Xuncos nº 32 Curso 2021-2022

Page 1


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

XUNCOS Revista trilingüe do I.E.S. A Xunqueira I Número 32 Ano XL Curso 2021-2022 Dep. Legal .– PO 505-2010

I.E.S. A XUNQUEIRA I Rua Alexandre Bóveda 36005 Pontevedra Teléfono: 886159721 Fax: 886159732 http://www.iesxunqueira1.com ies.xunqueira.1@edu.xunta.es Composición e maquetación: José M. Ramos González Colaboracións: Alumnado e profesorado do IES A Xunqueira I. Revisión textos en galego: Manuel Reboredo Tajes Revisión textos en castelán: José M. Ramos González Portada: Margarita Filgueira Couto (2ºD Bac) Contraportada: Carlota Solé Pérez (2ºD Bac)

Imprime: Teucrograf

Codigo QR

espois de dous anos sen editar a revista Xuncos por mor da pandemia do COVID 19, retomamos a tarefa coa ilusión de sempre para tratar de reflectir todas aquelas actividades e eventos que xalonaron a nosa estadía no centro durante o presente curso. No curso 2019-2020, un pouco antes de declararse a pandemia, o equipo directivo, dirixido por Carmina Aguado Madrigal, decidiu o cambio de logo do centro. A nosa ra cumpliu dabondo e estaba cansa de posar. Deste xeito, e crendo que este simpático anfibio resultaba ser un pouco infantil para un centro de secundaria, optouse polo escudo en tonalidade dourada, que no seu deseño contén un X de Xunqueira e un xunco. Un logotipo un pouco máis formal. Esperamos que o devandito logo acade unha longa vida e represente dignamente ao noso centro. Un cambio substancial resultou ser a chegada ao centro dun novo director en substitución de Carmina Aguado que cesou no cargo por unha merecida xubilación e tras unha labor encomiable durante tres anos, nos que levou o temón do Instituto con mestría e unha profesionalidade encomiable. O elixido para o cargo, que terá que asumir os vindeiros catro anos, é Enrique Rey, profesor de Educación Física. Cesa tamén no cargo a profesora de Historia Mercedes Mora, que deixou a Xefatura de Estudos para entregala ao profesor de Educación Física Carlos Novo. Este curso, o profesor Venancio Piñeiro foise por un ano, para volver no curso 22-23, destinado ao Instituto Español de Bogotá (Colombia). Tamén marchou Marily Pierres, profesora de Física e Química, con destino definitivo no Principado de Andorra. Aparte de Carmina Aguado, xubiláronse Ana Fontenla, Rafael Piay, Joaquín Castro, Mar Martín, Mar Rúa e Ramona Neira. Foron nomeados novos catedráticos: Carlota Penelas e Elena Pazos de Francés, Sonia Soto de Filosofía, Joaquín Morales de Debuxo, Manuel Reboredo de Historia e José M. Ramos de Matemáticas e secretario do centro. Por último, informar dunha boa nova, tal e como é o retorno do profesor de Educación Física e exdirector do centro, Luís Rascado, que vén dun periplo profesional en Sao Paulo (Brasil) Tanto aos que se foron como os que voltan, desexámoslle o mellor na súas novas andainas profesionais e persoais. A REDACCIÓN

Editorial: Cambios..................................................................................................... 2 Coro IES A Xunqueira I ............................................................................................ 3 Nueva aula de música .............................................................................................. 4 Emilia Pardo Bazán .................................................................................................. 5 Centenario de la muerte de Emilia Pardo Bazán ...................................................... 6 Día Internacional para a eliminación da violencia contra a muller ............................ 7 ―O apalpador‖ o como surgen los mitos .................................................................... 8 Exposicións do alumnado de Bacharelato artístico .................................................. 9 Lecturas recomendadas ......................................................................................... 11 Walking around EDUGAL. English Theatre: The Amazing Robin Hood ................. 12 Dous libros. Miscelánea de novas .......................................................................... 13 EDUGAL. 14 de marzo. Día de pi ........................................................................... 14 Opinión: 24 febrero 2022. Estalla la guerra en Ucrania .......................................... 15 Letrilla ligera para un día de primavera .................................................................. 17 Biblioteca nova en tres espazos. Principal. ............................................................ 18 Biblioteca nova en tres espazos. Parnasillo - Terraza ........................................... 19 Estudaron no IES A Xunqueira I ............................................................................. 20 Andorra. Visita á policía local.................................................................................. 21 Outras saídas: Ver animais e plantas ..................................................................... 22 Concurso carteis de Entroido e tarxetas de Nadal.................................................. 23 ―Ben veñas maio‖ Premios Banda deseñada. Magosto no Instituto ...................... 24 Banda deseñada: Medo e amor pola lingua .......................................................... 25 Normalización lingüística: Unha chea de actividades ............................................. 29 Concurso de microrrelatos. III Xogos Florais .......................................................... 32 Poesía. Gañadores III Xogos Florais ...................................................................... 33 Poesía. Gañadores ―Ben Veñas Maio‖ ................................................................... 34 Pasatempos. Concurso .......................................................................................... 35

2


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

o ha vuelto a hacer. El Coro del IES A Xunqueira I de Pontevedra, dirigido por la profesora Luisa Sánchez, ha conseguido el tercer puesto en la edición número 26 del Certamen Internacional juvenil de Habaneras de Torrevieja, un referente dentro del panorama coral, celebrado el pasado sábado en esta localidad alicantina y que es uno de los concursos corales más prestigiosos del panorama mundial. Aplazado hasta en dos ocasiones por la pandemia contó con coros de Madrid, Valencia y Galicia, seleccionados entre varias decenas de aspirantes. La formación pontevedresa interpretó la obra obligada titulada ¿Qué es una habanera? con letra y música de Ricardo Lafuente Aguado; dos habaneras de libre elección (El abanico, canción popular con arreglo de Manuel Martínez Guirao, y Plegaria, con texto de Jesús Martínez Fernández y música del compositor vasco Javier Busto). Esta última fue compuesta durante el inicio del confinamiento por la pandemia y se la dedicó al coro pontevedrés. Como obra de polifonía libre interpretaron Terra Maina, sobre un poema en gallego de Albino Núñez y música de Josu Elberdín, con ritmo de muiñeira y acompañamiento de gaita y pandereta. Sus versos son un homenaje a la dulzura del paisaje y la lengua gallega. Finalmente ganó el coro Voces para Convivencia de Cienpozuelos (Madrid) y quedó segundo el Coro Encanto de Griñón. A Xunqueira I compartió la tercera plaza con el coro Virelai ex aequo. La próxima cita importante de la agrupación coral pontevedresa será en marzo, en el Certamen de Habaneras y Canción Marinera de Candás (Asturias) y dese aquí auguro ya un estupendo resultado porque, la verdad, cantan como los ángeles.

Inauguración Salón Libro Infantil e Xuvenil

Concurso Internacional de Habaneras. Torrevieja. Alicante

Coros por la paz

Clara Aldán Diario de Pontevedra 15 de noviembre 2021

3

6 de noviembre. Concurso Internacional Juvenil de Habaneras y Polifonía de Torrevieja. Tercer Premio 13 de Noviembre: Actuación para la asociación Anedia por el día mundial de la Diabetes. 19 de diciembre. Participación en el concierto de Carlos Nuñez, A irmandade das estrelas, en el Auditorio de Pontevedra Concierto de Navidad junto con Voces Brancas da Xunqueira y Vinderel en el Liceo Casino de Pontevedra 12 de marzo: participación en el concierto de inauguración del Salón del libro infantil y juvenil de Pontevedra Concurso de Habaneras y Canción Marinera de Candás, Asturias. Segundo premio. 28 de marzo: Coros por la paz. Congregación de corales en la Herrería pidiendo el fin de la guerra en Ucrania Abril: OURENCANTO: certamen de coros infantiles y juveniles de Ourense.


