EASTEREIN maart 2020
DOARPSKRANTSJE
Couperus Hydrauliek uw specialist voor hydraulische systemen, aandrijftechniek en machinebouw.
Kwaliteit staat bij ons voorop. Onze uitstekende dienstverlening, de persoonlijke aandacht voor elke klant en het meedenken in een oplossing in de technieken die afhankelijk zijn van oliedruk, zijn daarvoor het bewijs. Wij zijn dan ook snel in staat om op een vakkundige manier storingen te verhelpen, reparaties uit te voeren of nieuwe machines voor u te ontwikkelen. Wij leveren onder andere de aggregaten en machines voor bijvoorbeeld de kunststofindustrie, destructiebedrijven, papierverwerkende industrie, landbouw en de scheepvaart. Daarnaast bouwt Couperus Hydrauliek ook eigen machines. Zo hebben wij ervaring met het bouwen van: • Miniheistellingen• JPL-Persen • Plamuurpersen • Krammenpersen • Palenkrakers • Kielklemmen Door de steeds strenger wordende regelgeving omtrent veiligheid en milieu, leveren wij CE gekeurde systemen en machines. Dit geeft u dus de zekerheid dat u een goed product koopt bij een deskundige en betrouwbare leverancier.
Couperus Hydrauliek BV | Fabrykswei 9 | 8734 HV te Easterein info@couperushydrauliek.nl | T 0515-332288 | F 0515-331640
Kolofon
Nûmer 3 – Maart 2020 Redaksje: Bauke de Boer Marijke de Boer Paul David Meesters Nathalie Oliveiro Einredaksje: Amarins de Haan Foto foarside: Willy Sybesma Opmaak: Froukje Dijkstra Printwurk: Drukkerij Van der Eems Kopij Doarpskrantsje: doarpskrante@easterein.nl as by Nathalie Oliveiro, Dobbelân 7 Webside Easterein.nl: info@easterein.nl Twitter: @easterein_frl Facebook: Fraach&oanbod&sa Advertinsje? Mail nei doarpskrante@easterein.nl Rekkennûmer: NL70 RABO 0349 5017 26 û.f.f. Doarpskrante De redaksje fan de Doarpskrante stelt har net oanspraaklik foar de ynhâld fan ynstjoerde stikken. De redaksje behâldt har it rjocht foar om artikels yn te koartsjen of mooglik te redigearren. Troch it ynstjoeren fan tekst- as beeldmateriaal jouwe jo tastimming foar it fermannichfâldigjen hjirfan.
Kopijdatum: Woansdei 25 maart
Doarpsaginda Maart 06 maart
18:30-20:00
Bernebingo groep 1 o/m 6 Tsjerne
07 maart
20:00-21:30
Bernebingo groep 7 en 8 Tsjerne
10 maart
14:30-16:30
60+ mei Shantykoar Lollum Skoalleseize
11 maart
07:30-08:30 20:00
Grize container KF Easterein Foarjiersgearkomst
13 maart
16:00-17:30
20:30
Ferdivedaasje op freed oer de FolkstĂşn Biblioteek Wommels Pubquiz PKN Gemeente Bergsma Easterein Darten, Tsjerne
14 maart
09:15-10:15
Ald papier Wilhelmina
16 maart
14:00-15:30
Creatief CafĂŠ Biblioteek Wommels
18 maart
07:30-08:30 19:00-20:00
Griene container Passage, Skoalleseize
20 maart
20:30
Darten, Tsjerne
21 maart
hiele dei
Pubquiz, Tsjerne
22 maart
15.00-16.30
Ferfolchpresintaasje troch Jan Hiemstra Martinitsjerke
25 maart
07:30-08:30 hiele dei
Grize container Ynleverje kopij doarpskrante (april)
19:30
27 maart
20:00-21:00 20:00-21:00 20:30
Jiergearkomst Fûgelwacht Easterein Skoalleseize Jongerein Fuort mar Los ‘Om op te fretten’ Bergsma Easterein Darten, Tsjerne
28 maart
20:00-21:00
Jongerein Fuort mar Los ‘Om op te fretten’ Bergsma Easterein
29 maart
16:00-17:00
Bluescruise Eastersnein mei Blues treat Bergsma Easterein
30 maart
hiele dei 14:00-15:00
Sutelaksje KF Easterein (molkwarder koeke) Digitaal Café themabijeenkomst over Navigatie Biblioteek Wommels
31 maart
hiele dei 20:00-21:00
April 01 april
Sutelaksje KF Easterein (molkwarder koeke) Jiergearkomst GEKE Skoalleseize
07:30-08:30
Griene container
03 april
20:30
Darten, Tsjerne
08 april
hiele dei 07:30-08:30
Bern binne frij y.f.m. Studzjedei Foareker Grize container
10 april
20:30
Darten, Tsjerne
11 april
09:15-10:15
Ald papier Wilhelmina
15 april
07:30-08:30 19:00-20:00
Griene container Passage, Skoalleseize
Dizze ynformaasje komt fan easterein.nl en út de mailtsjes dy’t wy krije. Ha jo ek wat foar de doarpsaginda? Mail it dan nei doarpskrante@easterein.nl
Bedankt It gemis en de leechte bliuwt, mar de waarme belangstelling, it meilibjen tidens it siikwêzen en nei it ferstjerren fan
Riemer Haagsma die ús beseffe dat hy net allinnich foar ús, mar ek foar oaren in soad besjutten hat. Wy fiele ús hjirtroch sterke en wolle jo hjirfoar hertlik betanke. Eke Haagsma, bern en pakesizzers
Leer je dorp kennen! 3e bijeenkomst zondagmiddag 22 maart Jan Hiemstra – bekend van de Doarpskrant rubriek Snypsnaren – kent Easterein als geen ander. Jan deelt nu zijn kennis van het dorp met oude en nieuwe liefhebbers. Dat gebeurt op verschillende manieren: met een voordracht, met oude foto’s of met een rondwandeling. De vorige bijeenkomst vond in januari plaats in de Martinikerk. In deze mooie omgeving gaf Jan een overzicht van de geschiedenis van onze bijzondere kerk, voorzien van foto’s uit zijn archief. Voor ‘hikke en tein’ Eastereiners kwamen bekende en onbekende feiten langs, voor nieuwe bewoners was het een mooie kans hun vragen aan Jan te stellen. Er blijkt zoveel over de geschiedenis van de kerk te vertellen dat er nog een bijeenkomst aan wordt besteed. Deze bijeenkomst vindt plaats op: Zondag 22 maart • 15.00 tot 16.30 uur Locatie: Martinikerk, toegang gratis
Fan it Bestjoer Der wurdt drok wurke oan it opleverjen fan Boomgaard 3. Dat levert al wat ferkearshinder op, mar dat is aanst gau fergetten as alles der netsjes by leit. We ha de gemeente ree fûn om it doarpsboerd fan Easterein op de Wommelserdyk op te skowen rjochting Wommels. Dermei is it foar autoriders en fytsers oersichtliker op dit, nei ús betinken dochs wol gefaarlike, oerstekpunt. Op de fraach fan de buert de Trijehoeke om ôffal-blikfangers te pleatsen by û.o. it fytspaad nei Reahûs, hat de gemeente oanjûn dat soks net mear dien wurdt. Jammer want we sjogge dat op plakken wêr’t se al wol steane der goed gebrûk fan makke wurdt. We ha al in pear kear in fraach hân oer Whatsapp buertprevinsje. It doarpsbelang fynt dat in saak fan de buert. Der moat jun it iens wêze om dat op te setten. De gemeente wol dêr wol oan meiwurkje, mar dan moat der wol in trochtocht plan foar wêze. We sjogge dat in protte buerten op ferskillende wize der foar soargje dat der in foarm fan ‘kontrôle’ is, dy’t goed foldocht. De opknapbeurt foar de Griene Leane sit noch hieltyd yn de ûntwerpfase en it opfreegjen fan basis-offertes. Ein maart/begjin april hoopje wy opnij mei de bewenners en minsken fan de gemeente om tafel te kinnen, om mear konkreet te wurden. Jiergearkomste 14 april Op 14 april hâlde wy ús jierlikse algemiene ledefergadering. As lokaasje is dit jier de Skoalleseize wer oan bar. Wij hoopje dat jim der tiid foar fine kinne. En as der noch wichtige punten binne dy’t oan de oarder komme moatte, dan hearre wy dat graach. Berend Santema, Annemieke Dinkla, Broer Harmen Abma, Baukje de Jong, Simon van der Velde, Sjoukje van der Eems en Catharina Veenstra
Op stap met de greidhoeke app
Ynstjoerd troch Tjitske Bootsma, Stichting promotie Greidhoeke
