de stad. De uiteindelijke keuze van de stad was noch Atrecht, noch Utrecht, maar Keulen .
~
In het volgende Kring-Nieuws zal ook aandacht worden besteed aan een kindertekenwedstrijd die onze Kring nog dit najaar organiseert onder de titel: "'S-HERTOGENBOSCH DOOR KINDEROGEN GEZIEN"
~
Een wedstrijd voor een wat ouder publiek is de filmwedstrijd '"S-HERTOGENBOSCH OP 8 M.M." Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij graag naar de folder die bij dit Kring-Nieuws is gevoegd.
~
EXCURSIE HAVENKWARTIER In samenw~rking met de Bewonersvereniging Havenkwartier organiseert de Kring een wandeling door het Bossche Havenkwartier, waarbij enige gerestaureerde en ook nieuwbouw-panden aan de Brede Haven worden bezocht. Leden die hiervoor belangstelling hebben kunnen opgeven bij het sekretariaat.
MEDEDELINGEN VAN HET BESTUUR *
FinanciĂŤn Het organiseren van stadswandelingen, dia-lezingen e.d. door onze en ook Uw Kring kost veel geld. Daarom kunnen wij Uw financiĂŤle bijdrage niet missen. Tot half augustus hebben zo'n 750 leden hun bijdrage voor 1979 voldaan. Ofschoon wij het een beetje vervelend vinden moeten wij een kleine 100 leden er toch aan herinneren dat zij hun bijdrage voor dit jaar nog niet gestort hebben. Het bestuur hoopt dat zij dit op zeer korte termijn zullen doen met behulp van de bijgevoegde acceptgirokaart.
*
Statutenboekje Als een bijlage bij dit Kring-Nieuws ontvangt U een boekje , met daarin de Statuten en het Huishoudelijk Reglement van onze vereniging. Bovendien staat er in dit werkje enige aktiviteiten die wij de afgelopen zes jaar hebben kunnen organiseren. Het inlegvel in dit Statuten-boekje met de vermelding van bestuursleden, eigen uitgaven e . d. willen wij aktueel houden. Ieder jaar ontvangt U een nieuw exemplaar, waarna U het oude inlegvel weg kunt gooien .
*
Penning 1629 Wi.j willen onze leden erop opmerkzaam maken dat de heruitgave van de penning uit 1629 door ons gebonden is aan een bepaalde termijn. Deze penning zou door ons worden verspreid tussen het begin van het Beleg (30 april) en de dag van de Capitulatie (14 september). Degenen die zich alsnog in het bezit van een dergelijk historisch voorwerp willen stellen dienen hiermee haast te maken. Voor de juiste bestelwijze; zie de bijgevoegde folder.
*
800ste lid Zoals U misschien al via de plaatselijke pers heeft vernomen, heeft onze Kring momenteel meer dan 800 leden '. Een deputatie van het bestuur heeft de heer Van Rossum, die dit getal volmaakte , gehuldigd met een "Bossche mand". De heer Van Rossum is bij velen bekend als degene die de luchtboogbeeldjes van de Sint Jan vervaardigt in replica. Ook de erwtenman en zelfs een komplete luchtboog behoren tot zijn assortiment. Nummer 800 : van harte welkom. Op naar de 900 :
*
Het volgende Kring-Nieuws verschijnt rond 1 oktober 1979. Kopy voor dit nummer dient 1 september bij het sekretariaat aanwezig zijn. Bijl a gen bij dit Kring-Nieuws : - Statutenboekje met inlegvel. - Folder filmwedstrijd '" s-Hertogenbosch op 8 mm . " - Folder herdenkinspenning 1629-1979. - (eventueel : acceptgirokaart) . blz . 4.
)
i!lagboeh 1629
Onder de titel "Dagboek 1629" verschijnt er vanaf 30 april dagelijks in het "Brabants Dag blad" een overzicht van wat er in 's-Hertogenbosch zich precies 350 jaar geleden afspeelde . Peter-Jan van der Heijden, die in de huid van een 17e eeuwse Bossche stadhuisambtenaar kroop schreef deze dagboekverhalen aan de hand van de authentieke exemplaren van drie en een halve eeuw geleden.
