Op
j a a r geleden
zijn,
we catastrofes. En aangezien deze overheden
dat eenheden v a n het Sowjet-Russische
2 7 januari zal het 21
leger
niet de m e n t a l e bereidheid tonen deze kiemen
het vernietigingskamp Auschwitz Voor
iemand,
die
in
de
bevrijdden.
oorlogsjaren
hel n i e t m e e g e m a a k t h e e f t , blijft
uit
deze
Auschwitz
iets, d a t hij n o o i t b e g r i j p e n z a l a l t h a n s
niet
zes m i l j o e n vergast
doden,
werd,
waarvan
omdat
den,
zigeuners,
nen
waren?
of
zij J o d e n ,
Russische zoals
de
die o n g e v e e r 2 0 0 0
is n o g iets d a t niet
Willen
Jo-
watersnood
van
mensenlevens
eiste
te b e g r i j p e n v a l t .
onmogelijk
wordt
ger
en z i e k t e
het
achterblijven
die
in A z i ë van
jaarlijks
verplicht,
verplicht te
doen.
persoon,
wij
de
deze
opsporingswerk-
verrichten.
fraaie
woorden
die elk
jaar
begraafplaatsen
en bij d e
oorlogsmonumen-
ten w o r d e n u i t g e s p r o k e n niet als h o l l e laten
klinken,
dan
zullen
klan-
w i j al
onze
invloed dienen a a n te w e n d e n o m elke n a z i m i s d a d i g e r v o o r zijn r e c h t e r t e b r e n g e n .
Moeilijker,
het
ten
de
wij
en in h e t b i j z o n d e r e l k e vijf j a a r o p de e r e -
krijgsgevange-
zich
een
voorstelling t e m a k e n v a n de a r m o e d e ,
wikkeling
ca.
merendeel vooral
privé
zaamheden moet
ken
Een natuurramp,
zoal
het
zijn
H e t is o n g e h o o r d , d a t een m a n als W i e s e n t h a l , een
W a t stelt m e n z i c h v o o r bij h e t f e i t v a n
roeien,
d w i n g e n de n o d i g e s t a p p e n te
volledig.
1953,
te
a a n d e v o r i g e en k o m e n d e g e n e r a t i e , hen
gevolge
economische
miljoenen
E n z o zullen wij de 2 7 e j a n u a r i moeten
hon-
ge-
d e n k e n , in A m s t e r d a m , D e n H a a g en R o t t e r -
van
dam,
ont-
Auschwitz
slachtoffers
maar
dacht
liefst zelf
ook
zal
in d e
deze
huiskamer.
dag
In
eveneens
worden. Zonder monument
her-
overigens.
maakt.
Het
D e z e r a m p e n k o m e n o v e r de mensheid o m d a t
d a a r t o e n o g niet de b e n o d i g d e m i d d e l e n b i j -
het
een k u n n e n b r e n g e n . V e l e r e g e r i n g e n
hebben
steun
hebben
technisch
kunnen,
de
natuurlijke
ont-
w i k k e l i n g v a n d e m e n s n o g niet v e r
genoeg
gevorderd
sprake
is. H i e r
is in
zekere
zin
hun
Auschwitz
betekent In
een
van
iets
anders.
systematisch
Auschwitz
grond
is
moesten
gewilde
moord.
sterven
ideologie.
op
Hetzelfde
t e c h n i s c h k u n n e n , d a t d e m e n s in s t a a t
zou
k u n n e n stellen z i c h een p a r a d i j s o p a a r d e t e b o u w e n w e r d in A u s c h w i t z in d i e n s t v a n vernietiging
gesteld.