Vandaag ga ik de Greidhoeke verkennen met de Greidhoeke app. De Greidhoeke, een onontdekt gebied in het hart van Friesland. Dit weidse landschap moet je zien, ruiken en horen. Ik begin mijn route op de Dille, net buiten Easterwierrum. Het maakt niet uit waar je de route begint, ieder punt heeft eenzelfde bordje, hier is het belevingspunt. Het bordje, hier, is te vinden op de brug over de Zwette. Het verhaal wat wordt verteld door een meisje, gaat over het uitbaggeren van de Zwette, in 1837, gezien door de ogen van een kind. Stel je voor... dat deze vaart over een lengte van zes kilometer werd drooggelegd en uitgebaggerd door 500 arbeiders. En dat met schep en emmer! Dan fiets ik naar Wiuwert, waar het bordje op de muur van de kerk hangt. Anna Maria van Schuurman komt tevoorschijn. Ze vertelt over haar leven en over de mummies die in een grafkelder in de kerk bewaard zijn gebleven. De kerk is nu gesloten, maar ik kom zeker terug om een kijkje in de grafkelder te nemen en het hele verhaal te horen. Zo’n twee kilometer verderop is het volgende punt bij de begraafplaats op Skillaard. Het verhaal wat hier wordt verteld, gaat over de Engelse bommenwerper, die op 2 maart 1943 neerstortte bij Mantgum. De bemanning ligt begraven op het kerkhof. Van Mantgum fiets ik naar Bears. Vanuit de verte zie ik al de prachtige luchtspiegeling, een replica van de state, die hier ooit stond, gemaakt van staal. Als ik hier de app open zie ik de Uniastate die er ooit stond, deze werd afgebroken in 1756, alleen de poort is bewaard gebleven. Mijn volgende stop is in Easterlittens, waar, op het plein, het verhaal van “It pealtsje van Easterlittens” wordt verteld. Over een arme schoenmaker die een welgestelde man werd. Verder fietsend kom ik in Winsum. Op de muur van het café, hangt het bordje. Hier tegenover was vroeger de Fierljep schans,
oftewel de polsstokhoogspringen schans. Tegenwoordig is deze op een andere locatie in het dorp te vinden. Je krijgt een filmpje te zien van hoe een wedstrijd er zo’n 50 jaar geleden uitzag. Het volgende dorp is Spannum. Bij de kerk komt Sybrant Roorda, op mijn beeldscherm, tevoorschijn. Hij vertelt over de tijd dat hij in Spannum, op Doniastate woonde, zo rond 1500. Als ik de route verder fiets, kom ik in Wommels. Op de muur van It Tsiispakhus is weer een bordje te vinden. Het filmpje wat ik te zien krijg laat zien hoe de melk, vroeger, werd verwerkt in dit voormalige kaaspakhuis. Als het museum in het voorjaar weer opent, kom ik terug, nieuwsgierig als ik ben naar de historie van de zuivelverwerking. Buiten het dorp fiets ik de weilanden in en kom zo terecht bij de vogelkijkhut op Skrok, een van de Vogelreservaten van Natuurmonumenten in dit gebied. Het bordje is te vinden op het hek voor het pad naar de hut. In beeld verschijnen verschillende vogels, die hier, in het seizoen, verblijven. Ook de geluiden die ze maken zijn te horen. In de hut pak ik een verrekijker om het gebied af te speuren. Een perfecte plek voor vogels! Door het weiland fiets ik door naar Easterein, waar de indrukwekkende Martinikerk al van ver te zien is. Als ik mijn app open, bij het bordje, vertelt de koster over de historie van deze in de 14e eeuw gebouwde kerk. Het laatste punt op de route bevindt zich in Boazum. Hier bevindt zich een van de oudste Romaanse kerkgebouwen van Friesland uit de 12e eeuw. Het verhaal in de app gaat over het bijzondere fresco wat in 1941, bij een restauratie werd gevonden in het koorgewelf. De schildering stelt een baardloze Christus voor, omringd door de symbolen van de vier evangelisten. Het was een prachtige beleefroute die goed werkt als je thuis de app MearFryslan op je telefoon zet en de Greidhoeke fietsroute download. Leuk voor toeristen, om de Greidhoeke te verkennen, maar ook zeker leuk voor de inwoners van dit gebied.
-21*(5(Ζ172$1Ζ(/
7DJRQJ EHUQ Ȝ )ROZRHNVHQHQ Ȝ
)8257 0$5 /26 ($67(5(Ζ1 63Ζ/(7
42 45 9* +7*99*3 1HL LQ VWLN IDQ 0 1LMPDQWLQJ
)UHHG 0$$57 6QHRQ 0$$57 %(5*60$ ($67(5(Ζ1
Lege flessen ophalen Hoi wij zijn Marc Hoekstra Jens Steehouwer en Brent Overal wij gaan vertellen over lege flessen ophalen voor het goede doel in Australie voor de erge bosbranden voor alle dieren. We zijn dinsdag 14 Januari begonnen toen hadden we 2 plastic tassen vol. 15 Januari hebben we weer lege flessen op gehaald dus een dag later hadden 5 plastic zakken want bij een meneer kregen we 2 zakken vol samen dus 7 plastic zakken vol en 16 Januari hebben we 4 zakken opgehaald en we kregen van Jens Veenstra en nog een paar vrienden van hem en die had een hele tas vol en Brent zijn vader heeft ze naar de winkel gebracht samen was het 38,75 euro 1 fles is 25 cent waard. vriendelijke groet Marc Hoekstra Jens Steehouwer en Brent Overal
Bruidsbeurs Leve de leafde “It wie moaier dan wy yn ús holle hiene”
Troch Nathalie Oliveiro y.g.m. Marijke de Boer Simmer 2019 wurdt it plan berne, in heuse troubeurs yn eigen doarp. De froulju gean dermei dwaande en op twa febrewaris lêstlyn is it dan safier: Troubeurs Leve de leafde is in feit. Neeltje de Boer komt oarspronklik fan Skrok, se trout yn 2018 mei Ralph Wariman en wennet no yn Wommels. Se hat de PABO dien en stiet 4,5 dei foar de klas yn Ljouwert. Se hie nocht oan in útdaging en dat wie it begjin fan in nij aventoer as weddingplanner. Jelien, berne yn Hartwert, docht de hotelskoalle en krijt rûn har fjirtjinde har earste bybaantsje by Bergsma. Yn 2018 komt se folslein werom en doe’t se foarich jier de kâns kriich om Bergsma oer te nimmen, grypt se dizze mei beide hannen oan. Har freon wennet yn it Hearrenfean en wurket by Definsje. Terraske Jelien hie de winsk om ris wat mear brulloften te dwaan. “It is ien fan de leukste dingen dy’t wy hjir dogge”. It like har moai ta om yn gearwurking mei oare bedriuwen in pakket oanbiede te kinnen oan minsken mei trouplannen, en de mooglikheid te kreëarjen om foar dy doelgroep alles regelje te kinnen. Doe’t se foarige simmer in kear mei freondinnen op terras sieten, is Jelien der oer begûn. “Dat triggere by my, ik krige allegear leuke ideeën, fertelt Neeltje. Sy stapte net al te lang lyn sels it houliksboatsje yn en dêrtroch wit se mar wat goed wat der regele wurde moat foar dy iene spesjale dei. “Yn septimber kaam sy oanriden, op in snein”, seit Jelien, “hast even?”. Neeltje opperet it idee om tegearre in troubeurs te organisearjen. Foar Neeltje om nammebekendheid te krijen en foar Jelien as promoasje, om Bergsma Easterein op de kaart te setten. Beide froulju ha der efkes oer neitocht, mar al gau wiene se der út: “We probearre it gewoan”. “Yn ien klap, op ien lokaasje alles regelje kinne foar breidspearen” De opset wie om it foar elts tagonklik te meitsjen, soargje dat de besikers yn de trousfear komme en alles goed foar inoar te hawwen. Se begjinne mei it útsykjen en benaderjen fan bedriuwen dy’t by harren idee fan in ideale troubeurs passe. “Foar in brulloft moast in soad ferskillende dingen regelje dy’t hja yn earste ynstânsje miskien net yn dy opkomme. Tinkst faak, troujurk, trouring en troukaart, mar der is noch safolle mear”. At it plaatsje fan de
bedriuwen kompleet is, moatte se noch oertsjûge wurden. Omdat Jelien en Neeltje nij binne yn de wrâld fan troubeurzen falt dat somtiden dreech. Foaral by de erfaren ûndernimmers moatte se ekstra muoite dwaan. Wat soe it opleverje? De froulju wisten it net. Wol ha se in steefêst plan en dat ha se foarlein: ”Dit is ús idee en wy hope dat it sa der út komt te sjen”. Dêrmei ha Jelien en Neeltje de bedriuwen oertsjûge kinnen. Se belûke mei nammen bedriuwen út de buert, út Easterein en ûnder oaren Wommels, Gau, Snits. Ek ferskaten ûndernimmers út Frjentsjer dogge mei en dat blykt in goede set. “Dy wurken ûnderling al tegearre en hiene in protte ûnderfining yn it delsetten fan bygelyks in moadeshow”. Mei ljocht- en lûdbedriuw Fairsound út Wytmarsum ha se “echt gelok hân”. “Tanksij dat soarte bedriuwen koene wy noch ekstra dingen dwaan”. Reade loper, bubbeldrank en in goodie bag, de dielnimmers wurde troch de froulju as royalty ûntfangen. Ek nûgen se BABSen fan de gemeente út. “Ast trouwe silst, moast ien útsykje fan it ynternet ôf, fan in fotootsje en in ferhaaltsje ôf en dêr moast dan in gefoel by krije”. It like de froulju folle leuker ta dat de dielnimmers se persoanlik moetsje koene, “dan ha hja gelyk in klik, as net”.
