Nivon - Toorts - winter 2018-2019

Winter 2018 - 2019

f

nie

et

Jo

el

u w j a a r te

gem

o

Eerlijkheid

Samen

banken

op zomerkamp

2

TOORTS

Column

Solidair en duurzaam

“K

limaatrechtvaardigheid en het principe ‘de vervuiler betaalt’ betekent dat we van vervuilende bedrijven een grotere bijdrage zullen moeten vragen", zei een verstandig Kamerlid onlangs. Natuurlijk, dat vinden we allemaal.

Maar het ‘groenste kabinet ooit’ trapt intussen op de rem, ondanks de doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs die ook onze regering onderschrijft. De ambitieuze milieuminister Wiebes dreigt een eenzaam dolende kameelridder te worden in een steeds droger wordende woestijn.

Klimaatrechtvaardigheid. Waar heb ik dat eerder gehoord?

“Klimagerechtigkeit”, “Climate justice”. Het staat in een actie­ programma van de internationale organisatie van natuurvrienden, NFI. Daarmee komen we dicht bij eigen huis. Nivon is lid van NFI. We doen al wat we kunnen. Onze natuurvriendenhuizen halen zichtbaar resultaat met energiebesparing. Het ene huis na het andere schroeft het bordje ‘Green Key’ op de gevel.

“Een beter klimaat begint bij jezelf; maar waar begin je zelf?”

“Noopt de ecologische crisis ons niet om de aarde centraal te stellen in plaats van het individu?” Deze twee vragen zijn onlangs besproken bij de Nivon-Vrouwencursusweken.

Geen rechtvaardigheid zonder solidariteit. ‘Solidair zijn’ kwam meermalen naar voren op de recent gehouden NFI-jaarconferentie in Wenen. Nivon-vertegenwoordigers waren erbij en bemoeiden zich intensief met de besluitvorming (zie pagina 10). Een NFI-commissie bereidt een Dag van de Natuurvriendenbeweging voor, met activiteiten in alle aangesloten landen. De organisatie beheert een Klimaatfonds. Aandacht wordt gevraagd voor verantwoord toerisme. Zo zou je bij je bezoek aan een Afrikaans land ook een positieve bijdrage kunnen leveren aan het welzijn van de lokale bevolking. In Senegal hielp NFI een landschapspark aanleggen en zijn er een paar duizend fruitbomen geplant.

Groene sleutel ’goud’ Kampeerterrein De Gele Anemoon en natuurvriendenhuis het Zeehuis hebben het internationale keurmerk Green Key-certificaat goud binnengehaald.

Dit past binnen de slag van het Nivon om te vergroenen en verduurzamen. Een Green Key-certificaat trekt gasten die bewust kiezen voor een verblijf in een ecologisch verantwoorde omgeving.•

Nivon Jaarmarkt in Koos Vorrinkhuis Volgend jaar bestaat het Nivon 95 jaar. Dat vieren we met een grote Nivon Jaarmarkt in en rond het Koos Vorrinkhuis in Lage Vuursche. Deze eerste Nivon Jaarmarkt is een initiatief van de nieuwe afdeling Gooi – Eemland & Amersfoort in samenwerking met de BHC Koos Vorrinkhuis.

Het Europees Parlement wil wegwerpplastic vanaf 2021 verbieden.

NFI voert campagne met de slogan “Leave sandcastles on the beach, not plastic”. Iedereen weet dat de plasticsoep een gevaar vormt voor mens en dier. Die wegwerptroep is ook een verspilling van grondstoffen.

In zijn bestseller ‘Homo Sapiens’ waarschuwt de Israëlische filosoof en toekomstdenker Harari dat de mens het op termijn gaat afleggen tegen kunstmatige intelligentie. Maar hoe je het ook wendt of keert: de mens heeft een vrije wil die de computer ontbeert. In de opiniekrant Argus lees ik: “Nieuwe mensen worden elke nieuwe dag geboren. Laten we proberen met onze vrije wil de nieuwe technologieën onder controle te houden zodat ze de maatschappelijke problemen van vandaag helpen oplossen.”

Voor een duurzame toekomst hebben we dus duurzame mensen nodig.

Vrijwel alle Nivon-accommodaties zijn binnenkort voorzien van een groene sleutel. Nivon-afdelingen en -werkgroepen houden al regelmatig activiteiten die gericht zijn op duurzaamheid. Laten we in 2019 verder gaan op de weg naar 'klimaatrechtvaardigheid' en solidariteit.

Namens het Centraal Bestuur wens ik u een voorspoedig nieuw jaar toe.•

In het kader van Nivon 95 jaar: presentaties van natuurvriendenhuizen, afdelingen, werkgroepen etc.

Activiteiten, workshops en informatie over alles wat het Nivon en de natuur­ vriendenhuizen en terreinen doen.

Ook presentatie van de projecten in het kader van Nivon 95 en Nivon 100.

Op zondag 7 april is de Nivonraad in het Koos Vorrinkhuis, toegankelijk voor alle leden. Overnachten in het natuurvriendenhuis in Lage Vuursche is mogelijk (koosvorrinkhuis@nivon.nl).

Er is tevens een avondprogramma.

— Henk Schaaf

voorzitter Centraal Bestuur

Leave sand castles, not plastic #noplasticvacation

De NFI, Naturfreunde Internationale, voert campagne (niet alleen in de zomer!): ’Leave sandcastles on the beach, not plastic’. Het vele plastic komt in zee terecht en deze plasticsoep vormt een gevaar voor mens en dier.•

Jaarmarkt: 11-16 uur, gratis toegang, i.s.m. afdeling Gooi-Eemland & Amersfoort

Pika Festival

Info: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 0880990983 Meehelpen met de organisatie van deze eerste Nivon Jaarmarkt?

Meld je via vz.koosvorrinkhuis@nivon.nl•

Het Nivon-festival dat traditioneel rondom Pinksteren wordt gehouden, vindt in 2019 plaats van 7-10 juni. Houd de website in de gaten: pikafestival.nivon.nl•

TOORTS

Inhoud

Winter 2018 - 2019

4

7

10

Eerlijke Bankwijzer

Grondlegger Brabants Vennenpad

Klein behuisd

12

15

24

Naamgeving

Zomerkampen en -reizen

30

34

Duurzame kinderboekenschrijver

Activiteiten nov – mei

(Groot)ouder-kindweken

En verder

Activiteiten

6 Wandelen 11 NivonJong 25 Uit in eigen land 28 Nieuwe Leden 29 Internationaal 31 Jeugdpagina 39 Leg een Link

35 November 35 December 36 Januari 36 Februari 37 Maart 37 April 38 Mei

3

4

TOORTS

Tekst: Paul van Tongeren

Achtergrond

Banken hebben problemen met ‘eerlijk’ In het rumoer om de witwaspraktijken van ING en de schikking daarvan – komt er nog weleens een witte boord voor de rechter? – is het maar klein in het nieuws geweest: de banken willen af van de ‘Eerlijke Bankwijzer’. Te veel werk, zegt de Nederlandse Vereniging van Banken, steeds meer vragen, nu al zo’n 1500. En feiten en meningen worden niet gescheiden.

‘Eerlijke bankwijzer’ ‘Eerlijke bankwijzer’ ‘Eerlijke bankwijzer’ Triodos Bank

Rabobank

asn Bank

Rabobank

asn Bank

Triodos Bank

‘Eerlijke bankwijzer’ ING

ING Triodos Bank

Rabobank

“O

asn Bank

‘Eerlijke bankwijzer’ ING Triodos Bank

nzin”, zegt Peter Ras (48) werkzaam bij Oxfam Novib asn Bank Rabobank en projectmanager Eerlijke Bankwijzer. “Er komen inderdaad vragen bij, bijvoorbeeld omdat er in Parijs een klimaatakkoord is gesloten of omdat gendergelijkheid op de maatschappelijke agenda staat. We meten vier categorieën activiteiten van banken, dus meestal asn Bank Rabobankis één antwoord voldoende voor vier vragen. Dan heb je het dus niet over een dikke 1500 maar over 350. Als we ons tweejaarlijkse conceptrapport klaar hebben, krijgen de banken twee maal drie weken de tijd om te reageren. En verder zijn we altijd bereid te overleggen.”

handel af, voert de bank een dialoog met klanten in de mijnbouw over mensenrechtenschendingen en zo ja: komt hier iets uit?

Dat onderzoeken wij en dat laten we het publiek, politici, media en beleggers weten.”

‘Eerlijke bankwijzer’ ‘Eerlijke bankwijzer’

Rabobank

asn Bank

De bedoeling van de Eerlijke Bankwijzer (EBW) is om de economie en de samenleving te verduurzamen, om maatschappelijke asn Bank Rabobank verantwoord ondernemen te stimuleren. De bankensector speelt daarin, sinds de afschaffing van ‘het loonzakje’ als draaischijf tussen bedrijven, burgers en overheid een cruciale rol.

“Dat banken zich aan de wet houden vinden wij niet voldoende”, stelt Ras. “Dat is gewoon de ondergrens. Ons heilig doel is om de banken in onderlinge concurrentie in een race to the top te brengen, een beweging met zichtbare stappen naar verbetering.

Welke bank stapt bijvoorbeeld – gefaseerd – uit fossiele brandstoffen, welke bank vermindert investeringen in megastallen en ander dierenleed, welke bank kapt de financiering van wapen­

ING Triodos Bank

Onafhankelijk

De Nederlandse Vereniging van Banken schrijft in een verklaring dat de banken de intentie van de Eerlijke Bankwijzer blijven steunen omBank het INGduurzaamheidsbeleid en de prestaties van Triodos banken transparanter en onderling vergelijkbaar te maken.

“Ook de onafhankelijkheid van de Eerlijke Bankwijzer en de Triodos Bank organisaties erachter staat voor de NVB buiten kijf. Wat de NVB vraagt, is eerlijk en zorgvuldig uitgevoerd onderzoek waarbij ING feiten en meningen strikt gescheiden blijven. Daarnaast is de NVB voorstander van het oprichten van een onafhankelijke, wetenschappelijke arbitragecommissie die in geval van onenigheid ING over de onderzoekskwaliteit bindende uitspraken kan doen.”

Strenger Volgens Ras is de kern van de onenigheid tussen de EBW en de banken dat die sommige beoordelingscriteria niet willen en dat ze daarom roepen om een ‘onafhankelijke arbiter’. “Wat is dat voor gedoe. Het is óns onderzoek, de criteria en de methodologie

TOORTS

Achtergrond zijn openbaar, dus daar is niks ondoorzichtigs aan. Maar die lezen ze niet. Het gaat ons erom dat de banken hun zakelijke klanten beter screenen en daarbij minimumnormen gebruiken. Zie recent bijvoorbeeld ING die zwaar onder vuur lag vanwege gebrekkige screening van klanten die aan het witwassen waren. Die minimum­ normen dienen wel strenger te worden, zodat de verduurzaming echt dóór gaat. Daar doen we het voor.”

Onjuist beeld Triodos Bank, die steeds als beste uit de beoordelingen komt, reageert als volgt: “Natuurlijk is het prettig om in een lijstje bovenaan te staan, vooral als daar het predicaat ‘eerlijk’ aan hangt. Maar in onze optiek geeft deze wijzer toch nog steeds een onjuist beeld van de werkelijkheid en gaat daarmee voorbij aan de oorspronkelijke goede bedoelingen van de wijzer. De EBW gebruikt als bron voor zijn beoordeling het gepubliceerde beleid van de banken – en houdt daarbij te weinig rekening met de missie en waarden van de verschillende banken.” Triodos meent dat de EBW te veel naar regels kijkt en te weinig naar principes.

Geen harde campagne Of de uitkomsten van de onderzoeken – uitgevoerd door Profundo – veel klanten aanzetten om van bank te wisselen, is volgens Ras niet erg duidelijk. “We informeren het publiek, maar we gooien er geen harde, agressieve campagne tegenaan. We geven informatie aan alle betrokkenen en we zoeken de dialoog met hen, bijvoorbeeld via zogeheten stakeholdersmeetings en enquêtes.

We willen ook graag het gesprek met de banken weer op gang brengen en ik verwacht ook wel dat dat gaat gebeuren.

Maar we zijn niet van hen afhankelijk, we kunnen op basis van open­ bare informatie en eigen onderzoek heel goed het beleid van de banken en de eventuele veranderingen daarvan in kaart brengen.”

Waar de banken en de organisaties achter de EBW veel uitgangs­ punten en bedoelingen met elkaar lijken te delen, blijft het jammer dat de samenwerking nu stuk is. Dat kan en mag de bedoeling niet zijn. Toch nog maar eens een goede dialoog aangaan, als het moet onder leiding van een onafhankelijke deskundige.•

Maatschappelijk verantwoord ondernemen De Eerlijke Bankwijzer (EB) werd in 2009 opgericht door Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en FNV, om het beleid van de Nederlandse banken te onderzoeken en te helpen verbeteren: meer oog voor normen op onder meer sociaal en milieugebied, mensenrechten en dierenwelzijn.

Inmiddels doen aan de EB ook PAX en World Animal Protection mee. De EB heeft sinds enkele jaren een zusje: de Eerlijke Verzekeringswijzer en ‘klonen’ in landen als België, Brazilië, Duitsland, Frankrijk, Indonesië, Japan, Noorwegen en Zweden.

Gesprek aan gaan De EB kijkt om te beginnen naar het beleid van banken: hebben ze op papier alles goed vastgelegd? En daarna uiteraard ook naar de praktijk: in welke bedrijven en sectoren wordt geïnvesteerd? Wat doen banken om bedrijven die bijvoorbeeld mensenrechten schenden, het milieu schaden of het niet zo nauw nemen met dierenwelzijn, te stimuleren om deze misstanden tegen te gaan? Ook gaat de EB het gesprek aan met banken over bijvoorbeeld klimaatbeleid en investeringen in de mijnbouwsector, en geeft de EB input aan banken hoe zij hun beleid kunnen verbeteren.

Openbaar Door de scores en uitkomsten van de onderzoeken openbaar te maken, hoopt de EB dat banken en verzekeraars met elkaar gaan concurreren om steeds beter maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Klachten en complimenten van klanten aan hun bank kunnen daarbij helpen. Eventueel kunnen klanten overstappen naar een bank met een betere score. In Nederland zijn dat vooral Triodosbank en ASN (de Volksbank), terwijl Rabo en ING nog veel te verbeteren hebben. Overstappen naar een andere bank is veel minder moeilijk dan veelal wordt gedacht. Ze bieden allemaal een ‘overstaphulp’ aan Voor meer informatie: eerlijkegeldwijzer.nl/bankwijzer•

Peter Ras, projectmanager Eerlijke Bankwijzer.

5

6

TOORTS

Wandelen

Havezate Den Berg bij Dalfsen Foto: Antoon van Balveren

Drie Nivon-wandelgidsen op stapel

Gesprekken met grondeigenaren, het vinden van nog mooiere paadjes, routebeschrijvingen aan­ passen en nieuwe markeringen aanbrengen…

V

rijwilligers zijn momenteel druk bezig om de routes van de Nivon-wandelpaden Overijssels Havezatepad (wit-rood gemarkeerd), Drenthepad en Brabants Vennenpad (geel-rood gemarkeerd) te verbeteren en nóg mooier te maken.

De vernieuwde gidsen zijn verkrijgbaar via de boekhandel en nivon.nl/gidsen (met korting voor Nivonleden). Op de Fiets- en Wandelbeurs van 1-3 maart 2019 in Utrecht zijn is de nieuwe Overijssels Havezatenpadgids verkrijgbaar. In de boekhandel vanaf eind januari en uiteraard ook via de webshop nivon.vrijeboeken.com Overijssels Havezatenpadgids ISBN: 978-94-91142-12-3 160 pagina’s.

Prijs OH-pad € 12,50, niet-lid € 18,70•

In het voorjaar van 2019 rollen de drie geactualiseerde wandelgidsen van de persen.

De gidsen bieden nog meer kilometers wandelplezier.

De Nivon-natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen gelegen aan en nabij de route staan in de gidsen evenals de Nivon-wandel­ tweedaagsen (nivon.nl/wandeltweedaagsen) met als vertrek- en eindpunt een ov-halte en als overnachtingslocatie een Nivonnatuurvriendenhuis/kampeerterrein. Aan genoemde paden liggen de Nivon-natuurvriendenhuizen Krikkenhaar (Overijssels Havezatepad via de Nivon-wandeltweedaagse), Hunehuis en De Hondsrug (Drenthepad) en Morgenrood (Brabants Vennenpad).

Het Overijssels Havezatepad loopt langs havezaten van Oldenzaal naar Steenwijk, het Drenthepad is een wandelronde door de gelijknamige provincie en het Brabants Vennenpad voert langs de meest prachtige vennen en door de Kempen, Kampina en Meierij.

Achtergrondteksten en bijzondere wetenswaardigheden leiden de wandelaar door de landschappen. Leer meer over de cultuurhistorie, flora en fauna onderweg.

Grote Rivierenpad vernieuwd Het Grote Rivierenpad, het Lange-Afstand-Wandelpad van Wandelnet van Hoek van Holland naar het Duitse Kleef, heeft na zeven jaar ook een nieuwe gids. Alle knelpunten zijn opgelost en de route is afgestemd op de routenetwerken in Zuid-Holland en Rivierenland. Het 282 km lange Grote Rivierenpad volgt de oer-Hollandse rivieren Nieuwe Waterweg, Oude Maas, Lek, Linge en Waal. In Duitsland sluit het pad aan op de Europese wandelroute E8 richting Polen.

Grote inspiratiebron voor de routegids van het Grote Rivierenpad is het in 1938 verschenen Verkade-album ‘Onze Groote Rivieren’ van Jac. P. Thijsse (1865-1945).

In de gids staan fraaie beelden uit het album.•

TOORTS

7

Wandelen

Rein de Graaff vader Brabants Kempen en Vennenpad

,,Het mooiste deel ligt langs de grens” Rein de Graaff (86) stond aan de wieg van het huidige Brabants Vennenpad, een wandelpad van het Nivon door de Meierij en Kempen.

T

ot zo’n 1,5 jaar geleden was hij als markeerder nog betrokken bij zijn pad en bracht hij geel-rode verfstrepen aan en plakte stickers in dezelfde kleur, maar omdat het lopen minder wordt, moest hij zijn vrijwilligersbaan opgeven. Máár, zijn dochter Corine den Hartog, treedt in zijn voetsporen, hoe mooi is dat! Trots: ,,Twee jaar geleden heb ik met mijn schoondochter nog bij Malpie gelopen”, zegt de Eindhovenaar die niet van asfalt houdt. ,,Maar nu loop ik niet verder meer dan de overkant van de straat.”

De enthousiast filmmaker heeft zelfs een film over zijn pad gemaakt! ,,Speelfilms maken was ook een hobby van me: ,,Mensen deden auditie en vervolgens filmden we vijf weekenden lang in ons huis waarbij de ramen afgeplakt waren. Dat krijg je nu niet meer voor elkaar: mensen hebben geen tijd meer.”

Langs het riviertje de Dommel bij de atletiekbaan in Eindhoven staat een gedenkboom die verwijst naar Rein en het ontstaan van het pad.

Een bankje met een plaatje met Reins naam erop als initiatiefnemer van het pad is helaas inmiddels gesneuveld.

