Jorden van Foreest toont vormbehoud

Jorden van Foreest maakte begin 2020 een grote sprong voorwaarts op de wereldranglijst. Eerst eindigde hij in Wijk aan Zee verrassend op de 4e plaats, en vervolgens won Jorden ook nog een toernooi in Praag. Vanwege COVID-19 kon Jorden amper vervolg geven aan zijn goede start van 2020, maar in december was hij toch weer succesvol achter het bord. In het Spaanse Isla la Palma was de Nederlander een van de vijf grootmeesters die het in een dubbelrondig toernooi volgens Scheveninger systeem op mocht nemen tegen de Spaanse nationale selectie. Na de eerste turnus ging de Nederlander aan de leiding met 3,5 uit 5.

Van Foreest - Santos

Latasa (1) 2020 toren van de derde rij weg te lokken 33.Txb5 Ld6+ en nu heeft wit niet beter dan 34.Lf4 (34.Kh4 Ta3!) 34...Pxd4! 35.Pxd4 e5 met gelijke kansen. Op zet 33 kan wit ook 33.g5 hxg5 34.Lxg5 proberen, maar na 34…b4 35.h6 Lxh6 36.Lxh6 Ta3 is het materiaal te uitgedund voor wit om te winnen.

32.Lf4 Kc7 33.g5

Dit weekt de koningsvleugel los om een vrije h-pion te maken. 33...hxg5 34.Lxg5 Te4?!

De lezer aan zet

16...Pf6

De beste zet. Zwart provoceert wit om op b7 te nemen, waarna er lijnen geopend worden tegen de witte koning. Omdat het dekken van b7 niet nodig blijkt is dit pionoffer het sterkst. Interessant is 16...c4 (6 punten) met hetzelfde idee dat slaan op b7 te gevaarlijk is. Wit staat een tikje beter na de zetten 16... Db6 of 16...Dc7 beide (3 punten)

17.Dxb7

Gevaarlijk maar wel de consequentie van de witte opstelling.

Na een zet als 17.Dd3 Tc8 staat zwart al prettiger.

17...Pd5

Beter is 17...Tb8 (8 punten)

18.Da6 (18.Dxa7? Ta8 19.Db7

Da5 en zwart wint in de aanval:

20.Dxe7 Dxa2+ 21.Kc1 Pe4) 18...

Dc7. Voor het ook niet slechte

Stelling na 30...Lc7

Jorden heeft een stuk geofferd maar de toren op h8 doet niet mee en de onderste rij van zwart is kwetsbaar. Er volgde

31.Dg3! Da5 32.Lxe5 Lxe5 en zwart gaf op, het is mat na

33.Dxe5!

33...Dxe5 34.Td8+ Txd8 35.Txd8.

1–0

Van Foreest - Vazquez

Igarza (3) 2020

Zwart kan de stelling nog houden na 34...gxf6 35.exf6 Ld6+ 36.Lf4 e5.

35.Td3 gxf6 36.exf6 e5?

Zwart speelt op een combinatie, maar Jorden heeft dieper gerekend.

Ook hier was 36...Ld6+ 37.Kh3 e5 nog houdbaar voor zwart: 38.h6 exd4 39.h7 Te8 en wit staat beter maar niet gewonnen.

-+-+-vl-+

17...c4 18.Pe5 Tb8 krijgt u 5 punten.

18.Da6

Ook onplezierig voor wit lijkt

18.dxc5 Pc3+! 19.bxc3 Tb8, maar toch was dit objectief beter vanwege 30.Db3 Txb3+ 31.axb3 en wit staat niet minder – zijn koning staat veilig achter het blokje pionnen.

18...Tb8

-tr-wq-trk+ zp-+-vlpzpQ+-+p+-zp +-zpn+-+P -+-zP-+-+ +-+-vLN+PzPP+-zPP+ +K+R+-+R

Stelling na 29...Lf8

Het eindspel ziet er tamelijk gelijk uit. Jorden offert nu een pion.

30.f6!? Txa2 31.Tb3 Te2?

Heel lastig te vinden was 31...gxf6

32.exf6 en nu 32...b5!? om de

37.dxe5

Na 37.h6 slaat zwart op h6 en op d4.

37…Pxe5 38.Pxe5 Ld6

Deze penning brengt geen redding vanwege

39.Txd5! Lxe5+ 40.Txe5! Txe5

41.Lf4 Kd6 42.h6 en de h-pion beslist!

1–0 fxe3 Dc7 maar na 20.d5 exd5 21.Txd5 staat wit toch wat beter.

