Spis treści Wprowadzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Czemu służy przewodnik i jak z niego korzystać?. . 12
Jak korzystać z tego przewodnika? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Profilaktyczne wizyty u lekarza . . . . . . . . . . . . . . 15
Kiedy i w jakim celu zgłaszać się z dzieckiem do lekarza? . . . . . . Wybór lekarza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zadania lekarza pierwszego kontaktu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Harmonogram wizyt u lekarza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
i
15 16 16 18
Jak się przygotować przed porodem do opieki nad dzieckiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Proponowany harmonogram. . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Sugestie na I trymestr ciąży. . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Czy jeszcze w czasie ciąży powinnam wybrać położną środowiskową?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Czy powinnam znać przepisy prawne?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Sugestie na II trymestr ciąży. . . . . . . . . . . . . . . . 24
Czy powinnam się zapisać do szkoły rodzenia? . . . . . . . . . . . . . . 24 Kiedy i jak powinnam wybrać szpital położniczy?. . . . . . . . . . . . . 26 Jak powinien przebiegać okres bezpośrednio po porodzie?. . . . . 27
Sugestie na III trymestr ciąży. . . . . . . . . . . . . . . . 28
Kiedy powinnam się zapoznać z programem szczepień dla dzieci? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Kiedy powinniśmy zacząć kompletować wyprawkę dla dziecka?.29 Czy już w trakcie ciąży powinnam się przygotować do karmienia piersią?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Kiedy i jakie rzeczy należy przygotować do porodu?. . . . . . . . . . 32
Prawidłowy rozwój i podstawowe zasady pielęgnacji małego dziecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Rozwój fizyczny i psychoruchowy. . . . . . . . . . . . . 34
Czy rozwój ruchowy mojego dziecka przebiega prawidłowo? . . 34 Czy moje dziecko prawidłowo rośnie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kiedy niemowlę zaczyna rozpoznawać mamę i inne bliskie osoby oraz dostrzegać różne przedmioty? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Co mogę zrobić, aby moje dziecko rozwijało się prawidłowo?. . 41
Słuch oraz rozwój mowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Kiedy moje dziecko zaczyna słyszeć? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Kiedy moje dziecko zacznie mówić?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Żółtaczka noworodków. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Co to jest żółtaczka? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Co to jest żółtaczka fizjologiczna noworodków? . . . . . . . . . . . . . Jak zapobiegać nasilonej żółtaczce noworodków? . . . . . . . . . . . . Co to jest żółtaczka spowodowana pokarmem kobiecym?. . . . . Czy żółtaczka może być niebezpieczna?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jak się leczy żółtaczkę?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
49 49 51 51 52 52
O pieluszkach i wszystkim, co w nie wsiąka. . . . . 53
Jak często małe dziecko oddaje mocz? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Jak często małe dziecko oddaje stolec?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Jakie pieluszki wybrać dla mojego dziecka?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Pielęgnacja skóry, kąpiele i ogólna higiena. . . . . . 56
Jak prawidłowo myć i kąpać dziecko w pierwszych 2 latach życia?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 W jaki sposób należy pielęgnować skórę okolicy pieluszkowej? . 59 Jakie preparaty stosować do pielęgnacji skóry niemowlęcia i małego dziecka? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 W jaki sposób pielęgnować paznokcie dziecka?. . . . . . . . . . . . . . 62 Jakie są najczęstsze błędy w pielęgnacji skóry dziecka?. . . . . . . . 62 Kiedy się zgłosić do lekarza? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Jak pielęgnować pępek noworodka?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Jak dbać o higienę uszu i nosa dziecka?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Ubranie i temperatura otoczenia. . . . . . . . . . . . . 66
5