De route en gids van het Brabants Vennenpad worden momenteel vernieuwd en komend voorjaar verschijnt de vernieuwde versie van de streekpadgids nummer 5 die tevens langs natuurvriendenhuis Morgenrood voert. Rein: ,,Ik hoop dat het Brabants Vennenpad het mooiste pad van Nederland blijft. En dat is niet om te snoeven!”• Rein de Graaff en zijn vrouw Liesbeth.

Rein struinde decennia geleden door de Ardennen, te voet en met tent, over Grand Randonnées, lange-afstandpaden en dacht ’die moeten er in Nederland ook komen’. ,,Ik schafte topografische kaarten aan en startte bij natuurvriendenhuis Morgenrood in Oisterwijk. Vandaar liet ik de route bij de grens aansluiten op een al bestaande Belgisch pad.” Het Brabantse pad kreeg langzaam maar zeker vorm. Destijds besloeg die eerste wandelroute van A naar B zo’n 120 kilometer, inmiddels is het een ’rondje’ van bijna 250 kilometer. ,,De lijnroute ging toen ook naar Den Bosch, maar zodra het een rondwandeling werd, is de route naar Den Bosch vervallen.” Hij heeft menige kilometer op de fiets en te voet afgelegd op zoek naar de mooiste paadjes in zijn Brabant.

Ramen afgeplakt

Langs de grens De eerste gids, die in 1983 onder de naam het Brabants Kempen en Vennenpad het licht zag, liep van Luijksgestel naar Morgenrood in Oisterwijk en was in twee richtingen beschreven. In 1987 verscheen de volgende versie met een verbinding naar Valkenswaard.

Trots haalt Rein de gidsjes tevoorschijn. ,,De vennen en tegenstelling tussen modern en de natuur en rust is kenmerkend voor het Brabants Vennenpad”, schetst Rein. ,,En het mooiste en tevens meest rustige deel is het stuk langs de grens, het verste weg.” Hij kan uren vertellen over zijn werk aan het wandelpad. ,,Leuke mensen kom je onderweg altijd tegen”, glundert de Brabander die daarom ook graag alleen op pad ging. Hij verhaalt over grondeigenaren die met voorstellen voor nóg mooiere ’stukskes pad’ komen, boeren die vragen of de aanleg van de route over hun land ook iets oplevert, een agrariër die palen met geel-rode markeringen had verwijderd en zijn land ermee had omheind. Of die ene keer waarop een fietser hem achterop reed en vroeg ’lust gij een visje, want ge zult wel honger hebben van dat lopen’. Haalde hij een makreel uit een kistje achterop zijn fiets”, grinnikt Hein.

De wandelgidsen van het Nivon zijn verkrijgbaar via:

nivon.vrijeboeken.com

8

TOORTS

Foto: Henk Schaaf

Natuurvriendenhuizen

Samen koken voor Kerst Met Kerst doe je vaak nét iets meer moeite in de keuken om wat culinairs op tafel te zetten.

Natuurvriendenhuizen bieden speciale workshops aan; je kunt natuurlijk ook lekker gezamen­ lijk gaan kokkerellen, eten én overnachten op één van de huizen tijdens de feestdagen.

Kookworkshop 26 t/m 28 nov Banjaert Prijs: € 115 niet-lid € 170 Workshop o.l.v. gediplomeerd kok Astrid Kolkman.

Elke middag voorbereiden diner, koken en samen eten. Derde dag gasten welkom. Ontbijt en lunch: zelfverzorging. Na de middag workshop.

Info: www.banjaert.nl, cfmfit48@gmail.com Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 - 0990972

Samen koken met Kerst 24-25 dec Morgenrood Prijs: € 22,50, kinderen 6-12 jr € 10, tot 6 jaar gratis Op kerstavond kennnismaking met de andere deelnemers, borrel met hapjes. Eerste kerstdag o.l.v. enthousiaste kookster samen overheerlijk kerstdiner bereiden. Prijs is incl. eten en drinken.

Info/boeken: aanmelding@morgenroodnivon.nl en 088 - 0990987

Vierdaags kerstarrangement Periode 21-30 dec Morgenrood Prijs: v.a. € 35,20 niet-lid € 51,80, excl. toeristen­ belasting, jongeren tot 16 jaar betalen minder, kinderen tot 6 jaar gratis

Kom tot rust tijdens de donkere dagen rond Kerst in natuurvriendenhuis Morgenrood bij de Brabantse bossen en vennen. Met dit arrange­ ment 3=2 verblijf je in de periode rond Kerst (van vrijdag 21 december tot zondag 30 decem­ ber) drie nachten naar keuze voor de prijs van twee. Met extraatje een leuke kerstverrassing en een route voor een winterse wandeling. En misschien doe je mee met samen koken?

Boeken: aanmelding@morgenroodnivon.nl / 088 - 0990987

Kerst inn 23 dec Nivonhonk, Amsterdam Osdorp Prijs: € 17, niet-lid € 20.00 Aanvang 10.30 uur, einde ca. 15.30 uur, Nivonhonk, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp.

Aanmelden door overmaking van de kosten op rekening NL94INGB0002459800 van t. simonis Info: tomsim1955@hotmail.com

SO-SA: solo & samen 24 t/m 27 dec Koos Vorrinkhuis Prijs: € 235, t/m 15 jr € 180, niet-lid € 265, t/m 15 jr € 245, incl. eten

(samen klaarmaken, voor menu’s wordt gezorgd) Samen koken en eten, divers activiteitenpro­ gramma, er af en toe alleen op uit gaan kan ook. ’Knus, relaxed, niets moet en een heleboel mag’.

Info/boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl, 088 - 0990983

Kerstdiner 25 dec Allardsoog Prijs: € 30 Beleef de kerstdagen in Allardsoog en doe samen met de andere gasten mee met de voor­ bereidingen en het genieten van het Kerstdiner.

Iedereen draagt zijn/haar steentje bij wat een informele sfeer creëert.

Info: www.allardsoog-nivon.nl of 088 - 0990971 Boeken: allardsoog@nivon.nl / 088 - 0990971

Kijk ook op: nivon.nl/activiteiten

TOORTS

Uit de kunst

Samen genieten van cultuur: Een bezoek aan een museum, kasteel… met een natuurvriendenhuis als uitvalsbasis. Een greep uit het aanbod:

Plan, boek en bezoek De natuurvriendenhuizen en kampeer­ terreinen zijn prima uitvalsbases om tentoonstellingen, theatervoorstellingen en evenementen te bezoeken.

Plan, boek (nivon.nl) en bezoek!

Kerken en kastelen 10 t/m 13 dec Eikhold Prijs: € 190 niet-lid € 215 Op ma. wachten we op jullie met koffie/thee met Limburgse vlaai tot uiterlijk 14 uur, vervolgens wandeling naar kasteel Ter Worm. Ook bezoek kasteel Hoensbroek en kerk in Houthem – St.Gerlach via een mooie tocht in het Geuldal.

Incl.: lakenset, koffie, thee, gebak, ontbijt, lunch­ pakket, diner en 2 consumpties per dag (excl. vervoer en museumkosten) Boeken: eikhold@nivon.nl; (tot uiterlijk 1 dec)

Cultuur- en Natuurweek 24 feb t/m 1 mrt Den Broam Lees meer op denbroam.nivon.nl

Weekend Biesbosch en Dordrecht 1 t/m 3 mrt Kleine Rug Prijs: € 60 niet-lid € 75 Al wandelend Nationaal Park de Biesbosch en de historische stad Dordrecht ontdekken. Incl. boottocht, maaltijden/thee/koffie

Info: marianvdhaterd@gmail.com/0651118993 Boeken: corrie.vdmarel@kpnmail.nl / 088 - 0990982

Kijk voor een overzicht van tentoon­stellingen in heel Nederland op: museumtijdschrift.nl•

Stadswandeling o.l.v. Jan Broekhuizen 10 mrt, 7 apr Nivon Osdorp/Slotervaart Prijs: € 3 niet-lid € 4 10/3 Rondje Gouden Eeuw, start 10 uur, in het poortje van de Munttoren. 7/4 Willemspark en concertgebouwbuurt, start 10 uur, Overtoom bij David Lloyd fitness (voorheen Autopon).

Info: tomsim1955@hotmail.com

Cultuur en natuur 20 t/m 24 mei Hunehuis Prijs: € 80 niet-lid € 120 Ontdek het oergevoel rondom het Hunehuis.

Met de gids op stap en laat je verrassen…Reis vanaf de rendierjagers naar heden. Fiets is wen­ selijk en ter plaatse te huur. Bij aankomst € 25 te voldoen voor materiaal en excursies.

Info: hunehuis.nl of Wim v.d Wijk 0521-341500 Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088 - 0990981

nivon.nl/activiteiten

9

10 TOORTS

Interview

Tekst: Jolanda Denekamp

Tiny houses trend of hype?

Ontspullen Nivonlid Vera Christina Mertens bouwt een klein huisje van 5x5.10 meter in de Utrechtse achtertuin van haar partner waar zij gaat wonen. Een architect keek over haar schouder mee met haar ontwerp en haar broer die timmerman is, ontfermt zich over de inrichting binnen.

Bewustwording en ontspullen zijn haar voornaamste beweegredenen om te kiezen voor klein wonen. Mijn oorspronkelijke idee was om op deze manier mijn vaste lasten te verlagen en zo min mogelijk spullen te hebben.”

Het huisje heeft wel riolering en ook elektriciteit en wordt milieuvriendelijk gebouwd. ,,Dat laatste zit ’m vooral in de keuze van materiaal zoals milieuvriendelijk isolatiemate­ riaal.” Vera Christina vindt dat de bouw van dergelijke klein huizen vooral ook tegemoet komt aan het ruimte­ gebrek in Nederland. •

Foto: Marjolein Jonker, Tiny House pionier

,,Wonen in een tiny house is een levensstijl, voor mensen die willen ontspullen, een kleine voetaf­ druk willen zetten en zelfvoorzienend willen zijn.”

Marcel van Mierlo kan het weten als het gaat om kleine gebouwtjes, tiny houses. Deze bouwkun­ dig ingenieur is een autoriteit op dit gebied.

D

e term duikt steeds vaker op in Nederland. Marcel houdt zich al vijf jaar bezig met tiny houses: ,,Ruimte-innovatie op de vierkante mm.” Hij publiceert artikelen, schrijft blogs op www.bouwtotaal.nl en is mede-oprichter van Tiny Findy, een marktplaats voor Tiny Houses, percelen en producten voor kleine huisjes (www.tinyfindy.nl), oprichter/eigenaar van het kennisplatform LEVEN in tuinen (www.levenintuinen.nl) én schreef het boek ’Slim ruimtegebruik’ en e-book Slim Ruimtegebruik 2.

Bewuste keuze — Marcel is er duidelijk over: deze kleine woningen zijn een trend, geen hype. Zo gaan wonen is een bewuste keuze en niet iets wat je zomaar even doet voor een tijdje. Ondertussen zijn er honderd projecten, en vijf á zes wijken in Nederland met tiny houses, waaronder Almere. Daar kun je zelfs een rondleiding krijgen.

Nederland kent ondertussen ook een Tiny House Beweging en een Tiny House Academy die je helpt bij al je plannen. Je kunt zelf de tekenpen ter hand nemen, een zeecontainer ’inrichten’ maar uiteraard ook een kant-en-klaar-onderkomen kopen. De Ideeën voor het interieur - alles is opklapbaar en uitvouwbaar want de ruimte is immers beperkt - komen uit de boten- en vliegtuigbouw.

Minderen kan lastig zijn maar de grootste uitdaging is wel om grond met een woonbestemming te vinden. De beschikbare ruimte in Nederland lijkt steeds schaarser te worden, Vaak gaat het om tijdelijke locaties waar je je minihuis neer mag zetten.

Vakantieparken bijvoorbeeld zijn niet toegestaan omdat je daar immers niet permanent mag verblijven.

Tot 50 m2 — Wat is een tiny house? Een vakantiehuisje, camper, stacaravan, pipowagen … het zijn allemaal kleine compacte onder­ komens, maar zijn het ook tiny houses? Marcel kan er kort over zijn: ,,Nee, dit zijn tijdelijke onderkomens. Een tiny house is bedoeld om permanent in te wonen.” Andere ’kenmerken’: een woonoppervlakte tot 50 m2, duurzaam, eventueel verplaatsbaar, zoveel mogelijk zelf­ voorzienend, deels of volledig functionerend zonder aansluiting op nutsvoorzieningen en/of riolering en een ecologisch filtreersysteem met rietplanten gemaakt om afval- of regenwater te filteren. ,,Wonen in zo’n klein huis is een bewuste keuze, niet iets wat je doet omdat je een krappe beurs hebt. Veel bewoners gaan bijvoorbeeld ook bewust minder werken. Ze steken ruimte, tijd en geld in het leven.”

,,Zelf een tiny house? Nee, daar ben ik niet geschikt voor, ik sloop alles,” lacht Marcel. ,,Geen fijne motoriek”, luidt de verklaring en ook zijn lengte van 1.90 meter maakt dat hij er zich ,,niet echt comfortabel” bij voelt. Het vinden van mooie Tiny House oplossingen voor anderen is meer zijn ding.•

Marcel van Mierlo Foto: Mariel van Mierlo

Tiny House pionier Marjolein Jonker biedt een online cursus aan voor iedereen, die geïnte­ resseerd is in het wonen in een Tiny House.

TOORTS

Column NivonJong

Tijd voor Hygge

D

e winter, je haat het of je houdt ervan. Ik ben er persoonlijk helemaal gek op. Ik hou van het moment dat je je pantoffels weer zonder schaamte aan kan trekken, dat de open haard wordt aangestoken en ik ben gek op de heerlijke creaties die bij het kerstdiner worden voorgeschoteld. Ik vind sneeuwballengevechten geweldig en bovenal vind ik de gezelligheid die de winter met zich meebrengt helemaal fantastisch. De Denen omschrijven dit met de term Hygge. Hygge laat zich misschien nog wel het beste definiëren als “Het moment dat je met rode wangen van de kou je besneeuwde schoenen bij de voordeur achterlaat, om bij het kaarslicht in goed gezelschap van een warme chocolademelk of glühwein te genieten”.

Hygge lijkt misschien wel een soort ideaalbeeld dat alleen in een idyllische berghut op besneeuwde bergen in Scandinavië bereikt kan worden, maar niks is minder waar! NivonJong brengt namelijk ook een behoorlijke lading hygge met zich mee.

Zo hebben we afgelopen jaar bij het evenement Buiten de gebaande paden van de buitenlucht, het kampvuur en elkaar genoten. Bij Speeddaten in de natuur ging de aandacht even volledig naar elkaar. Bij de digitale detox tijdens PiKa maakten we kennis met het wegleggen van je mobieltje. Bij het Zenweekend leerden we te ont­ spannen in de buitenlucht. En bij NivonJong im Schnee, onze wintersportreis van 21 tot 23 december, is denk ik geen toelichting nodig hoe dit met hygge samenhangt.

Dus mocht je in een klein winterdipje belanden, geef je dan op voor ons wintersportweekend. Dan krijg je gegarandeerd een flinke lading Hygge! Met deze Deense overlevingsstrategie in de pocket gaat het deze winter helemaal goed komen. Ik kan in elk geval niet wachten om met de sneeuw in mijn haar na een lange dag buiten met jullie samen van een lekker warm drankje te genieten. nivonjong.nl Tot dan!

Dorothee Hafkenscheid •

P.s. Kan je er niet bij zijn? Niet getreurd! Voor 2019 hebben we ook weer Hygge, maar ook leuke zomerse activiteiten op de planning staan. Kijk even op onze website voor de laatste info. Maar nu eerst: geniet lekker van al het mooie dat de winter te bieden heeft.

Ben je gek op social media, mails, nieuwsbrieven en promoten? Of ben je een natuurtalent met Wordpress?

Zorg dan dat je solliciteert naar de functie Communicatie bij NivonJong.

Wat wij zoeken:

• Tussen de 18 en 35 jaar oud • Sociale vaardigheden • Wordpress skills (of je wil deze leren) & social media ideeën • Één tot twee dagen per maand de tijd We vergaderen één keer per maand in Utrecht of Amsterdam, dus het is handig als je hier dichtbij woont of het niet erg vindt om hier naartoe te moeten reizen.

Ben je enthousiast?

Stuur dan je motivatie en cv naar info@nivonjong.nl.

Zin in een avontuurtje?

NivonJong is de jongerenafdeling van het Nivon.

Speciaal voor jongeren van 15 tot 30 jaar organiseert NivonJong adembenemende evenementen. Check nivonjong.nl

11

12 TOORTS

Geschiedenis

Van boer Allard tot rode politici

Tekst: Sjoerd Kemeling en Jolanda Denekamp

Waaraan ontlenen de natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen van het Nivon hun naam?

Sjoerd Kemeling en Jolanda Denekamp doken in de historie.

legende van het ’alziend oog van boer Allard (van Scheltinga)’ om zijn drie zonen, wonend in Drenthe, Friesland en Groningen tegelijk in de gaten te kunnen houden.

De gevelsteen met het ’alziend oog’ is te zien op de boerderij Jarig van der Wielenwei/Grensweg in Een-West, op een paar honderd meter van het natuurvriendenhuis.

Banjaert (huis 1940, nieuwbouw 2006, kampeer­ terrein 1972) — Genoemd naar kasteel Banjaert dat in de buurt stond en edellieden met dezelfde naam.

Er zou een band zijn geweest met de heren van Egmont.

Op 17 april 1940 ontving Banjaert de eerste gasten en werd op 28 juli 1940 officieel geopend.

De Bosbeek (gebouwd in 1977 als ’Nieuwe’ Bosbeek, ter vervanging van de Kleine (1957) en de Grote Bosbeek (1958) — Genoemd naar de kunstmatig gegraven Bosbeek. Deze, en andere sprengenbeken in de omgeving van Bennekom dienden om watermolens aan te drijven. Heette eerst ABK-huis.

ABK-huis (bestaat sinds 1954) — Genoemd naar A.B. (Asser Benjamin) Kleerekoper, journalist en sociaal­ democratisch politicus. 1913-1931: SDAP-Tweedekamerlid.

De villa is nog steeds het centrale en herkenbare deel van het huidige natuurvriendenhuis, hoewel meerdere ingrijpende verbouwingen hebben plaatsgevonden en het verbouwde koetshuis ooit in vlammen op ging.

Het eerste ABK-Huis stond vanaf 1932 in Bennekom (vlakbij de huidige Bosbeek). Dit gebouw is in de oorlog in gebruik genomen door de Duitsers. Na de oorlog werd het ABK-huis voortgezet in Hall.

Den Broam (gebouwd in 1931) — De naam komt van de boerderij De Braam (’n Broam) van de familie Hesselink aan de Alsteedseweg 46. Jan Willem Hesselink alias Broam Willem, verhuurde het terrein waarop het huidige natuurvriendenhuis staat aan het ’Nivon’. De buurt, tussen het kerkdorp Buurse en de Duitse grens draagt dezelfde naam.

Eikhold (1913, sinds 1955 eigendom van ’Nivon’) — De villa, gebouwd in opdracht van ir. Jan Koster, actief in de mijnbouw) heette oorspronkelijk Villa Welteroord. Werklieden stuitten bij de bouw op oude Romeinse graven: een grafveld, direct grenzend aan de Vicus Coriovallum, de oude Romeinse benaming voor Heerlen. De huidige naam is ontleend aan het middeleeuwse kasteel Eyckholt, nu slechts een nabij gelegen ruïne. Eikhold is een Rijksmonument.

Enige aan de rand van een stad gelegen natuurvriendenhuis.

