D I T D O SS I E R W O R D T G E P U B L I C E E R D D O O R S M A R T M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T W O O R D E L I J K H E I D VA N D E R E D AC T I E VA N D E STA N D A A R D
NOV ‘20
IT André Knaepen IT neemt de hoofdrol in onze samenleving
Cybersensibilisering Bescherming tegen digitale struikrovers
Joris Van Ostaeyen RPA: Het meest sexy drieletterwoord
PASCALE VAN DAMME ”Onze universiteiten vormen een opmerkelijk voorbeeld van een versnelde digitale transformatie. Ze ontdekten een nieuwe vorm van lesgeven.” LEES MEER OP FOKUS-ONLINE.BE. #FOKUSIT
Ontdek in 5 stappen hoe u uw magazijn flexibel en efficiënt kan maken Versterk de menselijke capaciteiten en moderniseer met de juiste technologie Download het ebook *Onderzoek uitgevoerd door Zebra Technologies
02
EDITORIAL
FOKUS-ONLINE.BE
André Knaepen
IT neemt de hoofdrol in onze samenleving De coronacrisis heeft de digitalisering van bedrijven versneld. Ze vonden digitale oplossingen om ondernemingen beter te runnen en samen te werken. Het belang van IT is gestegen, samen met enkele bijhorende uitdagingen.
S
inds we met zijn allen massaal zijn beginnen thuiswerken, is de vraag naar digitale werkplekken sterk gestegen. Alles wat op kantoor kan, moet ook thuis of elders kunnen, op eender welk moment. Die gigantische toename in telewerken is per definitie onveiliger, want véél thuisnetwerken zijn zo lek als een zeef. Heel wat CIO’s hebben het gevoel dat ze hun netwerk- en applicatielandschap niet meer volledig kunnen overzien. De securityperimeter is niet meer – de endpoints zijn nu de perimeter geworden. Dat geeft een gevoel van controleverlies. Koppel dat aan de stijging van het aantal cybercrime-incidenten en je begrijpt meteen waarom security top of mind moet zijn bij elk bedrijf. En dat gaat niet alleen over hoe snel je een incident of een breach kunt detecteren en stoppen, maar vooral over hoe snel je weer overeind kunt staan. De impact van de coronacrisis zorgt daarnaast ook voor een fundamentele versnelling van de zogenaamde ‘amazonizering’ van de maatschappij. We merken een forse stijging in het aantal cloudconcepten. Dat heeft te maken met de voordelen ervan: Je kunt gemakkelijk upscalen, maar ook weer downscalen. Dat maakt het argument om naar de cloud over te stappen enkel sterker, zeker in economisch onzekere tijden. COVID-19 zorgt daarnaast voor een maatschappelijk debat, ook op vlak van IT. Héél wat bedrijven gaan bewust nadenken over hun manier van ondernemen.
IT geldt meer dan ooit als de drijvende kracht achter de innovatie van morgen.
Bent u op zoek naar nieuw digitaal talent? BeCode organiseert opleidingen in web development, artificiële intelligentie en DevSecOps voor werkzoekenden én helpt hen zo hun carrière nieuw leven in te blazen. Wilt u deel uitmaken van hun reis?
Wat zit er voor u in? • • • • •
Matchmaking tijdens de opleiding Laatste maanden van de opleiding worden afgestemd op uw noden Drie maanden durende stage in uw bedrijf Mogelijkheid om de junior aan te werven via een IBO / FPI contract BeCoders verwerven niet alleen een basis aan technische skills, maar leren ook hoe ze zichzelf levenslang moeten bijscholen
Wilt u meer te weten komen over deze unieke kans? Bezoek dan onze website becode.org/companies/hire of stuur ons een e-mail hire@becode.org
Ontegensprekelijk speelt het coronavirus in de kaart van de deglobalisering: een ‘gamechanger’ die de bewustwording doet toenemen om meer lokaal te ondernemen. Denk bijvoorbeeld aan databeheer. Een goed uitgewerkt beleid is nodig en in de huidige omstandigheden wordt er vaker gekeken naar een lokale partner, met als groot voordeel dat die als ‘trusted partner’ dichtbij de klanten staat. Met een lokaal verhaal sta je sterker in een veranderend geopolitiek landschap, op een moment dat bedrijven twee keer nadenken vooraleer ze hun IT bijvoorbeeld naar het Verre Oosten verhuizen. De rol van IT in de samenleving zal de komende jaren een nog prominentere plaats innemen. Zowel voor de ontwikkeling van de slimme steden als industrie 4.0 mogen we de komst van 5G niet onderschatten. Het verbindt alles en iedereen: mensen, maar vooral ook machines en apparaten. En net op vlak van dat laatste ligt de grote meerwaarde. 5G kan gezien worden als een accelerator voor Industrial IoT, machine learning en artificiële intelligentie. Vooral de nieuwe elementen die 5G introduceert, zullen zorgen voor een golf van innovatie in de manier waarop bedrijven hun dagdagelijkse operationele taken uitvoeren. IT geldt meer dan ooit als de drijvende kracht achter de innovatie van morgen. TEKST ANDRÉ KNAEPEN, OPRICHTER CEGEKA EN DATA NEWS ICT PERSONALITY OF THE YEAR 2020
04
06
10
18
LEES MEER... 04 06 08 10 12 16 18
Cybersecurity: Sensibilisering van de werknemer 5G: Van essentieel belang voor onze bedrijven Rekrutering: Pay as you hire Interview: Pascale Van Damme, Dell Technologies Big Data: Data Management Expertpanel: De nood aan een bijsluiter voor AI Joris Van Ostaeyen: De hype van hyperautomation
COLOFON. PRODUCTIELEIDER: Christian Nikuna Pemba HOOFDREDACTIE: Ellen Van Hoegaerden TEKST: Tom Cassauwers Jerom Rozendaal Kim Beerts COVERBEELD: Ian Hermans CREATIVE DIRECTOR: Baïdy Ly VORMGEVING: Dee Bernaers DRUKKERIJ: Corelio
SMART MEDIA AGENCY Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 redactie@smartmediaagency.be
Veel leesplezier Siemen Van Nuffelen Project Manager
NTT BRAND REPORT
#FOKUSIT
03
Fit en klaar voor de digitale transformatie? De digitale transformatie: de uitdrukking alleen al heeft tegenwoordig een bijna mythische bijklank. Wat is zo’n transformatie dan wel? En hoe pak je het aan als onderneming? Robin Joncheere, Vice-President Go To Market van de wereldwijde IT-dienstenleverancier NTT, legt uit.
W
at een digitale transformatie omvat, laat zich vrij simpel samenvatten, zegt Robin. “Het gaat erom dat je technologie inzet om slimmer, beter of goedkoper te worden dan je concurrenten. Kijk, ik heb vroeger bij Colruyt Group gewerkt en ik ben er vrij zeker van dat Colruyt marktleider is geworden door onder meer technologie. Het is door het inzetten van technologie dat ze efficiënt gegevens konden verzamelen van klanten en hun aankopen, dat ze die klant door en door leerden kennen en dat ze de prijzen van hun producten constant konden aanpassen.”
waarschuwt Robin. “De digitale transformatie draait om de juiste dingen doen, maar ook om de dingen juist te doen. Gewoon technologie implementeren is niet genoeg. Je moet een visie hebben, die strategisch onderbouwen, de juiste skills in huis halen en governance implementeren. Anders lukt het niet. Een bedrijf is niet alleen een ‘mechanisme’, het is ook een ‘organisme’, samengesteld uit mensen. Je moet hen ook meekrijgen.”
Vroeger bouwden we beveiliging rond zaken, nu is alles ‘secure by design’. Het is niet meer iets dat je achteraf toevoegt, maar een basisprincipe.
Een van de belangrijkste ingrediënten van een geslaagd transformatietraject is data. Wie de beste en meeste data heeft, kan daar de beste en meeste inzichten uithalen om zijn business vooruit te helpen. “Bedrijven zitten vaak al op een berg data zonder het zelf te weten”, zegt Robin. “Data van klanten, uit productieprocessen, van personeel… De kunst is om die juist aan te wenden en er iets mee aan te vangen. En dan komt de cloud in beeld. Omdat daar de rekenkracht voorhanden is om die data te verwerken. Je moet als bedrijf niet meer zelf een batterij servers installeren, je besteedt het uit aan cloudleveranciers. Dat heeft de IT-wereld zelf ook op zijn kop gezet. Nog niet zo lang geleden verkochten wij vooral servers en hardware. Vandaag verkopen wij oplossingen die ervoor zorgen dat onze klanten zich kunnen focussen op hun kerntaken.”
Zo klinkt het makkelijk: je laat computers en servers los op bedrijfsprocessen en alles komt in orde. Maar er komt meer bij kijken,
Robin geeft een voorbeeld: in Luxemburg zette NTT tijdens de eerste coronagolf een volledig digitaal systeem op voor massale testen. Daarbij wordt klinische data veilig
opgeslagen in een private cloud. De publieke cloud wordt gebruikt om het schaalbaar te maken. Zo kreeg de overheid sneller zicht op de verspreiding en konden ze sneller ingrijpen toen de tweede golf begon.