Dreigt een kwaliteit te winnen en is daarom heel logisch. Toch is het niet de beste zet. Sterker zijn 18...Dc7 (8 punten) met uitstekende compensatie voor de pion, en ook goed is 18...Db8!? (7 punten) nu dreigt zwart ook een kwaliteit te winnen en heeft de dame met tempo de d-lijn verlaten. Ook redelijk lijkt 18...Pxe3 19.

19.Ld2

Volgens Carlsen staat zwart na deze verdedigende zet 'strategisch gewonnen'. De reden waarom zwarts vorige zet niet de beste was is het verrassende 19.dxc5! wit krijgt immers voldoende pionnen voor de kwaliteit die hij nu verliest: 19...

Pc3+ 20.Kc1 Pxd1 (Ook het eindspel na 20...Dc8!? 21.Dxc8 Pxa2+ 22.Kd2 Tfxc8 23.Pe5 is een tikje beter voor wit, en 21.Dc4 kan ook) 21.Txd1 Dc7 22.c6 en wit staat wat beter.

19...cxd4

Een prima zet, maar zeker niet de enige goede voortzetting. Met een van de volgende alternatieven zijn ook punten te verdienen.

Niet slecht is ook 19...Dc7 (5 punten) 20.La5 Dd7 21.c4 Da4! 22.cxd5 Tb5 23.Dxa7? (23.Pe5!)

23...Txa5 24.Dxe7 Tb8!! 25.Kc1

Db4 26.Kc2 Txa2 27.Kd3 c4+ 0–1 Khachiyan-Harmon Vellotti, online rapid 2018. Een uitstekende zet is 19...Lf6 (6 punten). En ook sterk is 19...

Tb6 (5 punten) vanwege 20. Dxa7? (20.Dd3 Lf6) 20...Dc8 en de witte dame is in grote problemen.

20.Pxd4 Lf6

Ook 20...Dc7 (5 punten) is prima. En 20...Tb6 (2 punten) is ook logisch.

21.Pb3

Om de b-lijn af te sluiten. Verliezend is 21.Dxa7 vanwege bijvoorbeeld 21...Dc8 22.Pb3 Dc4 en wit is kansloos tegen de komende aanval met ...Tfc8 en ...Ta8.

21...Dc7

Geen punten voor andere zetten - zwart verbindt de torens en bereidt ...Tfc8 voor waarna hij met al zijn stukken aanvalt.

22.The1 Tfc8 23.Tc1

Het is lastig verdedigen met wit. Het beste was misschien de dame terug in de verdediging brengen met 23.Dd3. Misschien was Duda wel bang voor het dame offer na 23...a5 24.Lxa5 Dxa5!? 25.Pxa5 Txb2+ 26.Kc1 Txa2 27.Db3 Txa5 maar objectief staat dit gelijk volgens de engine. Beter is daarom 23...Pb6 om ...Pc4 voor te bereiden. Op

24.La5 volgt 24...Dc6 25.Lxb6

Txb6 en zwart heeft meer dan voldoende compensatie voor de pion, bijvoorbeeld 26.De4 Db5

27.De2 Da4 en het zwarte initiatief duurt voort.

Wit kan een pion teruggeven met 23.c4 Dxc4 24.Dxc4 Txc4 maar in dit eindspel staan alle zwarte stukken wat beter dan de witte.

23...Pb6

Duidelijk de beste zet - het paard is op weg naar het voortreffelijke veld c4.

U krijgt 2 punten voor 23... Dh2 of 23...Pb4.

24.Te4 Pc4

Verrassend genoeg is wit in grote problemen in het eindspel dat nu ontstaat.

Wat ook verrassend is is dat deze stelling al eerder in de grootmeesterpraktijk was voorgekomen! Zwart won in die partij na 24...Dc6 (4 punten)

25.Tb4! Dxg2 26.Dxa7 maar op dit moment is de stelling heel onduidelijk, Beliavsky-Gyimesi, Bled 2002.

25.Lf4

-trr+-+k+ zp-wq-+pzpQ+-+pvl-zp +-+-+-+P -+n+RvL-+ +N+-+-+PzPP+-zPP+ +KtR-+-+-

25…Db6

Dwingt dameruil af waarna de zwarte aanval nog steeds heel krachtig is.

25...e5 is zonde van de mooie diagonaal van de loper. Wit kan gewoon 26.Le3 spelen, maar ook in troebel water vissen met

26.Lxh6 Tb6 (of 26...Pxb2 27. Kxb2 Tb6 28.Dd3 gxh6 29.c4)

27.Dxc4 Dxc4 28.Txc4 Txc4 29. Le3 en wit staat niet slechter.

