Accountancy & Tax nr. 3/2016

Accountancy &Tax

Tijdschrift van het Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten Nr. 3 / 2016 – www.iec-iab.be

ISRS 4410

WCO ...

OBJECTIVITEIT

AFGIFTEKANTOOR: GENT X / P608443 - IEC-IAB / E. JACQMAINLAAN 135/2 - BE-1000 BRUSSEL

ONAFHANKELIJKHEID

International Standard on Related Services (ISRS) 4410 (Revised), Compilation Engagements

Inhoud

Colofon

4. Actu@IAB

Stéphane De Bremaeker

Accountancy & Tax Driemaandelijks tijdschrift van het IAB Nr. 3 / 2016

6. Verslag strategische Raad

Aude Stelleman

Administratie en redactie IAB, Emile Jacqmainlaan 135/2, 1000 Brussel Tel.: +32 2 543 74 90 / Fax: +32 2 543 74 91 E-mail: info@iec-iab.be

10. Voorstelling raadsleden en commissies

Stéphane De Bremaeker 14. IFAC: meer dan alleen opgelegde internationale

accountingstandaarden

Stéphane De Bremaeker i.s.m. Christine Cloquet

en Guy Van De Velde

Redactiecomité L. Boonen, S. De Bremaeker, C. Di Piazza, N. Hormans, D. Maes, E. Steghers, A. Stelleman, B. Van Coile, B. Vanderstichelen

18. Gesprek met Hilde Wampers, head of tax

bij Proximus

Bart Van Moerkerke

Uitgever Larcier Business - U kunt ons bereiken op +32 3 285 72 36 of via professional@larciergroup.com en www.larcierbusiness.be © Larcier Group, Hoogstraat 139, Loft 6, B-1000 Brussel

21. Arrest hof van beroep, Bergen – Beroepsgeheim

Charles Bayart 26. Assurance- en non-assurance-opdracht

Daniël Maes 30. Interview Steven Vanden Berghe, voorzitter DVB

Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken i.s.m.

Communicatie- en publicatiedienst IAB

Redactiecoördinator Stéphane De Bremaeker E-mail: s.debremaeker@iec-iab.be

34. App4Acc

Stéphane De Bremaeker 37. Werken in de cloud

Kurt Callewaert 43. Vakliteratuur

Verantwoordelijke uitgever B. Vanderstichelen, Emile Jacqmainlaan 135/2, 1000 Brussel Fotografie Wouter Van Vooren, Triptyque, IAB Mededeling voor de lezer De auteurs, het redactiecomité en de uitgever streven naar de betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor ze echter niet aansprakelijk kunnen worden gesteld. De opinieartikelen vertegenwoordigen de inzichten en mening van auteurs en dus niet noodzakelijk die van het Instituut of van het redactiecomité.

Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten (IAB) Opgericht bij wetten van 21 februari 1985 en 22 april 1999 Uitvoerend comité Voorzitter: B. Vanderstichelen Ondervoorzitter: B. Van Coile Secretaris-penningmeester: J. De Coster Secretaris: J.-L. Kilesse Leden: H. Vandelanotte en V. Delvaux Raad Voorzitter: B. Vanderstichelen Ondervoorzitter: B. Van Coile Leden: D. Bauwens, J.-M. Behaghel, R. Declerck, J. De Coster, V. Delvaux, S. Maenhout, A. Mons delle Roche, J.-L. Kilesse, F. Schelfhaut, P. Vanclooster, H. Vandelanotte, J. Van Hecke Algemeen bestuur E. Steghers ISSN 1375 9876

2

Editoriaal

Bart Van Coile & Benoît Vanderstichelen

Op zoek naar nieuwe opportuniteiten

Zoals beloofd, bezorgen we u in dit nummer het verslag van onze strategische Raad die op 4 en 5 juli plaatsgevonden heeft.

Tijdens die vergadering werd in het bijzonder nagedacht over de manier waarop we het beroep op een nieuwe, duidelijke en transparante manier in kaart kunnen brengen. Dat gaat natuurlijk gepaard met mogelijk nieuwe opdrachten. Daarbij gaan we uit van een internationale norm: ISRS 4410.

ISRS 4410 als rode draad Terwijl we het in het verslag over de strategische Raad hebben over de mogelijkheden van deze norm, zoeken we op pagina 26 naar het verschil tussen een assurance-opdracht en en een non-assurance-opdracht. In dat artikel gaan we dieper in op de concrete regels bij zulke opdrachten en lezen we dat de IFAC deze termen gedefinieerd heeft. Maar wat is de IFAC eigenlijk en hoe werkt die organisatie? Welk belang heeft die organisatie voor de Belgische accountant? U leest het allemaal op pagina 14.

Intern belastingconsulent in de kijker Ook in dit nummer zijn we op bezoek gegaan bij een intern lid in business. Ditmaal gingen we naar de Noordwijk, het zakendistrict in Brussel. We spraken daar met Hilde Wampers, head of tax bij Proximus. Wij leren in dat artikel wat de taken zijn van Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

een belastingconsulent bij een belangrijk bedrijf dat diensten biedt aan bijna elk Belgisch huishouden.

Voorzitter DVB aan het woord In ons vorige nummer lazen we dat elke kmo in België toegang kan krijgen tot de rulingpraktijk. Met een ruling kan de FOD Financiën bepalen hoe de belastingwetten kunnen worden toegepast op een specifieke situatie of verrichting die op fiscaal vlak nog geen uitwerking heeft gehad. Maar hoe gaat alles in zijn werk? Welke procedures of formaliteiten dienen gevolgd te worden? Hoeveel tijd moet een accountant of belastingconsulent rekenen? Lees er alles over op pagina 30.

Nieuw platform Tot slot geven we een sneakpreview van ons nieuwe platform dat we op 29 september zullen lanceren: App4Acc. Via dat platform kunt u in contact treden met verschillende softwareleveranciers die hun producten of diensten aanbieden aan economische beroepsbeoefenaars. Bekijk snel de afbeeldingen op pagina 34.

Wij wensen u alvast veel leesplezier.

Bart Van Coile - Ondervoorzitter Benoît Vanderstichelen - Voorzitter

3

Actu@IAB

Actu@IAB

Wijzigingen aan IAB-wetgeving Op 28 juni 2016 werden we uitgenodigd op het kabinet van de vice-eersteminister en minister van Werk, Economie en Consumenten, Kris Peeters. Deze vergadering was bedoeld om de analyse van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen op de wijzigingen aan de IAB-wetgeving te onderzoeken. Die wijzigingen zullen vooral een invloed hebben op de stagiairs, de duur van de stage en het beroepsgeheim van het Instituut zelf. Deze wetswijzigingen hebben ook een impact op het gebruik van de opdrachtbrief, de kwaliteitstoetsing en terechtwijzing door de Raad. Zodra deze wijzigingen goedgekeurd worden door de Ministerraad en het Parlement, zullen we daar zeker over berichten.

(kandidaat-)stagiairs hun examen altijd in die ruimte afleggen.

In totaal hebben 294 kandidaten – 215 accountants en 79 belastingconsulenten – deelgenomen aan het toelatingsexamen. 53,7 % van de kandidaten is geslaagd voor de proef. Wij wensen hen alvast veel succes toe voor hun stage, hun tussentijdse proeven en hun bekwaamheidsexamen.

Ontmoeting met Marieke Wyckaert Op 21 juni 2016 ontving het IAB de nieuwe voorzitter van de Federatie Vrije Beroepen, Marieke Wyckaert. De vergadering was in de eerste plaats een ontmoetingsgesprek waarin de voorzitters van de FVB en het IAB zich aan elkaar voorstelden.

Ontmoeting met de stagiairs Op zaterdag 4 juni hebben de voorzitter en de ondervoorzitter van het IAB de stagiairs toegesproken tijdens het seminar Registratierechten. Zij hebben het onder meer gehad over het e-learningplatform dat gelanceerd wordt en de opening van de nieuwe examenruimte waar de stagiairs binnenkort hun examens op een moment naar keuze kunnen afleggen. Daarnaast hebben ze ook toelichting gegeven bij het rugzakprincipe en hebben ze aangekondigd dat de stagiairs binnenkort als volwaardig lid zullen worden beschouwd. Tijdens het seminar werd ook de CodAC 2016 verdeeld onder de aanwezige stagiairs.

