Iedereen kan een burn-out krijgen

Volgens cijfers van TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek hebben 1 miljoen Nederlanders burn-outklachten. Hoe krijg je een burn-out, is het te testen en wat kun je ertegen doen?

Bij een burn-out is alles je te veel. Je wilt wel, maar je lichaam is, zowel lichamelijk als geestelijk, volledig opgebrand. Psychische symptomen die daarbij kunnen optreden, zijn o.a. besluiteloosheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen. Maar ook lichamelijke symptomen, zoals o.a. hoofdpijn, buikpijn en hartkloppingen kunnen voorkomen. Soms kan het ’s morgens uit bed komen al te veel gevraagd zijn. Enkele jaren terug werd een burn-out vrijwel altijd gerelateerd aan werkdruk. Zeker in deze coronatijd is gebleken dat overbelasting zeker ook vanuit privésituaties ervaren kan worden. Er zijn dus verschillende oorzaken voor het krijgen van een burn-out, waarin chronische stress echter altijd een bepalende rol speelt: • Burn-out door stress op het werk • Burn-out door perfectionisme • Burn-out door andere oorzaken, zoals o.a. sociale problemen

Wanneer de oorzaken achterhaald kunnen worden, kan dat helpen om (ergere) klachten te voorkomen of vroegtijdig te herkennen.

WAT IS STRESS?

Stress wordt ervaren in situaties waarbij je het gevoel hebt dat je niet kunt voldoen aan de eisen die de omgeving (of jij zelf) aan jou stelt: de draaglast is groter dan de draagkracht. Acute stress is een normale reactie van het lichaam op een “noodsituatie”, waarbij adrenaline wordt aangemaakt. Daardoor stijgen o.a. de bloedsuikerspiegel en de bloeddruk en versnellen de ademhaling en de hartslag. Er wordt meer zuurstof en energie naar je spieren vervoerd, zodat je in staat bent om snel en kordaat te handelen.

CHRONISCHE STRESS?

Wanneer je continu het gevoel hebt dat je “onder hoogspanning” staat, spreken we van chronische stress. Helaas komt dat steeds vaker voor. We staan steeds meer onder druk en ervaren daardoor meer stress. Er wordt vaak te veel van ons gevraagd. Bij chronische stress gaat een tweede hormoon een belangrijke rol spelen: het stresshormoon cortisol. Cortisol, dat een vergelijkbare werking heeft als adrenaline, wordt geproduceerd in onze bijnieren. Chronische stress verhoogt de kans op hart- en vaatziekten en een mogelijke burn-out of depressie liggen steeds op de loer.

CORTISOL

Ook cortisol zorgt ervoor dat we enige stress goed kunnen doorstaan. Het verhoogt de bloedsuikerspiegel in stressvolle of angstige situaties en het remt ontstekingen af. Bij veel stressprikkels die je tegenwoordig ervaart (o.a. een discussie of hoge werkdruk), is vechten of vluchten niet per se een optie. Hierdoor wordt de aangemaakte cortisol niet gebruikt en stapelt het hormoon zich op in het lichaam. Als het cortisolgehalte te hoog blijft, wordt er onvoldoende melatonine aangemaakt en neemt de slaapbereidheid af. Een chronisch verhoogd cortisolgehalte put de bijnieren uit, waardoor onderstaande klachten kunnen ontstaan: • Hormonale schommelingen • Vruchtbaarheidsproblemen • Insulineresistentie • Onderdrukking van het immuunsysteem

De symptomen van een burn-out en een depressie liggen soms dicht bij elkaar. Voor een verantwoorde behandeling is een goede diagnose echter cruciaal. Een lage cortisolspiegel in de morgen wijst op een burn-out. Een hoge spiegel duidt op de mogelijke aanwezigheid van chronische stress. Wil je met meer zekerheid kunnen vaststellen of jouw cliënt een burn-out heeft of hoe hoog zijn/haar cortisolgehalte is? Kies dan voor een van de uiterst nauwkeurige (pico 1x10-12) speekseltesten (Burn-out, Cortisol, Stressprofiel) of de Depressie urinezelf-test van Medivere. Jouw cliënten kunnen de testen zeer eenvoudig zelf thuis kunnen afnemen, terwijl de uitslag kwalitatief hoogwaardig wordt verzorgd door het Duitse Ganzimmun.