Je moet als bedrijf niet meer zelf een batterij servers installeren, je besteedt het uit aan cloudleveranciers. Een grote bezorgdheid daarbij is natuurlijk de veiligheid van die data. Niet elk bedrijf vertrouwt zijn intiemste bedrijfsgeheimen graag toe aan een cloudleverancier. “Absoluut begrijpelijk”, reageert Robin. “Alleen: cybersecurity in de cloud is tegenwoordig vaak beter geregeld dan bij bedrijven zelf. Vroeger bouwden we beveiliging rond zaken, nu is alles ‘secure by design’. Dat wil zeggen dat beveiliging doorheen het hele proces is verweven. Het is niet meer iets dat je achteraf toevoegt, het is een basisprincipe geworden. Security is een reële angst van bedrijven en vaak nog een bottleneck om naar de cloud te stappen. Maar angst is een slechte raadgever en vandaag kun je zowat alles beveiligen, als je
In samenwerking met... De van oorsprong Japanse NTT Group is momenteel een van de vijf grootste IT-serviceproviders ter wereld en heeft geschiedenis die meer dan 150 jaar teruggaat. Het bedrijf draait een jaarlijkse omzet van zo’n 109 miljard dollar en heeft meer dan 310.000 mensen in dienst. Het bedrijf biedt onder meer telecomdiensten aan, managed IT-services, cybersecurity-oplossingen en datacenterinfrastructuur. Dat laatste in meer dan 140 locaties in twintig landen. Het Belgische kantoor van NTT bevindt zich in Diegem, bij Brussel.
het goed aanpakt. Trouwens: je hoeft ook niet al je data in de cloud te steken. Je kunt het ook gedeeltelijk doen en de gevoeligste informatie zelf bijhouden en verwerken. Hybride cloud noemen we dat.” Om af te sluiten: hoe zal dit evolueren? “Ik denk dat we binnen vijf of tien jaar digitaal als normaal beschouwen. Ik zie dat nu al: mijn zoon begrijpt niet meer wat er speciaal is aan ‘digitaal’, voor hem is alles digitaal. De fundamenten zullen wel nog hetzelfde zijn: alles wordt datagedreven, alle data wordt met elkaar verbonden en security zal primordiaal zijn. We staan ook aan de vooravond van een paar technologische doorbraken die heel de evolutie nog meer gaan versnellen, denk ik. Neem bijvoorbeeld quantum computing: de rekenkracht van computers gaat daardoor nog exponentieel stijgen en tegelijk wordt hun energieverbruik een fractie van vandaag. En dan heb ik het nog niet eens gehad over zaken als een smart city en digital twins. Steden zullen almaar slimmer worden en op termijn zelfs bijna cognitieve eigenschappen krijgen, denk ik. En met zogenaamde digital twins bouwen we perfecte digitale kopieën van zowel gebouwen, vliegtuigen, schepen en zelfs mensen. Bijvoorbeeld om te zien wat de invloed van een bepaald geneesmiddel zal zijn op iemands lichaam. Kijk, NTT spendeert jaarlijks 3,6 miljard dollar in R&D en er zijn, buiten Japan, twee innovatiecentra: in Sydney en in Brussel. Op die plaatsen ontdek je dat de digitale disruptie nog lang niet voorbij is. Het worden nog straffere tijden (lacht).”
04
CYBERSECURITY SENSIBILISERING WERKNEMER
FOKUS-ONLINE.BE
Bescherm je werknemer tegen digitale struikrovers Door de coronacrisis is het aantal thuiswerkers significant gestegen. Zij zijn een interessante prooi voor cybercriminelen die hun activiteiten het laatste half jaar ook sterk opvoerden. Experts pleiten voor informatiecampagnes op maat van verschillende profielen.
A
ls we het hebben over cyberaanvallen in eigen land, komt de Ieperse producent van weefgetouwenmachines Picanol als eerste naam bovendrijven. Een vaak aangehaald voorbeeld, dat heel wat bedrijven in België tot nadenken aanzette. “Dit was een wakeupcall voor ons. Wij zijn echt gaan beseffen dat cybersecurity geen probleem is van de IT-afdeling, maar van heel het bedrijf. Je bent zo sterk als je zwakste schakel”, vertelt de woordvoerder van het bedrijf. Sindsdien voert Picanol permanente informatiecampagnes om werknemers bewust te maken van de gevaren van cybercriminaliteit. “Vlak na de hack hebben we ook onze externe mailcommunicatie stilgelegd. Werknemers moesten eerst een uitvoerige training volgen waar de gevaren en verschillende vormen van cybersecurity werden uitgelegd.” Dergelijke cybertrainingen worden best halfjaarlijks herhaald. Dat zegt Miguel De Bruycker, directeur van het Centrum voor Cybersecurity België (CCB), een overheidsorganisatie die sinds 2015 de cybersecurity in ons land monitort en coördineert. “Onderzoek heeft aangetoond dat awareness-campagnes maar een half jaar blijven hangen.” Het is volgens hem moeilijk om exacte cijfers te plakken op het aantal cyberaanvallen, maar dat ze tijdens de afgelopen coronaperiode significant gestegen zijn, is nagenoeg een feit. “Bedrijven maken er vaak geen melding van omdat ze bijvoorbeeld bang zijn voor imagoschade. Maar uit een recent onderzoek blijkt dat er toch sprake is van een stijging van zeker 61 procent.” De Bruycker wijst erop dat de georganiseerde criminaliteit, die tijdens de lockdown eveneens werkloos thuis zat, zijn weg naar het internet steeds beter weet te vinden.
Volgens de overheidsexperts zijn thuiswerkers een belangrijk doelwit van digitale struikrovers die met phishing of ransomeware het bedrijf grote schade kunnen berokkenen. In oktober voerde het CCB een landelijke bewustwordingscampagne uit om internetgebruikers te wijzen op de gevaren van
cybercriminaliteit. Daarbij werd er een nadruk gelegd op wachtwoorden, want die vormen nog steeds een zwakke schakel. In de campagne pleit CCB daarom voor een wachtwoordkluis en een tweestapsverificatiesysteem, met naast het wachtwoord ook nog een gsm-code of vingerafdruk.
Door sensibilisering op maat kunnen mensen zich beter identificeren met de problematiek en slaat de coaching beter aan. — KURT CALLEWAERT, HOWEST HOGESCHOOL BRUGGE
De CCB-directeur benadrukt dat het voor bedrijven met thuiswerkers van groot belang is om een veilige verbinding te hebben. Alhoewel systemen als VPN, Citrix en RDP al lang ingeburgerd zijn, maakt nog steeds een kwart van de bedrijven geen gebruik van een beveiligde verbinding. Dit zegt Kurt Callewaert, professor cybersecurity aan de Howest Hogeschool Brugge. Ook hij hamert op het belang van een training van werknemers. “Je moet met werknemers afspraken maken, deze vastleggen en daarna ook periodiek toetsen.” Als het over sensibilisering gaat, pleit hij voor een aanpak op maat. “De afdelingen en profielen binnen een bedrijf hebben met verschillende vormen van cybercriminaliteit te maken. Door trainingen op maat kunnen mensen zich beter identificeren met de problematiek en als gevolg slaat de coaching beter aan.” Een hr-medewerker of verkoper loopt helemaal andere risico’s dan een financieel bediende. “Voor de financiële afdeling is CEO-fraude een risico of vervalste pdf-facturen.” Voor dergelijke gevallen moeten er volgens de professor protocollen worden opgesteld: “Laat betalingen altijd door iemand anders controleren. Verifieer het rekeningnummer van een nieuwe leverancier nog even telefonisch”, geeft hij nog aan als voorbeeld. Zowel De Bruycker als Callewaert benadrukken het feit dat cybercriminaliteit alleen maar toeneemt. Het is aan bedrijven om hun systemen en al hun personeel voor te bereiden op aanvallen van digitale struikrovers. TEKST JEROM ROZENDAAL
Totale transparantie als beste garantie op cyberveiligheid Hoe kan een Chinese technologieproducent als Huawei het vertrouwen winnen van Europese klanten? Door absoluut transparant te zijn over alles wat ze doen. In het Brusselse Cyber Security and Transparency Centre laat het bedrijf dan ook met plezier in zijn kaarten kijken.
Huawei is bij het grote publiek vooral bekend als
is allicht het feit dat we hier ook alle stakeholders
Niet alleen Huawei wordt beter van deze politiek,
gsm-fabrikant, maar het bedrijf is ook een van de
inzage geven in onze broncode. Iedereen mag hier
ook voor de eindgebruikers heeft het voordelen,
grootste producenten ter wereld van netwerkap-
dus de fundamenten van onze software controle-
legt Koen uit. “IT wordt compleet verweven met
paratuur, zoals die bijvoorbeeld door telecomope-
ren en onderzoeken op achterpoortjes en afluis-
ons dagelijks leven. Je zag dat al met 4G, maar met
ratoren gebruikt worden voor 4G- en 5G-netwer-
termogelijkheden. Dat klinkt heel verregaand, maar
5G zal het nog een heel stuk verder gaan. In China
ken. Sinds enkele maanden loopt het bedrijf daarbij
voor ons is het absolute noodzaak, omdat we zo
is onlangs al de eerste hersenoperatie gebeurt via
in het vizier. Het wordt beschuldigd van al te nauwe
onder het vergrootglas liggen van iedereen.”
5G. De chirurg zat in Hainan, terwijl de patiënt 3.000
banden met de Chinese regering en van het doorspelen van data aan Peking.
kilometer verderop in een ziekenhuis in Peking lag. Onder meer klanten van Huawei (de Proximussen
We zijn ons absoluut bewust van onze verant-
en Oranges van deze wereld) mogen zo bijvoor-
woordelijk om de veiligheid van dat soort kritische
Om te laten zien dat die beschuldigingen on-
beeld de beste ethische hackers ter wereld op de
toepassingen te garanderen.”
gegrond zijn, opende Huawei vorig jaar in maart
broncode van het bedrijf loslaten. Om te kijken of
een Cyber Security and Transparency Centre in
alles koosjer is en werkt zoals het hoort. Heel die
Brussel. “Het centrum is een open invitatie naar
operatie heeft voor Huawei zelf trouwens ook een
als onze stakeholders: klanten, media, academici,
onvermoede (en positieve) bijwerking gehad, zegt
regeringsvertegenwoordigers en regulatoren”,
Koen. “Ongeveer de beste experts ter wereld zijn
zegt Senior Cyber Security Expert Koen Claesen.
al door onze code gegaan en daar hebben we al
“Er worden demo’s en presentaties gegeven (van
fantastisch advies en geweldige tips aan over-
heel generiek tot zéér technisch) en we houden er
gehouden. Dat is inderdaad een mooi bijeffect
events en panels met experts. Maar het bekendst
voor onszelf (lacht).”