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

ste curso 2021/22 estrenamos aula de Música en el IES A Xunqueira I. No es un aula normal, tiene las dimensiones correctas que deberían ofrecer todos los centros de enseñanza. Es grande y luminosa y nos permite impartir la asignatura de música como debe ser. Este aula responde a la necesidad de un espacio amplio que requiere la enseñanza musical, debido a los grupos muy numerosos, la utilización de instrumentos y las variadas actividades corales y psicomotrices que impartimos durante todo el curso. Originalmente esta aula estaba dedicada a la Biblioteca pero tenía más sentido organizar y aprovechar mejor los espacios. Esta ha sido también una de las mejoras que se están haciendo en el instituto. Se ha creado una gran zona de lectura, estudio y descanso en el piso inferior, unida al patio semicubierto que comunica por un lado, con el precioso helecho que da paso a la cafetería y por el otro, con el Parnasillo y Salón de Actos. Ahora la zona de música comprende dos aulas de tamaños diferentes, una frente a otra, que se complementan para organizar los grupos y que facilita la oferta educativa del Bachillerato de Música. El aula nueva es más grande y nos permite trabajar tanto la teoría como la práctica de las actividades de enseñanza musical. Tiene una dotación completa de instrumentos Orff, dos teclados, una batería, una marimba, varias guitarras y un bajo. Podemos proyectar con una pantalla de gran tamaño y con mejor calidad de audio. Es una espacio versátil para ensayos del coro con sillas que se redistribuyen fácilmente y una ventilación correcta para cumplir con todos los protocolos que afectan a la música. Hemos mejorado mucho y podemos presumir de ser uno de los pocos centros escolares que tiene unos espacios adecuados y especializados, pensados para una gran calidad de enseñanza. Pero aún nos queda mucho por mejorar, queremos estar entre los mejores siempre y aún podemos hacer algunas mejoras como la insonorización del aula o la oferta completa de un Bachillerato Musical LOMLOE para el próximo curso.

Ana Iriso Delicado 4


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Por José M. Ramos ujer extemporánea, educada al albur de una sociedad patriarcal en la que la mujer era casi considerada tan solo como parte del ajuar doméstico. En una época cuyas convenciones sociales eran tan rígidas, que cualquier transgresión, por mínima que fuese, suponía una condena de por vida, un sambenito, un estigma que la mujer debería llevar con vergüenza para solaz de un populacho hipócrita e inquisitorial alienado por la ignorancia y la incultura. Por otra parte, las voces autorizadas, los intelectuales de más renombre ya no solo en España sino en Europa, los filósofos de cabecera, forjadores de opinión, los influencers de la época, como Schopenhauer, Nietzsche, Leopardi… etc, padecían de una misoginia feroz. Contra este poderoso ejército tuvo que luchar Emilia Pardo Bazán con tan solo su coraje de mujer heroína y sobre todo su tenaz trabajo literario del que nos ha dejado un inmenso legado, siempre enarbolando la bandera del feminismo en territorio inhóspito y casi siempre hostil. Por otra parte, es de justicia añadir que de cierta ventaja gozó doña Emilia al formar parte de una familia aristocrática, respetada y pudiente que siempre la apoyó. Pudo disfrutar de un bulo especial y gozar de cierta condescendencia con respecto a sus acciones más heterodoxas, impropias de una mujer de quien se espera una actitud sumisa, cándida y femenil en el sentido más sexista de la palabra y de la que carecía nuestra protagonista. Con todo, fue tildada con todos los adjetivos más hirientes y acerbos que una mujer puede recibir por parte de sus contemporáneos más críticos. Sin embargo, no se arredró, y con un aspecto físico imponente y un carácter y fuerza de voluntad inalterables, se mantuvo firme en sus convicciones hasta el final. De todos los poetas y literatos surgidos en la segunda mitad del siglo XIX en Galicia, que fueron muchos y muy buenos, fue la de menor vocación regionalista. Toda su obra está escrita en castellano, sin duda debido al hecho de ser Madrid donde se desarrolló profesionalmente, tanto dedicada a la novela como a la crítica literaria. Y pese a que la mayoría de sus cuentos y novelas transcurren en Galicia, tan solo hace uso del gallego para ponerlo esporádicamente en boca de algún personaje de aldea, como un indicativo de su baja condición social. En su obra parece manifestar cierto desdén hacia el mundo rural, describiendo su embrutecimiento, su apego a las supersticiones y sobre todo dando un especial protagonismo a la miseria sobre la que se gestan sus historias rurales. Tuvo sus diferencias con Rosalía de Castro y con Curros Enríquez a quienes tildaba de ―choromiqueiros‖ y acusaba de propiciar una imagen caricaturizada del gallego de cara al resto de España, Sus cuentos, en efecto, tienen un tinte claramente naturalista, siguiendo la estela de los autores franceses de la época, tan admirados por unos y denostados por otros. El naturalismo, como movimiento literario liderado por Emile Zola representaba el mundo bajo su aspecto más cruel, metiendo el dedo en la llaga y hurgando en ella para intensificar el dolor. En sus numerosos cuentos nos muestra la

miseria del campo gallego, la ignorancia de sus gentes actuando bajo el yugo de múltiples supersticiones donde se mezcla un paganismo ancestral con una liturgia católica mal entendida: la santa compaña, el bautizo en el puente, la sanación con los untos de una virgen... La violencia se expone en todas sus vertientes, los crímenes, los robos y, por supuesto, la violencia gratuita contra las mujeres en el seno del hogar. Los verdugos siempre son los hombres: el padre en Las medias rojas, el novio en La puñalada, o el marido en El indulto. La mujer es víctima inocente de un proceder zafio motivado por un sentido de posesión en El indulto, de honor ultrajado en Las medias rojas, de celos en La puñalada. En sus cuentos es testigo de primera mano de los padecimientos sufridos por las mujeres, de puertas adentro, a manos del hombre. Emilia Pardo Bazán se encuentra entre los precursores en denunciar una

Caricatura subrayando el feminismo de dña Emilia Fuente: LaCerca.com

situación a la que la Justicia hacía oídos sordos y la sociedad de la época consideraba que no debía salir de la intimidad de las cuatro paredes del hogar. Hoy celebramos el centenario de su fallecimiento y creemos más que merecido este homenaje por todo lo que esta mujer representó en su día. Y no solo las mujeres deben sentirse orgullosas de esta emprendedora, por toda una vida dedicada a prestigiar y defender su condición femenina, pese a las múltiples contrariedades con las que se encontró. También los hombres que la admiramos somos legión. Su vinculación con Pontevedra fue intensa. Conocía la ciudad y tenía amigos que la agasajaban en cada visita. Doña Emilia amaba Pontevedra a la que calificaba de jardín de Galicia, de ciudad risueña y encantadora. Nuestra ciudad fue marco ambiental para varios de sus cuentos y de sus novelas La Prueba y La Cristiana. Así pues, desde su querida Pontevedra, nuestra más grande admiración hacia su persona y que nuestros estudiantes de hoy, que serán los padres y madres de las generaciones del futuro, no se olviden de esta escritora que aportó, no un grano de arena, sino una sólida roca para que la mujer disfrute hoy de los derechos que a sus abuelas se les tenían vedados.

5


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

su fallecimiento, para ser reconocida hoy en día como una de las grandes figuras de la literatura hispana. Tras la lectura de los cuentos por parte de varios alumnos presentes, cerró el acto la subdelegada del Gobierno, Maica Larriba, quién puso de relieve la labor que todavía queda por hacer para erradicar la lacra de la violencia contra la mujer y concienciar a las nuevas generaciones para fomentar la igualdad entre sexos para vivir en una sociedad más libre y más justa. Tras agradecer a los presentes su asistencia, Maica Larriba también subrayó en varias ocasiones el cariño y vinculación que tiene con nuestro Instituto al haber sido directora y profesora del mismo durante muchos años. Tras unas fotos de grupo y un agradable paseo desde la plaza de España hasta el Instituto, y con la climatología acompañando, disfrutamos de una bonita actividad cultural en un soleado día de otoño.

