50VitaalPlus juni 2020

Page 1

VitaalPlus 50 J A A R G A N G 6 — E D I T I E 3-4 — J U N I — 2 0 2 0

CULINAIR En ook na je 50ste vitaalplus! Ik ben malende Hummus maken

Intelligent De vorige keer sloot ik hier af met het belang de wereld draaiend te krijgen. Niemand kon toen vermoeden dat al heel snel daarna de snelheid er volledig uitging. Boosdoener; een griepje dat over kwam waaien. Achteraf is het altijd makkelijk praten maar de hele wereld heeft het gevolg van dat griepje onderschat, zelfs na de snelle verspreiding met brandhaarden in Italië, ons eigen Brabant en New York. Heftige reacties overal met ingrepen van overheden die zover gingen als het volledig platleggen van de hele economie en het maatschappelijk leven, al dan niet opgelegd danwel zoals bij ons door middel van een ‘intelligente’ lockdown. Overheden zochten naar een antwoord op de ontstane crisissituatie. Al snel richtten de meeste zich op beheersing van de ziekte-uitbraak en het managen van de ziekenhuiscapaciteit. Bij ons, met de inzet van ‘17 miljoen’ lukt dat tot nu prima. Maar de prijs is hoog, met het leed als gevolg van de ziekte zelf en de schade aan de economie. Wij zijn een rijk land dus veel van de schade die met geld hersteld kan worden wordt hersteld. Maar de schade gaat verder, veel verder. We vieren 75 jaar vrijheid, een vrijheid die de meesten van ons als vanzelfsprekend lijkt. Onze vrijheid nu wordt bepaald door de beperkingen die wij onszelf opleggen. De een kan niet wachten om weer op vakantie te gaan en de ander blijft voorlopig nog liever thuis. Wij zijn een volk dat onze intelligente lockdown aan kon. Nu komt het er op aan dat we intelligent genoeg zijn voor de versoepeling van de maatregelen. Het griepje is nog niet weg. Jos van Gils, hoofdredacteur

FINANCIEEL De risico’s van een werknemer in de coronacrisis 7 € 4.000 subsidie elektrische auto 7 Is het verstandig om nu een andere woning te kopen? 8

GEZONDHEID Heel Nederland Thuis in Beweging! Rouwend hart De prostaat

9 9 10

JURIDISCH Geen kinderen, geen testament? 11 Kort verhaal 11

KUNST & CULTUUR Mancini Arts in Cinema: Secret Impressionists Rijksmuseum presenteert nieuwe aanwinst bij heropening Loek van Walsem – Kunst als communicatievorm Grote beeldenexpositie Sweetlove in Kasteeltuinen Arcen

12 13 13 14 17

MAATSCHAPPELIJK Losse coronagedachten Mancave corona

19 19

MUZIEK & ENTERTAINMENT Binnenkort in de bioscoop Vitaal Virus Unplugged

20 21 21

VAKANTIE Lekkere bestemmingen

23

VRIJE TIJD Fietsen rond Oud Holland 24 Bezonken rood van Jeroen Brouwers 25 Een ode aan de klootzak in jezelf 25 Het belang van een rondje open lucht 26 Krijtlandpad 29 Gert Jakobs – Als je pijn hebt moet je demarreren 31

@50Vitaal @50Vitaal 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 1

3 5 5

@50VitaalPlus @50VitaalPlus 16-6-2020 18:11:06


LINE

R E T B E T DE I R TO . E E R F FREE

FREE LINE: Klassieke dekzeil look én PVC-vrij! Waterdichte fietstassen in nieuwe stijlvolle kleuren. MADE IN GERMANY.

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 2

16-6-2020 18:11:07


CULINAIR

COLUMN Arjen Zeevenhooven Topkok

Zoete geroosterde kikkererwten met een pittige bite!

Ingrediënten voor een schaaltje vol 300 gram kikkererwten 1 flinke eetlepel honing 2 theelepels kaneel snufje nootmuskaat beetje chilipeper uit de molen 1 eetlepel kokosolie Bereiding Verwarm de oven voor op 210°C. Laat de kikkererwten uitlekken, dus gebruik geen rauwe kikkererwten! Spreid de kikkererwten uit over een met bakpapier beklede bakplaat en zet dit 35 minuten in de oven. Maak ondertussen een mengsel van de honing, kaneel, nootmuskaat, chilipeper en de kokosolie. Na 35 minuten haal je de kikkererwten uit de oven en roer je het mengsel erdoor, dit zet je nog ongeveer 10 tot 15 minuten in de hete oven. Lekker bij de borrel! Totaal aantal Kcal bij benadering 350

En ook ver na je 50ste vitaalplus! Ik heb het al eerder over peulvruchten gehad maar toch wil ik nog een keer flink aandacht geven aan onderstaande geweldenaar.

De kikkererwt De laatste jaren zijn ze behoorlijk populair, maar in het Midden-Oosten worden ze al duizenden jaren geteeld en gegeten. Ze smaken een beetje nootachtig en gaan zeer goed met andere ingrediënten en passen bijna overal bij, van stoofschotel tot salade, van soepen tot Hummus (ook koud). Wist je dat je kikkererwten ook heel goed kunt roosteren? Door deze bereiding zijn ze heerlijk als knapperig element in een salade. Echt eens proberen hoor! Kijk maar naar het recept verderop in dit magazine. Ons kikkererwtje barst van vitamines, mineralen en vezels en is daarom goed voor de gezondheid. Kikkererwten bevorderen de spijsvertering, helpen je gewicht op peil te houden en verlagen het risico op verschillende ziektes. Ze bevatten veel eiwitten en zijn daardoor ook een goede vervanger voor vlees en of vis. De krachtpatser zorgt voor weinig calorieën, voldoende koolhydraten waar je lichaam hard voor moet werken om ze te verteren (de zogenoemde goede koolhydraten), lekker veel vezels en eiwitten, ijzer, folaat (foliumzuur/B11) en fosfor. Er zijn voldoende wetenschappelijke artikelen die aangeven dat het geregeld eten van kikkererwten leidt tot eetlustverlaging (afvallen dus). Ze hebben een lage glycemische index en zorgen voor een minder snelle bloedsuikerspiegelstijging. De vezels in de wondererwt zorgen voor een perfecte stoelgang en vermindering van het Prikkelbare Darm Syndroom. Kortom: kikkererwten bevatten veel vezels, die de spijsvertering verbeteren door bij te dragen aan de groei van gezonde bacteriën in de darmen en aan een verbeterde afvoer van afval uit de darmen. Beheersing van eetlust De eiwitten en vezels in kikkererwten kunnen ervoor zorgen dat je je eetlust beter onder controle houdt. Eiwitten en vezels vertragen allebei de spijsvertering en dragen bij aan een vol gevoel. Mijn betoog begint op een preek van de huisarts te lijken en dat is absoluut niet mijn bedoeling. De mooie ronde kikkerknikker is ook nog eens ongelofelijk lekker! Check de receptjes in deze editie van 50VitaalPlus. Nog een paar gezondheidsaspecten op een rijtje: • rijk aan plantaardige eiwitten; • goed voor gewichtsbeheersing; • ondersteuning van bloedsuikerbeheersing; • verbetering van spijsvertering; • bescherming tegen sommige chronische ziektes; • cholesterol verlagend; • goedkoop en makkelijk te bereiden. Conclusie Kikkererwten horen thuis in ons dieet. Ze zitten vol met vitamines, mineralen, vezels en eiwitten. Ik ben geen medicus maar verwijs graag naar wetenschappelijke artikelen over de peulvrucht. Kikkererwten zijn betaalbaar en goed verkrijgbaar. Je kunt ze in allerlei gerechten gebruiken en ze kunnen goed dienst doen als vleesvervanger in vegetarische en veganistische gerechten. Bovendien zijn ze gewoon lekker; ze zijn het dus zeker waard om opgenomen te worden in je dieet. Groet, Arjen

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 3

3 16-6-2020 18:11:08


CULINAIR

Indiase kabeljauwcurry met kikkererwten Ingrediënten voor 4 personen

Bereiding

Zonnebloemolie 400 gram spinazie 2 uien 4 centimeter verse gember 2 eetlepels garam masala (pittig Indiaas kruidenmengsel verkrijgbaar in de super) 1 bakje cherrytomaatjes 400 gram kikkererwten in blik 400 gram kabeljauw filet

Verhit een beetje van de olie in een wok en voeg de rauwe spinazie in delen toe en laat al omscheppend een minuutje meebakken. Doe de spinazie in een vergiet of zeef en druk het vocht er met een lepel uit. Dit vocht mag weg. Snipper de ui en schil en rasp de gember. Verhit de rest van de olie in een hapjespan en roerbak de ui,

gember en de garam masala-kruiden 3 minuten op hoog vuur. Snijd ondertussen de tomaatjes doormidden en voeg ze toe aan het ui-gembermengsel en laat op laag vuur 3 minuten koken. Roer regelmatig. Spoel de kikkererwten af onder de kraan en laat ze uitlekken in een zeef of vergiet. Voeg de kikkererwten en spinazie toe aan de tomaten en laat dit geheel een paar minuutjes op half hoog vuur stoven. Snijd ondertussen de kabeljauwfilets in stukken van 4 tot 5 cm. En schep de vis door het mengsel. Doe het deksel op de pan en verwarm de vis nog 2 minuutjes mee tot ze net gaar is. Gezond en lekker licht. Kcal 320

Kip, kikkererwten en groenten uit de oven Ingrediënten voor 4 personen 3 paprika’s (kleur naar keuze) 500 gram zoete aardappelen 3 rode uien 400 gram kikkererwten in blik 1 eetlepel Italiaanse kruiden (oregano, tijm, rozemarijn, vers kan ook natuurlijk) 2 tenen knoflook in dunne plakjes gesneden 4 eetlepels traditionele olijfolie 1 eetlepel mayonaise 2 eetlepels ketchup of BBQ-saus 400 gram kippendijen 250 gram cherrytomaten 4 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 4

Bereiding Verwarm de oven voor op 190°C. Halveer de paprika’s, verwijder de stelen en de zaden en snijd de paprika in grote stukken (4 x 4 cm ongeveer). Was de zoete aardappelen schoon onder de kraan en snijd in de lengte in dunne partjes van circa 1 centimeter dik. Schil de uien en snijd ze in dunne parten. Doe de kikkererwten in een vergiet, spoel af onder koud stromend water en laat uitlekken. Snijd de kippendijen zonder bot in blokjes (ongeveer 3 x 3 cm). Meng de paprikastukken, knoflook, aardappel, ui, kikkererwten en Italiaanse kruiden met de olie. Breng op smaak met peper en grof zeezout en verdeel over een met bakpapier

beklede bakplaat. Bak ongeveer 35 minuten in de oven, (let op de garing, elke oven is verschillend). Meng de mayonaise met de ketchup of BBQ saus. Neem de bakplaat na 15 minuten uit de oven en schep de kippendijblokjes door het aardappelgroentemengsel. Zet terug in de oven en schep na 10 minuten de tomaatjes erdoor. Bak het geheel nog 10 minuten en haal het uit de oven. Ik vind het er het mooiste uitzien als de hele bakplaat op tafel staat en iedereen lekker kan pakken. Serveer met het mayo-mengsel en eventueel wat gesneden bieslook. Heerlijk dit! Kcal 520

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:09


CULINAIR

Ik ben malende Hoewel het enthousiasme waarmee ik over koffie praat (en schrijf) regelmatig tot gefronste wenkbrauwen leidt, heeft de kop van dit artikel niets te maken met mijn geestesgesteldheid. Nee, ik wil het hebben over een heel belangrijk element bij het maken van koffie: het malen van de bonen. Het ‘zetten’ van koffie betekent niets meer of minder dan dat je water smaken laat onttrekken aan gemalen koffiebonen. Door het malen van bonen vergroot je het oppervlak van de koffie waarmee water in aanraking komt, en in combinatie met een afgemeten volume (het aantal schepjes) bereik je een evenwicht tussen doorloopsnelheid en oppervlakte-omvang. Hou dit even vast.

dat lekkere bakkie koffie streef je naar een bepaald evenwicht tussen (onder meer) zuur en bitter zodat de koffie echt smaakt zoals je dat lekker vindt. Er zijn heel veel variabelen die bepalen hoe koffie uiteindelijk smaakt, maar als ik mij beperk tot de maalgraad, dan begint u mogelijk al een rode draad te ontwaren: als water te snel door de koffie stroomt worden vooral de zure tonen opgenomen en zal de koffie wat zuur kunnen smaken (en omdat er verder weinig is gebeurd ook wat slap en waterig).

Lezers van dit tijdschrift weten ongetwijfeld (…) dat ik al eerder heb geschreven over de smaken die van nature in koffie kunnen voorkomen. Voor nu is het voldoende om samen te vatten dat er bij de extractie van koffie een zekere volgorde is. De zure smaken lossen sneller op in water en zullen dus als eerste aan de gemalen koffie worden onttrokken. De bittere smaken lossen lastiger op en komen pas als laatste vrij. Bij het maken van

Stroomt het water te langzaam door de koffie dan overheerst de bitterheid en krijg je de beruchte straffe bak. Bitter is een sterkere, sneller overheersende smaak, dus bittere koffie ligt altijd op de loer. Voeg de bovenste twee alinea’s bij elkaar en u snapt het meteen. Als u niets verandert aan de hoeveelheid gemalen koffie (vaak een schepje per kopje, al zegt dat niks over de inhoud van het schepje en de grootte van het kopje) en de koffie is wat zuur, dan moet deze wat fijner worden gemalen. Omgekeerd, bij een ongewenste straffe bak moet de maalgraad grover zijn zodat het water iets sneller door de koffie zakt. Wist u dit allemaal al? Dan mag u maling hebben aan dit verhaal.

Frans van Rossum

KOOKTECHNIEK

Hummus maken Hummus, Humus, Hoummous of Hoemoes. Er zijn heel wat spellingen in omloop. Ik gebruik Hummus, gewoon iene miene mutte gedaan en deze kwam er uit. Alle supermarkten verkopen Hummus in de meest exotische smaken. Logisch, want op Hummus valt wat te verdienen en het is heel makkelijk om te maken. Het basisrecept gaat als volgt:

Ingrediënten 800 gram kikkererwten in blik 3 eetlepels Tahini in pot (sesam pasta, in de super te verkrijgen) 2 tenen knoflook Sap van 1 citroen 2 theelepels zout 8 eetlepels (zonnebloem)olie Bereiding Doe de kikkererwten in een zeef, spoel af en laat goed uitlekken. Doe ze samen met de Tahini en de knoflook in de kom van de keukenmachine. Pureer tot een glad mengsel. Voeg het citroensap en zout toe. Voeg de olie in een dun straaltje toe terwijl de machine draait. Proef en breng eventueel verder op smaak met zout.

