De zomerperiode loopt alweer ten einde, terwijl ik nog steeds – als nieuwbakken voorzitter – zit na te schudden van hoe die begon… De maand mei bracht me veel interessante en ontroerende ontmoetingen.
1 mei Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche – De 1 mei-lezing in het Koos Vorrinkhuis is een Nivontraditie die nieuw leven is ingeblazen. Nivon is geen politieke partij maar ‘we doen wel aan politiek’, aldus oud-voorzitter Henk Schaaf. In een volgepakte zaal werd vervolgens aandachtig en instemmend geluisterd naar toespraken van de voorzitters van jongerenafdelingen van GroenLinks (Dwars) en de PvdA (Jonge Socialisten), als oproep tot samenwerking en om actief te worden vanuit solidariteit.
3 mei Vredespaleis, Den Haag – In Den Haag gaat de Vredeswandeling van start, georganiseerd door de Duitse Natuurvrienden en door Han Verschuur, ons bestuurslid voor
Kort nieuws
Natuurvrienden Internationale (NFI). Voor mij was het hoogtepunt de toespraak van Jan Pronk, daar voor het Vredespaleis: die 85-jarige oudminister kan nog steeds vlammen. Niet alleen veroordeelde hij vurig het Russische geweld in Oekraïne en het Israëlische geweld, ook noemde hij de door het Westen 'vergeten' oorlogen in Afrika en de pogingen van onder meer Amerika om het internationaal gerechtshof te ontmantelen.
M e n n o E v e r s
Voorzitter Centraal Bestuur vz.cb@nivon.nl
4 mei Paasheuvel, Vierhouten – Bij dit zogenoemde Kamphuis, in 1928 gebouwd door leden van de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC) met behulp van zgn. kampfondszegels, herdenken we door de bezetter vermoorde AJC’ers, met indrukwekkende toespraken bij het monument ter hunner nagedachtenis.
Ook was ik te gast bij eeuwfeesten van de afdelingen Enschede, Rotterdam en Hengelo, en bij de zeer feestelijke wijze waarop de nieuwe Drenthepadgids gelanceerd werd. Wat een prachtuitgave. En goed om te zien dat 'heel Drenthe' betrokken is bij dit eerste Nivon-wandelpad ooit. Nu geheel geactualiseerd!
En toen viel het kabinet, na veel kabaal, oneindige ruzies en... niets geleverd. De kiezers kunnen eind oktober weer van zich laten horen. Mijn persoonlijke advies: luister naar je hart en kijk naar de staat van onze aardbol – dan is het volgens mij wel duidelijk bij welke partij het vakje rood moet worden gekleurd!
Nacht van de Vluchteling NivonJong in actie De Nacht van de Vluchteling heeft dit jaar meer dan 1,7 miljoen euro opgebracht. Dat is een nieuw record. Zo'n 8000 mensen hebben half juni 10, 20 of 40 kilometer gelopen, om geld op te halen voor noodhulp.
Ook NivonJong heeft deelgenomen aan de Nacht van de Vluchteling
met een equipe van acht personen. Door sponsoring hebben ze €2.042,–opgehaald. Het Nivon-bestuur heeft dit bedrag verhoogd tot €3.500,–.
“De deelnemers hebben met hun inzet en betrokkenheid een krachtig signaal van solidariteit afgegeven”, zegt Renske Boetje, waarnemend directeur van Stichting Vluchteling. “Deze opbrengst is de meest
succesvolle in de geschiedenis van de Nacht van de Vluchteling. Het is hartverwarmend om te zien dat een groeiend aantal mensen zich in wil zetten voor hun kwetsbare medemens.”
In memoriam Leo van Manen Afdeling Arnhem meldt het overlijden, jl. juli, van Leo van Manen. Leo is 89 jaar geworden en was, samen met zijn vrouw Nolda, ruim zestig jaar lid van Nivon. Leo was een man met een groot hart voor onze afdeling en bovenal voor de mensen om hem heen. Meer dan dertig jaar is hij penningmeester geweest, en na zijn pensionering werd hij ook actief voor Natuurvriendenhuis De Bosbeek. Wij zijn Leo veel dank verschuldigd. Wij zullen een goede vriend gaan missen, een Nivonner in hart en nieren.
Reflecteren op oorlog, vrede en vrijheid
In de maand mei organiseerde de Duitse Naturfreund*innen dit jaar voor de derde keer een Vredeswandeling vanuit een Europees land naar een plek in Duitsland. Deze keer vanuit Nederland naar Bremen. Nivon – in de persoon van Han Verschuur, CB-lid met internationale betrekkingen in zijn portefeuille – droeg bij aan de organisatie van de eerste negen (Nederlandse) etappes van deze bijzondere en belangwekkende activiteit. Startpunt: het Vredespaleis in Den Haag.
“Het is verrijkend om gezamenlijk met geëngageerde medeNatuurvrienden door fraaie landschappen te kuieren met reflectie onderweg over oorlog, vrede en vrijheid. Die combinatie van natuur en geestelijke voeding, samen met anderen en in alle eenvoud, is voor mij de unieke mix van het
traditionele Natuurvriendenconcept. ‘Sociaal rondtrekken’ wordt het ook wel genoemd. Hoog tijd dat wij daar weer meer aandacht aan gaan besteden,” zo stelt Han Verschuur. “Het aanleggen en onderhouden van wandelroutes is loffelijk, maar het gaat erom wat wij met die wandelroutes doen, in het verlengde van onze doelstellingen. Dat geldt
evenzeer voor het in stand houden van onze Natuurvriendenhuizen.”
Bevrijdingsfestival
Nivonlid Lien Bos sloot de avond van 4 mei aan bij de vredeswandeling, bij Natuurvriendenhuis de Kleine Rug in Dordrecht: “Overnachten deed ik in een trekkershut. Op dat moment was ik de enige Nederlandse
• Tekst: Marijke Katsburg • Foto’s: Marijke Katsburg en anderen
deelnemer, naast Nivon-bestuurslid Han Verschuur, die de deelnemers in het Nederlandse deel van de tocht begeleidde. De bestemming van de etappe op 5 mei was het bevrijdingsfestival in ’s-Hertogenbosch. Het grootste deel van het traject legden we per trein af. Alles per pas/telefoon betalen was een issue voor de Duitse gasten. Als ICTdeskundige was Naturfreund Roland verbaasd dat alle privégegevens via 1 apparaat zijn te hacken. Ik scoorde punten, door te zeggen dat ik onder andere om die reden geen smartphone heb.
Een vredeswandeling doet wonderen!
Ik ben zelden in Duitsland geweest, omdat ik lange tijd antipathie tegen het land had vanwege de oorlog. Een vredeswandeling doet wonderen! Tot mijn verbazing sprak ik best goed Duits en was zelfs in staat om ‘witzen’ te maken. Aangekomen in den Bosch, adviseerde ik allereerst een Bossche bol te eten. Het festival bleek een heel gezellig gebeuren. Het samenzijn met de Duitse deelnemers was heel leuk. Ze vertelden, hoe bijzonder het was om Dodenherdenking en Bevrijdingsdag in Nederland mee te maken. Door de neonazi’s, die Duitsland nooit echt hebben verlaten, wordt het einde van de oorlog niet gevierd; het heet daar Capitulierungstag. Met andere woorden: ‘Nog steeds jammer dat we niet gewonnen hebben...’ Enkele Naturfreunde heb ik uitgenodigd voor een verblijf in Amsterdam, volgend jaar.”
Geopark
Ook Nivonlid Hugo Snabilie sloot zich een aantal etappes aan bij deze Vredeswandeling: “Na de Nivonraad in het Koos Vorrinkhuis, zaterdag 17 mei, reisde ik per trein naar Bielefeld om me voor drie dagen aan te sluiten bij de Vredeswandeling. Daar ontmoette ik de andere deelnemers en samen wandelden wij het dorp uit en de weilanden in. Na een kilometer of 10 werden we opgewacht door de burgemeester van Belm. Hij liep van de rand van zijn gemeente mee naar het gemeentehuis, onderweg
vertellend over deze gemeente. In het gemeentehuis ontstond een interessant gesprek, onder meer over Mayors for Peace, waar ook Belm bij is aangesloten. ’s Middags trokken we verder, inmiddels aangevuld met twee mensen van Terra Vita. Die vertelden onderweg over het Geopark waar we doorheen liepen, en over het LAW Hünenweg/Hondsrugpad, van Osnabrück naar Groningen. Dit pad verbindt het Terra Vita Geopark in Duitsland met het Hondsrug UNESCO Global Geopark in Nederland.
Ontroerende voordracht
Na ruim 20 km bereikten we Naturfreundehaus Vehrte. Ooit verbleef ik hier een paar dagen met het hele gezin. ’s Avonds volgde een ontroerende voordracht over Heinrich Groos: sociaal-democraat en belangrijk in de arbeiderswereld. Hij stond ook aan de basis van dit Natuurvriendenhuis. Jarenlang dwarsgezeten, aangehouden en vastgezet door de nazi’s, overleed hij in 1944 in KZ Neuengamme. De volgende dag maakten we een
Sociaal rondtrekken; de unieke mix van het traditionele
Natuurvriendenconcept
prachtige groene wandeltocht naar Osnabrück. De ontvangst in de Vredeszaal aldaar was bijzonder. Mijn derde wandeldag werden we in het middelgrote universiteitsstadje Vechta opnieuw enthousiast door een burgemeester ontvangen in het gemeentehuis. Op het station vertrok de vredeswandelgroep per trein richting Bremen en ik de andere kant op; via Osnabrück naar huis. Het waren leuke dagen in goed gezelschap, met mooie wandelingen, ontmoetingen en ervaringen rijker. Opvallend vond ik de ontvangsten door de burgemeesters. Zonder uitzondering blijken zij erg
enthousiast, bezig met vrede en ín voor goede gesprekken, van klein (Belm) tot groot (Osnabrück).”
Mayors for peace
Na de laatste wandel- en fietsetappe van de derde grote Naturfreundevredeswandeling, maakten 34 ‘vredesbewegers’ vanuit Elsfleth (tussen Bremen en Bremerhafen) een afsluitende zeiltocht naar ‘Vredeseiland Helgoland’, met aan boord ook Nivon-voorzitter Menno Evers. Op het zeilschip Groothertogin Elisabeth verwelkomde de plaatselijke burgemeester de opvarenden met een betrokken toespraak. Ook zij is met haar gemeente Elsfleth toegetreden tot het internationale netwerk Mayors for Peace, dat gemeenten wereldwijd mobiliseert voor nucleaire ontwapening en duurzaam vrede.
Ecologische duurzaamheid en vrede gaan hand in hand
Han Verschuur, lid Centraal
Bestuur Nivon: “Nivon bevindt zich momenteel midden in een discussie over onze missie. Wij hebben de pretentie maatschappelijk meer te bieden dan platte recreatie en 'volksontwikkeling'. Onze internationaliteit en
Mooie wandelingen; ontmoetingen en ervaringen rijker
Vrede en milieu
Na een nacht varen werden de vredesactivisten hartelijk ontvangen op Helgoland, door – je raadt het al – de eilandburgemeester en door de cantor van het eiland, Gerald Drebes. Drebes presenteerde zijn concept van ‘klimaatvredeseiland’ Helgoland. Hij toonde indrukwekkend aan hoe ecologische duurzaamheid en vredeswerk op het eiland hand in hand gaan. Tijdens rondleidingen en gesprekken doken de deelnemers van deze laatste etappe diep in de bewogen geschiedenis van het
maatschappelijke ambitie onderscheidt ons van commerciële aanbieders van vergelijkbare diensten en producten. Deelname aan een evenement als de Vredeswandeling draagt ertoe bij, dat wij onze waarden tastbaar uit kunnen dragen.”
Nivon-voorzitter Menno Evers en zijn Duitse collega Yannick Kiesel in de haven van Helgoland.
eiland – van de vernietiging in de Tweede Wereldoorlog tot de huidige betrokkenheid bij vrede en milieu. Helgoland staat vandaag de dag voor veerkracht, verandering en hoop. Aan boord volgde nog een intense documentaire over alle bommen, granaten en oorlogsschepen die nog in de zeeën rondom Europa op de bodem liggen.
Al met al was het een geslaagde en letterlijke vredesbeweging – van het Vredespaleis in Den Haag tot aan het ‘klimaatvredeseiland’ Helgoland.
Kijk ook op: www.mayorsforpeace.org
In Nederland zijn 184 gemeenten aangesloten, van A(a en Hunze) tot Z(utphen).
Hunehuis
Gloednieuw Boshuis in plaats van barak
Gebouwd in 1955 als zomers onderkomen voor de familie van de vaste beheerder van het Hunehuis, werd de ‘barak’ zestig jaar geleden omgetoverd tot sanitaire ruimte voor het nieuwe kampeerterrein.
Afgelopen zomer werd een Hunehuis-droom werkelijkheid met de opening van het gloednieuwe Boshuis op de plaats van de oude barak. Naast een moderne sanitaire ruimte voor het natuurkampeerterrein, biedt het Boshuis ook ruimte voor
andere gebruiksmogelijkheden zoals workshops. De gezellige groepsruimte heeft zelfs een eigen keukentje. En natuurlijk is alles duurzaam gebouwd.
Activiteiten en service-pot
De bouw is gefinancierd uit de ‘activiteiten en service-pot’ van het Hunehuis, waarin de inkomsten uit activiteiten, cursussen, ijsverkoop en linnengoedverhuur worden gespaard. In nog geen jaar tijd heeft de enthousiaste Klusgroep van het Hunehuis, onder deskundige aanvoering van bouwbedrijf Bruins, deze droom verwezenlijkt.