Allardsoog (in 1938 gebouwd als werkplaats voor vakontwikkeling voor werklozen, werd later een Landbouw-Huishoudschool; sinds 1984 natuur­ vriendenhuis) — Genoemd naar: de 18e eeuwse

De Hondsrug (1934) — Natuurvriendenhuis en kampeerterrein, genoemd naar de zandrug in Drenthe en Groningen. De Hondsrug vormt, samen met een deel van het omringende gebied, het enige geopark van Nederland dat sinds 2013 de UNESCO-status van Geopark heeft.

TOORTS 13

Geschiedenis Het Hunehuis (oudste deel natuurvriendenhuis uit 1930, in 2004 uitgebreid en vernieuwd) — Het interieur heeft elementen uit de Bauhuis-periode. Sinds 2015 gemeentelijk monument. De naam van het Drentse natuurvriendenhuis en kampeerterrein is ontleend aan hoe kan het ook anders met deze steenkolossen om de hoek - de hunebedden. Er was nog wel wat discussie over of het nu Hunne- of Hunehuis moest worden.

Krikkenhaar (1928) — Het eerste natuurvriendenhuis in Nederland, gevestigd bij Bornerbroek. Het Twentse huis ligt op een beschutte haar (zandrug). ’Niet alleen uit Twenthe, maar uit geheel Nederland en zelfs uit Duitschland, waren afgevaardigden aanwezig om de Nederlandsche Arbeiders Reisvereeniging met deze heuglijken dag te complimenteren.

De Krikkenhaar is gesticht om de arbeiders in staat te stellen hun vacantie zoo goed mogelijk door te brengen’, staat er in het Algemeen Handelsblad op 16-7-1928. De prijs voor een overnachting is slechts ’vijftig cent’.

De Kleine Rug (1969) — Burgemeester Van der Lee opende natuurvriendenhuis De Kleine Rug op 21 juni 1969.

Op de punt (Wantij-Westergoot) van de polder De Kleine Rug werd in 1922 een boerderij gebouwd; deze brandde af in 1935 waarna er een nieuwe boerderij verrees. De polders werden afgegraven en de boerderijbewoners vertrokken.

De boerderij werd verbouwd tot natuurvriendenhuis.

Het huis en kampeerterrein, gelegen aan het Wantij, zijn slechts per (veer)boot bereikbaar.

Morgenrood (vanaf 1938 in bezit van het Instituut) — Het enige natuurvriendenhuis waar je destijds niet zelf mocht koken. Daarvoor beheerd door de familie Klein als kamppension Morgenrood, waarschijnlijk gebouwd rond 1930. Tevens kampeerterrein. De naam Morgenrood is ontleend zijn aan het lied Morgenrood, een klassieker van het socialistische repertoire. Het koor De Stem des Volks bracht het vaak op de VARA-radio ten gehore. De muziek is van Otto de Nobel, directeur van De Stem des Volks, de tekst is van Dirk Troelstra, de broer van …

Koos Vorrinkhuis (opening in 1964 door ex-ministerpresident Willem Drees) — Het huis is vernoemd naar Koos Vorrink (1891-1955). Hij was een van de voormannen van de sociaal-democratische beweging in Nederland in de eerste helft van de twintigste eeuw (AJC, SDAP, PvdA). Hij is de eerste bezoldigd bestuurder van een van de voorgangers van het Nivon, het Instituut voor Arbeidersontwikkeling (IvAO).

Het Zeehuis (in 1908 gebouwd) — Het is gebouwd in opdracht van het Armenbestuur van de gemeente Amsterdam; ooit een vakantiekolonie van het Burgerwees­ huis, sinds 1962 een natuurvriendenhuis). Rijksmonument, gelegen vlakbij het strand in Bergen aan Zee.

14 TOORTS

Geschiedenis Kampeerterreinen:

De Gele Anemoon (1959) — Een gele anemoon is een plant die in Nederland met uitsterven wordt bedreigd en in ons land in het wild alleen voorkomt in Zuid-Limburg waar dit kampeerterrein ligt.

De Grutto (1966) — Een natuurkampeerterrein op een voormalig boerenerf in de weilanden van Midden Delfland tussen Delft en Rotterdam. De Delftse Nivonafdeling wilde meer dan een halve eeuw geleden graag een eigen terrein. Het inrichten nam twee jaar in beslag en op 27 april 1968 vond de officiële opening plaats.

De Grutto is nog altijd te bereiken via het erf van de boerderij aan de Abtwoude 27. Vernoemd naar de grutto, een oer-hollandse weidevogel.

Het Hallse Hull (landgoed Het Hallsche Hull in 1951 aangekocht) — Het landgoed besloeg 9 ha grond met daarop een villa met koetshuis en een kleine boerderij.

De kleine boerderij werd verpacht en de grond rond het ABK-huis was in gebruik als landbouwgrond. Op een klein stukje niet gebruikte grond begon men eind vijftiger jaren ook te kamperen. In de loop der jaren is het kampeerterrein gegroeid naar de huidige grootte. De door de pachter niet meer gebruikte landbouwgronden werden omgezet naar kampeerterrein. De naam Het Hallse Hull ging naar het kampeerterrein. Hul betekent (in plaatselijk dialect) verhoging in het veld: het kampeerterrein ligt aanzienlijk hoger dan de omliggende landbouwgronden.

Lettelbert (1974) — Het initiatief voor het kampeer­ terrein ‘de Hondenhoek’ kwam van de plaatselijke Nivon-afdeling Roden-Leek-Peize die al enige tijd op zoek was naar een geschikte locatie om gezamenlijk als afdeling een kampeerterrein te runnen, toen ter ore kwam dat de gemeente Leek een kampeerpaspoortterrein had aangelegd en daarvoor nog een beheerder zocht.

Oorspronkelijke naam van dit kampeerterrein was ‘De Hondenhoek’, maar de vrijwillige beheerders besloten de naam te veranderen in ‚Lettelbert’. De belangrijkste reden voor de naamsverandering was dat nieuwe kampeerders vaak bang bleken dat er veel honden op het terrein zouden zijn. De originele naam was afgeleid van de streek ‘de Hondenhoek’, maar die streek ligt een paar kilometer verderop bij Midwolde. Lettelbert heet nu naar het dorp waarin het ligt en dat betekent ’kleine buurt’ en heeft ongeveer 200 inwoners.

De Meenthe (1981) — Kampeerterrein grenzend aan het Meenthebos in de Friese Wouden. Terrein ligt rond een vijver, het voormalige openlucht- of natuurzwembad bij Noordwolde is het Nivon aangeboden door de gemeente Weststellingwef. Het Nivon had daar een goede naam vanwege een hele grote jongerenafdeling met meer dan 300 leden Meente of Meenthe duidt op gemeenschappelijke weidegronden of op woeste, nog niet ontgonnen gronden.•

De Werkgroep Historie Nivon verzamelt materiaal uit het Nivonverleden om voor de toekomst te bewaren.

Voor de locaties van de natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen: pagina 25.•

2019

Zomerreizen en kampen

Watersport

Bergen

Trektochten en kamperen

Wandelen in binnen- en buitenland

16 TOORTS

JUMP kinder- en tienerkampen

Leukste zomerkampen van Nederland Al 45 jaar organiseert JUMP met een groep vrijwilligers zomer- en weekendkampen voor kinderen en tieners. JUMP bestaat uit een werkgroep van negen vrijwilligers die het hele jaar bezig is alles in goede banen te leiden. Daarnaast is er een groot aantal jonge vrijwillige begeleiders. Met zijn allen zetten we de leukste zomerkampen van Nederland neer op onze thuisbasis: Nivon-natuurkampeer­ terrein Het Hallse Hull. JUMP heeft een groot archief aan originele en unieke spellen die bij elk kamp gebruikt kunnen worden. Ook hebben we een enorme voorraad aan kampspullen, waaronder onze tenten en verkleedkleren en eindeloos ander mooi materiaal. Op kamp zijn we een week lang bezig met bosspellen, kampvuren maken, mysteries oplossen, theater, spooktochten en nog veel meer. Zonder ouders en met een groep van zes tot acht begeleiders beleef jij de week van je leven! • *genoemde locaties zijn kampeerterreinen en natuurvriendenhuizen van het Nivon.

Voor meer informatie over JUMP Zomerkampen, ga naar www.jumpzomerkampen.nl, e-mail naar jump@nivon.nl of volg ons op Facebook, Twitter of Instagram: @jumpzomerkampen

TOORTS 17

JUMP kinder- en tienerkampen GEKKEGEIT! 20 t/m 22 april JW1901, 8 t/m 13 jaar Locatie nog onbekend Prijs €126, niet-leden €156

De paashaas is zó 2018! Op dit lentekamp gaat het allemaal over een geit. En naar horen zeggen, is die knotsgek! Kom tijdens het paas­ weekend ontdekken wat er precies aan de hand is met deze geit!

HOTELDEBOTEL 20 t/m 22 april JW1902, 13 t/m 17 jaar De Kleine Rug, Dordrecht Prijs €126, niet-leden €156

Ben jij ook helemaal hoteldebotel van kamp, en kan jij niet wachten tot de zomer? Wij ook niet!

Daarom hebben wij tijdens het paasweekend een mini-kamp, om alvast in de stemming te komen. Meld je snel aan, en zorg dat je de boot niet mist!

V.I.P. 20 t/m 27 juli JW1903, 13 t/m 15 jaar Het Hallse Hull, Hall

BUITENSEBINNEN 27 juli t/m 3 aug JW1905, 9 t/m 11 jaar Het Hallse Hull, Hall

Prijs €194, niet-leden €224

Prijs €194, niet-leden €224

Binnenstebuiten, achterstevoren, onderste­ boven en omgedraaid. Alles is mogelijk op dit kamp! Niets hoeft zoals het hoort. ’s nachts wa­ tergevecht, ontbijten met pasta? Kan allemaal!

Als je met dit kamp mee gaat, weet je nooit wat er gaat gebeuren… Meld je dus snel aan!

Lieve Nivonleden, De afgelopen zomer heeft weer in het teken gestaan van fantastische kampen, en dat willen we nu natuurlijk doorzetten naar volgend jaar! We hebben weer vijf zomerkampen, en omdat de vraag ernaar groot was, nu ook een lentekamp voor tieners! We hopen dat deze kampen weer onvergetelijk worden!

Ook zijn we weer op zoek naar nieuwe begeleiders, dus ben jij tussen de 18 en 30 jaar, en lijkt een week zomerkamp begeleiden je super leuk? Meld je dan snel aan via de site van JUMP zomerkampen! www.jumpzomerkampen.nl Wij hebben er weer super veel zin in!

Met vriendelijke groet, Dana, Esmée, Floor, Imara, Klaas, Lidewij, Marlijn, Rinse en Rivka

V.I.P., waar stond dat nou ook al weer voor? Very Important Person? Of hebben ze toch weer wat anders bedacht? Daar kom je pas achter als je mee gaat op dit kamp! Deze week is één grote verrassing, soms weten de begeleiders het ook allemaal niet meer! Klinkt dit als een week om nooit te vergeten? Geef je dan gauw op!

KAMP MAXIMAAL 3 t/m 10 aug JW1906, 15 t/m 17 jaar Het Hallse Hull, Hall Prijs €194, niet-leden €224

Dit kamp wordt maximaal genieten, maximaal spellen spelen, en maximaal lachen! Deze week kennen we geen grenzen en doen alles wat niet mag ;). Slapen kan thuis weer, op kamp gebeurt er te veel! Dit epische tienerkamp móet je mee­ maken, dus meld je snel aan!

VLIEGENSVLUG! 22 t/m 26 juli JW1904, 6 t/m 9 jaar Locatie nog onbekend

101% 10 t/m 17 aug JW1907, 11 t/m 13 jaar Het Hallse Hull, Hall

Prijs €154, niet-leden €184

Prijs €194, niet-leden €224

Zomervakantie, dus ontspannen? Daar heb je helemaal geen tijd voor op kamp Vliegensvlug!

Tijd voor vervelen heb je niet, want er worden allemaal leuke spellen gedaan. Deze toffe week wil je niet natuurlijk missen, dus ren naar de computer en schrijf je als de bliksem in!

Dit kamp doet niet aan half werk. We gaan over de top, zetten alles op alles, en gaan er 101% voor! Want het tofste kamp neerzetten, dat is ons doel. De locatie hebben we, de begeleiders zijn bij elkaar, en we hebben alleen jou nog nodig! Schrijf je snel in, en ga mee met 101%!

18 TOORTS

Kinder- en jongerenzeilkampen

Zeilvakantie in Friesland

VOORJAARSZEILEN In het midden van het land Voorjaar 2019 Prijs +/- €10 incl. materiaal en lunch

(9 - 20 jaar) Een week lang zeilen, zwemmen en chillen in het prachtige Friesland, dat kan ook deze zomer weer! Ben jij tussen de 9 en 20 jaar oud en zou je, naast een week gezelligheid, wel eens willen leren zeilen? Of kan jij eigenlijk al hartstikke goed zeilen en wil je meer de fijne kneepjes leren?

Het maakt voor ons kamp niets uit hoeveel ervaring je hebt, je kan zelf bepalen wat je wilt leren! Met unieke spellen op het land en op het water gaan we met z’n allen een waanzinnig leuk kamp tegemoet. Aan een van de mooiste meren van Friesland staat een kampeerboerderij waar we elke zomer tijdens onze zeilkampen slapen.

Ben jij benieuwd hoe het is om te zeilen en wil je dit een dagje proberen? Ervaren hoe heerlijk het is om met de zon in je gezicht over het water te varen met een windje in de zeilen? Probeer het eens een dagje uit en stap aan boord bij Nivon Watersport. In de zomer zijn wij wekenlang te vinden op de Friese meren, maar voor deze dag komen we naar het midden van het land. Zo kun je lekker in de buurt in één dag ontdekken of er een echte zeiler in jou schuilt. Ervaring is helemaal niet nodig, onze instructeurs helpen je graag.

Twijfel je of een hele week zeilkamp iets voor jou is? Dan is dit dé kans om erachter te komen.

En wil je je ouders of vriend(inn)en meeslepen?

Geen punt – die zetten we ook gewoon achter het roer.

Info: info@nivonwatersport.nl Boeken: nivonwatersport.nl/voorjaarszeilen

EXPEDITIE FRIESLAND Trektocht, 14-18 jaar 20 t/m 27 juli CW1901 Prijs €228, niet-leden €258, incl. overnachtingen en materiaal

N

aast drie kampen op de boer­ derij is er ook een avontuurlijke zwerftocht door Friesland! Ieder jaar genieten we van de warme zon, het koele water en de heerlijke maaltijden die met liefde bereid worden. Er is voor ieder wat wils, voor alle leeftijden een onvergetelijke zomerweek!

Aan boord van onze valken valt er altijd wat te beleven. Durf jij al achter het roer te gaan zitten en tegelijkertijd de zeilen te bedienen? Wil jij graag leren hoe je een soepele overstag-manoeuvre uitvoert? Of zit jij liever in de kuip de fok te bedienen? Vergeet in ieder geval niet voor vertrek je waterballonnen of water­

pistool te vullen, want misschien valt er wel een grapje uit te halen met de deel­ nemers in een van onze andere boten!

Terug op de kade is er ruimschoots tijd om toffe spelletjes te doen, te zwem­ men, lekker uit te rusten van de zeiltocht en gezellig te tafelen met de hele groep!

Tijdens de zeilkampen 9-13, 13-16 en de zeilvakantie 16-20 verblijf je op een boerderij op de prachtigste locatie van Friesland, om de hoek van het Sneeker­ meer. Met Expeditie Friesland zeil je met leeftijdsgenoten, ervaren instructeurs en een geweldige kok de Friese meren over en ga je iedere avond op zoek naar een andere slaapplek. •

Dit kamp staat in het teken van avontuur, gezelligheid en actief zeilen! Spreekt jou dit ook aan? Expeditie Friesland is een ontdekking­ stocht over de wateren van Friesland. Iedere dag gaan we samen op zoek naar de moo­ iste stekjes om te overnachten op de boten.

Eenmaal aangelegd op onze nieuwe ligplaats zetten we samen een royaal kampement op, gaan we heerlijk eten en kletsen we ´s avonds gezellig na bij het kampvuur.

Info: info@nivonwatersport.nl Vroegboekkorting: 10% korting tot 4 maanden voor start kamp

TOORTS 19

Kinder- en jongerenzeilkampen

"HET BESTE KAMP EVER!!!"

Zeilkamp 9 - 13 jaar

T

ring, tring, daar gaat de wekker, het kamp gaat weer van start! Eerst je roer naar links, dan je roer naar rechts. Dan je fok naar links en je fok naar rechts. Dan de peddel erin en de boom ernaast oooooooooooooohhh stormrondje!”

Het was een groot feestje op het zeil­ kamp. Met heel veel zeilen, leuke spellen en heel gezellige kinderen en begelei­ ders. En soms gaven de begeleiders je als het nodig was een zetje voor een fris­ se duik, maar soms was het iets minder koud, omdat je nog kleren aan had.

Het thema was feest, met dat thema gingen we ook allemaal dingen doen.

We waren bijvoorbeeld allemaal jarig, we mochten onze schoen zetten (daarin kregen we een superleuke Nivon Wa­ tersport trui) en het was Ramadan. Toen werden we opeens om kwart voor 6 wakker gemaakt en moesten we ontbij­ ten, en daarna natuurlijk Suikerfeest! Ook was er een Valentijnsdiner. En er waren nog veel meer leuke activiteiten, te veel om op te noemen. Aan het eind van het kamp was het nieuwjaar met oliebollen, appelflappen en een disco. Voordat de disco begon hadden we ook nog een bonte avond, met veel leuke acts.

Er waren teams gemaakt: Team Belly (“Blub

blub blub blub belly”), Team Welvarend en Team Foodmasters (“Hoe hoe eten”).

Met die teams kon je punten verdie­ nen. Dat kon met het goed doen van de corvee en door de spellen te winnen.

Tijdens de bonte avond werden de winnaars met de meeste punten bekend gemaakt. Het winnende team was Food­ masters geworden. Helaas pindakaas!

Team Belly was veel beter!!

Als we moesten slapen moest je je klaarmaken terwijl ze een liedje draai­ den. “Nog 2, 2 minuten voordat ik stop.

Dat ik kap, dat ik nok”. Als je corvee had in de ochtend mocht je de anderen heel fijn wakker maken met muziek. Met veel plezier van de andere mensen.

De laatste ochtend gingen we alles op­ ruimen en inpakken en toen was het tijd om naar huis te gaan. Maar eerst dansten en zongen we nog onze favo liedjes: Hoelang is een chinees?, Fitlala, het liedje dat we altijd zongen voor het slapen en het liedje bedacht door team Welva­ rend. Maar het was echt tijd om te gaan, we zeiden iedereen erg lang gedag en vertrokken van dit superleuke, gezellige, fantastische, grappige kamp. Het was ge­ weldig. DIT IS HET BESTE KAMP EVER!!

Liefs Sanne (12) en Robine (12), de best twins. Lovelovelove! •

ZEILVAKANTIE FRIESLAND Terherne, 16-20 jaar 27 juli t/m 3 aug CW1902 Prijs €283, niet-leden €313, incl. volpension en materiaal Klinkt een week lang ‘er helemaal uit zijn’ jou ook als muziek in de oren? Schrijf je dan in voor deze waanzinnige zeilvakantie. Of je nou sportief wilt zeilen of gezellig wilt relaxen aan boord, het kan allemaal! Beleef samen met je kampgenoten onvergetelijke momenten van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Kom deze zomer met ons mee en leg aan in Sneek, ga op stap in Grou en kom tot rust bij het kampvuur.