Is uw bedrijf beschermd tegen digitale inbrekers? Bij het verlaten van uw bedrijf sluit u steeds ramen en deuren en wordt het alarmsysteem geactiveerd. Zo kan u een inbraak voorkomen. Maar hoe gaat u om met een digitale inbraak? Zijn uw digitale ramen en deuren voldoende gesloten of bestaat de mogelijkheid dat u het slachtoffer wordt van malware, hacking, ransomware of andere vormen van cybercriminaliteit? Waarom een cyberverzekering afsluiten? Dit is een extra bescherming en biedt gemoedsrust aan de onderneming Het dekt de kosten in verband met bijstand (vanaf de 1ste minuut zowel op vlak van IT, juridisch als PR) Het dekt de eigen schade (inclusief omzetverlies en bijkomende kosten) Het dekt de schade aan 3den (zoals claims nav persoonlijke/gevoelige data die werden gelekt waardoor een 3de partij schade lijdt) Contacteer vrijblijvend ons Cyberteam op +32 9 264 11 11
concordia.be
06
UITROL 5G VOORDELEN EN EVOLUTIES
3 VRAGEN AAN...
LUC VAN DEN BROECK CEO TAILORFIT
Wat is het voordeel van een end-to-endaanpak? “Door de volledige automatisatie van creatie, inkoop, verkoop, logistiek, warehousing en retail krijg je meer controle op je processen, kostenoptimalisaties en een veel kortere doorlooptijd. Vroeger had je voor de voorbereiding van een seizoenproductie van een modecollectie enkele weken met meerdere personen nodig. Vandaag kan dit in een dag, puur omdat je alle parameters centraal hebt, met een systeem dat dit veel sneller doorrekent.”
FOKUS-ONLINE.BE
Supersnel en betrouwbaar internet: essentieel binnen het bedrijfsleven De nieuwe regering streeft naar de uitrol van 5G. Het supersnelle, betrouwbare netwerk is essentieel voor het behoud van de Belgische concurrentiepositie, stellen experts. Is 2020 het doorbraakjaar van 5G?
V
Wat verstaan jullie onder omnichannel? “De flexibiliteit om de volledige collectie overal aan te bieden: in de winkel, webshop, shop-in-shops, op digital markets… Nu zijn er ook alternatieven als shoppen op afspraak, private shopping, remote styling. Om dat waar te maken, moet je een globaal, real-time overzicht hebben op je voorraad, flexibele leveringen en promoties doen en je klanten door en door kennen. Dat kan dankzij technologie zelfs in guerrillastijl.”
roeger waren onze computers via een draad verbonden met internet. “Tegenwoordig loopt iedereen wireless rond in huis en op het werk. Dat is veel gemakkelijker en flexibeler”, vertelt Danny Goderis, Manager Digital bij technologiefederatie Agoria, die 2.000 bedrijven in de technologische sector vertegenwoordigt. De uitrol van 5G zal volgens Goderis een revolutie teweegbrengen in de Belgische fabrieken. “Daar wordt veel gebruik gemaakt van robots die met draden verbonden zijn aan het netwerk.” De komst van mobiel 5G-internet kan het robotpark letterlijk en figuurlijk ontketenen. “Robots kunnen dan mobiel bewegen in de fabriek. Dat komt de flexibiliteit enorm ten goede.”
Is de Belgische modewereld hier klaar voor? “We merken aanzienlijke verschillen bij spelers op vlak van automatisering. Nederland lijkt sneller van aanpak, maar België heeft geen keuze meer. ‘Survival of the fittest’ wordt ‘survival of the most flexible’. Daar heeft de coronacrisis ons zeker op gewezen.”
Corona heeft de noodzaak van een flexibele productieomgeving zeer duidelijk gemaakt, vult CitymeshCEO Mitch De Geest aan. “Op het moment dat er iets gebeurt in de markt, wil je snel kunnen schakelen in de productie. Dat kan niet als al je machines vaststaan in beton en robots aan draden gebonden zijn.” Citymesh is een kleine
B2B-telecomoperator die als enige Belgische partij sinds 2015 wel over een 5G-licentie beschikt. Volgens De Geest gaat 2020 de boeken in als het doorbraakjaar voor 5G. Politiek getouwtrek over de verdeling van frequentieopbrengsten staat al jarenlang een frequentieveiling in de weg. De nieuwe nationale regering lijkt hier eindelijk komaf mee te willen maken. Bovendien werden er dit jaar tijdelijke 5G-frequenties verdeeld onder Proximus, Orange, Telenet en Cegeka. Een flexibele productiehal is maar een van de mogelijkheden van 5G, dat een grotere datacapaciteit heeft en bovendien veel sneller is dan 4G. De Geest benadrukt dat het vooral gaat om latency, reactiesnelheid. Deze is bij 4G enkele tientallen milliseconden en bij 5G nog maar één milliseconde. “Bij het gebruik van robots, drones, automated guided vehicle (AGV) en ook IoT, AR en VR speelt dit een belangrijke rol. Drones en AGV’s worden vanuit een controlekamer aangestuurd, maar je wilt het effect creëren dat je ter plaatse het apparaat bestuurt.” Dit verklaart waarom robots bij 5G autonoom aan de slag kunnen. Zij
kunnen meteen stopgezet worden als zij in aanraking dreigen te komen met een werknemer in de fabriek. Citymesh installeerde de laatste jaren talloze lokale 5G-netwerken op grote sites zoals de Haven van Zeebrugge en de luchthaven van Zaventem. “Wij werken niet met publieke infrastructuur, maar zetten onze eigen masten. Hierdoor creëren we als het ware een 5G-bubbel – officieel: mobile private networks – waar alleen het bedrijf zelf toegang toe heeft en zo ook controle houdt over de data”, vertelt De Geest. Ook in de Haven van Antwerpen wordt er volop met 5G geëxperimenteerd, door verschillende bedrijven in samenwerking met Proximus en Orange. Op een containerterminal in Zeebrugge wordt er gebruik gemaakt van een private 5G-bubbel. Containerkranen die eerst via wifi werden aangestuurd, krijgen nu hun commando’s via 5G. “Met wifi waren deze kranen 92 tot 94 procent van de tijd geconnecteerd, waardoor ze veel opdrachten misliepen en vaak stil stonden. Met 5G zijn de kranen nagenoeg altijd geconnecteerd. Hierdoor werd een enorme sprong in productiviteit genomen.”
De ondernemer merkt dat het afgelopen jaar ook enorm veel vraag is ontstaan naar 5G van kleinere bedrijven. “We voeren projecten uit bij ziekenhuizen, logistieke bedrijven, productiebedrijven, universiteiten…” Goderis benadrukt de enorme interesse vanuit het bedrijfsleven. Uit een intern onderzoek van de sectorfederatie blijkt dat nagenoeg alle internationale maakbedrijven met productiesites in België en het buitenland 5G essentieel achten voor het behoud of de verbetering van de Belgische concurrentiepositie. Zowel De Geest als Goderis merken op dat automatisering en digitalisering de toekomst van het Belgische bedrijfsleven zal bepalen. Voor de ontwikkeling van smart factories, waarbij machines en systemen real-time data uitwisselen en uiteindelijk autonoom de optimale beslissing zullen nemen, is een snel en betrouwbaar mobiel netwerk essentieel. “Zonder een versnelde uitrol dreigen multinationals hun productie te verplaatsen naar filialen in landen waar 5G wel beschikbaar is”, waarschuwt Goderis. TEKST JEROM ROZENDAAL
Al 4 jaar op rij de meest innovatieve universiteit van Europa (REUTERS)
SAGALASSOS: EEN ANTIEKE STAD TERUG AAN DE OPPERVLAKTE GEBRACHT
ZERO-WASTE-TECHNOLOGIEËN VOOR EEN AFVALVRIJE MAATSCHAPPIJ
GAME OVER VOOR HET ZIKAVIRUS
Ontdek jezelf. Begin bij de wereld.
BUSINESSKRITISCHE NETWERKEN IN EEN SLEUTEL-OP-DE-DEUR-FORMULE De afhankelijkheid van gecentraliseerde data, zeg maar cloud, wordt steeds groter. Bedrijven kunnen het zich niet veroorloven dat een netwerk plots uitvalt en ze niet aan bepaalde data kunnen. Of erger, dat bepaalde data verloren of gestolen wordt.