Andries van der Meer
Dit keer zetten we de 67-jarige
Andries van der Meer uit Oudkerk in het zonnetje. Andries is heel actief als klusser op kampeerterrein De Meenthe. Na het opknappen van de twee afwaskeukens was de werkschuur aan de beurt en recentelijk is er een keuken in de slechtweervoorziening geplaatst. Alles ziet er nu weer netjes uit, want Andries houdt niet van half werk. Zijn vrouw Gina heeft ook haar steentje bijgedragen. Samen met vrijwilliger Marieke was zij verantwoordelijk voor het inrichten van de nieuwe ruimte. Andries en Gina hebben vier zonen en drie kleinkinderen.
Tekst: Jet Kooderings
Wat is je achtergrond?
Iedereen die hoort wat ik als klusser allemaal doe staat versteld, want ik heb mijn leven lang in het onderwijs gezeten. Op twee basisscholen was ik directeur, maar de laatste dertien jaar heb ik weer voor de klas gestaan omdat ik het contact met de kinderen miste. Dat was een verademing. Op 62-jarige leeftijd ben ik met prepensioen gegaan. Dat was in de coronatijd; onderwijs op afstand vond ik helemaal niks.
Hoe kwam je bij Nivon terecht?
We zijn allebei van socialistische huize en begaan met natuur en milieu. Indertijd zijn we vanwege een skireis lid geworden van Nivon. De ouders van Gina waren ook al actief op kampeerterrein De Meenthe. Zo was mijn schoonvader verantwoordelijk voor het groen op het terrein. Met de kinderen hebben we veel gekampeerd. Natuurkampeerterreinen (de Groeneboekjes-campings) spreken ons erg aan. Pas na mijn prepensioen ben ik zelf als vrijwilliger actief geworden. We voelen ons thuis bij de Meenthe omdat we veel gelijkgestemden ontmoeten.
Hoeveel tijd kost het vrijwilligerswerk je?
Dit jaar ben ik vanaf begin maart toch wel dagelijks op De Meenthe geweest om de recreatieruimte voor het kampeerseizoen klaar te krijgen. Ik heb er een soort werkvakantie van gemaakt en stond met de caravan op het terrein. Ik heb veel geleerd en ben heel trots op het resultaat. In de werkweek hebben we met een grote groep vrijwilligers aan ‘et Schoelplak’ gewerkt, de slechtweervoorziening. Heel gezellig allemaal.
Wat ga je doen nu het werk op De Meenthe is gedaan?
In het voor- en najaar neemt Nivon een stuk van ons leven, in de zomer gaan we altijd op pad. Daarnaast help ik mijn zoon vaak die in Leeuwarden een restaurant en een timmerbedrijf heeft. Ook verhuurt hij een sloep die onlangs is opgeknapt. Ik ben graag druk bezig. Zo heb ik met mijn tweede zoon geholpen met de verbouwing van het huis van de derde zoon. Dat was zó leuk om te doen!
Wat is je levensmotto?
Als ik naar mijn schoonouders kijk die nu 90 en 92 jaar zijn en nog elke dag op de duofiets eropuit trekken, dan denk ik ‘pluk de dag’. Geniet van wat je allemaal nog kunt en doet, zodat je straks niet denkt ‘ik heb te weinig gedaan’. Bij Nivon leef ik zoals ik eigenlijk altijd zou willen leven.
Zang- en Muziek Gilde
Gezocht: Dirigent Fluitenzaterdagen
Rosita van Oosten reageerde ruim twintig jaar geleden op een soortgelijke oproep in de Toorts. Sindsdien is zij dirigente van Nivon's Fluitenzaterdagen. Nu, na al die jaren, is de tijd gekomen dat zij het stokje wil overdragen aan een opvolger.
De fluitisten komen door het jaar heen op acht zaterdagen bij elkaar in Utrecht om een dag gezellig samen muziek te maken. Er wordt muziek gespeeld in verschillende stijlen en moeilijkheidsgraden. Iedereen met een blokfluit, dwarsfluit of klarinet mag meedoen.
De nieuwe dirigent dient blokfluit te kunnen spelen en gezellig met groepen om te kunnen gaan. Rosita van Oosten begeleidt de groep nog het gehele jaar 2025.
De Fluitenzaterdagen zijn dit jaar op 30 augustus, 11 oktober, 29 november en 20 december – van 10.30 tot 14.00 uur. Locatie: het Huis, Boorstraat 107, 3513 SE Utrecht (zijstraat Amsterdamsestraatweg).
Dus kom eens langs als je geïnteresseerd bent en/of neem contact op met Rosita: rositavanoosten@hotmail.com
Samen zijn we Nivon
Vacatures
Voorzitter en Penningmeester Natuurkampeerterrein De Meenthe
De beheercommissie van natuurkampeerterrein De Meenthe in Noordwolde is op zoek naar een nieuwe voorzitter en een penningmeester.
Als voorzitter geef je richting aan het bestuur en ben je het gezicht van het terrein.
De penningmeester beheert de financiën en zorgt dat alles administratief goed verloopt.
Beide rollen zijn onmisbaar voor het goed functioneren van ons terrein.
Interesse of wil je meer weten? Neem contact op met de beheercommissie via: vz.meenthe@nivon.nl
Heb jij oog voor overzicht en vind je het leuk om achter de schermen bij te dragen aan goed gemarkeerde wandelroutes? Dan zoeken we jou!
Voor het Nivon Wandelnetwerk zoeken we een vrijwilliger die de vacaturebank voor markeerders wil bijhouden.
Het Zeehuis
I n Bergen aan Zee staat Het Zeehuis, prachtig gelegen in de duinen, op 500 meter van het strand. Dit monumentale natuurvriendenhuis is ooit, in 1908, gebouwd als vakantiekolonie van het Burgerweeshuis van Amsterdam. Onlangs heeft dit rijksmonument weer haar oorspronkelijke uitstraling teruggekregen door de plaatsing van nieuwe hekken, net als vroeger. Wat een plaatje!
Belangstellenden melden zich hier als markeerder. En padcoördinatoren van de Nivonpaden putten hier uit als ze een nieuwe markeerder nodig hebben. Je zorgt dat de gegevens van belangstellenden netjes worden bewaard en je controleert jaarlijks of ze nog beschikbaar zijn. Zo houden
we de lijst actueel en kunnen we snel schakelen als er ergens een nieuwe markeerder nodig is.
Interesse of wil je meer weten? Neem contact op met: proj.wandelen@nivon.nl
Gezocht
100 jaar Nivon Enschede, Hengelo en Rotterdam
Nivon Enschede
Fe estelijke open dag vol muziek
Het is zondag 13 april. Binnen en buiten ons prachtige gebouw in Enschede is alles in gereedheid gebracht om leden, oud-leden en belangstellenden feestelijk te ontvangen: ‘Nivon 100 jaar’-gebak, fleurige bloemen op de tafels, stoelen in de tuin, statafels en voor de kleuters een schminkhoekje. En niet onbelangrijk: het geweldige muziektrio Mink Parrots, dat met muziek uit vroeger jaren een gevoelige snaar weet te raken bij de talrijke bezoekers.
Het feestelijke programma begint met leden van verschillende groepen die vertellen over hun ervaringen. Jos Klaczynski over de lessen Spaans, Toos Sturm over de schilder- en tekenlessen, en hoe die lessen tegenwoordig een thema hebben, zoals nu ‘verbinding’. (Titia heeft in dat kader een prachtige mandala gemaakt waar talloze Nivonactiviteiten in voorkomen). Hillie Geilenkirchen-Hemmers van de volksdansgroep leert de aanwezigen ter plekke dat je zelfs zittend op een stoel kunt dansen…
Afdelingsvoorzitter Bert van Eekelen staat dan stil bij het ontstaan van het Nivon als ‘instituut voor volksontwikkeling’ – om de arbeiders van toen te begeleiden in hun ontwikkeling en ook te leren genieten van cultuur en natuur. Het Nivon doet dat nog steeds; laagdrempelig met name, omdat tal van vrijwilligers dit met hun toewijding haalbaar en betaalbaar maken. Burgemeester Roelof Bleker spreekt dan ook vol lof over de rol van afdeling Enschede in ‘zijn’ gemeente en overhandigt een prachtige cheque: “Als alle mensen zoals jullie waren, zou de wereld er beter uitzien.” Vervolgens krijgt hij
Een betere
wereld met Nivon
van ons de mandala van Titia en het Nivon-jubileumboek. Er is ook een jubileumboek voor de heer Donker, die al 65 jaar Nivonlid is.
Menno Evers, voorzitter van het Centraal Bestuur, refereert in zijn felicitatierede aan de nog altijd ‘rode’ basis van het Nivon, en dat we een gezonde, groeiende vereniging zijn met inmiddels meer dan 33.000 leden en (sinds 2024) geen verplichtingen aan de bank. Als cadeau krijgt afdeling Enschede een prachtig rood Nivon-bord. Tot slot biedt Henk Nijhof
namens natuurvriendenhuis Den Broam een speciaal door Marianne Neijhuis ontworpen schilderij aan voor het Nivon-honk in de Dotterbloemstraat.
We kunnenterugkijken op een heel bijzondere dag. Op naar het volgende jubileum!
Tekst en foto’s: Nivon Enschede
Nivon Rotterdam
‘We gaan een ‘nieuwen tijd’ tegemoet'
“Wij gaan een nieuwen tijd tegemoet,” zei socialistisch voorman P.J. Troelstra in 1925 in een toespraak. Hij prees het werk van het jonge Instituut voor Arbeidersontwikkeling, dat toen net in 1924 het levenslicht had gezien. In 1925 zijn liefst 61 lokale IvAOafdelingen ontstaan. Rotterdam ging als negentiende van start. Nu, een eeuw later, wordt het 100-jarig bestaan gevierd. Met elke maand activiteiten rond een bepaald thema. En met een stevig boek.
Op 4 juni 1925 hield AJC-bestuurder Koos Vorrink in een zaal van de Rotterdamse onderwijzersbond een vlammend betoog over het belang van scholing voor de arbeidersklasse. Zijn oproep sloeg aan bij de honderden belangstellenden. Ruim een week later werd de oprichtingsakte getekend bij de notaris. Daarom vond Nivon Rotterdam 14 juni 2025 de juiste datum voor een jubileumviering. En ook nu puilde de zaal uit in het eigen Nivoncentrum van afdeling Rotterdam. Hoofddeel van het feestprogramma: de aanbieding van een 150 pagina’s tellend boek op A4-formaat, dat, in navolging van Troelstra, de titel “Een nieuwen tijd tegemoet” (oude spelling)
meekreeg. Het is geschreven door Sjoerd Kemeling (Nivon-werkgroep Historie), Henk Schaaf (journalist, tot 2021 voorzitter Centraal Bestuur) en Dik Vuik (historicus en afdelingssecretaris). Maanden van archiefonderzoek gingen eraan vooraf.
Het eerste exemplaar werd overhandigd aan oud-politica Hedy d’Ancona. Met een bijzondere reden, want ook bij het Nivon is ooit een nieuw tijdperk ingeluid. In 1967 hield feministe Joke Smit bij de Rotterdamse Nivon-afdeling een lezing over vrouwenrechten, waarvan Hedy naderhand de aantekeningen in handen kreeg. Zij vroeg Joke de notities uit te werken tot een voldragen artikel in het literaire tijdschrift De Gids. Dit werd het begin van de Tweede Feministische Golf. Mogen we het zeggen? Ja, we mogen het zeggen: deze belangrijke emancipatiestrijd
“Een nieuwen tijd tegemoet” is voor € 22,50 (incl. verzendkosten) te bestellen via een mailtje naar secretariaat@nivonrotterdam.nl.
Meer informatie op de website: rotterdam.nivon.nl/nieuws
is toch echt begonnen bij Nivon Rotterdam…! Mevrouw d’Ancona deed dit verhaal in het boek én tegenover de feestvierende massa nog eens dunnetjes over.
Het boek bevat veel pareltjes. Over Jef Last, bekend geworden door de ’Roode auto van de IvAO-Filmdienst’. Over Ida Sarah Heijermans – de zus van schrijver Herman H. – die al een halve eeuw vóór Joke Smit lezingen hield voor vrouwengroepen. Over Nivonleden die met spandoeken demonstreren tegen de wapenwedloop. Over de accommodaties die het Instituut beheerde: De Hoogkamer in Vlaardingen, camping De Kwakel in
1967: 2e Feministische Golf ontstaat bij Nivon
Rotterdam
de Krimpenerwaard en kortstondig het watersportcentrum Schreiershaven bij Brielle, het kampeerterrein Kruininger Gors in Oostvoorne met zijn primitieve tenthuisjes, en het August Reitsmahuis in Hoek van Holland waarvan het Nivon pas in 2014 afscheid heeft moeten nemen. In het boek is een lang gesprek opgenomen met een groepje oudgedienden die onder meer vertellen over kinderen van stakende Britse mijnwerkers die er in dit natuurvriendenhuis een dolle boel van hadden gemaakt. Sjoerd Kemeling was tot eind vorige eeuw een van de beroepskrachten. Hij wijdt een compleet hoofdstuk aan het Rotterdamse jongerenwerk, met z’n ups en downs, de glorieuze momenten en uiteindelijk de neergang.
De auteurs sluiten af met een blik naar de nieuwe toekomst. Het Nivoncentrum wil met zijn tientallen vrijwilligers dé huiskamer zijn van progressieve Rotterdamse bewegingen. “Het linkse clubhuis van de stad”, aldus het afdelingsbestuur.
Tekst en foto’s: Henk Schaaf
Nivon Hengelo
‘We
doen het voor de Hengeloërs’
Ook afdeling Hengelo viert dit jaar het eeuwfeest, op een mooie zomerdag.