Vroegboekkorting: 10% korting tot 4 maanden voor start kamp Info: info@nivonwatersport.nl

ZEILKAMP FRIESLAND Terherne, 9-13 jaar 3 t/m 10 aug CW1903 Prijs €282, niet-leden €312, incl. volpension en materiaal

Samen met leeftijdsgenoten leer je deze week zeilen van onze enthousiaste en ervaren instruc­ teurs, ga je fantastische spellen spelen en vooral heel veel plezier beleven. Zowel op het water als op de kant doen we de hele week leuke spellen en activiteiten binnen een thema. Pak je tas maar vast in, wij beloven je dat dit jouw leukste week van 2019 wordt!

Vroegboekkorting: 10% korting tot 4 maanden voor start kamp Info: info@nivonwatersport.nl

ZEILKAMP FRIESLAND Terherne, 13-16 jaar 10 t/m 17 aug CW1904 Prijs €285, niet-leden €315, incl. volpension en materiaal Ga jij mee met de ultieme vakantieweek op het water? In dit kamp ga je met leeftijdsgenoten de Friese wateren op! Ervaar de vrijheid op het water, leer hoe je een zeilboot zelf kan besturen en maak nieuwe vrienden. Ben jij ook al enthousiast? Elk jaar bouwen we bovendien nog kampvuren, spelen we de hele dag uitgebreide spellen, eten we zalige maaltijden en gaan we op zoek naar avontuur.

Kortom, dé perfecte vakantie voor jou!

Vroegboekkorting: 10% korting tot 4 maanden voor start kamp Info: info@nivonwatersport.nl

Schrijf je in! Ga naar nivonwatersport.nl, of volg ons voor meer informatie op Facebook of Instagram: @nivonwatersport

20 TOORTS

Springreizen (25 - 40 jaar)

Actieve en duurzame reizen (25-40 jaar) Bij Spring organiseren enthousiaste buitensporters actieve en duurzame reizen voor leeftijdgenoten tussen de 25 en 40 jaar. De deelnemers zijn sociale en actieve mensen, die bijna allemaal individueel hun Springreis boeken. Per reis gaan twee vrijwillige reisbegeleiders mee. Dit zijn goed opgeleide en enthousiaste buitensporters. Afhankelijk van het gebied kamperen we in de vrije natuur, op een camping, overnachten we in (berg)hutten of pensions. Op het programma staan reizen voor zowel beginnende als ervaren buitensporters, zowel levensgenieters als 'bikkels' zijn van harte welkom.

Hier vind je een overzicht van onze voorjaarsreizen. Ben je geïnteresseerd in ons aanbod? In november zullen de eerste voorjaarsreizen online komen en daarna zal er hard gewerkt worden om de zomer­ reizen zo snel mogelijk online te zetten. Voor onze Nivon leden hebben we korting op onze reizen en ook loont het om vroeg te boeken voor een extra korting. Houd onze website www.springreizen.nl daarom goed in de gaten en ga mee op avontuur met Spring. •

Op de website www.springreizen.nl/reizen/niveau lees je meer over de betekenis van de *.

TOORTS 21

Springreizen (25 - 40 jaar)

Voor meer informatie over Spring Reizen, ga naar www.springreizen.nl

SENTIER CATHARE*** FRANKRIJK Trektocht langs gîtes d'étape Vr 19 t/m zo 28 april JV1902

Wandel mee door het grensgebied EngelandWales langs de overblijfselen van de grenswal die Koning Offa in de 8ste eeuw liet graven. Hier zijn de rolling hills of the Welsh Borders. Het voert van zuid naar noord, van Chepstow naar Prestatyn (Ierse Zee). Het is dus een echte "Coast to Coast". Het hoogste punt ligt op ca. 700 m. De rustdag is in Hay-on-Wye. Daar zijn diverse win­ keltjes, cafeetjes en pubs en vele boekenwin­ keltjes. Het oude grensstadje telt 1846 inwoners.

Het herbergt twee middeleeuwse kastelen uit de Normandische periode.

WILDERNISTREKKING SKYE**** SCHOTLAND Kampeerreis Do 30 mei t/m ma 10 juni JV1905

HET WOUD VAN CHIMAY*** BELGIË Korte kampeerreis Woe 22 t/m zo 26 mei JV1904 Prijs vanaf €882 inclusief treinreis, overnachtingen o.b.v. halfpension, vervoer ter plaatse, Spring-reisbegeleiding

Treed in het voetspoor van de Katharen, in de Middeleeuwen uitgemoord door de RoomsKatholieke kerk. In de Zuid-Franse Languedoc kende deze religieuze beweging een grote aan­ hang. De ‘Sentier Cathare’ voert je langs een lint van hooggelegen, schijnbaar onneembare burchten in het voorgebergte van de Pyreneeën.

OFFA'S DYKE PATH*** ENGELAND Trektocht langs B&B, bunkhouses en hotels Vr 26 april t/m zo 5 mei JV1903 Prijs vanaf €794 inclusief treinreis, overnachtingen, vervoer ter plaatse en Spring-reisbegeleiding

Prijs: vanaf €872 inclusief vervoer, maaltijden op trekkingsdagen en Spring-reisbegeleiding

Prijs vanaf €239 inclusief overnachtingen, maalti­ jden op trekkingsdagen vervoer ter plaatse en Spring-reisbegeleiding

Wandelen in de voetstappen van oude druïden!

Het woud van Chimay wat wij doorkruisen her­ bergt unieke kalkflora en zeldzame vlinders. Deze kampeerreis door de zuidelijke Ardennen brengt ons terug in de tijd en op de stilste plekjes van België.

Ga mee naar één van de laatste stukjes Europese wildernis: het Schotse eiland Skye!

Hier ben je echt aan de rand van Europa, want vanaf de meeste toppen kun je de Atlantische Oceaan al zien liggen. Deze is niet voor watjes: de Skye Trail is slechts en routesuggestie, dus we lopen zonder markering en voor een flink deel door ongebaand terrein. Bovendien staat het eiland bekend om de harde wind en genadeloze regenbuien. Maar o, wat krijg je er ontzettend veel moois voor terug. Glasheldere meren, watervallen, een prachtig ruig land­ schap met spectaculaire rotspieken en flink uitdagende wandeletappes.

22 TOORTS

Zomertreffen

Samen kamperen en doen wat je leuk vindt

B

ij zomertreffen kamperen we twee weken met een groep op dezelfde camping. Elke avond treffen we elkaar om acht uur. Met een kop koffie of thee bespreken we dan welke activi­ teiten die dag zijn ondernomen en welke plannen er zijn. Iedereen kan aansluiten bij iemands plan, een eigen plan inbren­ gen of zijn eigen plan trekken. Op die manier zijn er dagelijkse andere activitei­ ten met anders samengestelde groe­ pen. Geen vast programma dus, maar afwisseling en voor elk wat wils. Dat is zomertreffen.

Zomertreffen betekent doen waar je zin in hebt, in een grotere of juist kleine groep, samen of alleen. De ene dag ga je met anderen mee wandelen, de volgende dag bezoek je met je partner of gezin een stadje. Of je blijft een dag bij de tent.

Meestal is er aan initiatieven geen gebrek: een burcht, stad of strand bezoeken, paardrijden, raften, bergwandelen, zwem­ men, een huttentocht maken. Dat maakt zomertreffen zeer geschikt voor gezinnen.

Iedereen kiest z’n eigen activiteit en aan het eind heeft niemand precies dezelfde vakantie gehad!

Zomertreffen is bedoeld voor iedereen

BERGSPORTTREFKAMP BRENTA DOLOMIETEN CAMPING FAE’, SANT'ANTONIO DI MAVIGNOLA, ITALIË 20 juli t/m 18 aug

die samen dingen wil ondernemen, maar niet gebonden wil zijn aan voorgekookte programma’s en soms ook gewoon een dag niks wil doen.

De kosten bestaan uit organisatie- en begeleidingskosten en de kosten van de camping.

— — Voor de organisatie en de begeleiding van het zomertreffen betaal je aan het Nivon een bijdrage. De tarieven voor de vermelde bestemmingen in 2019, zijn voor volwassenen en kinderen vanaf 13 jaar €2,50 p.p. per nacht en voor kinderen jonger dan 13 jaar €1,50 p.p. per nacht.

—— Campingkosten betaal je ter plekke aan de campingbeheerder. De door ons vermelde campingtarieven zijn altijd onder voorbehoud van wijzigingen. •

Langs de zuidelijke, en dus zonnige rand van de Alpen liggen twee totaal verschillende gebieden vlak naast elkaar. Gescheiden door het Val Rendena ligt in het oosten het Brenta Dolomieten massief, en in het westen het Ad­ amello-Presanella gebergte. In de uit zacht kalksteen opgebouwde Brenta Dolomieten torenen loodrechte wanden en spectaculaire rotsformaties tot 3000 meter hoog boven het

Als lid van Nivon geniet je voordelen en word je op de hoogte gehouden van al onze activiteiten, reizen en work­ shops. Bovendien steun je een goed doel: Nivon zorgt ervoor dat de natuur beleefbaar blijft op een mooie manier voor iedereen.

Geen lid van Nivon?

Geen punt. Houd er wel rekening mee dat niet-leden vanaf 13 jaar een toeslag op onze zomertreffen vakanties betalen van €25 p.p., en kinderen jonger dan 13 jaar €15 p.p. Betaling van deze organi­ satiekosten vindt gelijktijdig plaats met je inschrijving. Na betaling ben je in­ geschreven en krijg je een bevestiging.

Annulering Heb je al betaald, maar gaat het feest niet door? Nivon retourneert alleen inschrijfgeld als het Trefkamp niet doorgaat of als je minstens zes weken voor aanvang schriftelijk annuleert. In het laatste geval krijg je jouw inschrijf­ geld minus €10 p.p. administratiekos­ ten retour. Schrijf in vóór 1 mei 2019!

Deelname is namelijk op volgorde van inschrijving. Als je op tijd inschrijft, is de kans het grootst dat je daadwerke­ lijk een plaats hebt op de betreffende camping. Wij zijn genoodzaakt om rond 1 mei het aantal reserveringen door te geven aan de campings.

Privacyreglement Door inschrijving geef je het Trefkamp toestemming om jouw gegevens intern te gebruiken. Zie voor meer info: www.trefkampen.nivon.nl.

dal uit. Een uitgebreid netwerk van kletter­ steigroutes voert hier van hut naar hut, maar ook zonder te klimmen zijn hier meer dan voldoende mogelijkheden om het gebied te verkennen.

In het westen ligt de grootste gletsjer van de Italiaanse Alpen, op de flanken van de uit hard graniet bestaande Cima Presanella, die maar liefst 3.558 m hoog reikt. In dit uitgestrekte natuurgebied leeft de laatste populatie bruine beren van de Alpen. Vanaf Pinzolo leidt het schitterende Val di Genova dit gebied in, aan beide kanten geflankeerd door tientallen meters hoge watervallen. Het nationale park Adamello-Brenta is één van de grootste bes­ chermde gebieden in de Alpen.

Samen wandelen in de bergen, alle leeftijden, ver­ blijfsduur naar wens, zelfverzorging, eigen vervoer.

Prijs: volwassenen €1, kinderen €0,50 per persoon per dag, plus de camping: €10 p.p.p.d., (kinderen €7), tent €15

Word lid van Nivon!

Tussen deze gebieden in, enkele kilometers ten noorden van Pinzolo, en vlakbij het dorpje Sant Antonio di Mavignola, bevindt zich Camping Fae, waar wij in 2019 neerstrijken. Het wordt hier nog moeilijk om elke dag weer te kiezen welke kant we opgaan!

En is het toch een keer slecht weer? Dan rijd je in een goed uur naar Arco, een paradijs voor klimmers, met talrijke klimroutes en kletter­ steigs. Het Gardameer is dan nog maar een klein eindje verder.

De camping beschikt over een bar, een

winkeltje, een voetbalveldje en tafeltennis gelegenheid. Op minder dan een kilometer van de camping zijn meerdere restaurants en een kleine supermarkt te vinden. In onze treftent staat weer elke avond koffie en thee klaar, om er samen plannen te smeden voor de volgende dag.

Info: bergsporttrefkamp@gmail.com bergsport.trefkamp.nl

Aanmelden bergsporttrefkamp In het bergsporttrefkamp kun je komen en gaan wanneer je wilt. De organisatie stelt geen limiet aan het aantal deelnemers, zolang er tenminste nog plaats is op de camping. Van de deelnemers wordt wel verwacht dat zij zelf de camping reserver­ en. ’s Avonds is er koffie, thee en limonade in de treftent, waar je zelf het initiatief kunt nemen voor het ondernemen van gezamenlijke activiteiten. Bovenop de campingprijs geldt voor het bergsport­ trefkamp een tegemoetkoming voor koffie/thee en de organisatie. Aanmelden voor het trefkamp is niet verplicht, maar wordt wel zeer op prijs gesteld.

TOORTS 23

Zomertreffen ZOMERTREFFEN ENTRACQUE, MARITIEME ALPEN, ITALIË Zo 21 juli t/m za 3 aug T3

beslaan. En er zijn vele meren in dit parc re­ gional. Het gebied bestaat uit beboste heuvels, variërend van 600 m hoogte in het noorden tot 900 m in het zuiden.

ZOMERTREFFEN RHÊMES-SAINT-GEORGES, GRAN PARADISO, ITALIË Zo 21 juli t/m za 3 aug T5

Camping des 2 rives Deze parkachtige camping is centraal gelegen in Bourgogne en ligt in het groene hart van het Parc Naturel Régional du Morvan. Deze camp­ ing is ideaal voor watersporters, wandelaars, fietsers en vissers. Maar ook cultuurliefhebbers komen aan hun trekken, er zijn musea, kastelen, kathedralen en grotten te bezoeken. En wat dacht je van de Bourgondische keuken?

Zelfverzorging, eigen vervoer.

Campingkosten: (prijzen per nacht in 2018) Volwassene €8; kind 12-16 jaar €8; kind 6-11 jaar €6,50; kind 3-5 jaar €5,50; Tent/camper/caravan €10,50; 1e auto gratis; 2e auto €3,80; elektra €4; hond €3,80

Maritieme Alpen Ook in 2018 strijken we weer neer in het prach­ tige, ruige natuurpark ‘De Maritieme Alpen’, met bergtoppen tot 2500 m. Er zijn talrijke mogeli­ jkheden voor kleine, grote en meerdaagse wan­ delingen, naar prachtige vergezichten en mooie valleien met steenbokken, gemzen en prachtige bloemen. Een aantal tochten voert je langs meertjes en berghutten, waar je kunt zwemmen en overnachten. Ook vanaf de camping kun je enkele wandelingen maken. Daarnaast zijn er mogelijkheden om te mountainbiken (huren op de camping), te raften en een via ferrata te lopen. Langs het riviertje bij de camping is het goed picknicken.

Op de camping zelf is veel ruimte voor allerlei balsporten. Natuurlijk ontbreekt de tafeltennis­ tafel niet en er is ook een barbecueplek. Vanaf de camping kun je een kanotocht van 3 uur stroomafwaarts maken door een adembene­ mend stiltegebied. De ijsvogels scheren langs je heen over het water. Het is er tevens heerlijk picknicken. De rivier de Arroux is ideaal om in te zwemmen en te vissen.

Op de camping is een ruime kantine: ideaal voor een natte dag. Op zondagavond wordt er gekookt op de camping, waarvoor je je kunt inschrijven. ’s Morgens zijn er op de camping verse croissantjes en stokbrood te koop. Het dorp Étang-sur-Arroux is op loopafstand: voor de boodschappen bij de Carrefour. Vlakbij is er ook een zwembad.

Vanaf Utrecht ca. 800 km met eigen vervoer.

Het dichtstbijzijnde station is Étang-sur-Arroux (via Dijon) op 900 m afstand van de camping.

Camping Vallegesso

Kijk snel op onze website...

Zomertreffen in Bohinj, Slovenië?

In het schilderachtige dorp op 20 minuten lopen vanaf de camping kun je aan een gezel­ lig plein op het terras uitrusten, de grotere boodschappen doen en genieten van heerlijke pizza’s of ijs. Verder zijn de typisch Italiaanse provinciehoofdstad Cuneo, het Pinocchio-dorp Vernante en het strand aan de Middellandse Zee van Ventimiglia zeker een bezoek waard.

Bohinj is zo gevarieerd, dat het een bijna onbegrensd aantal mogelijkheden biedt voor een actieve vakantie. Je kunt er bergwandelen, sportvissen, raften en canyoningen, of parachutespringen in tandem. Je kunt er ook uitstapjes maken naar het meer of naar de wa­ terval Slap Savica en naar de mooiste uitzichtpunten in de omgeving. Het ge­ bergte behoort tot de Julische Alpen en bestaat uit kalkrots, wat door erosie een steil en ruig karakter heeft gekregen.

ZOMERTREFFEN ÉTANG-SURARROUX, MORVAN, FRANKRIJK Zo 28 juli t/m 10 aug T1 Zelfverzorging, eigen vervoer.

Campingkosten: (prijzen per nacht in 2019) Volwassene, kind vanaf 13 jaar €5,25; kind 3-13 jaar €4,25 Plek/caravan/tent/auto €13; extra auto €3,75; elektra €4; huisdier €3,25.

De Morvan De Morvan is een uitgestrekt natuurgebied in centraal-Frankrijk. Het heeft een ongekende rijkdom aan planten en dieren, en met tal van wandelmogelijkheden in de directe omgeving of iets verder weg. Zo zijn er oude Keltische wandelpaden, die meer dan 300 kilometer

Gran Paradiso Het schilderachtige, langgerekte Val Di Rhêmes ligt aan de rand van Gran Paradiso, het oudste nationale park van ltalië met de hoogste berg­ top (4061 m). Vroeger mocht alleen de koning hier jagen, nu kun jij hier ook vorstelijk genieten van de indrukwekkende natuur. Vanaf de camping lopen verschillende wandelroutes, van makkelijk tot heel pittig. En hoog in de bergen heb je de meest fantastische uitzichten. Voor Iiefhebbers zijn er via ferrata’s in de omliggen­ de dalen en op de rivier de Dora Baltea kun je prima raften. Tijdens dit zomertreffen zijn er uitstapjes te paard mogelijk naar omliggen­ de dorpjes met de typische architectuur van bergdorpjes.

Camping Val Di Rhêmes

Deze camping is al bijna 20 jaar zeer geliefd onder onze deelnemers: schaduwrijke kampeerplekken en een mooi zwembad om in af te koelen en in te spelen voor de kinderen.

Er is een aparte trefplek voor de jeugd. Bestel ’s avonds brood voor de volgende ochtend en doe wat kleine boodschappen voor het ontbijt.

Vanaf Utrecht 1225 km met eigen vervoer. Het dichtstbijzijnde station is Borgo-San-Dalmazzo op ca. 18 km afstand van de camping.

Zelfverzorging, eigen vervoer.

Campingkosten: (prijzen per nacht in 2018) Volwassene, kind vanaf 13 jaar €7,50; kind 3-12 jaar €5; tent €4,50; camper €7,50; caravan €4,50; auto €3; elektra €3,50; hond €2,60.

Camping Danica Deze camping is gelegen aan een riviertje waarin je kunt zwemmen en kanoën. Vlakbij de camping kun je het raften en canyoning regelen. De camping is vlakbij het stadje Bohinj gelegen. Er is echter ‘s ochtends ook brood op de camping te krijgen en er is een restaurant op de camping waar je goed kunt eten.

