Benjamin Bok prolongeert NK-Internet titel

Benjamin Bok is erin geslaagd om net als vorig jaar Nederlands Kampioen Internetschaak te worden. In de finale versloeg hij Erik van den Doel met 5-2.

Het NK Internetschaak werd gehouden op chess.com via de virtuele schaakclub van de KNSB. Nieuw dit jaar was dat de spelers op de finaledag 22 november op hun eigen twitchkanaal ‘banterden’. Maar toeschouwers konden natuurlijk ook de objectieve live verslaggeving van Stefan Kuipers volgen op het twitchkanaal van de schaakbond. Vanuit vier voorronden plaatsten de winnaars zich voor de finaledag met 12 reeds geplaatste spelers. De Nederlandse titel ging naar diegene die vervolgens via een knock-out formule vier ronden lang zijn directe tegenstanders wist te verslaan.

Succes en controverse

Het NK Internetschaak was qua aantal deelnemers een groot succes. In totaal namen er drie keer zoveel leden deel aan het NK Internet dan in voorafgaande jaren. Corona zal daar deels debet aan hebben gehad, maar ook het verhoogde prijzengeld en het verloten van schaakboeken onder de deelnemers zullen de aantrekkelijkheid verhoogd hebben. Het openstellen van het NK Internetschaak voor alle KNSB-leden leidde echter ook tot controverse. Dat de Nederlandse

IMs Liam Vrolijk, Thomas Beerdsen en Mark van der Werf zich plaatsten voor de voorronden was mooi, maar wat deed die Duitse IM Christian Braun in de finale? Dat was althans wat grootmeester Roeland Pruijssers zich afvroeg. Hij vond het principieel onjuist dat een niet-Nederlander deel zou kunnen nemen aan het NK Internetschaak (en dus ‘Nederlands’ Kampioen kon worden) en trok de uiterste consequentie door zich terug te trekken uit de finale. Zijn voor- beeld werd gevolgd door Loek van Wely, en de broers Jorden en Lucas van Foreest. Jammer en een typisch geval van een botsing tussen verschillende uitgangspunten. Is het NK Internetschaak er voor alle leden (en dus ook voor KNSB-lid Braun), of alleen voor Nederlanders zoals dat geldt voor het reguliere NK (het gesloten topschaaktoernooi achter het bord)? Het niet-serieuze ‘banteren’ was trouwens een andere reden voor de spelers om zich terug te trekken.

Op weg naar de finale

Erik van den Doel versloeg in zijn eerste ronde Christian Braun gedecideerd met 2-0 (in 2 partijen) en daarmee was meteen duidelijk dat een Nederlander het NK Internetschaak zou winnen.

Van den Doel won ook zijn volgende twee matches, maar zijn weg naar de finale verliep moeizamer dan die van de andere finalist Benjamin Bok. Van den Doel had 9 partijen (3-1) nodig om zich te ontdoen van erkend internet ‘banterschaker’ Xamax2000 (Max Warmerdam). Bij de stand 1-1 in winstpartijen volgde deze partij.

Van den DoelWarmerdam (8)

Het staat ongeveer gelijk, bijvoorbeeld na nemen op b5, maar Erik wil meer en speelde

26.Dc2?

Nu wint 26...La4 27.Lxh7+ Kh8

28.De4 Lxd1 een kwaliteit, want wit heeft niks na 29.Lf5 De7. In plaats daarvan volgde

26...Tbc8?! 27.Lxh7+ Kh8?!

Beter is 27...Kf8 28.Df5 Dxf5 29. Lxf5 Tc3 en zwart staat zeker niet minder.

28.De4 g6?! 29.Dxe5+ Kxh7? De enige manier om door te spelen was nog 29...f6 30.Dxf6+ Dg7 31.Dxg6 Dxh7 32.Df6+ Dg7.

30.Txd4 en nu wint wit de dame of geeft mat via Th4+, Max verloor op tijd.

1–0

Nog spannender verliep Eriks halve finale tegen Thomas Beerdsen, het werd uiteindelijk 4-3 na opnieuw 9 partijen.

De eerste twee ronden van Benjamin Bok verliepen heel soepel in slechts 5 partijen: 2-0 tegen Franck Steenbekkers, en 3-0 tegen Liam Vrolijk.

Vrolijk – Bok (1) bijvoorbeeld 13...Lh3 14.f4! Lxf1 15.Dxf1 heeft wit behoorlijke positionele compensatie voor de kwaliteit. Niet goed (in plaats van 14.f4) is het materialistische 14.Te1? vanwege 14...Pe4! (dreigt …Dg5+ en mat) 15.f4 Dh4 met winnende aanval voor zwart. 13...Lg4! 14.Lxf6 verliest hij alsnog zijn dame. Er volgde nog

Hier heeft Liam op vertrouwd maar na het ontnuchterende 14...Dd7!