Uit het Hengelo’s Weekblad: “In het bekende Nivongebouw aan de Lodewijkstraat was afgelopen zondag een feest voor Hengeloërs jong en oud. Voor het werk wat het Nivon al 100 jaar in de stad verricht ontving zij de zilveren Erepenning uit handen van wethouder MarieJosé Luttikholt, voor een eeuw maatschappelijke bijdrage in Hengelo."
Voorafgaand aan het feest waren er twee natuurwandelingen rond Kristalbad, door Harry en Wytze van de vogel- en plantenwerkgroep. “Zo leuk; je loopt daar wel vaker, maar ziet nu met die uitleg plantjes en kleine vogels die anders totaal niet opvallen,” aldus enkele deelnemers.
Nivon is een bloeiende landelijke vereniging met lokale afdelingen, zoals in Hengelo. De organisatie is gebaseerd op idealen en handhaaft zich in een sterk veranderde wereld. ‘Met 500 leden heeft afdeling Hengelo het tij aan het eind van de 20ste eeuw, van teruglopende en vergrijzende ledenaantallen, weten te keren. Men gaat hier met de tijd mee’, aldus Menno Evers, voorzitter van Nivon Nederland.
“Het oorspronkelijke doel om arbeiders hun vrije tijd goed, betaalbaar en leuk te kunnen laten besteden, geldt nu voor álle Hengeloërs,” aldus Luc van Veen, voorzitter van Nivon Hengelo. “Van ‘voor leden en door leden’ is Nivon Hengelo overgestapt naar ‘we doen het samen voor de Hengeloërs’, een ontwikkeling die ons goed gedaan heeft.Op naar de volgende 100 jaar!”
Meer informatie: hengelo.nivon.nl
Groen Traineeship Bosbeek
Buitenplek
NivonJong – Groen traineeship
voor en door jongeren
• Tekst: Groen Traineeship-groep mei 2025. • Foto’s: Celine Steenbergen, Bas Wetter, Berry Lammertink
Na kennismaking met elkaar en met de bossen rondom het huis, bestond de eerste van de twee weken Groen Traineeship uit een reeks workshops: ontwerpen met duurzame materialen, een plan van aanpak maken samen met een meubelmaker, en een gereedschapscursus.
Blote-poten-plek
Al snel bepaalden we samen het doel: we maken een plek voor jongeren om tot rust te kunnen komen. Waar de werelden thuis gevuld zijn met drukte, afspraken, verplichtingen en apparatuur, zou deze oase een plek bieden om te ontprikkelen en te genieten van de natuur. Hoe dat eruit moest gaan zien? Een groot houten vlonder als yogaplek, podium of hangplek. Daarnaast een hangnet, gespannen tussen de bomen, waar je heerlijk in weg kan dromen terwijl je naar de bladeren boven je kijkt. En om de plek compleet te maken: bordjes om je de goede kant op te leiden, een wilgenpoort die toegang biedt tot een boomstammenbrug, een blotepoten-plek en verschillende outdoorbordspelletjes.
“De meesten van ons hadden nog nooit van Nivon en natuurvriendenhuizen gehoord, toch voelde het een maand later voor iedereen als thuis.” In mei ontmoetten tien deelnemers aan het Groen Traineeship elkaar voor het eerst bij natuurvriendenhuis de Bosbeek, bij Bennekom. De opdracht?
‘Creëer een buitenplek voor jongeren waardoor die zich meer welkom voelen bij de Bosbeek’. Geniet mee van dit verslag, geschreven door de deelnemers zelf.
zaagden we palen met de afkortzaag en verbraken we bijna het record touwknopen in een dag. Ook hebben we twee avonden schapenvacht mogen vilten tot twee zachte dekens. Dit is ook een goed moment om alle Nivon-vrijwilligers te benoemen die ons tips gaven, natuurfeitjes vertelden, vol bewondering kwamen kijken of zelfs de handen uit de mouwen kwamen steken. Bedankt voor de warme aandacht en het harde werk allemaal!
Feestelijke opening
Een plek voor jongeren om te ontprikkelen
Twee weken later kwamen we weer vol enthousiasme bijeen bij De Bosbeek om onze plannen uit te voeren. Als echte bouwvakkers liepen we dag in dag uit met een accuboor,
Ineens was het toen de laatste dag en zetten we de puntjes op de i: de laatste knopen werden gelegd, geschilderde paddenstoelen in de grond geslagen en het laatste gedichtje in hout gebrand. Familie, vrienden en vrijwilligers druppelden die laatste dag binnen voor de feestelijke opening. Met een presentatie dompelden we onze gasten onder in onze zelfgebouwde ‘ontprikkelplek’. We hebben heerlijk samen op het vlonder gestaan, in de netten gelegen en spelletjes gespeeld.
Als trainees van dit Groen Traineeship hebben we veel meegenomen van dit gezamenlijk avontuur. Niet alleen hebben we er een hechte groep natuurliefhebbers aan over gehouden, ook hebben we de rust en warmte ervaren van Nivon, hebben we veel geleerd over de natuur rondom het huis, kregen we de vrijheid en begeleiding om helemaal zelf onze droom te bouwen en hebben we samen een project neergezet waar we allemaal erg trots op zijn.
Benieuwd geworden?
Kom het vooral zelf bekijken! Vraag een yogamatje bij de balie en verwonder je over de stilte, natuur en rust bij natuurvriendenhuis de Bosbeek.
Column NivonJong
Samen de verbinding terugvinden
Als men mij vraagt wat NivonJong eigenlijk doet, is mijn antwoord tegenwoordig altijd: "We faciliteren momenten waarop jongeren met elkaar en met de natuur in verbinding komen. En dat doen we behoorlijk goed."
Zelf ben ik er namelijk heilig van overtuigd dat veel van de problemen in de huidige maatschappij, resultaat zijn van een uit de hand gelopen disconnectie; met de natuur, de mensen om ons heen, maar ook met onszelf. En dat heel veel dingen een stuk aangenamer zouden zijn als we deze verbinding weer zouden herstellen.
Over vijf jaar
Want stel je voor, hoe zou de wereld er over vijf jaar uit kunnen zien, als jongeren, over het gehele land, laagdrempelig en op regelmatige basis samen zouden komen? Samen koken, spelletjes spelen, wandelen of kanoën en echt goede gesprekken zouden voeren. Wat voor 'n ideeën, vriendschappen en relaties zouden hieruit ontstaan? Hoe zou de wereld er over een paar jaar uit kunnen zien?
Mooi hè!
Dat is waar NivonJong voor mij voor staat. Het faciliteren van dit soort samenkomstmomenten. En hoe ik mijn drie jaar als bestuurslid wil afsluiten. In samenwerking met het
bestuur, met een flink aantal CEO's (Community Evenement Organisatoren) en voornamelijk met Veerle (aanstaand voorzitter) hebben we onze community weten om te toveren. Van toffe deelnemers naar actieve leden van onze familie.
Iedereen kan magische momenten creëren
In plaats van een handjevol bestuursleden, is het nu voor iedereen mogelijk om dit soort magische momenten te creëren. Een pilot die afgelopen jaar onwijs succesvol is gebleken.
Zo organiseerde Roxan o.a. een wandeldrieluik over de gehele breedte van ons land. Zijn we met Lars gaan mountainbiken en wandelen, en heeft
Tom inmiddels al meerdere wildpluken bushcraftworkshops op zijn naam staan. En dit is slechts een klein tipje van de sluier.
De afgelopen drie jaar zijn voor mij zo enorm waardevol geweest. Via Nivon heb ik een aantal van mijn meest favoriete mensen leren kennen. Ik weet zeker dat in de toekomst, met de komst van het nieuwe bestuur en de CEO's, nog veel meer jongeren de verbinding weer zullen terugvinden. En wat daar uit voort zal komen...
Juul Mous
Community Evenementen Coördinator
NivonJong is de jongerenafdeling van Nivon. Speciaal voor iedereen tussen de 15 en 30 jaar organiseert NivonJong adembenemende evenementen. Check hiervoor: nivonjong.nl
Duurzaam-redacteur Kees Hogervorst worstelt met
duurzaam laptop- en telefoongebruik
Mijn laptop gaf de melding dat de ondersteuning van Windows 10 beëindigd wordt per oktober 2025. Is dat erg? Hoe erg? Weet ik eigenlijk niet. Wel wist ik dat een update naar Windows 11 op mijn laptop niet mogelijk was, laat staan naar Windows 12. Bepaalde chips in mijn laptop voldoen niet aan nieuwe minimale systeemvereisten, te weten ‘een recentere processor en TPM 2.0’. Iets met veiligheid.
In het kader van minder spullen, wil ik zo lang mogelijk met laptops en telefoons doen. Mijn 12 jaar oude laptop deed het nog prima, maar toen een paar toetsen uitvielen, ben ik gezwicht. Dus op zoek naar een nieuwe laptop die zo lang mogelijk – minstens tien jaar – meegaat. Die zoektocht leidde in eerste instantie naar tweedehands refurbished modellen.
Refurbished
Op de website Refurbished.nl vind je modellen van zo’n twee jaar oud, z.g.a.n. en tegen zeer acceptabele prijzen en met garantie. De betere laptops gaan vier tot zeven jaar mee, lees ik. Met mijn bescheiden gebruik zou ik er best wel tien jaar mee kunnen doen, denk ik. Maar ik kwam op een andere, grotere bottleneck: hoe lang ben ik verzekerd van
updates, die nodig zijn voor het goed functioneren?
Dat blijkt een forse tegenvaller: updates van maximaal vijf jaar – niet na aankoop, maar na introductie van het apparaat. Dat zou betekenen dat ik voor zo’n refurbished apparaat nog maar drie jaar beveiligingsupdates ontvang. Is dat erg? Ik weet het niet. Maar lang wikken en wegen heeft het ertoe geleid dat ik toch een nieuwe laptop heb gekocht. Is dat uit milieuoogpunt verstandig? Wellicht, maar dan moet die wel tien jaar meegaan.
In de shredder?
En wat te doen met de oude laptop? Die blijkt te oud voor inruil of hergebruik. Dan maar naar de recycling. De leverancier van mijn nieuwe laptop is verplicht de oude in te nemen, maar het kan natuurlijk
ook bij Wecycle-inleverpunten of bij de milieustraat. Dan belanden de laptops in de shredder. Verschillende metalen worden er daarna weer uitgevist voor hergebruik. Maar dan moet ik natuurlijk eerst de harde schijf leegmaken. Daar ben ik nog niet toe gekomen. Dus verdwijnt mijn oude laptop bij zijn twee voorgangers in een la, tot het moment dat ik ze eindelijk leeg ga maken en mijn weerzin tegen de shredder heb overwonnen.
Omgaan met beperkingen Iets vergelijkbaars is er met mijn telefoon, een acht jaar oude iPhone 7. Doet het prima, past in mijn broekzak. Maar downloaden van de nieuwste softwareversies kan niet meer. Dat lijkt geen beveiligingsprobleem te zijn, maar ik kan enkele apps niet downloaden, zoals bijvoorbeeld de vogel-app Merlin. Op mijn zoektocht naar een andere telefoon, loop ik tegen dezelfde problemen aan als bij laptops. Ik kom uit bij een Fairphone 5, omdat die repareerbaar is én tot 2033 softwareondersteuning biedt. Maar hij is wat groot voor mijn broekzak. Dus ik blijf nog even bij mijn oude mobiel. Ook hier is het omgaan met beperkingen de kunst van het ouder worden.
• Kees Hogervorst
• Wilt u reageren? Duurzame tips en trucs? Stuur mij uw bericht via: toorts@nivon.nl
Ga de uitdaging aan Minder spullen
Ga eens de uitdaging aan om een bepaalde periode niets nieuws te kopen. Of zo min mogelijk, of alleen maar tweedehands. Ook de periode kan je laten variëren, van een maand tot wel een jaar. Voor iedereen is er wel een uitdaging. Feit blijft dat zo’n challenge je bewuster maakt van hoeveel ‘spullen’ we (nieuw) kopen (die dus geproduceerd moeten worden). Bovendien maakt het je creatiever en scheelt het je veel geld.
Begin klein
Een jaar niks nieuws kopen is voor de echte diehards. Probeer ‘t om te beginnen eens een maand. Is een maand voor jou nog teveel? Kies dan één productgroep uit waar jij meestal veel tijd en geld aan uitgeeft.
Bijvoorbeeld kleding, make-up of kampeer-hebbedingetjes. Alle beetjes helpen!
No buy, Low buy en No new No buy betekent dat je helemaal niks koopt. Dat is best drastisch, zeker om langere tijd vol te houden. Je kunt ook een Low buy periode inlassen. Dan koop je drastisch minder, en alleen wat je echt nodig hebt. Bijvoorbeeld vijf kledingstukken per jaar. Natuurlijk kun je ook kiezen voor No new; dan koop je geen nieuwe spullen maar eventueel wel nog tweedehands.
Kasten opruimen
Waar je ook voor kiest, begin met je kasten eens goed op te ruimen. Bijvoorbeeld je kledingkast. Wie weet vind je nog vergeten kledingstukken die je nog prima een jaar kunt dragen. Doe hetzelfde met je badkamerkast, voorraadkast, garage, rommelzolder, enz. Vaak verzamelen we zoveel spullen, dat we vergeten wat we allemaal nog hebben en dus onnodig nieuw gaan kopen. Je zult versteld staan van alle spullen die je hebt maar niet gebruikt.
Dominique en Carine van Kledingketting Den Bosch e.o. Meer info en aanmelden via www.clothingloop.org/nl
Lenen
Niets nieuws kopen betekent natuurlijk niet dat je niks mag lenen van anderen. Maak gebruik van je eigen netwerk, zoals buren, vrienden en familie. Van zo’n no buy challenge word je nog eens echt creatief!