Nieuwe stageruimte in gebruik genomen Tussen 9 mei en 17 juni vond de eerste sessie van het toelatingsexamen plaats in het nieuwe computerlokaal. Voortaan zullen de

Bijzondere panamacommissie: ook het IAB wordt uitgenodigd De voorzitter en ondervoorzitter werden in september ge-

4

Stéphane De Bremaeker

hoord tijdens de zitting van de bijzondere commissie panamapapers. Tijdens die commissievergadering hebben ze het niet nagelaten om de waarden van het beroep nogmaals te benadrukken. Ook hebben ze het beroep van belastingconsulent meer in de kijker gezet.

Interinstitutencomité Vanaf september vergadert het Interinstitutencomité iedere maand. Tijdens deze meetings zal de toenadering tussen de drie economische beroepsinstituten meer in detail besproken worden.

IAB-vormingen van start sinds begin september Op 5 en 21 september zijn de eerste Voorbereidende vormingen van de kwaliteitstoetsing van start gegaan. Aan de hand van deze vormingen kunnen de IAB-leden hun kantoor voorbereiden met het oog op de kwaliteitstoetsing. Kwamen al aan bod: deontologie, diensten van het kantoor, hr-beleid en cliëntenacceptatiebeleid. De deelnemers worden na de vorming aangemoedigd om de theorie om te zetten in praktische procedures voor hun kantoor.

Op 22 september gaat het IAB van start met de vorming Certificaat voor het uitoefenen van een mandaat van onafhanAccountancy&Tax – nr. 3 / 2016

kelijk bestuurder. Deze vijfdaagse opleiding combineert basiskennis, die op enkele domeinen uitgediept zal worden, met good practices in zes modules. Tijdens elke module brengt een ervaren getuige toelichtingen uit de praktijk. Tot slot wordt in module 7 een praktische case opgelost aan de hand van de kennis en de vaardigheden die gedurende het opleidingsproject aangereikt werden. De deelnemers die deze opleiding volledig volgen, krijgen op het einde een certificaat.

Tuchtcommissie en Commissie van beroep Ook voor de Tuchtcommissie en de Commissie van beroep waren het drukke tijden. Tijdens het eerste semester is de Nederlandstalige kamer van de Tuchtcommissie zes keer samengekomen (op 28 januari, 3 maart, 7 april, 10 mei, 9 juni en 6 juli). De Commissie van beroep heeft vijf keer vergaderd: op 22 februari, 22 april, 23 mei en op 27 en 29 juni. De Franstalige kamer van de Tuchtcommissie vergaderde vier keer (op 10 februari, 9 maart, 18 mei en 22 juni). Ook de Franstalige kamer van de Commissie van beroep kwam vier keer samen (15 januari, 15 maart, 11 mei en 15 juni). Beide kamers van de Tuchtcommissie hebben in totaal 44 dossiers behandeld. In beroep werden 9 dossiers behandeld.

5

Instituut

Raad tekent een strategie uit Op 4 en 5 juli kwam de Raad van het Instituut in Waterloo bijeen om zijn nieuwe strategie uit te werken. Het doel? De belangrijke beslissingen en projecten voor de komende drie jaar bepalen. Deze Raad was allesbehalve een heruitgave van de strategische Raad van 2013. Tijdens de tweedaagse zitting kon worden beslist welke nieuwe, ambitieuze en concrete projecten tijdens dit mandaat gerealiseerd zullen worden. De nieuwe Raad zal uiteraard de continuïteit en de sterke waarden van het Instituut blijven garanderen, maar wil tezelfdertijd een nieuwe wind laten waaien binnen het beroep. De Raad zal de volledige economische beroepssector opnieuw uittekenen en daarbij de rol van de beroepsbeoefenaars definiëren. Bovendien zal het Instituut voortbouwen op de solide basis die de voorgaande Raden hebben gelegd. De nieuwe Raad zal verder gaan dan ooit tevoren, innoveren en risico's durven te nemen.

Sterker beroep gebaseerd op innoverend model Voor dit nieuwe mandaat heeft de Raad dus gekozen om te werken aan een belangrijk project: een nieuwe algemene structuur opstarten die tegelijk transparant, betrouwbaar en efficiënt is.

De Raad zal het volledige economische beroep opnieuw uittekenen en wil daartoe een duidelijkere structuur bouwen. Deze structuur zal duidelijker zijn voor de jongeren, die makkelijker een studierichting kunnen kiezen om zich op het einde van de rit te kunnen aansluiten bij het economische beroep en het type beroep naar keuze uit te oefenen. De toekomstige beroepsbeoefenaar zal dankzij die nieuwe structuur zijn opdrachten vervullen in een goed gedefinieerd kader. Voor ondernemingen en het grote publiek zal het beroep nog meer bekendheid genieten en dus nog geloofwaardiger zijn.

Deze motieven – die gericht zijn op de toekomst van het beroep – hebben vooral een impact op de jonge beroepsbeoefenaars van morgen. Vanzelfsprekend kunnen de toekomstige projecten pas concreet worden dankzij de huidige werkzaamheden.

Daarom geven we u in dit artikel een overzicht van de nieuwe structuur zoals die

6

grondig werd bedacht tijdens de strategische Raad van 4 en 5 juli.

Nieuwe structuur en versterkt vertrouwen Dit ambitieuze, maar concrete project gaat uit van de volgende vaststelling: voor een sterker beroep dat bekendheid geniet bij de ondernemingen en de beleidsorganen is het belangrijk om de structuur van het beroep opnieuw te bekijken, nieuwe richtingen te geven en harmonieuze en eenduidige titels te hebben.

Als we werk willen maken van dit baanbrekende model, dan moeten we de relatie van het Instituut en ons beroep

Strategische Raad

V.l.n.r.: Johan De Coster, Philippe Vanclooster, Hein Vandelanotte, Gonda Schelfhaut, Rolf Declerck en Eric Steghers (algemeen directeur).

met het hoger onderwijs ook herzien. Door het vertrouwen in het onderwijs en in de kwalitatieve opleiding te versterken, kunnen we relevantere examenprocedures uitwerken waardoor we op afdoende wijze kunnen bepalen of een toekomstige beroepsbeoefenaar over voldoende competenties beschikt om een kwaliteitsvolle service te bieden en de uitmuntendheid – waarnaar wij binnen ons beroep streven – te kunnen garanderen.

Het versterkte vertrouwen in het onderwijs, de duidelijker afgebakende instroom, de relevantere examenprocedures en de nieuwe titels vormen allemaal basiselementen voor de nieuwe structuur. Tijdens de strategische vergadering van juli heeft de Raad het belang onderlijnd van andere elementen die wezenlijk zijn voor en een nieuwe dimensie geven aan de uitoefening van het economische beroep van morgen.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Objectivering, contractuele auditnorm en e-mandaat De objectiveringsopdracht is een concept dat voortvloeit uit de internationale standaard ISRS 4410. Daarin zitten heel wat opportuniteiten vervat die vandaag nog niet ontgonnen zijn.

Bij deze opdracht wordt de accountant belast met het samenbrengen van informatie van financiële of andere aard en vooral met het zich ervan te vergewissen dat ze coherent zijn teneinde een verslag te maken. In dat verslag wordt een verklaring afgelegd dat de realistische en geobjectiveerde toestand van de vennootschap weergeeft. Dat concept stelt de economische beroepsbeoefenaar meer in staat om een betere kwaliteit van de aangevoerde financiële gegevens te garanderen. Dat komt ten goede aan de geloofwaardigheid en het vertrouwen die zijn klanten of derden uit de economisch-

7

Instituut

Strategische Raad

V.l.n.r.: Joëlle Van Hecke, Jean-Marc Behaghel, Vincent Delvaux, Aurore Mons delle Roche, Sindy Maenhout en Jean-Luc Kilesse.

juridische sector in hem stellen.

De Raad van het IAB vindt dat de objectiveringsopdracht een belangrijke troef is voor ons beroep. De toepassing daarvan zal ertoe leiden dat het beroep in België zich zal conformeren aan de internationale standaarden die door de IFAC (International Federation of Accountants) werden goedgekeurd.

De modernisering van de contractuele auditnorm zou ook onze visie van het beroep in de toekomst moeten veranderen.

Het is belangrijk om de tekst – die van 30 september 1991 dateert! – te updaten, zodat die rekening houdt met de huidige situatie van onze leden. De nieuwe Raad van het IAB wil dit project tegen begin 2017 afronden.

Naast de objectiveringsopdracht en de modernisering van de contractuele auditnorm heeft de Raad nog een andere ambitie: het e-mandaat, dat al langer op de agenda van het Instituut staat, zou op termijn het daglicht kunnen zien. Dat elektronische mandaat zou uitsluitend erkende economische beroepsbeoefenaars in staat stellen om fiscale aangiften van hun cliënten in te dienen aan de hand van hun eigen ondernemingsnummer. Via dat systeem krijgen de beroepsbeoefenaars een elektronisch kopie van alle brieven die gestuurd worden naar de belastingplichtige persoon voor wie de accountant of belastingconsulent een aangifte heeft ingediend. De Raad zou dat project, dat nog voor akkoord wordt voorgelegd aan de minister van Financiën, zo snel mogelijk willen afsluiten.