Kind kan de was doen zo makkelijk en super gezond en lekker met een warm Turks broodje. Mocht u echt geen zin hebben om zelf Hummus te maken probeer dan de producten van Maza eens, naar mijn mening maken zij de lekkerste van allemaal. Hieronder een paar variaties waarmee je Hummus kunt toppen (bestrooien). • • • • • • • •

granaatappelpitjes feta Parmezaanse kaassnippers gesnipperde rode ui komijnpoeder Chili uit de molen paprikapoeder peterselie of bieslook

Groet, Arjen

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 5

5 16-6-2020 18:11:11


CULINAIR Filterkoffie, wie is daar niet mee opgegroeid? Helemaal terug van weggeweest vanwege de pure smaak en positieve gezondheidsaspecten. Met Moccamaster, het oer-Hollandse koffiezetapparaat, zet u altijd hete en aromatische koffie. Dankzij de nieuwe keuze­ schakelaar op de Moccamaster KBG Select zet u de lekkerste kop koffie bij kleine en grote hoeveelheden. Filteren tot in de perfectie In oktober zette Moccamaster het nieuwe KBG-Select-model in de markt, de opvolger van de klassieke KBG 741. Het handgemaakte filterkoffiezetapparaat heeft dezelfde vintage look, maar is geperfectioneerd voor een optimale smaakbeleving. Betere sproeikoppen verdelen druppels gelijkmatiger. Ook meet de vernieuwde warmhoudplaat hoeveel koffie er nog in de kan zit en past daar

de warmteafgifte op aan: nooit meer aangebrande koffie. Met de keuzeschakelaar, die de waterdoorloop kan vertragen, kies je voor het zetten van een volle of een halfvolle pot. Doordat het water trager doorloopt, heeft de koffie langer contact met het water, met een volle koffiesmaak tot gevolg. Optimale smaakbeleving Het oer-Hollandse Moccamaster wordt al meer dan 50 jaar (door producent Technivorm) handgemaakt in Amerongen. De filterkoffiezetapparaten in retro-style

staan voor hoge kwaliteit, een elegant design en een extreem lange levensduur. Moccamaster zet koffie die niet bitter of zuur smaakt. Daarnaast worden alleen de beste, duurzame en recyclebare materialen gebruikt, wat resulteert in een extreem lange levensduur en het perfecte kopje koffie. Niet voor niets heeft elke Moccamaster vijf jaar garantie. In 21 stijlvolle kleuren en verschillende modellen met glas en thermoskan verkrijgbaar. Er is dus een Moccamaster voor elke situatie

thuis of op het werk. Moccamaster koffiezetapparaten worden door veel barista aanbevolen en zijn onlangs bekroond met de Lifestyle Award en ‘Beste uit de test’. Meer weten of lekker winkelen in onze webshop? Kijk op https://webshop.50vitaalplus. nl/product-category/ in-de-keuken/ Of scan de QR-code.

GENIET VAN 5% KORTING MET DE CODE: Magazine3420 Code geldig tot en met 1 september 2020

Lekker winkelen, scan de code

6 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 6

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:14


FINANCIEEL € 4.000 subsidie bij aankoop nieuwe elektrische auto Voor het kopen of privé-leasen van een nieuwe elektrische auto kunnen consumenten € 4.000 aan subsidie aanvragen, voor een tweedehands exemplaar is € 2.000 beschikbaar. Met de subsidieregeling, die vanaf 1 juli ingaat, hoopt het kabinet de aanschaf van elektrische auto’s te stimuleren. “Er zijn steeds meer verschillende elektrische auto’s te koop en ze worden gelukkig steeds goedkoper in het gebruik. Maar veel mensen hikken aan tegen de aanschafprijs”, zegt minister Stientje van Veldhoven (Milieu). Ze hoopt die drempel te verlagen met de subsidie. De auto’s waar de subsidie voor opgaat moeten tussen de € 12.000 en € 45.000 waard zijn en op een volle accu zeker 120 kilometer kunnen rijden. Ook moet de auto enkele jaren van dezelfde eigenaar blijven. Eigenaren die binnen drie jaar van auto veranderen moeten een deel van de subsidie terugbetalen. Leasers krijgen de subsidie per maand uitbetaald. Als zij het contract binnen vier jaar beëindigen, stopt ook de subsidie. Het kabinet had tot 2025 al 250 miljoen euro gereserveerd voor de regeling, afgesproken in het klimaatakkoord. Als het geld op is worden er ook geen nieuwe subsidies uitgegeven, aldus Van Veldhoven. Het subsidiebedrag voor de aankoop van nieuwe auto’s zal de komende jaren geleidelijk teruglopen, omdat elektrische auto’s steeds goedkoper worden. Voor occasions blijft het bedrag € 2.000. Bron: ANP

COLUMN Gerbert Middelkoop FFP RB De risico’s van een werknemer in de coronacrisis Dat het jaar 2020 een apart hoofdstuk in de geschiedenisboeken krijgt, is inmiddels wel duidelijk. De wereld is sinds het begin van dit jaar zwaar getroffen door de uitbraak van het coronavirus. Wat in eerste instantie werd beschreven als iets meer dan een griepje en voornamelijk een klein deel van China trof, heeft zich ontwikkeld tot een regelrechte medische en economische ramp op wereldniveau. Op meerdere fronten zijn de gevolgen van de coronacrisis voelbaar. Mogelijk ook voor u als werknemer. Als werknemer heeft u bepaalde rechten, maar u dient zich daarbij wel een aantal zaken af te vragen. Heeft u nog wel recht op vakantiegeld? Heeft u recht op een eventuele dertiende maand? Hoe zit het met uw vakantiedagen? Kan het salaris verlaagd worden? Wat betekent een vast contract nog? En, wat betekent het voor u als uw baas failliet gaat? Dat zijn nogal wat vragen. Algemeen genomen is de werknemer behoorlijk beschermd in Nederland. Dat is in andere landen wel anders. Het komt erop neer dat uw werkgever niet zomaar kan knabbelen aan verworven rechten die vastliggen in het arbeidscontract of die in de cao zijn afgesproken. Dat geldt ook in de coronatijd. Hoe zit het met vakantiegeld en eventuele eindejaarsuitkering? Het vakantiegeld en de eventuele eindejaarsuitkering moeten dus gewoon worden uitbetaald door uw werkgever. Als de werkgever financiële steun heeft gekregen van de overheid in het kader van corona is dat zelfs een voorwaarde. Ook het verplicht opnemen van vakantiedagen is uit den boze. Daarvoor gelden de normale regels die het bedrijf hanteert. Dus, als werknemer blijf u die rechten gewoon behouden. En het salaris? Een andere belangrijke vraag is of het salaris verlaagd kan worden. Dat kan niet eenzijdig door de werkgever worden beslist. Een aanpassing van het salaris kan alleen in overleg met en na goedkeuring door bijvoorbeeld de ondernemingsraad. Of als de werkgever rechtstreeks een offer van u als werknemer vraagt en u daarmee akkoord gaat. Hoe werkt het bij faillissement van je werkgever? Het niet akkoord gaan met een verlaging van salaris kan als gevolg hebben dat het bedrijf waar u werkt failliet gaat en dan bent u verder van huis. Als de werkgever toch failliet gaat, zit u dan zonder inkomen? In principe niet. Het UWV neemt dan de salarisbetaling over, vanaf het moment dat het dienstverband is opgezegd tot maximaal zes weken daarna. Daarna volgt de werkloosheidsuitkering en die is, afhankelijk van de situatie, voor de één korter dan voor de ander. Wat betekent een vast contract nog? Een vast contract geeft nog altijd een betere bescherming dan een tijdelijk contract. Daarin is geen verandering gekomen. In grote lijnen mag gesteld worden dat u als werknemer behoorlijk goed beschermd wordt. In zijn algemeenheid maar ook tijdens de coronacrisis. Het verlies van uw baan door de onzekere economische situatie behoort echter door de coronacrisis wel meer tot de mogelijkheden dan voorheen. Laat u over een situatie van werkloosheid goed voorlichten. Wat heeft u nog te besteden en hoe ontwikkelt de financiële situatie zich na verloop van tijd. Hoe lang heeft u recht op een uitkering ingevolge de WW en wanneer belandt u mogelijk in de bijstand. En aan welke voorwaarden moet u voldaan? Nog meer dat voorheen is het goed om over de financiële consequenties van bepaalde situaties na te denken. Een financieel planner helpt u daar gerbert@lt-advies.nl graag bij.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 7

7 16-6-2020 18:11:15


FINANCIEEL

Is het verstandig om in de huidige markt een andere woning te kopen?

Een simpele vraag maar met een complex antwoord. Om over deze simpele vraag iets zinnigs te kunnen zeggen, moeten we kijken naar verschillende factoren. Hoe zit het met de vraag en het aanbod van woningen? Zijn er genoeg, te veel of te weinig woningen? Met andere woorden: kunnen we prijsdalingen verwachten door bijvoorbeeld wegvallende vraag? Of is er een tekort aan woningen zodat de prijs nog kan stijgen? We moeten ook kijken naar de hypotheekrente. Zal die gaan stijgen of dalen? Als het moeilijker wordt om een hypotheek te krijgen, zal er ook minder vraag naar koopwoningen zijn. Hoe zit het met de werkgelegenheid? Als die fors afneemt, zijn er minder mensen die een huis kunnen kopen. Als zij al een huis hebben, is het maar de vraag of ze er in kunnen blijven wonen. Als er daardoor veel huizen op de markt komen, kan dat tot prijsdruk leiden. Met alle factoren moet rekening worden gehouden. Huizenmarkt Nederland heeft zo’n 7,7 miljoen woningen, waarvan net iets meer dan de helft een koopwoning in particulier bezit betreft. Van deze 4,3 miljoen koopwoningen is ongeveer 80% van de woningen gefinancierd met een hypotheek. Dit betekent dat de hoogte van de hypotheekrente invloed zal hebben op mogelijke koop of verkoop van deze woningen. Wat verwachten we van de prijs van koopwoningen? Verschillende deskundigen hebben zich daarover uitgesproken, waaronder economen van diverse banken, deskundigen van makelaarsorganisaties, het Economisch Bureau voor de Bouw en experts van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Over het algemeen zijn de ‘wijze heren’ van mening dat de vraag naar koopwoningen nog altijd groter is dan het aanbod. Er zijn de afgelopen jaren

8 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 8

structureel te weinig huizen gebouwd. Dat is er door de coronacrisis niet beter op geworden. De coronacrisis heeft mogelijk tot gevolg dat de bouwproductie met 15% daalt (en dat er 40.000 banen verloren gaan in de bouw). Ook heeft het CBS berekend dat er tot 2035 ongeveer 1 miljoen Nederlanders bijkomen, waarvan drie op de vier naar de grote stad trekt met de wens om daar een woning te betrekken. Voor 2020 wordt nog een lichte stijging van de woningprijs (zo’n 3,5%) verwacht, maar voor 2021 wordt een tijdelijke daling voorzien. Factoren zoals het tekort aan koopwoningen moeten, zo denken de meesten, ervoor zorgen dat de prijzen daarna stabiliseren en weer verder groeien. Bij aankopen voor de korte termijn lijkt men dus licht negatief, bij aankopen voor de langere termijn is de consensus positief. Hoe zit dat dan met de hypotheekrente? Rente voorspellen is nagenoeg onmogelijk. Rente wordt namelijk beïnvloed door een veelheid van factoren, vaak ook onverwachte. Degenen die zich wel aan een voorspelling wagen, doen dat meestal voor de korte termijn, soms drie maanden, soms een jaar. We zien ook dat er door de coronacrisis enorm veel geleend wordt om de economie te steunen. Dat betekent dat geld schaarser wordt. En wat schaars wordt, wordt duurder. Het lijkt dus logisch om te veronderstellen dat de algemene rente zal stijgen en daarmee ook de hypotheekrente. Of dit ook werkelijk gaat gebeuren weet niemand. Ook als de inflatie zou toenemen, zie je vaak een stijgende rente. Maar, met economieën die in recessie zijn (waar de economische groei verdwenen is en waar we een krimp zien), ligt inflatiedruk niet voor de hand. Vanuit die hoek wordt dan ook nauwelijks een stijging van de rente verwacht. Onzekerheid in de economie kan de rente wel opdrijven. Zo lijken er al met al twee factoren te zijn die wijzen op een mogelijke rentestijging en een die

wijst op een gelijkblijvende rente. Wat is dan wijsheid voor de huizenkoper? Historisch gezien staat de rente erg laag. Kijkend naar maandelijkse kosten bij een hypotheekrente van tussen de 1% en 2% is dit een lage last. Die 1% of 2% is iets van nu en zal niet altijd zo blijven, dus wie de kans krijgt kan zekerheid kopen (20 of 30 jaar vastzetten) tegen een betrekkelijk lage prijs. Is het verstandig om een huis te kopen in coronatijd? Allereerst spelen in het vraagstuk de persoonlijke omstandigheden een rol. Hoe zit het met het werk? Is de verwachting dat het inkomen kan worden gehandhaafd of is ontslag op korte termijn een risico. Is er een financiële buffer of niet? En is er bij verkoop van de woning een overwaarde te verwachten? Vragen die allemaal een rol spelen en waar rekening mee moet worden gehouden. Naast de persoonlijke (financiële) situatie dient rekening te worden gehouden met de externe factoren die de woningmarkt en de hypotheekmarkt bepalen. Alleen als alles wordt meegewogen kan een gefundeerde beslissing omtrent het kopen van een woning worden gemaakt. De conclusie dat het lastig is om alle puzzelstukjes op de juiste plek neer te leggen is wel duidelijk. Er spelen veel factoren een rol. Daarbij is het door de coronacisis moeilijk in te schatten hoe de economie, de werkgelegenheid, de huizenmarkt en ga zo maar door zich zullen ontwikkelen. Hulp inschakelen van een gecertificeerd financieel planner kan helpen. Ondanks dat ook een financieel planner geen glazen bol heeft (voor een goede blik op de toekomst) kan hij u wel bijstaan bij het maken van een weloverwogen keuze. Wilt u meer weten, neem dan gerust contact op met Gerbert Middelkoop, belastingadviseur en financieel planner, 06 13 01 04 20.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:15


GEZONDHEID ROUWEND

HART Ik ben Lenny, 57 jaar. Na een scheiding heb ik het geluk weer gevonden. Wat was het leven fijn samen. Tot de dag dat we hoorden dat je ongeneeslijk ziek was. Zo ziek, dat je na 5 maanden overlijdt. In ROUWENDHART schrijf ik mijn ervaringen over het gemis van mijn grote liefde.

Mijn grote bruine vriend … Als pup kwam Milo, onze grote bruine labrador in ons gezin. Wat een verrijking van het gezinsleven! Onze vier kinderen waren de koning te rijk met deze aanwinst. Zelfs het uitlaten was geen probleem (in het begin dan). Nu de kinderen uitgevlogen zijn en jij er niet meer bent, ben ik alleen met Milo. Ondanks zijn leeftijd brengt hij toch een stukje leven in huis. Vaak krijg ik de vraag of ik iets aan Milo merk nu jij er niet meer bent? Ach, is dan mijn standaard antwoord … “ik geloof het niet”. Hij wordt oud, wat dementerend, ziet niet meer zo goed, loopt wat mank en hoort niet meer zo goed maar verder … Totdat ik gistermiddag heerlijk op de bank een dvd aan het kijken was. Meestal ligt Milo in zijn mand maar vanmiddag was dit anders. Met zijn mooie kop lag hij in de vensterbank. Iets wat hij altijd deed als jij bijna thuis kwam uit je werk. Het leidde mij af van de film en even dacht ik waarschijnlijk hetzelfde als Milo. Zou de auto zometeen de oprit weer oprijden en zou jij gewoon uitstappen met je koffer in je hand? Zou je naar me zwaaien, binnenkomen, mij een kus geven en Milo een dikke knuffel geven? Heel even leek dat moment dichtbij. Kon ik maar even in die mooie bruine hondenkop kijken en zien of hij dezelfde gedachte heeft en misschien zelfs dezelfde pijn voelt. Zou een rouwend hart alleen iets voor mensen zijn? Ik geloof er niets van. Heel even deze middag voelde ik dat Milo er ook een heeft. We zijn lotgenoten onder één dak. Samen voelen we de mooie herinneringen aan jou en dat zijn er heel veel. Wat genoten Milo en ik van jouw aandacht en van die warme hand over onze bol. Zo droom ik nog even verder. De dvd loopt zoetjesaan naar het einde van de film. Heb ik iets gemist? Van de film wel maar in mijn hoofd was de film van Milo en mij er één die ik nooit had willen missen …

COLUMN Olga Commandeur Vitaliteitscoach Heel Nederland Thuis in Beweging! Die corona toch!

