Klub Polski w Brnie
POLONUS Polský klub v Brně (1997 – 2007)
P
oláci patří na území České republiky k tradičním čili historickým národnostím menši nám. Počet příslušníků této menšiny se dlouhodobě pohybuje v rozmezí padesáti až šedesáti tisíc. V současné době jsou Poláci po Slovácích druhou nejpočetnější národnostní menšinou České republiky. Polská menšina není na území ČR rovnoměrně rozptýlena. Převažující část jejích příslušníků žije na území historického Těšínského Slezska, tj. na území, kde se po staletí setkávaly české a polské vlivy, jež se dodnes projevují v jazyce a kultuře tamních obyvatel. Kromě tohoto převážně autochtonního obyvatelstva polské národnosti se menší skupiny Poláků vyskytují také v největších čes kých městech, zejména v Praze a Brně. V tomto případě jde však o společenství vzniklá většinou až během 20. století cestou přirozené migrace. Historie polské národnostní menšiny sahá až do raného středověku a úzce souvisí s dějinami českého a polského národa. Stopy této společné historie můžeme najít také na jižní Moravě i v samém Brně. V tomto smyslu je nepochybně největší postavou, jež může Brňanům připomenout odvěké sousedství našich národů, královna Eliška (Alžběta) Rejčka. Dcera velkopolského knížete a pozdějšího polského krále Přemysla II. a švédské princezny Richenzy se stala manželkou dvou českých králů, Václava II. a Rudol fa Habsburského. V roce 1320 se královna-vdova i se svým dvorem usadila
poláci v brně v Brně. Ve dvacátých a v první polovině let třicátých 14. století významně ovlivnila rozvoj kultury na Moravě i v Brně. Dodnes můžeme obdivovat výsledky jejích donátorských aktivit. V roce 1323 založila na Starém Brně klášter cisterciaček Aula Sanctae Mariae a zahájila stavbu pozoruhodného chrámu Nanebevzetí Panny Marie, v němž byla v roce 1335 pohřbena. Mimořádnou kulturní hodnotu představuje také soubor bohatě iluminovaných liturgických a chorálních knih, které pro nově založený klášter nechala pořídit. Stopy Poláků najdeme také na brněnském Špilberku. V letech 1839–1848 zde byli vězněni polští revolucionáři, bojovníci za nezávislost Polska. Počet vězněných Poláků, kteří pocházeli především z území tehdejšího rakouského záboru, dosáhl bezmála dvou set. Byly zde vězněny i pozdější významné osobnosti polského kulturního života, např. krakovský biskup kardinál Albin Dunajewski, jenž se významnou měrou zasloužil o obnovu Wawelu, sídla polských králů. Osudy polských vězňů přibližuje část expozice Špilberk – žalář národů a pamětní deska, která zároveň připomíná Poláky umučené a padlé na uzemí jižní Moravy v letech druhé světové války. Na tomto místě se brněnští Poláci při příležitosti polských národních svátků pravidelně setkávají, aby zde položením kytice červenobílých květů uctili památku svých krajanů. Ve dvacátém století jsou aktivity Poláků v Brně soustředěny do nově
3
vzniklých krajanských spolků. V letech 1925–1952 existoval v Brně Československo-polský klub (Czechosłowacko-polski Klub w Bernie), jehož zakladatelem a dlouholetým předsedou byl Maxmilián Kolaja, lektor polského jazyka a jeden ze zakladatelů polonistiky na Filozofické fakultě Masarykovy univerzity. Tento spolek pro rozvoj kulturních styků mezi Československem a Polskem nebyl pouze organizací pol ské menšiny, ale sdružoval také mnoho českých přátel a příznivců Polska. Ve stejné době vyvíjely svou činnost i partnerské kluby v Olomouci, Znojmě, Prostějově, Valašském Mezříčí, Moravské Ostravě atd. Za bezmála třicet let své existence uspořádal brněnský klub řadu přednášek, vzdělávacích cyklů, literárních večerů, výstav, koncertů, odborných i poznávacích cest do Polska a kursů polštiny. Nejvyšší pocty se Československo-polskému klubu dostalo, když byl předsedovi M. Kolajovi za popularizaci polské kultury propůjčen důstojnický kříž řádu Polonia Restituta. Kromě zmíněného klubu působily v Brně i studentské spolky, např. Związek Studentów Polaków, jehož pokračovatelem je dnešní spolek SAJ, sdružující studenty polského původu. I po rozpuštění Československopolského klubu se brněnští Poláci scházeli a organizovali společné akce, jejich činnost však měla spíše polooficiální charakter. V každém případě však můžeme říci, že aktivity polské menšiny jsou v Brně trvale přítomny již více než 80 let.
Na počátku roku 1997 byla v Brně po dlouhé odmlce, během níž se Poláci scházeli spíše náhodně, založena nová organizace polské národnostní menšiny: Polonus – Polský klub v Brně (Klub Polski w Brnie). Hlavním cílem tohoto občanského sdružení je udržování a posilování národní identity členů, popularizace polského jazyka a polské kultury na území Brna a Jihomoravského kraje. Návrh na registraci sdružení podal přípravný výbor v závěru roku 1996 a dne 13. 1. 1997 byla organizace registrována u Ministerstva vnitra České republiky. První předsedkyní se stala Izabela Vašourková, místopředsedy Roman Madecki a Petr Bartl. Klub se zároveň přihlásil k odkazu svého předchůdce, Československo-polského klubu v Brně. Od roku 1999 klub sídlí na ulici Anenské č. 10 v prostorách pronajatých od Magistrátu města Brna. Zde se každý čtvrtek po vzoru slavných čtvrtečních obědů u polského krále Stanislava Augusta scházejí příslušníci polské menšiny k neformálním setkáním. V klubu si mohou přečíst polský tisk, shlédnout polské filmy, a především hovořit svým jazykem. Klub již tradičně slaví nejen polské národní svátky, Den ústavy 3. května a Den nezávislosti 11. listopadu, ale také velikonoční a vánoční svátky, konec masopustu nazývaný tłusty czwartek anebo vigilii sv. Ondřeje čili andrzejki, s nimiž je spjata řada zvyků otevírajících dveře do neznámé budoucnosti. Pro děti se organizují oslavy dne dětí a miku lášské besídky. Kromě vlastních klubových akcí se Polonus snaží představovat Brňa nům současné i minulé Polsko, a tak obohacovat kulturní život ve městě. Z nejzajímavějších akcí, které vzbudily zájem brněnské kulturní veřejnosti, můžeme uvést výstavu Evropa svatého Vojtěcha v brněnské katedrále (1997), výstavu věnovanou významnému pol skému deníku Gazeta Wyborcza Polsko, jaké neznáte (1998) či kreslířům časopisu Polityka Rysownicy Polityki 1957–1997 (1998), hudebně-poetické revue W kawiarni Avion, między Cie szynem i Brnem (1998) a Genius loci Slezska (2000) v Divadle Husa na provázku, hudební recitál Renaty WorekDrösslerové Divadlo písní – Chopin na Staré radnici (2000), literární večer s jednou z nejpopulárnějších současných polských spisovatelek Olgou Tokarczuk v Divadle Husa na provázku (2000), česko-polské literární konfron-