n el año 2021 se conmemoró el centenario del fallecimiento de la escritora gallega Emilia Pardo Bazán (1851-1921). Con motivo de este acontecemento, se realizaron dos eventos de los que el centro fue partícipe. El primero de ellos fue una pequeña conferencia del profesor José M. Ramos a un grupo de alumnos del bachillerato de Artes, en el que hizo una semblanza de la autora de Los Pazos de Ulloa. El objetivo de la charla era familiarizar al alumnado con el personaje a fin de realizar un mural o pancarta sobre esta figura emblemática del feminismo y la literatura del entresiglos. El resultado fue el cartel que reproducimos en estas páginas y cuyo autor fue el alumno Luís Blanco. A la vista del resultado final, puede colegirse que la intervención del profesor Ramos resulto del todo exitosa. Otro evento fue la asistencia a la Subdelegación del Gobierno del grupo de 1º E de Bachillerato de Artes que, invitados por la subdelegada Maica Larriba, leyeron los cuentos Las medias rojas y El indulto, donde se pone de manifiesto la pericia de Doña Emilia en el género literario del cuento; ambos relatos denuncian la violencia doméstica que padecen las mujeres. El grupo estuvo acompañado por los profesores Carla Blanco Ballón, José Manuel Ramos y el director Enrique Rey. Asistieron también los inspectores de Educación, D. José María Alén y Dña. Angeles Aramburu en representación de las autoridades educativas. El acto resultó muy emotivo, llenándose el Salón de Actos de la Subdelegación, llamando especial atención el cartel de Luís Blanco, expuesto en el salón, que fue muy aclamado recibiendo su autor calurosas felicitaciones de los organizadores. Sobre la autora homenajeada, una profesora de la Universidad de Vigo pronunció una amena y brillante conferencia. En su alocución destacó la importancia de Emilia Pardo Bazán dentro de la literatura española, y como su condición de mujer le granjeó no pocos enemigos entre sus colegas masculinos, muchos de los cuales eran claramente inferiores en cuanto a talento, inteligencia y capacidad de trabajo. Fue necesario que transcurriese casi un siglo desde

Cartel de Luís Blanco, sobre una idea de Sonia Abelleira, Noel Castro, Manuel Meirás y Carolina Pesqueira.

6


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

No Día Internacional para a Eliminación da Violencia contra a Muller fixéronse dentro e fóra da Biblioxún os seguinte eventos, fixádevos: IDENTIDADE. A NORMALIDADE DO NON COMÚN:

O autor da obra teatral Identidade, Nee Barros, veu falar sobre cuestións relacionadas coa identidade de xénero, e definíu moi claramente a diferenza entre conceptos como "sexo biolóxico", "xénero asignado", "identidade de xénero", "expresión de xénero" e "orientación sexual". Como sabedes, esta obra lese no Club de Lectura "A esmorga", dentro do novo grupo creado este ano sobre "Feminismos e LGTBI".

O mesmo día 25, fixemos o acto simbólico de plantar unha árbore, neste caso unha oliveira, no patio do noso centro. Axudaron nesta actividade un grupo de alumnos, alumnas e profesoras. O alumnado leu, ademais, unha serie de recomendacións para axudar a previr as violencias machistas entre os adolescentes. Foi moi emotivo! A choiva parou naquel momento para escoitar estas palabras e para lembrar ás 37 vítimas da violencia este ano en España... Por favor, nin unha máis!

O MEU DONO Dábame de comer. Comproume unha correa moi firme. Ás veces deixábame a liberfade de subir ao sofá. Cando facía algo que non lle gustaba, rifábame. Tratábame como unha cadela ata o punto de que ás veces eu mesma esquecía que era unha muller. Sofía Abad Soliño 2ºC ESO NON QUERO TER MEDO POLA RÚA. Era un día de Entroido, de camiño a casa, sós, na escuridade da noite, escoitei uns pasos tras de mín. Eran varias persoas disfrazadas que me seguían. Empecei a poñerme nerviosa e púxenme a berrar pedindo axuda. Ningúen, dos que me escoitaron, acudiron na miña axuda, sufrín insultos e intentaron botar man de min, pero logrei escapar. Fun á policía e puxen unha denuncia. Pasados uns días, fun chamada por un xuíz para declarar. Ó escoitarme, díxome que ninguén me mandaba ir soa pola rúa de noite, con saia corta e escote. Sinto vergoña e medo.

Una flor. Una margarita a la que un paseante decidió arrancar sus pétalos ¿Será mi culpa? Las caricias. Los besos. Los te quiero. Ahora son golpes, patadas, insultos. Solo me queda esperar a que llegue el fin. No te vistas así. Llevas mucho escote. Esa falda es muy corta. Golpes, patadas, insultos. Una noria de sufrimiento. Las tres de la mañana y llegas con unas copas de más… Ahora nos toca a nosotras. Ser el grito de las que no tienen voz. Ser el violeta de lo que en negro convertimos. Adela Vilas López 2º E BACH.

Lucía Pazos Argibay 2º B ESO 7


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

José M. Ramos

s un error frecuente creer que detrás de un mito siempre hay un hecho histórico que lo justifica. Muchos mitos,– me atrevería a decir que una gran mayoría–, son meras invenciones en las que subyacen intereses espurios de distinta naturaleza, a saber políticos, religiosos etc…, pero siempre dirigidos a un colectivo crédulo. Los nacionalismos suelen basar su ideología en mitos ad hoc de índole supremacista y racista. La Biblia, por ejemplo –sobre todo el Antiguo Testamento - está repleto de mitos de contenido religioso. En España surgen los nacionalismos periféricos en el siglo XIX siguiendo la estela de los movimientos nacionalistas europeos. En particular, Galicia, no será una excepción, debido sobre todo a su aislamiento geográfico, su lengua propia y sobre todo como reacción a la fuerza gravitatoria, a veces asfixiante, que ejercía el poder centralizado por las monarquías absolutas al principio, así como las políticas centralistas de los distintos regímenes que le sucedieron. Pero si bien catalanes y vascos protagonizaron un nacionalismo más racial y en ocasiones violento, en Galicia se sofocaron aquellos grupúsculos que pretendían alzarse en armas de forma que se acabó adoptando un nacionalismo cultural. No se combatía en el campo de batalla, sino que serían los escritores, periodistas, pintores… artistas en general, quienes, armados con su lengua vernácula, lucharían por darle al pueblo un referente patrio del que lograsen sentirse parte, cuando el olvido y el abandono por parte del poder central se hacía cada vez más patente. Y como en todo nacionalismo era necesario crear héroes, personajes portadores de aquellos valores que definían la idiosincrasia del gallego. En definitiva, la creación de mitos. Es en pleno siglo XIX cuando la intelectualidad pontevedresa se saca de la chistera a Teucro, héroe de la guerra de Troya que supuestamente funda Pontevedra, cuando es sabido que Pontevedra ya era un núcleo poblacional durante la dominación romana. Otros mito más lúdico es el personaje carnavalesco del rey Urco que viene de allende los mares a recalar con sus huestes en Pontevedra, personaje creado por el poeta y periodista Andrés Muruais a finales del siglo XIX. Y así, podríamos citar por toda Galicia toda una serie de personajes inventados para dar lustre y fuelle a una historia que seguramente en realidad resultó más prosaica y menos épica. Uno de estos mitos es O apalpador que pretende ser una especie de émulo gallego de

Papa Noel, o la versión bondadosa del Hombre del Saco. Vive en el bosque, generalmente en la sierra del Caurel, y es el antagonista del Sacauntos, asesino de niños a los que destripa. O Apalpador es un venerable anciano pelirrojo con aspecto de mendigo que se dedica a hacer carbón vegetal, fuma en pipa, porta un saco que contiene castañas y su cometido consiste en acudir el día último del año a palpar –de ahí su nombre--los vientres infantiles para comprobar si pasan hambre, en cuyo caso les deja unas castañas para aliviar su gazuza. Otra característica del mito es su evidente paganismo, ajeno a cualquier connotación religiosa. Así, por ejemplo, la fiesta de Samain es la versión pagana del Día de Difuntos o el Hallowen anglosajón. En el caso que nos ocupa, O Apalpador actúa el 31 de diciembre, a diferencia de Papá Noel o los Reyes Magos que tienen otras fechas predeterminadas en el calendario. Se buscan elementos precristianos y se toma una escenografía propia de épocas remotas. O Apalpador vive en el bosque, referente céltico por excelencia donde los druidas adoraban todo lo relacionado con ese entorno lleno de misterios –la Santa Compaña es otro mito gallego que solo puede ser observado en el bosque. A diferencia de otros mitos más consolidados, O Apalpador surge como una figura mítica de reciente creación, ya que la primera referencia escrita data del año 1965, cuando aparece mencionado en el libro del antropólogo Jesús Taboada Chivite, La Navidad gallega y su ritualidad. De inmediato los nacionalistas se apropiaron del personaje modelándolo a gusto del consumidor, publicándose cuentos para niños donde O Apalpador es el principal protagonista. Un mito más que está de actualidad y probablemente pase a formar parte de nuestro bagaje cultural aunque su creación haya sido absolutamente artificial.