Gemeenschappelijke toekomst voor onze beroepen Dankzij de eerder vermelde projecten verbindt de Raad van het IAB zich ertoe om tools op te zetten die belangrijk zijn voor de versterking van de economische beroepen. Maar als we een echte cohesie binnen deze beroepen willen bewerkstelligen, als we iets willen betekenen voor de ondernemingen, de nationale overheden of op internationaal vlak, dan moeten we verder durven te gaan en een nieuwe structuur creëren die

8

alle economische beroepsbeoefenaars zou samenbrengen. De structuur zou alle economische beroepen – waartoe verschillende opdrachten en profielen behoren, maar die dezelfde deontologie hebben en gemeenschappelijke waarden delen – moeten verenigen, zoals dat onlangs gebeurd is in Canada.

Betere communicatie leidt tot betere begeleiding Het Instituut beseft dat duidelijke en vloeiende communicatie belangrijk is om zijn leden optimaal te begeleiden. Daarom heeft het tal van tools uitgewerkt om te kunnen communiceren over zijn activiteiten en de belangrijke fiscale agendapunten.

Onze website, het e-zine, de mailings en Accountancy & Tax zijn daar mooie exponenten van. Tijdens de strategische vergadering heeft de Raad van het Instituut alle communicatiekanalen van het IAB geanalyseerd. Er werd besloten om de website en het e-zine in een nieuw jasje te steken. Het Instituut wil dan ook gebruikmaken van de nieuwste informatietechnologieën teneinde beter te communiceren met zijn leden en de begeleiding van de leden te verhogen.

Solide basis In de loop der jaren heeft het Instituut steeds projecten gehad om het beroep sterker en geloofwaardiger te maken, om ervoor te zorgen dat het beroep gekend wordt om zijn deontologie en zijn doorslaggevende rol voor de ondernemingen en de economie. De fundamenten van het Instituut zoals het vandaag bestaat werden al gelegd door de verwezenlijkingen en de waarden van de vorige Raden. Vandaag wil de huidige Raad van het IAB daarop voortbouwen en nog verder gaan en ambitieuze projecten uitwerken zodat het beroep een nieuw elan krijgt. Maar steeds wordt hetzelfde doel voor ogen gehouden: het beroep moet kwaliteit garanderen en staat synoniem voor vertrouwen.

Aude Stelleman

HET LEVEN VAN EEN VENNOOTSCHAP EEN KWESTIE VAN (GOEDE) ZORGEN Tijdens deze avondsessies worden drie ankermomenten in het bestaan van een vennootschap toegelicht. De belangrijkste topics worden diepgaand en aan de hand van recente rechtspraak besproken. De focus gaat uit naar de meest relevante vragen en kwesties uit de praktijk.

Studieavond 15 november 2016

Studieavond 22 november 2016

Studieavond 6 december 2016

De oprichting van een vennootschap

Joint venture en geschillenbeslechting

Alle belangrijke thema’s omtrent de oprichting van een vennootschap worden uitgediept. De spreker vestigt de aandacht op de geldigheidsvereisten, wie als oprichter kan optreden en wat de gevolgen daarvan zijn, de formaliteiten bij oprichting, en wat kan worden ingebracht. Daarnaast worden de heikele punten bij oprichting en inbreng en de manier om hiermee om te gaan toegelicht, met verwijzing naar de meest relevante rechtspraak, en wordt zorgvuldig ingezoomd op de kwalificatie van vennootschap en de gevallen waarin de vennootschapsovereenkomst wordt gediskwalificeerd of nietig verklaard. Tot slot wordt er stilgestaan bij de verschillende inbrengen: in geld, in natura, in nijverheid, van een handelszaak en cliënteel.

De spreker gaat na welke rechtsvorm het meest aangewezen is voor een joint venture – dit ook in het licht van het toekomstige vennootschapsrecht – en hoe de partijen deze vennootschap oprichten. Hij bespreekt de afspraken die gebruikelijk in de statuten en een aandeelhoudersovereenkomst worden opgenomen om een vlotte samenwerking tussen partijen mogelijk te maken. Er wordt ook uitvoerig ingegaan op de preventieve conflictenregelingen, zoals overlegprocedures en bindende derdenbeslissing, op verschillende formules om uit te treden en een einde te stellen aan een joint venture en op de geschillenbeslechting door middel van arbitrage en de gewone rechtbanken.

De ontbinding en vereffening van een vennootschap De aandacht gaat uit naar de verschillende ankerpunten bij de ontbinding en vereffening van een vennootschap.

Zowel de procedure van vrijwillige ontbinding van de vennootschap en de benoeming van de vereffenaar als de gevallen van gerechtelijke ontbinding worden belicht, met tevens specifieke aandacht voor de samenloop en de gevolgen. De spreker staat ook stil bij de vereffeningswerkzaamheden, de bevoegdheden van de vereffenaar en de actiemiddelen van de vennoten en belicht de afsluiting van de vereffening en de verdeling van het liquidatiesaldo. Tot slot wordt de aansprakelijkheid van de vereffenaar besproken en dit steeds met verwijzing naar recente rechtspraak.

Programma

Programma

Programma

17h00 Ontvangst en registratie 17h15 De oprichting van een vennootschap uitgediept: oprichtingshandeling, ontstaan van de rechtspersoon, oprichtingsakte (vorm, inhoud en taal), valsheid in geschriften, inbrengen, handelingen voor de vennootschap in oprichting, oprichtersaansprakelijkheid, nietigheid 19h15 Receptie

17h00 Ontvangst en registratie 17h15 De joint venture en geschillenbeslechting uitgediept: De geschikte vennootschapsvorm voor de joint venture, contractueel kader, verdeling van de macht in het bestuur, verdeling van opbrengsten, verbod van concurrentie, overdracht van de participatie, oplossing van conflicten 19h15 Receptie

17h00 Ontvangst en registratie 17h15 De ontbinding en vereffening van een vennootschap uitgediept: Vrijwillige ontbinding, gerechtelijke ontbinding, benoeming van de vereffenaar, samenloop, vereffeningswerkzaamheden, afsluting van de vereffening en verdeling van het liquidatiesaldo, passieve rechtspersoonlijkheid, aansprakelijkheid van de vereffenaar 19h15 Receptie

Spreker Dirk Van Gerven, advocaat, directeur van het Vormingsinstituut voor Advocaten te Brussel

Praktisch Locatie: Avidof, Nazarethstraat 12, 9840 De Pinte Prijs per sessie: € 140 • Prijs “Handboek vennootschappen” bij deelname: € 225 i.p.v. € 300 (25% KORTING!) Doelgroep: Advocaten, bedrijfsjuristen, notarissen, revisoren, accountants, en andere adviseurs Erkenningen: OVB, IAB, BIBF, cnknot Informatie en inschrijvingen: www.larciergroup.com/opleiding

OVER HET BOEK EN ZIJN AUTEUR ALGEMEEN DEEL

HANDBOEK VENNOOTSCHAPPEN

HANDBOEK VENNOOTSCHAPPEN ALGEMEEN DEEL

DIRK VAN GERVEN

Dit Handboek geeft een volledig overzicht van de regels die ten grondslag liggen van het Belgische vennootschapsrecht, met een systematische doorsteek naar, en toepassing op, de verschillende vennootschapsvormen. In dit eerste, algemeen deel wordt aandacht besteed aan de overeenkomst van vennootschap, de rechtspersoonlijkheid en de regels die gemeen aan alle vennootschapsvormen zijn. In een volgend, nog te verschijnen, deel zullen de verschillende vennootschapsvormen worden toegelicht. Dat tweede, nog te verschijnen, deel zal rekening houden met de geplande wijzigingen van het vennootschapsrecht.

Dirk Van Gerven is advocaat aan de balies van Brussel en New York, en werkzaam in het advocatenkantoor NautaDutilh. Hij is tevens directeur van het Vormingsinstituut voor Advocaten van de Balie te Brussel.

HANVEN 978-2-8044-9017-1

Juni 2016 • Hardcover • 1354 p.

Instituut

Taken en verantwoordelijkheden van IAB-Raad Tijdens de strategische Raad van 4 en 5 juli 2016 werden ook verantwoordelijkheden gegeven aan de raadsleden. Zo zetelt elk raadslid in een commissie en zorgt er op die manier voor dat de aangenomen strategie uitgevoerd wordt. Omdat de Raad zich transparant opstelt, lichten wij hieronder de verschillende taken en verantwoordelijkheden toe.