tace Dvojhlas-Dwugłos (2003–2007), návštěvu Těšínského divadla se slavným česko-polským představením autorů Jaromíra Nohavici, Renaty Putzlacher a Radovana Lipuse Těšínské niebo v Mahenově divadle (2005), Česko-polský večer v rámci oslav 40. výročí partnerské spolupráce Brna a Poznaně, autorský večer básníka M. Grześczaka a mezinárodní vědeckou konferenci Poláci v Brně v Knihovně Jiřího Mahena (2006), vánoční vystoupení velkopolských dudáků na Staré radnici (2006) nebo Polský diskusní večer v rámci Polského národního dne na veletrhu Invex (2007). Polský klub se také podílel na organizaci Polských dnů v Brně, brněnských oslav 40 let partnerství Brna a Poznaně, na vydání antologie mladé polské poezie Bílé propasti, vydání románu Olgy Tokarczuk Pravěk a jiné časy a zvláštního čísla měsíčníku HOST (6/98) věnovaného polské literatuře. Kromě zmíněných akcí Polonus uskutečnil řadu setkání se zajímavými Poláky v rámci cyklu A to Polska właśnie. Rok 2007 je pro příslušníky brněnské polské menšiny, polonofily i přátele Polska ve znamení oslav 10. výročí založení Polského klubu POLONUS. K výročí svého založení Polský klub přichystal slavnostní večer v Mahenově divadle s vystoupením violoncellového dua Tara Fuki. Jak již bylo
4
uvedeno, Polský klub za dobu své desetileté existence uspořádal řadu akcí pro příslušníky menšiny i pro brněnskou veřejnost. Jejich úspěšnost a přínos nechť hodnotí ti, kteří se jich zúčastnili jako diváci a posluchači. Jsme si vědomi toho, že se na našich akcích značnou měrou podíleli také mnozí tvůrčí a ochotní spolupracovníci z partnerských institucí a sponzoři. Poděkování za skvělou spolupráci i podporu patří zejména Statutárnímu městu Brnu, Ústavu slavistiky Filozofické fakulty Masarykovy univerzity, Knihovně Jiřího Mahena, Brněnskému kulturnímu centru, polským zastu pitelským orgánům v ČR, především Generálnímu konzulátu Polské republiky v Ostravě, Honorárnímu konzulátu v Brně, Polskému institutu v Praze, a varšavskému fondu Stowarzyszenie „Wspólnota Polska“. Plán činnosti Polského klubu na rok 2008 zahrnuje řadu společenských, kulturních i vzdělávacích akcí. Čtvrtky budou již tradičně vyhrazeny pro neformální setkávání členů organizace. Klub uspořádá také oslavy polských národních svátků, Dne ústavy 3. května a Dne nezávislosti 11. listopadu, s pietním setkáním u pamětní desky na Špilberku a doprovodným kulturním programem. Uskuteční se také velikonoční a vánoční setkání členů a příznivců organizace s polskými zvyky a tradicemi. Každou první neděli v měsíci se bude v kostele sv. Janů na Minoritské ulici konat mše v polštině. Polský klub samozřejmě představí veřejnosti i polskou kulturu, folklór a kuchyni, a to nejen na tradičních společných akcích národnostních menšin Návraty ke kořenům (květen) a Žijeme v jednom městě (prosinec), ale také v rámci nového festivalu Babylonfest (červen), jenž má prostřednictvím zajímavých kulturních a společenských aktivit upozornit na skutečnost, že Brno bylo a stále je multikulturním městem. Ve spolupráci s Ústavem slavistiky FF MU a Knihovnou Jiřího Mahena se uskuteční přednášky a besedy o polském jazyce, kultuře a literatuře. Klub se aktivně zapojí také do projektu partnerských měst Brna a Poznaně Klíče k přáním, jehož cílem je tvůrčí setkávání občanů obou měst. V roce 2008 vyjde rovněž sborník příspěvků z konference Poláci v Brně, který přiblíží činnost Poláků, polonistů a polonofilů na území Brna a jižní Moravy. roman madecki předseda klubu
kalendarium Imprez i spotkań klubu polonus
1996 6.11.
Pierwsze spotkanie brneńskiej Polonii z władzami miasta Brna na brneńskim Starym Ratuszu z okazji polskiego święta Niepodległości 11 listopada. Inicjatorem spotkania był Konsulat Generalny RP w Ostrawie.
Návštěva delegace Generálního konzulátu PR z Ostravy
19.12.
„Pomsta smrtelné ruky“ – wieczór poświęcony poezji laureatki Nagrody Nobla, Wisławy Szymborskiej – kawiarnia „Eva“.
1997 13.1.
W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych RC została zarejestrowana nowa polska organizacja – Polonus –Klub Polski w Brnie. Pierwszym prezesem klubu została wybrana Izabela Vašourková.
22.2. 5.3. 7.5.
Udział delegacji klubu w VI Kongresie Polaków w Cz. Cieszynie.
Spotkanie zarządu klubu z konsulem generalnym RP w Ostrawie, Bernardem Błaszczykiem oraz konsulem RP, Piotrem Szwarcem. Przyjęcie na Starym Ratuszu w Brnie wydane przez Konsulat Generalny RP w Ostrawie z okazji święta Narodowego 3 Maja.
5
15.8. 11.11.
Uroczysta msza dziękczynna oraz otwarcie wystawy „Europa świętego Wojciecha“ w brneńskiej katedrze św. Piotra i Pawła.
Pierwsza msza święta w języku polskim w kościele św. Jana (Minoryci). Odtąd brneńskie polskie msze odbywają się regularnie w każdą pierwszą niedzielę miesiąca o godz. 18.
Polská slavnostní mše
14.11. 17.11.
– wernisaż wystawy fotoreporterów „Gazety Wyborczej” pt. „Polska jakiej nie znacie“ na Starym Ratuszu w Brnie.
W ramach uroczystego spotkania na Wydziale Slawistyki Uniwerstytetu im. Masaryka uhonorowano wielce zasłużoną dla tej uczelni polonistkę, prof. Krystynę Kardyni-Pelikánową, współzałożycielkę klubu, wysokim odznaczeniem KEN. Odbył się tu także wieczór poezji Renaty Putzlacher, poetki i tłumaczki związanej od paru miesięcy z Brnem.
22.-24.11.
W ramach wydania pierwszej w Czechach antologii młodej poezji polskiej „Bílé propasti” wzięło udział w jej promocji w Pradze, Brnie i Ołomuńcu sześciu polskich poetów oraz współautorzy tłumaczeń, Renata Putzlacher i Bogdan Trojak.
16.12.
Polska msza święta w kościele Minorytów i wspólny opłatek z duchownymi oraz z przedstawicielami Konsulatu Generalnego RP.
6
1998 16.2.
Udział prezeski klubu, Izabeli Vašourkowej w spotkaniu z prof. Jerzym Buzkiem, Prezesem Rady Ministrów RP – Konsulat Generalny RP w Ostrawie.
Setkání předsedkyně klubu s polským předsedou vládyJerzym Buzkem
19.2. 12.3.
„Tłusty czwartek“ w Piwnicy Teatralnej przy ul. Lidickiej.
Walne zebranie klubu w sali Rady Miejskiej przy ul. Křenowej.
Vernisáž na Staré radnici
8.4. 1957-1997”.
Wernisaż wystawy polskich rysowników i karykaturzystów pt. „Rysownicy Polityki
7
27.4.
Wieczór autorski Ryszarda Krynickiego, gościa praskiego Festiwalu Pisarzy ’98, w piwnicy Teatru Husa na provázku. Prowadzenie – Renata Putzlacher i Petr Oslzlý, dyrektor Teatru.
6.5.
Przyjęcie w Centrum Kultury Urzędu Dziel nicowego Miasta Brna wydane przez Konsulat Generalny RP w Ostrawie z okazji święta Narodowego 3 Maja.
3.6.
Walne zebranie klubu w Piwnicy Teatralnej przy ul. Lidickiej – nowym prezesem Klubu Polonus został wybrany jego dotychczasowy wiceprezes, Roman Madecki, polonista, pracownik naukowy Uniwerstytetu im. Masaryka. W tym okresie Klub Polski miał zarejestrowanych 55 członków.
24.8.
Autorský večer polských básníků na Staré radnici
Polski numer brneńskiego miesięcznika literackiego Host, współfinansowany przez Klub Polski, który przygotowali nasi tłumacze-poloniści. Z tej okazji odbyło się kolejne spotkanie z polskimi poetami pt. „Gościniec czyli Hosté Hosta“ w Sali Kryształowej na Starym Ratuszu w Brnie (prowadzenie – Renata Putzlacher).