Er is een tactische reden waarom

25...Db7 minder goed is dan

25...Db6 - wit kan nu na 26.Dxb7

Txb7 wel 27.c3 spelen, omdat

27...a5?! faalt op 28.Txc4! Txc4

29.Pxa5 Txb2+ 30.Kxb2 Txf4

31.Kb3 en de vrije a-pion is levensgevaarlijk.

26.Dxb6 Txb6 27.Le3

Op 27.c3 is 27...a5! heel sterk.

Het beste is dan nog 28.Le3 (28. Te2? a4 29.Pa1 Pa3 mat, of 29.Pd4 e5) 28...Tb5 en de dreiging 29...a4 is niet goed te pareren.

27...Tb4

Dreigt een aftrekschaak en bereidt ...a5 voor. U krijgt evenveel (ook 6) punten voor 27...

Tb5. Zwart dreigt van allesslaan op b2, ...a5 en slaan op h5. Niet 27…Pxe3? 28.fxe3 en wit staat gewoon een pion voor.

28.f3 a5

Duidelijk de beste zet.

29.Txc4

Ook volgens de engine moet wit een kwaliteit geven hier. Op

29.a4 kan gewoon 29...Txa4 maar nog beter is 29...Tbb8 en b2 valt. Na 29.c3 Tb5 dreigt zwart ook weer van alles, waaronder ...a4, en ...Pxe3.

29...Tcxc4

Dit is duidelijk sterker dan 29... Tbxc4 30.Pxa5 Ta4 31.Pb3 Th4

32.g4 en wit speelt nog (alhoewel zwart wel echt beter staat).

30.Ld2 Tb5 31.Lxa5 Txh5

Nu staat zwart gewonnen, alhoewel het nog niet zo simpel is vanwege de witte vrijpionnen op de damevleugel. Firouzja begaat op de volgende zet een onnauwkeurigheid, en later nog een waarna hij uiteindelijk nog wel won maar niet na de nodige avonturen.

32.Tg1 alles:

33.Ld2 h5 34.c3 g5 35.Kc2 g4

36.Pc1 g3 Beter is 36...gxf3 37. gxf3+ Kh7 en zwart staat gewonnen. 37.b3 Tc8 38.a4 Tf5

39.Pe2 h4 40.c4 e5? 41.Le3

Lg5 42.Lxg5 Txg5 43.Th1 Th5

44.Kc3 Sterker was 44.Pxg3!

Tg5 45.Pe4 Txg2+ 46.Kc3 en wit kan dit remise houden. 44...f5

45.b4 f4 46.a5? Zwart staat niet beter na 46.Pg1!.

-+r+-+k+ +-+-+-+-+-+-+-+ zP-+-zp-+r -zPP+-zp-zp +-mK-+Pzp-+-+N+P+ +-+-+-+R

Schaakmat!

Het onvoorzichtige 37.a4 (in plaats van 37.a3) heeft zwart toegang gegeven tot veld b4. Er volgde

Combineren

Diagram 1

Muhren-Reitsma

1.Txh7+! 1-0 immers 1…Kxh7 2.Dh5 mat

Diagram 2

Muhren-Van Nies 1.Td7! 1-0 (1…Dxd7 2.Pf6+ enz.)

Diagram 3

Muhren-Van der Eng

1.Txg6+! hxg6 2.Dh8+ Kf7 3.Th7 mat

Diagram 4

Laubscher-Muhren

1…Td1+! 0-1 vanwege 2.Kh2 Le5+

Diagram 5

Muhren-Orlovska

1.Txb7+! 1-0 (1...Kxb7 2.Dxd5+ enz.)

Diagram 6

Kurochka-Muhren

1…e3! 2.Txe3 Pf1+ 0-1

Diagram 7

Muhren-Panno

1.Tg8+ Ke7 2.Dxd7+! Txd7 3. Txe8 mat

Diagram 8

Muhren-Wempe

1.Pxf5! (Na 1.Dxe6 Db6! 2.Dxd5 Lb7 heeft zwart tegenspel) 1… exf5 2.e6 en spoedig 1-0

32…Tb5

Niet slecht, maar 32...Tch4! (7 punten) om torens te ruilen was technisch veel nauwkeuriger. U krijgt ook 3 punten voor zetten als 32…Tg5 en 32…Td5

In de partij gebeurde nog van