Daarom
is
de
Auschwitz
z o m o e i l i j k t e b e g r i j p e n en o o k o m d a t d e z e De
Auschwitz-processen
leren
opvallen
gedurende
deze
zijn
opgetreden,
zijn w e e r g a
die
in
het
ons
luguber culminatiepunt
ren v a l t
slechts te
raden;
voor
de
anderen
betekent het: N o o i t meer A u s c h w i t z . witz van
nog
mogelijk
is,
of
en d e h e r i n n e r i n g
voldoende
is o m
een
de
aan
Ausch-
verschrikking
Auschwitz
dergelijke
niet
ramp,
een
d e r g e l i j k e v e r v a l v a n d e w e s t e r s e c u l t u u r en beschaving
te
voorkomen.
De
geschiedenis
l e e r t o n s e c h t e r d a t wij in s t a a t zijn h e t z e l f d e s o o r t f o u t e n in b e t r e k k e l i j k k o r t e tijd o p nieuw te m a k e n ,
al z a l d e v o r m
waarin
geschiedenis zich h e r h a a l t v a n keer tot
de
keer
verschillen. Dit houdt
een bewuste d a a d
„Nooit van
meer
Auschwitz"
o n s eist.
Wij
slachtoffer
worden
v a n de strijd o m h e t b e s t a a n en d e
hun
schuld
het
vooruit-
gang.
zullen
geen
niet
betekent
minder
belangrijk
kunnen
worden.
dat
deze
zijn
en
problemen
de
gevolgen
de
mens
zullen
niet
vinden.
erkennen, Het
een
voedingsbodem
betekent
dat
we
meer
nog
met
vrij Eich-
m a n n jr, z o a l s d a t o n l a n g s in d e d a g b l a d p e r s v e r m e l d w e r d juist is er een g e t r o u w e de
nazi-organisatie
opgebouwd
in
copie
West-Duitsland
en w e r k z a a m is.
Comité's
zitting
hebben,
de O o s t - E u r o p e s e
en
stierven,
ook
in
blok
dat
de
staten
com-
politieke
Communisten
in A u s c h w i t z ,
oorlog. D e p r o p a g a n d a ,
De Oost-West
verhouding, de koude
oorlog
de denazificatie
Nazi's
in
West-Duitsland
en
feit,
dat van
Oostenrijk
die m e t een A u s c h -
m e e r A u s c h w i t z " en dit g e l d t
communisten nisten.
Juist
Westerse de
evenzeer door
als
het
regeringen
de
afwezig
zal
blijven
Auschwitz
en
worden
met
zaak.
aan zich erger
er
nog
steeds
de
Westduitse
en
fascistische Oostenrijkse
tendenzen
in
samenleving
ringer moeten maken. W e behoren er v o o r te
a a n w e z i g zijn. E r h e e r s t d a a r n o g steeds een
z o r g e n , d a t e r geen g r o e p e n m e n s e n zijn, d i e
g e e s t d i e d e k i e m e n in z i c h b e r g t v o o r n i e u -
van
onze
Westeuro-
Benelux-parthebben in
monument.
D i t i n t e r n a t i o n a l e aspect, de coëxistentie, het g e z a m e n l i j k b e z i n n e n o p een t o e k o m s t in ook
voor
de
aan
onze
meer Auschwitz",
Nederlandse
eerste a a n g e w e z e n
is o m
samenleving
regering,
l e i d i n g en te
geven
de
behoort die
als
richting
het
richt-
s n o e r t e zijn, n o g a f g e z i e n v a n d e v e l e t i e n men.
schuldig
regeringen
waaronder
een b i j d r a g e v o o r h e t
duizenden
mede
van
—
dit k e n n e l i j k i n g e z i e n , h e t g e e n r e s u l t e e r d e
Westelijke
is,
aantal
de
niet-commu-
geïdentificeerd
communistische
z o t r e u r i g g e s t e l d is. E n als z o d a n i g zijn w i j , Geallieerden
aan
Wereld-
witz monument gemaakt zou kunnen worden
geest v a n „ N o o i t
v r i j k u n n e n b e w e g e n en, w a t n o g v e e l
ge-
andere
n e r s , F r a n k r i j k , I t a l i ë en N o o r w e g e n
interview
h e t feit d a t n o g z o v e l e n a z i - m i s d a d i g e r s
ontwikkelingsmogelijkheden
in h e t
nog z o vele (hoeveel?) n a z i - m i s d a d i g e r s
interna-
en
Auschwitz
zaak.