"Elk raadslid ontfermt zich over een aantal projecten"

De voorzitter en ondervoorzitter vormen samen het voorzitterschap en zorgen er natuurlijk voor dat de gekozen strategie effectief uitgevoerd wordt. Zij staan in voor de relaties met de federale en regionale overheden, de internationale instellingen en de andere beroepsorganisaties. Daarnaast zullen ze de herwerking van het KB betreffende de stage afronden en zullen ze de nieuwe communicatiestrategie van het IAB uitwerken.

Bart Van Coile en BenoĂŽt Vanderstichelen

10

BenoĂŽt Vanderstichelen neemt als voorzitter het initiatief bij de toenaderingsgesprekken met de andere Instituten en de daarbij horende oprichting van de nieuwe structuur, terwijl Bart Van Coile het financieringsplatform verder zal uitwerken.

Voorstelling raadsleden en commissies Uitvoerend comitĂŠ Het uitvoerend comitĂŠ van de Raad bestaat naast het voorzitterschap uit Johan De Coster, Jean-Luc Kilesse, Hein Vandelanotte en Vincent Delvaux.

Andere raadsleden De andere raadsleden zullen zich ook over een aantal dossiers ontfermen:

Johan De Coster werd benoemd als secretaris-penningmeester. Hij zal ook waken over de deontologie en neemt het voorzitterschap waar van de Commissie van begeleiding en toezicht.

Jean-Luc Kilesse is secretaris en legt zich toe op de kwaliteit als ondervoorzitter van de Commissie kwaliteitstoetsing.

Denise Bauwens is belast met BeExcellent en het dossier rond de hervorming van het vennootschapsrecht en financieel plan. Ze is lid van de Commissie kwaliteitstoetsing en vertegenwoordigt de Raad binnen de Nederlandstalige kamers van de Tuchtcommissie en de Commissie van beroep.

Hein Vandelanotte legt zich binnen de Raad toe op de kwaliteit. Hij is ook voorzitter van de Commissie kwaliteitstoetsing. Die commissie zal voortaan nauwer samenwerken met de Commissie permanente vorming en de Commissie van begeleiding en toezicht.

Vincent Delvaux ontfermt zich net als Johan over de deontologie en is ondervoorzitter van de Commissie van begeleiding en toezicht. Daarnaast vertegenwoordigt hij de Raad binnen de Franstalige kamers van de Tuchtcommissie en de Commissie van beroep. Tot slot volgt Vincent het dossier rond de hervorming van het vennootschapsrecht en financieel plan op.

Jean-Marc Behaghel zal de servicedesk en het BeExcellent-platform opvolgen.

Daarnaast zetelt hij als lid binnen de Commissie permanente vorming.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

11

Instituut

Rolf Declerck werd benoemd tot voorzitter van de Commissie permanente vorming. Daarnaast volgt hij ook de activiteiten van de Jongerenadviesraad op.

Sindy Maenhout zal het dossier rond het hr-beleid en de digitalisering van een accountantskantoor behandelen. Verder werkt ze samen met Bart Van Coile het financieringsplatform uit.

Verschillende commissies uitgelicht Stagecommissie Joëlle Van Hecke neemt het voorzitterschap van de Stagecommissie waar. Leon Kerfs werd benoemd tot ondervoorzitter.

De Stagecommissie bestaat daarna uit de leden in tabel 1.

Uitvoerend comité van de Stagecommissie Het uitvoerend comité van de Stagecommissie wordt onderverdeeld in twee werkgroepen (zie tabel 2).

De werkgroep stage zal zich voornamelijk toeleggen op de begeleiding van de stagiairs en de organisatie van de vormingen, de opleidingen en de seminars. Het accent van deze vormingen, die tot nu toe eerder theoretisch zijn, zal verlegd worden naar een praktische benadering. Deze werkgroep zal ook de e-learningsessies en webinars uitwerken en de toegang tot de stage aantrekkelijker maken. Tot slot zal de werkgroep contact hebben met de hogescholen en universiteiten teneinde het programma voor de accountants en de belastingconsulenten af te stemmen.

De werkgroep examens volgt de organisatie van de tussentijdse proeven en het bekwaamheidsexamen op. Die werkgroep zal ook de examenvragen van de tussentijdse proeven en het bekwaamheidsexamen analyseren en goedkeuren. Let wel: de vragen voor het bekwaamheidsexamen worden niet door de werkgroep opgesteld, maar door gespecialiseerde practici die binnen de examencommissie zetelen.

Aurore Mons delle Roche zetelt binnen de Commissie internen/CFO. Bovendien volgt ze de activiteiten van de Jongerenadviesraad op en werkt ze verder aan de projecten rond de diversiteit binnen het beroep.

missie. Jean-Luc Kilesse wordt ondervoorzitter. Verder zijn de personen opgesomd in tabel 3 lid van de commissie.

Commissie permanente vorming Rolf Declerck neemt het voorzitterschap van deze commissie waar. Hij wordt daarin bijgestaan door Bernard Denys als ondervoorzitter. De leden opgesomd in tabel 4 zijn lid van de commissie.

Commissie van begeleiding en toezicht Johan De Coster en Vincent Delvaux zijn respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van deze commissie. De personen in tabel 5 zijn lid van de commissie of werden benoemd als technisch adviseur.

Binnen het Interinstitutencomité – waarvan de voorzitter van het IAB het voorzitterschap waarneemt – bestaan twee specifieke werkgroepen: · De werkgroep antiwitwas, waarin het IAB vertegenwoordigd wordt door Jos De Blay (voorzitter van de werkgroep), Yves Drapier en Roger Lassaux. · De werkgroep hervorming van het vennootschapsrecht, waarin het IAB vertegenwoordigd wordt door Denise Bauwens, Vincent Delvaux, Daniël Maes en Stéphanie Lorfèvre.

Andere commissies Ook binnen de huidige strategie die de Raad gekozen heeft, is kwaliteit een belangrijk onderdeel. Daarom vallen de commissies kwaliteitstoetsing, permanente vorming, en begeleiding en toezicht allemaal onder de noemer kwaliteit.

Binnenkort zullen nog een aantal andere commissies opgericht of opnieuw benoemd worden. Wij zullen bijvoorbeeld een commissie oprichten die nieuwe tools zal uitwerken voor het BeExcellent-platform en de bestaande tools zal onderzoeken.

Ook zullen we een nieuwe commissie oprichten die zich zal buigen over de opleiding voor de gerechtsdeskundigen. Daar zal later over worden gecommuniceerd.

Commissie kwaliteitstoetsing Hein Vandelanotte werd benoemd tot voorzitter van de com-

Stéphane De Bremaeker

12

Voorstelling raadsleden en commissies

Gonda Schelfhaut zal zich buigen over het paritair comité 336 en de kwaliteit van de IAB-opleidingen. Daarnaast zetelt ze als lid in de Stagecommissie.

Philippe Vanclooster ontfermt zich over de relaties tussen het Instituut en de Big 4-bedrijven. Hij zal daarnaast de Raad vertegenwoordigen binnen een aantal internationale instellingen.

Joëlle Van Hecke werd benoemd tot voorzitter van de Stagecommissie.

Stagecommissie

Commissie kwaliteitstoetsing

Voorzitster: J. Van Hecke – Ondervoorzitter: L. Kerfs

Voorzitter: H. Vandelanotte – Ondervoorzitter: J.-L. Kilesse

Effectieve leden

Plaatsvervangende leden

D. Bauwens

J. Leroy

D. Bouckaert

A. Bauwens

E. Boumans

Y.-H. Mottint

M. Detry

G. Carmans

C. Cloquet

E. Nicolet

B. Devaux

M. Chanoine

G. Dilles

N. Procureur

J.-M. Hillewaere

V. Martens

J. Drèze

Y. Souris

S. Jongen

C. Smits

L. Faij

S. Van Laer

J.-M. Marechal

D. Terrier

J. Lammens

A. Ryckeghem

E. Pacquet

M. Claes

K. Peirsman

D. Tironi

G. Schelfhaut

F. Vermeiren

P. Vanderperre

A. Mertens

Tabel 1

Uitvoerend comité van de Stagecommissie

Tabel 3

Commissie permanente vorming Voorzitter: R. Declerck – Ondervoorzitter: B. Denys J.-M. Behaghel

I. Massin

E. Claes

F. Noterman

V. Cochaux

S. Seghers

H. De Cnijf

L. Van Den Bossche

Werkgroep stage

Werkgroep examens

J. Van Hecke (voorzitster van de werkgroep)

L. Kerfs (voorzitter van de werkgroep)

D. Bouckaert

S. Jongen

Commissie van begeleiding & toezicht

A. Bauwens

B. Devaux

Voorzitter: J. De Coster – Ondervoorzitter: V. Delvaux

G. Carmans

J.-M. Marechal

Tabel 2

Tabel 4

B. Alen

R. Ghysels (technisch adviseur)

L. Ceulemans (technisch adviseur)

J. Hellin

P. Chapaux

J. Lievens

A. Cnudde (technisch adviseur)

T. Nguyen

F. Dergent

M. Van Gysel

Tabel 5

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

13

Internationaal

IFAC: meer dan alleen opgelegde internationale accountingstandaarden

De voorzitter en de CEO van IFAC brachten in 2015 een bezoek aan het IAB en het IBR.