Doorgeeftas
Ken jij de ‘doorgeeftas’ al? Bij dit initiatief ontvang je eens in de zoveel tijd een tas vol kleding die anderen niet meer dragen of gebruiken, maar die wel nog goed zijn. Je haalt eruit wat jij wil en stopt er in wat je niet
meer nodig hebt. Dan geef je de tas door. Is er bij jou in de buurt nog niet zo’n initiatief? Start het dan zelf!
Repareren
Genoeg (zie ook advertentie op pagina 7)
Vaak worden spullen weggegooid omdat ze kapot zouden zijn. Niet alleen kleding maar ook huishoudelijke apparaten kunnen vaak prima gerepareerd worden Probleem is dat het tegenwoordig makkelijker is om iets weg te gooien en met één klik op de knop een vervanger te kopen. Zonde toch?! Kijk of er bij jou in de buurt een repair café is. Uit:
Kijk naar de voordelen
• Je spaart veel geld uit door niet of minder te kopen.
• Tweedehands is vaak voordeliger en ook milieubewust, zeker als je lokaal koopt.
• Naast geld houd je ook tijd over voor leuke dingen, zoals afspreken met vrienden, sporten en hobby's.
• Je wordt creatief met dingen
hergebruiken, repareren en zelf maken.
• Niet of minder kopen scheelt je veel hoofdruimte: je kast en huis blijven 'minimalistisch' en opgeruimd.
• Je bent goed bezig voor jezelf én het milieu en bent een voorbeeld voor je omgeving!
Logeren en kamperen bij de Natuurvrienden
Nivon Natuurvriendenhuizen en Kampeerterreinen
Nivon Natuurvriendenhuis
Hier start ook een wandeltweedaagse: nivon.nl/wandeltweedaagsen
Stellingenpad
Lange-Afstand-Wandelpaden 6
TeVoet is al 30 jaar de vereniging die onverharde wandelpaden wil behouden, verbeteren en uitbreiden.
De vereniging is ook actief bij de ontwikkeling van wandelnetwerken en het initiatief nemen en ondersteunen bij afsluiting, verharding of dreigende opheffing van onverharde paden. Daarbij treden we ook op als gesprekspartner met en voor overheden, en desnoods bij gerechtelijke stappen.
De vereniging heeft een eigen website en een regelmatig verschijnend verenigingsblad, Lopend Vuur genaamd, met daarin aandacht voor actualiteit en achtergronden op wandelgebied. Op de website zijn georganiseerde TeVoet-wandelingen te vinden waarbij onverharde wandelpaden, natuur en cultuurhistorie centraal staan.
Enthousiast geworden? Meld je dan als lid aan via de mail: ledenadministratie@tevoet.nl, of via de website tevoet.nl
Kies waar je wilt overnachten en boek!
Bel de contactpersonen of reserveer via de website voor een verblijf in een Nivon Natuurvriendenhuis ( H) of op een kampeerterrein ( K). nivon.nl
ABK-huis - Hall ( H ) abkhuis.nivon.nl, 088-0990970
Allardsoog - Een-West ( H ) allardsoog.nivon.nl, 088-0990971
Banjaert - Wijk a. Zee ( H, K ) banjaert.nivon.nl, 088-0990972 (na 19.00) banjaert.nivon.nl/kampeerterrein, 0880990973
De Bosbeek - Bennekom ( H ) bosbeek.nivon.nl, 088-0990974
Den Broam - Buurse ( H, K ) denbroam.nivon.nl, 088-0990975 Eikhold - Heerlen ( H ) eikhold.nivon.nl, 088-0990956
BosmaGrafiek.nl
De Gele Anemoon - Wijlre ( K ) degeleanemoon.nivon.nl, seizoen: 088-0990957, overig 0880990977
De Gronselenput - Wijlre ( K ) gronselenput.nl, 043-4591645
De Grutto - Delft ( K ) degrutto.nivon.nl, (18 - 19 u), seizoen: terrein 088-0990958, reserveren buiten seizoen: 088-0990978
Het Hallse Hull - Hall ( K ) hethallsehull.nivon.nl, 088-0990979
De Hondsrug - Noordlaren ( H, K ) dehondsrug.nivon.nl, 088-0990980
Het Hunehuis - Darp ( H, K ) hunehuis.nivon.nl, 088-0990981
De Kleine Rug - Dordrecht ( H, K ) dekleinerug.nivon.nl, 088-0990982
Koos Vorrinkhuis - Lage Vuursche ( H ) koosvorrinkhuis.nivon.nl, 088-0990983
Krikkenhaar - Bornerbroek ( H, K ) krikkenhaar.nivon.nl, 088-0990984
Lettelbert - Lettelbert ( K ) lettelbert.nivon.nl, 088-0990985
De Meenthe - Noordwolde ( K ) demeenthe.nivon.nl, 088-0990966
Morgenrood - Oisterwijk ( H, K ) morgenrood.nivon.nl, 088-0990987
Het Zeehuis - Bergen a. Zee ( H ) zeehuis.nivon.nl, 088-0990988 (telefonisch bereikbaar di 19-21 uur, vr 10-12 uur)
Advertentie
Prikb o rd
Het prikbord is bedoeld voor iedereen die iets wil delen met andere 'Nivonners': een oproep, een compliment of juist een kritische noot, een korte anekdote of een mooie foto. Stuur jouw inzending naar toorts@nivon.nl en vermeld 'prikbord' in het onderwerp.
Annika Arkesteijn (21) deed afgelopen maanden mee aan twee bijzondere internationale jongerenprojecten, beide georganiseerd door IYNF, de jongerentak van de Natuurvrienden Internationale. IYNF verbindt jongeren via thema’s als natuur, gelijkheid, duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. Dit doet IYNF door het organiseren van trainingen en jongerenuitwisselingen, met veel ruimte voor persoonlijk contact en niet-formeel leren.
Annika vertelt over haar ervaringen met IYNF: eerst in Finland, daarna in Frankrijk.
Met sneeuwschoenen door de bossen
Iedereen reisde zelfstandig naar Finland, maar wél bewust: zo veel mogelijk met het openbaar vervoer. Onderweg naar onze bestemming –Jeugd- en Natuurtoerismecentrum Oivanki, vlak bij Kuusamo – kwamen sommigen elkaar al tegen op stations in Hamburg, Stockholm of Oulu. De laatste bus bracht ons samen: 26 jongeren uit twaalf verschillende landen – niet alleen uit Europa, maar ook van verder weg, zoals de Filipijnen en Vietnam. Daar stonden we dan, in de diepe Finse winter, tussen de bossen en besneeuwde
paden. Onze voertaal was Engels, maar al snel vlogen er ook woorden rond uit andere talen. Want als je dagenlang samenleeft, leer je snel van elkaar: over elkaars landen, gebruiken, gewoontes en vooral over elkaar als mens.
Naast het genieten van het landschap en het spotten van noorderlicht, doken we meteen het programma in. We onderzochten vragen als ‘Wat betekent vrijwilligerswerk voor mij?’ en ‘Hoe luister je écht naar elkaar?’ Tussendoor bonden we sneeuwschoenen onder en liepen door het witte landschap, bakten we pannenkoeken in een houten hut, oefenden we debatvaardigheden, ontwierpen we campagnes en bespraken we maatschappelijke kwesties rond het kampvuur.
Wat deze week voor mij zo bijzonder maakte, waren de open gesprekken. Ondanks onze verschillende culturen, achtergronden en passies voelde alles gelijkwaardig. En als woorden tekortschoten, hielpen
gezichtsuitdrukkingen en gebaren je verder. We hadden echt contact. Niet via een app, maar gewoon: tijdens de lunch, midden in de sneeuw. Het
“We hadden echt contact”
voelde als een ijsbad: eerst koud, ongemakkelijk, maar uiteindelijk verfrissend en opwekkend. Het zette mijn hoofd even helemaal uit en mijn hart aan.
Conflicten en oplossingen in de zon
In mei ontmoetten we elkaar opnieuw, dit keer in het zonnige Petite-Rosselle, Frankrijk, locatie: Natuurvriendenhuis Le Chalet du Schafbach, in een oude mijnstreek op de grens met Duitsland. De groep was grotendeels hetzelfde als in Finland, en we begroetten elkaar als oude vrienden. Twee nieuwe deelnemers sloten zich
IYNF
NivonJong – de jongerenafdeling voor Nivon-leden tussen 18 en 30 jaar – is automatisch lid van de IYNF. IYNF verbindt jongeren via thema’s als natuur, gelijkheid, duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid.
Dit doet IYNF al 50 jaar door het organiseren van trainingen en jongerenuitwisselingen met veel ruimte voor persoonlijk contact en niet-formeel leren.
aan en pasten er meteen tussen, als puzzelstukjes. Deze week zou in het teken staan van conflict en oplossingen. Hoe herken je spanningen op tijd? Hoe voorkom je escalatie? En hoe begeleid je een gesprek zó dat alle stemmen gehoord worden?
We leerden over het ijsbergmodel, de escalatieladder van Glasl, conflictstijlen en mediation. We analyseerden onze eigen
gedragspatronen en oefenden actief luisteren, onderhandelen en bruggen bouwen. Maar ook: hoe ga je in je organisatie om met verschillen? Wat zegt jouw manier van reageren over je achtergrond, opvoeding of cultuur?
Theorie, praktijk en echte gesprekken
Tussen de sessies door wandelden we, aten samen buiten in de zon en verkenden we de omgeving. Hoogtepunt was het bezoek aan een voormalige mijn, waar we spraken over historische én actuele maatschappelijke conflicten rond macht, klasse, gender en duurzaamheid. En ja, natuurlijk was er ook tijd voor dans, spel en veel lol. Wat me het meest raakte, was de ruimte voor zachtheid: voor diepgang, twijfel en eerlijkheid. Je hoefde het niet zeker te weten. Je mocht oefenen.
Wat ik meeneem
Van Finland tot Frankrijk, van sneeuwschoenen tot zonnestralen: deze weken hebben mijn blik verruimd en mijn hart geraakt. Ik heb geleerd dat activisme niet altijd luid hoeft te zijn. Het kan beginnen met luisteren, met wandelen, met aandacht. Deze ervaring geeft me het gevoel dat ik niet alleen ben in wat ik belangrijk vind. Dat er overal jongeren zijn die iets willen bijdragen. En dat het begint met samenkomen. Met openstaan. Met vragen durven stellen. Soms gewoon met een goed kampvuur.
Over Annika
Mijn eerste echte kennismaking met NivonJong was op het PiKa-weekend in 2024. Het is makkelijker om erbij te komen als je bijvoorbeeld iemand kent, of als je meegaat op een activiteit. Je kunt je gewoon opgeven via website of socials.
IYNF
IYNF kende ik al via verhalen van mijn moeder en later via NivonJong. Uiteindelijk heb ik zelf gereageerd op een oproep voor een training. Daarvoor moest ik een
sollicitatieproces doorlopen. Je hoeft geen officiële rol te hebben om mee te doen: je kunt zelf reageren op oproepen via hun website of Instagram. Vanuit IYNF word je niet actief benaderd, het is allemaal op eigen initiatief.
Mijn ‘Nivon-loopbaan’ en toekomstplannen
Tot nu toe heb ik vooral meegedaan als deelnemer aan NivonJongactiviteiten, maar sinds kort ben ik actief als een van de Nivon Jong CEO's. Dat betekent dat ik komend jaar een aantal activiteiten ga organiseren. Bijvoorbeeld meerdaagse trektochten of een natuurkenniscursus. Ik ben 21 jaar en ga daarnaast starten aan mijn studie Fine Art. Mijn focus ligt nu vooral op leren organiseren, uitvoeren en samenwerken. In de toekomst lijkt het me heel tof om bijvoorbeeld internationale samenwerkingen op te zetten of misschien trainingen te ontwikkelen.
Nivon geef je dóór…
Nivon loopt als een rode draad door het leven van Marianne Huisman, de moeder van Annika. Marianne (1973) is tegenwoordig voorzitter van Nivonafdeling Brabant. Amper geboren werd ze door haar ouders al aangemeld als lid en vanaf haar dertiende nam ze deel aan de weekenden van Jeugd & Jongeren van het
Nivon – die club heet nu NivonJong.
Vaak vergezelde ze haar vader naar bestuursvergaderingen van Nivonafdeling Castricum. Op 17-jarige leeftijd richtte ze een jongerenafdeling voor Castricum en omstreken op. Vervolgens werd ze een van de beheerders van het toenmalige
Wat doe ik met die kennis uit de IYNF-weken?
Ik wil de dingen die ik geleerd heb zeker gaan toepassen, bijvoorbeeld in hoe ik activiteiten opzet en begeleid. Maar ik ben op dit moment nog niet zover dat ik zelf trainingen geef over deze thema’s. Ik wil het eerst zelf goed begrijpen en leren toepassen in de praktijk, zodat ik later weet hoe ik dat het beste kan overbrengen aan anderen. Als ik meer ervaring heb, sluit ik niet uit dat ik ooit zelf trainingen ga geven, maar dat zou ik dan samen met een team willen doen.
Ons Honk, het jongerenonderkomen van Nivon in de bossen bij Lage Vuursche. “Tijdens de activiteiten op Ons Honk ben ik gevraagd voor het bestuur van Nivon J&J. Ook ging ik naar activiteiten van IYNF; die werden in de Toorts gepubliceerd.
Mijn vader is nu 94 en nog steeds lid. Mijn opa en oma waren ook al lid van toentertijd het IVAO. Ik heb pas nog hun lidmaatschapsboekjes gevonden uit 1924. Zij waren actief in de Zaanstreek.