Het is nog even spannend of het doorgaat…. maar zodra alles rond is, informeren we je over deze geweldige bestemming op de website: www.nivontrefkampen.nl

De camping Val Di Rhêmes ligt dichtbij het dorpje Rhêmes-Saint-Georges, op 1120 m hoogte. Daardoor is het overdag aangenaam warm en ’s avonds en ‘s nachts koel. De camp­ ing beschikt over een gemeenschapsruimte, bar en winkeltje met elke dag vers brood. Tegeno­ ver de camping ligt een restaurant met voor weinig geld heerlijk eten.

Naast de prachtige natuur kun je volop cultuur snuiven. Aosta is een stad met een rijk Romeins verleden, talrijke terrassen en restaurants en diverse supermarkten. Met bovendien allerlei kastelen in de omgeving.

Vanaf Utrecht 1055 km met eigen vervoer. Het dichtstbijzijnde station is Aosta op ca. 22 km afstand van de camping.

24 TOORTS

(Groot)ouder-kindweken

Ga mee op avontuur!

Met andere kinderen op avontuur in het bos en bij de beek. Mooie dingen maken. Filmen, zingen, spelen. Alles verkennen. Een week vol spel, sport, creativiteit, verhalen, vuur en avontuur. En het leukste is: je ouders of grootouders mogen ook mee! De (groot)ouder kindweek is al jaren een begrip. Kinderen komen een midweek logeren met hun ouders of grootouders. Elke dag is er een leuke, creatieve, sportieve, culinaire maar in ieder geval verrassende groepsactiviteit voor de kinderen. Daarnaast is er tijd voor qualitytime voor het gezin.

De week staat onder leiding van een team ervaren, enthousiaste vrijwilligers. De moeders, vaders, opa’s en oma’s mogen helpen of kijken bij de activiteiten.

Natuurvriendenhuis De Bosbeek biedt binnen en buiten heel veel plek om te spelen, leuke dingen te doen en mooie dingen te maken. En dus is iedere dag weer anders, maar altijd gezel­ lig en verrassend. Je eet met je ouders/verzorgers, behalve op de dag dat we met de hele groep koken.

Gerbina van den Hurk •

Bootsmannetjes en ezelrijden ’We begonnen een “meet & greet” op de zondagavond in de Witte Tent op Nivon-kampeerterrein Morgenrood, met limonade, koffie, thee, en natuurlijk een koekje, om het weekprogramma door te spreken. Genoeg opties: waterdiertjes met visnetjes bekijken, windvanger in elkaar zetten, van bos- vondsten een werkstuk maken, vingervlinder kleuren en in elkaar zetten na een bezoek aan de vlindertuin, klei- en eikelfig­ uren knutselen, Kabouterpad lopen, gronddieren tussen hout, onder steen met een vergrootglas bekijken en ga zo maar door...

NATUURVRIENDENHUIS DE HONDSRUG 29 april t/m 3 mei

NATUURVRIENDENHUIS BANJAERT 4 t/m 8 augustus

Voor kinderen van 4-15 jaar die met hun (groot) ouders vakantie vieren op de Hondsrug.

Info/boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl/ 088 099 0972

Info: www.natuurvriendenhuisdehondsrug.nl, 088-0990980, vragen naar Ineke Alberts.

Boeken: hondsrug@nivon.nl

NATUURVRIENDENHUIS KOOS VORRINKHUIS 19 t/m 22 april Paaseieren verven en verstoppen & paasontbijt/brunch

NATUURVRIENDENHUIS DE BOSBEEK 22 t/m 26 juli

29 april t/m 2 mei

Beweging, creativiteit, samenspel en avontuur voor de bosverkenners van 5 t/m 11 jaar.

Elke dag een workshop, 1x BBQ, 1x diner, 1x high tea, 1x schemeren.

Info: www.bosbeek.nivon.nl/kinderweek

Info: www.koosvorrinkhuis.nivon.nl

Meivakantie met kinderworkshops

22 t/m 25 juli

We zijn de volgende ochtend op pad gegaan met schepnetjes en hebben heel wat gevonden: van schaatsenrijder, goud­ tor, voorntje, padjes tot bootsmannetjes toe: gevonden op een IVN-zoekkaart.

Op de woensdag was er een extraatje van een moeder die voor een paar uur een ezel gehuurd had voor haar dochter Johanna, maar. …alle kinderen mochten er op rijden!

De weekafsluiting was een kampvuur met marshmallows en stukjes mais. Dit met toestemming van de terreinwacht want er waren 's nachts een paar buien gevallen zodat code ’rood’ even niet gold.’

Lia van de Pas

TOORTS 25

Logeren en kamperen bij de Natuurvrienden ABK-huis - Hall (H) Allardsoog - Een-West (H) nivon.nl/allardsoog, 088-0990971

Kies waar je wilt overnachten en boek!

4

Reserveer online via www.nivon.nl

4

Banjaert - Wijk a. Zee (H, K)

5-3 1-1

5-3

banjaert.nivon.nl, 06-43458185 (na 19.00 uur) banjaert.nivon.nl/kampeerterrein, 088-0990973

9-I

20

Lettelbert

19

4

De Hondsrug

Allardsoog

De Bosbeek - Bennekom (H) bosbeek.nivon.nl, 088-0990974

6

8

5-2

15

10

8

Het Hunehuis

denbroam.nivon.nl, 088-0990975

14

Het Zeehuis

Eikhold - Heerlen (H) eikhold.nivon.nl, 088-0990956 (ma - wo, vr 20.00 - 21.30 u) 088-0990976 voor reserveringen

4

12

8

9-I

1-2 8

Banjaert

2 15

9

De Gele Anemoon - Wijlre (K)

11

4

2

7-1

16

8 3

3

De Grutto

degrutto.nivon.nl, (18 - 19 u), seizoen: terrein 088-0990958, reserveren buiten seizoen: 088-0990978

ABK-huis Het Hallse Hull

Koos Vorrinkhuis

12

De Grutto - Delft (K)

Krikkenhaar

3

5-2

nivon.nl/geleanemoon, seizoen: 088-0990957, overig 088-0990977

12

2

Den Broam

13

1-3

2

8

De Bosbeek

1

9-II 6

5-1

18

6

7-1

1-3

15

GR5

nivon.nl/hallsehull, 088-0990979

13

Morgenrood

5-1

17

De Hondsrug - Noordlaren (H, K)

10

4

3

De Kleine Rug

Het Hallse Hull - Hall (K)

11

7-2

14

13

7-2

11

Het Hunehuis - Darp (H, K)

10 9-II

5

nivon.nl/hondsrug, 088-0990980 11

nivon.nl/hunehuis, 088-0990981

Nivon Natuurvriendenhuis

De Kleine Rug - Dordrecht (H, K)

Hier start ook een wandeltweedaagse: nivon.nl/wandeltweedaagsen

nivon.nl/kleinerug, nivon.nl/kleinerugkampeerterrein, 088-0990982

Nivon Kampeerterrein

Eikhold

9-II

De Gele Anemoon

6

Nationale Streekpaden

6

nivon.nl/koosvorrink, 088-0990983

1-1

De Meenthe

Den Broam - Buurse (H, K)

Koos Vorrinkhuis - Lage Vuursche (H)

14

14

14

Langeafstand-wandelpaden

7

7-2

Krikkenhaar - Bornerbroek (H, K)

Kaart: BosmaGrafiek.nl

nivon.nl/abkhuis, 088-0990970

nivon.nl/krikkenhaar, 088-0990984

Lettelbert - Lettelbert (K) nivon.nl/lettelbert, 088-0990985

De Meenthe - Noordwolde (K) nivon.nl/meenthe, 088-0990966

Morgenrood - Oisterwijk (H, K) morgenrood.nivon.nl, 088-0990987

Het Zeehuis - Bergen a. Zee (H) nivon.nl/zeehuis, 088-0990988 (woe 19 - 21 u, di + vr 10 - 12 u) Bel de contactpersonen of reserveer via de website voor een verblijf in een Nivon Natuurvriendenhuis (H) of op een kampeerterrein (K). nivon.nl

Mini-avontuur op wandeltweedaagse Nivon Zin in een mini-avontuur door-de-week of in het weekend?

Trek je wandelschoenen aan en loop een wandeltweedaagse van het Nivon. Deze starten en eindigen bij een treinstation of bushalte en hebben een natuurvriendenhuis als ’tussenstop’.

Je overnacht na de eerste wandeldag in één van de dertien natuurvriendenhuizen, gelegen in het bos, bij zee, op de hei... Je neemt zelf je eten mee, het bed staat voor je klaar.

In het huis kun je gebruik maken van de goed geoutilleerde keukens, doucheruimtes, zitgelegenheid, terrassen en tuinen. Je kunt zelf de tweedaagse lopen (ook als niet-Nivonlid) en je kunt je aanmelden bij een groepswandel­ tweedaagse.

Vakantiehuisjes Enkele natuurvriendenhuizen beschikken over vakantiehuisjes op hun terrein. Ze zijn te huur en variëren in grootte (4 tot 10 personen). Ze hebben onder andere eigen kookgelegenheid en sanitair. Meer informatie op de websites van de betreffende natuurvriendenhuizen.

– Vakantiehuis Klein Morgenrood bij Morgenrood, Oisterwijk – Vakantiehuisje De Karbonkel bij De Bosbeek, Bennekom – Vakantiehuisje ’t Krikske, Krikkenhaar, Bornerbroek – Koetshuis bij Eikhold, Heerlen – Blokhutten, De Kleine Rug, Dordrecht, 1 apr-1 nov – Chalet Het Hallse Hull, Hall bij Eerbeek (winter) – Appartement Banjaert, Wijk aan Zee, 1 okt-1 apr

Kies het huis of gebied waar je naar toe wilt.

Bekijk de routekaart en de routebeschrijving met informatie over wat er onderweg te zien is en waar horeca is. En boek de overnachting in het natuurvriendenhuis. Ga en geniet! Thuis blijven kan altijd nog.

Op zoek naar een natuurvriendenhuis in het buitenland?

www.nivon.nl/wandeltweedaagsen

Kijk op nivon.nl/buitenland

Samen met anderen Heerlijk ravotten in het bos, struinen in de duinen, hollen over de hei en tussen de hunebedden, kanoën door de Biesbosch…

Wakker worden door het gefluit van de vogels. De dertien Nivon natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen zijn prachtige logeerlocaties midden in de natuur.

Je kunt de huizen en terreinen vinden van Noordlaren tot Heerlen en van Bergen aan Zee tot Enschede. Ze liggen aan lange­ afstand-wandel- en streekpaden, zoals het Pieterpad, Trekvogel­ pad of Veluwe Zwerfpad én aan doorgaande fietsroutes. Je ont­ moet er anderen, deelt ervaringen terwijl je samen in de goed geoutilleerde keukens staat te kokkerellen.

Vrijwilligers in de natuurvriendenhuizen en op de kampeerter­ reinen zorgen voor een onbezorgd en plezierig verblijf en maken je graag wegwijs, ook als het gaat om speciale arrangementen rondom creatieve, actieve en culturele activiteiten.

www.nivon.nl

TOORTS 27

Deel je foto's!

Heb je een leuke foto die we in de Toorts mogen gebruiken?

Deel je foto's en wie weet staat jouw bijdrage* in de volgende Toorts!

Š

LENI DE JAGER

nivonnatuurvrienden.wetransfer.com

*Voorwaarden: Alle inzendingen zijn van harte welkom!

De redactie neemt voor publicatie eerst contact met je op over de voorwaarden van het te gebruiken materiaal.

28 TOORTS

Uit de vereniging

Nieuwe leden: Naam: familie Stempels

erg warm weer en dus was het bos een uitstekende plek om te vertoeven.

We hebben alle vijf genoten. De leiding was geweldig enthousiast. Binnen de kortste keren hadden ze alle 47 kinderen aan het zingen en spelen.

Op de foto staan vlnr Lydia van der Geld, Lukas, Pedro Stempels, Jay, Paola Stempels, Nick, Ty en Carmen.

Nog een tip? We hebben rondgevraagd maar in onze omgeving kennen maar heel weinig mensen het Nivon. Is het geen tijd om deze mooie organisatie meer bekendheid te geven?

Naam: familie De Bruijn-Klooswijk

Lid geworden omdat: we wilden graag met onze drie kleinzonen deelnemen aan het grootouder/kleinkinderkamp. Wij hadden nog nooit van het Nivon gehoord, maar kregen een tip van een kennis, Lydia van der Geld, die al veertig jaar lid is.

Wat hebben jullie gedaan? We zijn naar natuurvriendenhuis De Bosbeek in Bennekom geweest en hebben daar genoten van een prima locatie. Het was

vlnr Pieter, Emma, Simon, Mieke en Nora

Lid geworden omdat: we kenden het Nivon van verhalen van anderen die goede ervaringen hadden.

Wat hebben jullie gedaan? Onze eerste ervaring was het Nivon-trefkamp, afgelopen zomer, in het Italiaanse Piemonte. Het was een vakantie met voor ieder wat wils, heel geschikt voor ons gezin met flinke leeftijdsverschillen. We voelden ons als nieuwelingen meteen welkom.

Plannen voor de toekomst?

We weten nog niet wat onze volgende Nivon-activiteit wordt, maar we denken dat we nog wel eens met een trefkamp mee zullen gaan. Op ons verlanglijstje staat ook logeren in een natuurvriendenhuis. Genoeg mooie mogelijkheden. •

Lid worden? Ga naar nivon.nl/leden

advertentie

Meer doen met minder

Genoeg is een uniek, onafhankelijk kwartaalblad voor praktische idealisten. Wil jij ook meer doen met minder, eenvoudiger leven, geld besparen en je eigen boontjes doppen in huis en (moes) tuin? Dan is Genoeg gemaakt voor jou!

Maak nu voordelig en vrijblijvend kennis!

DAAG?

Een proefabonnement voor een half jaar (2 nummers, stopt automatisch) kost € 12,50.

genoeg.nl

118

Herfst

Thema Plastic Fantastic

2018

Nivon: expert in Nederlandse natuurbeleving Nivon is met veel plezier aangehaakt bij RonReizen om de lezer te vertellen over vrijetijdsbesteding in de natuur.

RonReizen (ronreizen.nl) is recent gelanceerd! Dit is het nieuwe reisinspiratieplatform voor de reiziger met levenservaring.

Ron Peereboom (rechts op de foto naast Nivon-voorzitter Henk Schaaf), ervaren reisjournalist, is de grondlegger van het multimediaplatform. Wat kun je verwachten van het Nivon op dit platform? Interessante artikelen over wandelen, natuurkamperen, ervaringen van Nivonners, videoitems over Nivon-activiteiten en nog veel meer. Samen met Harm Edens, WNF-ambassadeur en ‘mister Duurzaam’, geeft Nivon aandacht aan het belang van duurzaam reizen. In een aantal items, dat de komende tijd wordt gepubliceerd, komen deze groene onderwerpen langs.

THEMA:

Plastic Fantastic

Lezers van Toorts betalen slechts € 7,50 voor twee nummers.

Interview De plastic soup staat op de kaart Schimmels maken plastic eetbaar Ontwerper brengt kleur in plasticrecycling

nl

21e jaargang

Herfst 2018

Eenvoudig leven Geld genoeg Praktisch Upcycle: Lampenkamp

Het genoeg van surfkampioen Dorian van Rijsselberghe Breng kleur in plasticrecycling Interview Kopen of laten lopen Bruislimonade-apparaat Impact van de Donut-economie in Nederland Koken met genoeg in een heksenketel Dat doe ik lekker zelf Plastic minderen

van oude kant

118 | € 6,95

Bestel via winkel.genoeg.nl/ abonnementen.

Actiecode: TOORTS Kijk op www.nivon.nl/ronreizen•

Genoeg in Toorts herfst 2018.indd 1

27-08-18 07:55

TOORTS 29

Internationaal

Internationaal contact Natuurvrienden Een verenigingshistorie van 123 jaar roept associaties op met een college van oude knarren, maar dat viel best mee tijdens de internationale Natuurvriendenconferentie (NFI) in Wenen. Iran werd begroet en de Dag van de Natuurvriendenbeweging omarmd.

Natuurvriendenorganisatie ’ingevlogen’, om vooral de toetreding van Iran als C-lid te bepleiten. Een C-lid heeft een adviserende stem bij het conferentie, geen stemrecht.

Tekst: Han Verschuur

Dag van de Natuurvriendenbeweging — Bij het NFI-bestuur heeft de

Ontmoeting van de beide voorzitters aan de poort van het kantoor van de Oostenrijkse Natuurvrienden: rechts Manfred Pils (NFI) en Henk Schaaf (Nivon). Foto: Han Verschuur

boodschap post gevat, dat de internationaliteit van onze beweging ook bij de gewone leden in Europa zichtbaar en tastbaar moet worden, niet als doel op zich, maar als middel om grensoverschrijdend een bijdrage te leveren aan het indammen van nationalisme en xenofobie.

Samen kunnen wij concepten voor duurzaam toerisme ontwikkelen.

Kennisoverdracht draagt bij tot verspreiding van geslaagde innovatieve projecten. Aangestuurd door de Duitse Natuurvrienden gaat daar een brede commissie mee aan de slag. Deze komt onder meer met een voorstel voor een Dag van de Natuurvriendenbeweging.

E

en vijfde van de dertig deelnemers aan de jaarlijkse conferentie bestond uit leden van de IYNF, de internationale Natuurvriendenjongerenorganisatie. Van de veertig aangesloten nationale organisaties, was ongeveer een kwart vertegenwoordigd, waaronder het Nivon. Bestuursleden Henk Schaaf en Han Verschuur waren afgereisd namens het Nivon. Ook al hebben we een indrukwekkende gezamenlijke verenigingshistorie als Natuurvrienden en ook al zijn onze gedeelde waarden vastgelegd in onze statuten, dat betekent nog niet dat we ook in eensgezindheid onze marsroute kunnen bepalen. Zijn wij een alpine sportvereniging (de Oostenrijkse visie), of zijn wij de vaandeldrager van niet partijgebonden socialistische idealen (de Duitse opinie), in een tijd, waarin nationalisme en xenofobie verontrustende vormen aannemen, terwijl de sociaaldemocratie steeds meer terrein prijs moet geven.

De Duitse delegatie was dit keer mild gestemd, terwijl de Oostenrijkse Vrienden voornamelijk afwezig waren, waardoor wij in ongekende harmonie vlot tot besluiten kwamen. De vertegenwoordiger van de aangesloten Spaanse Esperantoclub deed nog een ultieme poging om vooruitlopend op de Brexit het Engels tot onwettige taal te laten verklaren, maar vond daarmee alleen zichzelf als medestander.

Iran — Nivon liep als enige organisatie even uit de pas bij de stemming over het C-lidmaatschap van een bergbeklimmersvereniging uit Iran.