24.-27.8.
I Dni Polskie w Brnie, które współorganizowaliśmy wraz z Instytutem Polskim w Pradze i brneńskim Centrum Kultury, uwidoczniły obecność Klubu Polskiego w życiu kulturalno-społecznym Brna.
8
Setkání s Adamem Michnikem na Masarykově univerzitě
24.10.
Spotkanie z Adamem Michnikiem w rektoracie Uniwersytetu im. Masaryka (prowadzenie – Roman Madecki) i uroczysta promocja jego książki pt. „Sokratův stín“.
25.10. 22.-26.11.
Spotkanie towarzyskie i zabawa taneczna w restauracji „Na štanýři“.
Tydzień polskich filmów w Brnie.
Česko-polská Kavárna AVION v Divadle Husa na provázku
29.11.
Wieczór poetycko-muzyczny pt. „W kawiarni Avion, której nie ma“ w wykonaniu aktorów Sceny Polskiej i autorki (scenariusz i realizacja: Renata Putzlacher) w piwnicy Teatru Husa na provázku.
9
6.12. 13.12. 1999 14.1.
Spotkanie polskich dzieci ze św. Mikołajem w salce przykościelnej przed niedzielną mszą świętą w kościele Minorytów. Wigilijny opłatek Klubu Polonus.
Pierwsze spotkanie w nowej, jeszcze nieumeblowanej siedzibie klubu przy ul. Anenskiej 10. Ustalono, że dniem spotkań członków i sympatyków klubu mogłyby być czwartki – już w XVIII w. król polski Stanisław August organizował słynne „obiady czwartkowe” – zebrania towarzyskie przy okrągłym stole. Odtąd członkowie klubu spotykają się w siedzibie klubu w każdy czwartek od godz. 17.
5.2.
Bal Polski w restauracji Muzeum na Moravském náměstí.
13.3.
Prezes Klubu, Roman Madecki oraz wiceprezes, Jan Staniczek, wzięli udział w obradach Kongresu Polaków w RC, który odbył się w Czeskim Cieszynie.
16.3. 7.4. 12.4.
Zeb ranie zarządu klubu – liczba zarejestrowanych członków wynosiła 69.
Wernisaż wystawy laureatów IX Międzynarodowego Konkursu Plastycznego dla dzieci i młodzieży w Toruniu – Galeria Młodych.
Początek cyklicznych spotkań z interesującymi Polakami w siedzibie klubu pt. „A to Polska właśnie…”. Pierwszymi gośćmi byli: Leszek Engelking, znakomity polski tłumacz i poeta, a dnia 6 maja nowo mianowany konsul honorowy RP w Brnie, JUDr Petr Mrkývka, brneński adwokat i polonofil.
10
Návštěva polského velvyslance a diplomatů v nových prostorách klubu
30.4.
Tradycyjne uroczystości na Starym Ratuszu w Brnie związane z obchodami święta 3 Maja oraz z otwarciem siedziby Konsulatu Honorowego RP w Brnie przy alei. Kpt. Jaroša. Po południu w obecności Marka Pernala, ambasadora RP w Pradze, Marka Masiulanisa, konsula generalnego RP w Ostrawie i licznych polskich dyplomatów z Warszawy, Pragi i Ostrawy dokonaliśmy również uroczystego otwarcia siedziby klubu POLONUS przy ulicy Anenskiej 10.
První setkání dětí v rámci Polské školy v Brně
5.6.
Dzień Dziecka w Klubie Polskim oraz występ aktorów Sceny Polskiej z mini-spektaklem „Brzechwa dzieciom“.
11
Rodinný výlet členů klubu
18.-19.9. 1.10. 9.10. 11.11. 27.11. 21.12. kowa i Wieliczki.
do Krakova a Věličky
Rodzinna wycieczka członków klubu do Kra-
Pierwsze spotkanie dzieci w ramach Polskiej Szkoły (prowadzenie: Anna Breiová i Danuta Dopitová).
Spotkanie towarzyskie przy pieczonym prosiaku.
Niepodległości RP.
Tradycyjna msza święta i spotkanie na Szpilbergu z okazji święta „Andrzejki“ w barze „Labužník“.
Prezydent miasta Brna, Petr Duchoň, zaprosił do udziału w obradach okrągłego stołu przedstawicieli organizacji mniejszości narodowych (działa tu kilkanaście stowarzyszeń, których działalność wspomaga doradca ds. mniejszości narodowych przy urzędzie miejskim), dyrektorów poszczególnych wydziałów UM, przedstawicieli policji i urzędów celnych oraz organizacji ds. uchodźców, reprezentowanych przez dr. Jeana-Claude’a Concolato, zastępcę Wysokiego Komisarza ONZ. Prowadzący spotkanie wiceminister Spraw Wewnętrznych RC, ing. Jaroslav Kopřiva, podkreślił rolę miasta Brna, które jest przykładem wzorowej współpracy oraz integracji. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele zarządu Klubu POLONUS, Roman Madecki (prezes) i Renata Putzlacher (sekretarz).
12
2000 27.1.
Wernisaż wystawy „Polski ex libris muzyczny“ oraz recital muzyczny praskiej aktorki polskiego pochodzenia, Renaty Worek-Drössler pt. „Divadlo písní – Chopin“ w Sali Kryształowej na Starym Ratuszu w Brnie.
Divadlo písní – Chopin na Staré radnici
3.2.
Kolejne spotkanie w ramach cyklu „A to Polska właśnie“, tym razem z Markiem Masiulanisem, konsulem generalnym RP w Ostrawie.
23.2.
Oficjalna wizyta prezydenta RP, Aleksandra Kwaśniewskiego w Republice Czeskiej, który jako laureat Wielkiego Złotego Medalu Uniwersytetu Masaryka w Brnie spotkał się z tutejszymi Polakami na uroczystym bankiecie (Besední dům w Brnie). Prezydent RP wraz z towarzyszącą mu małżonką przekazał na ręce prezesa dar dla klubu w postaci zestawu do odbioru telewizji satelitarnej.
13
Návštěva prezidenta PR Aleksandra Kwaśniewského s chotí a setkání s Poláky v Brně
Autorský večer polské spisovatelky Olgy Tokarczukové v Divadle Husa na provázku
3.4.
Promocja czeskiego przekładu powieści znanej polskiej pisarki Olgi Tokarczuk „Pravěk a jiné časy” (wydawnictwo HOST ) w Divadle Husa na provázku (prowadzenie: Renata Putzlacher i Petr Vidlák – tłumacz).
11.5.
Walne zebranie oraz spotkanie towarzyskie w sali Rady Miejskiej przy ul. Křenowej z okazji z okazji święta Narodowego 3 Maja. Obecny na spotkaniu Marek Masiulanis, konsul generalny RP w Ostrawie, przekazał na ręce prezesa dar dla klubu w postaci telewizora i sprzętu video.
1.6.
Obchody Dnia Dziecka i wręczanie prezentów ufundowanych przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska“ w Warszawie.
5.10.
Kolejne spotkanie w ramach cyklu „A to Polska właśnie“, tym razem z polonistką, prof. Krystyną KardyniPelikánową, współzałożycielką klubu (prowadzenie: Roman Madecki).
8.10.
Budynek Konsulatu Honorowego RP przy ul. Pellicovej stał się po raz pierwszy siedzibą Obwodowej Komisji Wyborczej Nr 35-Z w Brnie (w skład komisji weszli najaktywniejsi członkowie klubu). Tu odbyło się głosowanie na kandydatów na Urząd Prezydenta RP.
14
30.10. 4.11. Klubu.
Pierwsze spotkanie pań w ramach poniedziałkowego Damskiego
„Genius loci śląska“ – wieczór poetycko-muzyczny w ramach „Kawiarni Avion, której nie ma“ w wykonaniu aktorów Sceny Polskiej i autorki (scenariusz i realizacja: Renata Putzlacher) – piwnica Teatru Husa na provázku.