“Vergelijk het met de elektriciteit die wegvalt en een ziekenhuis plots overschakelt op een noodgenerator. Wat wij doen is eigenlijk hetzelfde, maar dan met een netwerk en datatoegankelijkheid”, vertelt Marc Vandeputte, CTO van Arcadiz. “Wij leveren zaken die standaardoperatoren niet kunnen aanbieden: wij ontwerpen en bouwen sleutel-op-dedeur-netwerken voor de grootzakelijke markt die datacentra en hoofdkantoren met elkaar koppelen. Hierbij kun je denken aan privénetwerken van pakweg banken en verzekeraars, overheidsdiensten, mediabedrijven, industrie, logistiek en lokale cloudproviders.” “Om breder in de markt te gaan naar connectiviteitsvraagstukken die zich geen eigen netwerk kunnen veroorloven zoals de grootzakelijk markt dat wel kan, maar toch hoge kwaliteit vereisen, hebben we volgens dezelfde hoge eisen een Benelux optisch netwerk gebouwd”, vertelt Vandeputte. Dit netwerk koppelt een 35-tal datacentra, maar ook lokale en publieke cloudproviders, aan elkaar. “Anders dan een operator kunnen we als integrator alles naar wens van de klant
bouwen en kunnen we ook de netwerkcomponenten van de klant beheren zoals hun core routers en switchen.” Met name de cloudconnectiviteit wordt steeds belangrijker. Amsterdam behoort wereldwijd tot de top drie van de grootste internetknooppunten ter wereld die elkaar waard zijn. “Alle cloudpartijen, inclusief gaming, streaming, social of business, ontmoeten elkaar daar”, weet Vandeputte. “Omdat we rechtstreekse redundante en low-latency verbindingen hebben tot Amsterdam kunnen we gegarandeerde hoog performante verbindingen bieden met onder meer Microsoft, Amazon, Google en Apple, zonder dat onze klanten van het internet afhankelijk zijn om tot daar te raken. Als de kinderen van school komen en het internet wat drukker wordt, voelen onze klanten daar niets van.” Vandeputte duidt op het belang van businesskritische netwerken. Het woord zegt het zelf, netwerken die een volledig redundante architectuur hebben. “Op die manier is het mogelijk een beschikbaarheid van het netwerk te garanderen
die groter is dan 99,9995 procent. Denk hierbij aan gescheiden zalen in een datacenter, gescheiden introducties in gebouwen en gescheiden glasvezelpaden. De operationele status van onze netwerken wordt 24/7 gemonitord met onmiddellijke on-site interventie, indien nodig. Uiteraard is security daarbij erg belangrijk. Bedrijven hebben meer vertrouwen in een Europese partij dan in pakweg Chinese, om de data endto-end te encrypteren met Europese certificaten. Wij werken hiervoor met ADVA Optical Networking, een Duitse partij. Wij encrypteren bijvoorbeeld de data van de nationale bank tussen hun datacenters. Toch iets wat binnen een 100 procent veilige omgeving moet kunnen gebeuren?” Wat de connectiviteit betreft, zijn er zes begrippen die bij Vandeputte in drukletters op zijn whiteboard staan: security, capacity/scalability, availability, latency en expense. “Daarvan is dikwijls de latency minder bekend”, stelt hij. “Latency is bepalend voor de snelheid van een verbinding. Capaciteit en latency worden dikwijls verward. Het kan vreemd
klinken, maar een verbinding met 10G of 100G capaciteit kan toch langzaam zijn.” Latency is met name cruciaal als je je data op twee geografisch gescheiden locaties op elk moment identiek wilt houden. “Daarvoor ontwerpen we netwerken waar de latency enkel beperkt wordt door de snelheid van het licht. Hiervoor leggen we dan de kortste optische glasvezelpaden aan. Sommige toepassingen vereisen sub-milliseconde roundtrip delay, wat enkel over een puur optisch netwerk mogelijk is. Over een standaard landelijk gedistribueerd netwerk van een operator zit je snel aan 10 milliseconden roundtrip delay. Dat is hier onbruikbaar.” Vandeputte besluit met een voorbeeld: “Ziekenhuizen gebruiken onze secure cloudconnectiviteit voor koppeling met de cloudprovider die hun patiëntendossiers beheert. Data-integriteit is daar zeer belangrijk.”
08
REKRUTERING PAY AS YOU HIRE
FOKUS-ONLINE.BE
Creatieve zoektocht naar felbegeerde ICT-profielen ICT-specialisten behoren tot de meest gevraagde profielen op de arbeidsmarkt. Maar het aanbod is klein, waardoor bedrijven maar moeilijk voldoende geschikte kandidaten vinden. Iets wat noopt tot creatieve rekruteringsvormen.
I
n 2019 tekende het Belgisch statistiek bureau StatBel een vacaturegraad van 6,6 procent op in de ICT-sector. Om je een idee te geven: dat is dubbel zo hoog als het totaal van alle andere sectoren samen. Volgens technologiefederatie Agoria wakkerde de coronacrisis die honger naar ICT-experts alleen maar verder aan, aangezien ze de digitalisering van onze economie versnelde. Bedrijven moeten dus het onderste uit de kan halen om kandidaten te strikken. Waar de ene zwaait met extra voordelen, kiest de andere voor nieuwe rekruteringsvormen. Zoals telecomoperator Telenet. “Sommige profielen, zoals developers, zijn ontzettend moeilijk te vinden. Haast elk technologiebedrijf zoekt ernaar”, kadert Duncan D’hondt, recruitment officer bij Telenet. “We hebben externe hrbureaus die voor ons de beste match zoeken, maar een goed jaar geleden besloten we het ook eens over een andere boeg te gooien. Als founding partner van ICT-school BeCode – die met gratis opleidings- en stagetrajecten werkzoekenden klaarstoomt voor een job in de sector – klopten we rechtstreeks bij hen aan.” Stages zijn al langer een manier om nieuwe kandidaten aan boord te halen. Daarin brengt de samenwerking tussen Telenet en BeCode niets nieuws, maar met zijn Pay As You Hiremodel gaat het een stapje verder. BeCode gelooft zo sterk in het potentieel van zijn alumni dat het je pas vraagt om te betalen als je ze effectief aanwerft. “Wat niet betekent dat onze intentie om aan te werven lager ligt”, onderstreept D’Hondt. “Alle geselecteerde alumni doorlopen ons klassieke onboardingtraject, met een algemene meet and greet en individuele intakegesprekken. Op basis
daarvan bepalen we wie stage mag lopen. Nog voor het echt begonnen is, hebben ze dus al een stevig aanwervingstraject achter de rug. Uiteindelijk konden we dan ook twee van onze drie stagiairs een contract aanbieden.” Omdat BeCode zich richt op profielen die moeilijk hun weg vinden naarop de arbeidsmarkt, verruimt Telenet door
de samenwerking meteen ook zijn kandidatenpool. “We vinden profielen die anders niet tot bij ons komen. Er is soms wat bagage – een voorgeschiedenis, een taalbarrière… – maar die komt vergezeld van ervaring, maturiteit en flexibiliteit. Als tussenpersoon die de stagiair met de afdeling verbindt, vind ik het belangrijk om op dat laatste te focussen.”
De hard skills? Die komen wel. Kennis bijbrengen is heel wat gemakkelijker dan de mentaliteit wijzigen.
Zo ging het ook met Sali Almurshidi. In 2019 kwam ze van Palestina naar België met een bachelor Computer System Engineering op zak. “Hoewel ik nog niet vloeiend Nederlands sprak, maar wel een cursus volgde, bleek vooral mijn gebrek aan ervaring het grootste struikelblok”, vertelt ze. “Daarom volgde ik een praktijkgerichte web development-opleiding bij BeCode, wat me een stageplek bij Telenet opleverde. Hier kon ik de Angular- en Java-kennis die ik al bezat eindelijk inzetten.” De voorkennis in die technologieën kwam zo goed van pas dat het bedrijf Sali meteen aanwierf na haar stage. Het is dan ook niet enkel een kwestie van voldoende kandidaten vinden, maar ook zij die uit het juiste hout gesneden zijn. Nog meer dan de hard skills wegen vandaag de soft skills door. “De young grads die van de universiteit of hogeschool komen, hebben flink wat kennis op zak, maar ze zijn ook erg ambitieus en dat maakt hen ongeduldig. Ze beseffen niet dat het tijd kost om door te groeien”, schetst D’Hondt. “Die ingesteldheid zie je minder bij de BeCode-profielen: zij staan met beide voeten op de grond. Ze zijn matuur en vlot inpasbaar in onze teams. En die hard skills? Die komen wel. Kennis bijbrengen is heel wat gemakkelijker dan de mentaliteit wijzigen.” Nu Telenet tegen 2021 liefst twintig extra securityprofielen zoekt, kijkt het bedrijf opnieuw in de richting van BeCode: “Loopt ook die Pay As You Hire-rekrutering goed? Dan sluit ik niet uit dat we in de toekomst altijd een deel van onze juniorprofielen zo zullen aanwerven.”
TEKST HELEEN DRIESEN
Harvey Nash, toonaangevend in IT-rekrutering ‘Onze manier van werken is glocal’ Jobhunting binnen IT staat niet stil. De vraag naar goed geschoold IT-personeel overtreft het aanbod, maar om binnen die wereld de juiste man (of vrouw) op de juiste plek te vinden, klinkt de naam Harvey Nash als een klok. “Wie personeel nodig heeft binnen de IT kan bij ons aankloppen. Of het nu gaat om een helpdeskmedewerker of een CIO. We bieden alles aan. Binnen de wereld van IT zijn we een goeroe”, vertelt Ronny Lommelen, Managing Director van Harvey Nash België. Tot vorig jaar was het bedrijf beursgenoteerd, maar er kwam een overname door een investeringsmaatschappij zonder dat er geraakt werd aan de integriteit van het bedrijf. Ronny Lommelen: “We zijn toonaangevend binnen onze sector en beseffen dat we met heel veel concullega’s in dezelfde vijver vissen. Een van de grootste voordelen bij Harvey Nash is dat wij een langetermijnrelatie aangaan met de klant. Kijk, binnen onze sector worden mensen soms weggekaapt voor tweehonderd euro meer per maand. Wij moeten dan tegen de klant vertellen dat we slecht en goed nieuws hebben. Slecht nieuws omdat er een medewerker het bedrijf zal verlaten, goed nieuws omdat we iemand beter hebben gevonden. Onze sector staat bekend voor een groot verloop. Binnen de twee jaar zijn recruiters vaak
weg. Wij hebben die staff turnover niet. Bij ons is het verloop vele keren lager, waardoor zowel klant als kandidaat een relatie op lange termijn kunnen opbouwen. Daardoor steken we er echt met kop en schouders bovenuit.” Een tweede voordeel ziet Lommelen in de lokale verankering. “Onze manier van werken is glocal”, vertelt hij. “De G van Global en de L van Local. In België heb je veel lokale bedrijven die de markt goed kennen, maar financiële armslag missen om internationale klanten te bedienen. Aan de andere kant van de tafel heb je de multinationals die je opbellen vanuit het buitenland: ‘Mate, do you have a job for me?’ Dat werkt echter niet in onze cultuur en filosofie. Met Harvey Nash zitten we eigenlijk tussen die twee werelden in. Wij hanteren een lokale verankering met de uitstraling van een multinational. Wij begrijpen de cultuur die hier heerst en hebben de financiële power van een grote speler. We combineren de voordelen van de kleine en de grote spelers.” Lommelen geeft mee dat ook COVID een rol speelde de voorbije maanden. “Uit een wereldwijde survey hebben we gemerkt dat het budget voor IT met 5 procent is gestegen de eerste drie maanden van de crisis. Niet onlogisch als je ziet hoe bedrijven moeten investeren in de implementatie van thuiswerk of in de beveiliging van hun systemen.” Harvey Nash opende in 2013 ook een vestiging in Gent die focust op alles wat niet IT-recruitment betreft. “Een bewuste keuze”, besluit Lommelen. “Binnen IT zijn we een vaste waarde en spelen we Champions League. Met onze merknaam proberen we nu ook andere paden te bewandelen. Vanuit Gent zet Harvey Nash in op vaste jobs en tijdelijke opdrachten (interim en freelance) en dit binnen Sales & Marketing, Aankoop & Logistiek (Supply Chain), Office & HR, Legal & Finance.