Echt heel Nederland moet nu anders denken, handelen en leven. Grotendeels speelt het leven zich nu binnenshuis af met alle beperkingen, maar … ook mogelijkheden. Nu ben ik persoonlijk toch iemand die kijkt en onderzoekt wat er nog wel kan en niet blijft hangen in wat ik niet meer kan. Maar ook ik ontdek verborgen vaardigheden van mezelf en een nog grotere creativiteit dan ik dacht te hebben. Al mijn opdrachten in het land, die voornamelijk in zorginstellingen plaatsvinden, werden heel begrijpelijk stuk voor stuk gecanceld. Dus ik dacht zeeën van tijd over te houden. Maar niets is minder waar, ik heb het drukker dan ooit. Want ik word van alle kanten benaderd om hart-onder-de-riem-stekende videoboodschappen in te spreken om allerlei initiatieven te ondersteunen die mensen, ouderen en jongeren, in beweging proberen te krijgen en te houden. Ik heb een probleem: ik kan geen ‘NEE’ zeggen. Dus maakt de videocamera van mijn gsm overuren. Ik vind het nog leuk ook om te doen en ga het steeds leuker vinden en het gaat mij steeds makkelijker en sneller af. Dat is mijn positieve bijdrage aan alle corona-ellende. Wat ik nu heel goed merk is dat de boodschap ‘dat we meer moeten bewegen voor onze gezondheid’ bij een grote groep Nederlanders is doorgedrongen. Want in het begin van dit coronatijdperk moesten afleveringen van Nederland in Beweging plaatsmaken voor het coronajournaal. Henk Krol (toen nog van 50+) heeft daar Kamervragen over gesteld omdat deelnemers aan het programma hun beweegkwartiertje moesten missen, juist nu in deze heftige periode. Jan Slagter, baas van Omroep MAX, heeft daarop het uitzendschema verhoogd van twee maal naar drie maal per dag. Bovendien heb ik samen met de redactie besloten om als personal coach extra (oude) afleveringen aan te bieden met meer achtergrondinformatie, tips en extra oefeningen op de website van MAX Vandaag met als titel: Heel Nederland Thuis in Beweging! Tevens presenteer ik elke week op de donderdag om 18.15 uur een live sessie van een kwartier op de facebookpagina van Omroep Max. Uit alle reacties maken wij op dat ook de jongeren, die eerst een beetje lacherig over het programma deden, nu met ons meedoen. Daarbij vol respect ontdekken dat het soms best wel ‘pittig’ is en heerlijk om te doen nu ze niet naar de sportschool kunnen. En dan het project: ‘Hou Ritme Tegen Corona’! met André Rieu als ambassadeur. Samen met André bied ik dansbewegingen aan op zijn bekende uitvoeringen met het hele orkest van de Macarena, YMCA, Zwum-Zwum en de Sirtaki. Elke dag een nieuw stukje dans te zien bij het Ouderen Journaal van Jan Slagter. Van mij mag deze coronacrisis snel voorbij gaan, maar alle positieve en creatieve beweeginitiatieven mogen blijven bestaan. Blijf bewegen om zo je weerstand te verhogen tegen het coronavirus. Heel veel sterkte en gezondheid. https://www.maxvandaag.nl/heel-nederland-thuis-in-beweging/ https://www.maxvandaag.nl/tag/hou-ritme-tegen-corona/

Groet, Lenny rouwendhart.wordpress.com 5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 9

9 16-6-2020 18:11:19


GEZONDHEID

EEN NATUURLIJKE OPLOSSING TEGEN NACHTELIJKE MAAGZUURKLACHTEN

Bij een slaappositie op de rechterzijde stroomt maagzuur sneller naar de slokdarm, wat de ongemakken van brandend maagzuur veroorzaakt. Als u op de linkerzijde slaapt, loopt er minder maagzuur de slokdarm in. Dit komt doordat de slokdarm zich in deze positie boven de maag bevindt, waardoor u geen last heeft van brandend maagzuur. LEFT is een klein lichtgewicht (10 gram) apparaatje, die u ‘s nachts op uw borstbeen draagt middels een dubbelzijdige medische hyper-allergene plakker. LEFT monitort uw slaappositie en traint u om op

uw linkerzijde te slapen. Het geeft een zachte trilling (vibratie) af op het moment dat u op uw rechterzijde ligt. Mensen veranderen tijdens het slapen gemiddeld 2-4 keer per uur van positie. Door LEFT iedere nacht te gebruiken, slaapt u steeds vaker en langer op uw linkerzijde. LEFT is in samenwerking met Professor A. Bredenoord van het UMC Amsterdam ontwikkeld. Koop een LEFT voor � 29,90 inclusief 10% korting met de code: www.deleft.nl 50vitaalplus

MAAGZUUR SLOKDARM ZUUR KOMT DE SLOKDARM BINNEN

Rechterkant slaappositie

ZUUR KOMT NIET IN DE SLOKDARM

MAAGZUUR

MAAGZUUR

Linkerkant slaappositie

De prostaat Iedere man heeft een prostaat. En die prostaat kan vroeg of laat tot problemen leiden. Plasklachten als gevolg van een prostaatvergroting bijvoorbeeld. De prostaat wordt dus vooral in verband gebracht met problemen. Maar waarom hebben mannen eigenlijk een prostaat? De prostaat is een klier die vlak onder de blaasuitgang en om de plasbuis heen ligt. Je kunt het vergelijken met een appel waar het klokhuis is uitgeboord, alleen is de prostaat ongeveer zo groot als een walnoot. Aan de voorkant ligt de prostaat tegen het schaambeen aan, aan de achterkant tegen de endeldarm.

derdeel uit van het mannelijke voortplantingssysteem. Bij een zaadlozing komen de zaadcellen in het prostaatvocht naar buiten. Het prostaatvocht zorgt ervoor dat de zaadcellen levend de eicellen van de vrouw kunnen bereiken. De functie van de prostaat ligt vooral in de vruchtbaarheid en minder in de seksualiteit.

Voortplanting De functie van de prostaat is het vervoeren van zaadcellen. De prostaat maakt dan ook on-

Bij het klaarkomen worden de zaadcellen naar de prostaat gepompt. Daar worden ze vermengd met het prostaat-

10 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 10

vocht. Bij de ejaculatie trekt de prostaat samen en wordt het sperma (zaadcellen in prostaatvocht) door de plasbuis naar buiten geperst. De blaashals wordt ook samengetrokken waardoor het sperma niet in de blaas kan stromen.

dit tot een dusdanige, goedaardige vergroting dat ze er last van krijgen. Meestal gebeurt dit rond het 50ste levensjaar. Doordat de prostaat om de plasbuis heen ligt, kan het de plasbuis vernauwen en dus tot plasklachten leiden.

Eigenlijk is de prostaat geen klier, maar een verzameling van miljarden kleine kliertjes (buisjes). Deze produceren met zijn allen het prostaatvocht. Om die kleine buisje zit een kapsel. In het kapsel zitten kleine spiervezeltjes die mogelijk een functie hebben bij de zaadlozing.

Normaliter bevat de prostaat ongeveer 15 milliliter; na vergroting zijn volumes van 100 milliliter geen uitzondering. Naast goedaardige vergroting bestaat ook een kwaadaardige vergroting: prostaatkanker. Tot slot kan de prostaat ook ontsteken (prostatitis).

Vergroting Vanaf de geboorte is de prostaat al aanwezig, maar dan nog heel klein. Onder invloed van het mannelijke geslachtshormoon testosteron groeit de prostaat in de puberteit uit tot volwassen grootte. Bij 30 procent van de mannen leidt

Als er geen testosteron meer aangemaakt wordt in het lichaam dan zal de prostaat niet groeien. De prostaat kan in sommige gevallen zelfs weer krimpen. Bron: www.gezondheidsnet.nl/ www.prostaat.nl

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:19


JURIDISCH KORT VERHAAL Brengen scherven echt geluk? Johan is een zonaanbidder. Bijna maniakaal. Elke vakantie sleurt hij vrouw en kinderen mee naar het zuiden. Een paar weken, liefst een maand genieten. Zon, zon, zon en nog eens zon. Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal het maakt niet uit. Als er maar veel zon is. En het mag niet te duur zijn. Eerst met de tent, later de vouwwagen en nog later de caravan en met de camper is die hobbel wel te nemen. Van huis uit namen Johan en zijn vrouw Marieke altijd levensmiddelen mee. Dat wil zeggen, ze propten alles vol met kaas, gele vla, pindakaas en hagelslag en ter plekke kochten ze groente, vlees en wijn. Vooral veel wijn want ja, die kost daar in het zuiden nu eenmaal een schijntje. Zo ging het jaren totdat Johan besloot dat hij in Zuid-Frankrijk wilde gaan wonen. Hij had een verwaarloosde camping op het oog die hij in een subtropisch paradijs wilde veranderen. Niemand van de familie voelde verder maar iets voor het plan. De kinderen vonden het ronduit vreselijk. “Ik ga liever nog naar de maan”, snotterde de jongste. In het gezin was de sfeer om te snijden. Johan trok zich er niets van aan. Zijn besluit stond vast, niets of niemand kon hem stoppen. In Zuid-Frankrijk ging hij het helemaal maken. Zijn droom moest werkelijkheid worden. Hij kocht de camping La Forêt vlakbij een slaperig dorpje, Issac, in de buurt van Bergerac. De weinige gasten die op de camping kwamen waren voornamelijk Fransen die niet teveel eisen stelden en de drukte van de stad wilden ontvluchten. Maar dat zou anders worden … Johan was een stoere bouwvakker en doe-het-zelver van het soort dat niets te dol is. Van zijn familie had hij weinig medewerking te verwachten. De kinderen mokten en zijn vrouw raakte tamelijk depressief. Marieke dacht alleen maar aan wat ze allemaal miste. Johan daarentegen hoopte dat dat wel weer goed zou komen als alles op de camping eenmaal op orde was. Hij werkte dag en nacht als een gek en nodigde een aantal maten uit; stevige kerels die hun mannetje stonden als het op klussen aankwam. En de camping groeide en groeide. Er werden eenvoudige hutten in elkaar gezet, plekken in orde gemaakt voor tentjes, caravans en campers. Een groot sanitairgebouw voor wassen en plassen. Zelfs Marieke begon er een beetje schik in te krijgen. En dan moest het klapstuk nog komen: het restaurant met ontspanningsruimte voor optredens, een kleine bibliotheek en een campingwinkel. Toen dat klaar was, nodigde Johan het hele dorp en de burgemeester uit voor de feestelijke opening. De sfeer was geweldig, totdat de burgemeester tijdens zijn toespraak (te veel drank) struikelde en achteruit door de grote glazen deuren viel. Hij lag midden in het glas, maar had zich wonder boven wonder niet bezeerd. “Un miracle!” Maar toen Johan gedienstig aansnelde om hem te helpen, waren de wonderen op. Het scherpe glas sneed op verschillende plekken in Johans arm en hij bloedde zo dat hij bewusteloos raakte. De paniek was groot en met een vliegende ambulance ging hij naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Marieke naast hem in de ambulance, zette in gedachten de camping te koop. Floris Faas

COLUMN Mr. A.P.F. de Zwart Notaris Geen kinderen en geen testament? Advies: maak wél een testament met een ‘rampenclausule’!

Als ik een gesprek heb met partners die gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan en geen kinderen hebben, merk ik vaak dat men verbaasd is dat het toch verstandig is een testament te maken. “We hoeven toch geen testament, we zijn toch getrouwd en we hebben geen kinderen!!” Volgens de wet erft u van elkaar als u gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan en geen kinderen heeft. Dus daar hoeft u geen testament voor te maken. Wat wel kan gebeuren is dat u gelijktijdig met elkaar overlijdt of dat eerst één van u beiden overlijdt en vervolgens de langstlevende van u beiden. Gelijktijdig overlijden Als u echt gelijktijdig mocht overlijden dan erft u niet van elkaar. Uw nalatenschap gaat dan naar uw ouders, broers en zusters (dan wel uw neven en nichten, als een broer of zuster voor u mocht overlijden bijvoorbeeld). Als daar geen erfgenamen zijn, komt verdere familie van u als erfgenamen in uw nalatenschap op. Dit kunnen familieleden zijn, die u niet eens kent. Als u wil afwijken van de wet, dus het anders wil regelen moet u een testament maken. Overlijden na elkaar Als een van u beiden overlijdt dan erft de ander alles. Als de langstlevende daarna overlijdt dan gaat alles naar de familie van die langstlevende. Dus dat zijn dan de ouders, broers en zussen van die langstlevende, zoals hiervoor omschreven. Als ik dit tijdens het gesprek uitleg dan vindt men dat vaak niet eerlijk, omdat het in geval partners kort na elkaar overlijden, vaak toeval is, welke partner als eerste overlijdt en welke als langstlevende. En daarmee is het ook toeval en vindt men het niet redelijk, dat de erfenis geheel naar de familie van die langstlevende gaat en de familie van de eerst overledene geheel buiten spel staat. Een uitspraak van het Hof Den Haag van 12 mei 2020 heeft duidelijk gemaakt, dat het hof zich strikt aan de wet heeft gehouden. De vrouw in dit proces kwam als eerste te overlijden, wegens voedselvergiftiging tijdens de huwelijksreis en haar enige erfgenaam volgens de wet was haar man. Zeer kort daarna kwam de man ook door voedselvergiftiging te overlijden. Zijn totale vermogen (dat nu dus bestond uit de nalatenschap van zijn kort daarvoor overleden vrouw en zijn eigen vermogen) ging in het geheel naar de familie van de man. De familie van de vrouw kreeg niets. Dit had voorkomen kunnen worden door in het testament deze situaties te regelen. Wat wenst u als u gelijktijdig met elkaar overlijdt en wat wil u als één van u beiden als langstlevende komt te overlijden? Deze wensen legt u dan vast in uw testament. Omdat dit soort situaties zich met name bij een ramp voor kunnen doen en ook in de huidige coronatijd actueel kan zijn, wordt het ook wel de ‘rampenclausule’ genoemd die u in het testament kunt regelen. Dus wenst u niet dat uw vermogen naar één kant van de familie gaat, maak dan een afspraak en maak een testament met de rampenclausule. Voor vragen en advies graag eerst even telefonisch contact, 0572-363619.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 11

11 16-6-2020 18:11:21


K U N S T & C U LT U U R

Mancini

In gedachten verzonken, De Mesdag Collectie, Den Haag

Antonio Mancini, ‘Zelfportret met bord’, ca. 1880, Jack Kilgore & Co., New York

Op 13 maart jl. zou in De Mesdag Collectie de tentoonstelling Mancini. Eigenzinnig & Extravagant openen, maar als gevolg van de coronamaatregelen sloot het museum uitgerekend die dag zijn deuren. Met de versoepeling van de maatregelen opende De Mesdag Collectie begin juni weer voor het publiek en kan de nooit geziene tentoonstelling eindelijk in het echt bewonderd worden, tot en met 20 september 2020. De Italiaanse kunstenaar Antonio Mancini (1852-1930) was zijn tijd zo ver vooruit dat het publiek perplex stond van zijn schilderijen. Hij gooide hoge ogen bij de internationale high society, die zich maar al te graag door hem liet portretteren. Een van Mancini’s bewonderaars was de Haagse schilder en kunstverzamelaar Hendrik Willem Mesdag, die over een periode van twintig jaar zo’n 150 werken van Mancini naar Nederland liet komen. Niet alleen voor zichzelf, maar ook om ze tentoon te stellen en te verkopen. De tentoonstelling Mancini. Eigenzinnig & Extravagant geeft een overzicht van Mancini’s turbulente leven en werk aan de hand van schilderijen van Italiaanse

12 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 12

circusjongens, grandioze portretten en bijzondere brieven uit een recente particuliere schenking aan het Van Gogh Museum. Een groot aantal schilderijen in de tentoonstelling is voor het eerst in Nederland te zien. Voor het eerst in Nederland De Mesdag Collectie in Den Haag belicht het leven en werk van Mancini aan de hand van circa veertig schilderijen, pastels, tekeningen en brieven, waarvan negen werken uit eigen collectie. De tentoonstelling schetst een beeld van Mesdag als Mancini’s Haagse mecenas, van Mancini in zijn eenvoudige atelier in Rome en van de internationale beau

Antonio Mancini, ‘Acrobaat met viool (Portret van Luigi Gianchetti)’, 1878, Kunsthandel Bottegantica, Milaan

monde die Mancini portretteerde in overweldigende buitenhuizen en stadspaleizen. Werken als Zelfportret met strootje (ca. 1880, privécollectie, met dank aan kunsthandel Bottegantica, Milaan), Markies Del Grillo (1889, The National Gallery, Londen) en Portret van Hugh Lane (1906, Dublin City Gallery The Hugh Lane) zijn voor het eerst in Nederland te zien. Evenals twee van de borden die Mancini in restaurants beschilderde als hij platzak was, bij wijze van betaling. Bijzondere schenking Uniek in de tentoonstelling zijn twee brieven van John Jacobson, een jonge Nederlandse kunstenaar die in 1893 enkele maanden bij Mancini in Rome verbleef en hierover aan Hendrik Willem en Sientje Mesdag verslag deed. Hij beschrijft Mancini’s bijzondere manier van werken en zijn temperamentvolle karakter. Beide brieven zijn onlangs geschonken aan het Van Gogh Museum, beheerder van De Mesdag Collectie.