5.12.
Mikołajówka z udziałem Marka Masiulanisa, konsula generalnego RP w Ostrawie i wicekonsul Małgorzaty Filipek. Prezes klubu Roman Madecki tradycyjnie wystąpił w roli Mikołaja.
2001 15.3.
Walne zebranie klubu, w ramach którego zostają wybrane komisje do spraw: kultury, szkoły, klubu oraz imprez towarzyskich i sportowych. Ilość zarejestrowanych członków wynosiła 81.
Zajęcia w Szkole Polskiej na temat polskich zwyczajów wielkanocnych (prowadzenie: Anna Breiová, Danuta Dopitová i Jolanta Reková).
Velikonoce v Polské škole
15
Česko-polská Kavárna AVION v Divadle Husa na provázku
26.4.
Udział członków Klubu Polskiego Polonus w wystawie prezentującej dorobek brneńskich mniejszości narodowych pt. „Multikulturní Brno“, przygotowanej przez Stowarzyszenie MIP – Mládež pro interkulturní porozumění. Tekst prezesa Romana Madeckiego dotyczący polskiej mniejszości w RC opublikowany został w katalogu wystawy w Morawskiej galerii.
26. 4. 3.5. 1.6.
Spotkanie z poezją i piosenkami Renaty Putzlacher w wykonaniu aktorki Leny Pešák w klubie Skleněná louka.
Festiwal pt. „Multikulturní Brno”, w ramach którego członkinie klubu przygotowały degustację polskich narodowych potraw.
Udział delegacji klubu w uroczystym koncercie inauguracyjnym (dyrygent Wojciech Michniewski) w ramach „słowiańskiego” rocznika VI Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego „Concentus Moraviae“ z udziałem znanych polskich dyrygentów i wykonawców – Moravský Krumlov.
Polská jídla pro polské hudebníky v rámci festivalu Concentus Moraviae
14.6.
Klub Polonus stał się współorganizatorem jednego z ważniejszych wieczorów Festiwalu „Concentus Moraviae”, jakim był występ orkiestry Camerata Academia pod batutą znakomitego dyrygenta, Jerzego Maksymiuka w Ivančicích. Na bankiecie podawano uczestnikom i gościom polskie dania narodowe, przygotowane przez nasze panie. Największym powodzeniem cieszył się bigos (15 litrów) i sernik.
16
23.6.
Popołudnie gier i zabaw w ramach rodzinnego zakończenia roku szkolnego, tym razem w Starých Černovicích – restauracja Na Rychtě.
23.9.
4.11. 8.11.
Budyn e k Konsulatu Honorowego RP przy ul. Pellicovej 2C w Brnie stał się po raz drugi siedzibą komisji wyborczej (w jej skład weszli najaktywniejsi członkowie klubu). Tu odbyły się tym razem wybory posłów i senatorów do Parlamentu RP.
Tradycyjna polska msza święta poświęcona pamięci naszych zmarłych.
Spotkanie pod tablicą upamiętniającą męczeństwo Polaków na Szpilbergu z okazji polskiego święta Niepodległości 11 listopada.
Setkání s vedením Těšínského divadla a recepce
17.11.
W ramach brneńskich Dni Polskich (pod patronatem konsula honorowego RP) przyjechała do Brna na zaproszenie klubu Polonus Scena Polska Těšínského divadla w Czeskim Cieszynie, która obchodziła w tych dniach swoje 50-lecie z polską wersją komedii czeskiego autora, Mirko Stiebera pt. „Bláha a Vrchlická czyli Proszę… zrób mi dziecko”. Po spektaklu odbyło się spotkanie z dyrekcją, kierownictwem i artystami Sceny – jubilatki pt. Jubileuszowy wieczór pytań i odpowiedzi oraz bankiet w Sali Kryształowej na Starym Ratuszu w Brnie.
17
3.12.
W ramach Dni Polskich w Brnie Renata Putzlacher wygłosiła na Wydziale Slawistyki Uniwersytetu im. Masaryka odczyt pt. „Panorama polské prózy, poezie, a dramatu po roce 1989”.
Mikulášská besídka s polskými konzuly – prezentace polských tanců a písní
6.12.
W ramach tradycyjnej Mikołajówki (prezenty dla dzieci przekazał ambasador RP w Pradze i konsul generalny RP w Ostrawie) młodsza grupa dzieci z Polskiej Szkoły przedstawiła wiersze polskie oraz wiązankę piosenek i tańców śląskich (przygotowanie: Jolanta Trnková, Anna Breiová i Danuta Dopi tová).
14.12.
W ramach adwentowego koncertu brneńskich mniejszości narodowościowych w Divadle Bolka Polívky pt. „Žijeme v jednom městě“ dzieci z Polskiej Szkoły przedstawiły wiersze polskie oraz wiązankę piosenek i tańców śląskich.
Žijeme v jednom městě – vystoupení polských dětí v Divadle Bolka Polívky
18
2002 17.1.
Zebranie zarządu klubu dotyczące przygotowań do obchodów 5-lecia Klubu Polskiego Polonus. W tych dniach klub liczy 85 zarejestrowanych członków.
22.1. 27.1. 8.2. 19.3. 18.4.
Spotkanie delegacji klubu z Mirosławem Jasińskim, nowym dyrektorem Instytutu Polskiego w Pradze. W ramach Polskiej Szkoły Niedzielnej ogłoszony zostaje konkurs literacki i plastyczny dla dzieci i młodzieży pt. „A to Polska właśnie”. Polski wieczór filmowy w sali wykładowej Wydziału Prawa MU.
kultury.
Referat prezesa Romana Madeckiego pt. „Poláci v Brně“ – Muzeum romské
„Slezsko v zrcadle české a polské poezie“ – czesko-polskie spotkanie literackie z delegacją Biblioteki śląskiej w Katowicach oraz śląsko-brneńskimi pisarzami, Renatą Putzlacher i Jindřichem Zogatą (Moravská zemská knihovna, prowadzenie: doc. Ludvík Štěpán i dr Roman Madecki).
Učebnice pro Polskou školu – dar Generálního konzu látu PR v Ostravě
3.5.
Wizyta konsula generalnego RP w Ostrawie, pana Marka Masiulanisa i wicekonsul Małgorzaty Filipek (dary książkowe dla Szkoły Polskiej) i złożenie kwiatów pod tablicą na Szpilberku oraz uroczyste spotkanie w klubie z okazji święta 3 Maja i I światowego Dnia Polonii i Polaków za Granicą.
5.5.
Uroczysta polska msza święta z okazji święta 3 Maja.
19
Setkání delegace Slezské knihovny v Katovicích s ředitelem Moravské zemské knihovny
7.6.
W maju i czerwcu br. Klub Polski POLONUS w Brnie obchodził swoje pięciolecie. Kulminacją obchodów był uroczysty wieczór towarzyski, który odbył się dnia 7 czerwca 2002 w secesyjnej sali hotelu Kozák. W uroczystościach udział wzięli przedstawiciele Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie: konsul generalny RP w Ostrawie, Marek Masiulanis i konsul ds. Polonii, Małgorzata Filipek, konsul honorowy RP w Brnie, Petr Mrkývka, a także przedstawiciele władz miasta Brna: wiceprezydent Pavel Kuba, Marie Marková, przewodnicząca rady ds. mniejszości narodowościowych Województwa Południowomorawskiego oraz Miloš Vraspír, opiekun organizacji mniejszościowych przy Urzędzie Miasta Brna. Wszyscy zgromadzeni otrzymali pamiątkowy folder jubileuszowy ze zdjęciami, który przygotowała Renata Putzlacher, sekretarz Klubu. Gości przywitały po staropolsku – chlebem i solą – polskie dzieci w strojach krakowskich, które następnie przedstawiły krótki program kulturalny. Po inauguracyjnym polonezie i kolacji odbył się występ aktorki Sceny Polskiej teatru Těšínské divadlo, Małgorzaty Pikus. O godzinie 22 rozpoczęła się ciesząca się wielkim powodzeniem loteria fantowa, a potem wszyscy długo się jeszcze bawili przy dźwiękach brneńskiej orkiestry SW Band.