14

IFAC

België wordt binnen de International Federation of Accountants (IFAC) vertegenwoordigd door het IAB en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR). De IFAC telt meer dan 175 lidorganisaties en -verenigingen uit 130 landen. Alleen beroepsorganisaties, instituten of verenigingen kunnen lid worden. Daarmee verenigt de federatie meer dan 3 miljoen economische beroepsbeoefenaars over de hele wereld.

De IFAC staat vooral bekend om haar bijdrage in de totstandkoming van standaarden, maar wist u dat de federatie aan de hand van die normen bijdraagt tot de ontwikkeling van de wereldwijde economie?

De IFAC werd in 1977 opgericht als vereniging naar Zwitsers recht. Haar taken bestaan in het promoten en het verdedigen van de belangen van het accountancyberoep op internationaal niveau. Daarbij is het ook de bedoeling om de hoogkwalitatieve uitoefening van het beroep te laten erkennen door al wie een beroep doet op de accountants/auditors (regeringen, ondernemingen en investeerders). Op de eerste IFAC-meeting in 1977 werd een twaalfpuntenplan opgemaakt, waarvan bepaalde punten vandaag nog altijd actueel zijn, bijvoorbeeld het ontwikkelen en het opstellen van internationale standaarden en een ethische code.

Oprichting van vier onafhankelijke Standard-Setting Boards Nog voor de oprichting van de IFAC bestond al een algemene behoefte aan internationale standaarden. Die behoefte werd versterkt door de internationalisering, waarbij investeerders en kredietverstrekkers in het buitenland naar nieuwe opportuniteiten zochten. Doordat in elk land verschillende accountancyen auditnormen van toepassing waren, werd die zoektocht ietwat afgeremd. Bovendien gingen de kosten voor bijkomende verslaggevingen de hoogte in, zowel voor multinationals als investeerders. De oplossing lag dan ook voor de hand: internationaal erkende én algemeen toegepaste standaarden ontwikkelen. Die zouden door het gebruik van uniforme rapporteringsregels niet alleen de wereldeconomie bevorderen, financiële verslagen zouden ook transparanter worden. Dat zou leiden tot meer betrouwbare informatie en dus bijdragen tot meer investeringen.

Om die standaarden te ontwikkelen, richtte de IFAC drie committees op die later zouden uitgroeien tot onafhankelijke International Standard-Setting Boards: de International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB), de International Ethics Standards Board for Accountants (IESBA) en de International Accounting Education Standards Board (IAESB).

Daarna werd in 1987 nog een vierde committee opgericht dat de financiële verslaggeving in de overheidssector zou normaliseren. Dat comité groeide uit tot de International Public Sector Accounting Standards Board (IPSASB). De standaarden worden geleidelijk aan algemeen aanvaard en zelfs door organisaties als Verenigde Naties, de OESO, de NAVO en de Europese Commissie of in landen als Oostenrijk, NieuwZeeland, Spanje en Zwitserland toegepast. Ook in België zijn we bezig met de implementatie van deze standaarden op federaal en gewestelijk niveau.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

15

Internationaal

"Dankzij de nauwe samenwerking tussen het SMP Committee en de IAASB kunnen ISQC 1 en ISRS 4410 door elk kleiner kantoor gebruikt worden"

Eeuwwisseling in het teken van hervormingen De Oost-Aziatische financiële crisis van 1997 die in een jaar tijd was uitgegroeid tot een globale financiële crisis – met een crash van de Russische roebel als gevolg – was volgens het IMF en de VS te wijten aan een gebrek aan transparantie op de financiële markten. Daarnaast bleek ook de kwaliteit van de financiële verslagen onvoldoende, voornamelijk omdat de bewoordingen in de Standards onduidelijk of dubbelzinnig waren.

Daarom moest de globale financiële structuur aangepakt worden. Daarbij werd het duidelijk dat de beroepsbeoefenaars zich moesten toeleggen op de verantwoordelijkheden, met name de onafhankelijkheid, en werden andere ethische waarden uitgebreid.

Als gevolg van een aantal boekhoudschandalen in de Verenigde Staten keurde de Amerikaanse Senaat in 2002 de zogenaamde Sarbanes-Oxley-Act goed1. Die wet legt tal van regels op aan Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven en buitenlandse genoteerde bedrijven die een filiaal hebben in de VS, onder andere met betrekking tot deugdelijk bestuur en verplichte interne controles. Die wet voerde ook de Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB) in, een instelling die controles – onder andere door accountants/auditors – op de jaarrekeningen regelt. Ook in andere landen werden vergelijkbare toezichthoudende instellingen opgericht, onder meer, op 1 april 2011, in België de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA 2).

De IFAC speelde daarop in en stelde samen met de Monitoring Group – een groep internationale toezichthoudende instellingen (het Basel Committee on Banking Supervision, de Europese Commissie, de Financial Stability Board, de International Association of Insurance Supervisors, het International Forum of Independent Audit Regulators, IOSCO3 en de Wereldbank) – een reeks hervormingen met algemene draagwijdte op. In 2005 werd de Public Interest Oversight Board (PIOB) opgericht, die mee inspraak heeft op de opstelling van de standaarden en die toezicht houdt op de International Standard-Setting Boards.

Daardoor worden de standaarden duidelijker, transparanter en wordt het algemene belang in zekere mate beter bediend. Een andere maatregel was onder andere dat alle lidorganisaties van de IFAC maar ook het Forum of Firms4 de internationale standaarden en de Code of Ethics for Professional Accountants moeten opnemen in hun regelgeving of normen.

Small and Medium Practices (SMP) Committee: geen Standard-Setting Board, maar toch ontzettend belangrijk In het begin van deze eeuw legde de IFAC zich ook toe op twee niet onbelangrijke onderdelen van het beroep: de professional accountants in business (zie verder) en de kleine en

16

middelgrote accountancy- en auditkantoren (SMP's), op wie de standaarden een belangrijke impact hebben. Bovendien vertegenwoordigen de SMP's wereldwijd 99 % van de accountancykantoren. Het is dan ook belangrijk dat de SMP's medezeggenschap krijgen bij het ontwikkelen van die standaarden.

Het SMP Committee heeft vooral een adviserende rol en meer bepaald over de praktische implementatie van de standaarden (zie verder) binnen de kleine en middelgrote kantoren.

Daarnaast ontwikkelt het comité zelf een aantal tools op maat van deze kantoren en verdedigt het hun belangen binnen de besluitvormende organen van de IFAC. In 2015 publiceerden het IAB, het IBR en het BIBF gezamenlijk de Nederlandse vertaling van Checklist Goede praktijken voor KMO's. Dat is een tool die het SMP Committee heeft ontwikkeld voor de kleine kantoren en die kan worden aangewend bij de verschillende opdrachten voor de cliënten. Het comité heeft onder andere de Guide to Practice Management for Small- and Medium-Sized Practices en de Guide to Quality Control for Small- and MediumSized Practices opgesteld. Beide gidsen zijn gebaseerd op de goede praktijken van accountants in kleine en middelgrote kantoren wereldwijd. Ze werden door het IAB gebruikt voor het opstellen van de handleiding Organisatie van de kantoren en procedures, die beschikbaar is op het BeExcellent-platform.

ISQC 1 en ISRS 4410 Als lid van de IFAC gebruikt het IAB een aantal internationale standaarden als basis voor zijn eigen normgeving. Zo heeft de Raad een aantal jaren geleden de Norm inzake kwaliteitstoetsing ingevoerd. Die norm houdt rekening met de International Standard on Quality Control 1 (ISQC 1), een van de normen die door de IAASB werden ontwikkeld.