15.Lh4 Lxf3 16.gxf3 Le5 17. Tad1 a6 18.Pa3 Dh3 19.Lg3 Lxg3 20.hxg3 Tac8 21.Pc2 Tc6 en opgegeven. 0–1

Benjamin had in de halve finale vervolgens 8 partijen nodig tegen Robby Kevlishvili maar de cijfers 4-0 spreken toch boekdelen.

Finale

De weg naar de finale had Erik meer energie gekost dan Benjamin: 20 om 13 partijen is een behoorlijk verschil, en wellicht had dat invloed op het verdere verloop. De eerste partij was een tegenslag voor Erik: hij verloor op tijd in gewonnen stelling.

Stelling na 25...Td8

Stelling na 12.Lb2

12...Pxf3+ 13.Dxf3?

Liam mist met dit automatisch terugslaan een bekende tactische truuk.

Noodzakelijk was 13.gxf3 en na

Van den Doel - Bok (1) -+-+-+-+ +-+-+-+Q+pwq-+-+ +-+-zpP+-+-+k+-+ +-zP-+-+-+-tr-zPP+ +R+-+-mK-

Stelling na 53…Ke4

0-1 (na tijdsoverschrijding)

Wit wint op allerlei manieren, bijvoorbeeld met

54.Te1+ Kxf5 55.Dc8+ De6

56.g4+ Kf6 57.Dh8+ en een makkelijk gewonnen toreneindspel is het minste dat wit zal bereiken.

Uiteraard is snelheid een essentieel onderdeel van snelschaken en een increment van 3 seconden per zet is niet veel natuurlijk.

Vrijwel beslissend waren daarna de witoverwinningen van Benjamin in partijen 2 en 4. Beide keren met dezelfde openingsvariant van de Meraner.

Bok - Van den Doel (2)

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.e3 Pbd7 6.Dc2 Ld6 7.b3

0–0 8.Le2 b6 9.0–0 Lb7 10.Lb2

De7 11.Tad1 Tad8 12.Tfe1 Tfe8

13.Lf1

PvLQ+-zPPzP +-+RtRLmK-

Beide partijen hebben alle stukken ontwikkeld en eigenlijk alle nuttige voorbereidende zetten gedaan. Nu gaat het erom wat er in het centrum gaat gebeuren (niet voor niks zijn alle torens op de d- en e-lijn geplaatst). Wit staat klaar voor e3–e4. Zwart kan kiezen tussen ...c6–c5 of ...e6–e5. Sterk in aanmerking komt nu

13...c5, maar Erik speelde

13...e5

Iets te traag is de voorbereidende zet 13...h6 na 14.e4 dxe4 15. Pxe4 moet zwart nu op e4 slaan waarna hij wat minder ruimte heeft. Minder goed is 15...Lb4

16.Te3 Pxe4 17.Dxe4 Pf6 18.Dh4

Ph7 19.Dh3 Ld6 20.Ld3 Lf4 21. Tee1 c5 22.d5! en wit stond geweldig in Bok-Romanchuk, chess.com blitz 2020.

14.dxe5 Pxe5 15.Pxe5 Lxe5

Minder goed is 15...Dxe5 16.g3 dxc4 vanwege 17.Pd5! cxb3 18. axb3 De6 19.Pxf6+ gxf6 20.Lc4 en wit staat al gewonnen, BalazsTaskovits, Hongarije 2011.

16.cxd5

-+-trr+k+ zpl+-wqpzpp -zpp+-sn-+ +-+Pvl-+-+-+-+-+

+PsN-zP-+PvLQ+-zPPzP +-+RtRLmK-

16…Dc5

Dit is heel verplichtend en leidt tot scherpe verwikkelingen. Benjamin had eerder het normale 16...cxd5 tegen gekregen wat net zo goed tot geweldige complicaties leidt. Na 17.

Pb5 Tc8 18.Db1 draait het om het scherpe 18...d4! 19.h3! (Dit kleine zetje is noodzakelijk.

Zwart kan toeslaan na 19.exd4

Lxh2+! 20.Kxh2 Pg4+ 21.Kg3 Dg5

22.f4 Dh5. En na 19.Pxd4 wint zwart met 19...Pg4 een fraaie pointe is 20.g3 Dh4!! 21.gxh4

Lxh2 mat!)