Jubilejní publikace Polského klubu Polonus v Brně
20
Oslavy u příležitosti 5. výročí založení Polského klubu POLONUS v Brně a Polský ples v hotelu Kozák za účasti generálního konzula PR v Ostravě, honorárního konzula PR v Brně, oficiálních hostů a brněnských Poláků
9.10.
Wraz z br neńskim wydawnictwem HOST przygotowaliśmy promocję czeskiego przekładu powieści „Dom dzienny, dom nocny“ znanej polskiej pisarki Olgi Tokarczuk w Teatrze Husa na provázku.
7.-8.11.
Z okazji święta Niepodległości 11 listopada przygotowaliśmy wraz z Wydziałem Polonistyki Uniwersytetu Masaryka w Brnie konferencję z okazji 90 rocznicy śmierci polskiego prozaika Bolesława Prusa pt. „W stronę rzeczywistości. Literatura i kultura w drugiej połowie XIX wieku“. Na zakończenie odbył się uroczysty raut (również w budynku Morawskiej Biblioteki Krajowej w Brnie).
Uvedení českého překladu knihy významné polské autorky Olgy Tokarczukové Denní dům, noční dům v Divadle Husa na provázku
6.12.
Nasze dzieci przedstawiły krótki program w ramach koncertu brneńskich mniejszości narodowościowych pt. „Żyjemy w jednym mieście“ w Teatrze Bolka Polívki.
8.12.
Tradycyjne Mikołajki Klubu Polskiego POLONUS w Brnie z udziałem przedstawicieli Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie uświetnili artyści Sceny Polskiej z Czeskiego Cieszyna, którzy przedstawili nam spektakl „Zwierzątkowo“ oparty na utworach Brzechwy i Tuwima. Tym razem impreza odbyła się w budynku przy ulicy Pellicovej 2c (nad Konsulatem Honorowym RP w Brnie).
21
Tradiční mikulášská besídka s herci Polské scény Těšínského divadla
2003 21.2.
Na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka w Brnie gościł prof. Michał Masłowski, pracujący we Francji polski historyk literatury i teatru, który przedstawił swój wykład pt. „Korzenie polskiej tożsamości w dramacie romantycznym”. Klub Polski POLONUS był również współorganizatorem wieczoru literackiego.
10.4.
Dnia 10 kwietnia odbyło się walne zebranie Klubu Polskiego POLONUS, w trakcie którego omówiono sprawy bieżące Klubu oraz plany na przyszłość. Odbyły się również wybory Zarządu Klubu, w ramach których zostali ponownie wybrani: Dr Roman Madecki – prezes, Jolanta Reková – wiceprezes, Renata Putzlacher – sekretarz i Czesław Kaczor – skarbnik.
3.-4.5.
Výlet do Vroclavi a chráněné krajinné oblasti Szczeliniec Wielki
W ramach uroczystości z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą oraz święta 3 Maja, pod patronatem Konsula Generalnego RP w Ostrawie oraz Urzędu Miasta Brno-centrum, gościł w Brnie chór „Przełęcz“ z Mostów koło Jabłonkowa, który przedstawił wiązankę polskich pieśni, a poezję Adama Mickiewicza recytował aktor i reżyser Karol Suszka, dyrektor teatru Těšínské divadlo. Impreza odbyła się w centrum towarzyskim Urzędu Miasta Brno-centrum przy ul. Dominikanskiej 2. Natomiast w niedzielę 4 maja odbyła się uroczysta msza święta w kościele św. Janów (minoryci), w trakcie której chór „Przełęcz“ wykonał łacińską „Mszę wielkanocną“ polskiego kompozytora Stanisława Boguni z Karwiny, wykładowcy praskiej AMU.
23.-25.5.
W maju odbył się drugi z planowanej serii wyjazdów w ramach wspieranego przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska“ w Warszawie projektu edukacyjnego poznajemy ojczyznę naszych rodziców, który służy poznawaniu historii i współczesności Polski. Tym razem pokazaliśmy naszej młodzieży, rodzicom i sympatykom klubu Wrocław oraz Ziemię Kłodzką.
22
Vystoupení herce Karola Suszky a pěveckého sboru Przełęcz z Mostů u Jablonkova shlédl i konzul Piotr Czarkowski z Ostravy
30.-31.10.
W październiku z inicjatywy Renaty Putzlacher i Romana Madeckiego, członków zarządu Klubu, zaprosiliśmy do Brna uczestników I czesko-polskich konfrontacji artystycznych Dvojhlas – dwugłos, które odbyły się dnia 30 października w klubie Skleněná louka i 31 października w miejscowości Hustopeče w renesansowym domu U Synků.
Program: s Olga Tokarczuk i Radovan Lipus – polska pisarka i reżyser telewizyjnego cyklu opowiadają o swej twórczości i miastach na pograniczu. Czytanie przekładów opowiadań Olgi Tokarczuk i wyświetlanie filmów „Šumný Těšín“ i „Šumný Náchod“. s Poezja Wojciecha Bonowicza, Jakuba Pacześniaka, Renaty Putzlacher i Bogdana Trojaka oraz dyskusja na temat sytuacji polskiej i czeskiej literatury współczesnej. s Barbara Humel i Darek Jedzok – czeskie i polskie piosenki. s Sesja dotycząca czesko-polskich stosunków kulturalnych i naukowych w Hustopečach.
7.12.
Nasi członkowie zaakceptowali zmienioną formułę pracy z naszą młodzieżą, w której biorą udział również zainteresowani rodzice. Chodziło o cykl odczytów, zajęcia plastyczne i naukę polskich pieśni i tańców narodowych. Plon naszych spotkań zaprezentowaliśmy po raz trzeci na grudniowym koncercie brneńskich mniejszości narodowościowych pt. „Żyjemy w jednym mieście“. W rodzinnym spotkaniu z okazji święta Mikołaja wzięła również udział pani Grażyna Kostrusiak, konsul do spraw Polonii w RC.
23
Česko-polský DVOJHLAS se spisovatelkou Olgou Tokarczuk a režisérem Radovanem Lipusem
2004 29.4.
Uroczyste spotkanie z okazji Dnia Polonii i Polaków za granicą oraz święta 3 Maja. Najpierw położyliśmy kwiaty pod polską tablicą na Szpilbergu, a potem w siedzibie klubu prezes Roman Madecki wygłosił referat na temat początków państwa polskiego i naszego języka ojczystego. W niedzielę 2 maja odbyła się tradycyjna polska msza święta kościele św. Janów (minoryci).
15.5.
Setkání národnostních menšin „Návraty ke kořenům“ a ochutnávka polských specialit (mj. tradiční „barszcz“)
Brneńscy Polacy przedstawili się po raz kolejny na tradycyjnych spotkaniach brneńskich mniejszości narodowościowych, które odbywają się dwa razy w roku: w zimie jest to zawsze uroczysty wieczór w Teatrze im. Bolka Polívki pt. „żyjemy w jednym mieście“, natomiast w maju jest to całodniowy festiwal multikulturalny pod gołym niebem pt. „Powrót do korzeni“. Organizatorem tegorocznego przeglądu była Rada Mniejszości Narodowościowych Województwa Południowomorawskiego, a patronat nad imprezą, która odbyła się w centrum miasta w pięknie odrestaurowanym Domu Panów z Kunsztatu, objął wojewoda Stanislav Juránek. W galerii można było obejrzeć wystawę poświęconą działalności poszczególnych stowarzyszeń, natomiast na dziedzińcu można było zapoznać się z kuchnią różnych narodów i obejrzeć bogaty program kulturalny w wykonaniu zespołów z Brna i okolicy. Z tej okazji zarząd Klubu Polskiego POLONUS zaprosił do stolicy Moraw zespół folklorystyczny „Skotnica“ z Orłowej, który wraz z towarzyszącą mu kapelą przedstawił w ramach programu przedpołudniowego, a także wieczornego programu galowego wiązankę pieśni i tańców.
