Door de beukenkathedralen van de GR 122

Met nog drie etappes van de GR 122 voor de boeg pleeg ik eerst overleg met mijn stapmakker. Aangezien zijn knie tegenpruttelt, kunnen we beter het resterende traject in omgekeerde volgorde wandelen en begin ik alleen aan de achtste en zwaarste dagtocht in de heuvels rond Ronse.

Æ Tekst: Willem Dhaenens Foto’s: Willem Dhaenens en Jo Debaveye

Pas gepoetst zilverwerk

Ons verslag van de eerste winterse etappes was besprenkeld met veel regen en plassen (Op Weg 2022, 6), maar februari kondigt zich lentegevoelig aan. Na een treinrit naar Ronse en een busrit tot Quatre-Vents blinken de plassen als pas gepoetst zilverwerk onder de eerste zonnestralen. Ook de GR-streepjes verdringen elkaar in dit prachtig beboste heuvelland, want de Streek-GR Vlaamse Ardennen, de GR 129 en de GR 122 overlappen elkaar. Voorbij het gehucht Breucq is het pad door de winterse regenval dermate uitgesleten dat het moeilijk is om niet weg te glijden op de schuine kanten. Twee reeën houden de wiebelende wandelaar goed in de gaten. Op de oever van de Trosbeek etaleert de paarse schubwortel zijn purperviolette bloemen, een maand vroeger dan we van haar gewoon zijn. Moeizaam balancerend klauter ik uit de beekvallei het Sint-Pietersbos in, waar ik de ene na de andere omgewaaide beuk moet ronden. Wat een ravage heeft de storm Eunice aangericht! Bij de bron van de Molenbeek loopt de GR over een heel lang knuppelpad langs afgewaaide takken. De fletse voorjaarszon doet haar best om dit spookachtige beukenkerkhof op te vrolijken.

Wilde mispel en boskriek

Uitwijkend voor een glibberige modderstrook moet ik even onder wilgentakken met lentekatjes door. Boven aan de bosrand pronkt een edelhert, zijn silhouet uitgesneden in een ijzeren plaat. Aan de bekende bistro Boekzitting staat een afbladderende wandelboom met de drie GR-richtingen die hier kruisen. Omdat er nog geen blaadje te bespeuren valt, kan ik heel ver kijken doorheen de glimmende pilaren van de beukenkathedraal in het Muziekbos. Systematisch worden de naaldbomen, na WO I aangeplant, nu gekapt en vervangen door de oorspronkelijke struiken, zoals gaspeldoorn en wilde mispel. Langsheen een oude zandgroeve daalt het pad af naar de bosrand, waar de witte bloesem van de boskriek de veel te zachte winter uitwuift. het werk belet de doorgang: “Hoelang zal de restauratie nog duren?” “Geen idee, mijnheer, enkele maanden zeker?” Wat verder sta ik te mijmeren bij het opschrift boven de deur van eetcafé De Vrijheid: ‘Alles van waarde is plagiaat’. Dan trekt de hemel zijn sluizen open.

Onder een kleurrijke paraplu

Het regent eerst zachtjes, dan harder. Onder een ruisende cape doorkruis ik moederziel alleen de straten van Ronse, de mensen zijn binnengevlucht. Mevrouw onder de kleurrijke paraplu vindt mijn staptocht op zo’n regendag geen goed idee, wanneer ze ziet hoe ik mijn lunch verorber op de ven

