Niewydolność układu krążenia
wstrząs, płynoterapia, dostęp donaczyniowy
Wstrząs
Stan niewydolności krążenia, w którym przepływ krwi i dostarczanie składników odżywczych jest niewystarczające w stosunku do zapotrzebowania metabolicznego
Nieadekwatna perfuzja tkankowa.
Wstrząs
☺ ☹ ☹
Wstrząs
Niewystarczająca ilość substratów odżywczych, takich jak tlen, czy glukoza oraz brak możliwości usuwania metabolitów przemiany materii prowadzi do uruchomienia beztlenowego szlaku metabolicznego, gromadzenie kwasu mlekowego i w konsekwencji uszkodzenie komórek.
Wstrząs Skompensowany
Zdekompensowany
OBJAWY SŁABEJ PERFUZJI NARZĄDÓW:
Skompensowana niewydolność krążenia
MÓZG:
❑ Pobudzenie, trudne do uspokojenia
Senność, letarg
❑ Spadek interakcji z otoczeniem
Słaba reakcja na ból
NERKI:
Spadek diurezy
SERCE i PŁUCA
Tachykardia
Tachypnoe
Prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi!
❑
❑
❑
❑
❑
❑
OBJAWY DEKOMPENSACJI
MÓZG:
Zdekompensowana niewydolność krążenia
• Niepokój, spadek napięcia mięśniowego, spadek interakcji z otoczeniem
• Zaburzenia przytomności / świadomości – śpiączka
SERCE i PŁUCA:
• Spadek ciśnienia – późno objaw! świadczy o pełnej dekompensacji
• Tachykardia → Bradykardia
Jaki to wstrząs?
Rodzaje wstrząsów • Z utraty składników krwi • Z utraty krwi pełnej Hipowolemiczny • Septyczny • Anafilaktyczny • Neurogenny Dystrybucyjny Kardiogenny Obturacyjny Dysocjacyjny
Wstrząs hipowolemiczny Utrata dużej objętości płynów z przestrzeni wewnątrznaczyniowej Biegunka z odwonieniem Obfite wymioty Krwotok – utrata krwi pełnej Oparzenie > 10% pow. ciała Cukrzycowa kwasica ketonowa Najczęstszy rodzaj wstrząsu u dzieci
Wstrząs dystrybucyjny
Wstrząs septyczny i anafilaktyczny charakteryzują się rozszerzeniem łożyska naczyniowego i jednoczesnym zwiększeniem ich przepuszczalnością –ucieczka płynów do przestrzeni poza naczyniowe.
Wstrząs neurogenny związany jest z utrata napięcia mięśniówki naczyń krwionośnych (przerwania przewodnictwa nerwowego), co uniemożliwia wzrost ciśnienia krwi niezależnie od objętości podanych płynów.
Wstrząs dystrybucyjny
Ze względu na znaczne ryzyko wystąpienia skutków przewodnienia, wskazane może być ostrożna podaż leków inotropowych celem zwiększenia napięcia mięśniowego naczyń.
Wstrząs kardiogenny
Niewydolność krążenia w wstrząsie kardiogennym jest wynikiem dysfukcji mięśnia sercowego jako pompy, która powstaje w wyniku upośledzenia kurczliwości mięśnia sercowego.
• Zapalenie mięśnia sercowego
• Niedokrwienie, OZW
Zaburzenia rytmu serca
• Kardiomiopatia
•
Wstrząs obturacyjny
To rodzaj wstrząsu, którego patomechanizm polega na zaburzeniach dopływu do i odpływu z mięśnia sercowego.
• ↓ objętość napełniania komór
• ↓ zmniejszona objętość wyrzutowa
• Tamponada worka osierdziowego
• Odma prężna
• Masywna zatorowość płucna
Wstrząs dysocjacyjny
Powstaje w momencie kiedy krew (hemoglobina) jako nośnik tlenu transportuję niewystarczającą ilość tego pierwiastka, co powoduje uruchomienie szlaku metabolizmu
beztlenowego.
• Zatrucia, np. CO
• Niedokrwistość ciężka
Leczenie
Wstrząs
A –Drogi oddechowe • Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych BOddychanie • Odpowiednie utlenowanie i wentylacja • Tlenoterapia • Monitorowanie saturacji C –Krążenie • Płynoterapia • Elektroterapia • Leki inotropowe D –Neurologia • Ocena i monitorowanie stanu świadomości • Kontrola glikemii E –ekspozycja • Badanie palpacyjne • Oglądanie • Badania obrazowe • Badania laboratoryjne
Płynoterapia
Sposób prowadzenia płynoterapii zależy od rodzaju wstrząsu, dlatego szczególną uwagę należy zwrócić na wczesne rozpoznanie typu wstrząsu.
Np. we wstrząsie kardiogennym konieczne może być ograniczenie objętości przetaczanych płynów – przyczyną jest niewydolność serca jako pompy.
W niektórych typach wstrząsu konieczne może okazać się podawanie leków wazoaktywnych i/lub inotropowych.
Podczas prowadzenia płynoterapii należy skrupulatnie monitorować objawy przewodnienia.
Izotoniczne krystaloidy
Resuscytacja płynowa
W bolusach 10ml/kg m.c. (max 500ml na bolus)
lub i.o.
i.v.
Ocena stanu dziecka po każdym bolusie płynowym
Resuscytacja płynowa
• W pierwszych godzinach wstrząsu septycznego potrzebne mogą być wielokrotne bolusy płynowe –nawet do 60 ml/kg m.c. • Należy na wczesnym etapie rozważyć leki wazoaktywne.
Resuscytacja płynowa
W przypadku krwotocznego wstrząsu hipowolemicznego należy ograniczyć się do maksymalnie dwóch bolusów płynowych.
•
• Rozważ wczesne włączenie preparatów krwiopochodnych. • Podaj TXA 15 – 20 mg/kg (max. 1g).
Dostęp naczyniowy
Dostęp naczyniowy
• Zapewnienie dostępu naczyniowego może okazać się kluczową interwencją u pacjenta z rozwijającym się wstrząsem.
• Dostęp donaczyniowy można uzyskać za pomocą kaniuli dożylnej lub wkłucia doszpikowego.
Dostęp doszpikowy
• Dostęp I.O. jest alternatywnym (dla i.v.) dostępem w stanach zagrożenia życia, w sytuacji gdy nie udało się uzyskać obwodowego wkłucia dożylnego – maksymalnie 2 próby / 5 minut.
• Dostęp I.O. może być dostępem w wyboru gdy ocenia się, że uzyskanie dostępu I.V. będzie zbyt trudne, w przypadku zatrzymania krążenia oraz w zdekompensowanej niewydolności krążenia.
Część bliższa kości piszczelowej: przednio-przyśrodkowa powierzchnia kości piszczelowej 2-3 cm poniżej dolnego brzegu rzepki (przyśrodkowo od guzowatości)
Miejsca założenia dostępu I.O.
Część dalsza kości udowej: 1 cm powyżej górnego brzegu rzepki i 1-2 cm przyśrodkowo od linii pośrodkowej.
Część dalsza kości piszczelowej: 3 cm powyżej kostki przyśrodkowej.
Część bliższa kości ramiennej: przednio-boczna powierzchnia guzka większego kości ramiennej.
Dziękuję za uwagę
Niewydolność układu krążenia