24
Pamětní deska na Špilberku, k níž pravidelně kladou květiny brněnští Poláci
29.5.
C z e r wc o w e obchody Dnia Dziecka, w których wzięło udział ponad pięćdziesięciu członków klubu z całymi rodzinami, należy zaliczyć do bardzo udanych. Popołudnie gier i zabaw w podbrneńskim ogrodzie zdominowane było przez dzieci i młodzież, natomiast w wieczornym turnieju „petanque“ brali udział prawie wszyscy dorośli. O tym, że Polak potrafi, mogli się przekonać również wszyscy zadowoleni konsumenci prosiaka, którego specjalnie na tę okazję przygotował nowy członek Klubu.
19.-20.6.
W czerwcu odbył się trzeci z planowanej serii wyjazdów w ramach wspieranego przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska“ w Warszawie projektu edukacyjnego „Poznajemy ojczyznę naszych rodziców“, który służy poznawaniu historii i współczesności Polski. Tym razem pokazaliśmy naszej młodzieży, rodzicom i sympatykom klubu Zakopane i jego okolice.
Výlet do Zakopaného a na Oravu
25
Polský taneční soubor Skotnica z Orlové byl hostem Polského klubu POLONUS v rámci společného setkání národnostních menšin v Brně Návraty ke kořenům
Autorský večer polské básnířky Renaty Putzlacher a českého spisovatele Petra Hrušky
29.11.
W brneńskim klubie Stará pekárna odbyły się II czesko-polskie konfrontacje artystyczne Dvojhlas – dwugłos. Program: s Hezky moravskoslezsky – wieczór autorski polskiej poetki Renaty Putzlacher i czeskiego pisarza Petra Hruški. s Koncert morawskiego zespołu Tomaš Kočko & Orchestr, który jest m.in. laureatem polskiego festiwalu world music „Ethnosfera“.
Koncert moravské kapely Tomaš Kočko & Orchestr, která je mj. laureátkou polského festivalu world music „Ethnosfera“
9.12.
Brneńscy Polacy przedstawili się po raz kolejny na tradycyjnych spotkaniach brneńskich mniejszości narodowościowych pt. „żyjemy w jednym mieście“. Z tej okazji zarząd Klubu Polskiego POLONUS zaprosił do udziału w koncercie kolędników – górali z kapeli ludowej Polynica z Mostów koło Jabłonkowa.
26
2005 4.2.
Członkowie Klubu bawili się na XIII Balu Reprezentacyjnym Urzędu Miejskiego Brno-Královo Pole w DK Semilasso.
Setkání národnostních menšin „Návraty ke kořenům“ a vystoupení našich hostů – soubor Górole z Mostů u Jablunkova
28.5.
Brneńscy Polacy przedstawili się po raz kolejny na całodniowym festiwalu multikulturalnym pod gołym niebem pt. „Powrót do korzeni“. Z tej okazji zarząd Klubu Polskiego POLONUS zaprosił do stolicy Moraw zespół regionalny Górole z Mostów koło Jabłonkowa, który wraz z towarzyszącą mu kapelą przedstawił wiązankę pieśni i tańców góralskich.
17.-19.6.
W czerwcu odbył się czwarty z planowanej serii wyjazdów w ramach wspieranego przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska“ w Warszawie projektu edukacyjnego poznajemy ojczyznę naszych rodziców, który służy poznawaniu historii i współczesności Polski. Tym razem pokazaliśmy naszej młodzieży, rodzicom i sympatykom klubu Ziemię Cieszyńską, Beskidy i Pszczynę.
27
Těšínské niebo v Brně
6.11.
Stałe miejsce w brneńskim kalendarium imprez mają już jesienne Czesko-Polskie Konfrontacje Artystyczne DVOJHLAS – DWUGŁOS. Po konfrontacjach literackich i muzycznych w tym roku odbyły się trzecie spotkania, tym razem pod znakiem Melpomeny. Aktorzy Sceny Polskiej i Czeskiej teatru Těšínské divadlo dwukrotnie przedstawili w Teatrze Mahena spektakl TĚŠÍNSKÉ NIEBO, a patronat nad uroczystym czesko-polskim wieczorem przejął Antoni Sadowski, konsul generalny RP w Ostrawie oraz wojewoda południowomorawski Stanislav Juránek. Na uroczystym raucie, który odbył się z udziałem oficjalnych gości, realizatorów spektaklu i aktorów, polscy i czescy mówcy zgodnie podkreślali pożyteczność wspólnych przedsięwzięć tego rodzaju.
Slavnostní polsko-český raut po představení v brněnském Mahenově divadle
28
6.11.
V zaplněném hledišti Mahenova divadla se konal slavnostní česko-polský večer za účasti delegace Jihomoravského kraje, Výboru pro národnostní menšiny Zastupitelstva Jihomoravského kraje, starostů městských částí Brna, představitelů brněnských organizací a jiných pozvaných hostů. Záštitu převzali hejtman Jihomoravského kraje Stanislav Juránek a Antoni Sadowski, nový generální konzul Polské republiky v Ostravě. Po představení TĚŠÍNSKÉ NIEBO se konal česko-polský raut, který zahájili představitelé Jihomoravského kraje a Generálního konzulátu PR v Ostravě. Ve svých projevech poděkovali přítomným hercům, realizátorům představení i pořadatelům česko-polských kulturních konfrontací DVOJHLAS–DWUGŁOS a podtrhovali důležitost podobných společných akcí v Brně i do budoucna.
13.11.
Co miesiąc brneńscy Polacy spotykają się również w kościele św. Janów przy ulicy Minoryckiej na polskich mszach świętych, odprawianych przez ojców franciszkanów (minoryci). Niektórzy z nich mają zaolziańskie korzenie, jak np. ojciec Józef Goryl, ojciec Bogdan Sikora i brat Bohdan Heczko. Ojcowie wysłuchali wraz z publicznością zgromadzoną w kościele św. Janów godzinnego recitalu organowego Marty Wierzgoń z Piotrowic koło Karwiny, której towarzyszyła solistka Zuzana Fišerová z Datyni Dolnej. Oprócz „Tabulatury” Jana z Lublina z XVI wieku w czasie koncertu zabrzmiały m. in. utwory Vivaldiego, Cacciniego, Händla, a także Janáčka, Kuchařa i współczesnego czeskiego kompozytora Petra Ebena.
Setkání národnostních menšin „Žijeme v jednom městě“ v brněnské Redutě a příprava polských specialit
7.12.
Brneńscy Polacy przedstawili się po raz kolejny na tradycyjnych spotkaniach brneńskich mniejszości narodowościowych pt. „żyjemy w jednym mieście“. Z tej okazji zarząd Klubu Polskiego POLONUS zaprosił do udziału w wieczornym koncercie młodych kolędników z zespołu Suszanie, którzy przedstawili widowisko pt. „Betlejemkorze”.
29
2006 6.5.
W maju 2006 roku Klub Polski POLONUS w Brnie postanowił połączyć tradycyjnie świętowany przez brneńskich Polaków Dzień Polonii i Polaków za Granicą oraz święto Konstytucji 3 maja. Z tej okazji zorganizowano wyjazd do historycznego Cieszyna oraz spotkanie w Czeskim Cieszynie z przedstawicielami Kongresu Polaków w RC oraz Sceną Polską. Członkowie Klubu obejrzeli uroczysty spektakl Sceny Polskiej pt. „Ondraszek – pan Łysej Góry”, a następnie spotkali się z zaolziańskimi przedstawicielami oraz delegacją Konsulatu Generalnego w Ostrawie w trakcie bankietu w galerii teatru.