Sinds een aantal jaren (2019), ben ik weer actief bij het Nivon, bij NVH Morgenrood en als voorzitter van Nivon Brabant.
Annika en haar moeder
Marianne Huisman
Klimaatrechtvaardigheid
Samen sterk voor een eerlijke toekomst
Bij Nivon dragen we de idealen van de Internationale Natuurvriendenbeweging uit: samen werken aan een duurzaam en rechtvaardig klimaat. Ook voor onze partners in het Mondiale Zuiden. Klimaatverandering kent geen grenzen, maar de gevolgen zijn oneerlijk verdeeld. Daarom zetten wij ons in voor klimaatrechtvaardigheid: het verlichten van de gevolgen die wij in het Westen mede hebben veroorzaakt, met speciale aandacht voor Noord-West-Afrika.
Wat is het NFI Klimaatfonds? In 2017 lanceerde de Natuurvrienden Internationale (NFI) een fonds dat lokale, overzichtelijke milieuprojecten in Afrika mogelijk maakt. Denk aan bomenplant-programma’s, met nazorg en educatie en samenwerkingsprojecten met lokale natuurvriendenorganisaties.
Deze initiatieven versterken de
veerkracht van gemeenschappen en dragen bij aan een groene, leefbare toekomst.
Onze ambitie: € 1 per lid Tijdens het NFI-congres van 2023 spraken alle aangesloten secties af om vóór 2030 minimaal € 1 per betalend lid bij te dragen aan het Klimaatfonds. Ook Nivon is enthousiast verbonden met dit doel. En de Internationale Natuurvriendendag lijkt ons hét moment om te geven. Elk jaar vieren we medio september de oprichting van onze internationale Natuurvriendenbeweging in Wenen (1895). Dit is hét moment om onze idealen de wereld in te dragen. Om iedereen te laten zien waar de Natuurvrienden voor staan, én om donaties voor het NFI-klimaatfonds te genereren.
Of je nu meedoet aan een fietstocht, een eco-markt organiseert of een lezing bijwoont: elke euro telt!
Hoe kun je bijdragen?
Makkelijk en zonder gedoe: maak je donatie over via iDeal onder vermelding van “NFI-Klimaatfonds”. Gebruik hiervoor de QR-code. Zo houden wij helder zicht op onze gezamenlijke voortgang. Streefbedrag voor 2025 is € 5.000.
Steun het Klimaatfonds van de Natuurvrienden en maak het verschil!
De toewijzing aan specifieke projecten gebeurt door onze Stuurgroep Klimaatfonds en regelmatig zullen we verslag uitbrengen over de besteding van je donatie.
Gebruik de QR-code, of maak over op NL08 TRIO 0391049186 t.n.v. Nivon, graag onder vermelding van NFI Klimaatfonds.
Meer weten?
Wil je meer weten of meedenken over acties binnen jouw geleding?
Neem contact op met hverschuur.cb@nivon.nl
Wandelen doet wat met je
“Het Pieterpad zal vele verhalen hebben en dit is er een van,” schrijft Bob Hoogeveen in zijn mailwisseling met Maarten Goorhuis, actief beschermheer van het Pieterpad.
“In 2007 – bijna twintig jaar geleden – heb ik met mijn vrouw het Pieterpad gelopen. Onlangs hebben wij het pad gefietst. Nu is mijn vraag: Is de steen die destijds op het eind/beginpunt stond dezelfde als die nu, in 2025, op het nieuwe eindpunt staat? Deze plaats is heel speciaal voor ons. Ik zal uitleggen waarom."
Toen wij het Pieterpad er in 2007 voor de helft op hadden zitten, kreeg ik te horen dat ik een zeldzame vorm van kanker had. Ik besloot op dat moment: voordat de deksel op de kist zou gaan, zou ik het Pieterpad helemaal gelopen hebben.
Wat volgde was bijna ieder weekend een rit naar het volgende etappepunt, tussen de onderzoeken door. Toen wij uiteindelijk op de Pietersberg arriveerden, stond op een van de keien aldaar een fles champagne met twee glazen en een kaart. ‘Kijk’, zei mijn vrouw. ‘Er wordt nog iemand verwacht!’ En nadat wij ons emotionele moment hadden beleefd en elkaar feliciteerden met het bereiken van deze eindstreep, groeide onze nieuwsgierigheid om te kijken voor wie die kaart zou zijn. En wat schetst onze verbazing? Kaart en champag -
< De Pieterpad-finish van Jannet en Bob Hoogeveen in 2007. Foto aangeleverd door de weduwe van Hans Jonker, indertijd actieve wandelroute-vrijwilliger bij Nivon.
ne blijken voor ons te zijn: ‘Bob en Jannet, het Pieterpad hebben jullie overwonnen – nu de kanker nog’.
En op dat moment kwamen mijn neef en zijn vrouw uit de bosjes. Je begrijpt dat er tranen vloeiden. Nu, 18 jaar later, hebben we het Pieterpad dus gefietst. Wij maakten foto’s op het nieuwe eindpunt en het viel ons op dat er weinig emoties loskwamen. Op de terugweg ging Jannet toch even links het bospad in, naar het oude eindpunt. Toen ze terugkwam rolden de tranen over haar wangen. ‘Ik ben op het oude eindpunt geweest,’ zei ze. Dat wilde ik ook zien. We zijn samen daarheen gefietst en toen ik die keien zag, kwamen bij mij ook de tranen. Dit was voor ons dé afsluiting; echt bijzonder.
Mijn neef, die helaas inmiddels overleden is, ken je misschien wel. Hij was toentertijd vrijwilliger bij het Nivon. Zijn naam is Hans Jonker. Groet, Jannet en Bob Hoogeveen
“Dag Bob, Wat een prachtig verhaal. Fijn dat je dit hebt willen delen. Je hebt gelijk: zoals jouw verhaal zijn er vele, en af en toe bereiken die ons ook. Elke keer weer laat het ons niet onberoerd om te lezen welke betekenis het lopen van het Pieterpad kan hebben voor mensen. Jouw verhaal springt er voor mij extra uit, want Hans Jonker heb ik inderdaad goed gekend. Een zeer aimabele man, die veel betekend heeft voor het wandelen binnen het Nivon.
Hartelijke groet, Maarten Goorhuis
Directeur Stichting Pieterpad
Drenthepad verbindt
Verbinding tussen wandelaars, lokaal en provinciaal bestuur, lokale ondernemers en natuurbeheerders – dat is de superkracht van het Drenthepad. Tijdens de feestelijke en informatieve presentatie afgelopen zomer van het geheel vernieuwde Drenthepad werd dit door alle betrokkenen duidelijk gemaakt en onderstreept.
Het Drenthepad is het oudste lange afstand streekpad van Nederland, legt padcoördinator Luc Schepers uit. Dit jaar bestaat het pad 50 jaar en het is in de loop der tijden uitgegroeid van een wandeling van natuurvriendenhuis Hondsrug in Noordlaren naar het Hunehuis bij Havelte in 1975, tot een rondwandeling van ruim 361 km die de wandelaar door de gehele provincie Drenthe voert, met zelfs een uitstapje naar Friesland.
< Voorzitter Gerrie Hempen van Recreatieschap Drenthe overhandigt Drenthepad-coördinator Luc Schepers een miniatuur-wandelmannetje tijdens de lancering van het nieuwe Drenthepad.
Met heel veel zorg is de route de afgelopen drie jaar zó uitgestippeld en aangepast, dat alle landschappen, geschiedeniselementen en bezienswaardigheden van Drenthe aangedaan worden: aantrekkelijke wandelroutes, met de prachtige Drenthepadgids als naslagwerk.
Het iconische ‘wandelmannetje’ van het Drenthepad komt manshoog bij het start- en eindpunt van de wandeling te staan, in Beilen. “Mensen willen graag aan het begin en einde van zo'n wandeluitdaging een selfie maken, om te delen met hun netwerk,” weet Gerrie Hempen, voorzitter van Recreatieschap Drenthe. Dat wordt dus het cadeautje van Recreatieschap Drenthe aan de 50-jarige Drenthepadgids, alsmede een fietsknooppuntenroute Drenthepad.
Wist je dat elke wandelroute die Nivon beheert een eigen website heeft, met uitgebreide informatie en het laatste nieuws over de betreffende route?! Bijvoorbeeld: Drenthepad.nivon.nl
Huizen
en paden
Stellingenpad Nieuw: spelelementen en bankje
Het Stellingenpad (Friesland en Drenthe) is verder aangekleed. In 2023 is dit pad – ontwikkeld door lokale initiatiefnemer Marian Nesse in samenwerking met het Nivon –uitgeroepen tot Wandelroute van het Jaar. Terecht, want het is een prachtige route door een rustig en veelal onontdekt gebied.
Op het bankje Marians partner Marita Kruiswijk en broer Maarten Nesse. Tussen hen is het plaatje met haar naam te zien en een QR-code met één van de Stellingenpad-spelelementen.
Dankzij de financiële ondersteuning van de gemeente Ooststellingwerf zijn nu door Elizabeth Binsbergen van Natuurlijk-in-beweging spelelementen en een quiz voor onderweg gemaakt. Die maken het pad nóg leuker voor iedereen. Scan de QR-codes die je onderweg tegenkomt (één QR-code per etappe); zo krijg je een korte speelse activiteit voor alle leeftijden én een quizvraag. Het Stellingenpad-boekje
Nivon
geeft veel aanwijzingen. Op wandelknooppunt 20, in het Blauwe Bos te Haulerwijk, staat nu een bankje ter nagedachtenis van Marian Nesse. Zij was behalve initiatiefnemer van het Stellingenpad ook oprichter van Vrijstaat de Stellingen. En ze speelde accordeon in interactieve historische straattheatergroep Het Vrijstatig Volkje. In 2022 overleed zij. Het leek Stichting Vrijstaat de Stellingen een mooi idee om ter nagedachtenis van Marian Nesse (door Staatsbosbeheer) een bankje te laten plaatsen langs de route van het Stellingenpad – in het Blauwe Bos, vlak bij de plek in Haulerwijk waar Marian woonde.
Bij de inwijding waren veel vrienden en familieleden van Marian Nesse aanwezig, evenals de huidige padcoördinator, vrijwel alle 15 etappebeheerders van het Stellingenpad. Het Vrijstatig Volkje (in middeleeuwse kleding) zorgden voor muziek en dans.
Zie voor de lijst van paaltjes met QR-code bordjes: www.stellingenpad.nl en ook www.vrijstaatdestellingen.nl/ stellingenpad
is uitgever van zowel de wandelgids als de fietsgids van het Pieterpad
Kijk op nivon.nl/webshop voor de Pieterpad fiets- en wandelgids, de gidsen van Stellingenpad en Drenthepad en al die andere mooie gidsen.
Eind 2025 zijn twee nieuwe gidsen te verwachten: de geheel herziene gidsen van Oosterscheldepad en Noaberpad
Avontuurlijke reizen voor iedereen
Geniet van de buitenlucht en prachtige natuur, ontmoet elkaar, maak nieuwe vrienden en beleef de mooiste avonturen samen met Nivon Reizen. Niet een of twee… maar liefst elf werkgroepen organiseren onder de vlag van Nivon uiteenlopende weekenden en reizen, in binnen- en buitenland, voor alle leeftijdsgroepen. Van een kampeerweekend op de Veluwe, watersporten in Friesland, een kanotocht in Zweden tot een bergsport trefkamp in Oostenrijk en een huttentocht in de Dolomieten –en alles daartussen
Op Nivon.nl/reizen vind je het complete reisaanbod verzameld, met een link naar de websites van de diverse reiswerkgroepen. Heb je je favoriete reisgroep gevonden, schrijf je dan in voor hun nieuwsbrief. Zo blijf je het hele jaar door op de hoogte van vers aanbod en andere actualiteiten.•
Trots en blij met onze vrijwilligers
Wees zuinig op ze. Het reisaanbod wordt georganiseerd door vrijwilligers. Dat kan ook betekenen, dat het een paar dagen kan duren voordat je antwoord op je mailtje hebt…
Sneeuwpret met Nivon Wintersport
De kerngroep Nivon Wintersport organiseert al jaren wintersportreizen naar de bergen. Besluit je al snel om mee te gaan, dan profiteert je van de vroegboekkorting. Vanaf 1 september is het aanbod te zien via wintersport. nivon.nl of nivon.nl/reizen.
Kerstreis
Villanders, Sud Tirol, Italië
(Sneeuwschoen)wandelen, skiën
19 t/m 28 dec 2025
Vanaf € 1046,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 872,-). Incl. halfpension en ontbijt bij aankomst in pension Gasser, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vanaf € 889,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 771,-). Incl. halfpension en ontbijt bij aankomst in hotel Timmelbauernhof, Nivon-reisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Buiten de schoolvakanties
Villanders, Sud Tirol, Italië
(Sneeuwschoen)wandelen, skiën 16 t/m 25 jan 2026
vanaf € 1046,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 872,-). Incl. halfpension en ontbijt bij aankomst in Pension Gasser, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Midden en Zuid Nederland Zillertal, Tirol, Oostenrijk
Langlaufen, wandelen, skiën
13 t/m 22 febr 2026
vanaf € 651,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 542,-). Zelfverzorgingsreis; voor het eten wordt een extra bijdrage gevraagd. Incl. verblijf in het groepshuis Neuhausl im Hart in Zillertal, Nivon-reisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Midden en Zuid Nederland
Haus im Ennstall, Oostenrijk
Skiën – alleen voor gevorderde skiërs
13 t/m 22 febr 2026
vanaf € 953,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 794,-) . Incl. halfpension in de Krummholzhuette op de Hauser Kaibling, Nivon-reisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Midden en Zuid Nederland
Zell am See, Steiermark, Oostenrijk
Skiën – alleen voor gevorderde skiërs
13 t/m 22 febr 2026
vanaf € 1034,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 862,-). Incl. halfpension in de Pinzgauerhuette, Nivon-reisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Midden en Zuid Nederland
Val Sinestra, Engadinn, Zwitserland
Langlaufen, wandelen, skiën – ook voor beginners
14 t/m 21 febr 2026
vanaf € 818,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 682,-). Incl. volpension in het Berghuis van hotel Val Sinestra, Nivon-reisbegeleiding, Royal Class dagbus.
