tu
Natuurpunt De Haan
Nieuw natuurbeheerplan voor het duingebied van De Haan:
Overzichtskaart met het projectgebied en de reeds toegekende beschermingsniveaus.
Op het grondgebied van De Haan is nog steeds een aanzienlijk areaal aan kustduinen en duinbossen te vinden. Deze zijn te situeren binnen de ‘Duinen middenkust’, waar voor bepaalde deelgebieden een natuurrichtplan bestaat. Historisch worden ze beschouwd als ‘jonge duinen’, ontstaan vanaf de 11° eeuw door verstuiving. Door de eeuwen heen was er steeds begrazing met runderen en schapen. Later werd er volop beplant (met bomen) om de duinen te fixeren en zo verstuiving naar het achterliggende landbouwland te verhinderen. Op die manier werd de natuurlijke dynamiek grotendeels aan banden gelegd. De recente situatie van het duingebied is er vooral één van knelpunten. • Sterke versnippering. Het duingebied wordt in zijn volledige lengterichting doorsneden door verschillende wegen: een tramlijn en een bebouwde kom (De Haan). • Er is een zeer hoge recreatiedruk. Er is het mega-kusttoerisme met zijn campings en vakantieparken aan de rand van het gebied. Een groot deel van de duinen is ingenomen door golfterreinen. Een dicht net van wandelpaden, ruiterpaden en mountainbikepad zorgt voor immer aanwezige menselijke aanwezigheid. • Aanwezigheid van zeer veel exoten, die de inheemse vegetatie verdringen (vb rimpelroos, tamarisk, witte abeel). Belastende emissies (o.a. stikstofproblematiek), klimaatveranderingen (langdurige droogteperiodes) en in grote delen het ontbreken van een gepast natuurbeheer zorgen er voor dat de natuurwaarden sterk
onder druk staan en dat er veel typische soorten zijn verdwenen. Nochtans is dit gebied op het gewestplan in het verleden aangewezen als natuurgebied, maar vooral is het integraal door de Vlaamse overheid opgenomen in het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). En
"Veel typische soorten zijn verdwenen.” nog explicieter is het aangeduid als habitatrichtlijngebied voor Europa. Een hogere aanwijzing in het kader van natuur is er niet, zou je denken. Omdat de staat van instandhouding over grote delen negatief en niet meer habitatwaardig is, werd in 2019 door het Agentschap Natuur en Bos (ANB), de grootste eigenaar, het initiatief genomen een nieuw natuurbeheerplan op te maken voor het gedeelte duinen en duinbossen tussen de Vosseslag en Wenduine (exclusief de golfterreinen van de
KGCO). Het gaat over een totale oppervlakte van 270 ha. De opdracht werd gegeven aan het studiebureau SWECO, om een grondige voorbereidende inventarisatie van de natuurwaarden en voorstel van een natuurbeheerplan uit te voeren. Ter begeleiding werd een stuurgroep gevormd bestaande uit de verschillende eigenaars/ gebiedbeherende instanties (ANB, A/MdK, gemeentebestuur, INBO, Natuurpunt). De conservators van de Zandpanne en de Kijkuit zaten namens Natuurpunt mee aan tafel. De uitdaging was om een evenwicht te vinden tussen de noodzakelijke natuurontwikkeling/beheer en de recreatieve functie van het gebied. Eind 2021 werd dan het natuurbeheerplan goedgekeurd door de bevoegde Vlaams minister Zuhal DEMIR. De uitvoering ervan kan dus een aanvang nemen volgens een vastgelegde timing. In het plan zijn heel wat veelbelovende acties opgenomen. Op het vlak van natuurbeheer, hierna geven we enkele van de meest in het oog springende.
De Spille 2022-3
43