Dibujo gentileza del blog Golfiño Xestión de Ocio

8


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Exposición feita polo alumnado da materia ―Técnicas de Expresión Gráfico-Plástica‖ de 2º Bacharelato de Artes, dirixido pola profesora Blanca Barrio, con motivo do Dia para a eliminación da violencia contra a muller. Este ano o alumnado de Técnicas Gráfico Plásticas de 2º Bac de Artes, colaborou, como xa se fixera outros anos co Salón Do Libro. Nesta ocasión o traballo feito foi moi diferente e marcado sobre todo por certas dificultades, xa que foi feito en directo ,ao longo de varias semanas. Comenzouse por utilizar a estética das obras de Keith Haring, artista urbano que se prestaba moito como referente para este traballo. A partir de aí traballáronse distintas imaxes do autor, que en varias ocasións houbo que refacer a causa da choiva ou das agresións. (varias). O resultado probablemente non sería o que fixera Haring, pero para nós foi un bo traballo e bastante divertido.

Exposición de traballos feitos con caixas de mistos na materia de ―Volume‖ do Bacharelato de Artes, dirixidos pola profesora María José Barreiro.

9


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

No Parnasillo estiveron expostos os traballos de kirigami feitos en Volume polo alumnado do Bacharelato Artístico, baixo o título ―As cidades e a publicidade‖ , dirixidos pola profesora Blanca Barrio. Velaí unha mostra.

10


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

a última novela de Fernando Aramburu, titulada Los vencejos, narra las vicisitudes de un profesor de Instituto de Filosofía, hastiado de su vida, su familia y su trabajo por lo que decide suicidarse desde la primera página, dándose unos meses antes de proceder a quitarse la vida. Es un relato agridulce donde se fusiona el carácter depresivo de su protagonista y su especial sentido del humor; un humor negro que página tras página nos va mostrando lo que es la vida de cualquier persona con la que nos podemos cruzar a diario en una de nuestras ciudades. Más de uno de nosotros seguramente se sienta identificado con su protagonista, su relación con los alumnos, con los compañeros del claustro, su odio a la directora del centro. Su amistad con Patachula, una víctima de los atentados de Atocha y su reencuentro con una exnovia de la adolescencia, Águeda, ambos personajes peculiares. Aramburu, que alcanzó un notable éxito con su novela Patria, nos ofrece en Los vencejos un relato que se encuentra en las antípodas de Patría. Se trata de una novela intimista donde queda patente la fecunda imaginación del autor para escribir setecientas páginas a partir de la simple idea de un individuo de vida anodina y convencional, a diferencia de Patria que se fundamenta en un problema político y social real en el País Vasco en pleno apogeo de la banda terrorista ETA, convirtiéndose por ello en una novela épica. No busquemos pues al Aramburu de Patria en esta nueva novela porque nos sentiríamos decepcionados, tal es la diferencia entre ambas. No obstante lo anterior, Los vencejos es una magnífica obra que engancha al lector desde el primer capítulo. Totalmente recomendable para los profes.

l Premio Goncourt es el premio literario por antonomasia en Francia. En el año 2020 lo ganó un escritor que es al mismo tiempo matemático, lo cual es una demostración más de que las ciencias en absoluto están reñidas con las letras, y en este caso su autor, Hervé Le Tellier, es una constatación de ello. Con un apellido muy literario, pues evoca el nombre del prostíbulo más famoso de la literatura universal, La Maison Tellier, el libro premiado fue La anomalía, titulo que por sí solo ya suscita interés, despertando cierto morbillo interior y su contenido ciertamente no defrauda. Diré que es una novela no fácil de clasificar, aunque me decanto por la Ciencia ficción, con muchos guiños al thriller, así como un compendio de referencias a otras obras literarias y películas de naturaleza científica o pseudocientíficas. También contiene pinceladas filosóficas y una crítica acerba a las posturas de las distintas religiones sobre la concepción que tienen del ser humano y la naturaleza de Dios. La crítica al establishment político mundial y a las instituciones que lo rodean también está presente a lo largo de la obra. Y aunque no sea de forma explícita, se hace una caricatura absolutamente bufa del expresidente Donald Trump. En los primeros capítulos se presentan distintos personajes en ambientes completamente diversos que acaban convergiendo a mitad de la novela, donde comienza realmente a forjarse la anomalía a la que se refiere el título. El interés de la trama se va haciendo creciente a medida que la novela avanza y la intriga también aumenta haciendo que su lectura resulta apasionante. En definitiva, novela muy recomendable para amantes de la ciencia ficción o la novela de acción. Por su contenido científico está más indicada para alumnos de bachillerato de Ciencias. Para la ESO tal vez sea demasiado densa. 11


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

wall where you could paint, draw... and I love painting and drawing!!! In general it was a beautiful experience. To my mind, these experiences should be more frequent to guide young people with their professional careers. If this experience has helped me to know that I would like to study in the future. Why wouldn't it help you, too? More experiences like that, please.

An Annual Careers Fair in Pontevedra

Marcos Espiña Fariña 2º ESO C

The students of second year of ESO went to EDUGAL last October 2021. This fair is organized yearly by the Council of Pontevedra and Aempe (Asociación de empresarios da pequena e mediana empresa de Pontevedra). There we all learnt about the opportunities we may find for both employment and future studies. I was one of them. I have always wanted to be a good teacher, but I wasn't sure if I would be a teacher. Surprisingly, going to EDUGAL has helped me to get on track and know what I would like to study in the future. Among these degrees I would choose Spanish Philology, English Language and Literature… Why did I decide that I would like to study these degrees? Well, because apart from liking them, I have also been informed about these options thanks to EDUGAL. This looks like an ad or a sponsorship but no, this is for real! When we entered the stands area we were warmly welcomed. Our teacher let us look around the place and explore the stands. These were varied. There were stands from Vigo's or Cambridge Universities, while others were from some of the technical colleges located in Pontevedra and Vigo. At each stand they gave us some freebies and a leaflet about them. Well, I have to say that my classmates took too many free gifts like little notebooks, pens or pencils. They looked really motivated! In return, they told us about their vocational courses offer, degrees or other studies. I became very interested in the stand by Cambridge. There you were informed about Cambridge in general, its exams and all you should know. Other stand that interested me was that of Fine Arts, because it had a entire

Last week most students of 1st and 2nd E.S.O went to the theatre in Campolongo to see a Robin Hood play. Robin Hood is a popular legend of a hero who steals from the rich to give it to the poor. Months before we had read the novel and we did a class project. Finally last Wednesday 4th of May, three actors performed the play to all of us and we had a great time. The story was set in modern times and it was a free adaptation of the original work. Some of my classmates volunteered to get on the stage and they made us all enjoy it even more. My favourite part was when they represented the archery scene. It was great and the people were hilarious. Definitely, a day to remember in our hearts.

Sara Louro Arribas 2º ESO C 12


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

FEMINISMO DE PROXIMIDADE

ANDRÉS MURUAIS. EL DÍSCOLO BARDO DEL LÉREZ

A exdirectora do Instituto, durante varios anos, antes de marchar a dirixir o Centro Español de Alhucemas, en Marrocos, Lola Varela, acaba de publicar recentemente o libro Feminismo de proximidade. A obra é unha escolma de artigos publicados en diversos xornais galegos onde Lola pon de relevo o seu compromiso cos dereitos da muller, dende o punto de vista histórico e social, así como a súa experiencia laboral en Marrocos onde fai un percorrido polos movementos feministas do país alauita e os atrancos destas mulleres nun país maioritariamente musulmán.

O noso secretario, José Manuel Ramos, publicou o pasado ano unha biografía do poeta pontevedrés do século XIX, Andrés Muruais un xoven activista social, fundador de orfeóns, dramaturgo, e impulsor do Entroido da cidade coa creación do persoaxe do rei Urco. O libro, titulado Andres Muruais, el díscolo bardo del Lérez, é unha ollada á vida e obra deste personaxe que morreu aos trinta e un anos. ´Ramos, catedrático de Matemáticas e Secretario do Instituto, é un afeccionado á literatura do século XIX. Este é o seu segundo libro publicado. O primeiro foi unha biografía do escritor francés Guy de Maupassant, titulado ―La ecuación Maupassant‖, onde se estuda, dende un punto de vista biográfico, a este relevante personaxe, autor de case trescentos contos. Ámbolos dous libros de Ramos atópanse na biblioteca do centro.