-+r+r+k+ zpl+-wqpzpp

-zp-+-sn-+ +N+-vl-+-+-zp-+-+

+P+-zP-+P PvL-+-zPP+ +Q+RtRLmK-

- Ding Liren speelde hier het spectaculaire 19...Pg4!? 20. hxg4?! (Juist is 20.Df5!) 20... Dh4 21.f4 dxe3 en nu is het eeuwig schaak in de meeste varianten: 22.Txe3 (22.Lxe5

Df2+ 23.Kh2 Dh4+) 22...Lxf4

23.Th3 Dxh3! 24.gxh3 Le3+

25.Kh2 Lf4+ 26.Kg1 ½–½ WangDing, Danzhou 2017.

- Benjamin kreeg 19...Pe4 tegen, na 20.Pxd4 Dh4 21.Te2 won zwart na het speculatieve offer

21...Pxf2? 22.Pf5 (Het sterkst is 22.Txf2 Lh2+ 23.Kxh2 Dxf2 24. Lc1 en zwart heeft onvoldoende compensatie.) 22...

Pxh3+ 23.gxh3 Dg5+ 24.Lg2 Lf3

25.Lxe5? (De weg naar voordeel loopt via 25.h4! Dg4 26.

Lxe5 Lxe2 27.Td4) 25...Txe5 en zwart won in Bok-Smirnov, chess.com blitz 2020.

17.dxc6 Lxh2+

In de vierde partij speelde Erik

17...Lxc6?! maar na 18.h3 had zwart onvoldoende compensatie voor de pion. Het vervolg was 18...Pe4?! 19.Lc4! Lxc3 20.Lxc3

Pxc3 21.Dxc3 Lb7 (Zwart verliest de dame na 21...b5? 22.Lxf7+)

22.Td4 Tc8 23.Ted1

21.Kf1 Dh1+ 22.Ke2 Txe3+ gewoon 23.Kd2! speelt en ineens hangt er van alles bij zwart en is de aanval voorbij.

21.Lxh7+!

Niet onmiddellijk 21.Le4 Tc8!.

21...Kh8

Wit heeft een gezonde pion meer na 21...Dxh7 22.Dxh7+ Kxh7. Daarom kiest Erik ervoor om door te gaan met een stuk minder, maar met behoud van aanval.

22.Le4 Txd1?

Een goede kans was nog 22... Tc8!. Na 23.Lxc6? Txc6 krijgt zwart dan een winnende aanval:

24.Dd3 Th6 25.Kf1 Ph2+ 26.Kg1 Pf3+!. In plaats daarvan speelt wit daarom 23.Td4!, en nu moet wit na 23...f5!? 24.Lxc6 Txc6 verder gaan met 25.Txg4!!. Het is uit na 25...fxg4 (25...Th6 26.Kf1) en hier verloor Erik op tijd. Bok-Van den Doel, NK Internet (4) 2020. Zwart staat ook verloren. Zie bijvoorbeeld 23...b5 24. Td7! bxc4 25.Txb7 cxb3 26.Dxb3 en wit staat een volle pion voor en staat actiever.

Voor een volgende partij zullen de fans van de zwarte stelling zich moeten buigen over de zet 17...Pg4!? waarna 18.Lb5!? waarschijnlijk het beste antwoord is.

18.Kxh2 Dh5+ 19.Kg1 Pg4 -+-trr+k+

zpl+-+pzpp -zpP+-+-+ +-+-+-+q

+PsN-zP-+PvLQ+-zPP+ +-+RtRLmK-

Het is begrijpelijk dat Erik voor deze stelling ging, zwart wint namelijk in alle varianten, behalve na de volgende zet van Benjamin... 20.Ld3!

Sterk lijkt ook 20.Lb5 maar zwart zet mat na 20...Dh2+ 21.Kf1

Dh1+ 22.Ke2 Txe3+!! 0–1 Delaney-Andersen, Online Olympiade 2020.

20...Lxc6

Het grote verschil met de variant na 20.Lb5 is dat wit na 20...Dh2+

26.Dd1 Th6 27.Kf1 Dh1+ 28.Ke2 Dxg2 29.Dd5!.

23.Txd1 Lxe4 24.Pxe4 Dh2+

25.Kf1 Dh1+ 26.Ke2 Dxg2

Zwart staat nog steeds een stuk achter en Benjamin herinnert hem er nu aan dat zijn eigen koning ook niet veilig staat.

27.Td5! Ph2

Het stuk terugpakken met 27... Dxe4 28.Dxe4 Txe4 levert een verloren eindspel op na 29.Td7. Zwart gaat mat na 27...Txe4 28. Th5+.

28.Th5+ Kg8 29.Pf6+! gxf6

30.Dh7+ Kf8 31.La3+ Te7 32. Dh8+ en Erik gaf op vanwege 32...Dg8

33.Lxe7+. 1–0

Zo stond het 3-0 na slechts 4 partijen. In het vervolg ging het gelijk op, en na nog eens 5 partijen behaalde Benjamin de benodigde vijfde overwinning en prolongeerde daarmee zijn NK-internet titel.