200 Jaar Oud

Een tapijt van sneeuwklokjes roept de wandelaar terug die de spoorwegbrug overwandelt: “De sporen moet je volgen”. Wanneer ik verderop de spoorlijn toch verlaat, stuiter ik over een dichtgeslibt modderpad richting hart van Ronse. Op de oever van de Molenbeek priemt het eerste klein hoefblad. Voorbij de 200 jaar oude beuk in het Bruulpark wil ik wat graag een bezoek brengen aan de romaanse crypte onder de Sint-Hermeskerk, maar een jongeman aan sterbank van een klerenwinkel. Even moet ik op mijn stappen terugkeren want ik volgde verstrooid de streepjes van de Streek-GR. Over de oude spoorwegberm van de L83 loopt een kaarsrecht fietspad naar het westen, maar de GR wijkt snel af, langsheen een bosrand en een oude molen zonder wieken. Even gaat het nog terug over de L83, maar waar die overgaat in een landweg naar Russignies om zich te voegen bij de GRP 123 door Henegouwen, haak ik af. Strava zegt dat er vandaag 16 km GR achter de rug ligt. Noordwaarts wijst nu mijn kompas, nog 8 km, over Kwaremont naar Berchem, waar ik op bus 65 naar Oudenaarde station stap.

Getten

Mijn stapmakker is er weer bij en in de trein naar Oudenaarde vertellen we elkaar de laatste nieuwtjes, waarbij de geboorte van zijn tweede kleinkind vanzelfsprekend de hoofdrol speelt. Bus 16 zet ons op deze zonnige dag begin maart in Nederbrakel af en de GR-streepjes leiden ons over het Mijnwerkerspad de stad uit. Tot 1963 bracht het zogenoemde Fosttreintje over spoorlijn 82 de mijnwerkers van Zottegem en omstreken naar de Henegouwse steenkoolmijnen.

Wanneer de blauwe wimpel wappert op de Verrebeekmolen ben je welkom om wat vers gemalen bloem te kopen, maar niet op een doordeweekse dag als vandaag. In Opbrakel sproeit een boer zijn veld langs de Zwalmbeek, wij knijpen de neus dicht. De getten komen van pas wanneer we door de modder over de Zwalm ploeteren, die hier vlakbij haar bron amper een sprong breed is.

Op het dak van de GR 122

Het glooiende land kleurt groen en geel wanneer we langs een uitgestrekt koolzaadveld uit de vallei stijgen. Een rij bladerloze wilgen doorbreekt het vergezicht nauwelijks. Aan de rand van het Brakelbos worden we verwelkomd door een wit tapijt van sneeuwklokjes. Aan het begin van een ellenlange, kaarsrechte dreef houden we halt bij de GR-wandelboom: we zijn al 105 km van Hulst verwijderd. De naakte beuken lijken wel in een frivool ballet verwikkeld met hun slagschaduw op de zonovergoten bosvloer. Bij de Hoppe vieren we de grensovergang naar Wallonië met een koffie op een terras, alvorens weer te verdwijnen in een volgende beukenkathedraal. Over de Pottelberg, met zijn 157 m ‘het dak’ van de GR 122, dalen we flink over een holle weg door het bos tot in het gehucht Queneau. In de vallei van de Ancre vullen we onze drinkfles aan een bron, omkranst door een flank vol sneeuwklokjes. De oversteek van het beekje verloopt moeizaam, doordat een stuk van de brug is weggespoeld door Eunice. In Haizette passeren we de laatste huisjes aan de Waalse kant, zo getuigt een ijzeren haan als bewaker boven een hek. In een bushokje genieten we nog een half uur na van deze wonderbaarlijke stapdag.

De uitvinder van de Vlaamse Ardennen

In het oud stationsgebouw van Munkzwalm staan mijn wandelstokken, op een vorige tocht vergeten, nog steeds op mij te wachten. Aan de Vredeskapel naast de Zwalm volgt de GR 122 de bedding van een snelstromende beek over het Molenpad. De grootschalige grondwerken zijn allicht bedoeld om bij overstromingen het overtollige water te bufferen. Aan de Zwalmmolen brengt een gedenksteen hulde aan Omer Wattez, de ‘uitvinder’ van het begrip ‘Vlaamse Ardennen’. In het weekend overspoelt het talrijke wandelpubliek het terras van het molenhuis, maar vandaag slenteren Jo en ik hier moederziel alleen voorbij.

