Serie Veelvoudige Nederlands Kampioenen: Zhaoqin Peng

Veertien keer won Zhaoqin Peng het dameskampioenschap van Nederland. Ze is daarmee de absolute recordhouder, al mogen de tien titels van Fenny Heemskerk er ook zijn. Voor de lezers die van grappige cijfers houden, Peng en Heemskerk zijn samen goed voor ruim 35% van alle titels in de historie van het NK Dames.

Met het bovenstaande in het achterhoofd blijft de volgende quote een klassieker: ‘Nu ik mij in Nederland gevestigd heb, vind ik het belangrijk om die titel een keer te winnen. Dan weten de mensen tenminste dat ik hier ben.’ aldus Peng na haar eerste titel in 1997.

Peng - Bos

NK Rheden 1997

Zwart heeft zojuist met 18...g4–g3 de knuppel in het hoenderhok gegooid maar Peng is niet onder de indruk.

19.f3!?

Na deze zet is het heel moeilijk voor zwart om verder te komen op te koningsvleugel.

19...gxh2+

Dit helpt niet. 19...Le5 was de aangewezen zet.

20.Kh1 Te8 21.Pb5 Le5 22.c5!

Laat er geen gras over groeien. Nu is 22...dxc5 23.bxc5 vreselijk voor zwart omdat de loper naar c4 komt en zwart nooit meer van de e-pion af kan komen.

22...d5 23.Txe5!?

De computer prefereert andere zetten, maar het is moeilijk dit kwaliteitsoffer te weerstaan. Ik had zelf zeker dezelfde zet gespeeld.

23...Pxe5 24.Pd6 Te7

24...Txe6 25.Dxd5 Df6 houdt zwart nog in de partij. Belangrijk is dat 26.Pxb7 Kg7 27.b5 h5! met het idee …h4–h3, zwart tegenspel geeft.

25.Dxd5 Pg6 26.Lc4 Wit staat nog steeds een kwaliteit achter, maar het voelt anders! Zwart staat machteloos.

26...Tb8 27.Dxf5 Df8 28.Dg5

Kh8 29.Td1 Dg7 30.Pf7+ Kg8 31.Kxh2 Tbe8 32.Ph6+ Kh8 33.Pf7+

En zwart gaf op, wit kan op haar gemak op e7 nemen.

1–0

Vanaf 1999 doet ze jaarlijks mee aan het NK, al gaat de titel in dat jaar nog naar Erika Sziva. In het nieuwe millennium echter, gaat het los. Ze wint het toernooi dan twaalf keer op rij. Een record dat in ieder geval tot 2032 zal blijven staan en vermoedelijk nog wel iets langer.

Het is in deze periode vooral nieuws wanneer Peng niet met grote afstand kampioen wordt. Tekenend is de kop in Schaakmagazine van juli 2002, als Peng het NK met een score van 7,5 uit 10, zonder nederlagen, gewonnen heeft: ‘Peng heeft moeite met aanstormende jeugd’.

In die beginjaren 2000 komt de grootste bedreiging meestal van Tea Lanchava. De onderlinge score is echter ruim in het voor- deel van Peng. Een fraai voorbeeld is onderstaande partij uit het NK van 2003. Ze maakt dat toernooi overigens 9 uit 10.

Lanchava - Peng NK Leeuwarden 2003

Wit staat een pion voor maar zwart is actief en heeft voldoende compensatie.

24...Td4 25.Ted1

Wellicht was dit het moment om met 25.e6 te komen.

25...e6 26.g3 Tfd8 27.Tac1

Wit staat klaar om de c-pion in actie te brengen, maar Peng gaat nu krachtig verder.

27...Lh6! 28.f4

Een verdere verzwakking van de witte stelling. 28.T1c2 T4d7! dreigt vervelend …Pf5–d4, maar wellicht was 28.Tb1 verstandiger geweest.

28...Da6 29.Df3 Lf8! Een sterke switch.

30.Kg2 La3 31.Tc3 Da5 Wit wordt steeds meer aangeschroeft.

32.Pf2 Txd1 33.Pxd1 Pd4

34.Db7

34.Df1! was een betere verdediging.

34...Pe2 35.Tf3 Td2

Het prijsschieten is begonnen.

36.Pf2 Lc5 37.Pe4 Pg1+

37...Pxf4+ 38.Kf1 Da3 is ook niet mals, zoals aangegeven in SchaakMagazine van augustus 2003. Toch kan wit hier nog wat spartelen met 39.Dxf7+ Kxf7

40.Txf4+ gevolgd door Pxd2.

38.Pxd2 Dxd2+ 39.Kh1 De2! Wint veel materiaal, want 40.

Tc3 Df1! 41.Dg2 De1 dreigt zowel ...Dxc3 als ...Pf3+. 42.Da8+ Kg7 helpt daar ook niet tegen.

40.Dc8+ Kg7 41.Ld1 Dxd1

42.Tb3 Df1

Wit geeft op. Mat volgt spoedig.

0–1

In 2004 volgt wellicht het hoogtepunt van Peng’s carrière, wanneer ze op het EK-individueel met Alexandra Kosteniuk de 1e plaats deelt. Dat resultaat levert haar en passant de grootmeestertitel op. En ondertussen blijven de NK-titels elkaar opvolgen.