Ûnderfining fan in besiker: “It wie leuk om te sjen dat it in kommen en gean wie fan fereale steltsjes. Sels wie ik mei twa freondinnen, wêrfan ien fan’t simmer ek trouwe sil. By binnenkomst krigen wy in waarm wolkom fan de trou amtner mei in glês sjampanje. Neidat wy yn petear west binne mei in pear ûndernimmers oer de mooglikheden ha wy earst efkes yn it tsjerke sjoen, dernei troch nei de moadeshow. As ôfsluting ha wy in foto makke yn de fotobooth. It wie in gesellige en foaral nuttige middei!”
Jelien en Neeltje ha der alles oan dien om de troubeurs sa kompleet mooglik te meitsjen. Fan tsjerke, reisburo oant barbershop, fan blommist, de bakker oant B&B’s, fan muzyk oant trouringen, linzjerysaak en trouwauto’s, se wiene oanwêzich. “Us foarnaamste taak wie om te soargjen dat de dielnimmers neat te koart komme soene en werom sjen kinne op in moaie dei”. “It kin allinnich mar better wurde dan hoe’t it no wie” “Dat wy fanút hielendal neat sa’n evenemint opsetten hawwe, dat is wol it moaist fan alles”. Fan te foaren wie it spannend hoe’t it útpakke soe, mei nammen yn it begjin, doe’t it dreech wie om de beurs op te setten. “Doe’t it west wie seine we fan, wauw dit ha we dochs mar even dien”. Elts hat yndirekt resultaten boeke, der binne ôfspraken mei breidspearen makke en kontakten útwiksele. Jelien en Neeltje krije efternei in protte positive reaksjes. “In soad
Bergsma
Easterein
Restaurant-partycentrum Sibadawei 2, 8734 HE Easterein Telefoon: 0515 - 331290
appkes, safolle kompliminten fan besikers, fan dielnimmers, dat it sa goed foar elkoar wie. It wie moaier dan we yn ús holle hiene, de oanklaaiïng en de sfear. Dat jout achternei de measte foldwaning”. Hoe en wannear presys witte de froulju net, mar dat der in nije edysje komt, is wis. “De útdaging wie om it te fersinnen, en no om it better te meitsjen”. Troudoarp Easterein It hâldt net op by de troubeurs. Yn oanrin fan it evenemint is it idee ûntwikkele om tegearre mei de trije B&B’s, Elfstedenstate, Lokaal 1 en De Oude Dame, Easterein te presintearjen as troudoarp. “Yn Easterein kinst op trougebied alles, troch krachten te bundeljen kinne hja folle mear”. Trouplannen? In weddingplanner as seremoanjemaster nedich? Op syk nei in prachtlokaasje, en/as sliepplak foar de brulloft? Net stinne, gean nei de froulju hinne! Sjoch ek op www.levedeleafde.nl, www.bergsmaeasterein.nl en www.gastvrijeasterein.nl.
Ut de . ing fan.. húshâld e dit? Wa binn
De hobby fan…..
Door Bauke de Boer en Paul David Meesters Willem Rienstra neemt na 41 jaar afscheid van brandstoffenhandel Joustra Branje “Het werk was op het laatst m’n hobby” Willem is geboren op een boerderij in Idsegahuizen (Skuzum). Het melken was echter niet aan hem besteed, hij volgde liever een opleiding tot monteur. In Easterein kwam hij in 1969, 21 jaar oud, te wonen toen hij werk kon krijgen bij de firma Bos die net de oude grasdrogerij had overgenomen en van Lollum naar Easterein verkaste. Willem en zijn vrouw hadden hun eerste woning aan het Dobbelan, in 1973 verhuisden ze naar zijn huidige adres aan de Vrijburg. Dat was eerst de helft van zijn huidige woning, maar korte tijd later konden ze vergroten door het huis van de buren erbij te kopen. Willems vier kinderen zijn uit Easterein vertrokken, maar wonen wel allemaal in Friesland. Turf Brandstoffenhandel Joustra Branje haalde aanvankelijk turf uit de Drentse veenkoloniën naar Friesland en vervoerde mest op de terugweg naar Drenthe. Tot in 1962 het gas aan zijn opmars begon had Easterein nog twee brandstoffenhandels. Dezer dagen 41 jaar geleden, per 1 maart 1979, kon Willem aan de slag bij Ype Joustra die het familiebedrijf toen leidde. Naast de loods in Easterein had de firma er ook nog een in Wommels. Per 1980 kon Willem samen met Ype’s neef Jurjen Joustra de zaak van Ype overnemen. Helaas overleed Jurjen eind jaren negentig. Klanten Vrachtwagens leverden de antraciet af, die in een bunker in de loods werd gestort. De kolen werden vervolgens ter plekke opgezakt. Aanvankelijk ging dat in jutezakken die voor veel stof zorgden, later werd dat met plasticzakken een stuk schoner. De rekeneenheid was toen nog de mud. Eén zak bevatte een half mud kolen, zo’n 37 kilo! De kolen werden niet alleen in Friesland afgeleverd, ook in Groningen en Drenthe had Joustra Branje z’n klanten. Willem herinnert zich nog goed een adres één hoog in Groningen Stad. Daar moest hij met 16 zakken 16 treden omhoog, hij telde ze elke keer weer. Zwaar werk natuurlijk, maar met een slimme tiltechniek waarbij je de zak vanaf hoogte op de schouder nam was het goed te doen. Daarbij had Willem van zijn kleinere gestalte juist voordeel, de zakken hoefden minder ver omhoog.
En een vuistregel is dat je je eigen tempo aanhoudt, je moet je niet laten opjutten. Eenmaal afgeleverd was er steevast tijd voor koffie en een praatje met de klanten. En na de drukte van de herfst en de winter kon je tegen de zomer weer op verhaal komen. Die periode heeft Willem benut voor een aantal verre reizen. Zo bezocht hij Australië, Costa Rica, India, Nepal en Zuid Afrika. Nu hij met het werk is gestopt komt er vast weer een nieuwe reis, maar over de bestemming moet hij nog beslissen.