Vakantie Noord Nederland
Hochoetz, Tirol, Oostenrijk
Skiën – alleen voor gevorderde skiërs
21 febr t/m 2 maart 2026
vanaf € 884,- (kind tot 12 jaar € 773). Incl. halfpension in de Bielefelderhuette Nivon-reisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd
Vakantie Noord Nederland Schladming, Steiermark, Oostenrijk
Skiën – alleen voor gevorderde skiërs
21 febr t/m 2 maart 2026
vanaf € 560- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 467,-). Zelfverzorgingsreis; voor het eten wordt een extra bijdrage gevraagd. Incl. verblijf in het Hans Ladreiterhaus, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Noord Nederland Holzgau, Tirol, Oostenrijk
Langlaufen, wandelen, skiën – ook voor beginners
21 febr t/m 2 maart 2026
Vanaf € 655- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 546,-)
Zelfverzorgingsreis; voor het eten wordt een extra bijdrage gevraagd. Incl. verblijf in Haus Lumper, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Vakantie Noord Nederland
NIEUW! Tux, Tirol, Oostenrijk
Langlaufen, wandelen, skiën – ook voor beginners
21 febr t/m 2 maart 2026
Vanaf € 603- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 502,-). Zelfverzorgingsreis (voor het eten wordt een extra bijdrage gevraagd.) Incl. verblijf in Haus Tuxertal, vlakbij Vorderlanersbach, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Buiten de schoolvakanties
Holzgau, Tirol, oostenrijk Langlaufen, wandelen, skiën – ook voor beginners
27 febr t/m 8 maart 2026 vanaf € 976,- (kind 6 tot 12 jaar vanaf € 813,-). Incl. halfpension en ontbijt bij aankomst in Gasthof Baeren, Nivonreisbegeleiding, First Class nachtbus en afscheidsmaaltijd.
Kijk voor meer info over de reis, prijzen, kortingen en hoe je je kunt inschrijven op wintersport.nivon.nl of via nivon.nl/reizen (vanaf 1 september).
Actieve reizen en weekenden voor & door 25-40 jarigen
Benieuwd naar alle reizen en weekenden van Spring? Houd dan springreizen.nl in de gaten. Daar komen regelmatig nieuwe weekenden (en reisverslagen) online. Of schrijf je via de site in voor onze nieuwsbr ief.
Weekenden
Nazomeren in Twente en Achterhoek, Overijssel en Gelderland vr 12 t/m zo 14 september
Prijs: vanaf €59
Dit nazomerweekend gaan we op kampeertrektocht op de grens van Twente en de Achterhoek. We wandelen met bepakking in drie flinke wandeldagen (1822 km per dag) van station Lochem naar station Goor en overnachten op campings. Een mooie tocht door bossen, heidevelden, landgoederen en glooiend Twents coulisselandschap met op de laatste wandeldag onverwachte klimmetjes.
Activiteiten, reizen en weekenden
Ben je of ken je iemand tussen 18 en 30 jaar die groen, eerlijk en sociaal is en graag toffe dingen doet samen met andere leeftijdgenoten?
Check dan snel nivonjong.nl/agenda . Hier vind je het hele jaar door activiteiten, reizen en weekenden. Of organiseer zelf iets, net als Nick:
Airborne herdenkingstocht, Oosterbeek za 6 september, van 9.30 tot ca. 16 uur Sluit je aan bij NivonJong voor een 25 km lange wandeltocht tijdens de Airborne herdenking op zaterdag 6 september. Deze unieke eendaagse herdenkingstocht voert door het prachtige
Herfstdagtocht rondom Oosterbeek, Gelderland
za 11 oktober
Prijs: vanaf €16
Tijdens deze dagwandeling van 20 km verkennen we de omgeving van Oosterbeek via het Veluws Zwerfpad van Arnhem naar Wolfheze. Onderweg passeren we prachtig natuurschoon en cultuurhistorische landschappen. Benieuwd naar de dansende
Wodanseiken? Ga dan mee!
Spelletjeswandelweekend in Drenthe za 22 t/m zo 23 november
Prijs: n.t.b.
De dagen worden korter en het kan herfstig guur zijn. Perfect voor een spelletjeswandelweekend! We wandelen door de prachtige Drentse natuur en zorgen dat we op zaterdag op tijd bij het Hunehuis aankomen. Daar halen we de (bord)spelletjes uit de tassen voor een gezellige middag- en avond.
Oud en Nieuw weekend, Noord-Holland di 30 december t/m do 1 januari
Prijs: n.t.b.
Wil jij samen de jaarwisseling in de natuur doorbrengen? Ga dan mee met deze 3-daagse aan de kust! Na een mooie wandeldag verblijven we in de Banjaert. Daar bereid je samen met de deelnemers oudjaarsavond voor. Volop tijd voor een wandeling, oliebollen, een feestmaal, spelletjes en proosten op het nieuwe jaar! En wellicht zelfs een nieuwjaarsduik? Dit weekend komt in het najaar op onze site.
Gelderse landschap en staat in het teken van herdenking van de Slag om Arnhem. Of je nu meeloopt uit interesse in de geschiedenis, als training voor een ander evenement of gewoon om samen actief buiten te zijn: je bent van harte welkom. Aanmelden via: nivonjong.nl/agenda
Salto reizen
Avontuurlijk op pad dit najaar met Salto’s aanbod van wandelvakanties en weekenden
Zacht 'rewilder' weekend, Noord-Brabant vrij 3 t/m zo 5 oktober
Een avontuurlijk weekend om te vertragen, verbinden en weer thuis te komen in de natuur. Wandelen, koken op open vuur, zwemmen in een ven en slapen in een comfortabel appartement. Een mooie balans tussen natuurbeleving, rewilderen en comfort.
zondag 1 november
Vrijwilligersdag
Noord-Holland
Interesse om vrijwilliger te worden bij Salto? Blijf op de hoogte rondom nieuws over de vrijwilligersdag via onze nieuwsbrief. Meld je aan via saltoreizen.nl
Eifelsteig in herfstkleuren, Duitsland wo 5 t/m zo 9 november
Ga dit najaar mee naar één van de mooiste langeafstandswandelingen in Duitsland! Vijf dagen lang genieten van herfstkleuren in de gevarieerde bossen, van mistige hoogveengebieden en steile beekdalen. saltoreizen.nl
Vitaal Reizen 50+ Zin in 2026!
In deze Toorts bieden wij een eerste kijkje in het programma van 2026. Voor het meest actuele en uitgebreide overzicht (en voor meer informatie per reis) kijk je op www. vitaalreizen.nivon.nl
VR2601 - Tussen Kerst en Nieuwjaar in de Kleine Rug, Dordrecht
27-12-2025 t/m 1-1-2026
Prijsindicatie leden: € 315
Incl. logies, ontbijt + lunch + diner – op basis van zelfbereiding. Eigen vervoer.
Gezellig samen zijn tijdens deze Oud en Nieuw periode in een Nivonhuis. Samen spelletjes doen of genieten van een goed boek. Lekker wandelen en/of fietsen in de omgeving, en de historische stad Dordrecht bezoeken!
VR2602 - Sneeuwschoenwandelen in Villanders, Dolomieten, Italië
Sneeuwschoenwandelen wordt steeds populairder bij 50 plussers. O.l.v. van ervaren en goed opgeleide gidsen lopen we mooie tochten, die iedereen met een uitstekende conditie aankan.
VR2603 - Winterpret bij Winterberg, Sauerland, Duitsland
16 t/m 23 januari 2026
Prijsindicatie leden: vanaf € 599
Incl. volpension. Eigen vervoer.
Onder Winterberg ligt Naturfreund*innenhaus Mollseifen. Dit sfeervolle pand ligt in een bosrijke, heuvelachtige omgeving. Ligt er sneeuw, dan ga je skiën of langlaufen. En anders ga je 'gewoon' wandelen!
VR2604 - Sneeuwschoenwandelen in Tiers am Schlern, Dolomieten, Italië
16 t/m 25 januari 2026
Prijsindicatie leden: € 1235
Incl. halfpension, busreis of eigen vervoer, vijf begeleide sneeuwschoenwandelingen en lift.
Tiers ligt ca. 35 km onder Villanders. We gaan sneeuwschoenwandelen o.l.v. een ervaren en goed opgeleide gids. Deze mooie tochten zijn pittig; je dient te beschikken over een uitmuntende conditie.
VR2605 – Dutch Mountain Trail in het voorjaar, Zuid-Limburg
12 t/m 19 april 2026
Prijsindicatie leden: vanaf € 509
Incl. volpension. Eigen vervoer. Duizend kilometer rijden om een mooie bergwandeling te maken? Dat is echt niet nodig. Vlakbij bij huis ligt een prachtige tocht te wachten om door jou ontdekt te worden: de Dutch MountainTrail in ZuidLimburg!
VR2606 - Walk of Wisdom rondom
Nijmegen
19 t/m 24 april 2026
Prijsindicatie leden: vanaf € 295
Incl. logies en boodschappen voor ontbijt + lunch (zelf klaarmaken). Eigen vervoer. Doe mee aan de eigentijdse pelgrimsroute rond Nijmegen! Deze draait - los van een religie - om de 'wijsheid van het leven', en start met een openingsceremonie in de Stevenskerk te Nijmegen. Daarna gaan we in stilte wandelen!
En er staat nog veel meer op het programma: Wandelen langs de Bretonse zuidkust en in het Pfälzerwald, fietsen in de omgeving van Het Zeehuis en op Terschelling, zeilen in Friesland, een stedenreis naar Dresden, enzovoort. Kijk eens rustig rond op onze website vitaalreizen.nivon.nl
Wandel60plus
wandelt door...
Nog een enkele plek VRIJ in september voor een stel of voor een individu. Meer informatie op onze website wandel60plus.nivon.nl Schrijf je snel in!
Naar de Belgische Ardennen/Hoge Venen 10-17 september
Prijs: € 410
Verblijf in het Belgische natuuvriendenhuis Les Gattes, een zelfvoorzieningshuis vlak bij Stavelot. We hebben de hele gîte afgehuurd, slapen in tweetallen op ruime kamers. Je kunt vanuit het huis genieten van een prachtig uitzicht. Er zijn veel interessante plekken te bezoeken. Trek je schoenen aan om direct de natuur in te trekken. We koken samen (menu’s liggen klaar) en doen ook corvee en boodschappen.
Reizen met eigen vervoer (evt. optie om samen te reizen). Afstand vanaf Utrecht is 260 km.
Activiteiten
oktober, november, december
Morgenrood
In het mooie Brabant staat Natuurvriendenhuis Morgenrood, met ook het laatste kwartaal van 2025 weer een divers activiteitenaanbod. Voor al deze activiteiten geldt: Boeken via morgenrood@nivon.nl / 0880990987 Meer info: Irene Granneman/act.morgenrood@nivon.nl / 0880990987
Creatief handwerken
28 sep t/m 3 okt
Prijs: € 124, niet-leden € 184
Creatief handwerken o.a. borduren, breien, quilten en haken. Elkaar inspireren, van elkaar leren en vooral met veel plezier werken.
O.b.v. zelfverzorging, maar gezamenlijk koken.
Shinrin Yoku (bosbaden)
29 sep t/m 1 okt
Prijs: € 105, niet-leden € 165
Shinrin-yoku, ontstaan in Japan, is een speciale manier om te vertragen en te verstillen zodat je de helende kracht van de natuur kunt ervaren. Op basis van zelfverzorging.
Wandelweek Morgenrood
5 t/m 9 okt
Prijs: € 233, niet-leden: € 293
Vier dagen wandelen rondom Oisterwijk o.l.v. Ellen Commelter i.s.m. IVN begeleiding. Ontbijt/ lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 4 vegetarische maaltijden, aperitief, koffie/thee en lekkers.
Mandala workshop Eb & vloed
14 t/m 16 nov
Prijs: € 186, niet-leden: € 246
Strand en zee vormen inspiratiebron voor deze cursus: schelpen, vuurtorens, wieren, zandkastelen. Nog nooit getekend? Deze workshop is ook voor jou toegankelijk! Geheel verzorgd.
Herfstfotografie
14 t/m 16 nov
Prijs: € 155, niet-leden: € 215
Twee dagen fotograferen in omgeving Oisterwijk, met presentaties over herfsten natuurfotografie in het algemeen, excursies in de prachtige omgeving en sessies over het bewerken.
Zangdagen met wereldmuziek 16 t/m 20 nov
Prijs: € 261, niet-leden: € 321
Drie dagen lang wereldmuziek liederen uit alle windstreken. Alle sferen komen voorbij. Koorervaring handig, niet noodzakelijk. Plezier staat voorop tijdens de zangdagen
o.l.v. Hetty Kienhuis.
Op de websites van Nivon, afdelingen en werkgroepen is de meest actuele informatie over cursussen, activiteiten en bijzondere themaweekenden te vinden. Activiteiten die volgeboekt zijn (voor zover bekend) worden niet in onderstaand overzicht vermeld.