Publicatie Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Mesdag & Mancini, geschreven door gastconservator Adrienne Quarles van Ufford. Het boek belicht zowel de kunst van Mancini als zijn turbulente leven. Nederlands-Engelse uitgave, 96 pagina’s, rijk geïllustreerd, € 19,95. Uitgever: Van Gogh Museum. Boekhandelseditie: Waanders Uitgevers, Zwolle. ISBN 978 94 6262 298 2. Veiligheid bezoekers De veiligheid van de bezoekers en medewerkers staat voorop in De Mesdag Collectie. Om dit te garanderen zal het museum een beperkt aantal bezoekers per dag ontvangen. Tickets zijn uitsluitend via de website van het museum verkrijgbaar, hierdoor wordt het aantal bezoekers gereguleerd en verspreid over de dag. www.demesdagcollectie.nl

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:26


KUNST & CULTUUR ARTS IN CINEMA SEIZOEN 2020 Arts in Cinema is een serie spraakmakende documentaires over internationale top-exposities en bevlogen kunstenaars. Deze documentaires zijn verweven met biografieën en bieden, direct vanuit musea, exclusieve beelden achter de schermen. De films zijn informatief, toegankelijk en onderhoudend en bieden een meeslepende, filmische reis langs ‘s werelds meest geliefde kunst en hun makers. In 2020 brengt Arts in Cinema 9 kunstfilms uit in de bioscoop.

Renoir, Sentier dans la bois, circa 1874-1877

SECRET IMPRESSIONISTS

Nu in de bioscoop

Van veelgeprezen tentoonstellingen naar 50 ongeziene meesterwerken die nu voor het eerst getoond worden: Manet, Caillebotte, Renoir, Monet, Cézanne, Signac, Sissley en Berthe Morisot. De film vertelt het verhaal van de kunstrevolutie die het Impressionisme veroorzaakte. Het verhaal wordt verteld door middel van vijftig schilderijen, verborgen schatten die voorheen niet toegankelijk waren voor het grote publiek, die nu te zien zijn in Palazzo Bonaparte te Rome, in een tentoonstelling met dezelfde titel. Hoe zagen de Impressionisten de wereld? Hoe was de aanvankelijke reactie op hun werk? Hoe verliep het traject van afkeer van zowel kunstcritici als het grote publiek naar de massale verering (in een tijdsbestek van slechts enkele jaren!) door de wereldwijde kunstgemeenschap? De twee curatoren van de tentoonstelling, Claire DurandRuel en Marianne Mathieu, leiden de kijkers langs een complexe weg, waar allerhande beelden samenvallen met commentaren van experts, historici, kunstenaars en andere mensen die ieder hun eigen link hebben met de moderne kunst- en visuele wereld. De kunstwerken in deze tentoonstelling, van Manet, Caillebotte, Renoir, Monet, Cézanne, Signac, Sisley en Berthe Morisot, vormen het begin- en eindpunt van deze intense beschouwing van het levenspad van elk van de genoemde schilders, alsmede van de specifieke kenmerken van het Impressionisme.

Rijksmuseum presenteert nieuwe aanwinst bij heropening Vanaf 1 juni presenteert het Rijksmuseum een nieuwe aanwinst op de Eregalerij: Bloemstilleven met een keizerskroon in een stenen nis (1613) van de zeventiende-eeuwse schilder Jacob Vosmaer. Het grote monumentale schilderij wordt beschouwd als het beste werk van de kunstenaar. Door deze aanwinst is het Rijksmuseum voor het eerst in staat om op het hoogste niveau een schilderij te tonen dat aan de wieg stond van het genre waar de Nederlandse schilderkunst zo beroemd om zou worden: het bloemstilleven.

Jacob Woutersz Vosmaer (1584–1641) Bloemstilleven met een keizerskroon in een stenen nis olieverf op paneel, 1613 Eind vorig jaar kreeg het Rijksmuseum de mogelijkheid het werk uit particulier bezit te verwerven. De verwerving is tot stand gekomen dankzij de steun van een aantal begunstigers. Het bloemstilleven van Vosmaer is vanaf 1 juni op de Eregalerij te bewonderen, samen met andere stillevens van gedekte tafels die eerder zijn aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt.

Bloemstilleven Het bloemstilleven wordt beschouwd als een typisch Nederlands genre. Hoewel de Vlaming Jan Brueghel de Oude eind zestiende eeuw de eerste kunstenaar in de Nederlanden was die zich specialiseerde in het schilderen van bloemboeketten, waren het kort na 1600 de meesters in de noordelijke gewesten, zoals Ambrosius Bosschaert, Jacques de Gheyn en Roelant Savery, die het genre verder ontwikkelden en vervolgens tot grote bloei brachten. De Delftse schilder Jacob Woutersz Vosmaer behoorde tot deze vroege pioniers die meer aandacht aan het volume van de bloemen en de ronding van het boeket besteedden. Met zijn monumentale formaat, rijke detaillering en beweeglijke bloemen vormt Bloemstilleven met een keizerskroon in een stenen nis een cruciale schakel tussen de weel-

derige Vlaamse stillevens uit de periode rond 1600 en de meer naturalistische Nederlandse bloemstillevens in de eerste helft van de zeventiende eeuw. Onmisbare steun Het Rijksmuseum verbindt mensen, kunst en geschiedenis. Het Rijksmuseum beheert, conserveert, restaureert, onderzoekt, verzamelt, publiceert en presenteert. Schenkingen en nalatenschappen van particulieren, fondsen, (familie)stichtingen, de overheid en het bedrijfsleven zijn en blijven daarbij essentieel. Meer dan ooit is duidelijk dat het museum niet zonder zijn begunstigers kan. Het Rijksmuseum is ongelooflijk dankbaar voor alle begunstigers die zich met het museum verbonden hebben.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 13

13 16-6-2020 18:11:35


K U N S T & C U LT U U R

Kunst als communicatievorm

Rite of Passage Van verleiding tot persoonlijk verlies, dementie of onvoorwaardelijke liefde: de Soester kunstenaar Loek van Walsem ziet zijn kunst als pure vorm van communicatie. “Als iemand geraakt wordt door mijn kunst of aan het denken wordt gezet, word ik hier zelf weer door geraakt, en inspireert mij dat tot meer.”

Loek van Walsem

Balance of Life

14 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 14

Wie is kunstenaar Loek van Walsem? Als jongetje wist hij nog niet waar zijn passie of ambities lagen. Loek van Walsem was op 6-jarige leeftijd een dromer met heel veel creatieve ideeën waarin hij, zo blijkt later, zijn energie en fantasie kwijt kon. Op 14-jarige leeftijd kreeg hij voor het eerst van zijn vader een oude camera in handen geduwd en al snel maakte hij zijn eerste beelden, zomaar voor de lol. Eerst in zwart wit en later ook in kleur. Hij zag al snel dat de manier waarop een foto gemaakt wordt van groot belang is voor het eindresultaat. Schuiven met het onderwerp, spelen met lichtinval tot een steeds mooier beeld ontstond. Creëren vanuit niets, bijzonder beeld maken van alledaagse onderwerpen zó dat

het opvalt, eruit springt. Voor van Walsem is het belangrijk dat het iets extra’s toevoegt; een goede foto laat iets achter, raakt en zet aan het denken. De magie van het beeld had hem direct te pakken. Hij wist het meteen “dit ga ik voor de rest van mijn leven doen.” In 1990 kwam hij in aanraking met professionele fotografie. Hij kon onverwacht terecht bij een bekende schoolfotograaf in Bussum. Hier leerde hij portretten maken door te kijken naar gezichten en zo de juiste expressie te vangen, leerde goede afdrukken te maken en ontmoette inspirerende collega’s die motiveerden zelfstandig te gaan werken. Twee jaar later opende hij zijn eerste studio in Soest, het bedrijf groeide en 14 jaar later verhuisden ze naar een groot pand aan de Kerkstraat. Vele bekende Nederlanders vonden hun weg naar de studio. Onder de naam 1xmodel maakte Van Walsem hier met zijn team 10 jaar lang met veel plezier glamour make-overs. Maar er ontstond meer behoefte om emoties in zijn werk tot uiting te kunnen brengen. Zo ontstond ‘Focus on the Soul’. “Een zwart/wit portret

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:36


K U N S T & C U LT U U R

Drawn into Temptation

Faded Mind dat puurheid uitstraalt, waarbij het innerlijke gevoel naar voren komt” aldus Van Walsem. De stap naar kunst was een logisch vervolg, zijn artistieke brein ontplofte van nieuwe ideeën. “Na bijna 30 jaar strakke lijnen en scherpte gebruikt te hebben om mijn zakelijke opdrachten en portretten op een zo authentieke en creatieve mogelijke manier te interpreteren, creëer ik nu mijn fotografische kunst juist door het maken van vloeiende bewegingen, zodat in de onscherpte een nieuw beeld ontstaat.” In 2016 deed de gelegenheid zich voor nog een keer te verhuizen naar zijn huidige atelier aan de Prins Bernhardlaan 41 te Soestdijk waar Van Walsem meer tijd kreeg zich aan zijn kunst te wijden. Zijn werken karakteriseren zich door de unieke stijl van fotograferen, waarin beweging uitdrukking geeft aan de energieën en emoties.

“Mijn kunst is geïnspireerd op een gepassioneerd leven en de balans die iedereen hierin probeert te vinden.” Het eerste kunstwerk dat hij maakte heet ‘Balance of life’. Hierbij gaat het volgens Van Walsem letterlijk over het leven van een gepassioneerd bestaan met hierin de onvermijdelijke keuzes tussen licht en donker, vaak omhult met en gedreven door liefde en seks en de balans die wij allemaal hierin proberen te vinden. “Onderdelen uit deze balans van het leven leg ik vast in mijn kunst. Ik heb zelf ervaren hoe het is om een dierbare te zien strijden tegen dementie, en hoe hij zijn geest stapje voor stapje aan het verliezen was. Dat werd ‘Faded mind’. Dit kunstwerk geeft alles weer over het langzaam wegglijden, het verliezen van je helderheid en wijsheden en het pijnlijke besef dat het onom-

keerbaar is. Deze emotie inspireert mij en houdt mij vast net zolang tot ik gecreëerd heb zoals het in mijn hoofd is.” Loek van Walsem is een bijzonder positief ingesteld persoon, met een krachtig zelfvertrouwen en een duidelijk doel: “Ik wil mensen raken met mijn kunst. De emotie van een mens, die geraakt wordt door mijn kunst vult mij aan en bevestigt mijn doel en passie: de schoonheid van het leven in alle puurheid weergeven. Schoonheid kan zich manifesteren op oneindig veel manieren en die verwerk ik in mijn kunst.” Het stuk ‘Drawn into temptation’ gaat over de aantrekkingskracht van verleidingen en het gevaar jezelf hierin te verliezen of juist te hervinden. “Ik wil graag door mijn ogen laten meekijken naar wat mij raakt en dan zien welke reactie dit bij de ander losmaakt.” Het is fantastisch

als een abstract stuk zo’n mooi onderdeel wordt van iemands interieur én leven. “Als ik in opdracht kunst ga creëren, wil ik alles weten over de opdrachtgever en over zijn of haar verhaal. Het inspirerende hieraan is dat je probeert de visie of emotie van een ander te doorgronden en vast te leggen. Verdriet en blijdschap kunnen samengaan, maar het ‘stuk’ krijgt voornamelijk één emotie hierin uitgewerkt, de essentie van het verhaal. Door mijn kunst streef ik ernaar bij te dragen aan schoonheid, door even stil te staan en dat ene aspect uit het leven te laten overdenken dat raakt en ontroert en misschien zelfs haar waarheid bloot legt. Tekst: Djoeke van Zijst www.loekvanwalsem.com www.worldwide-art.com

Inclusiveness 5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 15

15 16-6-2020 18:11:37


U maakt de musea compleet we zijn weer open

MUSEA ZUTPHEN

koop kets je tic e onlin

www.museazutphen.nl

KOM NAAR CODA MUSEUM EN GENIET VAN 3 ZOMERTENTOONSTELLINGEN ANIMALIA | t/m 30.08

Nog geen abonnee?

Kiki Kogelnik, War Baby, zeefdruk, 1980. Courtesy Ro Gallery

De schoonheid van de dierenwereld in verstilling, met werk van Roos Holleman

THE FUTURE IS FEMALE | t/m 13.09 Met werk van 41 kunstenaars uit binnen- en buitenland

ALLES IS STUDIE | t/m 25.10 Bloemlezing uit het archief van Onno Boekhoudt

Jaarabonnement

Kaarten bestel je op www.coda-apeldoorn.nl/tickets

voor 10 edities €17,50 - zie pagina 34

r

50

a ja

Productinnovatie: Moccamaster KGB Select

Puur koffiegenot, ook bij kleine hoeveelheden • Keuzeschakelaar volle / halve pot: Altijd de beste koffiesmaak ongeacht hoeveelheid. • Watertemperatuur 92 tot 96 ° C: Hete koffie die niet bitter of zuur smaakt. • Intelligente warmhoudplaat: Koffie wordt op optimale temperatuur warm gehouden. • Vernieuwde overlooppijp: Optimale verdeling van water over de gemalen koffie. • ECBC-certificering: Gegarandeerd altijd de vertrouwde en beste koffiekwaliteit. • 5 jaar garantie: Gemiddelde levensverwachting van ruim twintig jaar. Moccamaster koffiezetapparaten worden al meer dan 50 jaar met de hand gemaakt in Amerongen. Beschikbaar in meer dan 20 kleuren.

www.moccamaster.nl 16 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 16

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:40


K U N S T & C U LT U U R

Grote beeldenexpositie van Sweetlove in Kasteeltuinen Arcen Verrassende kunst met een boodschap Dit seizoen komt Kasteeltuinen Arcen met een bijzondere expositie, een grote beeldententoonstelling van kunstenaar William Sweetlove, in het tuinencomplex rondom het 17de-eeuwse kasteel.