Mud Met de c.v. verwarming van tegenwoordig is het moeilijk meer voor te stellen dat de meeste woningen vroeger met één kolenkachel werden verwarmd. Die ging in september aan en ergens in april weer uit. Een gemiddelde kolenkachel gebruikte zo’n 16 tot 20 mud per seizoen. Toen Willem 41 jaar terug begon werd er voor een mud 30 gulden betaald. Nu loopt die prijs tegen de 60 Euro. Aanvankelijk werd er zo’n 400 ton (5200 mud) per jaar omgezet, dat daalde in de loop van de jaren gestaag tot er op het laatst nog maar 40 ton werd afgenomen. Tot voor kort produceerde Duitsland nog kolen, maar daar zijn inmiddels ook de laatste mijnen gesloten. Wat er nu nog aan kolen wordt geïmporteerd komt uit Polen, Engeland of zelfs Canada.
Kolenwarmte Voor veel klanten ging er niks boven de behaaglijkheid van kolenwarmte, vooral omdat die zo aangenaam constant is. Een kolenkachel vraagt trouwens wel het nodige onderhoud. Als de kachel zomers niet brandt ontstaat er roestvorming. Eens in de drie jaar moet de kachel dan ook helemaal uit elkaar om hem in goede conditie te houden. Willem heeft soms flink moeten zweten op kachels die langere tijd niet waren onderhouden. Er zijn trouwens aardig wat kolenvarianten. Zo zijn er eierkolen, vettige smidkolen en cokes, vooral voor de AGA fornuizen. En de bruinkoolbriketten branden mooi langzaam in houtkachels. Een oude truc was om ’s avonds twee briquetten in een natte krant te wikkelen, dan smeulde de kachel ’s ochtends nog door. Oliehandel Maar Joustra Branje deed niet alleen in kolen. Er was ook de oliehandel, aanvankelijk met Hilbrand Drost en later met Martin Overal als chauffeurs. Vanuit de ondergrondse opslagtanks (de grootste kan 30.000 liter aan) ging de rode gasolie vooral naar boeren. Daarnaast was er nog de huisbrandolie. De oliehandel werd acht jaar terug al overgenomen door een firma in Leeuwarden. Ook in het schoorsteenvegen is Willem actief geweest, hij deed zo’n honderd schoorstenen per jaar. Dat een schoorsteenveger altijd het dak op moet is een fabeltje. De kachel kan gewoon vanuit de kamer geveegd worden met een borstel die aan een lange steel via de pijp omhoog gaat. Voor goed en veilig stoken behoort een schoorsteen eens per jaar te worden geveegd. Ook daarvoor moeten klanten nu naar een ander op zoek. “Maar mijn eigen schoorsteen zal ik wel blijven vegen”, lacht Willem. Het werk was op het laatst m’n hobby Van de gebruikelijke pensioenleeftijd trok Willem zich niet veel aan. Hij is nog tot z’n 72e doorgegaan: “het werk was op het laatst m’n hobby”. Een paar weken terug hield hij een openbare verkoop van de bedrijfsrestanten. Daar bleek grote belangstelling voor, zo’n honderd man kwam er op af. Voor de deuren van de loods om tien uur openden stonden er al belangstellenden te wachten. In de meest onverwachte onderdelen bleken mensen decoratieve mogelijkheden te zien. Ook de laatste kolen- en houtkachels werden allemaal verkocht. Willem deed goede zaken. Binnenkort komt het terrein met de loods te koop en dan sluit het doek definitief voor de Eastereiner firma Joustra Branje. En Willem hoeft nooit meer onder de douche om al het roet van zich af te wassen.
Utnoeging ledegearkomste KF Easterein op 11 maart 2020 Bêste minsken, Hjirby wolle wy jimme fan herte útnoegje foar de ledegearkomste fan Keatsferiening Easterein. Wy wolle it graach mei jimme ha oer it kommende keatsseizoen. De gearkomste fynt plak op woansdei 11 maart 2020 om 20.00 oere yn De Skoalleseize. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8
9. 10.
11. 12. 13. 14.
Wurklist Iepening Meidielings en ynkommen stikken Oantekens fan de ledegearkomste op 6 maart 2019 Finansjeel ferslach: - rekken 2019 - begrutting 2020 Ferslach kaskommisje en beneaming nij lid Presintaasje jierferslach 2019 Skoft Bestjoersferkiezing: - Oftredend: foarsitter technyske kommisje Bauke Dijkstra - Foardracht: Chris Hoekstra - Oftredend: skriuwer Wilma Sjaarda - Foardracht: Fakatuere - Foardracht fjilden- en materialenkommisje: Ids de Boer Stikken KNKB-gearkomste op 19 maart 2020 Punten fan út it bestjoer, ûnder oare: - meidielings fan út de foarjiersgearkomste Federaasje Snits - ûntwikkelings sportkompleks De Skoalleseize - ôfskied kommisjeleden - fakatueres: stân fan saken - takomst Jong-Feinte Partij - KF-jûn mei Foppe de Haan op 24 april Wedstriidaginda 2020 Utrikking klassemintsprizen KNKB Omfreegjen Sluting
Bestjoer Keatsferiening Easterein
Graach oant sjen op 11 maart!
Nijs fan de Keatsferiening Op tiisdei 28, woansdei 29 en tongersdei 30 april is it wer safier: keatskamp yn de Skoalleseize! Alle bern yn de kategory kabouters oant skoaljeugd binne wolkom om harren op te jaan. Wy wolle yn dit keatskamp in goede tarieding biede op it kommende keatsseizoen. Neist in te gek rekreaasjeprogramma, lekker iten en de kâns om in kear yn de Skoalleseize te sliepen, stean der fansels ek in soad leuke trainingen op it programma. Alwer de sânde kear! It is dit jier alwer de sânde edysje en dit jier sil Wommels foar it earst ek mei dwaan, yn sawol de organisaasje as mei dielnimmers. It tema is ‘Keunst’, dus it sil in fleurige en kleurige boel wurde dizze trije dagen. Kom ek nei de bûntejûn! De twadde jûn fan kamp is alle jierren wer in hichtepunt. De bûntejûn stiet dan op it programma om 19.30 oere. Alle âlders, freonen, mar ek oare nijsgjirrige minsken út de doarpen binne wolkom om efkes om de hoeke te sjen en de optredens te bewûnderjen. Graach oant dan! Foar mear ynfo en opjefte, sjoch op www.kfeasterein.nl
Fizel
D R O G I ST E R I J - PA R F U M E R I E
TERP 52, 8731 BA WOMMELS TELEFOON 0515 333 210
Ut de âlde doaze: Skoallefoto
Yn en om Easterein (Alden fan dagen) troch Jan Hiemstra
Jierrenlang waard der mei in list foar it ‘âldenfandagenreiske’ troch it doarp gongen. De doarpsbewenners dy ’t noch gjin 65-jier wiene, waard frege om in bydrage foar dit reiske. Yn it algemien wiene de 65-plussers de doarpsgenoaten dy ’t it yn de neioarlochske tiid net botte breed hiene. Foar it jild dat sa byinoar skarrele waard, waarden twa autobussen hierd en koene alle kosten foar dy dei sa as entrees en in miel iten, bekostige wurde. Fan dizze reiskes binne foto’s mar ek filmopnames makke. It âldste filmke dat ik ha is út 1950 en makke troch Elzinga, fotograaf te Frjentsjer. De filmkes fan 1956 ôf binne fan Folkert Reitsma. Fan Reitsma binne ek de foto ’s op dizze siden. Reiske 1956 Op de foto hjirûnder is de ôfreis yn 1956 fêstlein. Op it ‘plein’ stiet noch de izeren elektisiteitsmêst mei dêrneist Iet doe noch Bergsma en no Scheltema.
De smidterij oan de Foarbuorren is noch yn bedriuw. De ‘âlde minsken’ sitte al yn de LAB-bus en op it plein steane de ‘utswaaiers’. De reis giet oer Amsterdam, nei Skiphol en lâns it Noardseestrân wer werom.