Tip
Shinrin Yoku (bosbaden)
17 t/m 19 nov
Prijs: € 105, niet-leden € 165
Shinrin Yoku is een speciale manier om te vertragen en te verstillen zodat je de helende kracht van de natuur kan ervaren. Kom uit je hoofd en meer in je lijf en gevoel. Op basis van zelfzorg.
Extra: kookworkshop Surinaams Hindoestaans voor gevorderden
We koken 2 dagen, start 23 nov rond 14 uur. Ontbijt/lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 2 vegetarische maaltijden, aperitief, koffie etc.
Kookworkshop vegetarisch koken op Hindoestaans Surinaamse wijze
25 t/m 27 nov
Prijs: € 133, niet-leden € 193 Lijkt het je leuk om de fijne kneepjes van de vegetarische keuken te ontdekken? We koken 2 dagen, beginnend op 25 nov rond 13.30 uur. Ontbijt/ lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 2 vegetarische maaltijden.
Doe eens mee aan een activiteit van een afdeling bij jou in de buurt, of juist aan de andere kant van het land. Via Nivon.nl vind je, naast de websites van alle Natuurvriendenhuizen, ook de sites van alle afdelingen en werkgroepen met daarop hun programma. Voel je welkom.
In Enschede bijvoorbeeld , in het Nivongebouw, Dotterbloemstraat 120, kan je elke maandagavond internationale dansen leren. Breng in elk geval eens een bezoek aan de website enschede.nivon.nl voor info en inspiratie.
Nieuw!
Levensboek in woord en beeld
28 t/m 30 nov
Prijs: € 135, niet-leden € 195
Al langer een levensboek willen maken voor jezelf of voor een dierbare? Via afbeeldingen en gedichten word je uitgenodigd om ervaringen te delen in de groep. Ontbijt/ lunch zelfzorg, incl. 1 x diner.
Naaidagen op Morgenrood
1 t/m 4 dec
Prijs: € 197, niet-leden € 257
Heb je een duwtje nodig? Wil je hulp bij het maken van een jurk of rok? Heb je een beetje ervaring, maar wil je de kneepjes van het vak leren? Kom dan naar de Naaidagen op Morgenrood.
Vervolg Morgenrood
Schilderweek
8 t/m 12 dec
Prijs: € 309, niet-leden € 369 Een midweek voor jezelf; je hoeft alleen maar te schilderen. Je leert technieken, tips en trucs o.l.v. Marjolein Stok. Incl. enkele materialen. Ontbijt/ lunch o.b.v. zelfzorg, incl. 4 warme maaltijden.
Nieuw! werken met glas: Tiffany workshop 15 t/m 17 dec
Prijs: € 200, niet-leden € 260 In de workshop leert u basistechniek glas snijden, slijpen, met koperdraad beplakken en solderen. Het resultaat zorgt voor een onuitwisbare indruk. Incl. 2 (vega)avondmaaltijden, koffie/thee/koek etc.
Uit de andere Natuurvriendenhuizen
oktober
Midweek Quilt Bee
28 sep t/m 3 okt, Den Broam Prijs: € 165, niet-leden € 225 Kom gezellig quilten bij Marijke in Den Broam. Voor beginnende en gevorderde quilters. Inspireer elkaar en ga lekker aan de slag! Boeken en info: denbroam@nivon.nl / 088 099 0975
Wandelen rond Allardsoog
29 sep t/m 2 okt, Allardsoog Prijs: € 216, niet-leden € 276 Vier dagen de start van de herfst meemaken in het afwisselende en prachtige landschap van de Drents-Friese Wouden. We lopen afwisselend ca. 10 en 17 km per dag. Incl. diner. Boeken: allardsoog@ nivon.nl / 0880990971. Meer info: Ria de Munk en Ellen Teijgeler / 0522-261933/ 06 38237327
Da De Qi-gong / Natuurlijk bewegen
29 sep t/m 1 okt, Koos Vorrinkhuis
Prijs: € 160, niet-leden € 220 Dao De Qi Gong versterkt jouw fysieke, sociale, emotionele en mentale vitaliteit. Veel beweging met Qi Gong, ademhaling, stressregulatie, mindfulness en een flexibel programma. Aanmelden: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983). Info: dirk@ grastraining.nl / 0683679031
Heerlijk, ik hoef niet te koken!
29 sep t/m 2 okt, Banjaert Prijs: € 125, niet-leden € 185 4 dagen geen boodschappen doen en eten koken. Doen waar je zin in hebt. 'N makkelijk ontbijtje, lunch en om 6 uur staat de warme maaltijd voor je klaar. Boeken: ams.banjaert.h@nivon. nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289
Natuurlijk schrijven
1 t/m 3 okt, De Hondsrug Prijs: € 140, niet-leden € 190 Voel je je aangesproken door natuur, verstillen en schrijven? Ontwikkel je schrijfstijl, leer nieuwe vaardigheden, met inspirerende schrijfopdrachten?
Of gewoon zin in iets nieuws in een mooie omgeving. Onder begeleiding van schrijfster Rita Spijker. Dln. 12. Incl. 2x vega diner, koffie, thee en soep op vrijdag. Ontbijt en lunch o.b.v. zelfverzorging. Meer info: www.hondsrug.nivon.nl / act. hondsrug@nivon.nl. Boeken: hondsrug@nivon.nl
Iers Zangweekend
3 t/m 5 okt, ABK-huis
Prijs: € 215, niet-leden: € 275 Heerlijk Ierse liederen zingen. Koorervaring niet nodig. Hetty, Guus en Wim begeleiden met plezier. Start vrijdagavond, met maaltijd. Ontbijt, lunch zelf. Incl. 2x diner, borrelhap bij slot. Boeken: act.abk-hhh@nivon.nl / 088 0990970. Meer info: Hetty Kienhuis / hettykienhuis@ gmail.com / 06 84620065
Weekend Wandelen
3 t/m 6 okt, Den Broam Prijs: € 190, niet-leden € 250 Een lang weekend er tussenuit: wandel mee in de mooie omgeving van Den Broam. Geheel verzorgd weekend. Vrijdag aankomst en korte wandeling, zaterdag en zondag dagtochten van max. 20 km. Boeken en info: denbroam@ nivon.nl / 088 099 0975
Beeldhouwen in speksteen
5 t/m 10 okt, De Bosbeek Prijs: € 200, niet-leden € 260 Speksteen is een zachte steen die bewerkt kan worden met een houtrasp of mesje. Ervaring is niet nodig. Stenen kunnen ter plekke worden aangeschaft. Alle gereedschappen zijn aanwezig. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon. nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@ nivon.nl
Fotosafari
6 t/m 9 okt, Koos Vorrinkhuis Prijs: € 230, niet-leden € 290 Gezamenlijk op pad in de wijde omgeving rond het KVH. We zien de plaatjes en leggen deze vast. Het beeld en het artistieke concept zijn het doel maar het is geen cursus. Aanmelden: koosvorrinkhuis@ nivon.nl / 088 0990983. Info: hcpeeters@icloud.com
schilderen met als thema Terug naar jezelf, geïnspireerd op een mythe uit het Hoge Noorden. Boeken en meer info: allardsoog@nivon.nl / 088 099 0971
Wol en (nat)vilten
7 t/m 9 okt, De Hondsrug Prijs: € 140, niet-leden € 190 Speel met wol en kleuren, geïnspireerd door de bosrijke omgeving. Verschillende technieken. Voor beginners en gevorderden. 6-9 dln. Incl. 2x vega diner, koffie, thee en soep op vrijdag. Ontbijt en lunch o.b.v. zelfverzorging. Meer info: www.hondsrug.nivon.nl / act. hondsrug@nivon.nl. Boeken: hondsrug@nivon.nl
Spelen met woorden 10 t/m 12 okt, De Bosbeek Prijs: € 125, niet-leden € 185 Een creatief schrijfweekend, waarin we spelen met woorden en zinnen, vanuit verschillende bronnen en invalshoeken zoals gedichten, afbeeldingen en eigen verhalen. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
Najaarswandeling met IVN 12 okt, De Bosbeek GRATIS
Het najaar is de periode waarin de natuur zich voorbereidt op de winter. Er valt dan veel te beleven, als je weet waarop je moet letten. Deze wandeling gaat door de natuur rondom De Bosbeek onder begeleiding van twee deskundige gidsen van het IVN. Aanrader voor kinderen!
Luisteren naar je pen 13 t/m 16 okt, Koos Vorrinkhuis Prijs: € 400, niet-leden € 460 Een gecertificeerde cursus waarbij je aandachtig leert te zijn voor wat belangrijk voor je is d.m.v. verschillende schrijftechnieken. Boeken: ams. koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983. Meer info: Daniëlle Feenstra / info@bureaugrip.nl
Midweek Kunst en Cultuur
13 t/m 17 okt, Den Broam Prijs: € 270, niet-leden € 340 Midweek met museumbezoek, excursies, presentaties en wandelen in de Roombeek of in omgeving van Den Broam en naar voorstelling of film. Boeken en info : denbroam@ nivon.nl / 088 099 0975
Encaustic art voor beginners 14 en 15 okt, Banjaert Prijs: € 90, niet-leden € 135 Basisworkshop schilderen met gekleurde bijenwas, o.l.v. Sonja Hendriks. Talent niet nodig, het lukt eenieder. Materiaalkosten: €27,50 (contant). Ontbijt/lunch: zelfverzorging. Incl. diner. Boeken: ams.banjaert.h@nivon. nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289
Kinderactiviteiten
19 t/m 24 okt, Banjaert
Prijs: € 2,50 per kind per dag Tijdens herfstvakantie van Noord Nederland. Voor kinderen v.a. 4 jaar, o.l.v. Marion Sandee. Je doet van alles en nog wat. Boeken en meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289
Herfst wandel-4-daagse
20 t/m 23 okt, Koos Vorrinkhuis
Prijs: € 240, niet-leden: € 300
Maak in de herfst kennis met de landgoederen rond Lage
Vuursche. In de prachtige, afwisselende natuur rond het Koos Vorrinkhuis is het onverwacht rustig. Boeken: koosvorrinkhuis@nivon.nl / 088 0990983. Info: ellenteijgeler@ gmail.com / 0638237327
Wolvilten
23 t/m 26 okt, De Bosbeek
Prijs: € 185, niet-leden € 245
Samen maken we de mooiste resultaten onder begeleiding, zowel voor ervaren wolvilters als voor beginners. Nodig is alleen wol, warm water, zeep en beweging. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
Basiscursus fotografie voor smartphone en camera
28 t/m 30 okt, Het Hunehuis Prijs: € 161, niet-leden € 224 Hoe leer ik kijken? Wat is de beste compositie, perspectief en licht om een echt goede foto te maken? Wat is scherpte, scherptediepte, diafragma, sluitertijd, iso?
28 t/m 30 okt, Krikkenhaar Prijs: € 215, niet-leden € 275 Margriet van Kampen is de yoga-docente en Maria van Klingeren begeleidt de wandelingen, minimaal 14 km per dag. Volledig verzorgd, met heerlijke vegetarische diners van Jan en Ellie Kooger. Boeken: ams.krikkenhaar@ nivon.nl / 0618791152. Meer info: Maria van Klingeren / act. krikkenhaar@nivon.nl
november
Cursus Kleur en Wateraquarel schilderen
4 t/m 6 nov, ABK-huis
Prijs: € 200, niet-leden € 260 Aquarelverf heeft een vloeiend en transparant karakter. Kom kennismaken met ‘kleur en water’. Ook nat-in-nat schilderen en het maken van egale wassing. Ontbijt & lunch zelf, diner verzorgd. Boeken: act.abk-hhh@nivon.nl / 088 0990970. Meer info: Sonja Wentzel / waterverven@gmail. com / 0681763706
Autobiografisch schrijven
5 t/m 7 nov, Het Hunehuis
Prijs: € 192, niet-leden € 255 We gaan herinneringen uit verschillende levensfasen feitelijk beschrijven en delen in een veilige setting. Door deze manier van schrijven kun je zin, samenhang en betekenis ontdekken in je levensloop. Vaak ontstaan zo nieuwe inzichten. Incl. lunch, diner, verblijf. 12 dln.