Hoewel de Iraniërs eigenlijk een verrassend genuanceerd beeld gaven van hun vereniging met onder meer aandacht voor milieubehoud, voor kinderen en voor de rol van vrouwen in de vereniging hebben wij ons stemgedrag laten bepalen door de opinie van het Nivon-bestuur, waarmee wij het C-lidmaatschap van de vereniging uit Iran uiteraard niet tegen konden houden. Iran bestaat grotendeels uit bergland, een eldorado dus voor bergsporters. Met name voor dit agendapunt werden de president, de vicepresident en de secretaris van de Oostenrijkse

Ideeën noteren voor de Dag van de Natuurvriendenbeweging tijdens een workshop. Foto: Henk Schaaf PiKa Festival internationaal — Nivon heeft zelf in Wenen een

voorzet gedaan voor meer internationaliteit door Natuurvrienden uit het buitenland uit te nodigen voor het PiKa Festival, als een opmaat naar een groter internationaal evenement in 2024 in het kader van Nivon-100. Die geste werd enthousiast door het internationale gezelschap ontvangen. Het ziet er dus naar uit, dat wij tijdens het komende Pinksterkamp, het grootste landelijke Nivon-evenement rondom Pinksteren, vertegenwoordigers met name van de IYNF kunnen betrekken bij de organisatie van activiteiten in samenspraak met NivonJong. Ondanks de wat matte sfeer van de bijeenkomst in Wenen hebben wij onmiskenbaar voortgang geboekt. Manfred Pils verwoordde het als volgt: Let us give a new start to the international movement of Friends of Nature. Die nieuwe aanzet begint met wederzijds respect en vertrouwen met ruimte voor een flexibele nationale inkleuring van de gemeenschappelijke waarden.•

30 TOORTS

Interview

Palmen op de Noordpool: Tekst: Floor Verkerk

een boek over jou en je toekomst

‘H

et grote verhaal van klimaatverandering’ luidt de ondertitel van het boek Palmen op de Noordpool van kinderboeken­ schrijver Marc ter Horst. En daar gaat het ook over: het boek vertelt aan de hand van leuke illustraties over ijstijden, klimaatonderzoek en wat de oor­ zaken en gevolgen zijn van klimaatverandering. ’’Kinderen kennen het onderwerp klimaat­ verandering toch vooral van wat daarvoor voor hen symbool staat: een zielige ijsbeer op een smeltende poolkap. Dit boek gaat verder’’, stelt de schrijver.

Marc schrijft al langer boeken voor kinderen, maar nog niet eerder over het thema klimaat­ verandering. ”Wat mij opvalt is dat kinderen misschien wel meer betrokken zijn bij het onderwerp, dan volwassenen. Het boeit ze heel erg.’’ Volgens Marc kennen kinderen voor­ al de thema’s plastic soep en zwerfafval, terwijl er veel meer uit te leggen is. Een uitdaging voor hem was om dit onderwerp helder en klop­ pend over te brengen. ”Het onderwerp klimaat­ verandering grenst aan een heleboel weten­ schappen en die moesten wel op zo’n manier samenkomen in dit boek, dat kinderen het ook daadwerkelijk begrijpen en het leuk vinden om te lezen.’’

Het boek maakt een soort tijdreis door de geschiedenis van het klimaat, langs vulkanen, dino’s en mammoeten. Maar ook onderwerpen

als biobrandstoffen en ver­ dwijnende eilanden worden aangesneden. Maar het boek geeft ook oplossingen en tips om zelf wat te doen tegen de klimaatverandering. Tot slot is er de ’klimaatbingo’. Voor ieder wat wils dus. Ook voor volwassenen.

"Ouders vinden het boek vaak net zo interes­ sant als kinderen, omdat het je op een behap­ bare manier alle basiskennis geeft over een onderwerp dat iedereen aan het hart gaat.’’ ’Het boek heeft al veel positieve reacties ontvangen en een tweede druk is ook al in de maak: uiter­ aard wel op een klimaatvriendelijke wijze!•

Marc ter Horst overhandigt zijn boek aan GroenLinks-kamerlid Suzanne Kröger.

TOORTS 31

Illustraties: Wendy Panders Tekst: Marc ter Horst

Groen & doen

Proefjes over klimaatverandering

O

oit stonden er palmen op de Noordpool. Zie je het voor je?

De meest tropische bomen op een plek waar nu alleen sneeuw en ijs ligt. Over een tijdje staan ze er misschien wel weer. Want het klimaat verandert voortdurend. In de ijstijden was het veel kouder dan nu. In de tijd van de dino’s veel warmer.

Maar de laatste jaren verandert het klimaat nogal snel.

Zo begint het kinderboek Palmen op de Noordpool van Marc ter Horst. Een boek om kinderen klimaatverandering op een leuke manier uit te leggen. Speciaal voor de jonge natuurvrienden deelt hij hier twee proefjes uit het boek.

Azijnproef Je hebt vast nog wel ergens wat schelpen liggen van een of andere vakantie. Als je er niet al te gehecht aan bent, kun je ze gebruiken voor een simpel proefje. Schenk wat azijn in een glas en doe de schelpen erbij. Ververs na een dag de azijn en doe dat daarna nog een paar keer. Als het goed is blijft er van de schelpen niet veel over. Ze houden niet van zuur. Want zuur lost kalk op, waar de schelpen van gemaakt zijn. En niet alleen de schelpen, maar ook de koralen, het plankton en het pantser van krabben en kreeften.

Gelukkig zijn de oceanen niet van azijn. Maar ze worden wel steeds zuurder doordat een flink deel van de uitgestoten CO2 in de oceanen gaat zitten. Best handig, want als die CO2 ook in de lucht zat, zou de aarde nog sneller opwarmen.

Frisdrankproef Maar ook het oceaanwater wordt warmer. En hoe warmer het water, hoe slechter het CO2 vasthoudt. Dat kun je zelf simpel testen met twee blikjes frisdrank. Zet één blikje in de koelkast en één op een warme plek. Is het eerste blikje goed koud? Maak dan allebei de blikjes open. Pas op: als het warme blikje erg warm is, schuimt het je tegemoet. De warme frisdrank is zijn prik zo kwijt, terwijl de koude nog een tijdje vrolijk door blijft borrelen. Proef maar: de koude prikt veel meer. Die prik komt van de CO2 in de limonade. Koude vloeistof houdt CO2 veel beter vast dan warme vloeistof. Dat geldt voor cola, voor sinas en voor het water van de oceanen. In warme oceanen verdwijnt de CO2 eerder naar de dampkring.•

Wil jij nog veel meer leren over klimaatverandering?

Hoe het is ontstaan en welke oplossingen er zijn?

Lees het boek ‘Palmen op de Noordpool’ en geef hem daarna door aan iemand anders ☺

32 TOORTS (Advertentie)

Fietsvaarvakantie Vaar- & Breireizen

O

ok dit jaar zijn er weer prachtige fietsvaarvakanties aan boord Christina. Overdag fiets je mooie fiets­ routes terwijl schipper Toon de Christina naar het volgende stadje vaart. Je hoeft je geen zorgen te maken over de bagage en toch slaap je elke dag in een andere omgeving. Naast 2 weken met fietsgids is er dit jaar ook een week zonder fietsgids voor diegene die in hun eigen tempo willen fietsen.•

W

egens overweldigend succes van vorig jaar zijn er dit jaar twee breireizen met workshops door Afke Henni, zowel in het voor-, als najaar. Dagelijks geeft Afke twee uur instructies en de rest van de dag kan besteed worden aan breien, het bekijken van breiwinkeltjes of gewoon even niets doen. Elke dag vaart het schip Christina naar een nieuwe haven terwijl jullie gezellig breien in de salon of op ons zonnedek.•

DE SOKKEN ERIN! 29 april t/m 3 mei (4 nachten) Opstap: Amsterdam Prijs €445* In de workshop ligt de nadruk op het breien van sokken van teen tot boord, twee tegelijk op een rondbreinaald. Vragen over andere (sok)breitechnieken zijn altijd welkom. Dit jaar hebben wij de route: Monnickendam, Hoorn, Enkhuizen, Schellingwoude en dan terug naar Amsterdam.

(Reiscode AB29)

MAASROUTE 20 t/m 27 juli (7 nachten) Opstap: Amsterdam Prijs €525* voor 7 nachten (8 dagen) zonder fietsgids.

Plaatsen die worden aangedaan zijn: Vianen, Heusden, Mook, Broekhuizen en Roermond, eindpunt Maastricht. Over de bochten van de Maas, door het befaamde Maasheggenlandschap en langs Arcen en de kasteelruïne in Kessel.

(Reiscode AM20)

LIMBURGS BELGIË 27 juli t/m 2 augustus (6 nachten} Opstap: Maastricht Prijs €525* voor 6 nachten (7 dagen) met fietsgids.

We overnachten in Neeroeteren, St Huibrechts-Lille , Dessel, Herentals en eindpunt in Antwerpen. Een unieke nieuwe route onder leiding van fietsgids Appie. De groene Kempen lijken wel speciaal gemaakt om te fietsen, relatief vlakke paden en adembenemende landschappen.

(Reiscode MA27)

KLEURIG BREIEN 16 t/m 20 september (4 nachten) Opstap: Amsterdam Prijs €445* Het thema is het breien van mutsen, sjaals of wanten met verschillende kleurtechnieken zoals brioche, Noors of Fair Isle.

We overnachten in: Haarlem, Leiden, Alphen aan den Rijn en Uithoorn met eindpunt Amsterdam.

(Reiscode AB16) *Alle vaar & breireizen van Intersail zijn inclusief: Heerlijke maaltijden, verblijf aan boord en workshops door Afke Henni.

Er zijn 6 hutten voor 2 personen per hut (€445 p.p.) en 3 hutten voor 1 persoon (€565 p.p.).

OUD HERTOGDOM BRABANT 3 t/m 9 augustus (6 nachten)

Let op! Aan- en afreis is met eigen vervoer.

Opstap: Antwerpen Prijs €525* voor 6 nachten (7 dagen) incl. fietsgids.

De route gaat door: Willemstad, Dordrecht, Gorinchem, Vianen, Weesp, langs de Vecht met als eindpunt Amsterdam.

Deze Historische reis gaat door het oud Hertogdom Brabant vol parken en geschiedenis, Kinderdijk en Hollandse Biesbosch.

(Reiscode AA03) *Alle fietsvaarvakanties van Intersail zijn inclusief: Uitstekende maaltijden, verblijf aan boord, fiets met 12 versnellingen.

Tegen een meerprijs kunnen er ook E-bikes gehuurd worden.

Er zijn 10 hutten á 2 personen per hut, (tegen een meerprijs zijn er één-persoonshutten). Reizen kunnen gecombineerd worden tot één grote reis van 14 of 21 dagen.

Let op! Aan- en afreis is met eigen vervoer.

We fietsen elke dag 45 á 55 km, dus enige fietsconditie is nodig.

Voor meer informatie: www.intersail.nl Toon Sevens: 06 - 54 78 59 34 Boeken: ymkje@intersail.nl

TOORTS 33 (Advertentie)

Zeil mee met varend monument Bruinvisch De tjalk Bruinvisch is een sfeervol en authentiek zeilschip met een Kromhout motor uit 1917. Het schip vaart al sinds 1902 op ons werelderfgoed Waddenzee. Op dit zeilend landschapsmonument is iedere reis een bijzondere belevenis. Tijdens de reizen slaap je aan boord. Er zijn 18 slaapplaat­ sen. Hieronder staat ons reizenaanbod in 2019. Je kunt het schip ook met een eigen groep huren.•

ER-OP-UIT DAGTOCHT, West-Wad Voor alle leeftijden 6 juli

KETELBINKIETOCHT, Oost-Wad Ouder-kind reis, voor alle leeftijden 31 juli t/m 4 aug

Prijs €70, incl. lunch & drinken

Prijs €220, t/m 12 jaar €175, incl. kinderbegeleiding, excl. eten & drinken

Avontuurlijke 5-daagse zeilzwerftocht vanuit Lauwersoog. We zeilen veelal korte stukjes en vallen droog op de bodem van de Waddenzee.

Met schepnet en vergrootglas ontdek je wat hier allemaal groeit, bloeit en leeft. Je kunt lekker zwemmen in zee of krabben vangen.

Bij mooi weer maken we een kampvuur.

Neem je eigen favoriete spelletje mee.

In een ongedwongen sfeer maak je kennis met de Bruinvisch en het Wad. Schipper Cees zit vol met mooie verhalen over zijn schip en meer dan 100 jaar oude Kromhout motor. Je mag actief meehelpen met zeilen of gewoon genieten van het mooie decor. Voor eten en drinken wordt gezorgd.

FIETS- & WADDENZEILTOCHT, Wadden Zeilzwerftocht, voor alle leeftijden 20 t/m 27 juli Prijs €430, excl. eten, drinken en fietsverhuur.

Actieve zeilreis van Harlingen naar Lauwersoog.

We vallen af en toe droog en bezoeken Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.

Er is tijd om te wandelen en een mooie fiets­ tocht te maken op de eilanden. Gezamenlijk maken we de maaltijden klaar. De kosten van eten en drinken worden na afloop van de reis hoofdelijk omgeslagen.

Staatsbosbeheer en begeleid door bioloog Peter Venema brengen we een 2 uur durend bezoek aan Rottumeroog. Dit onbewoonde eiland is normaal gesloten voor publiek. Ook zeilen we bij gunstige wind naar de kwelders van natuurgebied de Dollard.

WAD’N SCHILDERTOCHT, Oost-Wad Teken- en schildertocht, voor beginners en gevorderden 16 t/m 20 sept Prijs €425, volpension, incl. docent

ZEIL- EN ZANDBANKWEEK, Wadden Zeilzwerftocht, voor alle leeftijden 8 t/m 14 aug Prijs €540, volpension.

Afwisselende zeilzwerftocht voor natuur- en vogelliefhebbers van Harlingen naar Lauwersoog.

De wind en het getij brengen ons naar mooie plekken op het Wad. We vallen regelmatig droog om te genieten van een heerlijke wandeling over Wad, strand of duin. We plukken ons eigen maaltje mosselen. Geniet van het kleurrijke Wad, een goed boek en de gezelligheid aan boord.

ROTTUM-DOLLARDTOCHT, Oost-Wad 2 t/m 10 sept (datum onder voorbehoud) Prijs €595, volpension, incl. excursies.

Unieke 8-daagse vogel- en natuurreis van Lau­ wersoog naar Delfzijl. Met permissie van

Veelzijdige zeil-, teken- en schilderreis vanuit Lauwersoog. We bezoeken schilderachtige plekjes op het Wad. Laat je inspireren en leg prachtige wolkenluchten vast op doek of in aquarel. Een kunstenaar/docent begeleidt de reis en geeft desgewenst tips. Neem je eigen materiaal mee.

Voor eten en drinken wordt gezorgd.

Zie voor meer informatie www.bruinvisch.com 06 - 20 00 66 94, info@bruinvisch.com

34 TOORTS

Activiteiten nov — mei

www.nivon.nl/activiteiten

TOORTS 35

Activiteiten Kijk voor de adressen van de natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen op pagina 25 Nivon-afdelingsactiviteiten: nivon.nl/afdelingengroepen De uitgebreide informatie van de activiteiten staat op: www.nivon.nl/activiteiten

nov

Glas in lood 19 t/m 23 nov Hunehuis Prijs € 351 niet-lid € 383 Info: Anita de Vries, 06 36308387 Kleurrijke week waarin we het licht laten schijnen door een eigen creatie van gekleurd glas. Glas snijden en slijpen, solderen, zetten in lood en de koperfolietechniek. Voll. verzorgd, incl. lakenset, excl. drankjes. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088 0990981

Volop plek voor individuele gasten 23-25 nov Koos Vorrinkhuis Prijs: zie www.koosvorrinkhuis.nl Voor indiv. gasten met of zonder kinderen is er ook volop ruimte op:

Ludieke Foodrebus 17 nov Afdeling Fryslan Prijs: € 9,00, incl. koffie/thee.

Drankjes zelf betalen.

2 aan 2 puzzelen en ingrediënten bij elkaar zoeken. Daarna bereiden en opeten. Vega en niet-vega.

Locatie: de Gouden Bal, Diaconessenpark 1-31, Leeuwarden (Transvaalbuurt). 14-17.30 uur, inloop 13.30 uur.

Aanbellen bij T.Tefferzaal Boeken: secr.fryslan@nivon.nl, ovv dieetwens.

Wandeling 18 nov, 9 dec Bergsport Rotterdam (locatie nog nader te bepalen) Info: nivonbergsportrotterdam.nl

Winterwandelweek 18 nov t/m 22 nov Morgenrood

Wandelen in Rotterdam 18 nov -16 dec Nivon R’dam 18/11 v.a. Nivoncentrum naar het Noordereiland, de Kop van Zuid en het nieuwe deel van Katendrecht.

Via de wijk Feyenoord en de Erasmusbrug terug naar het Nivoncentrum (15 km). Info: Ria Meijer, 06-23521561.

28/11 en 12/12 Wandelcirkels: korte wandelingen vanuit het Nivoncentrum door de stad. Info: Theo Eikenbroek: teikenbroek@ hotmail.com, 010-4658720.

16/12 Historisch Delfshaven en Schiedam (ook 15 km). Wandelleiding: Huub Deckers, 06-28490593, deckers.huub@gmail.com

combo's en zang natuurlijk. Locatie Honk Osdorp, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam. Aanvang: 14 uur.

Fotowerkgroep - Foto van de Maand 26 nov Nivon Centrum Utrecht

LAW-wandelen Nivon Utrecht 8 dec

Info: www.utrecht.nivon.nl

Qigong uit de Chinese cultuur 27 t/m 30 nov Hunehuis prijs € 177 niet-lid € 199 Info: ruahtichelaar@ziggo.nl, 06 14022168 O.l.v. Ruah kennis maken met de eeuwenoude Chinese bewegings­ kunst Qigong. 2 tot 3 trainingen per dag. Incl. koffie, thee en diner, excl. ontbijt en lunch. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088 0990981

7-9 dec, 14-16 dec, 21-23 dec en in jan/febr Fietsen, wandelen, niets doen, lekker koken. Info: 088 0990983 / koosvorrinkhuis@nivon.nl

Leeskring 23 nov Nivon Centrum Utrecht

dec

Info: www.utrecht.nivon.nl

Fluitenzaterdag Zang- en Muziekgilde 24 nov, 15 dec Nivoncentrum, Archimedeslaan 16 ruimte 40, Utrecht (let op: niet meer Rotsoord!)

Prijs: € 6 niet-lid € 12 Info/boeken: 040 2413907, 06 20745003, joke_van_es@kpnplanet.nl Meespelen in gezellige fluitengroep o.l.v. een enthousiaste dirigente.

Fluiten, blokfluiten en houtblazers. www.zangenmuziekgilde.nivon.nl

Workshop ‘Sushi’ 24 nov Nivon Rotterdam

Prijs: € 150 niet-lid € 180 Info: 088 0990987, morgenrood.nivon.nl Wandelen o.l.v. Marijke en Cor den Heijer, door Oisterwijkse bossen, vennen en NP de Kampina. Ook tijd voor Oisterwijk. Verzorgde week.

Boeken: 088 0990987, aanmelding@morgenroodnivon.nl

bus naar Meppel (via Havel­ te)-Steenwijk. Boeken: v.a. 24 sept, nivon2daagse@outlook.com

Prijs: € 10,- / niet leden € 12,50.

Filmdocumentaire over de sushi-kok Jiro. Daarna zelf sushi’s maken o.l.v.

Koos de Bruin. En natuurlijk opeten.

Info: 010-4815806, of via kodebe@planet.nl

Wandeletappe Romeinse Limespad 25 nov, 30 dec, 27 jan, 24 febr Nivon-Drechtsteden Info/aanmelden henk.mooij@planet.nl Elke laatste zondag van de maand ca. 22 km van LAW Romeinse Limespad, langs de grenzen van het Romeinse Rijk in Nederland: van Katwijk naar Nijmegen.