Sweetlove is bekend om zijn reusachtige kleurrijke beelden van dieren en mensen die allemaal een attribuut bij zich dragen zoals kaplaarsjes of een grote fles op de rug. Deze attributen staan symbool voor de klimaatverandering en hoe de natuur hierop reageert. Een thema dat steeds belangrijker wordt, ook voor Stichting het Limburgs Landschap. In het grote tuinencomplex bij Kasteel Arcen komen de grote kleurrijke beelden in contrast met de natuurlijke groene achtergrond verbazingwekkend goed tot hun recht. Pop-art kunst met een boodschap William Sweetlove (1949) is schilder en beeldhouwer en maakt op

Jonge Belgische Schilderkunst en de Europaprijs voor Schilderkunst. Sinds 2003 werkt William Sweetlove samen met het NoordItaliaans kunstenaarscollectief The Cracking Art Group. De naam ‘Cracking Art’ ontleent de groep aan het door de kunstenaars gebruikte basismateriaal, aardolie. Maar ter geruststelling, al hun materiaal is gerecycled. Aan het werk van de kunstenaars zijn talloze boeken gewijd en het werk van William Sweetlove is aangekocht door musea en vooraanstaande particuliere en bedrijfscollecties.

het eerste gezicht vrolijke pop-art kunstwerken. Zijn beelden hebben echter een duidelijk sociaal kritisch karakter. Bij Sweetlove komen de dieren in opstand tegen de klimaatveranderingen! Reusachtige rode honden met kaplaarsjes aan en een groep gekloonde ijsberen, trekken getooid met plastic flessen op de rug ten strijde. De beelden hebben laarzen of schoenen aan om hen te beschermen tegen het warme aardoppervlak en een

rugzak met reservevoeding. Vele beelden dragen ook een petfles op de rug als symbool voor het tekort aan drinkbaar water dat ons in de toekomst te wachten staat. Het drinkwater raakt langzamerhand op door veranderingen in het klimaat, dat is de boodschap van Sweetlove. Een universeel thema dat voor Stichting het Limburgs Landschap reden was om deze tentoonstelling in Kasteeltuinen Arcen te plannen. Met zijn werken wil Sweetlove belangrijke maatschappelijke problemen zoals massaconsumptie, global warming, de plastic soep en het verdwijnen van flora en fauna in de kijker zetten en de discussie aanwakkeren. “Een wereld zonder plastiek is ondenkbaar. Maar ‘plastiek’ zelf is het probleem niet. Het is aan ons om er verantwoordelijk mee om te gaan.” William Sweetlove Sweetlove (1949) werd geboren in Oostende en studeerde plastische kunsten in Gent. Hij werd bekroond met prijzen zoals die van de

Sweetlove in Arcen De expositie is tot en met 1 november 2020, te zien in Kasteeltuinen Arcen. Op meerdere plekken wordt de bezoeker verrast met de spectaculaire beelden, maar de expositie is vooral in de Beeldenen Watertuin te bewonderen. Deze tuin is afgelopen winter op de schop genomen. Door de verschillende nieuwe looproutes die zijn gemaakt, kunnen de beelden van diverse kanten bekeken worden. Ieder jaar worden in deze tuin andere beelden getoond. Maatregelen corona-virus Gedurende een parkbezoek staat de veiligheid van bezoekers en medewerkers van Kasteeltuinen Arcen voorop. Het 32 hectare groot park biedt voldoende mogelijkheden voor het behouden van ruime afstand. Daarnaast zijn er diverse maatregelen, zoals het limiteren van het aantal bezoekers, genomen. Deze maatregelen zijn getest tijdens de exclusieve openingsweek voor seizoenkaarthouders. Voor een volledig overzicht van de maatregelen, bekijk www.kasteeltuinen.nl.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 17

17 16-6-2020 18:11:41


Vier je vakantie in oerprovincie Drenthe en ben je op zoek naar leuke activiteiten?

GA OP AVONTUUR MET DE OERTOER Veel plezier met De Hondsrug OerToer!

Je kunt in het UNESCO Global Geopark De Hondsrug prachtig fietsen en wandelen. 150.000 jaar geleden vormde een gigantische ijsmassa dit unieke gebied met ruggen, dalen en stromende beken. Bewonder hunebedden, grafheuvels en

andere prehistorische schatten. En ontdek onze middeleeuwse esdorpen en authentieke Saksische boerderijen. De Hondsrug loopt van Groningen (stad) tot Coevorden.

De Hondsrug UNESCO Global Geopark

Van alle tijden ...

Het Hondsruggebied is geologisch, archeologisch en cultuurhistorisch bijzonder waardevol en uniek. UNESCO gaf het gebied daarom de status van Global Geopark.

fItY

www.dehondsrug.nl 18 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 18

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:42


MAATSCHAPPELIJK Fitte vijftiger Ab Hoogland vertelt zijn eigenzinnige, indringende verhaal over zijn herstel van een herseninfarct.

Mancave corona

Nog voordat het coronageweld losbarstte had ik mijzelf begin maart in quarantaine geplaatst. Ik werd twee weken verbannen naar mijn mancave op zolder met lichte griepverschijnselen. Na een zorgeloze mini wintersportvakantie in de Italiaanse Dolomieten eind februari kwam de kater. Gelukkig gaat het langzaam beter. Mede dankzij mijn goed uitgeruste mancave. De zolderkamer thuis heb ik sinds een aantal jaren ingericht als mancave. Een groot tv-scherm, trofeeën uit een ver verleden, een ontvreemd Rock Werchter bord, een gestolen bowlingkegel, een oud rood Specialized ATB frame – met suspension – en oude jaren ‘80 platenhoezen sieren de cave. Bij hoge uitzondering mogen de andere familieleden hier ook chillen. Mijn geplastificeerde smartphone was mijn enige communicatie met de buitenwereld. Rond voedertijd gooiden mijn kinderen of vrouw wat eten naar binnen om vervolgens snel de deur weer dicht te trekken. Mogelijk heb ik het coronavirus onder de leden (gehad), maar gezien mijn milde klachten was het volgens de huisarts niet nodig om te testen. Voor kwetsbare mensen – ben ik dat na mijn herseninfarct? – kan het virus dodelijk zijn. Het virus heeft al bijna een half jaar de hele wereld in een wurggreep. Ook de sport wordt hard getroffen. Voetbalwedstrijden en andere sportwedstrijden zijn gecanceld tot nader order. Zelfs het EK voetbal is verplaatst naar de zomer van 2021. Ook de Olympische Spelen zijn een jaar doorgeschoven. Alleen Veronica Inside lult vrolijk door ondanks gebrek aan voetbal. Mijn hele wielervoorjaar is naar de haaien. Actief – sinds twee weken geen meter gereden – maar ook passief. De Italiaanse voorjaarsklassiekers werden van de UCI-kalender geschrapt.

Zelfs de Ronde van Vlaanderen, waar ik voor het eerst met wielervrienden de Kwaremont zou bedwingen, is afgelast. De koers stopt voor niemand … behalve voor het coronavirus. Hoe België dit moet overleven is onduidelijk. De wielersport heeft inmiddels wel een nieuwe kalender. Hoop doet leven. De samenleving is ontwricht, wereldwijd ligt de economie op zijn gat en de mensen zijn onzeker over hun gezondheid en hun inkomen. Met een maximale controle hoopt Nederland de belasting op de zorg het hoofd te bieden en toch het openbare leven zoveel mogelijk door te laten gaan. Het wachten is op een medicijn of een vaccin. Tot die tijd: ‘Hou vol’! Nederland is sterk, solidair – voor hoe lang? – en houdt het hoofd cool. De zorg is van vitaal belang en wordt alom geroemd. Paar maanden geleden stonden ze nog op het Malieveld op zoek naar (financiële) erkenning. Times are changing. Langzaam gaat de samenleving weer open, maar het vraagt veel verantwoordelijkheid van de burgers. Mijn broer en ik doen boodschappen voor mijn vader van 86. Ik heb liever niet dat hij de supermarkt bezoekt. Daarnaast appen we veel. Gelukkig is hij sinds vorig jaar online, waar in tijden van deze crisis veel activiteit is. Hij krijgt een onveilig gevoel van deze coronacrisis, net als in de oorlogsjaren tijdens zijn jeugd. Voor hem en andere ouderen is het echt schrikken en mogelijk een zaak van leven en dood. Niet alleen ouderen, maar veel mensen zijn hun grip op het leven kwijt met alle economische en mentale gevolgen. In mijn leven is dit de eerste keer dat ik zoiets bedreigends ervaar. Door deze gamechanger staat de wereld even stil. Tijd voor introspectie. Never waste a good crisis. #socialdistancing #stay safe.

COLUMN Hans Böhm Freelance publicist

Losse coronagedachten Ik voel me een zondagskind maar dat valt in de praktijk tegen. Wij mogen weliswaar om 07.00 uur boodschappen doen maar de grens van wel of niet helpen van ic-opname bij corona komt ook bij 70 jaar te liggen, een tegenvaller voor iemand uit 1950. Waarom ligt de grens op kalenderleeftijd en niet op overlevingskans en dan met name de kwaliteit van overleven? Waarom zou een astmatische, dikke, sigaren rokende, alcoholistische vijftiger de voorrang verdienen boven een fitte tachtiger? Mensen met suiker, zwaar overgewicht, long- of nierproblemen komen gemankeerd uit drie weken intensive care, zeggen de artsen, ongeacht de leeftijd. Dat zijn in de praktijk vaak ouderen maar dat hoeft niet. Rutte vaardigt een intelligente lockdown uit waarbij de burger zelf verantwoordelijkheid draagt, dus waarom niet ook een intelligente ic-keus? Vrijwillig afstaan van organen is bij wet geregeld, waarom niet ook het vrijwillig afzien van het slopende ic-traject? Dan hoeven de doctoren dat niet te besluiten, dat scheelt tijd en emoties. Een adequaat vaccin aanmaken duurt een jaar, dan zitten we begin 2021. Dus is de wereldeconomie in gevaar. Dit lopende jaar gaan we een gevaarlijke dans meemaken tussen volksgezondheid en economische veerkracht. De uitkomst bepaalt hoe de nieuwe realiteit eruit gaat zien. Een leven op afstand: wanneer weer Feyenoord-Ajax of met z’n allen in de lift? De onderschatting van het probleem was mondiaal. Om te beginnen in Wuhan waar het allemaal begon. 11 miljoen inwoners en net een nationaal feestje vanwege het nieuwe jaar, iedereen reisde overal naartoe. De eerste berichten waren dat het virus alleen verspreid wordt door mensen die ziek zijn. Dat bleek een dure fout toen een geïnfecteerde toerist uit China, die alleen met gezonde mensen had gesproken, Amerika binnenkwam. In Engeland verkondigde Johnson enthousiast dat hij handen had geschud met coronapatiënten. In Japan wilde men lang dat de Olympische Spelen in juli door zouden gaan, tot april, toen werd de noodtoestand uitgeroepen. Het was over de hele wereld eerst ontkenning, dan onderschatting en dan pas actie. Kennelijk een typisch menselijke reactie op onbekend gevaar. Hoe groot en onbeheersbaar is het probleem? Corona overleeft op karton een dag, op roestvrij staal en plastic drie dagen, op een mondkapje zes dagen. Met angst om het hart denk ik terug aan de townships in arme landen. Men woont tussen kapotte golfplaten, er zijn geen deuren of ramen, iedereen leeft op en door elkaar, er is één waterkraan voor de gehele gemeenschap. Als je het niet met eigen ogen gezien hebt is het moeilijk voor te stellen. Je kunt daar simpelweg geen afstand houden. Dieren worden levend verhandeld omdat men geen ijskast heeft. Wat corona gebracht heeft is het volle besef hoezeer alle mensen verbonden zijn. Wat gaat er veranderen? Welke invloed heeft deze pandemie op sport en spel en op alle relaties buiten de voordeur? Wat wordt het nieuwe normaal?

Ab+

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 19

19 16-6-2020 18:11:45


M U Z I E K & E N T E RTA I N M E N T

BINNENKORT in de bioscoop GAUGUIN: FROM THE NATIONAL GALLERY LONDON – Vanaf 2 juli in de bioscoop Dit indrukwekkende cinema event begint met een nieuwe, 60 minuten durende documentaire over het leven en werk van Paul Gauguin met een voice-over van acteur Dominic West, gevolgd door een 30 minuten durende privérondleiding door de National Gallery-tentoonstelling in Londen, exclusief gefilmd voor de bioscoop. Gefilmd op locatie in Tahiti, Frankrijk en de Marquesas Eilanden gaat de documentaire in op Gauguins buitengewone en vaak problematische artistieke prestaties. De film belicht Gauguins erfenis niet alleen door de lens van de kunstgeschiedenis maar ook door die van de postkoloniale politiek en sociale aspecten, in het kader van de behandeling van jonge inheemse vrouwen door de kunstenaar en zijn ril in het 19e-eeuwse Franse kolonialisme.

ELEPHANTS UP CLOSE – Vanaf 2 juli in de bioscoop Wegens de uitbraak van COVID-19 konden de eerder aangekondigde natuurfilms van het Wildlife Film Festival (WFFR) On Tour-programma helaas niet op de geplande data in de bioscopen verschijnen. M&N Film Distribution start op 4 juni weer met het uitbrengen van deze adembenemende natuurfilms met de release van de bijzondere film Fjord (nu in de bioscoop), over de meest indrukwekkende landschappen van Europa. Gevolgd door de release van Elephants up Close op 2 juli, een intiem inzicht in het leven en de taal van het grootste landzoogdier op aarde, de olifant, heersers van de savanne. Olifanten lijken onverstoorbaar. Maar wat weten we eigenlijk echt over deze reuzen? Bij een betere blik op deze dieren blijken ze heel gevoelig, behulpzaam en zachtaardig. Deze film geeft een intiem inzicht in het leven en de taal van deze overlevers en we komen dichterbij dan ooit. De Afrikaanse olifant is veel intelligenter dan we dachten. Hij weet feilloos waterbronnen te vinden om te kunnen overleven. Maar hoe communiceren ze met elkaar en weten ze ondanks alle bedreigingen hun weg te vinden?

STAMPING GROUND – 26, 27 en 28 juni bij Pathé Thuis Vrijdag 26 juni 2020 is het precies 50 jaar geleden dat ruim honderdduizend muziekliefhebbers zich in het Kralingse bos verzamelden voor het befaamde Holland Pop Festival, het eerste grote meerdaagse popfestival van Nederland. Het festival dat in de volksmond ook bekend werd als Kralingen 1970, was het Europese antwoord op Woodstock dat een jaar eerder in de VS was gehouden. Ter ere van het 50-jarig jubileum van het Holland Pop Festival, de moeder van alle Nederlandse popfestivals, brengt M&N Film Distribution op 26 juni de Directors Cut van de legendarische Nederlandse concertregistratie Stamping Ground uit via Pathé Thuis. Het Holland Pop Festival dat in het weekend van 26 juni tot en met 28 juni 1970 werd gehouden in het Kralingse Bos bij Rotterdam kende een ongekende line-up van artiesten als Pink Floyd, Santana, The Byrds, Jefferson Airplane, Canned Heat en vele anderen bands. Ruim 100.000 bezoekers ervaarden een weekend lang peace love and happiness. De gemeente Rotterdam en de aanwezige politie wisten zich geen raad met dit evenement en stonden alles oogluikend toe. Regisseur George Sluizer maakte een unieke registratie van het Holland Pop Festival en gaf de film de titel Stamping Ground. Sluizer legde niet alleen de vele unieke liveoptredens vast, ook brengt hij het jaren ’70-tijdsbeeld perfect in beeld. Sluizer maakte zijn film samen met een groep jonge, startende filmmakers als Jan de Bont en Theo van der Sande. EYE Filmmuseum heeft recent, in samenwerking met de erven Sluizer, de beelden en de audio van de film geheel gerestaureerd. Het publiek kan Stamping Ground en daarmee het festivalgevoel in volle glorie herbeleven. Daarmee is het 50-jarig jubileum van Stamping Ground niet alleen een feestje, maar het is dit jaar daarmee ook het enige popfestival dat te zien zal zijn deze zomer in heel Nederland.

20 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 20

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:48


MUZIEK & ENTERTAINMENT De LP draait om het verhaal In deze serie neem ik u mee in mijn persoonlijk favoriete deel van de muziekwereld, de wereld van vinyl en platenspelers. Van vergeten albums tot de vaak mooie achtergrondverhalen van singles, albums en bands.

Unplugged Veel mensen zullen het verhaal kennen dat hoort bij het nummer Tears in Heaven van Eric Clapton. Dit nummer beschrijft namelijk de band die Clapton had met zijn in 1991 op 4-jarige leeftijd overleden zoon. Zijn zoon viel op 20 maart van dat jaar in New York uit een raam van een appartement op de 53ste verdieping. Naast dit achterliggende verhaal is Tears in Heaven op zichzelf natuurlijk ook een schitterend nummer. Op het album Unplugged van Eric Clapton staan echter nog veel meer mooie nummers. Op het album staat bijvoorbeeld ook het nummer Circus. Het verhaal achter dit nummer komt in grote lijnen overeen met dat van Tears in Heaven, echter gaat Circus over de laatste avond die Clapton met zijn zoon doorbracht. Op die avond gingen hij en zijn zoon namelijk naar het circus. In de tekst van het nummer wordt onder andere verwezen naar een clown met een mes. Dit was namelijk hetgeen wat zijn zoontje het meest was bijgebleven van de show. Tijdens de terugrit vanaf het circus naar New York was die clown het enige waar zijn zoontje het over kon hebben, dit terwijl Clapton zich de clown niet kon herinneren. Op het album Unplugged staat tevens een akoestische versie van Layla, deze versie van het nummer beklom na uitkomst verschillende hitlijsten. Het album zelf behaalde zes Grammy awards en werd een van de meest verkochte live-albums aller tijden en het best verkochte album van Eric Clapton.