ISQC 1 is een internationaal erkende norm die bovendien in andere EU-landen en in België ook door het IBR toegepast wordt. Zoals alle internationale normen bestaat ISQC 1 vooral uit goede praktijken met algemene draagwijdte. ISQC 1 moedigt het opzetten van een intern beleid voor kwaliteitsbewaking binnen het kantoor aan. Het gehanteerde beleid hangt volgens de standaard af van de omvang, de kenmerken, de werking en het netwerk van het kantoor. Dat beleid is van toepassing op alle assurance-opdrachten en aanverwante opdrachten (meer uitleg in de bijdrage van Daniël Maes, zie p. 26). Deze standaard werd opgenomen en toegelicht in de IAB-handleiding Organisatie van de kantoren en procedures die ter beschikking gesteld wordt op het BeExcellent-platform.

Een andere standaard die voor de accountants zeer belangrijk is, is de International Standard on Related Services 4410 (ISRS 4410). Deze standaard is een antwoord op de groeiende vraag van kleinere entiteiten – kmo's en sinds de invoering van

IFAC

de nieuwe boekhoudrichtlijn ook de zogenaamde microvennootschappen – die niet gebonden zijn aan de auditregels om een beroep te doen op een accountant voor niet-auditdiensten. ISRS 4410 is dus van toepassing wanneer een beroepsbeoefenaar ten aanzien van derden geassocieerd wordt met financiële informatie. Dat thema wordt meer uitgediept in een andere bijdrage in dit nummer (p. 26).

Om ISRS 4410 te kunnen toepassen, moeten de accountantskantoren verplicht ISQC 1 invoeren. Vandaar onder meer dat het Instituut de vragenlijsten van de kwaliteitstoetsing en de handleiding Organisatie van de kantoren en procedures via het BeExcellent-platform ter beschikking gesteld heeft van de IAB-kantoren en de externe leden.

ISQC 1 en ISRS 4410 werden opgesteld door de IAASB in zeer nauwe samenwerking met het SMP committee. Dat IFAC-comité kreeg bij de ontwikkeling van beide standaarden namelijk volledige inspraak. Daardoor zijn ze uitgegroeid tot duidelijke, begrijpbare standaarden die ook door elk kleiner kantoor kunnen worden gebruikt.

Professional Accountants in Business Een belangrijke groep van de accountants wereldwijd werkt in een onderneming, in de onderwijs-, de overheids- of de notfor-profitsector. We spreken dan van interne accountants in business. Vaak oefenen ze een kaderfunctie uit in de financiële directie of in de afdeling management accounting, waardoor ze een belangrijke impact hebben op de bedrijfsstrategie. De IFAC heeft daarom een comité opgericht, het Professional Accountants in Business Committee (PAIB), dat zich buigt over een aantal kwesties met betrekking tot de interne accountants in business en de omgeving waarin ze werken. Dat comité focust zich niet alleen op de rol van de beroepsbeoefenaars, maar ook op hun domein en competenties, governance, ethiek, corporate- en riskmanagement, financieel management en business reporting.

· ·

· · ·

Op dit moment vertaalt het IAB de Guide to Compilation Engagements, ISRS™ 4410 naar het Frans. De vertaling van deze norm naar het Nederlands werd in december 2012 gepubliceerd. Verschillende vergaderingen van de IFAC-Committees en van de International Standard-Setting Boards vinden plaats in België. In de marge daarvan worden ontmoetingen met de leden van de Raad en andere vertegenwoordigers van het IAB georganiseerd. In 2017 – de 40ste verjaardag van de IFAC – zal de algemene vergadering van de IFAC in België plaatsvinden.

Dankzij het lidmaatschap van het IAB in de IFAC kunnen de IAB-leden meesurfen op de internationale uitstraling van de term accountant. Verder maken ze actief deel uit van de wereldwijde accountancycommunity en dragen ze bij tot de ontwikkeling van de wereldeconomie. Doordat de kwaliteitstoetsing de principes van ISQC 1 toepast, kunnen de IAB-leden ISRS 4410 toepassen. Dat zal in de toekomst de weg plaveien voor nieuwe accountancyopdrachten.

1

Public Company Accounting Reform and Investor Protection Act of 2002 (SOx).

2

België binnen IFAC en het internationale apparaat dat accountancy en audit reguleert In België zijn twee Instituten lid van de IFAC: het IAB en het IBR. België was medestichter van de IFAC in 19775. Sindsdien hebben verschillende IAB-leden en andere Belgische experten deelgenomen aan de activiteiten van de IFAC en van de verschillende instanties:

Guy Van De Velde (IAB-lid) is gedurende zes jaar technisch adviseur geweest van Inge Saeys in het SMP Committee.

Het IAB wordt elk jaar op de algemene vergadering (Council) van de IFAC vertegenwoordigd door de voorzitter of de ondervoorzitter en door de vertegenwoordiger van de Raad voor internationale betrekkingen, als technisch adviseur.

Eddy Wymeersch (Emeritus Professor Handelsrecht aan de Universiteit van Gent) is sinds 2010 voorzitter van de Public Interest Oversight Board.

Karel Van Hulle (vorig hoofd van de Verzekering en Pensioenen Unit bij de Europese Commissie) is sinds 2014 lid van de Public Interest Oversight Board.

Marc Pickeur (vorige expert-senior adviseur van de Nationale Bank van België) is sinds 2012 lid van de IAASB.

De FSMA is de opvolger van de vroegere Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA).

3

International Organisation of Securities Commissions (internationale organisatie van beurstoezichthouders).

4 Op dit moment telt het Forum of Firms 27 leden. De leden zijn de grootste accountancybedrijven die de IFAC mee financieren.

5

Nationaal College der Accountants van België (N.C.A.B.) – voorganger van het Instituut van de Accountants en van de Belastingconsulenten (IAB) – en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR).

· ·

Jean-François Cats (IAB- en IBR-lid) is lid en ondervoorzitter geweest van het Ethics Committee van de IFAC. Inge Saeys (IBR-lid) is zes jaar lang lid geweest van het SMP Committee.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Stéphane De Bremaeker i.s.m. Christine Cloquet en Guy Van De Velde

17

18

Interview

Hilde Wampers

"Ik doe mijn werk onwaarschijnlijk graag" "Ik ben gepassioneerd door fiscaliteit. De complexiteit ervan is zeer uitdagend, maar mij is het vooral te doen om de impact die ik via de fiscale materie kan hebben op de organisatie. Met de kennis en de toepassing van de fiscale regelgeving toegevoegde waarde creëren voor het bedrijf, daar komt het op neer." Dat zegt Hilde Wampers, sinds 2002 head of tax van de Proximus-groep.

Hilde Wampers is al haar hele professionele leven bezig met fiscaliteit. Ze begon als expert bij KPMG. Na een korte uitstap bij de fiscale administratie werd ze manager bij PwC en vervolgens projectmanager bij Belgacom. Sinds 2002 is ze er head of tax. "De stap van expert naar projectmanager was een goede keuze. Ik ben niet de expert die graag in de boeken blijft zitten, ik wil mijn kennis praktisch toepassen en zien hoe ik het bedrijf kan ondersteunen. Mij gaat het vooral om het doen leven van fiscaliteit in een bedrijf en ervoor zorgen dat de impact op fiscaal vlak wordt meegenomen in beslissingsprocessen. Ik wil toegevoegde waarde creëren voor de onderneming."

Kunt u dat wat concreter maken?

Hilde Wampers: "In onze fiscale strategie en in het zoeken naar opportuniteiten zetten we meer en meer in op onderzoek en ontwikkeling. Proximus ontwikkelt heel veel nieuwe technologieën om de kwaliteit van zijn dienstverlening te verbeteren.

Er bestaan fiscale incentives die in specifieke aftrekken voor research en development voorzien. Die waren oorspronkelijk voor de farma-industrie geschreven. Dankzij een nauwe samenwerking tussen onze fiscale experts en de ingenieurs die bezig zijn met die nieuwe technologieën hebben we ervoor kunnen zorgen dat ook Proximus een beroep kan doen op die incentives. Dat levert een aanzienlijke toegevoegde waarde op, geld dat we hebben kunnen vrijmaken voor investeringen in het netwerk. Die opportuniteiten zien en het bedrijf vooruit helpen met fiscaliteit is de rol van mij en mijn team."

Hoe zou u uw takenpakket omschrijven?

