Bij voorlichting over alcohol en sigaretten zet voorlichting die zich alleen richt op het gezonde verstand weinig zoden aan de dijk. Is een beetje angst inboezemen dan toch niet belangrijk om mensen te motiveren om de risico’s serieuzer te nemen? “Angst kan mogelijk een positief effect hebben op voorlichting, maar wel met één hele belangrijke randvoorwaarde: het risico moet aanwezig en op feiten gebaseerd zijn. Persoonlijk ben ik van mening dat je angst weg moet nemen in plaats van creëren. Bij vrijetijdslawaai gaat het erom dat je bewust omgaat met het luisteren naar geluid met hoge intensiteitsniveaus. Doe je dat niet, dan is er mogelijk een risico op gehoorschade en/of tinnitus. Doe je dat wel, dan is er feitelijk geen reden voor angst. Angst kan er overigens ook voor zorgen dat mensen juist wegkijken”. Gevoeligheid voor geluid en het risico op gehoorschade kan per persoon verschillen. Iedere audicien, KNO-arts of audioloog kent wel een aantal cliënten die na een avondje uitgaan of bezoek aan een concert er met gehoorschade en/of tinnitus vandaan komen. Moet de voorlichting en de limieten dan niet zo zijn dat de meest kwetsbare groep beschermd wordt? “Allereerst is elke situatie waarschijnlijk anders. Is het een gehoorbeschadiging die alleen van doen heeft met dat ene event dat is bezocht of is het een resultaat van meerdere factoren over een langere periode? Dat zal per individueel geval mogelijk sterk verschillen. De vraag is of je 20 duizend bezoekers van een evenement moet uitrusten met gehoorbescherming als er bij wijze van spreken twee mensen bij zitten die daadwerkelijk overgevoelig zijn. We zien natuurlijk overal mensen die extra kwetsbaar zijn. Een zwakke rug, allergisch voor insectensteken, noem maar op. Ik denk dat dit helaas een stukje ‘bad luck’ is. Heel vervelend voor die overgevoelige groep en dat onderstreept nog eens extra dat het van belang is om voorlichting te geven, maar wel ‘evidence based’. De mensen bewust maken van de risico’s en de signalen die ze van hun eigen lijf krijgen”.
geluid. Of dat nu muziek is of een boormachine. Er is ook onderzoek gedaan waaruit blijkt dat bijvoorbeeld overmatig gebruik van alcohol een negatief effect kan hebben op het gehoor. Echter, dan spreken we niet van een lawaaibeschadiging. Deze wordt uitsluitend veroorzaakt door geluid van buitenaf en is vaak door een karakteristieke dip rond de 4kHz in het audiogram te herkennen. Uiteraard telt uiteindelijk elke vorm van schade bij elkaar op. Om een lawaaibeschadiging te veroorzaken, is bekend dat het gehoor over een langere periode blootgesteld moet worden aan hoge geluidsintensiteiten of bijvoorbeeld een kort impulsgeluid, zoals vuurwerk met een zeer hoge geluidsintensiteit. Goed om hier bewust en verstandig mee om te gaan”. Er is een convenant gesloten waarbij er een limiet is gesteld van 103 dB. Is bij muzieksoorten als metal, dubstep en techno nog wel een goede beleving te krijgen met 103 dB? Of is dit de ondergrens? “Dat is heel moeilijk te zeggen. Zoals de vraag al aangeeft, gaat het om de beleving en die is heel persoonlijk en subjectief. De ene persoon prefereert de muziek zo hard mogelijk en de andere vindt het fijner als de muziek wat zachter staat. Ik heb zalen meegemaakt waar je prima wat zachter kunt draaien en het publiek nog steeds uit hun dak gaat, maar ook zalen waar ik echt wat meer moest geven om aan de gewenste muziekbeleving te komen. Toch blijft ‘beleving’ een lastig begrip omdat het ontzettend subjectief is en voor iedereen anders kan zijn. Mijn ervaring uit de praktijk is dat 103 dB(A) een niveau is waar in de meeste situaties goed mee te werken is. Dit betekent uiteraard niet dat je er vanuit moet gaan dat je altijd deze 103 dB(A) moet halen. Op locaties waar het moeilijk is om op of onder deze 103 dB(A) te blijven vraag ik mij wel eens af of de locatie eigenlijk wel geschikt is”.
Ons gehoor blijkt een erg gevoelig orgaan en wordt tijdens ons leven niet alleen beschadigd door muziek hard lawaai, maar ook onder meer door het gebruik van alcohol, roken, medicatie en ook genetische factoren spelen een rol. Omdat het om een stapeleffect gaat, is het toch juist goed van jongs extra voorzichtig te zijn? “Dat het om een stapeleffect gaat, klopt zeker. In onze beleving maken we wel onderscheid tussen verschillende soorten geluid, maar voor het gehoor is geluid gewoon
robert kettenis
earline
19