COLUMN Bert Simhoffer Zanger, acteur en tekstschrijver

Vitaal Virus Het draait momenteel allemaal om het coronavirus, een vitaal (als ‘belangrijk’) virus. Ons hele leven staat op zijn kop en staat sociaal helemaal stil, het treft iedereen. De media staan elke dag vol van actuele berichten, krantenbijlages, beschouwingen op tv, commentaren van politici en, Nederland zou Nederland niet zijn, ook grappen. Dus ik ontkom er in mijn column ook niet aan. Dit virus heeft, naast alle gezondheidsproblemen en overlijdensgevallen, ook de theaterwereld lam gelegd. Alle collega’s zijn verbluft en verdrietig dat we ons mooie vak niet kunnen uitoefenen, dat we in deze crisis de mensen niet kunnen vermaken en ze zo een hart onder de riem kunnen steken. Want wat heb je aan ons vak als je dit niet kunt uitoefenen. We oefenen ons mooie beroep tenslotte uit voor ons publiek dat we willen raken in hun hart en soms, door ons werk, troost kunnen geven. Helaas, we staan net als heel veel mensen in de wereld machteloos. Dat we in deze tijd meer voor elkaar moeten zorgen is wel duidelijk en we worden dagelijks met allerhande uitingen om de oren geslagen: ‘doeslief’ en ‘daslief’, applaudisseren voor de zorgverleners tot het spelen in je achtertuin of op je balkon van de ‘Last Post’ op 4 mei. Mijn vrouw Yvette heeft al het stof van haar cornet geblazen. Restaurants die geen klanten meer kunnen ontvangen gaan maaltijden aan huis bezorgen, ja iedereen maakt er het beste van en probeert nieuwe dingen te ontwikkelen om het gat van inkomensderving, verveling en vereenzaming te dichten. Sommige collega’s proberen, via alle beschikbare digitale middelen, publiek te bereiken, om zodoende wat blijdschap te verspreiden, een collega-zangeres staat, op veilige afstand en met haar jas aan, in de tuin van verzorgingstehuizen te zingen, maar er gaat niets boven de magie van life theater in een mooie zaal met alles d’r op en d’r aan. We hopen dat dit weer snel het geval zal zijn en dat alle theaterproducenten, met name in de vrije sector, deze klappen kunnen overleven. Ik ben er wel van overtuigd dat niemand zo smakeloos zal zijn om over een decennium ‘Corona, de Musical’ het licht te laten zien. Over de Spaanse griep in 1918 is dat gelukkig ook niet gebeurd. Wel kan ik me voorstellen dat er misschien een speelfilm met de ware omvang van dit virus wordt gemaakt of dat een toneelstuk met diep menselijk drama ooit zal worden opgevoerd. Nogmaals, de creativiteit die ontstaat op alle niveaus en in alle branches tijdens zo’n wereldwijde crisis, is ongelooflijk en er zal ongetwijfeld nog heel lang nadat het virus is verdwenen van alles worden bedacht. Misschien is het online lesgeven een voorbode voor de toekomstige invulling van het onderwijzen en studeren en het zakelijke en sociale contact via skype, zoom of google met de nieuwe manier van met elkaar omgaan. Maar het bezoeken aan een voorstelling in het theater en de charme en de opwinding als het voordoek opengaat, daar kan niets tegenop. Het is een mooi vak.

Tim

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 21

21 16-6-2020 18:11:50


Corona-proof van hut naar hut in magische Dolomieten

Val di Sole: Stelvio National Park Lago di Covel, foto T. Prugnola Archivio A.P.T. Val di Sole

Val di Sole: Peio Campo di Comasine, foto G. Bernardi

Huttentochten IDTravel heeft huttentochten uitgezet in Val di Fassa en Val di Sole. De twee gebieden zijn totaal verschillend, maar zijn toch duidelijk met elkaar verbonden. Val di Fassa is een vallei, omringd met karakteristieke, hoge rotspieken. Het is een gebied dat op het oog ruig en onbegaanbaar lijkt. De uitgezette huttentochten in deze regio bewijzen echter het tegendeel: voor wie de weg weet is het er geweldig wandelen, gevolgd door overnachtingen in comfortabele berghutten. Ook in Val di Sole, met name in het Stelvio National Parc, zijn prachtige wandeltochten in kaart gebracht. Je wandelt door dalen, langs meren, over sneeuwvelden en over bergkammen met magische vergezichten waar je stil van wordt. Ook in dit gebied overnacht je in hele gezellige berghutten. In de authentieke hutten geniet je van lokale streekproducten die men met Italiaanse charme serveert.

Onvergetelijke huttentocht IDTravel biedt wandelaars verschillende huttentochten in de Dolomieten. Dat kan op elk niveau: er zijn tochten voor beginnende en meer ervaren bergwandelaars én om niet te vergeten voor gezinnen met kinderen. De tochten duren vijf tot maximaal acht dagen lang. Onderweg passeer je kleine bergdorpjes, rifugio’s (kleine hutten waar je kunt uitrusten), kabbelende rivieren, spiegelgladde bergmeren en klaterende watervallen. Je geniet van de overweldigende natuur en de heerlijke frisse berglucht. Vergeet niet dat je tijdens de tocht zo maar wat klein wild kunt tegenkomen, een ervaring apart! En als het klimmen even te heftig wordt, zijn er enkele kabelbanen in werking.

Dolomieten De grillige vorm van de Dolomieten is uniek. De vele kleuren rood van de ondergaande zon zijn ongeëvenaard. De tochten die je in het gebied kunt doen zijn heel divers. Er zijn tochten die in het dal beginnen en gestaag richting de boomgrens gaan. Andere tochten beginnen in het hooggebergte en blijven daar. Ontdek het zelf tijdens een avontuurlijke huttentocht. IDTravel Elke tocht is in samenwerking met lokale autoriteiten en gidsen uitgezet. Het enige wat jij hoeft te doen is wandelen, IDTravel reserveert de accommodaties voor je. Voordat je aan je huttentocht begint, vertelt de bergwacht je wat de actuele stand van zaken is op jouw route. Zo kun je onbezorgd op bergwandelvakantie. Meer informatie over de individuele huttentochten in de Dolomieten vind je op www.idtravel.nl of www.huttentocht.nu. Contact per mail: info@huttentocht.nu of telefonisch 073-5112314.

Boek nu! Onze berghuttentochten zijn Corona-proof! U slaapt in een eigen slaapruimte met alleen uw reisgezelschap. Wij bieden dit aan in Italië: • Val di Sole met o.a. de Malghe Tour • Brenta Dolomieten • Pale di San Martino • Val di Fassa, Sassolungo Val di Fassa, foto Patricia Ramirez

22 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 22

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:11:55


VA K A N T I E Kent u onze nieuwsbrief al?

COLUMN Margot Verhaagen Publiciste

Lekkere bestemmingen www.50vitaalplus.nl/nieuwsbrieven

Ontdek Nederland op de fiets!

Recentelijk zijn de regels rondom het coronavirus versoepeld. Was het eerst nog ‘blijf zoveel mogelijk thuis’, is de boodschap nu ‘blijf thuis bij klachten’. Dat betekent dat we er weer meer op uit mogen, maar ook weer meer mogen fietsen. Nederland fietsland Geen zin om af te wachten hoe het verder gaat met internationale vakanties? Plan dan nu een fietsvakantie. Voor een ontspannen, actieve vakantie hoef je namelijk niet ver weg. Ook dichtbij kun je prachtige ontdekkingstochten maken. Ontdek hoe mooi Nederland is. Nederland is ideaal voor een fietsvakantie, maar ook voor een dagje ertussenuit, lekker uitwaaien en je gedachten verzetten. Op de fiets kan dat allemaal. En wil je meer dan alleen fietsen in je eigen regio of provincie, neem dan je fiets mee achterop de auto. Met Uebler fietsendragers ben je namelijk zo op weg naar een andere stad, provincie of buurland. Door de gepatenteerde IQsluiting plaats je de fietsendrager verticaal op de trekhaak en kantel je deze naar horizontale positie waardoor de drager zich vastspant. Fiets(en) erop en binnen enkele minuten ben je klaar voor vertrek. Uebler assortiment Het assortiment van Uebler is functioneel zo opgebouwd dat er nagenoeg voor iedereen een Uebler fietsendrager is. Variërend van het vervoeren van 1 (F14) tot 4 fietsen (F42). Van kantelbaar (i-serie) tot niet kantelbaar (F-serie). De F14 is recentelijk geïntroduceerd op de markt. Deze meest minimalistische koppelingsdrager is de lichtste drager in zijn klasse (weegt slechts 9,9 kg). Zie www.uebler.nl of de advertentie in dit magazine voor meer informatie.

Ik ging altijd graag ergens naartoe omdat er lekkere, bijzondere en smakelijke streekproducten te verkrijgen zijn. Niet dat dit mijn keuze altijd definitief beïnvloedde, maar toch; het speelde wel degelijk een grote rol van betekenis. Een reisje naar de Bretonse kust boeken omdat ik weet dat er hier fantastische oesters te krijgen zijn (bovendien niet duur) en die je daar de hele dag door op iedere markt kunt proeven met een klein glaasje wijn. Het kon mij doen besluiten voor een lang weekend in de auto te stappen om daar naartoe te gaan. Of te kiezen voor een wijnreis naar een Spaanse bodega omdat ik door Ilja Gort’s lekkere Spaanse ontdekkingsreizen op televisie werd geïnspireerd. Als het aan mij lag, vertrok ik meteen na zo’n heerlijke uitzending en naar Italië had ik af kunnen reizen omdat de basilicum en de burrata me nergens anders ter wereld zo goed smaakten. Uit onderzoek naar culinair toerisme blijkt dat mensen de ter plaatse verkrijgbare streekproducten wel degelijk een rol laten spelen bij het plannen van een reis. Het culinaire imago van een streek kan van doorslaggevende betekenis zijn op de keuze van de bestemming. En waarom ook niet? Op vakantie zoeken we vaak naar iets waar je een goed gevoel van krijgt en iets waarvan je blij wordt. Tot afgelopen maart corona een streep door mijn reislust trok en die van velen. De verre landen klinken nu niet lekker meer maar refereren eerder aan de stand van de gezondheidszorg, het aantal dagen quarantaine en ziekenhuisopnames. Ik blijf dus thuis deze zomer. Gelukkig is Nederland mooi en lekker genoeg om de bakens te verzetten. Als Zeeuwse kan ik iedereen natuurlijk aanraden naar Zeeland te komen voor al het lekkers wat we hier aan streekproducten hebben. Niet alleen de bolussen, de babbelaars, de mosselen en de Oosterscheldekreeft en allerlei andere lekkere zilte zaligheden. Naast natuurlijk het fruit waar Zeeland ook bekend om staat zoals de appels, peren en de zwarte bessen. Wist u trouwens dat alle cassisfrisdrank in Nederland gemaakt is met zwarte bessen uit Zeeland? Maar dat even terzijde. Een ander mooi voorbeeld van wat een goede streekgebonden keuken voor invloed kan hebben op het toerisme is Scandinavië. Daar bedachten ze de New Nordic Cuisine. Zo onderscheiden alle hierbij aangesloten restaurants zich met alleen lokale gerechten die op een natuurlijke manier bereid zijn, met als andere voorwaarde dat ze van het seizoen zijn. Daarmee maakten ze school en zetten ze Scandinavië en met name Denemarken op de kaart. Wat uiteindelijk resulteerde in een van de beste restaurants van de wereld: Noma. Ik ben er helaas nog nooit geweest. Die Nordic Cuisine gaf Scandinavië een hele nieuwe positieve impuls. Dat deden de Zweden en de Denen tijdens de eerste maanden van de coronacrisis wat mij betreft trouwens ook. Maar even terug naar het culinaire; het biedt dus perspectief voor andere gebieden en landen die zich straks weer positief op de culinaire streekproductenkaart willen zetten. Ik ga in ieder geval de komende jaren, mits dat allemaal weer kan en mag, naar Scandinavië!

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 23

23 16-6-2020 18:12:00


VRIJE TIJD

Fietsen rond Oud Holland

Fietsreizen door tijd en ruimte

In betere tijden doorkruis ik Europa op zoek naar de mooiste weggetjes om ongekende landschappen te ontdekken. Maar nu ontsluit ik Nederland in tijd en ruimte. We hadden recent al een fietsroute beschreven die een groot deel door Nederland loopt, de Internationale Maasroute, en nog korter geleden was ik begonnen met de beschrijving van een andere route dwars door Nederland, die in Alkmaar begon richting het zuiden. Door de coronacrisis is het idee ontstaan om rondjes aan te bieden door Oud Holland. Oud Holland omvat de verschillende regio’s binnen de provincies Noord-Holland, ZuidHolland, Utrecht en Gelderland waarin de meeste plaatsen liggen met een rijke geschiedenis en die verbonden worden door heerlijke fietsweggetjes in wisselende landschappen. Binnen iedere regio kan men zo rondjes maken van dertig, veertig of zelfs tachtig kilometer zonder gebruik te maken van het openbaar vervoer. Iedere regio sluit op meerdere plaatsen aan op een volgende regio waardoor men uiteindelijk door de helft van Nederland kan fietsen. Gelukkig doe ik dit project niet alleen en hebben we voor iedere regio lokale experts die op basis van de knooppunten en LFroutes een selectie hebben gemaakt van de mooiste routes. En als we op basis van onze ervaring een ander weggetje nou echt mooier vinden, dan wijken we daar zelfs ook even van af.

Kennemerland en de Bollenstreek. Dat biedt niet alleen een heerlijk duingebied, maar ook prachtige landgoederen en heerlijk verstilde weggetjes, ook als er geen tulpen bloeien. De steden Haarlem en Leiden hebben een schat aan monumenten en musea te zien. Het heerlijke van fietsen is dat je altijd een gezonde trek krijgt. Gelukkig zijn er onderweg voldoende terrassen waar men op neer kan strijken, natuurlijk wel geheel volgens de richtlijnen van het RIVM. Dat deed men honderd jaar geleden ook al. In deel 2 gaat het van Leiden via Den Haag naar Delft, Brielle en Schiedam. Iedere streek heeft zo haar eigen aantrekkingskracht en historie. Het is juist het beleven van die verscheidenheid die het reizen per fiets zo leuk maken. Voor het midden van de zomer verschijnen er in totaal acht gidsen. Op de site van www.cyclingeurope.nl/kado kunt u ze gratis downloaden.

Nederland is prachtig dit voorjaar en de verkenningen waren een feest. Als eerste van de serie van acht hebben we nu de regio Haarlem – Leiden, voltooid, zeg maar Zuid-

24 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 24

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:12:06


VRIJE TIJD

Een ode aan de klootzak in jezelf Hoe je soms met mensen kunt praten. Kunt voelen en delen. Op een moment, nog zonder de hand geschud te hebben. Hoe je soms connect. Met mensen die je eigenlijk niet kent, maar meer lijken te zijn dan vreemden. En hoe soms verwachtingen worden gecreëerd, maar niet voldaan kunnen worden. Hoe mensen een glimlach opzetten, maar niet menen. Wees je dan bewust dat jij, ook jij, soms ook deze bent. Deze of gene die soms niet kan voldoen aan vragen, aan verwachtingen … of gewoonweg geen zin heeft om. Iets. Te. Doen. Om ook maar iets aan te trekken van een ander. Om ook maar iets te delen. In liefde. In genot. In frustratie. Of die dan juist weer wel te delen. We zijn soms klootzakken. Ken jij jezelf? Ben jij jezelf? Of doe jij je voor, zonder echt te weten wie je bent? Zonder echt te weten wat je wilt of wat je doet? Wie ben jij? Omarm die klootzak in jezelf, wees soms eens eerlijk. En durf eerlijk te zijn. Want we zijn niet allemaal lief. We zijn niet allemaal aardig. We zijn soms gewoon een klootzak. En omarm dus die klootzak in jezelf. Want dat ben jij. En daar word je stiekem alleen maar mooier van. Een ode dus, aan die klootzak in jezelf. Die je verder helpt dan waar je bent. Waar je staat. En misschien zelfs wel, waar je wilt zijn. Jij. Soms. Klootzak. Punt.