No mes de maio, a profesora Mercedes Mora, acompañou aos alumnos Manuel Viejo Sánchez e Lorenzo Fernández Millán de 3º ESO, á Facultade de Xeografía e Historia de Santiago para participar na I Olimpiada de Xeografía. De seguido podedes ver aos participantes cos seus diplomas.

Un ano máis, e organizada polo departamento de Educación Física do centro, celebrouse a tradicional carreira de Nadal polas bonitas paraxes do paseo da Illa das esculturas, ao carón do Instituto. O tempo acompañou e a participación foi numerosa, polo que puidemos disfrutar dunha excelente xornada de lecer.

13


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

¿Qué es? Es el salón de la oferta y educación y formación de Galicia, fue un punto de reencuentro de estudiantes, profesores, orientadores, padres y madres responsables de centros educativos y profesionales de educación. ¿Cuándo fuimos? Los alumnos de 4ºC fuimos el día 21 de octubre de 2021 al EDUGAL en el recinto ferial de Pontevedra en su décima edición. ¿Qué talleres había? Hubo más de 50 expositores, entre ellos; 1) Taller para apuntarse a la escuela de idiomas de Cambridge. 2) Taller para alistarse al ejército. 3) Talleres para recibir información sobre la Universidad de Vigo, Santiago y toda Galicia en general. 4) Talleres para apuntarse a un grado de estética. 5) Talleres para apuntarse a un grado de cocina, en el que también ofrecían comida para los visitantes. ● Nuestra opinión Los alumnos que fuimos nos lo pasamos genial ya que además de haber múltiples talleres y expositores de información, en casi todos ellos nos regalaron bolsas de tela, bolígrafos, libretas e incluso muestras de comida. Un dato a resaltar es que, en el taller de estética, ofrecían gratuitamente una sesión de maquillaje y manicura a las personas que estuviesen interesadas. Algo que nos gustó mucho, fue una actividad en la que se promocionaba la realidad virtual, se les daba la oportunidad a los visitantes de probar la experiencia de las gafas de realidad virtual.

Os alumnos de 4º ESO B celebramos o día de π o luns 14 de marzo, a terceira hora da mañá, sobre as 10:50. A profesora Luisa Vilanova tróuxonos unhas madalenas caseiras feitas por ela. Nesa hora tocábanos Lingua Galega, cando entrou Luisa púxose a repartir as madalenas, e os alumnos fomos colocando as bandeiras que nos mandara facer con anterioridade; e o profesor de Lingua Galega, Sino, tamén recibiu un doce por cortesía de Vilanova, e os alumnos que non levaran a bandeira tamén a recibiron. Ao final quitamos unha foto todos xuntos, no fondo da aula. Por último, e como todos os anos, recibimos un panciño coa forma do símbolo de pi. Abel Duarte Peña 4º ESO B

Conclusión final. Desde nuestro punto de vista, fue una excursión muy divertida además de necesaria y sobre todo en 4ºESO, ya que estamos a las puertas de decidir hacia dónde encaminar nuestra vida laboral y creemos que saber un poco más sobre las oportunidades de estudio y formación es algo muy interesante.

Jaime Recarey Alvite Claudia García Iglesias, 4ºESO C

14


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Impedir que el mundo se deshaga

La guerra trae más preguntas que respuestas

l terror y todos los fantasmas de un pasado cruento han despertado con el inicio de la guerra en Ucrania por parte de Rusia, poniendo de manifiesto que la crueldad y avaricia humana no tiene límites. Como señalaba Eduardo Galeano, las guerras mienten, ninguna tiene la honestidad de confesar: ―yo mato para robar‖. Nos habíamos acostumbrado a ver la masacre y sus secuelas desde lejos y a día de hoy la sentimos más cerca que nunca. El susurro ensordecedor de la guerra hiela la aorta, inunda la sangre, cristaliza la epidermis, y hace que estalle en mil pedazos la consciencia infantil de una vida ahogada por el delirio de una pesadilla hecha realidad. La impotencia y los llantos ahogados por la muerte se desvanecen, solo persiste la crueldad, el aturdimiento por el miedo, el polvo, los gritos, los disparos, las bombas, la sangre, la muerte y sobre todo el silencio, los rostros retorcidos de dolor de niños, adultos y ancianos inocentes, las miradas cegadas y efímeras, destinadas a mirar a una eternidad inmortalizada en el infierno y arropadas por los escombros y la tierra húmeda. A partir de ahí, toda una vida guardada en una maleta parece ahogarse en la vulnerabilidad, indefensión, terror y en un afán impetuoso por sobrevivir y dirigirse hacia un horizonte completamente incierto, en busca de refugio y auxilio, dejando un hogar y toda una existencia tras de sí. La guerra ha puesto en evidencia que tristemente hay vidas que parecen valer más que otras. Los bombardeos en ciudades de Yemen o Palestina no son muy diferentes a los de Kiev, pero mientras unos refugiados son acogidos con los brazos abiertos, a otros se les deja morir en el Mediterráneo. Como muy bien señalaba Margaret Atwood, ―espero que las personas finalmente se den cuenta de que solo hay una raza, la raza humana, y que todos somos miembros de ella‖. Debemos tener en cuenta que estamos ante un escenario de periodismo de guerra donde cada bando utiliza las comunicaciones en su favor, emplea el lenguaje que le es favorable. Además, la guerra en Ucrania está teniendo un grave impacto en múltiples aspectos de la economía mundial y las consecuencias podrían ser todavía más devastadoras, lo cual es realmente preocupante. En definitiva, es muy entristecedor que se siga recurriendo a la guerra para solucionar los problemas que tendría que zanjar la política, sin importar el sufrimiento ni las vidas humanas inocentes que arrebatan para lograr sus crueles objetivos a toda costa. Como señaló Albert Camus, ―cada generación, sin duda, se cree destinada a rehacer el mundo. La mía sabe, sin embargo, que no lo rehará. Pero su tarea acaso sea más grande. Consiste en impedir que el mundo se deshaga.‖

a guerra. ¿Qué es la guerra? ¿Significa guerra lo mismo que años antes? Los motivos varían, pero las consecuencias siempre son las mismas. Consecuencias que se mantienen en el tiempo, en el alma de los territorios involucrados, más allá de lo que se observa. Y aun así, volvemos al mismo punto. ¿Qué es la guerra hoy sino el fracaso del ser humano, del progreso del que se jactan los políticos en sus conferencias, del progreso que estudiamos día a día en la escuela esperando no cometer el mismo error de antaño? Y ahora tenemos una nueva guerra azotando el panorama mundial. ¿Es acaso el fracaso de la diplomacia? ¿O la falta de intento? ¿O quizás la diplomacia es una simple fachada, la cara bonita de los lideres para calmar la población? Ya se habla de una tercera mundial, cuando es lamentable hablar de una segunda. No aprendimos del error la primera vez y esta tampoco parece ser la diferencia. Nos tropezamos con la misma piedra una y otra vez, cayendo en el bucle. ¿Qué ocurrirá si la tercera guerra mundial llega y ocurre como en la primera? ¿Dará paso a una cuarta? Posteriormente habrá años de supuesta calma, de guerras entre países de las que las noticias ya no se harán eco. Y comienza el vicio. Si este es el caso, ¿estará en la naturaleza del ser humano el luchar? ¿O solo cuando accedes a cierto poder es cuando se prefiere el conflicto? Al fin y al cabo, pocos son los ciudadanos que busquen perder su vida por un conflicto en el que ellos no han participado directamente. Se busca siempre el culpable, señalar a alguien para cargar con las responsabilidades, y todo el peso acaba cayendo en los propios ciudadanos. Son ellos los que luchan, son ellos quien se arriesgan en nombre de una persona más poderosa y los que caerán sin saber nunca las verdaderas intenciones de la lucha. ¿Y que deberíamos hacer? ¿Cómo deberíamos sentirnos? ¿Tenemos acaso el derecho de hablar de esto, redactándolo en nuestras cómodas casas al tiempo en que gente en otros países huyen para salvarse? Porque hoy es en Ucrania, pero ayer fue en Siria y anteayer en Irán. En realidad, vivimos en guerras constantes y ni siquiera nos damos cuenta. O no queremos hacerlo. Si ese es el caso, ¿significa que hay unas guerras más importantes que otras? ¿Qué hace que una guerra se destaque de otra? Parece que el simple pensar en guerra trae más preguntas, que respuestas. Se trata de algo común pero enigmático al mismo tiempo. Nuestra historia se nutre de grandes batallas, derrotas y victorias, en las que se tiene puesto un motivo, pero continúa sonando ilógico. Y si es ilógico en el pasado, es absurdo también en el presente. Y al final del día, la respuesta es que la guerra no es más que la manifestación pura de lo absurdo. Raquel Abilleira Rodríguez (2º E Bach.)