Hilde Wampers: "Mijn belangrijkste taak is teammanagement, het stimuleren en aansturen van een team van zeven fiscale experts. Wie heeft welke eigenschappen? Hoe kan ik die complementair met andere leden van het team inzetten? In het voorbeeld van de incentives voor onderzoek en ontwikkeling voelde ik van bij het begin aan dat er een link was met de ontwikkelingen waarmee onze ingenieurs bezig waren. Ik heb daarop drie van mijn teamleden samengebracht, die elkaar zeer goed aanvullen. Mijn geduld is weliswaar op de proef gesteld omdat het langer dan enkele maanden heeft geduurd om Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

dit op punt te zetten, maar het is gelukt. Een ander aspect van mijn takenpakket is het goed begrijpen van de richting waarin de business, de activiteit van het bedrijf evolueert en wat dat zal meebrengen op het vlak van fiscaliteit. Zo kun je anticiperen en op zoek gaan naar opportuniteiten. Een derde aspect van de functie als head of tax is het investeren in je netwerk.

De contacten met de fiscale administraties, met de collega's in de BEL 20, met andere heads of tax zijn zeer belangrijk. Ten slotte is er de compliance, de rapportering en het aangiftewerk, het naleven van de wet en van alle verplichtingen. Dat is het fundament van mijn takenpakket. Het is een aspect dat alleen maar zal groeien. Er komen heel wat nieuwe regels op ons af, van de lokale, regionale en federale overheden, van de EU, van de OESO." Als het, vergeeft u me de omschrijving, saaie werk zal toenemen, zal de functie dan nog even boeiend blijven?

Hilde Wampers: "Dat vraag ik me ook af. Je kan niet om compliance heen, iedereen moet zijn belastingaangifte indienen.

Taxes are the price we pay for a civilized society, je draagt ermee bij aan de welvaartsstaat. Maar de grens tussen noodzakelijke regelgeving en administratieve overlast is dun. Grote bedrijven worden vandaag al te vaak weggezet als boemannen die te ver gaan in het optimaliseren van hun belastingen.

Er is een tegenbeweging op gang gekomen om hun zeer veel verplichtingen op te leggen. Voor alle duidelijkheid, ik begrijp dat en ik ben een grote voorstander van transparantie. Dat de OESO-lidstaten een kader hebben gecreëerd om winstverschuivingen te bemoeilijken – de BEPS of de regels over base erosion en profit shifting – is prima. Maar de EU wil nog een stap verder gaan. Door de beste leerling van de klas te willen zijn, vrees ik dat we de concurrentiepositie van de Europese bedrijven zullen verzwakken. Als we te ver gaan, zullen we onszelf in de voet schieten. Ik stoor me overigens heel erg aan de ongenuanceerde berichtgeving in de pers over de fiscaliteit van ondernemingen. Die wordt vaak niet ondersteund door feiten en cijfers, en de context wordt doorgaans niet geschetst.

Ik vind het belangrijk om te kijken naar de totale belastingdruk op een bedrijf en niet enkel naar de vennootschapsbelasting.

19

Interview

De total tax contribution van de Proximus-groep bedraagt 1,5 miljard euro op een omzet van zes miljard euro. Daar zitten alle federale, Vlaamse en lokale heffingen in, de btw en de bedrijfsvoorheffing op de salarissen."

Wat verwacht u van de overheid?

Hilde Wampers: "Dat ze de bestaande regels verduidelijkt en verfijnt om in het ideale geval te komen tot fiscale wetgeving die niet meer voor interpretatie vatbaar is, die misbruiken duidelijk definieert en inbreuken bestraft. Een beleid moet vooruitkijken en zich niet telkenmale laten leiden door budgettaire tekorten. Neem de Waalse en Brusselse initiatieven voor een belasting op pylonen. Die zullen ervoor zorgen dat een pyloon daar veel minder rendabel zal zijn dan in Vlaanderen. Waar zijn we dan mee bezig? Het probleem is dat overheden maar enkele jaren vooruitkijken en geen visie hebben op lange termijn. Dat geldt voor het federale, het regionale en het lokale niveau."

De discussie over winstverschuivingen is er een over ethiek en moraliteit in belastingen. Welke principes bepalen de lijn van Proximus?

Hilde Wampers: "We zijn daar al heel lang mee bezig. Sinds in 2005 de beweging met betrekking tot responsible tax in Engeland op gang kwam, is dat bewustzijn nog sterk toegenomen.

We houden ons aan vier belangrijke principes. Het eerste is dat we altijd businessgerelateerd werken. Als we business ontwikkelen, dan zoek ik opportuniteiten in de wetgeving om de fiscale kost te beperken. De business is de driver, niet de taks.

Maar als er twee opties zijn die de business ondersteunen, zijn we niet verplicht de duurste te kiezen. Twee, we zetten geen complexe structuren op met vijf vennootschappen met twee mensen op de payroll. Drie, we communiceren transparant.

Het vierde principe heb ik geleerd van onze vorige CFO Ray Stewart. Zijn richtlijn was: als we morgen op de voorpagina van de krant staan, kunnen we het dan uitleggen? Die regel heb ik bijvoorbeeld in de praktijk moeten brengen toen onze activiteiten in Luxemburg in de krant stonden. Onze positie was perfect te verantwoorden. We hadden een Luxemburgse mobiele-telecomoperator aangekocht en we stellen 4 à 500

20

Hilde Wampers

mensen tewerk in Luxemburg, ook voor onze activiteiten in ICT-services ginder. Dus is het heel normaal dat we met de Luxemburgse fiscus contacten hebben en afspraken maken."

Speelt het een rol dat de overheid nog steeds de meerderheidsaandeelhouder is van Proximus?

Hilde Wampers: "Een beursgenoteerd bedrijf is sowieso onderworpen aan rapporteringsregels, bij ons komt daar de rapportering aan het parlement bovenop. Transparantie is voor ons wellicht belangrijker dan voor zuivere privébedrijven.

Misschien zijn we daarom beter dan de gemiddelde Belgische onderneming voorbereid op de bijkomende regels die eraan komen."

Proximus zit bij heel veel mensen in de huiskamer of in de jaszak, de gevolgen van reputatieschade kunnen groot zijn.

Hilde Wampers: "Wat met Starbucks in het VK is gebeurd, heeft me toch verrast. De beschuldigingen door het Britse parlement hebben invloed gehad op de perceptie van de plaatselijke Starbucksbezoeker. Je moet als groot bedrijf dus rekening houden met reputatieschade. Ik rapporteer nu driemaandelijks aan het auditcomité, vroeger gebeurde dat minder frequent.

Het is zoeken naar een evenwicht: je mag niet te veel belastingen betalen en je mag niet te ver gaan in het zo laag mogelijk houden van wat je afdraagt."

U bent al veertien jaar head of tax. Kriebelt het niet om eens iets anders te doen?

Hilde Wampers: "Natuurlijk vraag ik me wel eens af of het niet tijd is voor iets anders, maar ik doe mijn werk nog steeds onwaarschijnlijk graag. Mijn positie in het bedrijf, mijn impact, de complexiteit van de materie, maar weinig functies bij Proximus of in een ander bedrijf zijn even interessant voor mij. En er verandert ook voortdurend van alles: nu zijn er de BEPS, de EUinitiatieven, de harmonisering van de vennootschapsbelasting op Belgisch vlak. Ik moet voortdurend alert zijn en anticiperen.

En dat doe ik graag. Ik zit op de juiste stoel."

Bart Van Moerkerke

Rechtspraak – Bergen, 1 april 2016

Beroepsgeheim en fiscale controle

Scan deze code om het artikel over het arrest op onze website te downloaden.

Beroepsbeoefenaar moet contracten met cliënten en timesheets voorleggen tijdens fiscale controle wanneer administratie dat vraagt Het hof van beroep van Bergen bevestigt in zijn arrest van 1 april 2016 het volgende beginsel: wanneer de administratie tijdens een fiscale controle bij een accountant of belastingconsulent zelf inzage vraagt in de contracten die met diens cliënten afgesloten werden en de overzichten van de prestaties (timesheets), dan kan de beroepsbeoefenaar niet weigeren om deze stukken voor te leggen. Zijn beroepsgeheim staat hem echter wel toe om de identiteit van zijn cliënt en elk element dat die laatste zou kunnen identificeren weg te werken.

1 Feiten en antecedenten die aanleiding hebben gegeven tot het arrest van het hof van beroep van Bergen De fiscus onderzoekt het dossier van een accountants- en belastingconsulentenkantoor. De administratie vraagt om de contracten met het cliënteel en de prestatieoverzichten voor te leggen. Het kantoor weigert dat en doet daartoe een beroep op zijn beroepsgeheim. Bijgevolg legt de administratie voor die niet-voorlegging van de gevraagde documenten een boete op aan het kantoor. Het accountants- en belastingconsulentenkantoor betwist de boete bij de rechtbank.