Glijden door de modder

Voorbij het Mijnwerkerspad stijgt de GR via een krinkelend pad naar het centrum van SintGoriks-Oudenhove. De sterk verbouwde kerk, voor het eerst vermeld in 1172, valt op door zijn achthoekige toren en een mix van baksteen en roodbruine ijzerzandsteen. Die werd plaatselijk gewonnen in groeves zoals in het Muziekbos. Van Dale leert ons dat een los een ‘niet-openbare weg is die toegang geeft tot een stuk land’. Hier is het de Kerklos die ons het dorp uitleidt naar hoger gelegen akkers.

In de Koedreve tovert een bordje bij een wilgentronk, vermomd als surrealistisch kunstwerk, een brede glimlach op ons gelaat. Over de Zwalm begint de steile klim over het uitgesleten, glibberige pad door het Bertelbos. Boven op de kam passeren we het grote kerkhof van Strijpen, daarna kruisen we de drukke spoorlijn van Oudenaarde naar Brussel. Op de grote ruigte naast de sporen werd door Natuurpunt een nieuw bos aangeplant, gesponsord door ‘Cycling for Trees’. Een oude wilg kreeg zijn krak door storm Eunice en overspant nu als een loopbrug de Traveinsbeek.

Aan de wandelboom voegt de GR 122 zich bij de Streek-GR. Langsheen het bos dalen we naar de Desbeek en zijgen op deze zalige plek neer voor de lunch. Op de Boterhoek staan we verbaasd stil te staren naar de hedendaagse architectuur van een hoekig huis met aluminium dak en zijgevel én monumentale schoorsteen. Het landschap glijdt zacht af naar de Zwalmvallei en wij glijden ook, maar dan door de modder. Stappen wordt bijna onmogelijk tot een sierlijk kronkelend knuppelpad redding brengt. We steken in Michelbeke de straat over die fietsers vrezen, maar wandelaars doet watertanden: de Berendries. De meest avontuurlijke klim van de ganse GR 122 vat hier aan, althans in wintertijd: door de omheining is er geen andere uitweg dan tot de enkels in de modder weg te zakken. Zonder wandelstokken zou een val zo gebeurd zijn.

Over omgewaaide boomstammen

Wanneer we boven onze modderschoenen afstampen, komt een koppel wandelaars ons tegen. Als snel valt hun beslissing om niet het pad maar de asfaltweg te kiezen voor de afdaling. Wij blijven de Streek-GR annex GR 122 volgen, bergaf langs de Rozenhoek doorheen twee opeenvolgende bossen. Beide oevers van een sloot worden door klein hoefblad opgevrolijkt. Wij wringen ons langs en over omgewaaide boomstammen, tot we beneden langs de Zwalm uitkomen bij het Sint-Franciscusinstituut. In het bushok slaan we een praatje met een leerling, die Jo instructies geeft over de busuren, want zijn knie weigert nog verder dienst. Alleen dwaal ik verder over het Mijnwerkerspad tot aan de rand van Nederbrakel. Voorbij Top

Bronnen, familiebedrijf sinds 1906, klimt de GR het Toeppark in, een gevarieerd bos waar in de vooravond de zon haar gouden licht uitspreidt. Op het hoogste punt staat de prachtige, neogotische Toepkapel uit 1924, die uitkijkt vanaf de bosrand over de Zwalmvallei. De plek is een stille getuige van de dankbaarheid van de bewoners omdat hun dorp gespaard bleef in de Grote Oorlog.

Het parcours van de GR 122 Scheldeland van Hulst naar Kluisbos werd in 2020 door onze vrijwilligers herbekeken en aangepast. De bewegwijzering op het terrein en de track op de website zijn helemaal up-to-date. Een nieuwe topogids is opgenomen in de planning, maar een publicatiedatum is er nog niet.

Kwaremont Russignies

Muziekbos

Na 5 winterse etappes (Op Weg 2022, 6) bracht etappe 8 ons door het Sint-Pietersen Muziekbos tot het Kluisbos, etappe 7 door het Brakelbos tot Quatre-Vents en etappe 6 van Munkzwalm naar Brakel. Zonder de auto te gebruiken lukte het om met treinen en bussen de hele GR af te wandelen vanuit onze thuisbasis.