vinden
landen,
solidari-
rijkdom
treurige
kunnen
groot
de
d e v e r s c h i l l e n in
feit, d a t
Een
Een
als
t i o n a a l . W e zullen d a a r t o e
argument
pese
het
Tweede
teitsgedachte,
zowel
werken.
een
o o r l o g . E é n v a n d e z e k w e s t i e s is h e t feit d a t en als
de
ernst zullen moeten m a k e n m e t nationaal
daaropvolgen-
Wereld-
rondlopen
van
en b e r e c h t i n g
van
de
bewees
laten
zou
ten o n r e c h t e —
M e e r binnen ons gezichtsveld zitten we met
nu
veronachtzaamd
de
ideolo-
heeft
is „ N o o i t
het met
dat
evenals
de goede k a n t gedurende de T w e e d e
gieën die d e w a a r d e v a n d e z e l f d e n k e n d e en
maken,
regering,
streden
handelende mens, de gelijkgerechtigdheid
moeten
Alsof
Z e k e r , e r zijn c o m m u n i s t e n , die i n v l o e d h e b -
v o o r het
onmogelijk
men
te scheppen.
b e n in d e A u s c h w i t z C o m i t é ' s .
is m e d e v e r a n t w o o r d e l i j k
het
ge-
beslist. A l s o f
m u n t uit dit m o n u m e n t z o u d e n k u n n e n s l a a n .
van in, d a t
rege-
dat
witz
D i t alles h een p r o c e s v a n l a n g e r e a d e m , h e t -
M e n z a l z i c h a f v r a g e n o f een n i e u w
afwijzend
een p r e c e d e n t
munisten,
buiten wa-
kunnen
ligt, d a t e r c o m m u n i s t e n in d e d i v e r s e A u s c h -
aantal
vond.
termen
te geven. D e
zich
het
oor-
W a t d e b e t e k e n i s is v o o r h e n die d a a r
een
zij de w a a r h e i d v a n A u s c h w i t z n i e t o p Men
kampen, m a a r ze denken speciaal aan Auschd a a r zijn
geen
ook
Nederlandse
hiermede,
in
andere
w i t z , o m d a t t e c h n i e k , s y s t e m a t i e k en
De
h e e f t „in d e r g e l i j k e
deregering-Marijnen,
dierenrijk
niet k e n t . E r w a r e n o o k
steeds
Deze
l o g s j a r e n m e t een w r e e d h e i d en een d u i v e l s heid
echter
vallen"
was
gelukkig
een b i j d r a g e
de Q u a y —
heeft
particulieren
Nederlanders.
heeft
Comité
een p r e c e d e n t g e v o n d e n z o u k u n n e n w o r d e n .
l i e d e n d i e in d e g e w o n e m a a t s c h a p p i j n a u w e zouden
veel
ring — bang
h o e o p h e t e e r s t e g e z i c h t redelijk o r d e n t e l i j k e lijks
Auschwitz
bijgedragen,
aantal
vinden om
u i t r o e i i n g m e t z o v e e l s a t a n i s c h e lust k o n g e beuren.
steentje
overheid
WAT NU?
Auschwitz
mensen
een p e r f i d e
toegezegd,
groot
v a n een s c h u l d l o o s f a l e n . Maar
internationale
Nederlanders
die
daar
M o g e d e z e r e g e r i n g , die in z o v e e l
omkwa-
opzichten
v a n een a n d e r e m e n t a l i t e i t blijk g e e f t o p beslissing v a n
het
vorvorige
kabinet
de
terug-
komen. JOOP
KOOPMAN