GEBIEDSONTWIKKELING IN STOMPWIJK
We denken dat dit model inderdaad een bepaald type bestuurder vereist. Een bestuurder die de idee van de vraaggestuurde overheid niet alleen met de mond maar ook met het hart belijdt. Deze bestuurder praat, lobbyt, informeert en beïnvloedt vóórdat het proces van visievorming wordt ingezet.
Randvoorwaarden
aan de hand daarvan de nuances in de visieontwikkeling kan aanbrengen en tijdig kan waarschuwen voor een doodlopende weg. Zorg ook voor een sterk commitment vanuit de ambtelijke top, zo mogelijk bij de gemeentesecretaris of algemeen directeur, in ieder geval op directieniveau.
Moderne bestuurder Hiermee komen we als vanzelf op de rol van het bestuur. Want waar staat het college of de verantwoordelijke wethouder? Wat in de Stompwijkse aanpak frappeert, is dat de bestuurlijke besluitvorming juist eenvoudiger wordt. In het traditionele model krijgt de bestuurder een dik dossier vol wensen en belangen voorgeschoteld. Hieruit mag hij dan een keuze maken, als een moderne koning Salomon. In de Stompwijkse aanpak krijgt de bestuurder een visie voorgelegd waarvoor een sterk draagvlak is. De complexiteit is in het proces gelegd, de gordiaanse knoop is dáár ontward. Toch zijn niet alle bestuurders hier blij mee. Er zijn wethouders die wel degelijk graag voor Salomon spelen. Weer anderen vragen zich af waarom ze in ’s hemelsnaam op die stoel zitten als de visievorming grotendeels buiten hen om plaatsvindt. Een derde categorie maakt zich zorgen om zijn politieke profiel, want kun je nog wel scoren als je tijdens het proces van visievorming buiten beeld blijft? Dat wordt immers wel degelijk verlangd van de bestuurder!
28
Maar het is zeker niet zo dat de werkateliers ongeleide projectielen zijn en dat de visie alle kanten op kan schieten. Hiervoor wordt al aangegeven dat de gemeente haar randvoorwaarden in het proces inbrengt. Met specifiek: de mogelijkheden en onmogelijkheden van een gemeente, bijvoorbeeld op financieel gebied of op bestemmingsplanniveau, maar óók het beleid van het college en de visie van de bestuurder. Deze voorwaarden vormen de kaders waarbinnen de visievorming plaatsvindt. Het is daarom van groot belang dat de ambtenaren die deelnemen aan het participatieproces goed contact houden met de verantwoordelijke bestuurder of bestuurders. Bij eventuele afwijkingen van de vooraf meegegeven gemeentelijke voorwaarden is ruggespraak met de bestuurder onontbeerlijk. De procesmanager zal er op moeten toezien dat dat inderdaad plaatsvindt en zal ook zelf de bestuurder(s) tussentijds moeten informeren over de voortgang en de uitkomsten van het proces. Gebeurt dat niet, dan bestaat het gevaar dat het projectteam te veel afdwaalt van het collegeprogramma en een bestuurlijke blindganger produceert. Het is uiteindelijk de gemeenteraad die beslist, en er is een serieus probleem als de ‘breedgedragen’ gebiedsvisie daar wordt afgewezen. Een 100%-garantie is er nooit, maar het projectteam verkleint de kans op een dergelijke teleurstelling aanzienlijk als het binnen de hier geschetste kaders blijft. Het zal duidelijk zijn dat ook het meenemen van de gemeenteraadsleden in het open planproces essentieel is. Zorg ervoor dat geïnteresseerde raadsleden ook kunnen deelnemen en/of organiseer informatiemomenten voor hen.
Externe en interne communicatie Dat de gemeenteraad de uiteindelijke beslissing neemt, is een open deur, maar kan niet genoeg worden herhaald. Dit moet voor alle deelnemers aan het proces glashelder zijn, maar óók voor externe partijen als de media. Een journalist die op zoek is naar nieuws, heeft de neiging om daar minder zorgvuldig mee om te gaan. Extra alert moet de procesmanager dan ook zijn op nieuwswaardige momenten, bijvoorbeeld rondom
Nr. 5, mei 2009
ovm_05_2009_pages.indd 28
5/8/2009 9:23:57 AM