Laura Iglesias Pérez (2º E Bach.)

15


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Cuatro por cuatro, acorde disonante de blancas sin resolver, silencio que se propaga por el resto de la partitura. No es música la violencia que provoca silencio, sino un error.

Estamos en 2022 Los 20, los 40, los 60, los 70, los 80, los 90 Todas épocas con infinitos problemas sociales y luchas y crisis y guerras Que se vivieron en la miseria y hoy son pasado Un pasado valioso, pero duro

El ansia de poder no escucha el lamento de la humanidad, la disonancia del llanto de una madre, puesto que la violencia se llevó a su hijo y con él, su propia vida.

Hay una guerra en Europa que nos afecta directamente Y ya no nos permite seguir obviando los conflictos bélicos en el mundo Un mundo Machista, Racista, Homófobo, Xenófobo, Tránsfobo... El planeta se muere, el capitalismo devora a la masa Una masa que no piensa porque pensar casi es un delito El poder nos controla, controla todo. Nos vigilan, nos masacran a impuestos Nos enferman solo para sacarnos y exprimirnos hasta la última gota de humanidad Para dejarnos como cáscaras que producen y sustentan el sistema Pero no lo cuestionan

Caminos de esperanza que el odio destruye escondiendo entre la melodía, minas que devuelven al silencio y al lamento y que hunden el posible futuro en manos avariciosas. Un violín llora entre edificios derrumbados pero ni se oye, las aves ya no vuelan entre sueños quemados, se instala la tormenta gris y el sol no sale.

Se supone que avanzamos hacia un mundo mejor, pero siguen sonando las sirenas antiaéreas Escondidos bajo tierra, las madres cantarán nanas a sus hijos, deseándoles soñar con los angelitos Mientras cuentan en silencio los segundos para salir de ese infierno

Que rompan las fronteras, el mundo debe desertar de la guerra. Que las personas vayan de frente y no al frente que el arte venza y limite al odio.

Se decreta fuego a discreción y de golpe, ya no existe una civilización Habrá crímenes de guerra, matarán civiles inocentes, violarán mujeres Los que más sufren son aquellos que no quieren una guerra La gente muere Se muere de hambre, de guerra, de violencia Mueren de ella o por ella

Triste es el mundo en el que la paz es utópica y la guerra distópica y donde se priorizan unas vidas sobre otras vidas. Todos sangramos, sufrimos igual, todos lloramos.

Y los que huyen de ella, de la destrucción, la desolación Se enfrentan a la ansiedad permanente, El miedo a perderlo todo de un momento a otro A la depresión, porque su mundo ya nunca será igual Al desarraigo, porque ya no tienen un lugar al que regresar

La despedida es el teclado de un piano que se niega a sonar. Es el síndrome del papel en blanco del artista. Es el último contacto de manos amigas o de labios amantes.

Y huyen, traspasan las líneas imaginarias que irónicamente son tan reales que paran balas Porque el día que dejen de pararlas, es el día que condena a la tierra a una tercera guerra mundial.

Tiren la armadura, compondremos otra melodía encargándonos de construirla en tonalidad mayor, que suene alegre, que suene a himno de la paz y la esperanza.

Estamos en 2022 Los 20, los 40, los 60, los 70, los 80, los 90 Todas épocas con infinitos problemas sociales y luchas y crisis y guerras Que se vivirán en la miseria Y hoy son futuro, un porvenir valioso Pero duro

María Iglesias Rodríguez (2º E Bach.)

Beatriz Real Blanco (2º E Bach.)

16


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Dedicada a la biblioteca, pegada a mí desde hace cuatro años. Julia V. F.Audio

Me encargan altas esferas de este centro en que trabajo que escriba un texto cuidado para cubrir con esmero un espacio destacado de la Xuncos, la revista que ya echábamos de menos, pues ya lleva un par de años callada, pues la ha callado un virus harto molesto que ha conseguido a un tiempo cerrar de alumnos y profes las bocas con tapabocas y abrir las aulas al viento, a la lluvia y a los truenos. Y este señalado hecho ha permitido, no miento, que andar por estos pasillos sea igual que pasear en las fiestas de tu pueblo, entre tómbolas y puestos, cada uno con su cantar, sin orden y sin concierto, cada uno con su lección, cada libro, su maestro. Y el encargo no era otro que hablar de la biblioteca, noble, elevado lugar, que acoge a sus visitantes entre tan insignes letras, que viste de inteligencia nuestras desnudas cabezas. Y ese objetivo sublime de cubrir con la cultura la necedad de la gente es lo que básicamente busca este espacio ideal. Y complementa la clase del sufrido profesor que por hacerla mejor también se deja arropar por este lugar sin par convertido en corazón de nuestro centro en cuestión. –¿Y dónde está el corazón del que con esmero hablas? _Pues en el piso de abajo. De arriba fue trasladada, mas no para degradarla, sino para aprovechar zonas del centro cerradas y darle así el mejor uso si antes nadie se lo daba. Apréndete, pues, el dato: arriba tocan y cantan, abajo leen y charlan, y los más listos, trabajan. –¿Y como buen corazón se divide en varias partes, tiene su circulación y regularmente late?

–¡Por supuesto, cómo no! Tiene tres zonas muy claras: Biblioteca principal Parnasillo y la Terraza. La que llamo principal tiene variados estantes: de narrativa, de cómic, de teatro, poesía, idiomas, lectura fácil, todas las ciencias, las artes, también tenemos revistas, los juegos cooperativos y nuestra filosofía, que resiste con paciencia a leyes educativas. ¿Que te gusta el reciclaje? ¿Feminista hasta la médula? ¿Que te va eso de cuidarte? ¡No tienes más que pasarte por la biblio principal para poder encontrar aquello que más se adapte a tu forma de pensar! ¿El Parnasillo? ¡El mejor! pues es morada de musas, y entre sus viejos estantes guardan con amor de madres las ordenadas criaturas, alfabéticos infantes, que esconden entre sus hojas las más variadas lecturas. Gustan estas dulces diosas de decorar su morada, por eso acogen con mimo esa exposición pensada para honrar alguna fecha, o a mujeres destacadas; y esa artística muestra de arte muy sustancial; y las creaciones de ciencias, tecnología o las lenguas. ¡Pues ahora, atento lector, presta atención a esta historia! Cuando se cansan, ven pelis, yo no sé cómo ni dónde, pero cuenta la leyenda que cuando el centro se cierra nueve musas en pijama proyectan en la pantalla la película que quieran, se sientan en los sillones y a la mañana siguiente señoras de la limpieza recogen las palomitas que dejaron en las mesas. –¿Lo sabías tú? –¡Ay, yo ni idea! Pero vamos a lo nuestro, que casi no me acordaba, que nos falta aún otra zona, la Terraza se llamaba. Un helecho gigantesco

17

preside la nueva estancia; mesas de jardín permiten de ajedrez largas jugadas; y un banquito de madera genera charlas muy largas, un parchís o un tres en raya; mesas grandes para grupos completan esta terraza, que se goza en primavera, pero en invierno te escapas. Para pandemias es maja, pero para el día a día me quedo dentro del aula. ¡Mas no se asuste la gente, que aún nos queda mejorar con cierres, con más calor, con luces, un portalón y quizás la abran al patio, pero de esto no hay certeza, pues el dinero se aleja y los sueños sueños son. Pero bueno, a lo que vamos, ¿decías si es corazón y si tenía sus partes? ¡Pues te he dado la razón! ¿Y preguntabas también si este sistema sin par posee circulación? Pues lo puedes comprobar: aquí las obras se llevan se vuelven a retornar, y otra persona lo mismo, la de aquí, de más allá, y venga a prestar las obras, y de nuevo a renovar. – ¿Y se oyen de este corazón los latidos regulares o es solo una ficción que imaginarse no cabe?