Boeken: hunehuis@nivon.nl. Meer info: Yvonne Meesters / ysm.meesters@gmail.com
Verdwalen is balen Cursus kaart en kompas 7 t/m 9 nov, De Bosbeek Prijs: € 110, niet-leden € 165 Leren omgaan met kaart, kompas en gps voor beginners, die zich de kennis van verantwoord kompasgebruik eigen willen maken. Incl. warme maaltijd op zaterdagavond. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
Tekenen en bewegen 11 t/m 13 nov, Banjaert Prijs: € 65, niet-leden € 95 Zeg jij: Ik kan niet tekenen? Kom het proberen! Marion Sandee helpt je op weg. Ook voor gevorderden. Tussendoor bewegen met en zonder muziek. Maaltijden o.b.v. zelfverzorging. Boeken: ams. banjaert.h@nivon.nl / 088 099 0972. Meer info: Kees Fit / cfmfit48@gmail.com / 0251238289
Denken en dineren op de Havelterberg
14 t/m 16 nov, Het Hunehuis Prijs: € 157, niet-leden € 220 Meer weten over Socrates, Plato en Aristoteles? Stilstaan bij wat deze filosofen ons nog (steeds) te zeggen hebben? Na de lezing een gesprek tijdens het diner. Boeken: hunehuis@ nivon.nl / 0880990981. Meer info: Hans Happel / hanshappel4@gmail.com
Weekend Ontspannen en Genieten
14 t/m 16 nov, Den Broam Prijs: € 140, niet-leden € 184 Ontspannen bewegen met tai ji, yoga en ademwandeling in de gezonde lucht van Den Broam. Tot rust komen met een ontspannen handmassage en je laten verwennen door onze koks. Boeken en info: denbroam@nivon.nl / 088 099 0975
Inloop handwerk-inspiratie
midweek
16 t/m 21 nov, De Bosbeek Prijs: € 120, niet-leden € 180 Kom mee quilten, breien, haken en borduren. Doe ideeën op en inspireer en stimuleer elkaar, met aan het eind mooie werkstukken. Voor koffie en thee wordt gezorgd, de sfeer maak je zelf. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
TOPO GPS cursus 16 en 17 nov, Zeehuis Prijs: € 36, niet-leden € 54 Deze cursus bestaat uit een theorie- en een praktijkdeel. Je leert eerst in theorie hoe de TOPO GPS app werkt, om deze daarna zelf in de praktijk te brengen. Op basis van zelfverzorging. Boeken en info: zeehuis@nivon.nl
Bridgen tussen Veluwe en IJssel
17 t/m 21 nov, ABK-huis Prijs: € 225, niet-leden € 285 Bridgen i.c.m. eigen activiteiten overdag. Na de gezamenlijke avondmaaltijd bridgen onder deskundige leiding. Ook
singles zijn welkom. Ontbijt & lunch zelf, diner verzorgd. Boeken: act.abk-hhh@nivon. nl / 088 0990970. Meer info: Ger Janssen / ger.janssen@ santpoort-zuid.nl / 0622215153
Papierknipkunst
19 en 20 nov, Zeehuis Prijs: € 90, niet-leden € 135 Papierknipkunst. Na een inleiding over het hoe en waarom ga je zelf aan de slag. Boeken en info: zeehuis@nivon.nl
Theaterimprovisatie
21 t/m 23 nov, De Hondsrug Prijs: € 140, niet-leden € 190 Volg je impulsen, stem af op anderen en maak samen verhalen. Speel geïmproviseerde scenes. Plezier, humor ontroering. Spelervaring niet vereist. Mix van o.a. theatersport en terugspeeltheater. 8-12 dln. Incl. 2x vega diner, koffie, thee en soep op vrijdag. Ontbijt en lunch o.b.v. zelfverzorging. Meer info: www.hondsrug. nivon.nl / act.hondsrug@nivon. nl. Boeken: hondsrug@nivon.nl
Leporello dagen
28 t/m 30 nov, De Hondsrug Prijs: € 140, niet-leden € 190 We maken Leporello’s (vouwboekjes) vanuit vellen papier die we eerst bewerken. Laat je verrassen door materialen als ecoline, zeep, zout, inkt, wasco, verf en papier. 5-8 dln. Incl. 2x vega diner, koffie, thee en soep op vrijdag. Ontbijt en lunch o.b.v. zelfverzorging. Meer info: www.hondsrug. nivon.nl / act.hondsrug@nivon. nl. Boeken: hondsrug@nivon.nl
Shibashi Qigong Serie 1
28 t/m 30 nov, Allardsoog Prijs: € 165, niet-leden € 225 Chinese gezondheidsoefeningen met uitleg over de achtergrond ervan. Docent: Margo Bouwman. Boeken en meer info: allardsoog@nivon.nl / 088-09909071
Freestyle borduren
28 t/m 30 nov, De Bosbeek Prijs: € 125, niet-leden € 185 Iedereen kan freestyle bor-
duren, geen borduurervaring nodig. Met een paar soorten steken maak je al een prachtig werkstuk. Deze kun je bv. gebruiken als leuke broche. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
december
Verhalen vertellen
30 nov t/m 2 dec, De Bosbeek Prijs: € 130, niet-leden € 190 Cursus over de eeuwenoude kunst van het vertellen en de structuur en opbouw van een verhaal. Over hoe je voor een groep staat en je stem en andere boeiende elementen gebruikt. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon. nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@ nivon.nl
Filmdagen
7 t/m 9 dec, Allardsoog Prijs: € 164, niet-leden € 224 Frans en Marianne vertonen 3 films met inleiding. Er wordt gezorgd voor een lekker hapje en drankje passend bij de films. 's Middags ruimte voor wandeling, fietstocht, uitstapje. Zelfverzorging. Boeken: allardsoog@nivon.nl / 088-0990971
Health Qigong
8 t/m 11 dec, Het Hunehuis Prijs: € 224, niet-leden € 287 Aandacht voor jezelf en je lijf? Gun jezelf dan het arrangement Health Qigong. Deze oude Chinese bewegingskunst wordt beoefend door Chinezen ter bevordering van hun gezondheid. dln:15. Boeken: hunehuis@nivon.nl / 0880990981. Meer info: Ruah Tichelaar / ruahtichelaar@ziggo.nl
Creatief weekend
12 t/m 14 dec, De Bosbeek Prijs: € 140, niet-leden € 200 Rust, tijd voor jezelf en reflectie? Kom naar dit weekeind vol creatieve en ontspannende activiteiten, zoals schrijfwork-
shop, collage maken, yoga- en qi gongles, meditatie. Zelfverzorging. Boeken: ams.bosbeek@nivon.nl / 0880990974. Meer info: Paul Bassant / ac.bosbeek@nivon.nl
Wilgen knotten 14 dec, De Kleine Rug GRATIS
Het is weer zo ver: wilgen knotten, snoeien en struiken uitdunnen rondom De Kleine Rug, van 9 tot 15 uur. Met koffie, thee en erwtensoep. Uiterlijk 11 dec aanmelden bij secr.dekleinerug@nivon.nl
Kerst op Eikhold
23 t/m 27 dec, Eikhold Prijs: € 330-360, niet-leden: € 400-450 Gezellig samen met anderen kerst vieren of gewoon geen zin om te koken? Bij Eikhold kun je de feestdagen op eigen wijze doorbrengen. Geen programma, vrij om te gaan en staan waar je wilt. Incl. volledige verzorging. Meer info: www. eikhold.nivon.nl. Boeken: eikhold@nivon.nl / 0880990976
Kerst in Den Broam 24 t/m 28 dec, Den Broam Prijs: € 300, niet-leden € 370 Geen zin om boodschappen te doen en liever samen met anderen de kerstdagen doorbrengen? Laat je verwennen door onze kok en geniet van de rust en gezelligheid in Den Broam tijdens deze kerstmidweek. Je zit in een prachtige omgeving waar je korte en lange wandelingen kunt maken. Boeken en meer info: denbroam@nivon.nl / 088 099 0975
Colofon
Toorts, verenigingsblad van Nivon
Natuurvrienden
96e jaargang, nr. 4, herfst 2025
Verschijnt 4 x per jaar
Redactie
Marijke Katsburg (eindredactie)
Aan dit nummer werkten mee Annika Arkesteijn, Menno Evers, Kees Hogervorst, Marianne Huisman, Jet Kooderings, Juul Mous, Nivon-(reis)werkgroepen, -huizen en -afdelingen. Cover: Marijke Katsburg
Redactioneel: 8 oktober 2025 Activiteiten en reizen: 15 okt. 2025
Verschijning volgende editie Eind november 2025
Ontwerp Jeroen van Lente
Productie
Senefelder Misset, senefelder.nl
Contact
• Nivon: info@nivon.nl
• Agenda & berichten: nivon.nl/activiteiten
• Regeladvertenties: nivon.nl/legeenlink
Overige advertenties: communicatie@nivon.nl
Kleine lettertjes
Artikelen en berichten zijn welkom. De redactie behoudt het recht bijdragen in te korten of te weigeren. Door en voor Nivongroepen mag alles uit Toorts worden overgenomen, behoudens foto's waarop copyright berust. Voorwaarde voor elk gebruik is bron- en naamsvermelding van schrijver en/of fotograaf. Auteurs dragen bij publicatie de auteursrechten over aan Nivon. Nivon is niet aansprakelijk voor wijzigingen en drukfouten.
Toorts digitaal ontvangen? Mail naar: leden@nivon.nl
Leg een link
Regeladvertenties voor natuurvrienden. Minimaal drie regels. Kosten €5,– per regel (€10,– niet-leden). Geef uw advertentie op via nivon.nl/legeenlink
Bijzondere wandelretraite in Zwitserse Alpen, 30 sept.10 okt. '25, en sneeuwwandelretraite, 17-25 jan. '26. www. wandelretraite.com/agenda
Ik zoek een vrolijke pers.ass. om te wandelen fietsen lezen schrijven en ADL. Ik heb geen fijne motoriek. PGB2025euro/u,15-25 u/w 60+ oké. Info thiandigrooff.nl FB blok. amsterdam of thiandi grooff. Reactie: grooff1@xs4all.nl
Heerlijk vakantiehuis in Tsjechië. Een groot oud huis met ruimte voor 8-10 pers. Geweldig wandelgebied aan de oostkant van het Reuzengebergte bij Trutnov. Grote tuin met beek. Info: snabilic.com, tel: 0633628548
Sneeuw-wandelretraite in de Zwitserse Alpen, 17 - 25 januari 2025, Berghotel Clarezia, Waltensburg. Overige www.wandelretraite.com; info en brochure: inekeschaper@ gmail.com
Stilteplek gezocht om met regelmaat even weg te zijn. Op +/- half uur rijden van A'dam. Voor jonge vrouw 53 jaar met groene vingers. Weet je mss iets? info@ natuurvoorkinderen.nl
Nivonlid worden?
Meld je aan via nivon.nl/leden
Voordelen Nivon-leden
• bij deelname aan alle verenigingsactiviteiten
korting op overnachtingen in de Natuurvriendenhuizen en op de kampeerterreinen, ook internationaal korting op Nivon-reizen en -kampen
• korting in de Nivon-webshop (Nivonwandelgidsen, spel etc.)
elk kwartaal Toorts , verenigingsblad van Nivon, vol activiteiten en verhalen van Nivon. Op papier of digitaal.
En verder:
• 10% korting op Globetrotter Buitensportvoeding / globetrotter.nl
10% korting in de Carl Denig buitensportwinkel en webshop/ carldenig.nl
50% korting op abonnement Genoeg/ genoeg.nl
• 12 euro korting op EcoStoof/ecostoof.nl
Kortingcodes op: nivon.nl/leden
Ledentarieven
0 t/m 5 jaar gratis
6 t/m 15 jaar € 10,90
16 t/m 25 jaar € 21,80
26 jaar en ouder eerste lid € 43,60
26 jaar en ouder tweede lid € 32,70
Ik ben vegetarische kokkin voor groepen. Bij jou thuis of op locatie met een keuken. 1leuklevensamen@gmail.com
Ontdek de parel van Groningen WESTERWOLDE. Te huur leuk knus vakantiehuisje € 250 2 pers. Voorzien van alle gemakken. Fietspaden nabij stroomdalen, bossen, hei. Zie website www.huisjewesterwolde.nl
Heerlijke vrijstaande Spaanse vakantiewoning, zee op 2,5 km, vlakbij natuurreservaat Montgo, La Pedrera Denia goed bereikbaar met O.V.: www.bakkershuisdenia.nl
Te huur: dorpsappartement met tuin in Toscane. 2 slpk, goede bedden, wifi, fijn wandelen. Nivonlid 350 Euro pw: gioiatoscana@gmail.com
Royaal, gezellig vakantiehuis in Drenthe aan het Dwingelderveld. Uniek en rustig gelegen. € 795 p.w. www. patriciakuiper.nl/vakantiehuis
Logeer je in Nivonhuis de Hondsrug? Kom voor een ontspannen massage. Kijk op Gertruudsmassagesalon.nl voor info.
Een huishouden met meerdere leden betaalt maximaal € 98,60 per jaar.
• Volwassenen met een inkomen op bijstandsniveau kunnen in aanmerking komen voor een speciaal tarief. Neem voor meer informatie contact op via leden@nivon.nl . Zie Algemene voorwaarden van het lidmaatschap: nivon.nl/leden
Steun Nivon
Vind jij het belangrijk dat Nivon zichtbaar is in de samenleving? Dat de ideeën, activiteiten en accommodaties bestaansrecht houden en de samenleving van dienst kunnen zijn? Dat de boodschap ‘eerlijk, sociaal, groen en verdraagzaam’ wordt uitgedragen?
Steun Nivon op de manier die bij jou past.
Je kunt Nivon steunen
• door jouw inbreng als vrijwilliger
• als lid van de vereniging met een financiële bijdrage door middel van een schenking, periodieke gift of door Nivon op te nemen als legataris
Bankrekening Nivon
NL08 TRIO 0391049186
Meer info: nivon.nl/steun-nivon of finance@nivon.nl
Vrijwilligers
Dankzij de inzet van actieve vrijwilligers beheert Nivon natuurvriendenhuizen en -kampeerterreinen en faciliteren we mooie activiteiten. Ook jouw waardevolle inzet is fantastisch en onmisbaar. Neem zelf contact op met een afdeling, Natuurvriendenhuis, kampeerterrein of wandelgroep bij jou in de buurt als je zin hebt om mee te doen.
Of kijk eens op: nivon.nl/vacatures
En wil je zelf wat organiseren? Leuk, meld het maar!
Meer weten?
nivon.nl/vrijwilligers
De magie van het Oosterscheldepad
Het is bijna zover: ruim 20 jaar na de eerste editie is er een gloednieuwe gids van het fenomenale Oosterscheldepad.
Wind golft water, later het loof | Dam snijdt recht, echo van de weg | De schuur een schip op groene horizon - Jan J.B. Kuipers
Deze dichtregels op een bankje langs de Oosterschelde illustreren precies wat het bewandelen van het Oosterscheldepad met je doet: je wordt een dichter in het diepst van je gedachten. Duizenden vogels en typisch Zeeuwse bermplanten (zoals de lamsoor) vangen je aandacht. Licht, lucht, water en eindeloze horizonten tillen je op en nemen je mee...