Schuurman - Peng

NK Leeuwarden 2005

-+-+-tr-+ zp-+-+qmk-zp-zp-+-+ +P+Pzp-+p -tr-+-+p+ +-+-wQ-zPP+RtR-zP-zP +-+-+-mK-

Zwart laatste zet (37...Tf4–b4) heeft een dreiging in de stelling gebracht die niet wordt onderkend. Na 38.Tb2 staat zwart iets prettiger, maar niet meer dan dat.

38.Tc6 Tb1+ 39.Kg2 Df3+!

Verrassend genoeg is het juist met de dames van het bord dat de witte koning het meeste gevaar loopt.

40.Dxf3 gxf3+ 41.Kh3 e4

Dreigt op slag te winnen met … e4–e3.

42.Tc3 Te1

Brengt wederom die dreiging in de stelling.

43.Tcc2 Kg6!

Nu de witte torens gebonden zijn aan de 2e rij verlegt zwart de aandacht naar de koning op h3. Die heeft immers nauwelijks velden.

44.Kh4 Tf5

Het matnet begint zich te sluiten.

45.h3 Tg5

Dreigt mat in 2!

46.g4 hxg4 47.Tc8 gxh3

Wit geeft op. Na 48.Tg8+ Kf7

49.Txg5 loopt de h-pion door.

0–1

Peng zou dit toernooi twee punten eindigen boven nummer twee Marlies Bensdorp.

Als veelvoudig deelnemer aan het NK Algemeen heb ik Peng vaak van dichtbij aan het werk gezien. Wat me altijd opviel is de intensiteit waarmee ze de toernooien in gaat. Die intensiteit was dezelfde bij haar eerste titel, als bij haar veertiende, en dat tekent de kampioen. Haar stijl kan omschreven worden als positioneel en actief. Dat komt in de volgende partij, uit het NK van 2006, mooi naar voren. Peng scoort dit toernooi

8,5 uit 9.

De Jonge - Peng NK Hilversum 2006

-+-sNn+n+

Zwart heeft volwaardig spel maar optisch ziet het er niet slecht uit voor wit. Het is fraai om te zien hoe snel Peng deze stelling naar zich toe trekt.

22...h5!?

Zo spelen de moderne engines allemaal.

23.Dc1 Pe5 24.Tdd1 g6!

25.Ph4 Dh3

Elke zet is raak! De dame zorgt direct voor veel dreiging rond de witte koning.

26.Pg2 Pg4 27.Pf3 h4!

Dit kan de witte stelling niet meer hebben. De pointe is 28.

Pgxh4 Pxh2! 29.Pxh2 Pxg3dreigt mat op e2 - 30.fxg3 Dxg3+ 31.Pg2 Dxh2+ 32.Kf2 Tc6! en zwart wint in de aanval.

28.Lf4 hxg3 29.hxg3 La7

Zwart wil de sterke loper op het bord houden. Nog sterker is 29...Pxg3! 30.Lxg3 Lxg3 want op 31.fxg3 volgt 31...Te2 en spoedig mat.

30.Td2 Pxg3

Het gaat nu rap. Overigens was 30...Kg7 en …Te8–h8 op de volgende zet, ook een fraaie afmaker.

31.Lxg3 Dxg3 32.Dd1 Kg7

33.Tc2 Th8 34.Dxd5 Dh3

35.Dxf7+ Kxf7 36.Pg5+ Kg7

37.Pxh3 Txh3

Wit geeft op. Zwart staat niet alleen een stuk voor, de aanval gaat nog net zo hard verder. Een modelpartij!

0–1

Vanaf 2011 stopt de stroom aan titels. Tea Lanchava pakte in 2012 het goud. 2013 was het jaar van Lisa Schut en de vier edities daarna gingen allemaal naar Anne Haast. Toch liet Peng in 2018 weer zien dat ze het nog niet verleerd is. Ik voorspel de lezer bij deze, die vijftiende titel komt er ook nog wel!

We gaan er uit met de overwinning die Peng in 2018 de titel gaf, een directe confrontatie met concurrent Anne Haast.

-tr-tr-mk-+ +-+-vlp+p+-+p+pzp wq-+-zP-+Pzp-+Q+-zP +P+R+NzP-+-+-zP-+ +-+R+-mK-

Met het oog op de stand was Anne verplicht om met zwart op winst te spelen. Ze deed dat door 1.Pf3 met 1...a6?! te beantwoorden. Ik denk dat Peng op dit moment al erg tevreden was. Het is een tamelijke risicoloze stelling.

26...Dc7

26...Txd3 27.Txd3 Td8 is de beste optie. Zwart heeft hier vermoedelijk weinig te vrezen. Maar Anne moest winnen! 27.h5!

Uiteraard! 27...gxh5 28.Dh7! verliest nu op slag en 27...Kg7

28.hxg6 fxg6 29.Pd4 Dc8 30.Dg4 Tb6 31.a5 is ook geen pretje. Zwart heeft dus ineens een probleem.

27...Txd3 28.Txd3 gxh5

29.Dh7 Dc1+

Taaier is 29...Ke8 al wint wit wel. Maar hoe makkelijk is de variant 30.Pd4 Dxe5 31.Tf3! Kd7 32.Txf7

Te8 33.Pf3 Dd5 34.Tf4! te vinden?

30.Kg2 Ke8 31.Td4 Lf8 32.Tc4 Zwart geeft op, na 32...Dd1 wint 33.Tc7!

1–0