–Ah, escéptico lector,

¿no te he dado muestras ya de la vida que palpita tras estas blancas paredes? ¡Esto está lleno de gente! Alumnado que se forma, profesorado que aprende, lecturas obligatorias, ―horas de ler‖ diferentes, actividades de todo, exposiciones en serie, charlas de muchos colores, arden los ordenadores, arte que llena paredes, también la música ambiente, y libros que solo crecen y que nos hacen medrar...

Saber que ocupa lugar,

y el lugar es solo este, y no me preguntes cuál, ¡tienes que saberlo tú! ¿No la oyes palpitar? ¡Esta es nuestra @biblioxún!


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

18


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

19


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

César Carames en 1º BUP e en COU Arquivo do IES A Xunqueira I

Un noviño Carlos e en COU Arquivo do IES A Xunqueira I

O noso novo Xefe de Estudos, Carlos Novo Comba, que tomou o cargo substituindo á profesora de Historia, Mercedes Mora, cursou o Bacharelato Unificado Polivalente (B.U.P.) e o Curso de Orientación Universitaria (C.O.U.) no noso centro, dende o ano 1986 ata o ano 1989. Estudou INEF na Coruña e, rematada a carreira, dedicouse a dar clases de Educación Física Carlos Novo na actualidade en centros da provin(Foto Ramos) cia como o IES Maria Soliño de Cangas, A Xunqueira II e Sanchez Cantón, ata que obtivo o destino definitivo no noso Instituto. A partires de agora ten por diante unha dura tarefa por cumprir, xa que a Xefatura de Estudos é un dos cargos, dentro da dirección do centro, de grande dificultade. Porén, o seu coñecemento do centro e o seu talante aberto e tolerante, vainos dar un Xefe de estudos excelente durante os catro cursos para os que está noemado.

César Caramés Blanco, estudou no noso centro dende o ano 1993, onde comezou os estudos do Bacharelato Unificado Polivalente (B.U.P.) ata o ano 1996 no que rematou o Curso de Orientación Universitaria (C.O.U). A continuación estudiou Filoloxía Galega na Universidade de Santiago para dedicarse á docencia da Lingua Galega. Comezou a súa andadura docente nos Maristas de Ourense e tamén impartiu clases no Seminario da cidade das Bur- César Caramés hoxe. (Foto Ramos) gas, ata chegar ao noso Instituto como docente. César é un gran aficionado ás artes marciais, deporte no que acadou grandes logros, como o Campionato de Galicia de Kungfu Combat en 2017. Ese mesmo ano acadou a medalla de bronce no Campeonado de España na modalidade de Shuaj Jiao.

20


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Unha actividade que nunca deixamos de facer: Esquiar e disfrutar da neve en Andorra

O luns 4 de Abril de 2022, os alumnos de 4ºB visitamos as instalacións da Policía Local. Fomos recibidos polo xefe Jose M. Duarte (exalumno do centro) e por outros dous policías chamados Melisa e o voceiro do corpo, Manuel Omil. Tralo recibimento dirixíronnos á sala de presentacións onde Omil explicounos a orixe da Policía Municipal. Tras unha hora de explicacións, proseguiron Melisa e Duarte cunhas preguntas rápidas, sobre unhas leis e sobre os Vmp (Vehículos de Mobilidade Persoal). Seguidamente procederon a mostrarnos ás instalacións, o garaxe os coches e a sala de tiro.

Dende esta sala controlan a cidade por medio das cámaras instaladas en distintas rúas. Así que coidadiño co que facedes que nos están a vixiar

21


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

En Santiago con motivo da visita ao Museo de Ciencias e ao Museo do pobo galego

Visita ao museo de Ciencias Naturais

Vendo animais desecados

Ruta do arboreto con 1º ESO

Ruta do arboreto con 1º ESO

22

Ruta do arboreto con 1º ESO


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Como todos os anos, dende o equipo de normalización lingüística, coordinado porlo profesor Manuel Reboredo, e coa colaboración do profesorado do departamento de Debuxo, o alumnado participou no concurso de tarxetas de Nadal celebrado con motivo desas festas, e no concurso de carteis de Enroido. Estos son os resultados. Noraboa aos premiados.

Lorena Vidal Cal 1º D Bacharelato

Aroa Taboada Godoy 3º A E.S.O.

Silvia Pérez Fuentes 3º C E.S.O.

Xiana Dapena Díaz Lucía Cortegoso 1º C E.S.O.

Imanel Chica Ledesma 3º A E.S.O.

Leire Traba Vázquez 3º A E.S.O.

23


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

(Completo en páxinas 25 a 28)

―Medo e amor pola lingua

―Auga‖

―Os dous roles de London Eye‖

Diana Martínez Flórez 1º D Bach.

Lorena Vidal Cal 1º D Bach.

Iria Domínguez Pazó 1º D Bach.

No mes de outubro celebrouse no campo de futbol do Instituto un Magosto, organizado pola ANPA, onde participou todo o alumnado propoñéndose xogos populares tales como o trompo, as canicas, os zancos, etcétera, dos que todos participaron, para rematar cunha castañada espectacular. De todo o evento, ofrecemos de seguido un curto reportaxe gráfico.

24


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

25


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

26


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

27


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

28


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Exposicion Cantámola en Galego—A música galega no se´culo XXI

Carlota Corredoira Sartier, exalumna do centro, falou sobre os 50 anos do Instituto da Lingua Galega

Luis Caruncho e Pinto de Herbón amosaron a súa facilidade para improvisar as regueifas.

Valentín García Bóveda deu unha conferencia sobre ―Vida e obra de Alexandre Bóveda‖.

Visitamos en Padrón a Casa-Museo de Rosalía de Castro e o Xardín Botánico. 29

O youtubeiro Olaxonmario (Mario Brión) amosou os seus traballos no eido dixital.


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Andrea Porto, integrante do grupo A BANDA DA LOBA, faloulle ao alumnado sobre a súa experiencia no mundo da música.

Conferrencia de Marcos Maceira, presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, falando sobre ―Desmontando prexuizos e mentiras contra a Lingua Galega‖

Anton Pousada e Xosé Vilas da Asociación Cultural Ronsel de Seixo—Marín, disertaron sobre as embarcacións tradicionais en Galicia.

Claudio Quintillán desenvolveu unha conferencia sobre ‖Especies arbóreas en Galicia‖

Alumnado do centro percorreu o roteiro Castelao.

Organizouse un Obradoiro con conferencia máis saída ao exterior, para dar a coñecer as especies máis 30 frecuentes de cogomelos no noso entorno.


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Marta Rodríguez e Gabriel Barros, participando no Contacontos organizado parra o alumnado de 1º ESO.

Miguel Anxo Fernández explicou a chegada do cinematógrafo a Galicia

O profesor Francisco Rodríguez disertou sobre a época de esplendor do Reino de Galicia na Idade Media.

Cosme Damián Romay Cousido deu a coñecer ao alumnado as principais especies de aves existentes en Galicia.

O investigador e especialista en memoria histórica, Xosé Álvarez Castro, falou do seu último libro: Pontevedra nos anos do silencio.

Asistimos ao Correlingua no entorno do palco da Alameda.

31


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

raíña petou na porta, pero na casa non había ninguén. Os sete ananiños estaban na voda de Brancaneves e o príncipe oportunista. A madrasta escoitou un ruído baixo o chan. Buscou unha trapela e entrou ao soto. Atoupouse co oitavo ananiño amordazado e atado a un piar. Desatouno para interrogalo. Precisaba atopar a Brancaneves. O ananiño choromicou explicándolle que o esconderan porque era o irmán terno e querían á moza para eles sós. Ían matala na lúa de mel polo tópico de que non fose de ninguén máis. Argallaron un plan para cancelar a voda. O ananiño tenro quería salvala e internar aos seus irmáns nun correccional; e a bruxa necesitaba a rivalidade (agora máis xa) para seguir progresando como persoa, consello do seu psicólogo o espelliño de peto. Tiñan todo a prol, mais seica atoparon coa familia do cervo ao que ocazador quitara o corazón e remataron mal. Moi mal.

abes? en verdade nin sequera a estranas. Sabes que foi unha boa decisión, que en realidade non che fai falta. Ela é como a galletiña que vén co café; calórica, ultraprocesada, sucia, innecesaria. Gozabas saboreándoa pero, sabes dabondo, facíache máis dano que ben. De feito, sabes que no fondo ti nunca quixeches estar con ela; nin sequera namoraches, como ías namorar dunha persoa tan inmatura? Namoraches de namorar, si, namoraches de querela pero nunca a quixeches. Pénsao, todo este tempo non pensaches nada nela. Ou case nada. Definitivamente non che fai falta. Así que non o penses dúas veces, dá media volta e fai o que sexa pero afástate desa porta. Pensa en cando descubriches que lle encanta a pizza con ananás, naquela vez que se puxo celosa por saíres de festa con Antía. Pensa no mal que lle cheiraba o alento pola mañás e na obsesión que ten co seu can; pero baixo ningún concepto pulses ese botón. Nunca te ilusionaches, non era máis que un pasatempo: xamais fantasiaches coa vosa voda, nunca a viches dese xeito, que sentido tería volver agora? Ningún. A sentenza é firme, así que… —Ola. Traio pizza e viño.

