ZONDAG 26 JUNI 2016
MIDZOMERFESTIVAL
LANDCOMMANDERIJ ALDEN BIESEN
VOOR CREATIE EN
BILZEN
MUZIKAAL ERFGOED
FA M I L I E
AV O N T U U R
HISTORISCH
VRIJE GELUIDEN
TUSSEN LEVEN EN DOOD
Beste bezoeker, luisteraar, lezer Bij de grote overgangsmomenten van het leven weerklinkt in zowat alle culturen muziek. Feestvreug de of diepe rouw, afscheid of ver welkoming, muziek hoort erbij als een verbindende kracht tussen mensen, als een voertuig voor de overgang van de ene levensfase naar de andere. Die kracht van muziek in overgangsrituelen staat centraal in de derde editie van Al baNova, op 26 juni in het luister rijke historische decor van de Landcommanderij Alden Biesen. Samen met Benjamin Glorieux, cellist en centrale festivalgast, werkten we een ambitieus pro gramma uit dat vooral inzoomt op de rol van muziek in de laatste le vensfase, in het aanschijn van de dood. Een thematiek die compo nisten van vroeger en nu tot hun meest beklijvende werken heeft geïnspireerd, met een scala van emoties die gaan van strijdvaar dige woede tot berustende aan vaarding, van wanhoop tot dank baarheid en verzoening.
Meer verzoenende emoties vinden we in het onalledaagse solopro gramma van Benjamin Glorieux (zie p. 2). Hij brengt een 19deeeuwse bewerking van Bachs be roemde chaconne voor viool naast de derde cellosuite van Benjamin Britten. Ook hier is de festivalthe matiek het bindmiddel: volgens een musicologische hypothese heeft Bach in zijn chaconne ko
Orpheus & Eurydice, C. G. Kratzenstein-Stub, 1806 © www.maicar.com
Muziek als verzet brengt Orpheus in herinnering die met zijn lier de onderwereld bedwong. Jan Van Elsacker en Rolf Lislevand (zie p. 4) laten horen hoe de Orpheus mythe een belangrijke inspiratie bron was voor Italiaanse compo nisten van de renaissance en de vroegbarok. Een ander voorbeeld van muzikaal verzet vinden we in het concert van Dialogos (zie p. 6) met een programma rond een oud-Kroatische versie van ‘Ju dith’, het oudtestamentische ver haal van de vrouw die haar stads genoten van de ondergang redde door de Assyrische belegeraar Ho lofernes met een list te verdoven en te onthoofden.
The Shuffle Season (zie p. 9), één van de ontdekkingen van Alba Nova 2015, opent het festival. Samen met een lokaal jeugdkoor brengt dit avontuurlijke trio mu ziek uit de Tongerse Schatkamer tot leven. Het afsluitende concert (zie p. 2) is opnieuw voor Benja min Glorieux, die deze keer in de huid van componist en arrangeur kruipt. Met de overbekende aria ‘When I’m laid in earth’ van Hen ry Purcell als inspiratiebron, zul len tientallen cellisten en amateur zangers participeren aan een creatie die niet alleen muzikaal, maar ook via dans, woord en vuur heden en verleden zal verbinden.
raalmotieven verwerkt die als een verborgen eerbetoon aan zijn eer ste overleden vrouw kunnen wor den geïnterpreteerd. Benjamin Britten verwerkt op zijn beurt in de derde beweging van zijn suite op vernuftige wijze een doden hymne uit de Russisch-Orthodoxe liturgie. Met Edding kwartet (zie p. 13), Ictus en Liesa van der Aa (zie p. 8) zorgt AlbaNova voor nog meer troostende balsem voor de ziel in zeer uiteenlopende mu ziek. Van Haydns ‘Die sieben letz ten Worte’ in een versie voor strijk kwartet, tot blues en Amerikaanse traditionals uit het Mississippi van begin 20ste eeuw in hedendaagse, experimentele arrangementen.
We nemen de festivalthematiek ook letterlijk in programma’s die als ‘laatste muziek’ of als muzikaal testament kunnen beschouwd worden. Thomas Bauer en Jos van Immerseel (zie p. 4) brengen de laatste liederen van Schubert, ge bundeld onder de titel ‘Schwanen gesang’. Veelzeggend is ook het laatste werk van de 20ste-eeuwse componist Luigi Nono (zie p. 12), een verstilde en ruimtelijke com positie voor tape en viool, met de poëtische titel ‘La lontananza nos talgica utopica futura’. De toe komst weerspiegeld in het verle den, een mooier beeld voor de thematiek en de missie van Alba Nova is nauwelijks denkbaar.
Net zoals in vorige edities staat AlbaNova niet alleen garant voor unieke historische concerten, maar ook voor een flinke brok mu zikaal avontuur. De Tiendschuur wordt andermaal een plek waar naar hartelust zal worden geïm proviseerd. Jazzpianist Rem brandt Frerichs (zie p. 14) en zijn trio en pianist Anthony Romaniuk (zie p. 14) improviseren op de mu zikale thema’s van de dag, afwis selend op een vroege pianoforte en een moderne Steinway. Leerlin gen uit het Deeltijds Kunstonder wijs krijgen een vrij podium waar bij ze worden uitgedaagd om met diezelfde thema’s aan de slag te gaan.
We zijn ervan overtuigd dat we met dit veelzijdige programma het eigenzinnige karakter van ons nog jonge festival alle eer aandoen. Meer dan ooit heeft AlbaNova aandacht voor beloftevolle mu ziekmakers en nieuwe ontwikke lingen. AlbaNova draagt niet voor niets een ‘nieuwe dageraad’ in haar naam. Eén van de oor spronkelijke ambities bij de lance ring van het festival twee jaar ge leden was om tijdens één van de langste dagen van het jaar muziek te laten weerklinken van zonsop gang tot zonsondergang. Dankzij een samenwerking met stichting Waerbeke en het project Listening between the Sounds zetten we een symbolische stap in de realisatie van die ambitie. Op zondag 19 juni, een week voor AlbaNova, zal onze festivalgast Benjamin Glo rieux een soloperformance houden bij zonsopgang aan het intussen wereldberoemde doorkijkkerkje van Gijs Van Vaerenbergh in Bor gloon. Een prelude op een festival dag, exact een week later, vol prachtige muzikale ontdekkingen die we graag met u delen.
Paul Craenen Directeur Musica, Impulscentrum voor Muziek
Lies Kerkhofs Directeur Landcommanderij Alden Biesen