Harvey Nash Brussel Nieuwe Gentsesteenweg 21/3 1702 Dilbeek 02 463 14 30 www.harveynash.be
Ronny Lommelen, Managing Director, Harvey Nash
Harvey Nash Gent Kortrijksesteenweg 62 9830 Sint-Martens-Latem 09 321 73 00 www.harveynash.gent
In 2020 introduceerden we Machine Learning in 12 sectoren. Ontdek hoe AI jouw bedrijf competitiever maakt.
www.ml2grow.com
Ons advies en AI-technologie, ook op maat van KMO’s.
010
INTERVIEW PASCALE VAN DAMME
FOKUS-ONLINE.BE
“I
k ben een duizendpoot”, lacht Van Damme wanneer ze haar engagementen opnoemt. Ze is vicepresident van Dell Technologies in Europa, Afrika en het Midden-Oosten voor VMware Business en bezet daarnaast een waslijst aan functies. Ze vertegenwoordigt bijvoorbeeld de digitale industrie bij Agoria, is Fellow aan de VUB, stampte mee het initiatief Inspiring Fifty uit de grond – dat vrouwelijke leiders in de aandacht zet – en is daarbovenop een fervent sporter. Maar vandaag is het extra druk voor deze duizendpoot. We kennen Dell Technologies natuurlijk van hun computers. Maar onder de motorkap van het bedrijf gaat er veel meer schuil. Ze helpen klanten vooral met hun digitale transformatie. En dat voorzien ze voor de hele keten van digitalisering, van de software om vanop afstand te werken tot de cloudinfrastructuur waarop alles steunt. Die diensten bleken tijdens de lockdown plots onmisbaar voor Belgische bedrijven.
Pascale Van Damme
‘COVID-19 versnelde digitale transformatie, en die versnelling is er om te blijven’ Voor Dell Technologies bleek COVID-19 een boom. Digitale transformatie stond plots bovenaan de prioriteitenlijst van bedrijven, exact de specialiteit van de Amerikaanse multinational. Aan het hoofd van hun EMEA VMware Business staat Pascale Van Damme, die als vrouwelijke manager de mannenclub van IT openbreekt.
TEKST TOM CASSAUWERS
BEELD IAN HERMANS
Ook al werken we met z’n allen nu wat anders, voor je IT projecten kan je op ons blijven rekenen. Plannen, fiksen, ondersteunen: We kunnen het! En we doen het! Elke dag boosten we bedrijven met onze passie voor IT. Wil je weten wat wij voor jouw bedrijf kunnen betekenen? Surf dan naar anankei.com of bel ons 016/38.10.10
#FightCoronaTogether
Het is onmogelijk dat je geen jongeren of vrouwen vindt voor een functie. Als de lijst van kandidaten niet divers is, dan gaan we niet verder. “Door COVID-19 maakten we een versnelde digitale transformatie mee. We deden daar onderzoek naar en zagen dat 74 procent van de bedrijven reeds de shift maakte naar remote werken. En 20 procent van de bedrijven investeerde meer in cloud-diensten tijdens de lockdown. Vroeger waren heel wat bedrijven tegen thuiswerken. Nu moeten ze wel, of ze dat willen of niet. En ze beginnen in te zien dat het daadwerkelijk werkt. Digitaal werd het nieuwe normaal. We weten natuurlijk niet wat de toekomst zal brengen. Maar dankzij COVID-19 zagen we een versnelling van
PASCALE VAN DAMME INTERVIEW
#FOKUSIT digitaal, en ik denk dat het de norm zal blijven. Dit valt niet weg, we zullen wel normaliseren, maar de versnelling zal blijven.” Wat zijn goede voorbeelden in België van zo’n transformatie? “Het traject dat onze universiteiten aflegden was zeker indrukwekkend. Ze leerden op een andere manier samenwerken met hun studenten en ontdekten een nieuwe vorm van lesgeven. Een zeer opmerkelijk voorbeeld van een versnelde digitale transformatie. Want ook mensen die een aversie hadden van digitaal werken aanvaardden het. Dat bracht dus een positieve impact mee.” Je werkt al sinds 2004 voor Dell, wat zijn de belangrijkste mijlpalen in je carrière hier? “Er zijn er veel. Het moment dat ik Managing Director werd van België en Luxemburg steekt er natuurlijk bovenuit. Een tweede succes was toen ik verantwoordelijk werd voor onze business met de NAVO. Hen ondersteunden we met hun digitale transformatie. Voor hun hoofdkwartier leverden we infrastructuur en we hielpen ook hun wereldwijde agentschappen. Begin dit jaar maakte ik de stap naar EMEA (nvdr. Europa, het Midden-Oosten en Afrika), een belangrijke evolutie in mijn persoonlijke ontwikkeling. Hier moet ik nog meer samenwerken met mensen van verschillende culturen en achtergronden. Maar tijdens mijn carrière bij Dell Technologies kwam er ook een persoonlijke mijlpaal: de geboorte van mijn zoon. Toen begon ik mijn manier van werken te herzien. Dat was echt een confrontatie met mezelf.” Hoe was het om dat als vrouw te doen, in het mannenclubje van IT? “Toen ik begon bij Dell, zag ik heel weinig vrouwelijke managers rondom me. Dat was natuurlijk moeilijk. We begonnen toen met een vrouwenorganisatie binnen Dell, om een omgeving te creëren waar vrouwen zich goed voelen en om ze een platform te geven. Een van de fouten die ik in het verleden maakte, was dat ik dacht dat ik mannen moest kopiëren. Ik dacht dat ik enkel zo een goede manager zou worden. Wat fout was. We moeten onze identiteit behouden en zo inclusiviteit en diversiteit garanderen in de werksfeer. Studies bewijzen namelijk dat diversiteit voor een veel betere productiviteit en tevredenheid
zorgt. Want zo bekijk je problemen altijd vanuit verschillende invalshoeken. Vrouwelijke leiders blinken uit in empathisch vermogen, creativiteit en teamwork. Dat is trouwens de basis van een initiatief als Inspiring Fifty: we zetten succesvolle vrouwelijke rolmodellen op een podium om de volgende generatie talent aan te moedigen en te inspireren. Dat gaat trouwens niet enkel over diversiteit op het gebied van gender, maar ook op basis van afkomst, overtuiging en leeftijd.”
In het verleden dacht ik dat ik mannen moest kopiëren, dat ik enkel zo een goede manager zou worden. Wat fout was. Hoe versterkte je die diversiteit bij Dell Technologies als manager? “De laatste tien jaar werkten we hard om diversiteit bij Dell Technologies te verankeren via heel wat acties. Zo veranderden we ons aanwervingsbeleid. Het is onmogelijk dat je geen jongeren of vrouwen vindt voor een functie. Als de lijst van kandidaten niet divers is, dan gaan we niet verder. Tegelijk herschreven we onze vacatures. Want sommige woorden stoten bijvoorbeeld vrouwen af. Daarom verwoorden we dat nu anders, zodat we meer diverse kandidaten krijgen. Maar we organiseren evengoed een graduateprogramma, gezien het vaak moeilijk is voor jongeren zonder ervaring om jobs te vinden. Hier geven we afgestudeerden de kans om van verschillende onderdelen van ons bedrijf te proeven. Dit alles steunt op ambitieuze doelen. Voor de man-vrouw-verdeling is ons belangrijkste doel dat in 2030 50 procent van ons wereldwijd werknemersbestand en 40 procent van onze leiders wereldwijd vrouw moet zijn. Tegelijk steunt onze managementstijl nu op een diverse basis. Wanneer vroeger, overwegend mannelijke,
managers one-to-one’s deden, dan waren dat goede businessgesprekken, maar wist 80 procent van de managers niet wat hun mensen dreef. Dat is een vaardigheid die meer met vrouwen geassocieerd wordt, maar natuurlijk ook goed ontwikkeld is bij sommige mannen. Daar kun je aan werken, soft skills kun je oefenen. Door hen te verplichten die gesprekken anders te voeren, werden ze betere personen en managers. Je kwetsbaar durven opstellen is erg belangrijk.” Waar ben je het meest trots op in je carrière? “We creëerden een omgeving waarin mensen zich goed voelen. Het is belangrijk een managementstijl en cultuur te bouwen waar mensen zich gewaardeerd voelen. Waar ze zichzelf zijn. Tegelijk moet je kunnen leren uit je fouten, en durven falen. Authenticiteit bewaren is dus cruciaal. We motiveren onze mensen ook om een steentje bij te dragen aan onze omgeving. We bouwden een systeem waarbij per aantal uren dat ze spenderen aan vrijwilligerswerk, Dell Technologies hen 150 dollar geeft dat ze mogen spenderen aan een goed doel. Ik deed bijvoorbeeld veel vrijwilligerswerk voor Transplantoux, een vzw die werkt met mensen die een transplantatie ondergingen. We zijn bijvoorbeeld meegegaan met hen naar de Mont Ventoux, en eenmaal boven zijn ze zo gelukkig. Dat we aan dat soort zaken bijdragen maakt me enorm trots en een ander persoon.”
Inspiring Fifty Van Damme is, samen met Digital Champion Saskia Van Uffelen, ambassadrice van Inspiring Fifty Belgium. Met het initiatief willen ze vrouwelijke leiders in de technologie meer zichtbaarheid geven. Zo brengen ze vrouwelijke rolmodellen in die sector onder de aandacht. De Inspiring Fiftylijst komt origineel uit Nederland, maar het initiatief is ondertussen actief in tien landen. Dit jaar kwam de eerste lijst van vijftig vrouwen uit.