Sabela Porto Verísimo 2º B E.S.O.

Alfredo Fdez. Marques 1ºC Bacharelato

Perpetuando un acontecemento muy decimonónico, o noso centro celebrou a terceira edición dos Xogos Florais, onde o alumnado participante mostranos todo o seu talento para a poesía. Este ano, cheo de problemas e incertidumes, o tema era: ―Démoslle unha oportunidade a paz coa poesía!‖. Na foto da dereita podemos ver o cartel dos xogos, así como ao secretario do centro, José Manuel Ramos, facendo unha alocución durante a entrega dos premios aos gañadores do certame. Na páxina seguinte pódense ler os traballos galardoados. 32


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Hablemos

A paz está aquí durmindo

Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de los que arriesgan sus vidas por otros.

A paz está aquí durmindo, Pouco a pouco estase indo. A guerra está chegando E eu ando aquí pensando.

Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de bombas que rompen llantos.

Por que non acaba todo? Hai que encontrar o modo De que isto por fin acabe. Isto empeza a ser grave.

Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de sueños rotos y de vidas destrozadas.

Sara Esperante García André Rodríguez Pita (1º ESO A) 1º Premio de poesía en galego Modalidade 1º/2º ESO

Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de los padres sin hijos y de los hijos sin padres. Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de esas lágrimas derramadas en un cadáver. Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de armas levantadas dispuestas a defender su país.

La paz desesperadamente

Hablemos de paz, hablemos de corazón, hablemos de inocentes, que por desespero luchan en una guerra injusta. Hablemos de paz, hablemos de corazón, pero por favor, no hablemos de humanidad… Porque se perdió entre las lágrimas de unos y la tiranía de otros, eso se perdió en las fosas comunes, eso se perdió entre lágrimas de sangre, eso se perdió entre vidas perdidas, eso se perdió entre el hambre y la escasez… eso se perdió, igual que se perdieron las risas y sueños,] eso se perdió, porque ahora las pesadillas dominan cada rincón,] eso se perdió por el tirano, que se comió todas las perdices del cuento.] Ainhoa Garzón Mejuto (2º Bach E) 1º premio de poesía en lingua castelá. Modalidade Bacharelato 33

Mientras el cielo se quita su oscuro traje Para alardear de su mejor gala, Veo como en algún lugar solitario Está esperando el mensaje dentro de la botella Que suena en el disco rayado del desván. Sabemos que los gritos y llantos Se manifestarán trágicos, Y en vez de acudir a esa voz temblorosa Que pide auxilio en un albergue mugriento, Parece que vamos por el camino de la amargura, Como unos temerarios con miedo a vivir Que sacan las armas en los días sangrientos, Sin derrochar una sola lágrima Ya acostumbrados a la monotonía de lo incorrecto. Sin escuchar a las apacibles personas Que buscan desafiar sin dañar, Filosofar para avanzar Dejando los cartuchos tirados en los huesos, Dándole una oportunidad a la desesperada paz.

Lorena Sobreira García (4º ESO B) 1º premio de poesía en lingua castelá. Modalidade 3º/4º ESO


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

Mata-lo tempo1

E se sei? E se eu vou ao revés, e non estou de acordo co que ti fas, ou co que cres? Se o digo con respecto,

May Jailer Libre de cabo co rumor en espera.

só estou dicindo o que penso. A xente pide sinceridade, e logo oféndelles tanta franqueza.

O mar mexe un corpo que non esquece a paixón.

Piden ouvir só verdades, e moléstalles tan pouca «delicadeza». E se eu quero falar

A areia chega a cada recuncho. Somérxeste no azul

aínda que todo o mundo cale? E se non quero cantar a canción que só ti sabes? Se non digo «éme igual»,

dunha nova etapa, deixarás atrás todo o pasado, nadarás esquecendo o porvir.

será porque si importa, e se eu quero baixar inda que o resto vaia en contra? E se xa non quero ocultar

A calor, a suor, a túa pel coloreada polo sol

o que agora todos saben? E se non quero conformar co que a outros si lles vale?

cinco días. Un paseo, un cigarro un caderno, un bolígrafo negro,

E se quero debuxar aínda que agora ninguén pinte? E se eu quero bisbar

poesía de vida afastada, de mentes abertas e longas carreteiras.

inda que todo o mundo grite? E se eu quero berrar o que ninguén cre saber?

Aquel verán que pasamos buscando unha gasolineira na que mercar xeo

E se antes que rifar eu prefiro ler? Isto só son as dúbidas

e matámolo tempo como Xela, aquel que corría máis rápido que todas as noites

dunha nena soñadora, aínda que ao mellor ten máis sentido cando o leas nunha hora

de ladaíñas e sexo e lento guitarreo. O noso xullo en procesión.

(e, si, quero rematar con puntos suspensivos, como unha recta que non ten orixe nin final coñecidos)

1 Carta en resposta a Xela Arias e o seu texto “Mata-lo tempo”

Sabela Porto Verísimo 2º Premio Ben Veñas Maio. Poesía. Cat. B.

Alfredo Fernández Marques 1º Premio Ben Veñas Maio. Poesía. Cat. B. 34


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

por Ramos por Ramos

Empieza siempre por uno, el dos va a continuación, y luego, sin más dilación, y como es oportuno, le sigue el número tres. Pero el siguiente no es cuatro, pues cinco es el nuevo dato. Parece que trivial no es. Dime el siguiente. Es muy fácil. Solo tienes que buscar en Wikipedia y encontrar “sucesión de Fibonacci”

por Ramos

Escritora galega por Ramos

ABRIL O come Pancracio, está no champán, Se o pensas despacio saberás que é o... Profesor novo do Instituto A Xunqueira I Pode asubiar sen labios e correr sen pes. Ademáis, pégache no lombo sen que o poidas ver.

O – DI

CONCURSO.– Todo o alumnado que presente as solucións aos pasatempos desta páxina, antes do día 30 de setembro de 2022 na Secretaría do centro, entrará nun sorteo dun lote de material escolar por importe de 30 euros.

Profesora do Instituto A Xunqueira I

35


Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 32

36


Articles inside

Poesía. Gañadores ―Ben Veñas Maio

1min
page 34

Normalización lingüística: Unha chea de actividades

2min
pages 29-31

Poesía. Gañadores III Xogos Florais

2min
page 33

Ben veñas maio‖ Premios Banda deseñada. Magosto no Instituto

1min
page 24

Concurso de microrrelatos. III Xogos Florais

2min
page 32

Outras saídas: Ver animais e plantas

1min
page 22

Dous libros. Miscelánea de novas

1min
page 13

Andorra. Visita á policía local

1min
page 21

Estudaron no IES A Xunqueira I

1min
page 20

Opinión: 24 febrero 2022. Estalla la guerra en Ucrania

7min
pages 15-16

Walking around EDUGAL. English Theatre: The Amazing Robin Hood

2min
page 12

EDUGAL. 14 de marzo. Día de pi

2min
page 14

Letrilla ligera para un día de primavera

4min
page 17

Lecturas recomendadas

3min
page 11

O apalpador‖ o como surgen los mitos

3min
page 8

Centenario de la muerte de Emilia Pardo Bazán

2min
page 6

Día Internacional para a eliminación da violencia contra a muller

2min
page 7

Editorial: Cambios

3min
page 2

Nueva aula de música

1min
page 4

Exposicións do alumnado de Bacharelato artístico

1min
pages 9-10

Coro IES A Xunqueira I

2min
page 3

Emilia Pardo Bazán

4min
page 5
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.