tu
Natuurpunt Middenkust
Natuurpunt Middenkust: verdere voorstelling
Lentebeeld Paelsteelpanne
In de vorige De Spille kwam het ontstaan van Natuurpunt Middenkust aan bod. Vandaag willen we onze diverse reservaten belichten. Waar ze liggen, vind je op het kaartje pg. 54 van de vorige De Spille. We splitsen deze voorstelling in twee delen op en zakken daarvoor af van noord naar zuid. En avant … 1. D’Heye D’ Heye, ruim 48 ha, ligt op de grens van Bredene met De Haan. Het betreft één van de drie kalkarme duinterreinen (d’ Heye, Schuddebeurze, Cabourg) aan onze kust. Doorheen hun 1000-jarige geschiedenis zijn deze duinen door hemelwater en humusvorming ontkalkt, waardoor de flora een heidekarakter kreeg. Natuurpunt kreeg in 1994 eerst 12 ha, en later, in 1997, nogmaals 18 ha in beheer van eigenaar VMW (Vlaamse WaterMaatschappij). Toen VMW in 2006 stopte met de waterwinning in het gebied werd het beheer overgedragen aan ANB (Agentschap Natuur en Bos) die sindsdien ook nog buurgronden aankoopt. Natuurpunt had in d’ Heye al een traditie van oa wandelingen en blijft betrokken in de overlegorganen, bvb om te plaggen rond verpieterde struikheiperceeltjes, iets wat dikwijls goed uitpakte, maar soms ook niet. Brem breidde ook fors uit in die jaren, tot ze recent een punt bereikte waar ze wat ingeperkt moet worden. Brem als vlinderbloemige bindt in zijn wortels de vrije stikstof uit de lucht, waardoor de bodem te veel verrijkt. Het grasland met vooral schapengras, opgesmukt door oa bloeiende zandblauwtjes, heeft een open structuur, onderbroken door partijen struikhei, brem en bosjes (de zogenaamde “bosschages”). Deze gevarieerde structuur is een weldaad voor insecten. Onder de vlinders vliegen hier oa de soorten bruin blauwtje en kleine vuurvlinder in mooie aantallen. Ook de le-
vendbarende hagedis en de kamsalamander komen er voor. Door een volgehouden begrazingsbeheer blijven de graslanden in goede conditie wat merkbaar is aan het groeiend aantal soorten wasplaten (11 ondertussen) en satijnzwammen. ANB werkt ook aan de “ontsnippering” van het natuurgebied door het verwijderen van wegeninfrastructuur. 2. De Paelsteelpanne De Paelsteenpanne is een gebied van zowat 9 ha zeeduinen (Spanjaardduin) ter hoogte van ’t Bredens Kapelletje en tramhalte Bredene Renbaan. In tegenstelling tot d’ Heye betreft het hier jong duinzand dat nog vol schelpensnippers heel kalkrijk is. En kalkrijkdom, zo weten de kenners onder ons, staat borg voor een massa plantensoorten. Het reservaat is eigendom van het Vlaams Gewest (MDK), maar Natuurpunt beheert het al sinds 1991. Het gebied bestaat hoofdzakelijk uit duindoornstruweel, afgewisseld met mosduinen en enkele duingraslandjes. Tegen de zeereep is een depressie uitgestoven die elke winter onder water komt en laat dat nu net de definitie zijn van een duinpanne. De twee verlande poelen zijn recent ongenadig onder handen genomen, zodat er weer water te bespeuren valt en de duindoorn een flinke knauw kreeg. Duindoorn is erg lastig te beheersen, want het overwoekert waardevolle graslandjes, legt stikstof vast via zijn wortels en verrijkt dus de bo-
dem. We proberen dus duindoorn in te tomen, maar niet zonder rekening te houden met de levendbarende hagedis en de vele zangvogels die hier elk jaar broeden: sprinkhaanzanger, braamsluiper, grasmus, nachtegaal, kneu, roodborsttapuit … Ook het geelsprietdikkopje, veel zeldzamer dan het ook al achteruit gaande zwartsprietdikkopje, kleine parelmoervlinder, heivlinder, bruin- en icarusblauwtje vlinderen er op los, naast bijen, kevers en spinnen als zilveren fluitje, duinkegelbij, zuidelijke glazenmaker, zandtandklauw, bronzen dwergloper, duinkampoot, kust- en moswolfspin … Sinds we meer graslandjes vrijmaakten, profiteren ook orchideeënsoorten van de extra leefruimte. En planten als geelhartje, fraai en echt duizendguldenkruid, stijve en rode ogentroost met tussenin zomerbitterling, moeraszoutgras, zilte greppelrus, rond wintergroen, addertong, dwergzegge en dwergbloem. De 6 Galloway-koeien zijn een verhaal apart: ze werden er gezet in 2010 en we hebben er, alle paardenfluisteraars ten spijt, dik 5 jaar over gedaan om ze weer weg te vangen. Die beesten konden zich verstoppen als de besten. Ondertussen grazen er in de wintermaanden twee (trek)paarden. 3. ‘t Pompje In 2000 kochten we met Natuurpunt 8 ha in Bredene / Ettelgem. Het beheer wordt uitgeruild met ANB die ons in ruil het be-
De Spille 2021-2
55