It selskip sit ûndertusken op de rûnfeartboat troch Amsterdam. Ik neam in tal fan nammen fan minsken dy ’t ik herkin.
Foaroan mei de pet grutte Pieter Hiemstra (Pieter dykwerker), dêr neist Jan Wybrandy, dêrefter mei it earizer op frou Heeg, twadde fan rjochts frou Bruinsma, links fan frou Bruinsma Heeg en rjochts dêrfan Andries Namminga mei rjochts fan Andries, mei bril smid Dekker. Achter Heeg Hilbrand Rijpma en dêr neist Foeke Wijnia. Achteryn steane de begelieders fan l/r Syb Arema, Tiede IJpma, Homme de Vries en Tiede Alie IJpma. Op de weromreis lâns de see. Swimbroek en bikini binne fergetten. De minsken binne net goed sichtber, mar ik bin der wis fan dat de man yn it wite boesgroentsje (= overhemd) Tiede IJpma is.
Neiskrift De foarige kear ha ik de fraach steld as der ek minsken yn it doarp of oaren binne dy ’t nijsgjirrige foto’s oer Easterein ha. Dy soe ik dan graach yn brûklien ha wolle om se yn te skannen. Dan soene wy hjir noch jierren mei trochgean kinne en in moai fotoboek fan en foar Eastereiners te meitsjen. It hat noch gjin stoarm rûn, mar sykje ris yn âlde foto’s en nim dan kontakt mei my op oer de mail: hiemstra.j1943@gmail.com
%HDFK 3DUW\ (DVWHUHLQ
†
A
†‡
)UHHG DSULO
ƒ
'$ % 1 (U
6
†
†
† †
20l00 O 21l30 $ '
½ J
6QHRQ DSULO
18l30 O 20l00 $ '
Â…
† †
Â…
'$ % 7 ; 8
#(' G 0k50
.RP IHUNODDLG \Q G\Q FRROVWH HQ YHWVWH VLPPHU RXWILW
Tritich jier BIS Dit jier komt BIS (Berne Iepenloft Spul te Easterwierrum) mei de 30e foarstelling! Der sille krapoan 30 bern meispylje yn ‘Troch de Raarder Bosk’. Kinne jim dy útdrukking, “efkes troch de Raarder Bosk moatte”? As je earne benaud foar binne, gjin sin oan ha, as je net doare, koartsein, as je earne tsjinoan skytskoarje, dan moat je efkes troch de Raarder Bosk. Dat jildt dus ek foar Hans, dy audysje dwaan sil foar it Berne iepenloft spul. Syn mem is oe sa entûsjast, want dy hat yn 1999 ommers sels noch meidien. Mar Hans skytskoarret der in bytsje tsjinoan… Troch de Raerder Bosk is basearre op de Amerikaanske musical “Into the Woods”, dy't al sûnt 1986 oeral yn 'e wrâld opfierd wurd en in pear jier ferlyn suksesfol ferfilme is. It giet oer mearkes (sprookjes) mar dan oars as oars. En BIS soe BIS net wêze at der net in hiele eigen draai oan jûn wurdt. De bern dy’t meidogge komme út groep 7 en 8 fan de skoallen út âld Littenseradiel (op in útsûndering nei). Se moatte troch twa audysje rondes en binne no sûnt febrewaris oan it repetearjen yn Easterwierrum. It borrelt en in brûzet wer yn Easterwierum en omkriten! It is in feestlik stik foar in feestlik barren: it tritichste Berneiepenloftspul. Dat wolst net misse! Utfierings data Tongersdei 18 juny 20.30 oere (premjêre) Sneon 20 juny 20.30 oere Snein 21 juny 15.30 oere
Woansdei 24 juny 15.30 oere Freed 26 juny 20.30 oere Sneon27 juny 20.30 oer
De kaartferkeap start yn maaie. Foar mear ynformaasje kinne jo terjochte op: www.berneiepenloftspul.nl
De Pinne Sinds april 2020 wonen wij, Bee Eng, Karel en Pepper (de hond) aan de Wynserdyk 21 te Easterein. Nou wonen klopt niet helemaal, de eerste maanden was het vooral een hoop klussen en heen en weer rijden tussen ons werk, oude woonplaats Utrecht en onze “nieuwe” woning in Easterein. Tusken de Rânestêd en Fryslân Wij hebben samen 3 studerende dochters en hebben jarenlang in Utrecht gewoond. Bee Eng werkt in de zorg en gaat iedere dag met het openbaar vervoer naar Amsterdam. Gelukkig heeft ze per 1 maart een nieuwe baan in Sneek gevonden en zo kunnen we eindelijk volop genieten van ons huis en het heerlijke dorp. Karel werkt in Zeist als sociaal werker. Als we niet werken dan reizen we graag en onze hobby’s zijn: zeilen, skiën, schermen. Op ferkenningstocht troch Fryslân Jaren geleden vroeg een vriend van mij of ik zin had om te gaan zeilen in Lemmer. En zo is onze band met Friesland ontstaan. Na een heerlijke dag op het water en een hapje eten in het dorp was ik helemaal verkocht. Ik kwam na een lange en vermoeiende dag terug in Utrecht en vertelde Bee Eng over de heerlijke dag en dat ik ook een bootje wilde. Na wat kleine bezwaren kocht ik uiteindelijk een kleine Etap 22 en heb deze in de Jachthaven van Lemmer aangemeerd. Ieder weekend reden we naar Lemmer en gingen niet alleen varen maar ook met de auto Friesland verkennen. Net werom wolle Wat een genot, de vooroordelen die ze in de randstad hebben vielen al gauw weg. Iedere keer weer ging het tijdens onze weekendjes over; “Wat een heerlijk en eerlijk volk zijn die Friezen toch en ik zou hier wel willen wonen”. We merkten dat het steeds vervelender werd om na een heerlijk weekend in Friesland terug te gaan naar de randstad.
Bee Eng wie fereale Langzaam gingen we kijken op Funda wat voor woningen en waar deze te koop staan. Zo hebben we nieuwe dorpen ontdekt en zijn we na een bezoek aan Witmarsum en Kubaard via Wommels, Easterein ingereden. Bee Eng was direct verliefd op dit leuke dorpje en zei direct “hier wil ik wonen”. En als Bee Eng iets in haar hoofd heeft krijg je dat er lastig uit. We zijn toen naar het huis aan de Wynserdyk 21 wezen kijken en Bee Eng was direct verkocht, daarentegen stond ik daar als een oude chagrijn alleen maar te klagen. Under de paraplu Toch zijn we twee weken later teruggegaan en Bee Eng vertelde mij wat ze allemaal met het huis wilde doen. Dit resulteerde in een afspraak met de makelaar en een paar weken later waren we de trotse bezitters van de kleine ‘paraplu- woning’ en de nieuwe bewoners in Easterein. We werden direct geweldig ontvangen door onze buren en voelden ons welkom. Spyt We zijn tot nu toe naar een paar feestjes geweest, maar het komend jaar, zullen we zeker vaker aanwezig zijn. Iedere keer als we thuis komen hebben we spijt, spijt dat we niet 20 jaar eerder zijn gekomen. Wat is het toch heerlijk in Easterein. Ik ferûntskuldigje dat ik it net yn it Frysk haw skreaun, mar dat sil ik wol. Sjoch dy gau! Bee Eng, Karel en Pepper
Ut de húshâlding fan... Oplossing Dizze kear in foto út de húshâlding fan de famylje Tacoma. Andries, Gerrit Evert en Hendricus
Stim op Nadja Sixma foar Miss Teen of Friesland Nadja Sixma fan it Risplân is finalist fan Miss Teen of Friesland 2020. De missen moatte no promoasje meitsje fia harren lokale en sosjale media om safolle mooglik stimmen byelkoar te krijen. Dizze stimmery teld foar 20% mei yn it einoardiel fan de jury. Der kin stimt wurde oant en mei freed 17 april. It stimmen kin fia de sms: Poll Friesland Nadja nei 3010 (kosset € 1,10) © Martin Bierman en Eling Homminga
Wilhelmina Nijs Nei ús Nijjierskonsert yn jannewaris binne wy alwer drok dwaande nije stikken te oefenjen foar it Femuza-festival. Op sneon 21 maart fynt dit festival plak yn M.F.C. de Mande te Nijlân. Wêr ferskate korpsen út de gemeente Súd-West Fryslân, harren bêst dogge om in eigen programma sa muzikaal mooglik del te setten. Stúdzjedei Snein 1 maart ha wy ekstra ús best dien op de stikken, mei in stúdzjedei yn de Skoalleseize. Sa’n stúdzjedei dogge we faker yn oanrin nei in konkoers. Je nimme dan de tiid foar ekstra punten op de i. En somtiden repetearje seksjes ek apart fan it grutte gehiel. Dan kriget dizze groep efkes mear tiid en oandacht foar de drege passaazjes yn in stik. Dit kear wie Miriam Stoffelsma (âld Wilhelmina-lid) ús gast om de saksofoans op wei te helpen! Wilbert Zwier wie ûndertusken dwaande mei de rest van it orkest. Femuza-festival, 21 maart Mande Nijlân It programma bestiet út On Wings of Liberty – Rob Goorhuis, To the ones we love – Thom Zigterman, Noah’s Ark – Bert Appermont en Where Eagles Soar – Steven Reineke. Benijd nei it resultaat? Dan binne jo fan herte wolkom de 21e yn Nijlân! Wy spylje as lêste om 21.50-22.30 oere. Palmpeasketsjinst De Wilhelmini’s spylje op 5 april mei de Palmpeasketsjinst, yn de Martinitsjerke fan Easterein. Jeugdsponsoraksje fan Poiesz Ek dogge de Wilhelmini’s mei oan de jeugdsponsoraksje fan Poiesz yn Skearnegoutum! Op sneon 7 maart sille sy dêr fan har hearre litte. Ek munten fan oare Poiesz-filialen kinne wy goed brûke. Komme jo earne oars, nim de munten mei en leverje se yn by ien fan ús leden. Dan soargje wy dat se te plak komme!