COLUMN Petra van Dalen Boekhandel Praamstra Bezonken rood van Jeroen Brouwers Onlangs verscheen het nieuwste boek van Jeroen Brouwers met de titel ‘Client E. Busken’. Qua constructie en taal een roman die op een geniale wijze één dag van een patiënt, vastgebonden in een rolstoel, in een psychiatrische inrichting beschrijft. Brouwers blijft voor mij altijd verbonden met Bezonken rood: een intrigerende moeder-zoonrelatie. Voor me ligt de 3e druk uit 1981. In die tijd hadden omslagen van boeken een dun gekleurd plastic laagje dat tijdens het lezen al ging rafelen. Mijn exemplaar van het boek ziet er uit alsof het heel veel heeft meegemaakt, net als de hoofdpersoon. Tot dan toe was de tweede wereldoorlog voor mij de verhalen uit mijn omgeving over de Duitsers. Ik had natuurlijk wel opgelet bij de geschiedenislessen op de middelbare school en wist dat er in het toenmalige Indië ook oorlog was geweest maar ik kan me niet herinneren dat er veel aandacht aan werd besteed. Indië was voor mij een magische wereld zoals in de Stille kracht van Louis Couperus. Jeroen Brouwers is geboren in Batavia op 30 april 1940. Na de invasie van Japan in het toenmalige Indië belandt hij samen met zijn zus, moeder en oma in het vrouwenkamp Tjideng. Na de oorlog komt de familie terug naar Nederland. Bekend wordt hij met dit boek waarin hij de wantoestanden in het Jappenkamp beschrijft. Deze roman vormt het tweede deel van de Indië-trilogie. Het eerste deel ‘Het verzonkene’ (1979) levert hem de Multatuliprijs op. Het derde deel ‘De zondvloed’ (1988) de Bordewijkprijs. Het taalgebruik van Bezonken rood lijkt ogenschijnlijk eenvoudig. De zinnen zijn ontdaan van elk overbodig woord. Brouwers zegt zelf: “Ik ben een schrijver die zijn eigen leven boekstaaft, boek na boek zijn autobiografie aanvullend, zijn bestaan verklarend, zijn opvattingen verhelderend, in de hoop aldus tot inzichten te komen.” Het verhaal is geschreven door de ogen van een kleuter die in een vrouwenkamp de meest onvoorstelbare gruwelijkheden aanschouwt. Zijn oma sterft door ondervoeding, lijfstraffen en uitputting. Zijn zus en moeder overleven het ternauwernood. Hij beschrijft de speciale band die hij heeft met zijn moeder. Hij moet toekijken als zijn moeder straf krijgt. Het kamp is zijn wereld waarin hij opgroeit en deze als normaal ervaart. Als de vrouwen straf krijgen en als kikkers rond moeten springen, vind hij dat grappig en moet dan lachen. Als kleuter heeft hij geen besef van goed en kwaad. Juist deze en andere momenten vormen, later als hij volwassen is, de kern van zijn kampsyndroom. Terug in Nederland vindt men hem onhandelbaar en onaangepast en moet hij op achtjarige leeftijd naar een streng katholiek internaat. Hier blijft hij tot zijn zeventiende. Zijn moeder neemt afscheid van hem. Dit wordt door hem gezien als het ultieme verraad en markeert het begin van een steeds verslechterende relatie. Op den duur is de verhouding met zijn moeder zo getroebleerd dat hij zelfs niet naar haar begrafenis gaat en ook niet op de rouwkaart staat. Er is bij publicatie in 1981 veel kritiek geweest over het ‘waarheidsgehalte’ van deze roman. De bibliofiele jubileumuitgave bevat een nieuw essay, waarin Jeroen Brouwers terugkijkt op de ontvangst van Bezonken rood en de polemiek van destijds met onder meer Rudy Kousbroek. Binnenkort verschijnt er, speciaal voor zijn 80ste verjaardag, een brievenbundel ‘Aan een karakter’ waarin we kunnen lezen hoe diverse denkers, schrijvers, letterkundigen etc. over Brouwers’ oeuvre denken. Eindigend met de laatste regel van de eerste pagina uit de roman Bezonken rood: ‘Niets bestaat dat niet iets anders aanraakt’. Bezonken rood - Jeroen Brouwers Uitgeverij Atlas Contact Jubileumeditie 51ste druk maart 2020 Prijs €19.99 Jubileumeditie 50ste druk met extra essay maart 2020 € 49.99

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 25

25 16-6-2020 18:12:08


VRIJE TIJD

Het belang van een rondje open lucht Allereerst zou ik hier de etappe gaan beschrijven van Amsterdam naar Utrecht via het Gooi. Maar nu alles anders is geworden, mogen we blij zijn dat we kunnen bewegen en een rondje kunnen maken zonder anderen aan te raken. En of u dit leest tijdens het hoogtepunt van de crisis of daarna, dat maakt voor de beleving niet zoveel uit.

26 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 26

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:12:10


VRIJE TIJD

Dit is een verhaal geworden over een rondje tussen Gooi en Vecht, waarbij u zelf de auto ergens neer kunt zetten en dan dit rondje kunt gaan fietsen, om dan weer in de auto te stappen. Of u nou in Weesp begint, Naarden, Laren, Hollandse Rading of Loenen aan de Vecht, het maakt mij niet uit, zolang u maar het gevoel heeft vrij te zijn. Contactloos fietsen klinkt als silent disco, en het is zoiets als veilig vrijen. Laten we ervan uit gaan dat u in Weesp begint en dan langs de Vecht eerst naar Muiden fietst. Het eerste stukje over het fietspad langs de grote weg verdient geen schoonheidsprijs, maar dan heeft u dat maar gehad, want de rest is namelijk wel mooi. Nadat we de snelweg van de A1 over zijn gegaan bereiken we het oude stadje Muiden. Daar aan het eind van het haventje pronkt het Muiderslot, of zoals in de brochures voor toeristen wordt vermeld: Amsterdam Castle. Die toeristen zijn er nu niet meer en veel verder dan de buitenkant van het kasteel hoeven we niet te komen. Toch is het leuk om het volgende te weten. Het Muiderslot is een waterburcht die vermoedelijk rond 1285 werd gebouwd. Door middel van een ketting kon men de Vecht afsluiten en tol heffen. Het Muiderslot werd eind 13de eeuw bewoond door Graaf Floris V die hier in de omgeving werd vermoord. Later in de 17de eeuw werd het slot bewoond door P.C. Hooft die destijds drost van Muiden was. Hij nodigde zijn

vrienden uit om hier de dagen te vullen met proza en poëzie. Zo ontstond de Muiderkring. In de Franse tijd werd het kasteel gebruikt als kazerne en daarna verlaten. Het raakte in verval, werd bijna gesloopt, en pas op aandringen door koning Willem I aangekocht, waarna het pas begin 20ste eeuw door de architect Cuypers werd herbouwd. Na het Muiderslot volgen we de LF 23 van de Zuiderzeeroute naar het vestingstadje Naarden. Met zijn bastions en singelgrachten is dit stadje een pronkstuk van de Hollandse verdedigingswerken. Zelfs binnen Europa wordt de vesting Naarden beschouwd als een van de mooiste stervormige vestingsteden met dubbele omwalling en dubbele grachtengordel. Het werd in de 16de eeuw gebouwd als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In het midden van het stadje staat de Grote of Sint Vituskerk uit de 14de en 15de eeuw. Deze kerk vormde jaarlijks op Goede Vrijdag het decor voor de opvoering van de Mattheuspassie, maar dit jaar zat dat er niet in. Naarden ligt op de scheidslijn tussen het polderlandschap en de droge glooiende zandgronden van het Gooi. Door lommerrijke dreven gaat het hier heel geleidelijk omhoog en klimmen we naar de Tafelberg. In augustus en september staat de heide in bloei. Vanaf de Tafelberg daalt het licht af naar Laren. Hier vinden we het Singer Museum, met een grote kans dat het nu weer open is. In Laren valt nu even niets te zoeken, maar net daarbuiten ligt de grote Bussumerheide. Bij warm weer is het een feestje hier te mogen fietsen. Het zijn heerlijke paadjes waarover het langzaam stijgt en daalt.

We gaan onder de weg naar Hilversum door en fietsen over de Zuiderheide naar Theehuis ’t Bluk. Dit was altijd een pleisterplaats voor een ijsje of een drankje als je dat verdiend had met fietsen of wandelen. Heeft u voor het terras gereserveerd? Zo niet neemt u dan even een goede slok uit uw waterfles en dan duiken we hierna de bossen in rondom Baarn de Lage Vuursche. Als je onder de A27 bent doorgegaan heb je eigenlijk twee opties. Er is een korte rechte lijn door het bos naar Hollandse Rading, maar je kunt ook langs kasteel Groeneveld en dan via de Lage Vuursche. Het lekkere van deze fietspaadjes is dat ze zo heerlijk slingeren tussen de bossen door. Dan aan de ene kant van het zandpad, dan aan de andere zijde. Je wordt langzaam een met het bos. Je komt daarbij ook langs kasteel Drakestein, maar meer dan de schildwacht zie je niet. Kort geleden was ik ook nog in de uitspanning van Buiten in de Kuil, en dat was toen heel verrassend ten opzichte van de pannenkoekenrestaurants in de Lage Vuursche. Nu ben ik dol op pannenkoeken sinds ik een eeuwigheid geleden daar ook in de keuken heb gewerkt. Dat is het probleem niet, maar soms wil je gewoon wat anders. Aan het eind van de bossen bij Hollandse Rading gaat dit rondje weer terug naar het veengebied van de Loosdrechtse Plassen. We scheren langs de bossen van Eindegooi, een van de rustigste delen van het Gooi. Zo komen we uit aan de zuidzijde van de Loosdrechtse Plassen. Waar je in het Gooi nog menig andere wandelaar en fietser tegenkwam, wordt het hier stil,

zolang het veen zich uitstrekt. Stilte is altijd maar betrekkelijk want na Hollandse Rading is het nog geen twaalf kilometer tot aan de Vecht. Van de rijkdom van het Gooi bij Laren naar de weelde van de Vecht is in feite niet zo ver, maar het is een verschil tussen oud geld en nieuw geld lijkt het. De landhuizen langs de Vecht zijn statig en dragen oude glorie uit. Misschien is alles al lang in handen van investeerders, trustmaatschappijen en wat dan ook, maar het ademt de sfeer van oud koopmanskapitaal. Het geld is hoe dan ook allang verdampt, maar de stenen staan er nog. Maar hoe verder van Utrecht en de weelde maakt weer plaats voor kleine dorpjes zoals Vreeland en Nederhorst den Berg, waar je nog veel kneuterige huisjes langs de dijk ziet staan. Na Nederhorst den Berg fiets ik normaal gesproken tussen twee plassen door. Het is Oud-Holland op zijn smalst. Het is een prachtig paadje, maar te smal, het mag even niet, dus volgen we nog even de Vecht tot aan Weesp en via het oude centrumpje komen we weer terug bij de auto, de mijne althans. Goede tijden, slechte tijden, het blijft een mooi rondje. Voor de hoofdroute volg de knooppunten 4 16 17 18 33 78 79 80 51 53 56 22 63 90 82 of korter 56 83 82. Daarna 99 20 29 49 27 85 87 84 2 25 04 20 02 01 41 40 46 47 45. Lengte 70-80 km, maar op de kaart staan vele afkortingen waardoor je niet meer dan 30 of 40 km fietst. Paul Benjaminse

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 27

27 16-6-2020 18:12:12


VRIJE TIJD Op fietsvakantie in Duitsland met coronabeperkingen Ook zo´n zin om er weer op uit te gaan? Zo langzamerhand krijgen we weer wat meer bewegingsvrijheid en kunnen we ons weer bezig houden met het plannen van een fietsvakantie. Sinds 15 juni 2020 mag je weer op vakantie naar Duitsland. Maar hoe ziet je vakantie er dan uit? Wat zijn de regels in Duitsland? Net zoals in Nederland en België gelden er in Duitsland een aantal algemene regels, zoals afstand houden (minstens 1,5 meter, soms 2 meter), regelmatig je handen wassen en thuis blijven als je verkouden of grieperig bent. Daarnaast heeft elke deelstaat en district zijn eigen regels. Is het veilig om op fietsvakantie in Duitsland te gaan? Fietsen is een van de activiteiten die juist nu erg goed mogelijk is: heerlijk actief zijn in de buitenlucht. En als je op de fiets zit hoef je ook geen mondkapje te dragen. De hele wereld vraagt

zich af waarom Duitsland relatief goed door de coronacrisis laveert? Een eenduidig antwoord hierop hebben we ook niet, maar het heeft waarschijnlijk te maken met de uitstekende staat van de gezondheidszorg. Nergens ter wereld zijn er

Fietsen is leuk en nog gezond ook!

Een ideale manier om de leuke plekjes in binnen- en buitenland te ontdekken. Deze ontdekkingstocht begint bij een veilig vervoer van uw fietsen. Maar hoe bepaalt u welke fietsendrager voor u geschikt is? Er zijn een aantal aspecten die belangrijk zijn bij de aanschaf van een fietsendrager: Kogeldruk De kogeldruk is het maximale gewicht dat een auto op zijn trekhaak mag dragen. Dit verschilt sterk per autotype en automerk. Laat u eerst goed informeren wat de kogeldruk (S-waarde) van uw auto is. Let

28 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 28

hierbij op dat het om het totale te dragen gewicht gaat: fietsendrager + fietsen. Aantal fietsen Pro-User bike carriers heeft fietsendragers waarmee tot 4 fietsen vervoerd kunnen wor-

meer intensive care-bedden beschikbaar dan in Duitsland. Bovendien houden Duitsers erg van zekerheid, dus een groot deel van de bevolking heeft zich erg goed aan alle regels gehouden. Inmiddels zijn er voldoende testcapaciteiten. den. Ook hierbij blijft het gewicht een belangrijk aspect. Het vervoer van 2 elektrische fietsen vraagt om een fietsendrager die minimaal 60 kg mag dragen. Een fietsendrager voor 4 fietsen zoals de Pro-User Amber IV mag ook 60kg dragen en is daarmee geschikt voor lichte (stads)- en kinderfietsen.