25/11 Alphen a.d. Rijn-Bodegraven; 30/12 Bodegraven-Woerden; 27/1 Woerden-Utrecht; 24/2 Utrecht-Werkhoven

Wandel2daagse 25 nov t/m 26 nov Hunehuis Prijs: € 35 niet-lid € 40 Info: 06-21448558 (Tiane Heins) of Nivon2daagse@outlook.com Verzamelen op zo. om 11 uur op station Hoogeveen, bus naar Ruinen. 18 km wandelen naar het Hunehuis. Op ma. 16 km naar Diever,

Films in Rotterdam 1 -22 dec Nivoncentrum R’dam 1/12 ‘Cabaret’, kaskraker met Liza Minelli. 12/12 ‘Spring, Summer, Fall, Winter… Spring’, de seizoenen en hun jaarlijkse cyclus van geboorte, groei en verval. 15/12 ‘Edward Scissorhands’. 22/12 ‘Down to Earth’.

Info: nivonrotterdam.nl

Muziektheater R’dam 2 dec – 13 jan Nivoncentrum Prijs: toegang gratis Optreden ‘Opus 1’, een ensemble dat prachtige accordeonmuziek brengt; variërend van wereldmuziek tot klassiek en hedendaags.

Na afloop Nieuwjaarsbijeenkomst op zo. 13 jan tevens kort concert.

Info: nivonrotterdam.nl

Wandelingen NivonBergwandelgroep Noord Nivon-Bergwandelgroep Noord wandelt elke eerste zondag van de maand. Info: Florrie Holzscherer 06-44264275

2 dec: Pepernotenwandeling, omgeving Beetsterzwaag start parkeerplaats tegenover Piet’s huis naast de muziekschool, achter restaurant Leyfs, olv Piet de Boer, Vlaslaan 14, 9244 CH Beetsterzwaag

5 jan: Snertwandeling rondom natuurvriendenhuis Hunehuis Hunebeddenweg 1, 7973 JA Darp, olv. Piet Sevenhuijsen

Muziekmiddagen, jazz swing en sweet 3 dec, 14 jan, 11 feb en 25 mrt Nivon Amsterdam Osdorp/ Slotervaart Prijs € 3 niet-lid € 4 Info: 020 3373883, tomsim1955@hotmail.com Een maandagmiddag vol van jazz, zowel door grote bands als

Info: www.utrecht.nivon.nl

Muzikaal schatgraven 11 dec t/m 13 dec Banjaert Prijs: € 130 niet-lid € 190 Info: Cor v. Sliedrecht/0228 319022/ www.codacoda.nl/www.banjaert.nl Volkse instrumentale barokmuziek uit het 17e en 18e eeuwse Holland.

Thema: vogels. Inhoud: musiceren, arrangeren, versieringen toepassen, historische achtergrond. Incl. 3 diners/ lesmateriaal, excl. ontbijt/ lunch. Boeken: 06 43458185 / ams.banjaert.h@nivon.nl

Fotowerkgroep - Portretfotografie 12 dec Nivon Centrum Utrecht Info: www.utrecht.nivon.nl Binnen de fotowerkgroep is een afzonderlijke groep actief, die zich bezighoudt met portretfotografie.

Eens per maand bijeen op woe.av.

Kerstklaverjassen 15 dec Nivon Osdorp/Slotervaart Prijs: € 3,50 niet-lid € 4,50 Info/aanmelden (noodzakelijk): Jan van Vloten, tel. 020 6198049 Aanvang 13.30 uur, Nivonhonk, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp

Wandelen Rotterdam 16 dec Nivon R’dam Historisch Delfshaven. Leiding: Huub Deckers, 0628490593 / deckers.huub@gmail.com) en Ria Meijer, 06-23521561.

Creatief ontspannings­ weekend 14 t/m 16 dec Koos Vorrinkhuis Prijs: € 104 niet-lid € 155 Info: www.zielkaarten.jouwweb.nl Ontspanning d.m.v. yoga / meditatie / tai chi en filosofisch gesprek, afgewisseld met enkele creatieve uitspattingen. Ook vrije tijd. Docent: Wilma Kooijman (zielekaarten@gmail.com) Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983

Fotowerkgroep - Kerstborrel en uitreiking Gouden Clack 17 dec Nivon Centrum Utrecht Info: www.utrecht.nivon.nl

Kerstwandeling 26 dec Bergsportafdeling Nivon ZON Flinke wandeling op tweede kerstdag, bij opgave hoor je waar we precies vertrekken, omgeving Zuid-Veluwe. Opgave: bergsport@nivon-arnhem.nl

36 TOORTS

Activiteiten Nieuwjaar Rotterdam 13 jan Nivoncentrum R’dam

jan Nieuwjaarsconcert Flamenco 6 jan Koos Vorrinkhuis Prijs concert: € 10, niet-lid € 15; arrangement 5-6 jan (diner, overnachting en ontbijt) € 35, niet-lid € 45 Info: 088 0990983 I.s.m. Nivon afd. Gooi – Eemland & Amersfoort warme muziek in de winter: Labryénco is het ensemble van Alain Labrie met vrienden. Alain is professioneel flamencospeler en docent. Concert: 14 uur.

Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983

Basiscursus Bergsport jan – 22 mrt

Prijs: € 90 niet-lid € 120 Info/ boeken: bergsport@nivon-arnhem.nl NIvoncentrum Arnhem, Bergsportafdeling Nivon ZON Het doel van deze cursus is om je vaardigheden bij te brengen waardoor je met plezier en veilig in de bergen op pad kunt gaan.

De bergsport beginnerscursus is opgebouwd uit verschillende onderwerpen, en een drietal weekenden.

Inloop Quiltweek 6 jan t/m 11 jan Morgenrood Prijs: € 82,50 niet-lid € 119,75 Info: www.morgenrood.nivon.nl Annie Cornelisse nodigt de liefhebbers van quilten uit. Werken aan een eigen werkstuk. Inspireren en leren van elkaar en vooral met veel plezier werken. (op basis van zelfverzorging) Boeken: aanmelding@morgenroodnivon.nl / 088-0990987

Werkweek Koos Vorrinkhuis 7 jan t/m 10 jan Prijs: gratis met voll. verzorging maar wel stevig doorwerken Info: 088 0990983 Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl Steek de handen uit de mouwen in en rond het Koos Vorrinkhuis en overnacht in ruil daarvoor. Kom op zondagmiddag (6 jan) al en blijf één, twee, drie of vier nachten.

Overdag aan de slag met anderen.

Nieuwjaarsbijeenkomst Nivon Rotterdam. Ontmoeting, gezellig­ heid, presentatie van activiteiten in 2019, uitreiking Nivon-speldjes aan jubilarissen. Info: nivonrotterdam.nl

mailadres. Ook belangrijk om Nivon-lidnummer te vermelden.

Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Wandel2daagse Morgenrood 27 t/m 28 jan Boxtel - Oisterwijk

Houtdraaimidweek 14 t/m 18 jan De Bosbeek Prijs: € 85 niet-lid € 125 Een midweek met elkaar houtdraaien in de recreatiekelder van natuurvriendenhuis De Bosbeek met je eigen draaibank en materiaal.

Inspirerend, leren van elkaar.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Zang- en Muziekweekend 18 t/m 20 jan ABK-huis Prijs: € 85 niet-lid € 95 Info: 0522 261880, 06 28195354, www.zangenmuziekgilde.nivon.nl Samen zingen en muziek maken o.l.v. ervaren dirigenten in aparte ruimtes in het natuurvriendenhuis.

Geheel verzorgd. Vermeld zangstem of instrument, veg. of dieet. Betaal via NL29TRIO0198564627 t.n.v. NIVON Zang- en Muziekgilde o.v.v. 2019-I en deelnemersnaam.

Boeken: 0522 261880, 06 28195354, Wim Degeling, w.degeling@ziggo.nl

Fluitenzaterdag Zang- en Muziekgilde 2019: 26 jan, 23 febr, 30 mrt, 13 apr, 28 sep, 26 okt, 30 nov en 14 dec Nivoncentrum, Archimedeslaan 16 ruimte 40, Utrecht (let op: niet meer Rotsoord!)

Prijs: € 6 niet-lid € 12 Info/boeken 040 2413907, 06 20745003, joke_van_es@kpnplanet.nl, www.zangenmuziekgilde.nivon.nl Meespelen in een gezellige fluitengroep o.l.v. een enthousiaste dirigente. Fluiten, blokfluiten en houtblazers.

Leeskring 11 jan Nivon Centrum Utrecht Info: www.utrecht.nivon.nl

Snertweekend 25 jan t/m 27 jan Hunehuis Prijs: € 35 niet-lid € 52.5 Info: actuele info: www.hunehuis.nl Aankomst vrijdagmiddag/avond of zaterdagochtend vroeg en vertrek zondag tegen 13 uur Snertmaaltijd op zaterdagavond, zondagochtend verzorgd ontbijt. Overige maaltijden etc. verzorg je zelf.

Boeken: info/boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Verzorgde arrangementen voor 2019 25 jan t/m 24 mei Hunehuis Prijs: gratis Info: hunehuis.nl = bij agenda uitgebreid overzicht NIEUW!! Verzorgde midweken en of weekend in het Hunehuis.

Opgeven kan per mail o.v.v naam, adres, telefoonnummer en

Prijs: € 35 niet-lid € 40 Info: 06-21448558 (Tiane Heins)/ Nivon2daagse@outlook.com Verzamelen op zondag 11 uur op station Boxtel, 14 km wandelen naar Morgenrood. Op maandag 19 km lopen naar station Oisterwijk. Incl. overnachting, koffie, thee, eenvoudige maaltijd (samen bereiden). Boeken: Nivon2daagse@outlook.com, vanaf 27 nov.

werken aan je eigen quilt. Koffie en thee worden verzorgd, verder zelfverz. Kan ook gezamenlijk.

Nacht (10 feb) met zelfverzorging.

Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Kleurrijk: acrylschilderen/glasmozaïek 12 feb t/m 15 feb Banjaert Prijs: € 180 niet-lid € 240 Info: cfmfit48@gmail.com/0251 238289 O.l.v. Wim de Goede en Hetty Kienhuis 4 dagen werken aan een schilderij (acrylverf) of mozaïekwerk­ stuk. Het glas voor de mozaïek is prima bewerkbaar voor elk gewenst patroon en vorm. Prijs excl. materiaal Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972

Vuurol, slapen in het theater 14 of 15 of 16 feb Koos Vorrinkhuis

Winterkampeerweekend 25 t/m 27 jan Ardennen, Bergsportafdeling Nivon ZON Info/boeken: bergsport@nivon-arnhem.nl Winterkamperen (overnachten in nvh kan ook) in de Belgische Ardennen, omg. Malmedy.

Leer wat wel en niet werkt in de (hopelijk) verse sneeuw. Overdag maken we stevige wandelingen van zo’n 15-20 km over heuvels.

Prijs: € 15, niet-lid € 25 excl. reis- en verblijfkosten.

feb Bridge Drive 1 t/m 3 feb Koos Vorrinkhuis Prijs € 130, niet-lid € 190 I.s.m. Bridgeclub Wilhelmina te Utrecht bridgetoernooi. Arrangement: 2 overnachtingen, 2 diners, 2x ontbijt en lunch, koffie en thee, lakenpakket, ’s avonds een hapje en drankje.

Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088-0990983

Winterwandelen 11 feb t/m 14 feb Hunehuis

Prijs: € 30, niet-lid € 42,30 (excl kaartje voorstelling) Eerst kaartje kopen bij Vuurol via www.vuurol.nl, daarna voor de nacht bed in Koos Vorrinkhuis reserveren. Arrangement: 1 overnachting, 1 diner en 1 ontbijt.

Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl, 088-0990983 Boeken Vuurol: www.vuurol.nl

Sneeuwschoenwandelen 17 t/m 23 febr Allgau, Bergsportafdeling Nivon ZON In het sneeuwzekere Allgau in Duitsland organiseren wij een sneeuwschoentocht vanuit een natuurvriendenhuis. Info/boeken: bergsport@nivon-arnhem.nl

Natuurbeleving voor kinderen 18 feb t/m 22 feb Banjaert

Prijs: € 154 niet-lid € 214 Info: hunehuis.nl of gertiena@icloud.com Voll. verzorgde 4-daagse met 2 korte wandelingen en 2 langere wandelingen. Nachtje eerder komen is mogelijk. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Prijs: gratis Info: 0251 238289/ cfmfit48@gmail.com Bedoeld voor kinderen van 4-12 jaar. Tijdens deze krokusvakantie zijn er activiteiten waarvoor je je ter plaatse kunt opgeven. Kosten € 2,50 per kind per activiteit.

Begeleiding: Marion Sandee.

Quilt Bee 11 feb t/m 15 feb Hunehuis

Schilderen met Antje 18 t/m 22 feb, Hunehuis

Prijs: € 105 niet-lid € 157,50 Info: Sujatta Groot 06 45860948 Met een klein groepje samen

Prijs: € 279 niet-lid € 339 Info: dokyverhagen@gmail.com Schilderen met o.a. acryl en

TOORTS 37

Activiteiten verschillende technieken onder professionele en enthousiaste leiding van Antje Sonnenschein.

Verf en doeken € 25 (betalen aan de docente). Voll. verzorgd, incl. lakenset, excl. drankjes. Gratis nacht (17 feb) met zelfverzorging.

Ook cursussen in week 26 en 27.

Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

sferen voorbij komen: van gepassioneerd/ uitbundig/ vrolijk tot romantisch/verstild/ ingetogen. Enthousiast team verzorgt de (ook instrumentale) begeleiding: Hetty Kienhuis, Wim de Goede, Guus Hendriks.

Plezier in zingen staat voorop.

Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972

Winterweekend in de Lage Vuursche Bossen 22 t/m 24 feb Koos Vorrinkhuis

Zang- en Muziekweekend 8 t/m 10 mrt ABK-huis

Prijs: € 115, niet-lid € 175 Intensief kennis maken met de natuur door wandelen, films kijken, presentaties, discussie. Arrangement: 2x diner, 2x ontbijt, 2x lunch, koffie/thee – 2 overnachting + lakenpakket - programma Boeken en info: 088-0990983 / koosvorrinkhuis@nivon.nl

Cultuur- en Natuurweek 24 feb t/m 1 mrt Den Broam Info/boeken: denbroam.nivon.nl

mrt Inloop Handwerkinspiratieweek 3 mrt t/m 8 mrt De Bosbeek Prijs: € 85 niet-lid € 125 Marijke Houthuijzen en Annie Cornelisse nodigen iedereen uit om mee te komen quilten, breien, haken en borduren, ieder met haar/ zijn eigen werk. Doe ideeën op en inspireer en stimuleer elkaar! Incl. koffie/thee. Gezamenlijk koken.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Wandelmidweek Zuid-Veluwe 3 mrt t/m 8 mrt Prijs: € 100, niet-lid € 140 Midweek onder leiding zwerven over de Zuid-Veluwe. Gezamenlijk koken kan. Boeken: bosbeek@nivon.nl

Midweek "levenservaring" 4 mrt t/m 8 mrt Hunehuis Prijs: € 260 niet-lid € 320 Info: hunehuis.nl of Mieke de Wit 010-4777361 NIEUW!! Een midweek voor reflectie en bezinning op het leven. O.l.v. filosoof en theatermaker Mieke de Wit. Inspiratie door teksten, muziek, gedichten, Oosterse en Westerse filosofie en natuurlijk de natuur. Bij mooi weer doen we veel buiten. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Prijs: € 85 niet-lid € 95 Info: 0522 261880, 06 28195354, www.zangenmuziekgilde.nivon.nl Samen zingen en muziek maken o.l.v. ervaren dirigenten in aparte ruimtes in het natuurvriendenhuis.

Geheel verzorgd. Vermeld zangstem of instrument, veg. of dieet.

Betaal via NL29TRIO0198564627 t.n.v. NIVON Zang- en Muziekgilde o.v.v. 2019-II en deelnemersnaam.

Boeken: 0522 261880, 06 28195354, Wim Degeling, w.degeling@ziggo.nl

Beeldhouwen in speksteen 10 mrt t/m 15 mrt De Bosbeek Prijs: € 175 niet-lid € 215 Info: bosbeek.nivon.nl Stenen kunnen ter plekke worden aangeschaft, gereedschap is aanwezig. Ervaring niet nodig.

Zelfverzorging.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Wolvilten 11 mrt t/m 15 mrt De Bosbeek Prijs: € 150 niet-lid € 190 Info: bosbeek.nivon.nl Wolvilten (nat), samen voor de mooiste resultaten onder begeleiding. Zowel voor ervaren wolvilters als voor beginners.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Maak je eigen levensboek 11 t/m 15 mrt, Hunehuis Prijs: € 348 niet-lid € 408 Info: Sjoerd Litjens 06 14982699 Ieder leven is een boek waard.

Wilt u dat boek zelf maken, in alle rust, onder professionele begeleiding van journalist/schrijver Sjoerd Litjens, met uitzicht over de Drentse hei? Voll. verzorgd, incl. lakenset, excl. drankjes.

Nacht (10 mrt) met zelfverzorging.

Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

IVN-wandelingen v.a. De Bosbeek 17 mrt, 16 juni, 20 okt De Bosbeek

Zangfeest met wereldmuziek 5 mrt t/m 7 mrt Banjaert Prijs: € 160 niet-lid € 220 Info: cfmfit48@gmail.com/ 0251 238289 Muzikale wereldreis waarbij alle

Info: www.bosbeek.nivon.nl Natuurwandeling. Start: 14 uur vanaf natuurvriendenhuis De Bosbeek in

Bennekom. IVN-gidsen: Jeltje Zeelenberg en Hans Gonggrijp.

Boeken: niet nodig

Korte midweek intuïtief schilderen 19 mrt t/m 21 mrt Kleine Rug Prijs: € 94 niet-lid € 109 Info: marianvdhaterd@gmail.com /06 51118993 O.l.v. Nelly Rejen leer je tijdens workshops o.a. meditatief schilderen, schilderen met structuren en een collage maken. Iedereen is welkom die interesse heeft in intuïtief schilderen. Incl. boottocht, maaltijden/thee/koffie.

Boeken: corrie.vdmarel@kpnmail.nl / 0880990982

Voorjaars Kinderconcert, de Zingende Zeemeerminnen 22 t/m 24 mrt Koos Vorrinkhuis Prijs: kinderen € 12 [overnachting gratis, zie voorwaarden], kinderen niet-lid € 50 [incl. overnachtingen], volw. € 40, niet-lid € 60 Voor (groot)ouder(s) met kind(eren).

Voor het concert kunnen kinderen knutselen en meehelpen om het decor voor de Zeemeerminnen te versieren. Arrangement: knutselen, 2x overnachting, pannenkoeken diner, en concert natuurlijk (ontbijt en lunch en 2e diner zijn op basis van zelfverzorging) Boeken/info: 088-0990983 / koosvorrinkhuis@nivon.nl

Lezing en oefenen Tai Chi en Chikung 24 mrt, 15-19 uur Koos Vorrinkhuis Info: A. Haveman 06 11420255 Prijs € 18, niet-lid € 27 (Incl. Chinees diner) Korte lezing over wat Tai Chi en Chikung (oude Chinese bewegingskunst) inhoudt en waarom beoefening ervan zo aantrekkelijk is. Aansluitend eenvoudige Chikung oefeningen.

Afsluiting Chinese maaltijd.

Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088-0990983

Creatieve ontspanningsdagen 24 mrt t/m 26 mrt Banjaert

Prijs: € 35 niet-lid € 40 Info: 06-21448558 (Tiane Heins) / Nivon2daagse@outlook.com Verzamelen zo 11 uur op station Delden en 16 km wandelen naar Krikkenhaar. Op ma 19 km lopen naar station Almelo. Incl. overnachting, koffie, thee, eenvoudige maaltijd (samen bereiden).

Boeken: Nivon2daagse@outlook.com aanmelden vanaf 29 jan

apr Kabouterpad 1 apr t/m 1 okt Banjaert Prijs: € 3,50 per kind Info: cfmfit48@gmail.com / 0251 238289 Op het kampeerterrein van Banjaert loop je samen met je (klein)kinderen het kabouterpad.

Puntmuts op, knapzak op de rug, een opdrachtenformulier in de hand en na afloop een glaasje kabouterlimonade en -diploma.

SURF THE WAVES 1 apr t/m 1 okt Banjaert Info: www.ozlines.com/surfschool Geniet van de zee en het strand, peddel in zee en pak de golven.

Banjaert en Ozlines Surfschool werken samen, alle gasten krijgen 10 % korting. Lessen worden gegeven door enthousiaste en gepassioneerde instructeurs.

Interessant voor kinderen begeleid door volwassene(n) Boeken: www.ozlines.com / 06 13107519

Wandeltweedaagse met eten 6/7 apr De Bosbeek Prijs: € 50 niet-lid € 75 Info: nivon.nl/wandeltweedaagsen Individuele OV wandel2daagse van/ naar NS station, Rhenen - Arnhem of Lunteren - Oosterbeek verzorgd overnachten in natuurvriendenhuis De Bosbeek (incl. lakenpakket, avondeten, ontbijt en lunchpakket.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Verdwalen is balen 5 apr t/m 7 apr De Bosbeek

Prijs: € 105 niet-lid € 157,50 Info: cfmfit48@gmail.com / 0251 238289 Ontspanning d.m.v. yoga, meditatie, tai chi en filosofisch gesprek. Afgewisseld met creatieve activiteiten. Geheel verzorgd.

Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972

Wandel2daagse Krikkenhaar 24 mrt t/m 25 mrt Delden - Bornerbroek - Almelo

Prijs: € 75 niet-lid€ 100 Leer omgaan met kaart, kompas en gps voor beginners rondom dit natuurvriendenhuis. Incl. warme maaltijd zaterdagavond.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Klein dichtwerk 5 t/m 7 april De Bosbeek Prijs € 80 niet-lid € 105 Schrijven van korte gedichten, haiku, elfje en andere vormen.

Inspiratiebronnen zijn onder anderen de natuur en de elementen. In weinig woorden veel zeggingskracht leggen.

Verder gezellig genieten in en om

38 TOORTS

Activiteiten natuurvriendenhuis de Bosbeek.

Boeken: bosbeek@nivon.nl

Fietsweek 7 apr t/m 12 apr Morgenrood

Prijs: € 185 niet-lid € 225 Info: www.morgenrood.nivon.nl Met de fiets erop uit door afwisselend Brabants natuurschoon.

Dagelijkse tochten (40-60 km).

Geheel verzorgd. Boeken: aanmelding@morgenroodnivon.nl / 088-0990987

Wandelmidweek 8 t/m 12 apr Den Broam Heerlijk wandelen door het prachtige Twentse land, vanuit natuurvriendenhuis Den Broam in Buurse op de grens van Duitsland.

Info/boeken: denbroam.nivon.nl

Speksteen bewerken 8 apr t/m 12 apr Hunehuis Prijs: € 279 niet-lid € 339 Info: Geesje van der Korf, 06-38138984 Ontdek wat speksteen in je los maakt en ervaar hoe een brok steen tot leven komt! Speksteen is makkelijk te bewerken. Oòk voor beginners. De stenen zijn ter plekke te koop. Voll. verzorgd incl. lakenset, excl. drankjes.

Boeken: hunehuis@nivon.nl

geneeskunst, alcoholvrije drankjes mixen. En we duiken in nieuwe gezelschapsspelen. Boeken: 088-099 980 of hondsrug@nivon.nl

Korte midweek fotograferen in de Biesbosch 15 apr t/m 17 april Kleine Rug Prijs: € 94 niet-lid € 109 Info: marianvdhaterd@gmail.com, 0651118993 Fotograferen o.l.v. Jeroen Niemeijer in de Biesbosch. Voor jong en oud.

Ervaring niet nodig. Accent op fotograferen in de natuur met je camera of zelfs telefoon. Incl. boottocht, maaltijden/koffie/thee.

Excl. lakenpakket.

Boeken: corrie.vdmarel@kpnmail.nl / 0880990982

Wandelvierdaagse in Nivon-wandelmaand 16 t/m 19 apr Hunehuis Prijs: € 150 niet-lid € 210 Info: Marijke en Cor den Heijer 071 5411767 De gidsen Marijke en Cor laten u de mooiste plekjes en routes rond de Havelterberg zien. Op dinsdag en vrijdag een korte wandeling (7 tot 10 km), op woensdag en donderdag 15 tot 17 km. Voll. verzorgd, incl. lakenset, excl. drankjes. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Wie het geluid kent, kent de vogel 23 apr t/m 25 apr Banjaert

Paasklaverjassen 13 apr Nivon Osdorp/Slotervaart Prijs: € 3,50 niet-lid € 4,50 Info/aanmelden (noodzakelijk): Jan van Vloten, 020 6198049 Aanvang 13.30 uur, Nivonhonk, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam Osdorp

Prijs: € 82,50 niet-lid € 122,50 Info: magdavodde@casema.nl / 06 26 98 70 78 O.l.v. natuurfotograaf en bioloog Peter Zwitser drie ochtenden luisteren naar vogels. Ook een avond met lezing over een van Peters reizen. Rest van de dag vrij: genieten van strand en zee.

Fiets is nodig (ook te huur), idem verrekijker. Zelfverzorging.

Boeken: ams.banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972

Workshop Tai Chi en Chikung 26 t/m 28 apr Koos Vorrinkhuis

Speels ouder worden 15 apr t/m 18 apr De Hondsrug Midweekcursus met variatie.

O.a. Tai Chi, lezing over een actuele expositie in het museum, kennis maken met de Oosterse

mei

Prijs: € 130, niet-lid € 190 Info: A. Haveman 06 11420255 Kennismaken met deze unieke Chinese bewegingskunst.

Colofon Toorts, verenigingsblad van Nivon Natuurvrienden 90e jaargang, nr. 1, Winter 2018/2019 Verschijnt 4x per jaar

Redactie: Jolanda Denekamp (coördinatie en eindredactie; Denekamp Redactiebureau Taal en Teken / denekamptaalenteken.nl); Herbert Boerendonk, Haije Bouwman.

Henk Schaaf, Paul van Tongeren

Aan dit nummer werkten mee: Fietsen en genieten in Drenthe 6 mei t/m 10 mei Hunehuis Prijs: € 258 niet-lid € 318 Info: hunehuis.nl of Martha Baede 06-44620827 Drenthe de enige echte fiets­ provincie om leuke lekkere en interessante tochten te maken.

In het Nationaal park van Drenthe fietsen we door de bossen, langs vennetjes de heide en de brinkdorpen. Met een beetje geluk komen we door 3 provincies.

Enige conditie vereist. Boeken: hunehuis@nivon.nl of 088-0990981

Wandelweek Aveyron 10 t/m 17 mei Aveyron (Frankrijk), Bergsportgroep Nivon ZON Prijs: € 450 niet-lid € 500 Wandelen onder leiding van gids in Centraal Massief in Frankrijk. In de Aveyron schijnt volop de zon en bloeien de bloemen. Incl reiskosten ter plaatse info/boeken: bergsport@nivon-arnhem.nl

Fietsmidweken Den Broam 20- 24 mei, 24-28 juni, 2-6 sept

Vrij schilderen met olieverf of acrylverf 8 apr t/m 12 apr Hunehuis Prijs: € 245 niet-lid € 305 Info: Dineke Kraaijeveld, dinekekraaijeveld@gmail.com Schilderen in de hal van het Hunehuis, die voor deze week wordt omgetoverd tot een atelier.

O.l.v. Dineke Kraaijeveld. Je gaat zelf aan de slag. Voor beginners èn gevorderden. Incl. materialen (behalve doeken). Volledig verzorgd incl. lakenset, excl. drankjes.

Boeken: hunehuis@nivon.nl / 088-0990981

Iedereen, ongeacht conditie, leeftijd of wel/geen ervaring kan meedoen. Arrangement: 2 overnachtingen, alle maaltijden (samen koken) en lakenpakket.

Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088-0990983

Fietsliefhebbers opgelet: de data van de fietsmidweken door het prachtige Twentse land, vanuit natuurvriendenhuis Den Broam in Buurse op de grens van Duitsland, zijn bekend: 20-24 mei, 1ste fietsmidweek; 24-28 juni (2e); 2-6 sept (3e).

Info/boeken: denbroam.nivon.nl

Wandel2daagse Den Broam 26 mei t/m 27 mei Hengelo - Buurse - Haaksbergen Prijs: € 35 niet-lid € 40 Info: 06-21448558 / Nivon2daagse@outlook.com Verzamelen op zondag om 11.30 uur op station Hengelo, waar we met bus 53 om 11.47 uur naar Beckum reizen en vandaar 15 km lopen naar Den Broam. Op maandag wandelen we 18 km naar Haaksbergen, bus terug naar Hengelo.

Incl overnachting, koffie, thee, maaltijden (gezamenlijk bereiden) Boeken: Aanmelden vanaf 26 mrt

Meer informatie?

Ga naar nivon.nl/activiteiten

Iris Vermaas, NivonJong, werkgroepen JUMP, Watersport, (Bergsport)Trefkampen, Spring, Sjoerd Kemeling, Han Verschuur, Daphne van Leeuwen, Gerbina van der Hurk, Floor Verkerk

Kopij & Reacties Nivon-Toortsredactie: toorts@nivon.nl, 088 0990900 Nivon, Plantage Middenlaan 2F 1018 DD Amsterdam

Art-directie & Ontwerp Dutch Portfolio, dutchportfolio.com

Productie Senefelder Misset, senefelder.nl

Contact Nivon: info@nivon.nl Agenda & Berichten: nivon.nl/activiteiten Regeladvertenties: nivon.nl/legeenlink Overige advertenties: communicatie@nivon.nl Verschijningsdatum nr 2 Lente 2019: 1 maart 2019 Sluiting kopij: 25 januari 2019 Kleine lettertjes: Artikelen en berichten zijn welkom. De redactie behoudt zich het recht bijdragen in te korten of te weigeren. Door en voor Nivongroepen mag alles uit de Toorts worden overgenomen, behoudens foto's waarop copyright berust. Voorwaarde voor elk gebruik is bron- en naamsvermelding van schrijver e/o fotograaf. Het Nivon is niet aansprakelijk voor wijzigingen en drukfouten.

Lidmaatschap Nivon Lid worden? Meld je aan via nivon.nl/leden of bel voor meer info 088 0990900. Het lidmaat­ schap wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Schriftelijk opzeggen: tot 8 weken voor aanvang van het nieuwe lidmaatschapsjaar.

Nivon-ledenadministratie: leden@nivon.nl, Plantage Middenlaan 2F, 1018 DD Amsterdam.

Toorts Lente Toorts 2019 zal verspreid gaan worden in rietsuikerfolie.

Dat is recycle- én composteerbaar.

TOORTS 39

Leg een link Regeladvertenties voor natuurvrienden.Geef deze op via nivon.nl/legeenlink.

Minimaal drie regels. Kosten €5 per regel (€10 niet-leden) Kampeer op de kleine natuurcamping MasLaBauma Geniet met je kinderen van rust en ruimte! www.maslabauma.com Tel: 0299403941 •

Vakantiehuis t.h. 3 km v/h strand in gezellig dorp in Zeeland. Grote tuin, 3 slaapkamers, hond/poes mag mee. www.huisgroede.nl •

Wij (71,70 en 65 jaar) zoeken tochtgenoten voor een wandeltrekking (met bagagevervoer) van 2 à 3 weken in de Apennijnen (Italië) in lente 2020. brands_maria@hotmail.com en jefoomen@gmail.com tel. 043 - 321 92 08 •

Berlijn: te huur 4 pers. appartement.

Vanaf 55 € per nacht. Rustig in centrum.

Fietsen beschikbaar.

Info: hermanvandebeek@zonnet.nl of 0318616266 •

Te huur aan de rand van de Vogezen sfeervol, authentiek boerderijtje, max.4 p. Rustig en uniek wandelgebied. Info: www.chezbelon.nl. • Ons huis tussen Narbonne en Carcassonne bij wijndorp Oupia. Tijdig reserveren voor 2019!

Boeken 2019 vóór 1 maart -/-10%. IVN-leden 10% extra korting op winterperiode tot april. www.labellepoire.nl/vakantiehuis-frankrijk.nl •

Fantastisch vakantiehuis in Tsjechië aan de Oostzijde van het Reuzengebergte. Authentieke, grote (5 slaapkamers, 3 badkamers) Roubenka. Grote tuin met fruitbomen en beek.

Max. 12 personen. Prachtig gebied voor rust, wandelen, fietsen en cultuur.

Info: www.snabilic.com; snabilie@multiweb.nl •

UNIEKE VAKANTIEPLEK AAN DE OVERIJSSELSE VECHT In Diffelen tussen Ommen en Hardenberg.

Genieten van vrijheid, rust, ruimte en natuur in comfortabel en ruim chalet met cv, 4 pers.

Op prachtige plek, zon en schaduw, geen park.

Aan bosrand, vrij uitzicht over natuurweide.

Heerlijk wandelen en fietsen vanuit locatie.

Niet roken, geen huisdieren. Tel. 06-29045987 • Te huur: Authentieke Spaanse vakantiewoning aan de voet van natuurpark de Montgo, Denia, 2,5 km van zee, wifi, drie 2-pers.slpk, hoog toilet, gelijkvloerse douche, verwarming, kindvriendelijk, prachtige tuin, binnen 2 km alle voorzieningen, huur: 285 tot 385 p/wk, excl. eindschoonm. Meer info: www.bakkershuisdenia.nl of tel 06- 478 121 70 •

Fijne vrouw 55, 167/55 zoekt man voor altijd warm/sensitief/fit/sportief (dans, berg)/bewust onthaast, wo-opl, Ehv. mail: natuur1@xs4all.nl •

Voordelen Nivonleden

– het lidmaatschap wordt beëindigd

Koos Vorrinkhuis

– deelname aan alle verenigingsactiviteiten – korting op overnachtingen in Nivon-natuur­vriendenhuizen en op kampeerterreinen – korting op Nivon-reizen en -kampen – korting op aanschaf Nivon-wandelgidsen – korting op Globetrotter Buitensportvoeding – ontvangen het kwartaaltijdschrift Toorts – korting in de Carl Denig-buitensportwinkel en webshop

Het lidmaatschap van onze vereniging wordt automatisch verlengd, tenzij u minimaal acht weken voor het verstrijken van uw contributie­ periode schriftelijk (via de website, email of brief) hebt opgezegd. Betaling gebeurt vooraf, per contributieperiode.

Omdat kinderen de toekomst hebben, hebben ze ook het Koos Vorrinkhuis. Daarom organiseren we in 2019 tijdens de voorjaars-, Paas-, mei-, zomer- en herfstvakantie allerlei activiteiten voor en met kinderen in de basis­ schoolleeftijd in weekends of midweken.

Ideeën genoeg, al kunnen er altijd meer bij.

Maar: het Koos Vorrinkhuis heeft vrijwilligers nodig voor de uitvoering van die activiteiten.

Ben je een beetje handig, kun je improvise­ ren en heb je geduld met kinderen: wees dan zeer welkom. Voor een dagdeel of voor enkele dagen achtereen. Laten we gaan knallen! Opgeven/info: Bonnette Vorrink via act.koosvorrinkhuis@nivon.nl•

Zie Algemene voorwaarden van het lidmaatschap: nivon.nl/leden •

Meer informatie: nivon.nl/leden •

Kinderweekvrijwilligers Bosbeek

Ledentarieven De tarieven voor 2019 blijven ongewijzigd: t/m 5 jaar 6 t/m 15 jaar 16 t/m 25 jaar 26 jaar en ouder eerste lid 26 jaar en ouder tweede lid Maximaal per huishouden (Reductie 23 jaar en ouder voor regels zie hier onder)

€ 0,00 € 10,00 € 20,00 € 40,00 € 30,00 € 90,00 € 10,00

Het reductietarief wordt toegekend voor een periode van maximaal drie jaar, hiervoor geldt: – voor alle volwassenen (23 jaar en ouder) met een inkomen op maximaal bijstands­ niveau (2018 alleen staande € 982,00 twee personen € 1403,00) – bewijs van inkomen via bijstand in de vorm van een kopie bankafschrift wordt overlegd aan Landelijk Bureau Nivon Het reductietarief vervalt als: – men enig moment aangeeft meer inkomen te hebben – na drie jaar als er niet wordt gereageerd op verzoek opnieuw aantonen inkomen

Creatieve gezellige vrijwilligers gezocht voor organisatie kinderweek in De Bosbeek.

Heb je een muzikale, sportieve of theater ... achtergrond en vind je het leuk dit met kinderen te delen in een bosrijke omgeving?

Vind je activiteiten organiseren leuk? Heb je een professie die je wilt delen? Kun je een groep van +|-45 basisschool kinderen begeleiden? Heb je zelf ook kinderen in de basisschoolleeftijd? Wil je je verbinden aan twee weekenden voorbereiden en één week de kinderweek organiseren in de zomer?

Er is een aantal vaste onderdelen in de kinderweek zoals een sportdag en kamp­ vuur. We zingen een kamplied en maken plezier. Thema's worden samen met de andere kinderweekvrijwilligers bedacht en uitgevoerd. Er is dus ruimte voor eigen inbreng en invulling van het programma.

Hebben wij je enthousiast gemaakt? Stuur dan een bericht aan gerbina@gerbina.nl of bel naar: 06-28103808•

Schakers gezocht Enthousiaste ’koffie- en theeschakers’ die een bescheiden schaaktoernooi op poten willen zetten in het Koos Vorrinkhuis?

Contact: act.koosvorrinkhuis@nivon.nl (Bonnet Vorrink). •

Vrijwilligers Dankzij de inzet van actieve vrijwilligers faciliteren wij binnen het Nivon mooie activiteiten. Ook jouw waarde(n)volle inzet stellen wij als vereniging op prijs. Neem zelf contact op met een afdeling, natuur­ vriendenhuis, kampeerterrein, of wandel­ groep bij jou in de buurt als je zin hebt om mee te doen.

Kijk op: nivon.nl/vacatures•

www.nivon.nl

Word actief bij het Nivon Dankzij de inzet van veel betrokken vrijwilligers kan Nivon wandel­paden maken én aantrekkelijke activiteiten en mooie overnachtingsplekken aanbieden. Misschien is gastheer/vrouw worden op een Nivon-accommodatie of kampeerterreinen wel iets voor jou? Voor natuurbeleving, ontmoetingen, reizen, ontwikkeling, cultuur en om te genieten van het leven. Wil jij je ook inzetten en actief deel uitmaken van de vereniging, dan ben je van harte welkom.

Neem contact op met de Nivon-afdeling, groep of accommoda­ tie (natuurvriendenhuis of kampeerterrein) waar je iets wilt doen, bekijk de activiteiten (nivon.nl) of kijk op: nivon.nl/vacatures