SMART FACT. Als je niet in IT was terechtgekomen, wat zou je dan doen? “Waarschijnlijk iets met reizen en activiteiten met een positieve impact op de samenleving. Elk jaar neem ik een week voor mezelf. Ik ga dan op expeditie met Climbing Managers. Zij organiseren fysieke uitdagingen die me echt buiten mijn comfortzone brengen. Een keer gingen we naar Alaska, waar we met een helikopter gedropt werden. Zes dagen lang moesten we in the middle of nowhere kajakken en stappen. Toen ik ‘s nachts opstond en water haalde, zag ik plots wolven naar me kijken aan de andere kant van de rivier onder een volle maan. Dat was een onvergetelijke ervaring.”
Hybrid cloud Digitale transformatie betekent in heel wat gevallen een verschuiving naar de cloud, een trend die COVID-19 nog eens versnelde. Waar vroeger elk kantoor nog een eigen server had, werken we vandaag steeds meer met cloud-diensten van bedrijven zoals Google, Amazon of Microsoft. Maar steeds meer bedrijven kiezen nu terug voor een hybridemodel: hier steunen ze deels op de cloud van grote technologiespelers, maar behouden ze ook eigen servers om kosten te drukken en privacy te garanderen.
011
012
BIG DATA DATAMANAGEMENT
FOKUS-ONLINE.BE
Beheers je, big data Bedrijven vergaren steeds meer data. En beter databeheer blijkt hier van cruciaal belang. Niet enkel op korte termijn voor onze bedrijven, maar ook op lange termijn om onze privacy veilig te stellen.
Dat je bakken data opschept betekent namelijk niet automatisch dat dit ook nuttig is voor je bedrijf. Big data gaat dus lang niet enkel over data vergaren, het gaat ook over een goed beheer ervan. “Bedrijven hebben meestal heel wat ideeën over wat ze met hun data willen doen”, stelt Luc Machiels, directeur van HighMind, een dataconsultancybedrijf. “Maar ze komen in de problemen omdat ze er niet in slagen om het te beheren. Ze kunnen de hoeveelheden niet aan.”
Data onder controle krijgen in een groot bedrijf is een hele uitdaging. En één team kan die uitdaging niet alleen oplossen.
Zo zit die data vaak in verschillende softwaresystemen, verspreid tussen afdelingen, zonder overkoepelende standaarden of procedures. “Denk maar aan een retailbedrijf met verschillende kanalen, zoals een webshop, fysieke winkels, een callcenter en een app. Heel vaak zien we dat die data verspreid zit tussen verschillende systemen, en niet tot bij elkaar geraken”, stelt Machiels.
onmogelijk om de informatie van het product in de webshop, waarnaar de klant keek, automatisch door te geven aan de mensen in het callcenter. Niet omdat die data er niet is, maar omdat een correct databeleid ontbreekt. “Je moet een datacultuur opbouwen”, stelt Machiels. “Data onder controle krijgen in een groot bedrijf is een hele uitdaging. En één team kan die uitdaging niet alleen oplossen. Je moet zoveel mogelijk takken van het bedrijf betrekken, dus zowel IT en data-experten, als de operationele en commerciële teams. Je moet een brug bouwen tussen de technische aspecten van data, en de businesskant ervan.”
Stel bijvoorbeeld dat een klant in een webshop naar een product zoekt. Daarna belt die klant misschien naar het callcenter om meer informatie te vragen over dit product. Voor heel wat bedrijven is het vandaag
Maar wat dan met privacy? Inzichten halen dankzij een beter databeheer is natuurlijk één ding, maar dit alles moet met respect voor de gebruiker gebeuren. Iets dat Erik Mannens, professor datascience aan de UGent, beter
weet dan wie dan ook. “De modale gebruiker weet niet hoeveel hun data waard is”, stelt hij. “Er zit op dit ogenblik veel te veel macht bij de grote databoeren, bedrijven zoals Facebook en Google dus.” Daarom werken ze bij zijn onderzoeksgroep aan een nieuwe set conventies en bijbehorende tools, onder de naam SOLID. En dat samen met de uitvinder van het wereldwijde web, Sir Tim BernersLee. “We moeten een ‘omgekeerd’ internet bouwen”, stelt Mannens. “Een internet dat ervoor zorgt dat data van ons blijft. Binnen het SOLID-paradigma geven we daarom iedereen een data pod, waarin je persoonlijke data zit. Je kiest zelf met welke sites of apps je die wilt delen.” In plaats van rond te surfen op het internet, en gegevens af te staan zonder het te weten, slaat SOLID data dus op in een eigen ‘pod’
of capsule. Jij kiest vervolgens met welke sites en apps je die data wilt delen. Een systeem dat al steun kreeg van de Vlaamse overheid. “We voelen dat we tractie krijgen”, stelt Mannens. “Overheden trekken het verhaal al, en bedrijven beginnen ons nu ook te benaderen. Denk maar aan banken of verzekeraars, die vooral willen bezig zijn met hun dienstverlening, en niet met het continue verzamelen en beheren van consumentendata. Concurrentie in ‘service land’ hangt hier dus eerder af van hoe vernieuwend je product is, dan hoeveel data je bezit.” Niettemin is dat voorlopig nog een toekomstbeeld. En bedrijven moeten eerst te weten komen welke data ze nu echt onder hun dak willen hebben en bijhouden. “Er is veel vraag naar een beter datamanagement”, vertelt Machiels. “Heel wat bedrijven zitten middenin een digitale transformatie, en data is een cruciale factor hiervoor. Tegelijk beseffen bedrijven dat er veel mogelijk is met de data die ze al bezitten. Maar voordat je er iets mee kunt doen, heb je een stevige basis van datamanagement nodig.”
TEKST TOM CASSAUWERS
014
OPLEIDING JOBS IN ICT
FOKUS-ONLINE.BE
PRAKTIJKOPLEIDING VOOR WERKZOEKENDE
AVONDOPLEIDING VOOR HERSCHOLER
Als werkzoekende kun je in aanmerking komen voor een ICT-opleiding bij VDAB. De arbeidsbemiddelingsorganisatie van de Vlaamse overheid heeft goede contacten met het bedrijfsleven en opleidingen zijn erg praktijkgericht. “De opleiding begint met een basistraject waarbij algemene ICT-gerelateerde zaken terugkomen”, vertelt Ann Van Nooten, manager Dienstverlening van VDAB Business Support, Retail, ICT en Digitalisering. “Daarna gaat de opleiding een specifieke richting uit en leert de cursist bijvoorbeeld programmeren in Java of PHP.” Tijdens de opleiding, die zo’n 7 tot 10 maanden lang duurt, vindt er ook een stageperiode van verschillende weken plaats. “Met deze opleiding kun je dan aan de slag als junior ontwikkelaar.”
Steeds meer werkenden willen zich laten omscholen tot ICT’er. Er zijn verschillende aanbieders van dag- en avondopleidingen, zoals bijvoorbeeld Syntra. “Het aanbod ICT-opleidingen groeit bij ons sterk”, vertelt Lieve Struyf, marketingmedewerker van de school voor volwassenenonderwijs. “In onze avondopleidingen zitten vaak mensen die een andere job hebben en zich willen omscholen naar ICT’er. Zij doen dit om bijvoorbeeld meer doorgroeimogelijkheden te hebben binnen hun bedrijf. Of ze willen gewoon sterker staan op de arbeidsmarkt, want de vraag naar ICT is erg groot.” De avondopleidingen zijn verspreid over drie jaar en vinden op één of meerdere avonden in de week plaats. De opleidingen kunnen ook met een intensief dagtraject in één jaar gevolgd worden. Door overheidssubsidiëring liggen de kosten voor deze opleidingen relatief laag.
BACHELOR VOOR WERKZOEKENDE In samenwerking met een aantal hogescholen en de technologiefederatie Agoria biedt VDAB ook een opleiding aan waarbij een bachelordiploma behaald kan worden. De gemiddelde leeftijd van instromers ligt tussen de 20 en 40 jaar. De opleiding is specifiek gericht naar werkzoekenden. Wie de opleiding wil volgen, moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. De duur van de opleiding bedraagt drie jaar, vertelt Ann Van Nooten, VDAB. “Daarbij volg je het eerste jaar bij VDAB de basiscursus ICTontwikkelaar en volg je in het tweede en derde jaar een programma bij de hogescholen. In het tweede en derde jaar gaat de cursist een dag in de week naar school, terwijl hij of zij de rest van de week bij een ICT-bedrijf werkt.”
De vele wegen naar een ICT-job ICT is al jaren een knelpuntberoep en het tekort dreigt alleen maar groter te worden. Door de digitalisering van de samenleving worden er steeds meer ICT-kennis en ICT-profielen gevraagd. Onderwijsinstellingen merken dat de vraag naar ICT-opleidingen in de lift zit. Baanzekerheid en een sterkere positie op de arbeidsmarkt zijn veelgehoorde argumenten. Welke mogelijkheden zijn er om je om te scholen?
TEKST JEROM ROZENDAAL
BIJSCHOLING EN VERDIEPING Als ICT’er moet je goed op de hoogte zijn van de nieuwste kennis die razendsnel verandert. Om up-to-date te blijven worden ICT’ers bijgeschoold met kortlopende trainingen die door verschillende onderwijsinstellingen aangeboden worden. Digitalisering van de samenleving betekent trouwens niet alleen dat de vraag naar ICT-profielen in de lift zit, ook wordt er van de andere medewerkers steeds meer ICT-vaardigheden verwacht. Ook deze doelgroep kan bij onderwijsinstellingen terecht voor cursussen die vaak enkele uren tot dagdelen duren. Syntra biedt bijvoorbeeld de opleiding ‘Digitale Marketing’ aan, een interessante aanvulling voor iemand die voor het socialmediatijdperk nog marketing studeerde.
AUTODIDACT Voor de autodidact met erg veel zelfdiscipline zijn er ook enkele online betaalde en gratis cursussen beschikbaar. Bekende platformen met een groot aanbod zijn bijvoorbeeld Udemy en edX. Sterk in opkomst is de zogenaamde Massive Open Online Course (MOOC). Dat zijn online opleidingen, helemaal ingericht op een massale deelname waarbij het cursusmateriaal wordt verspreid over het net. Door middel van discussieplatforms kunnen studenten en docenten dan met elkaar in discussie gaan. Ook op Udemy is het aanbod ICT-gerelateerde cursussen erg groot.
