Ebel Molenaar Menopauze

DE LAATSTE MENSTRUATIE WORDT OOK WEL MENOPAUZE GENOEMD

Ebel Molenaar

De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie omstreeks hun 50e levensjaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd. Voor en na de menopauze is er een periode van enkele jaren waarin het lichaam door daling van de vrouwelijke geslachtshormonen een nieuw evenwicht zoekt. Deze hele periode wordt de overgang genoemd. De duur van de overgang is voor iedere vrouw anders.

Sommige vrouwen kunnen zich tijdens de overgang behoorlijk ziek voelen. Acht op de tien vrouwen heeft te maken met overgangsverschijnselen. Dat kunnen

Verpleegkundig Overgangsconsulent in het Maasstad Ziekenhuis

lichamelijke klachten zijn zoals opvliegers, hoofdpijn, spier- en gewríchtsklachten, slaapstoornissen, hevige menstruatie, urineverlies en droge (vaginale) slijmvliezen. Maar ook psychische klachten komen voor, zoals sombere buien, stemmingswisselingen en een opgejaagd en geïrriteerd gevoel.

Aandacht voor vrouwen in de overgang De laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor vrouwen die in de overgang komen en hierbij overgangsklachten ervaren. Zij worden hierdoor belemmerd in het dagelijkse functioneren en bij het uitvoeren van hun beroepsmatige taken. Het klachtenpatroon is vaak complex en vraagt daarom een specifieke deskundigheid. Er zijn ook vrouwen die (vaak op jongere leeftijd) door een disfunctie of door een chirurgische ingreep (vervroegd) in de overgang komen. Ook hormonale nabehandelingen van diverse vormen van kanker kunnen de overgang tot gevolg hebben. Hierbij is dan sprake van een onderliggende pathologie. Doordat er veel verandert in de fysiologie bij een vrouw in de overgang, kunnen ook andere aandoeningen zich manifesteren. Door een gezonde leefstijl kunnen deze risico’s beperkt blijven. Om de eerste signalen op een verhoogd risico te signaleren, de vrouw te adviseren en te begeleiden in deze nieuwe levensfase vraagt dit een bepaalde expertise.

“In Nederland lopen wij achter als het gaat om de behandelmogelijkheden van vrouwen met overgangsklachten.”

MENOPA ZE

Verpleegkundig Overgangsconsulent in het Maasstad Ziekenhuis Sinds april 2016 is Ebel Molenaar als verpleegkundig overgangsconsulent een dagdeel per week werkzaam op de Menopauzepolikliniek, onderdeel van de poli Gynaecologie. Zij heeft na onder meer werkzaam te zijn geweest als obstetrie/gynaecologie verpleegkundige, de verpleegkundige vervolgopleiding tot overgangsconsulente gevolgd en coördineert deze opleiding vanaf volgend jaar ook.

Ebel vertelt: “Als verpleegkundig overgangsconsulent geef ik begeleiding, voorlichting, advies en instructie aan vrouwen die via diverse specialisten in het ziekenhuis, maar ook vanuit huisartsen, naar mij worden verwezen. Tijdens een eerste afspraak van 50 minuten hou ik een anamnesegesprek, en samen met de betreffende vrouw geef ik informatie over de overgang, de fase van de overgang waarin iemand verkeert, en stel ik een advies op over een mogelijke behandeling, al dan niet met hormonale substitutietherapie (HST). Dit advies overleg ik met de gynaecoloog. De gynaecoloog neemt mijn advies eigenlijk altijd wel over.”

Nederland loopt achter qua behandelmogelijkheden Ebel vertelt verder dat zij naast haar werkzaamheden als verpleegkundig overgangsconsulent in het Maasstad Ziekenhuis, haar eigen eerstelijns praktijk heeft, en zij actief is als verpleegkundig bestuurslid van de Dutch Menopause Society (www.demenopauzespecialist.nl). “In Nederland lopen wij achter als het gaat om de behandelmogelijkheden van vrouwen met overgangsklachten. Er wordt erg behoudend omgegaan met bijvoorbeeld hormoon substitutietherapie. In Nederland gebruikt 5% van de vrouwen met overgangsklachten hormoon substitutietherapie tegenover 45% in andere Europese landen.” “De jaarlijkse kosten door verzuim ten gevolge van klachten die samenhangen met de overgang zijn berekend op 168 miljoen euro per jaar; een flinke kostenpost dus! Vaak gaan vrouwen met de – in het begin – vage klachten die met de overgang samenhangen veelvuldig naar de huisarts, of zelfs naar specialisten in het ziekenhuis, zoals internist of cardioloog. Maar in de meeste gevallen wordt er geen oorzaak gevonden voor de klachten. Vrouwen kunnen zich daardoor ook onbegrepen voelen. In de werksituatie, als er verzuim is, krijgen vrouwen vaak te maken met de bedrijfsarts. Gelukkig zoekt ook deze groep artsen steeds vaker de samenwerking met de verpleegkundig overgangsconsulent.”

Vrouwen zwaar belast “De vrouwen van tegenwoordig zijn zwaar belast” belicht Ebel verder. “Werken, kinderen in de pubertijd, een leuke moeder zijn, een seksueel aantrekkelijke vrouw zijn, mantelzorg voor ouders, etc. Er wordt in vergelijking met eerdere generaties veel meer van vrouwen gevraagd, en vrouwen zijn over het algemeen redelijk perfectionistisch, waardoor zij vaker moeilijk om kunnen gaan met de klachten die tijdens de overgang kunnen ontstaan.”

Contact/Overleg Ebel is op dinsdagmiddag en -avond en donderdagochtend werkzaam in het Maasstad Ziekenhuis. Zij is te bereiken via mail: WesselsE@maasstadziekenhuis.nl.