Werkstuk molens

Page 1

Molens De uitvinding van de molen Vóór de uitvinding van de windmolen zoals jij die kent, moesten mensen graan malen met de hand, met handmolens. Een koffiemolen bijvoorbeeld is ook een handmolen. Na de handmolen kwam de tredmolen, een molen waarin een hond kon lopen. Rosmolen Nog weer later bedachten de mensen de rosmolen; een molen die door een paard werd voortgeduwd. In het openluchtmuseum staat een wasserij die werd aangedreven door een paard. Windmolen De uitvinding van de windmolen maakte het werk nog gemakkelijker. De windmolen is in Nederland de bekendste molen. Er kon van alles mee worden gedaan: water wegpompen (heel belangrijk in een waterland als Nederland), graan malen en zelfs verf maken. Stoommachine Windmolens zijn een mooie uitvinding, maar er is ook een probleem. Als het niet waaide, kon er niet gewerkt worden. En als het wel waaide, moest er heel hard gewerkt worden, ook 's nachts. Een molenaar werkte dan wel 16 uur op een dag. Geen wonder dat men koos voor de stoommachine, toen die eenmaal was uitgevonden. Een stoommachine werkt altijd! Tegenwoordig is ook de stoommachine ouderwets, want we hebben elektriciteit. Maar stoomdruk wordt nog altijd gebruikt in de moderne techniek.

De Windmolen De werking van een windmolen Er zijn verschillende windmolens, maar één ding is hetzelfde: ze werken allemaal op wind! Zo werken de meeste graanmolens: Door het waaien van de wind gaan de vier wieken draaien. Aan die wieken zit binnen in de molen een molenas. Die as gaat meedraaien met de wieken. Daardoor gaan de tandwielen en de volgende as die rechtop staat, draaien en zodoende kom je uiteindelijk bij de graansteen terecht, die over een andere steen gaat draaien. De wind komt in Nederland bijna elke dag van een andere kant. Als de wind draait, moet de molenaar de wieken zo op de wind zetten, dat de wieken goed blijven draaien. Dat heet kruien. Soms kan dat door de hele molen te draaien. Dan is de molen een onderkruier. Het kan ook door alleen de bovenste kap te draaien, dat heet een bovenkruier. Verschillende soorten windmolens Er waren verschillende soorten windmolens: grote en kleine, molens van steen en molens van hout. Een graanmolen is meestal een grote stenen molen. Een aanbrengertje is een heel klein molentje, dat in de sloot stond. Een vijzeltje (een soort kurkentrekker) voerde het water in een sloot een stukje omhoog. Zo zorgde het molentje ervoor dat het water in de wei niet te hoog kwam te staan en op tijd werd 'weggemalen'. Een voorbeeld van een houten molen is de houtzaagmolen, die dikke boomstammen tot planken zaagt. Molentaal Een molen kan berichten geven, door de wieken in een afgesproken stand te zetten. Iedereen die ernaar


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.