Gemak Gebruikt u de drager zeer frequent of slechts een enkele keer per jaar? Hier speelt het gebruikersgemak een grote rol. De Pro-User Diamant TG is bijvoorbeeld met 3 handelingen op de trekhaak te bevestigen, is inklapbaar en kantelbaar. Maar als u juist op zoekt bent naar een licht model met basis-

De algemene coronaregels in Duitsland

functionaliteiten dan is de ProUser Ruby+ zeer geschikt! Wilt u over alle gemak beschikken, dan is de Pro-User bike lift ideaal. In deze drager zit een ingebouwde liftfunctie. Voor ieder wat wils! Pro-User biedt een breed scala aan fietsendragers voor het vervoer van 1 t/m 4 fietsen. De fietsendragers passen nagenoeg op alle trekhaken. Bent u op zoek naar een betrouwbare fietsendrager die op een veilige manier uw fietsen vervoert, dan bent u bij Pro-User® bike carriers aan het goede adres! Laat u goed informeren bij een desbetreffende Pro-User dealer voor de juiste koop. Kijk op www.pro-user.eu voor alle verkooppunten.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:12:15


VRIJE TIJD

LA

II

Meerssen

Heerlen

PIE

LG

RI M

Valkenburg

SPA

Berg en Terblijt 9-2

Schin op Geul

9-2

7-

Eys

D

Margraten

2

Gulpen Ge ul

Gronsveld

Gu

lp

Sint Geertruid

B E L G I Ë

A N

W

Simpelveld

Wijlre

7-2

I T

LA

W

S L

LA

2

Vijlen

Mheer

Eijsden

D U

LA

Cadier en Keer

2

7-

7-

W

W

W

LA

ul

LA

Sint Pieters berg

7-2

W

Ge

LA

AW

Maastricht

D L

Te voet door Zuid-Limburg

Houthem

PE

TE

l

AD

eu

RP

G

M

aa

s

W

9-

2

Krijtlandpad

Epen

Aachen Vaals

Slenaken

7-2

M

aa

s

Noorbeek

LAW

1 km

Visé

© 2020 Marijn Bosma.nl

B E L G I Ë

Foto’s, Luuk Gijselhart

Naar het hoogste punt van Nederland Wie in Nederland in de heuvels wil lopen, moet naar het zuiden van Limburg. Het Krijtlandpad brengt u naar het hoogste punt van Nederland; de ruim 320 meter hoge Vaalserberg. Een uitdagende route met holle wegen, natte beekdalen, pittoreske dorpjes en unieke hellingbossen. En natuurlijk met regelmatig stijgen en dalen. De vergezichten, vaak tot over de Belgische grens, zijn in elk jaargetijde adembenemend. De totaal vernieuwde route is nu honderd kilometer lang, telt zes etappes en gaat voor meer dan zestig procent over onverharde wegen. Dassen en bevers Het Limburgse krijtlandschap is een bijzonder landschap. Het is een dalen-landschap, miljoenen jaren geleden ontstaan door riviertjes die zich een weg baanden door het Krijtplateau. Zo ontstond een landschap met een overvloed aan valleitjes, steile hellingen en meanderende beekjes. En met een speciale flora en fauna. De voedselarme graslanden op de kalkrijke bodems behoren nu tot de soortenrijkste graslanden van Europa. De hellingbossen zijn uniek voor Nederland. Dassen en bevers lijken zich nergens in Nederland meer thuis te voelen dan hier in de Limburgse heuvels.

Zacht gras Het Krijtlandpad is vernieuwd. U komt door nieuwe natuurgebieden en wandelt meer dan voorheen over onverharde paden; zachte grasdijken, verende bospaden of struinend door natte, struweelrijke graslanden. Langs boomgaarden, indrukwekkende kastelen en de lustig door de weilanden meanderende Geul en Gulp. En natuurlijk passeert u de Curfsgroeve met haar steile mergelwanden waar u vanaf het uitzichtplateau letterlijk terug in de tijd kijkt die de route haar naam gaf. Maastricht ontvangt u met de Groene Loper, het nieuwe wandel- en fietspad boven op de tunnel van de A2, waardoor u zorgeloos de stad binnenwandelt.

Rondwandeling Het Krijtlandpad is een rondwandeling met één dwarsverbinding. Maastricht, Gulpen, Valkenburg en Vaals zijn de vier grootste plaatsen langs de route; elk met hun eigen karakter en geschiedenis, een gevarieerd aanbod van verblijfsaccommodaties en goede OV- verbindingen. Horeca is ruim voor handen langs het Krijtlandpad. Op een stuk vlaai kun je prima wandelen. En wat smaakt er beter aan het eind van de dag dan een glas bier, wijn of appelsap van Limburgse bodem? Vooralsnog, wel even uw plaats reserveren!

Kaartachtergrond uit Top100NL, Kadaster

ROUTE Krijtlandpad (Streekpad 7) Maastricht – Valkenburg – Gulpen –Vaals – Slenaken – Eijsden – Maastricht Totale afstand van de route is inclusief de variant Slenaken – Gulpen. LENGTE 99 km MARKERING Geel-rood ROUTEBESCHRIJVING EN KAART De routebeschrijving, kaart en het GPS bestand van deze route zijn gratis te downloaden via https://www.wandelnet.nl/wandelroute/727/ Krijtlandpad/overzicht De routebeschrijvingen, kaarten, achtergrond- en OV-informatie en overnachtingsmogelijkheden zijn ook opgenomen in de gids van het Krijtlandpad. AANBIEDING WANDELGIDS Speciale aanbieding gids Krijtlandpad met € 5,40 korting. Van het Krijtlandpad verschijnt per 1 juli een nieuwe wandelgids. Deze gids is alvast te bestellen in de webwinkel op www.wandelnet.nl voor € 13,45 incl. verzendkosten (normaal € 18,85) met de couponcode Limburg.

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 29

29 16-6-2020 18:12:18


Je wordt niet zomaar twee keer de best geteste e-bike! TESTwinnaar

8,3 FIETSTEST de

nationale

30 JAAR FRAME GARANTIE

4 JAAR

ACCUGARANTIE

Vanaf €2449

ebikedasoriginal.nl

NIAAL

EENVOUDIG MAAR GE

WWW.UEBLER.NL 30

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

VERLOOPSTEKKER - 7 POLIG - 13 POLIG

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 30

KENTEKENPLAAT - KENTEKENPLAAT WIT LANG

16-6-2020 18:12:24


VRIJE TIJD

Als je pijn hebt moet je demarreren Gert Jakobs PEUGEOT 205 GTI In 1988, het jaar waarin wij zes etappes wonnen in de Tour de France, kreeg je als etappewinnaar géén geldprijs, maar een auto, een Peugeot 205. Van Poppel won ook nog eens op de Champs Elysees en de bonus daar was dan, een Peugeot 205 met het hele alfabet der achterop, namelijk een 205 GTI. Als wij in die tijd naar Etappekoersen afreisden en voor een week of langer on The road waren, dan reden Poppel en ik in de Peugeot 205 GTI naar Zaventem, rekkie der achterop, met onze fietsen. Dat was ook handig want dan kon die grote Mercedes van Van Poppel thuis blijven bij moeders de vrouw en de kids. We komen terug van de Ronde van de Middellandse Zee, ik vergeet het never nooit niet meer, hop de parking in bij Luchthaven Zaventem. Fietsies op dat rekkie geïnstalleerd en onderweg naar huis. Staan we bij het uitrijden van de parking stil bij het stoplicht, naast ons Eric Vanderaerden, in zijn spierwitte, bloednieuwe, BMW 7-serie, turboinjectie huppeldepup. Poppel zegt; “Draai het raam eens open, en roep naar Vanderaerden,” zo gezegd zo gedaan. “Allez allez Erik, wie straks het eerste aan de overkant is, ok?” “Joa, Joa, joa, joa, allez das goe hoe hè” zegt Vanderaerden. “Ok” zeggen wij, “maarrrrrrrrrrr, de verliezer betaalt wel 5000 Franskes, viefduuzend hè, én een bottle of champagne.” “Ok, ok, ok hè, akkoord.” Vanderaerden staat in de starthouding, met den poot op het gas en zijn Kleppet, in de racestand. Vanderaerden in volle concentratie op het groen wordende licht. En daar gaan wij … en vliegen zo door het rode licht naar de overkant! #derrrannn Liefs, Gert.

De hele wereld ondervindt op dit moment de gevolgen van de coronacrisis We hangen met onze koppen, scheel van het afzien, tussen de remkabels. Zekerheid is onzeker geworden en dat vinden wij rete lastig, in ons goed georganiseerde land. Toch gaan wij Nederlanders deze crisis wel verslaan, we zijn een evenwichtig volkje. Wij zijn realistisch, kunnen goed relativeren, we doen wat nodig is en wat er van ons gevraagd wordt. De wielrennerij zit ook in zwaar weer. Wedstrijden zijn van de kalender gebonjourd of tot nader order verplaatst. De A.S.O. ‘Amaury Sport Organisation’ wil toch de Tour de France organiseren, van 29 augustus tot en met 20 september. Dat is natuurlijk een utopie, zolang er geen vaccin is, blijft het totaal van de zotte, om met een rondtrekkend circus, van pak ’m beet 4000 mensen, en miljoenen toeschouwers, door het chauvinistische Frankrijk te trekken!!! Hoe dan? Gewoon Asociaal! Het lijkt erop dat de A.S.O. de afkorting van hun organisatie, zo uit die dikke vette van Dale, heeft getoverd. Een peloton van 200 hoestende, proestende, rochelende, wielrenners. Zwetende mannen, met het snot aan de lippe en slijm aan de kin. Goeie bron om het virus wijd en zijd te verspreiden. Het gaat natuurlijk om geld, heel veel geld, want bij de A.S.O. demarreren ze het geld, verworven uit reclame- en tv-rechten, met grote bulldozers naar binnen en rijden ze het met ienie mienie kruiwagentjes weer naar buiten. De Tour is voor de ploegen en de renners de belangrijkste wedstrijd van het jaar. Het grootste gedeelte van het sponsorbudget wordt daar terugverdiend. Tegelijkertijd wringt het daar enorm en zit heel de wielerwereld in een giga

spagaat bij het niet doorgaan van de Tour de France. Teams staan nu al op omvallen en door de koersradio klinkt snoeihard, Chute, Chute, Chute. Het enige verdienmodel in het wielrennen wordt geregeerd en gedicteerd door de A.S.O. Het is broodnodig om dat in het conservatieve wielrennen te veranderen, zonder coureurs géén Tour. De acteurs, in het bijzonder mooie decor dat Tour de France heet, kunnen nu een daad stellen. Een verdienmodel dat een ploeg vet op de ribben geeft in moeilijke tijden en een buffer creëert als de sponsorinkomsten onverhoopt teruglopen. Vette deals uit tv-rechten en gelden uit sponsorcontracten, daarvan moet een gedeelte terug vloeien naar de teams. Zo dus, A.S.O. Jullie hoeven niet na te denken over het organiseren van de Tour de France, gebruik jullie vette bankrekening, geld uit tv-rechten en reclame-inkomsten, nu maar om teams die in zwaar weer verkeren overeind te houden. Wielrenners, ploegleiders en teammanagers vorm één front, wees solidair en demarreer, met elkaar de juiste richting in. Zorg er nu voor dat je niet in het mes van water bij de Franse wijn fietst. Dat jullie niet met elkaar in de Chasse patate belanden en dat de A.S.O. kan doorgaan met het dicteren en organiseren van wellicht het grootste sportevenement ter wereld. Hierbij overigens ook nog eens geholpen, door de schoothondjes van de U.C.I. De A.S.O. heeft de joker in handen. Tegelijkertijd kunnen de coureurs en de wielerploegen de laatste kaart trekken. Zonder acteurs geen film, zonder coureurs geen Tour. Kom op ploegen en coureurs, dit is het moment voor verandering. Je moet demarreren als je pijn hebt. #derrrannn

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 31

31 16-6-2020 18:12:27


32 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 32

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:12:27


CUBE KIDS BIKES CUBE ACID 240 ALLROAD Een stoere en veilig kinderfiets, die perfect is voor jonge avonturiers! Het frame is stabiel en heeft een lage bovenbuis, zodat de bengel makkelijker bij de grond kan. De kleinere remgrepen en de remkrachtbegrenzer op het voorwiel zorgen voor extra zelfvertrouwen tijdens het fietsen. Door de stevige spatborden en krachtige LED-verlichting kan de jonge avonturier zich veilig een weg banen door het gure herfstweer. Ontdek de wereld met de CUBE Acid 240 Allroad!

WWW.CUBE.EU/BIKES/KIDS

BEZOEK ONZE WEBSITE OM EEN CUBE DEALER BIJ JOU IN DE BUURT TE VINDEN: CUBE.EU/DEALER-SEARCH CUBEBIKESNL

CUBEBIKESNL

CUBEBIKESNL

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 33

33 16-6-2020 18:12:28


Abonnee worden?

10 edities €17,50

UITGAVE 50VitaalPlus is een onderdeel van VGS Media BV

JAARGANG Jaargang 6

EDITIE

Editie 3-4 - juni 2020

UITGEVER/HOOFDREDACTEUR Jos van Gils redactie@50VitaalPlus.nl 06 50 28 01 65

MARKETING/SALES

Kies uw cadeau Een Capitool reisgids uit de Top 10 serie ter waarde van (€ 13,99) Algarve | Amsterdam | Andalusië | Athene | Azoren | Barcelona | Berlijn | Dubrovnik | Gran Canaria | Hong Kong | IJsland | Kaapstad | Lissabon | Londen | Madrid | Napels

Ralph Schuijers info@50VitaalPlus.nl 06 14 77 34 34

MET MEDEWERKING VAN

Bridget van Alphen Redacteur Paul Benjaminse Cycling Europe Hans Böhm Publicist Olga Commandeur Olga Commandeur Promotions Petra van Dalen Boekhandel Praamstra Ab Hoogland appie.nu Gert Jakobs Wieler-personality Gerbert Middelkoop Financieel planner en belastingadviseur Bert Simhoffer Zanger, acteur en tekstschrijver Margot Verhaagen Publiciste Arjen Zeevenhooven Chefkok Arnoud de Zwart Notaris

ADMINISTRATIE EN ABONNEMENTEN

Een voucher voor 10% korting in onze webshop

administratie@50VitaalPlus.nl

ADVERTENTIEVERKOOP info@50VitaalPlus.nl

ONTWERP & OPMAAK

Ndash Carla Sigger, www.ndash.nl

VERSCHIJNING 10 edities per jaar

Gratis upgrade naar een Luxe First Class busretour bij een vakantie boeking voor het gehele reisgezelschap ! (t.w.v. €40,- p.p.)

DRUK

Veldhuis Media - Raalte

WEBSITE

www.50VitaalPlus.nl

WEBSHOP

webshop.50vitaalplus.nl

FACEBOOK

Facebook/50VitaalPlus

NIEUWSBRIEF

www.50VitaalPlus.nl

COPYRIGHT

Een voucher voor gratis toegang tot Thermen Bussloo of Soesterberg (t.w.v. € 34,50)

Copyright © 2020 50VitaalPlus VGS Media BV, Deventer Tekst uit deze uitgave mag zonder toestemming van de uitgever uitsluitend voor persoonlijk gebruik worden gereproduceerd.

ISSN: 1875-807X

Kijk op www.50VitaalPlus.nl/abonnee-worden 34 50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 34

50VitaalPlus heeft een advertentie­beleid. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de geplaatste advertenties ligt echter bij de adverteerder.

KvK: 71024514

5 0 V I T A A L P L U S - J A A R G A N G 6 - E D I T I E 3-4 - J U N I - 2 0 2 0

16-6-2020 18:12:34


BOSRIJK De ligging van Buitenplaats Sprielderbosch zorgt ervoor dat u optimaal kunt genieten van de prachtige bossen die het park omringen. Hier ontdekt u de mooiste flora en fauna!

ACTIEF De Speulder- en Sprielderbossen bieden vele mogelijkheden om te wandelen en te fietsen. Door het uitgebreide netwerk aan routes ontdekt u gemakkelijk alle pracht van de Veluwe!

RUST & RUIMTE Ervaar de rust en ruimte van de Veluwe met de vele bossen en uitgestrekte weilanden. Hier komt u volledig tot rust terwijl u geniet van het prachtige uitzicht en de geluiden van de natuur.

LANDELIJK Alle woningen kennen een landelijk karakter waardoor u echt even het gevoel hebt te kunnen ontsnappen aan de dagelijkse druktes.

Tel.: 0111 654 512 | www.bhvkleisure.com

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 35

16-6-2020 18:12:38


Photo: ©Frank Kretschmann

INNOX PRO GTX LO | All Terrain Sport www.lowa.nl

LOWBNL-20-017_AD_INNOX PRO GTX LO_220x315.indd 1

50Vitaal_editie_3-4_Juni_2020_huidig_4-6.indd 36

25.03.20 15:36

16-6-2020 18:12:41


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.