Malebné pohoří Pieniny a plavba členů našeho klubu divokým Dunajcem
1.-3.9.
Na początku września odbył się już piąty z planowanej serii pobytów edukacyjnych pod nazwą POZNAJEMY OJCZYZNę naszych rodziców. Poznaliśmy już Kraków i Wieliczkę, Wrocław i Ziemię Kłodzką, Zakopane i okolice, Cieszyn i Beskidy, a w tym roku Pieniny, przełom Dunajca i zamek w Niedzicy.
14.9.
POLONUS si také klade za cíl propagaci kultury polské národnostní menšiny a polské kultury vůbec. V návaznosti na 40. výročí partnerské spolupráce mezi městy Brno-Poznaň jsme proto byli přizváni ke spolupráci na přípravách KULTURNÍHO MINIFESTIVALU, který se konal v září 2006 v Knihovně Jiřího Mahena v Brně. Jeho cílem bylo představit široké veřejnosti polské kulturní a společenské tradice, prohloubit povědomí veřejnosti o polské národnostní menšině žijící v Brně a představit její aktivity. Partneři akce: Brněnské kulturní centrum, Knihovna Jiřího Mahena v Brně, Ústav slavistiky FF Masarykovy univerzity, POLONUS – Polský klub v Brně, Loutkové divadlo Radost, Moravské zemské muzeum.
30
Vystoupení dětského divadelního souboru Lejery z Poznaně a česko-polské publikum v atriu Knihovny Jiřího Mahena v Brně
Česko-polský komponovaný večer se konal 14. září v atriu Knihovny Jiřího Mahena v Brně. Moderátor dr. Roman Madecki uvítal hosty česky a polsky. Účinkující: Anna Ziolkowska, housle – účastnice mezinárodní soutěže Wieniawského, polská básnířka Renata Putzlacher – báseň o Poznani v češtině a o Brně v polštině, vystoupení dětského divadelního souboru Lejery z Poznaně – v polštině. Po závěrečném shrnutí raut a neformální rozhovory.
Konference Poláci v Brně v Knihovně Jiřího Mahena v Brně
29.9.
W piątek, 29 września gościła w Poznaniu delegacja z partnerskiego Brna, w ramach obchodów 40. rocznicy współpracy obu miast. W skład czeskiej delegacji wszedł także Roman Madecki, prezes Klubu Polskiego POLONUS.
30.10.
Działający od 10 lat brneński Klub Polski „Polonus” (powstał oficjalnie w styczniu 1997 r., a nawiązuje do przedwojennego Polsko-Czeskiego Klubu w Brnie, działającego do 1952 r.) uczcił swój jubileusz polsko-czeską konferencją naukową pt. „POLACY W BRNIE: język – literatura – kultura – polityka”, która odbyła się ona w poniedziałek w brneńskiej Bibliotece Jiřego Mahena.
31
Współorganizatorem imprezy był Instytut Slawistyki Uniwersytetu Masaryka. Konferencja przyciągnęła na piąte piętro Biblioteki Mahena wielu zainteresowanych tematem. Oprócz studentów, doktorantów i wykładowców brneńskiej polonistyki byli to liczni goście, wśród nich m.in. konsul honorowy RP w Brnie, Petr Mrkývka , czy znany poeta polski, Marian Grześczak. Konferencji towarzyszyła prezentacja wierszy M. Grześczaka z najnowszego wyboru pn. „Nebe plné vlaštovek” w przekładach prof. Ludvíka Štěpána.
Honorární konzul PR v Brně, JUDr. Petr Mrkývka s prof. Krystynou KardyniPelikánovou, brněnskou polonistkou a spoluzakladatelkou Polského klubu Polonus v Brně
V návaznosti na 40. výročí partnerské spolupráce mezi městy Brnem a Poznaní a u příležitosti oslav Dne vzniku samostatného československého státu 28. října a polského Dne nezávislosti 11. listopadu jsme spolu s Ústavem slavistiky Masarykovy univerzity v Brně, Odborem zahraničních vztahů Magistrátu města Brna a Knihovnou Jiřího Mahena v Brně připravili česko-polskou vědeckou konferenci POLÁCI V BRNĚ – POLACY W BRNIE (jazyk-literatura-kultura-politika). Po konferenci se konalo v hudební klubovně Knihovně Jiřího Mahena v Brně uvedení výboru veršů významného polského básníka a bývalého polského konzula v ČR a SR Mariana Grześczaka s názvem Nebe plné vlaštovek a pak česko-polský raut.
17.12.
Polscy kolędnicy, dudziarze z Wielkopolskiej Kapeli Ludowej „Zbąszyniacy”, wzięli udział w polsko-czeskim spotkaniu wigilijnym w salach zabytkowego Starego Ratusza w Brnie.
32
Polsko-česká vánoční besídka a vystoupení polských dudáků na Staré radnici v Brně
2007 2.2.
Członkowie Klubu bawili się na XV Balu Reprezentacyjnym Urzędu Miejskiego BrnoKrálovo Pole w DK Semilasso.
25.3.
Tara Fuki pokřtily svoje nové album Auris v brněnském Mahenově divadle. Kmotrou brněnského alba byla polská básnířka Renata Putzlacher
Uroczysty koncert połączony z promocją najnowszej płyty znanego polsko-czeskiego duetu TARA FUKI w Teatrze Mahena w Brnie był zwieńczeniem obchodów 10-lecia Klubu Polskiego POLONUS. Po koncercie brneńscy Polacy zaprosili przedstawicieli Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie, Konsulatu Honorowego RP w Brnie, Instytutu Polskiego w Pradze i miasta Brna na polsko-czeski raut w foyer teatru. Współorganizatorem uroczystego koncertu był Konsulat Generalny RP w Ostrawie.
12.4.
Kolejne walne zebranie Klubu Polskiego POLONUS, w trakcie którego podsumowano pracowity rok, omówiono sprawy bieżące Klubu oraz plany na przyszłość.
6.5.
Jak zwykle w pierwszą niedzielę miesiąca odbyła się polska msza święta w kościele św. Janów (minoryci), a po niej kameralne spotkanie duchownych i brneńskich Polaków w salce przykościelnej.
Slavnostní polsko-český raut u příležitosti desátého výročí založení Polského klubu Polonus v Brně se konal ve foyer Mahenova divadla
33
26.5.
W maju 2007 roku był Klub Polski POLONUS w Brnie współorganizatorem Festiwalu Mniejszości Narodowych w Brnie i z tej okazji postanowił zaprosić gościa z Polski, znanego podhalańskiego muzyka, Jana Karpiela „Bułeckę”, który wystąpił w ramach koncertu galowego.
22.-24.6.
Setkání národnostních menšin „Návraty ke kořenům“ a vystoupení našeho hosta – známého horalského hudebníka Jana Karpiela ze Zakopaného
W czerwcu odbył się już szósty z planowanej serii pobytów edukacyjnych pod nazwą POZNAJEMY OJCZYZNę naszych rodziców. Tym razem, w związku z jubileuszem 10-lecia POLONUSA, wybraliśmy pensjonat o symbolicznej nazwie POLON w Szklarskiej Porębie. Z Zygmuntem Trylańskim, renomowanym przewodnikiem sudeckim, zwiedziliśmy Muzeum Ziemi w Szklarskiej Porębie, wybraliśmy się na Szrenicę, nad wodospady Szklarki i Kamieńczyka, odwiedziliśmy malowniczo wkomponowany w górską przyrodę Karpacza drewniany kościółek Wang oraz Park Miniatur Zabytków Dolnego Śląska w Kowarach. Wielkim powodzeniem cieszyła się również Noc Świętojańska i biesiada przy ognisku pod gołym niebem.
Členové klubu Polonus před penzionem Polon v Krkonoších (Szklarska Poręba)
34
21.9.