Het "Brabants Dagblad" gaat deze dagboekverhalen bundelen. Rijk ge茂llustreerd met foto ' s zullen ziJ aan belangstellenden beschikbaar worden gesteld. Bij het afsluiten van dit Kring-Nieuws was de juiste prijs nog niet bekend. Toch kunnen wij U, in samenwerking met het Brabants Dagblad, het volgende meedelen. Het Brabants Dagblad stelt de bundel "Dagboek 1629" voor haar eigen lezers tegen kostprijs beschikbaar . (Nadere mededelingen hierover kunt U in dit dagblad lezen) . Voor de leden van de Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch" wil het Brabants Dagblad deze bundel beschikbaar stellen tegen kostprijs+ een stevige reduktie ! !! Op deze wijze komt U extra goedkoop in het bezit van deze interessante bundel . U kunt hierop intekenen door het invullen van bij~aande strook, in een open envelop, gefrankeerd met 45 cent, direkt aan ons op te zenden: postbus 1162 te 's-Hertogenbosch. De intekenaars ontvangen daarna een accept-girokaart. Na overmaking van een bedrag ontvangt U bericht waar U dit boek (waarschijnlijk midden november) af kunt halen. Dus nog voor de feestdagen heeft U dit "Dagboek 1629" dan in huis.
(hierlangs afknippen)
Hier bij ver zoek i k voor mij te reserveren
exempla (a )r(en ) van het
"Dagboek 1629 ". Ik betaal het verschuldigde bedrag na ontvangst van de accept- giro kaart .
NAAM ADRES POSTKODE + PLAATSNAAM LIDMAATSCHAPSNUMMER DATUM :
HANDTEKENING
V贸贸r 1 oktober te zenden aan : Kring "Vrienden van ' s - Hertogenbosch " Postbus 1162 5200 BE ' s-Hertogenbosch
- - ....... -
1 1
H
H
BIBLIOTHEEK VAN HET PROVINCIAAL GENOOTSCHAP
E-<
::.:: ~
z ~
o ~
"TUSSEN TWEE VUREN" is de titel van de expositie die tot en met 28 september gehouden wordt in de expositiezaal van de Bibliotheek van het Genootschap. Deze expositie richt zich opbelegeringen die zich afspeelden in het huidige Noord-Brabant gedurende de periode 1568-1648. Vanzelfsprekend komt het Beleg van 's-Hertogenbosch in 1629 ter sprake, maar ook wordt duidelijk gemaakt dat in feite alle belangrijke steden in Brabant in meerdere of mindere mate met het oorlogsgeweld zijn gekonfronteerd. De expositie vormt een welkome aanvulling van datgene wat door ruim 15.000 belangstellende in het Noordbrabants Museum werd aanschouwd. De expositie is geopend tot en met 28 september, van dinsdag tot en met vrijdag van 10 - 17 uur, in de St.Josephstraat nr. 1. De toegang is gratis, een katalogus kost vijf gulden. De bibliothekaris van het Provinciaal Genootschap deelt ons voorts mee dat er bij hen nog te koop is: -"Zoete Lieve Tremmetje" De geschiedenis van het openbaar vervo<:: in en om 's-Hertogenbosch, 1879-1929-1979. door W.Leideritz.f.4.-"Inventaris van kaarten ... van het Provinciaal Genootschap", door mej.Chr.Kuyer. deel 1: Kaarten van (Noord-)Brabant van 1558-1932. deel 2: Kaarten van Oost Brabant van 1633 - 1956. De prijs per deel is tien gulden.
H
H
H
NOORDBRABANTS MUSEUM Na het grote sukses van de tentoonstelling over het Beleg van 's-Hertogenbosch wordt er in dit museum vanaf 31 auguptus een tentoonstelling gehouden over de neo-gotische kunst en levenswijze in onze provincie, onder da. titel: "NAAR DEN GOTHIEK". In ons volgende Kring-Nieuws komen wij op deze tentoonstelling nader terug.
z
Z
Een voorbeeld van een neo-gotisch pand in onze stad \~ is het gebouw van de Illustre Lieve Vrouwe-Broederschap dat in 1846-1847 gebouwd werd door de Bosschenaar ' J.H.LaffertĂŠe. De beelden tegen de gevel zijn vervaardigd in 1962 en zijn van de hand van Marius van Beek.
Q)
H
H
H
z ~
0 ~ ~
0
z <!!
>
*
blz .6 .