SMALS VZW BRAND REPORT
#FOKUSIT
015
Hoe functionele en businessanalisten de cruciale schakel van IT vormen IT is niet zomaar programmeren. De noden van klanten en eindgebruikers moet je niet enkel in kaart brengen, maar moeten ook vertaald worden naar programmeurs. Dat is de taak van functionele analisten en businessanalisten.
B
ij IT hoort het stereotype van de programmeur in de ivoren toren die moeilijk te gebruiken software maakt die niemand nodig heeft. Dat beeld staat echter ver van de realiteit, en een belangrijke schakel om dat te voorkomen zijn functionele analisten en businessanalisten. Zij helpen om de noden van klanten en gebruikers te vertalen naar de technische teams die de technologie bouwen. Daarbovenop bieden deze functies een mooi carrièrepad, stelt Karel Van Eeckhoutte, chain service manager bij Smals, een IT-organisatie die focust op maatschappelijke projecten en digitale overheid. “Het klopt dat het risico om de hoek loert dat het resultaat van het IT-project niet strookt met wat de klant vraagt noch met wat de eindgebruiker echt nodig heeft”, stelt Van Eeckhoutte, die zelf bij Smals begon als functioneel analist. “Analisten voorkomen dat
probleem. Zowel business- als functionele analisten moeten goed de behoeften en visie van de klant kennen. Die capteren ze en dragen ze over aan de volgende stappen van het project. Op elk moment trachten ze de toegevoegde waarde voor de klant te maximaliseren.”
is. De functionele analyse komt in beeld van zodra het concrete IT-project van start gaat. De functionele analist capteert de behoeften waaraan de oplossing dient te voldoen en beschrijft de functionaliteiten van het ITproduct. Zij geven de processen en data verder vorm.”
Maar wat doen businessanalisten en hun functionele tegenhangers dan concreet? “Analisten zijn betrokken van bij het begin van een IT-project”, reageert Van Eeckhoutte. “Businessanalisten staan meestal aan het begin van een nieuw idee of een verandering bij de klant en proberen goed in kaart te brengen waar de klant naartoe wil. Ze kijken naar de visie van de organisatie en proberen de bedrijfscontext en het probleem te doorgronden. Daarna identificeren ze enkele oplossingen, waarvoor ze businesscases maken. Zo kan de klant afwegen wat de beste keuze
Beide soorten analisten zijn een schakel tussen de noden van een klant en de programmeurs die uiteindelijk een IT-product, zoals een mobiele app, zullen bouwen. Businessanalisten bewaken tijdens de ontwikkeling de businessnoden van de klant, terwijl functionele analisten die vertalen naar de taal en concepten van de technische teams. “Tot aan het opleveren van het project blijven analisten tussenkomen”, voegt Van Eeckhoutte toe. “Ze interageren met de klant en de interne teams, maar praten ook met de eindgebruikers. Analisten begrijpen de business en
maatschappelijke invalshoeken, maar hebben ook de technische aspecten in de vingers. Door samen te werken met de verschillende betrokkenen boeken ze successen.” Van Eeckhoutte raadt het alvast aan als carrièrepad voor anderen. “De functie van analist is erg divers”, stelt hij. “Je denkt mee met het management van de klant over de uitdagingen van de business, doet aan terreinonderzoek bij de eindgebruiker, brengt processen in kaart en animeert workshops. Of je bouwt mee aan prototypes, je modelleert de functionaliteiten en de data, werkt nauw samen met de programmeurs en test het eindproduct. Die grote diversiteit zorgt ervoor dat je in verschillende richtingen kunt evolueren. Tegelijk volg je de nieuwste technologie mee op en ben je up-to-date met de state-of-the-art tools en technieken.”
In samenwerking met... Smals is een vzw die organisaties in de sociale sector en de gezondheidszorg, naast een aantal overheidsdiensten, begeleidt en
ondersteunt bij hun informatiebeheer en IT-noden. Smals combineert zo de nieuwste technologie met een sociale insteek – hun motto is niets voor niets ‘ICT for Society’. Hun eindgebruikers zijn burgers, ondernemingen en zorgverleners, en maatschappelijke betrokkenheid vormt een sleutelelement voor de organisatie.
Moeilijk in te vullen IT-vacatures?
Ontdek Junior Classes Dé oplossing voor uw zoektocht naar vaste IT-medewerkers.
Dit succesvol rekruterings- & opleidingstraject geeft Junior IT’ers een ticket naar hun droomjob in IT. Met een intensieve training in de juiste technologie, zijn ze helemaal klaar voor een carrière in uw bedrijf. Door Data News uitgeroepen tot HR & Sourcing Services Company of the Year 2020
Professionals in IT-talent en -oplossingen
www.talent-it.be
016
EXPERTPANEL ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE
FOKUS-ONLINE.BE
De nood aan een bijsluiter voor AI Artificiële intelligentie is vandaag enorm populair. De grote mogelijkheden ervan zijn duidelijk, maar tegelijk zien we steeds vaker de gevaren opduiken. Dat vraagt geïnformeerde burgers en bedrijven die de technologie snappen. Iets dat misschien ontbreekt in België.
MIEKE DE KETELAERE. Program Director AI bij imec
NATHALIE SMUHA. Researcher law & ethics AI bij de KU Leuven
JOERI RUYSSINCK. CEO ML2Grow
Zijn we goed genoeg geïnformeerd over AI? “Absoluut niet. Ik krijg nog regelmatig vragen zoals: ‘Ben je niet bang dat AI de wereld zal overnemen?’ Er bestaat een diepe angst en onkennis over AI. Het is hoog tijd dat er transparantie komt. We moeten uitleggen wat AI echt is. Het brede publiek wil nieuwe technologie wel gebruiken, maar wil daarvoor natuurlijk niet de werking van elke technologie in detail snappen. Net zoals je niet alle technische details moet kennen om een microgolfoven te gebruiken, moet je niet weten hoe een specifiek algoritme werkt als je geen programmeur bent. Maar een basiskennis is wel nodig om onnodige angst te vermijden. Iedereen zou, naast de voordelen, ook de beperkingen en gevaren moeten inzien alvorens de technologie te omarmen.”
“Voor veel mensen is AI nog onduidelijk. Ze beseffen niet dat het al in heel wat diensten zit. Dat het AI-technologie is wanneer ze hun telefoon ontgrendelen met gezichtsherkenning of Spotify een liedje aanbeveelt. Over het algemeen is dat niet zo problematisch. Maar wanneer mensen interageren met pakweg een chatbot en denken dat ze met een mens praten, of wanneer er risico’s verbonden zijn op het gebied van grondrechten zoals privacy of discriminatie, dán heb je wel een probleem. Mensen moeten een beter beeld krijgen van wat AI wel en niet kan, want soms halen ze hun visie uit sciencefiction. Als je de technologie niet snapt, dan kun je niet de juiste ethische vragen stellen.”
“Wij praten heel regelmatig met bedrijven over AI, en we zien dat hun kennisniveau erg divers is. Voor sommigen staat AI gelijk aan de zelfrijdende auto, voor anderen is het echt sciencefiction. Mensen staan er vaak niet bij stil dat heel wat van onze hedendaagse technologie evengoed gebruikmaakt van AI. Ze denken bij AI automatisch aan grote robotiseringsprojecten en dat de technologie dus niet voor hen is weggelegd. Om die reden loopt het in het praktijk vaak nog vast. Dankzij talrijke initiatieven om AI te promoten, stijgt gelukkig het bewustzijn dat er met AI al kleinschalige automatisering en quick-wins mogelijk zijn.”
Hoe zit het met onze bedrijven? Waar loopt het meestal fout? “Als bedrijven AI-gedreven innovaties in goede banen willen leiden, dan moeten hun leiders zich laten omringen door multidisciplinaire teams. Ze mogen trouwens niet zomaar met de datascientists samenzitten. Bedrijven moeten alle afdelingen betrekken, zeker wanneer ze AI op mensen inzetten. Wanneer dit soort systemen bepaalt wie bijvoorbeeld een lening krijgt, dan moet je heel wat partijen vermengen, zodat je mogelijke ethische gevaren in kaart brengt. We mogen AI niet langer in het hoekje van data en technologie steken. Daar gaat het natuurlijk wel om in eerste instantie, maar het draait ook rond mensen en processen. En de vertaalslag tussen al die elementen is cruciaal.”
“Bedrijven maken steeds vaker gebruik van AI-toepassingen, maar er is nog steeds werk aan de winkel om te verduidelijken welke meerwaarde AI voor hen kan betekenen. Er bestaan al wel initiatieven waarbij experts hierbij helpen, vooral voor kmo’s. Maar tegelijk is AI niet de oplossing voor alles. We moeten vertrekken vanuit de uitdagingen van het bedrijf, en dan pas kijken of AI daarmee helpt. Want misschien zijn er andere technologieën die beter geschikt zijn voor de situatie. AI is geen wondermiddel en het lost niet elk probleem op. Ook brengt het soms ethische uitdagingen met zich mee, die op voorhand aangepakt moeten worden.”
“De grote problemen die we vandaag tegenkomen gaan niet noodzakelijk over technologie of data. De grote uitdaging is de verwerking van AI in de processen van het bedrijf. De invloed van AI is het grootst wanneer het de kernprocessen automatiseert. Maar bedrijven raken niet graag aan hun corebusiness, want dat betekent dat ze zich dan anders moeten organiseren. Dat staat de adoptie van AI in de weg. De technologie staat dus met andere woorden klaar, maar heel wat bedrijven weten niet hoe ze het precies kunnen inzetten.”
Hoe implementeren we AI beter in onze maatschappij en economie? “We leerden niets uit het verleden. Er zijn heel wat uitvindingen waar het eerst moest foutlopen voordat we de zaken corrigeerden. Een typisch voorbeeld daarvan is medicijnen. Om misbruik te voorkomen, geven we daar vandaag een bijsluiter bij met informatie over het gebruik ervan en de mogelijke bijwerkingen. Zo’n bijsluiter zouden we nu bij AIoplossingen moeten leveren. Of neem de auto. Eerst kwamen de autostrades en daarna pas veiligheidsmaatregelen, zoals het rijbewijs en veiligheidsgordels. Wat in de tussenperiode voor veel ongelukken zorgde. Vandaag missen we eveneens dit soort maatregelen voor AI. We moeten nu de omliggende factoren bouwen, zodat AI veilig kan landen.”