Herberg, deel II
Door Karin Everhardus Nadat in 1742 Alger Pieters zijn huis aan de rijweg verkocht had, werd de nieuwe herberg hoogstwaarschijnlijk in opdracht van de Hervormde Kerkvoogdij gebouwd. De kerk speelde in vroegere eeuwen een belangrijke rol in de dorpsgemeenschap, en zou hier ruimschoots de financiële middelen voor hebben. Als eigenaar zijnde van de herberg konden de kerkvoogden hun stempel drukken op het reilen en zeilen ervan. Ze stelden strikte regels op, bepaalden wie de huurders waren, enz., enz. Herbergier 1829 is het jaar, waarin de naam opdook van Pieter Riemers Oostra als logementhouder en kastelein in Oosterend. Voor die tijd was hij slager van beroep, het zou goed kunnen dat hij toen al vlees leverde waardoor hij de ‘smaak’ te pakken kreeg. In 1858 zei Pieter Oostra de huur op. De pasgetrouwde boerenzoon Dirk Ypma - die geen boerderij bezat doordat hij de zoveelste zoon was zag dit als een teken van voorzienigheid om dan maar herbergier te worden. Hij heeft samen met zijn echtgenote het logement slechts één jaar geëxploiteerd en kwam later toch nog op een boerderij terecht. Opvolger gezocht Anno 21 april 1859 plaatsten de kerkvoogden een advertentie in de Leeuwarder Courant, om een opvolger te vinden. De nieuwe herbergier werd Petrus Rintsjes Heeringa, die net als Dirk Ypma de zoveelste zoon van een boer was. Hij betrok de herberg al daags na zijn huwelijk, met zijn kersverse echtgenote. Hierbij dient wél vermeld te worden, dat zijn schoonvader één der kerkvoogden was. In 1860 nam de Hervormde Kerk het besluit om – na afbraak van het oude – een nieuw logement met schuur, stalhouderij en ruimte voor vee te laten bouwen. Hiermee werd Heeringa niet alleen logementhouder en kastelein maar ook veehandelaar. Drukte van belang De herberg was bij uitstek de plaats voor allerlei bijeenkomsten. Recepties werden er gehouden, bij huwelijken en ook na begrafenissen. Notariële afhandelingen vonden hier plaats, verenigingen hielden hier hun vergaderingen. Er werden openbare verkopingen en veilingen gehouden. Deze werden allen
aangekondigd via advertenties in de Leeuwarder Courant. Een keur aan diverse goederen wisselden hier van eigenaar. Denk aan de meest gebruikelijke als huizen, boerderijen, landpercelen en inboedels. Maar ook zaken als veerboten, ijzeren (vee)pramen, mesthopen en graven op het kerkhof werden geveild! Zo werd in 1862 aangeboden: een ‘overdekt veerschip’ vanaf Oosterend varend op Bolsward en op Sneek, et vice versa.
Strenge maatregelen De nieuwe herberg was met de boerderij erbij een dubbel-bedrijf, maar de inkomsten van de eerste decennia leek voornamelijk van het boerenbedrijf te komen. In 1883 voerde de kerkenraad beduidend strengere maatregelen in. Hier was Heeringa het niet mee eens en hij ging er tegenin. Zijn kinderen zouden naar een christelijke school moeten maar dat vertikte hij pertinent. Uiteindelijk gaven de kerkvoogden toe maar wel met een soort van compromis: • het biljart moest verwijderd worden • dobbel- en gokspelen werden verboden! • tussen des zaterdagavonds zes uur en de maandagmorgen mocht er geen sterke drank meer worden geschonken Familie Bergsma Zestig lange jaren was de herberg in het bezit van de familie Heeringa. In de loop van 1910 ging deze over naar de Bergsma’s. De eerste eigenaar was Sybren Bergsma maar dat was hij niet lang, krap een jaar later overleed hij. Een paar jaar lang zwaaide zijn weduwe toen de scepter over het bedrijf. In 1915 hertrouwde zij, met de broer van haar overleden man, Jan Bergsma. Er was een belangrijke verbouwing in 1917 waarmee de herberg voorzien werd van een rijtuighouderij. Hiermee bood de stalling plaats voor diverse gelegenheden. Niet alleen de paarden die voor de rijtuigen werden gebruikt stonden er, ook de rijdieren van de boeren die met hun ‘gerij’ naar de kerk kwamen. De stalling kreeg een macaber tintje toen er een lijkkoets aangeschaft werd. Deze kreeg zijn vaste plek in de stalhouderij van de herberg...
D! NIEUW IN FRIESLAN
? willen leren bespelen t en m ru st in n ee g ment of zou je graa s! Speel jij al een instrukschool Friesland aan het juiste adre e les op het instrument dat je Dan ben je bij Muzie en zeer ervaren muzikanten en speelt vanaenf gedeluieedsrsttechniek. ofessionele , bas of zelfs lichtJe krijgt les van pr gitaar, drums, zang , rd oa yb ke , no graag wilt leren. Pia
! n i e r e t s a E n i s e l Nu ookerritgHiintgast avoorr meer informatie, l Bel of mail G schoolfriesland.n ek zi u m t@ ri er g / 06 184 21 578
lfriesland.nl o o h c s k ie z u .m w ww
Leven in de brouwerij De rijtuighouderij floreerde voluit, met de toen nog bestaande treinhalte in Boazum. Met een dienst vanaf de Oosterender herberg naar de trein toe en vice versa, een enkele rit kostte 50 cents. Deze inkomstenbron bracht leven in de brouwerij met de nodige ‘aksedinten’. Met de komst van de bussen in de dertiger jaren van de vorige eeuw en de sluiting in 1938 van het Boazumse treinstation, liep het af met de stal- en rijtuighouderij.
Een ansichtkaart uit 1910. Uitgegeven door de weduwe P.F. Vellenga, met het plaatselijke etablissement aan de welbekende driesprong van Easterein.