Jesienią zaprosiliśmy do Brna dwie polskie poetki z Czeskiego Cieszyna, Lenę Pešák i Hannę Rybicką, które w kawiarni Chat Noir przedstawiły swój program poetycko-muzyczny. Ponieważ idea takich spotkań w kawiarni poetyckiej przypadła naszym członkom do gustu, postanowiliśmy w przyszłym roku zaprosić do Brna nowego Konsula Generalnego RP w Ostrawie, Jerzego Kronholda, który jako poeta zadebiutował w ramach słynnej grupy „Nowa Fala”.
24.10.
W ramach Polskiego Dnia Narodowego na targach Invex w Brnie odbył się „Polski wieczór dyskusyjny” w Press Centrum Targów Brneńskich. W dyskusji, której moderatorem był znany czeski dziennikarz Jan Pokorný, wzięli m. in. udział Jerzy Kronhold, konsul generalny RP w Ostrawie oraz Roman Baron, pracownik naukowy brneńskiej filii Instytutu Historii Akademii Nauk w RP. W części kulturalnej przedstawił się muzyk Tomáš Kočko, a w części kulinarnej brneńscy kucharze zaprosili zebranych do degustacji polskich potraw. Gospodarzami imprezy byli: FIRST Innovation Park oraz Klub Polski POLONUS w Brnie.
INVEX – polský diskusní večer
35
Autorský večer v brněnské kavárně Chat Noir
29.11.
Návštěva hostů z Poznaně – přednáška prof. B. Kaniewské z Ústavu polské filologie Univerzity Adama Mickiewicze v Poznani o současné polské literatuře. Autorský večer mladého poznaňského básníka a hudebníka Szczepana Kopyta v Knihovně Jiřího Mahena. Andrzejki (Svatoondřejské setkání) – neformální setkání a prezentace nejpopulárnějších polských zvyků, které se pojí se svátkem sv. Ondřeje.
30.11.
Przedstawiciele zarządu Klubu wzięli udział w VII Spotkaniu Mniejszości Narodowych Praga-Brno, które zorganizowano w nowym Domu Mniejszości Narodowych w Pradze. Delegacja naszego Klubu złożyła również życzenia przedstawicielom Klubu Polskiego w Pradze, który świętował 120 rocznicę swego założenia.
Setkání národnostních menšin „Žijeme v jednom městě“ v brněnské Redutě obohatilo vystoupení polských dětí a brněnské sopranistky Martiny Macko
6.12.
Brneńscy Polacy przedstawili się po raz kolejny na tradycyjnych spotkaniach brneńskich mniejszości narodowych pt. „żyjemy w jednym mieście“ w teatrze Reduta. Wiązankę polskich kolęd wykonała sopranistka Martina Macko wraz z dziećmi z Klubu Polskiego POLONUS w Brnie.
19.12.
W tych dniach klub liczy 76 zarejestrowanych członków. Około 50 członków aktywnie uczestniczy we wszystkich formach pracy klubu. Dzięki wsparciu finansowemu Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie ujrzała światło dzienne publikacja jubileuszowa Klubu Polskiego POLONUS w Brnie. O dokonaniach brneńskich Polaków można także czytać w internecie – oto adres nowej witryny:
www.polonusbrno.org 36
P
omysł założenia Klubu Polskiego w Brnie zrodził się w dość tragicznych okolicznościach. W roku 1996 doszło na Morawach do wypadku polskiego autobusu. Na prośbę przybyłego na pomoc konsula polskiego z Ostrawy stawili się Polacy zamieszkali w Brnie. Chodziło o zapewnienie pomocy rannym i zaopiekowanie się ich rodzinami, które zjeżdżały po swoich bliskich do Brna. Słowo dało słowo. Skoro już spotkali się Polacy spod Petrowa, zakiełko wała myśl stworzenia własnej organizacji. POLONUS – Klub Polski w Brnie został zarejestrowany w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej dnia 13. 01.1997 roku i od tego momentu datuje się nasza dziesięcioletnia działalność. Dzięki dotacjom Magistratu Miasta Brna i Stowa rzyszenia „Wspólnota Polska“ w Warszawie wynajmujemy (od roku 1999) pomieszczenia w budynku Magistratu MB przy ulicy Anenskiej 10. Tu spotykają się w każdy czwartek koło godz. 18 jego członkowie. W siedzibie klubu mają również miejsce spotkania z interesującymi Polakami w ramach cyklu „A to Polska właśnie”. POLONUS – Klub Polski w Brnie ma na swoim koncie wiele imprez kulturalnych i wystaw. Dzięki pomocy Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie oraz Instytutu Polskiego w Pra dze był również współorganizatorem imprez, mających na celu przybliżenie mieszkańcom południowych Moraw wiedzy o Polsce.
ZARZĄD / VÝBOR KLUBU: Dr. Roman Madecki prezes / předseda Ing. Jolanta Reková wiceprezes / místopředsedkyně klubu Mgr. Renata Putzlacher-Buchtová sekretarz / tajemnice Czesław Kaczor skarbnik / hospodář Józef Wagner członek / člen
POLONUS – Polský klub v Brně Anenská 10 • 602 00 Brno e-mail: polonusbrno@post.cz www.polonusbrno.org
37
Warszawa, 1 marca 2007 r.
Szanowny Pan dr Roman Madecki Prezes Klubu Polskiego POlONuS w Brnie
Szanowny Panie Prezesie, Z okazji obchodów Jubileuszu 10lecia działalności Klubu Polskiego POlONuS w Brnie pragnę w imieniu własnym i władz naczelnych Stowarzyszenia „Wspól nota Polska” najserdeczniej pogratulować wszystkim członkom i sympatykom Klubu dotychczasowej pracy w szeregach organizacji oraz życzyć dalszych suk cesów i powodzenia w działalności polonijnej, które byłyby źródłem entuzja zmu i satysfakcji. Państwa wieloletnia praca i zaangażowanie w pielęgnowanie polskiej tradycji i historii wśród naszych Rodaków w Republice czeskiej zasługują na podziw i uznanie. Warta szczególnego podkreślenia jest również rola Klubu POlONuS jako ambasadora polskiej kultury w środowiskach czeskich. Życzę Państwu, aby w ciągu nadchodzących lat jak najwięcej młodych, kreatywnych ludzi poszerza ło szeregi organizacji, wnosząc swoją energię i zapał. łącząc wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia prof. Andrzej Stelmachowski Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
Wielki maŁY klub
S
iedziba Klubu Polskiego POlONuS mieści się przy ulicy Anenskiej 10. To jest samo centrum Brna i co najważ niejsze, roztacza się z niej przepiękny widok na katedrę. Klub jest na pierw szym piętrze, usytuowany na końcu jednego z pomieszczeń biurowych. Na co dzień Klub jest zamknięty. Jednak w czwartek wraz z wybiciem godziny 17.00 – ożywa. Nie ma tu etatowych pracowników, wszyscy pracują spo łecznie. POlONuS skupiający ponad 80 osób potrafił w ciągu niespełna pięciu lat skupić polskie życie intelektualne pod Petrowem, dał szansę odnalezienia dro gi do polskiego słowa wielu Polakom zagubionym w czeskim żywiole. To wielka rzecz. Ot, wielki mały Klub… (Głos Ludu, 28. 12. 2001)
38
Vydal Polský klub POLONUS v Brně při příležitosti 10. výročí svého založení. Děkujeme Magistrátu města Brna za finanční podporu. Redakce: Renata Putzlacher-Buchtová. Foto: Czesław Kaczor, Renata a Jiří Buchtovi, Krystyna Grandičová, Marian Horeczy, Aleš Trnka, Wiesław Kaprzak a archiv. Grafická úprava: Marian Siedlaczek. Tisk: PROprint, s.r.o., Český Těšín. Publikację wydano przy wsparciu finansowym Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie w roku 2007.