“Er is nood aan meer sensibilisering en kritische bevraging. We moeten een publiek debat voeren over de rol van AI in de samenleving, zeker als toepassingen privacy kunnen schenden of discriminatie verankeren. Organisaties die AI gebruiken, in de overheid of de privé, moeten duidelijker communiceren. Want een slim algoritme kan al bepalen of je een lening krijgt, welk nieuws je ziet op sociale media of dat je cv wordt geselecteerd voor een job. Als er een beslissing valt via een AI-systeem, moet het duidelijk zijn op basis van welke criteria dat gebeurt, welke data er wordt gebruikt en hoe de beslissing eventueel kan worden betwist. De finale beslissing moet zowel uitlegbaar als gerechtvaardigd zijn.”
“Wanneer bedrijven de sprong maken naar AI, dan pakken ze dat meestal voorzichtig aan, merken we. Ze beginnen met een test of proof-of-concept en proeven zo van de technologie. Voor sommige bedrijven is dat geen slechte keuze, maar we zien ook dat die voorzichtige aanpak soms de energie doet wegstromen. Er zit geen doel achter en het bedrijf kan moeilijk inschatten hoe deze technologie op bredere schaal zal bijdragen aan hun werk. Het blijft daarom vaak bij een proof-of-concept. Bij ML2Grow proberen we bedrijven te overtuigen om ruimer te denken dan die kleinschalige testreflex. We weten dat deze technologie werkt, nu moeten we gewoon durven.” TEKST TOM CASSAUWERS
De impact van COVID-19 op de IT job markt is niet degene die je zou verwachten. verwachten. Op ictjob.be, de grootste jobsite voor ICT in Belgïe, zijn er op dit moment zelfs meer openstaande vacatures dan in 2019. Werkgevers hebben hun rekrutering uitgesteld maar de nood aan IT profielen is niet verdwenen. Terwijl de marktvraag weinig is gewijzigd, is er wel een grote stijging in de kandidaat activiteit merkbaar. De gebeurtenissen van de voorbije maanden hebben IT-professionals ertoe aangezet hun prioriteiten te herzien. Nu werkgevers hun organisatie hervormen en er meer kandidaten op de markt zijn biedt deze crisis opportuniteiten aan beide kanten van het jobspectrum. Voor meer informatie bezoek www.ictjob.be banner-fokus.indd 1
20/10/20 09:34
Make Social Sell
Request a demo at getflowbox.com
Digital Product Design & Development Pàu werd opgericht in 2011 en kende de afgelopen jaren een sterke groei. Ondertussen zijn meer dan 120 digitale professionals actief in de Antwerpse scale-up. Het klantenportfolio bestaat uit bedrijven in financial services, retail, ICT & telecom alsook overheidsinstellingen. “We navigeren solide in deze crisis. Ondanks best spannende en onzekere tijden, nemen we snelheid. In onze teams zien we hoe scherpte en ééndracht zich vormen. De sterke bedrijfscultuur ‘People First’ brengt inspiratie, dynamiek en daadkracht. We stimuleren training, certificatie en teamwerk. Het is buitengewoon knap om te zien hoe heel wat Pàu collega’s persoonlijk groeien, ownership nemen en impact maken. Wij willen als Pàu One Team volop vooruit met een stevig toekomstperspectief”, zegt Anthony Iudicello, Managing Director bij Pàu.
Groei
People First
Cross-functionele Teams
De re-imagine campagne rond customer experience die we eerder dit jaar lanceerden is bijzonder succesvol. Digitale strategen en Design experten van Pàu faciliteren discovery, innovatie en service design workshops met onze klanten. De uitkomst van deze workshops zijn bijzonder interessant en brengen heel wat digitale uitdagingen in kaart. In lijn met specifieke noden, bieden we oplossingen in het ontwerpen en bouwen van digitale producten.
“People First is onwaarschijnlijk verweven in het DNA van Pàu. Een werksfeer waarin medewerkers zich gewaardeerd voelen in hun engagement, maakt van Pàu een ‘People First’-succesverhaal waar talent zich ten volle kan ontplooien”, benadrukt Thierry Marien, HR Businesspartner.
De toenemende complexiteit bij een digitaal implementatie project vraagt een aanpak waar experten in verschillende rollen efficiënt samenwerken. We ontwerpen, implementeren en onderhouden digitale producten door het inzetten van Cross-functionele Teams
Gezien het toekomstige volume aan opdrachten, breiden we het team met 35 digitale professionals uit in 2021 en dit in de brede context van Digital Product Design en Development.
Voor elke medewerker wordt een ‘Individual Development Plan’ uitgewerkt. Dit proces wordt begeleid door de Talent Manager en een Coach. Zij staan beiden garant voor werknemerstevredenheid. Training, certificatie, loopbaantrajecten en het verder ontplooien van persoonlijke vaardigheden en attitudes krijgen volop aandacht.
Deze teams worden voor een specifieke opdracht samengesteld en bestaan uit verschillende profielen: Product Owners, UX&UI Designers, Agile Project Managers en Developers. Ze zijn dermate goed op elkaar ingespeeld dat we maximale productiviteit en efficiëntie kunnen garanderen. “Het aantrekken van talent is een absolute topprioriteit”, besluit Thierry Marien.
Pàu is Hiring
Wil jij je volle potentieel realiseren in een uitdagende omgeving vol nieuwe digitale ontwikkelingen? Contacteer Thierry Marien via thierry.marien@pau.be Wij maken graag tijd voor je vrij!
018
CHRONICLE
FOKUS-ONLINE.BE
Joris Van Ostaeyen
De hype van hyperautomation Stel je voor dat er een technologie zou bestaan waarmee je hybrideteams van robots en mensen kunt laten samenwerken. De robots voeren de repetitieve, saaie taken automatisch uit zodat hun menselijke collega’s zich kunnen richten op creatieve en strategische uitdagingen.
H
et goede nieuws? Deze technologie bestaat al – geen wonder dat ‘hyperautomation’ de IT-trend is van 2020. Hyperautomation combineert Robotic Process Automation (RPA), AI en Process Mining om repetitieve bedrijfsprocessen te automatiseren. Vooral de snelle evolutie van RPAtechnologie verklaart waarom hyperautomation vandaag zo hoog op de agenda staat bij heel wat bedrijven en organisaties wereldwijd. RPA is al enkele jaren het meest sexy drieletterwoord in de IT-sector en het snelstgroeiende softwaresegment ter wereld. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de astronomische groei die RPA-marktleider UiPath op enkele jaren tijd doormaakte: van een Roemeense dienstverlener met 30 werknemers in Boekarest tot een wereldwijd technologiebedrijf met bijna 3.000 medewerkers en een hoofdkwartier in New York. Met RPA-software kun je virtuele collega’s of softwarerobots creëren die de repetitieve handelingen van hun menselijke collega’s nabootsen in computersystemen. Deze softwarerobots worden wereldwijd al op grote schaal ingezet voor heel
diverse administratieve toepassingen, zoals het ingeven van verkooporders, het verwerken van facturen, het uitvoeren van loonberekeningen en het up-to-date houden van klantengegevens.
RPA: het meest sexy drieletterwoord in de IT-sector. Het grote voordeel van RPA is dat deze technologie heel wat tijd bespaart die vandaag opgaat aan administratieve taken. Deze tijdsbesparing vertaalt zich in een significante kostenreductie: de typische terugverdientijd van een RPA-robot is 6 à 9 maanden. Bovendien zijn bedrijfsprocessen met RPA-robots performanter en minder onderhevig aan fouten, want softwarerobots werken 24/7 en hun aandacht verslapt nooit. Ze hebben trouwens ook een positief effect op de jobinhoud van hun
Ontdek meer op
FOKUS-ONLINE.BE #FOKUSIT
menselijke collega’s: het zijn immers meestal de saaiste taken die het eerst geautomatiseerd worden. De grootste beperking is voorlopig dat RPA-robots niet zelf kunnen redeneren of beslissingen nemen. Hyperautomation biedt daar een antwoord op. Zo kun je softwarerobots maken die slimmer zijn en complexere processen de baas kunnen. Dit laat toe om ook bedrijfsprocessen te automatiseren die minder volgens vaste regels verlopen of gestandaardiseerd zijn. Denk maar aan de interpretatie van ongestructureerde documenten zoals e-mails, jaarrekeningen of contracten. Ook in België zit RPA enorm in de lift, zowel bij grote ondernemingen als bij kmo’s. Dit merken we door de evolutie van ons bedrijf robonext, een RPA-integrator gebaseerd in Edegem. Toch is het potentieel nog zeer groot, want in vergelijking met de Europese buurlanden, en zeker de VS, loopt België wat achter in de adoptie van RPA. TEKST JORIS VAN OSTAEYEN, CHIEF STRATEGY OFFICER ROBONEXT
With EDR
Sophos Intercept X Now with Endpoint Detection and Response (EDR)
The best just got better: The industry’s best endpoint protection now comes with added intelligent Endpoint Detection and Response functionalities. • Stop breaches before they start with the industry’s best endpoint protection. • Add expertise, not headcount thanks to machine learning. • Answer the tough questions about an incident with guided incident response.
Learn more and try for free: www.sophos.com/intercept-x
Contact us
Onze missie? Jouw toekomst financieren! Als gewestelijke organisatie voor onderzoek en innovatie wil Innoviris burgers, bedrijven, onderzoeksinstellingen en non-profitorganisaties verbinden, stimuleren en financieel ondersteunen in het maken van vooruitgang. Innoviris speelt een voortrekkersrol en levert de financiële brandstof om de Brusselse innovatiemotor op gang te trekken. Omdat innovatie de groeimotor van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is. Ontdek hoe we jou kunnen helpen op onze nieuwe website! innoviris.brussels
we fund your future