Sfeer van toen Op 14 september 1927 was er in de Leeuwarder Courant een aankondiging van een publieke verkoop in de herberg van Oosterend, maar in 1928 schreef dezelfde krant over een verkoop in ‘Café Bergsma’. Echter, de herberg werd jaren later nog genoemd in verslagen van de kerkvoogdij. Op 10 november 1944 kwam de vraag of Duitse soldaten het café zondags naar binnen konden. De voorzitter antwoordde dat hoewel de herberg op de zondag altijd gesloten was, het niet mogelijk zou zijn om de Duitsers de toegang te verhinderen. Wanneer de herberg precies opgehouden is te bestaan?, is voor schrijfster dezes onduidelijk. Maar de ‘sfeer van toen’ is wonderwel bewaard gebleven.
Hoe is it no mei…. Bert van Asselt Goed! Dat is natuurlijk wat kort door de bocht, maar wel alvast de samenvatting. Lytse Bertje Even terug in de tijd naar kleine Bertje. Vanuit Baarn betrekken wij (Gerard, Baukjen, broer Jantje en ondergetekende) in 1954 één van de acht tsjerkewenten die helemaal achter aan het Pôle Hoekje staan. Mijn vader heeft werk gevonden in Sneek en de wens om terug te keren naar Friesland komt in vervulling. Volgens mem ben ik op mijn vierde al tweetalig dus mijn integratie loopt voorspoedig. Van dat Pôle Hoekje – een doodlopend stukje vanaf de Griene Leane – is niks meer over. Om de lagere school vanuit het dorp binnendoor te kunnen bereiken wordt eerst een houten bruggetje met een sintelpad door het land aangelegd. Later wordt de Schoolstraat doorgetrokken. Wij wonen inmiddels op nummer 20, eerst naast de familie Jagersma, later naast de buren Joustra. Dat blokje tsjerkewenten wordt door mijn vader gekocht, hij laat ze slopen en er ontstaat een royale tuin. Tot 1968 woon ik in het dorp. Een gereformeerd jongetje, mee opgevoed door juffrouw Wijma, meester Bruinsma en meester Abe Kornelis. De tijd van niet mogen schaatsen op zondag, door ds. Wolthuis persoonlijk van het ijs te worden geplukt wegens catechisatie. De komst van de Tsjerne, de stamtafel in café Bergsma, nog steeds aanwezig. Blide Mulodagen in Wommels en dan na twee jaar HBS (Bogerman) scheikunde gaan studeren in Groningen (daarover ben ik nog bestraffend toegesproken door een broeder: dat had christelijke scheikunde aan de VU moeten zijn). Die tijd. Grutte Bert Nu, net 70, dus grote Bert, vervul ik nog altijd vele rollen. De belangrijkste: echtgenoot. Van Anja, met wie ik in 1973 trouwde en naar Drachten trok. Ook vader van drie allerliefste dochters en opa, ook al zo’n feestje.
Wat betreft de werkrollen ben ik een voorbeeld van een ‘uitstervend ras’. De leraar die conrector wordt op de eigen school (het Ichthus College). Dan, na drie jaar rector van diezelfde school, fuseert ook in Drachten en omgeving bijna alles en ben ik in 1994 opeens Algemeen Directeur van de CSG Liudger. Hoewel ik niet het gevoel heb dat mijn uiterste houdbaarheidsdatum is verstreken wordt het na 14 jaar tijd voor wat anders: in 2008 ‘begin ik voor mijzelf’. Gezien mijn leeftijd noem ik mij tegenwoordig ZMP-er, zelfstandige met pensioen. Volop (is een dag of drie, soms vier per week en alleen op interim-basis) bezig met leiding geven en leiding krijgen. Dat laatste is een gat in de markt.
En Easterein? Familie is er niet meer te vinden sinds neef Gerard kort geleden vertrok (let op: hij komt terug!). Wel bekenden en veel goede herinneringen waardoor ik er met lichte weemoed en veel plezier nog graag kom! Bert van Asselt
• Begeleiding bij ziekte, stress, het verwerken van emoties en trauma, opvoedingsvragen • Cursus ‘in je kracht staan’ voor kinderen • Mediteren voor volwassenen • Klankreis, laatste vrijdag van de maand
Alle Eastereiners op ’e foto: Van Eijsingaleane
Van Eijsingaleane Fam. H. de Jong, huisartsenpraktijk, Fam. A. Veenstra Mevr. Y. de Jager, Fam. Dom. Lolkema, Fam. J. v/d Velde, Fam. R. Velzen, Fam. Tuinstra, Fam. R. de Vries, Fam. F. Wiersma, Dhr. S. de Jong, Fam. H. Kooistra, Fam. H. v/d Meer, Boudewijn en Baukje, Mevr. De Boer, Mevr. Zijlstra, Fam. H. Duimelaar-van Petten, Hille en Nynke, Fam. T. de Boer
Onze reis naar Nepal, een herinnering voor het leven... Troch Marco en Lysbeth
In de ochtend van 10 oktober zijn we al vroeg wakker. Waarschijnlijk toch een beetje zenuwachtig. Hebben we alles ingepakt? Hebben we genoeg aan twee rugtassen? En dan om 9.00 uur staat de taxi (Klaas en Froukje Kooistra) voor de deur. We drinken eerst nog een bakje koffie en vertrekken vervolgens naar Schiphol voor onze reis naar Nepal. Een land in Azië gelegen in en rond de Himalaya tussen China (Tibet) en India. De vlucht verloopt niet zonder problemen. Eerst vliegen we een behoorlijk eind om vanwege de onrust in Syrië en Irak en tijdens de overstap in Dubai (Verenigde Arabische Emiraten) blijkt onze bagage zoek geraakt. Gelukkig komt het na lang wachten goed en kunnen we via een snelle taxi rit door de straten van Dubai (wow!) onze vlucht naar Kathmandu hervatten. Vanuit het vliegtuig zijn de enorme bergtoppen (o.a. Mount Everest) van het Himalaya gebergte goed waar te nemen. Een indrukwekkend begin zullen we maar zeggen. Kathmandu Eenmaal in de hoofdstad blijkt al snel dat we zijn aangekomen in een voor ons geheel andere wereld. Het straatbeeld wordt gekenmerkt door een mierenhoop van auto’s, bussen, motoren, brommers, scooters, fietstaxi’s, straathonden, loslopende koeien en vooral kleine en kleurrijk geklede mensen. Een eerste verkenning in de stad leert ons dat allerlei dieren gewoon op straat worden geslacht. Op elke straathoek is handel in voornamelijk vlees, vis, rijst, groente, fruit en levende have. In 2015 is Nepal getroffen door een zware aardbeving, de wederopbouw vordert gestaag, maar de erfenis van deze ramp is nog overduidelijk zichtbaar door de verwoeste gebouwen. Na deze eerste verkenning hebben we ons de volgende dag door een gids (een toevallig passerende student) laten informeren over de cultuur en de religie van het land. Ongeveer 80% van de bevolking is Hindoe. Tempels, tempels en nog meer tempels. Indrukwekkende bouwwerken met een veelvoud aan diverse godenvereringen. Daarnaast de ‘Kumari’ (levende godin, een jong heilig meisje) bezocht en een aantal openbare crematies – door middel van een houtstapel – langs de heilige Bagmati rivier op gepaste afstand bijgewoond. Naast het Hindoeïsme is het Boeddhisme (9%) een andere levensbeschouwing die je niet kunt missen in Nepal. Grote witte tempels (o.a. een bezoek aan Monkey Temple) met de kenmerkende gekleurde gebedsvlaggen
duiken op tussen de huizen in het centrum (groot plein) van de stad. Maar ook de Islam en het Christendom maken onderdeel uit van de religieuze, zeer vriendelijke en gastvrije bevolking. Bijzonder dat al deze mensen in harmonie naast elkaar kunnen leven. Naast religie speelt de afkomst (etnische groepen/ kasten) een grote rol in het leven van vele Nepalezen. Dit gaat gepaard met grote verschillen en echte armoede. Hierover wordt heel open met ons gesproken. Een gevoel van schaamte (onze westerse rijkdom) bekruipt ons meermalen.
Trekking Na de drukte en hectiek van de stad vertrekken we met een taxi over onverharde en nauwelijks begaanbare wegen richting het noordwesten voor een 5 daagse trektocht door de bergen. Een gids en een sherpa (drager) vergezellen ons. Het Nepalese gezelschap is wat bescheiden, dienstbaar (soms zelfs onderdanig) en afstandelijk. Al snel maken we kenbaar dat we graag in gezamenlijkheid en op basis van gelijkheid willen optrekken. Dit blijkt een schot in de roos. Hun bescheiden en afstandelijke opstelling maakt plaats voor een onderlinge band van vriendschap, vertrouwen, respect en plezier.
Het landschap en de natuur zijn adembenemend. Enorme bossen en woeste rivieren worden met behulp van hangbruggen doorkruist. Ter afwisseling kleinschalige landbouwgebieden met veelal rijstvelden en moestuinen. Kleine dorpjes met haar bijzondere inwoners (veelal boeren). Onderweg in de bergen komen we nauwelijks mensen tegen. Eenmaal aangekomen bij ons verblijf (gasthuis) eten we uit de lokale keuken, vers van het land (rijst, groente en een kruidenmengsel) of uit het plaatselijke kippenhok. De volgende dag lopen we al slingerend over smalle paden door een bergachtig landschap met allerlei dieren, vogels, bomen en planten. Op een dag plukten we maar liefst 82 verschillende soorten bloemen en planten. De gids en drager doen hier inmiddels enthousiast aan mee en ’s avonds eten we in gezamenlijkheid, zitten bij een houtkacheltje en doen allerlei Nepalese spelletjes (uiteraard geen telefoon, computer en/of tv).
Na 3 dagen komen we aan op het eindpunt (Ghorepani), een klein dorpje met alleen maar huisjes/hutjes met blauwe daken. Vanuit hier begint de beklimming (stapstenen) naar de top van Poonhill (3210 meter). In de vroege ochtend om 4.30 uur vertrekken we om de uitzonderlijk mooie zonsopgang in de Himalaya vanaf Poonhill te bewonderen. Na enkele uren genieten begint
de terugreis. Te voet vervolgen we ons pad om tenslotte na twee dagen weer te eindigen op het beginpunt. Na 5 dagen zit deze belevenis erop. Tijd om te vertrekken naar het zuidoosten (Pokhara) om eerst even bij te komen en te ontspannen. De overgang van een hooggebergte klimaat naar een subtropisch klimaat aan de grens bij India is wel even wennen. Chitwan Nationaal Park Na weer een heftige reis door moeizaam begaanbaar gebied komen we aan in een resort midden in de rimboe van het nationaal park. Voor Nepalese begrippen met zeer veel luxe en comfort. Maar niet zomaar een resort. De exploitatie is in handen van de lokale Tharu bevolking (werkgelegenheidlevensonderhoud). Met de extra inkomsten worden scholen gebouwd en wordt het nationaal park (Unesco wereld erfgoed) beschermd door parkwachters. Met een oppervlakte van bijna 1.000 km2 kun je nog gerust spreken van ongerepte natuur. Een eerste kennismaking hebben we met een krokodil van ongeveer 4,5 meter. Twee jonge vissers maken ons attent op dit enorme roofdier. Indrukwekkend om deze zomaar tijdens een wandeling vlak nabij ons verblijf tegen te komen. De volgende dag gaan we per boot (een uitgeholde boomstam) en te voet door het park. Wat een weelde aan natuurschoon. De meest bijzondere soorten vogels (vele soorten ijsvogels en reigers) en dieren (waterbuffels, diverse soorten herten, apen, olifanten, slangen en neushoorns) worden gespot. Helaas geen tijgers (wel voetprenten) waargenomen. De volgende dag hebben we een jeep safari geboekt om nog dieper door te kunnen dringen in de jungle en ook de naastgelegen (landbouw)gebieden te bezoeken en langs een immens grote en kronkelende rivier vol met krokodillen te rijden. ’s Avonds met een hapje en een drankje nagenieten bij het kampvuur. De laatste dag huren we een fiets voor een dorpentrip. Op de bonnefooi fietsen we door het landelijk gebied ‘in the middle of nowhere’ van Nepal. Wat een extreme armoede. Huisjes van mest en riet zijn geen uitzondering. We kijken onze ogen uit, maar volgens ons deed de plaatselijke Nepalese bevolking dit ook... Bhaktapur Het laatste deel van onze reis verblijven we in Bhaktapur. De best bewaarde stad van de drie koningssteden (Kathmandu, Patan en Bhaktapur). Hier zijn nog nauwelijks westerse invloeden waar te nemen en hiermee is de stad nog zeer authentiek. We zwerven al kronkelend door kleine steegjes en over smalle straatjes in de historische binnenstad van Bhaktapur. We bezoeken wederom
oude tempels (Shiva en een Stoepa). Tussendoor een terrasje en daarna naar Peacock Window (de Mona Lisa van Nepal) een groot en bijzonder houtsnijwerk uit het begin van de 15de eeuw. Diverse markten aangedaan inclusief een hele oude pottenbakkerij. Op het betreffende pleintje worden duizenden kleine potjes en schaaltjes (voor het branden van een kaarsje) van klei verkocht. De laatste dag worden we nog verrast door de voorbereidingen op het vijfdaagse Hindoe feest Tihar (festival van licht met eerbied voor mensen, goden en dieren). Verkleedpartijen inclusief grote maskers, muziek, zang en dans op het plein nabij ons hotel. Vanaf een dakterras bewonderen we dit schouwspel aandachtig. De terugreis vanuit Kathmandu, via Abu Dhabi naar Amsterdam verloopt zonder problemen. Onze vrienden, Rene en Jikke, staan ons met de kinderen en een spandoek op Schiphol op te wachten (Hello Goodbye was er niets bij) en thuis wacht ons met dank aan Anne en Metsje en kids een lekkere Friese maaltijd. ‘Oeral thús, mar thús it bêste’ sei ús mem. En sa is’t mar krekt! We kijken terug op een onvergetelijke reis en dromen nu al weer van een volgende wereldtrip! Namasté Marco & Lysbeth
Passage christelijke maatschappelijke vrouwenbeweging Woensdag 18 maart om 19.45 in de Skoalleseize te Easterein Dhr. J. de Jong uit Oppenhuizen komt vertellen over zijn hobby. Hij is een bijenliefhebber, een imker. Hij verteld over zijn bijenvolken en over de flora en fauna. Een ieder die belangstelling heeft voor bijen, is van harte welkom op deze avond. Het is gratis en u krijgt nog een kop koffie of thee ook. Het bestuur
De koksmûtse: Bokkenpootjes brownies Door Annebeth de Jong
Ingrediënten • 135 gr. melkchocolade • 115 gr. boter • 215 gr. kristalsuiker • 2 eieren • 85 gr. bloem • 200 gr. bokkenpootjes
ik gebruikte 150 gram bokkenpootjes, en pure chocolade
Benodigdheden • Bakvorm of brownieblik van 15 × 25 cm
Lekker ite!
Bereiding • Hou een aantal bokkenpootjes apart en vermaal de rest tot kleine stukjes. • Verwarm de oven voor op 175 graden en bekleed het bakblik met bakpapier. • Smelt de boter en de chocolade au bain marie of in de magnetron tot het helemaal gesmolten is en roer het goed door elkaar. • Mix de suiker samen met eieren op hoge snelheid tot het erg luchtig is. • Voeg het chocolademengsel toe en mix dit kort door elkaar. • Voeg de bloem toe en mix dit kort maar wel tot alles goed is opgenomen. • Roer de vermalen bokkenpootjes door het beslag en giet het beslag in het brownieblik. • Breek de overgebleven bokkenpootjes in grote stukken en verdeel deze over het beslag. • Bak de brownie nu in 30 min. gaar. • Laat de brownie helemaal afkoelen voor je deze uit de vorm haalt. Bron: www.schepjesuiker.nl/2017/05/bokkenpootjes-brownies-recept
Bernehoekje
Troch Froukje Dijkstra
a
b c
p q
d e f
r s
g
h
i
j
k
t u v w x y z
Wat stiet hjir? Kinsto it ûntsiferje?
l
m n o
nieuwsgierig
kansen. Welkom bij van der Eems.
VA N D ER EEM S . N L E A S T ER EI N / HEER EN V EEN