In een eerste arrest van 30 november 2006 (TFR 2007, p. 842) maakt het hof van beroep van Brussel een onderscheid tussen contracten die het kantoor met zijn cliënten heeft afgesloten en de timesheets. Het hof oordeelt dat de contracten met de cliënten sowieso gedekt zijn door het beroepsgeheim en dus niet kunnen worden voorgelegd aan de fiscale administratie. De timesheets moeten volgens het hof overgemaakt worden. Wanneer die confidentiële gegevens bevatten, kunnen deze documenten dermate gerangschikt worden dat deze informatie niet bij de fiscus terechtkomt.

Na cassatieberoep van het accountantskantoor en de Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Belgische Staat, casseert het Hof van Cassatie het arrest van het hof van beroep van Brussel en verwijst de zaak naar het hof van beroep van Bergen.

2 Commentaar op het arrest van het hof van beroep van Bergen Het hof van beroep van Bergen oordeelt dat de accountant en/ of belastingconsulent de contracten met het cliënteel en de timesheets moet voorleggen wanneer hij gecontroleerd wordt door de fiscale administratie, mits de identiteit van de cliënten weggelaten wordt.

Het hof bevestigt via zijn arrest de beginselen uit de doctrine (M. MAUS, Horen, zien en zwijgen? Een analyse van de draagwijdte van de fiscale meewerkverplichting van de accountant, belastingconsulent, erkende boekhouder en bedrijfsrevisor, T.A.A. 2007, p. 11; T. AFSCHRIFT, Le secret professionnel de l'expert-comptable à l'égard de l'administration fiscale, in X., Liber amicorum Raymond Krockaert. Het accountancyberoep in volle expansie, IAB, 1998, p. 29 en 30).

Charles Bayart

21

IAB in beeld

22

Algemene vergadering 2016: de leden worden in de kijker gezet.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

23

IAB in beeld

In mei 2016 werd de examenruimte voor het eerst in gebruik genomen.

In mei 2016 vonden een aantal workshops BeExcellent plaats.

Jos De Blay doorloopt de belangrijkste principes uit de deontologie in module 1 van de voorbereidende vorming op de kwaliteitstoetsing.

24

De meest eenvoudige vakkennis voor experts in tax en accountancy

We wilden de toegang tot de informatie sneller laten verlopen.

Praktischer, duidelijker en mooier gepresenteerd.

Om makkelijker te gebruiken en om beter te beslissen.

Daarom is er Lexfin.

Lexfin is een oplossing voor al uw fiscale en boekhoudkundige vragen.

Lexfin geeft u de informatie die uw beroep vraagt.

Online en met opleiding.

Lexfin combineert uniek commentaar met bronnen, wetgeving, uitgewerkte voorbeelden, nieuwsbrieven en 18 uur opleiding.

Wilt u uw professionele leven makkelijker maken? En bent u het beu zo veel te betalen?

Probeer Lexfin

m.

36 of professional@larciergroup.co Contacteer ons op +32 3 285 72 En overtuig uzelf.

www.lexfin.be

Beroep

Assurance / nonassurance: what's in a name?

Engelstalige termen worden vaak te pas en te onpas gebruikt. In het geval van assurance en non-assurance ligt dat enigszins anders omdat er moeilijk een Nederlands- of Franstalig equivalent kan worden gevonden. De opdrachten van accountants kunnen worden opgesplitst in assurance- en non-assurance-opdrachten, waarbij voor elke soort opdracht andere (internationale) normen van toepassing zijn. In deze bijdrage maakt de auteur een bondig overzicht van de verschillende soorten opdrachten.

Het begrip dat vervat zit in de Engelstalige term assurance is moeilijk te vatten in een Nederlands- of Franstalige term die het op dezelfde kernachtige manier kan omvatten. In een technische nota – die na goedkeuring zal worden gepubliceerd via BeExcellent – van voormalig raadslid Luc Ceulemans wordt het begrip als volgt omschreven:

To assure is “bevestigen dat iets waar is”. Onder assurance verstaan we het verschaffen van zekerheid over informatie door een neutrale partij, om het vertrouwen bij de gebruikers van die informatie te versterken.

Een assurance-opdracht is een opdracht waarbij de accountant een conclusie formuleert die is bedoeld om het vertrouwen van de beoogde gebruikers, niet zijnde de verantwoordelijke partij, in de uitkomst van de evaluatie […] of de toetsing van het object van onderzoek ten opzichte van de criteria, te versterken1.

De Engelstalige term assurance werd gedefinieerd door de International Federation of Accountants (IFAC), waarvan het IAB lid is. De IFAC beschouwt het als haar missie2 om bij te dragen tot kwalitatief hoogstaande normen en richtlijnen en zo te helpen bouwen aan sterke accountancyorganisaties en -kantoren. In dit nummer wordt een diepgaand artikel gewijd aan de IFAC (p. 26).

De door de IFAC gebruikte Engelstalige term accountant dekt niet dezelfde lading als de term die in de Belgische

26

context wordt bedoeld. Aangezien zowel het IAB als het IBR lid zijn van de IFAC, kunnen de internationale normen voor de assurance- en de non-assurance-opdrachten van toepassing zijn op de leden van beide Instituten. In het kader van deze bijdrage dient de term accountant te worden begrepen als zijnde van toepassing op alle leden van het IAB en het IBR. De opdrachten van accountants kunnen afhankelijk van de aard van de opdracht worden opgesplitst in assurance- en non-assurance-opdrachten, gaande van de volkomen controle3 tot de eenvoudige opstelling van de jaarrekening. Bij de assurance-opdrachten zal er een bepaalde mate van zekerheid worden gegeven door het afleveren van een controleverslag, waarbij de totale onafhankelijkheid – de controlerende accountant mag niet de gebruikelijke beroepsbeoefenaar zijn – van toepassing is. Daartegenover zal bij de non-assuranceopdrachten geen zekerheid worden gegeven, maar zal de informatie – die onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever wordt opgesteld – door de accountant alleen worden geobjectiveerd. Deze non-assurance-opdrachten kunnen door de gebruikelijke beroepsbeoefenaar worden uitgevoerd, waarbij hij echter zijn professionele ethische voorschriften dient in acht te nemen. Schematisch kunnen we dat als volgt samenvatten (zie afbeelding 1).

Bij een assurance-opdracht wordt dus door de accountant een bepaalde mate van zekerheid gegeven over de door de verantwoordelijke partij aan de gebruiker geleverde informatie. De gegeven zekerheid is nooit absoluut, maar kan gaan van een redelijke mate van zekerheid – beoordeeld na een volko-

Assurance- en non-assurance-opdracht

ASSURANCE / NON-ASSURANCE

Zekerheid

Onafhankelijkheid Objectiviteit Ethiek

Afbeelding 1

men controle – tot een beperkte mate van zekerheid, waartoe kan worden geconcludeerd na een beperkte controle4. Het schema in afbeelding 2 (op p. 28) vat dat samen.

De non-assurance-opdrachten geven aan de gebruiker geen mate van zekerheid over de – onder de verantwoordelijkheid van de verantwoordelijke partij opgestelde – geleverde informatie, omdat het geen assurance-opdrachten betreffen.

Deze opdrachten worden verder onderverdeeld in de aan assurance verwante opdrachten, wanneer de naam van de accountant wordt verbonden aan de informatie die aan de gebruiker wordt verschaft. Indien dat niet het geval is, is er sprake van overige opdrachten. We kunnen dat opnieuw als volgt schematisch voorstellen (zie afbeelding 3).

Assurance-opdrachten Bij de assurance-opdrachten wordt door de accountant een bepaalde mate van zekerheid gegeven over de informatie die door de verantwoordelijke partij aan een derde – de gebruiker van de informatie – wordt verstrekt. De accountant zal assurance-werkzaamheden uitvoeren op de informatie en op basis daarvan zijn opinie vormen over de geleverde informatie. Zijn conclusie zal steeds het voorwerp uitmaken van een schriftelijk assurance-rapport.

De voorwaarde inzake de totale onafhankelijkheid bij controleopdrachten vloeit voort uit de plichtenleer van de accountants5 en uit het algemene controleprincipe dat stelt:

Een accountant kan niet op een objectieve en onpartijdige Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

wijze zijn eigen werk controleren. De controlenormen bevatten ook bepalingen i.v.m. ‘cooling off-periodes'. Deze regels verbieden de accountant om andere opdrachten dan het opstellen van controleverslagen te aanvaarden binnen een bepaalde periode voor of na de uitvoering van de controleopdracht6.

Indien aan de accountant de opdracht wordt gegeven om een redelijke mate van zekerheid te geven over de informatie die aan de gebruiker wordt geleverd, zal hij voldoende controleinformatie verzamelen om te kunnen concluderen dat “de financiële overzichten als geheel geen afwijkingen van materieel belang bevatten. De redelijke mate van zekerheid heeft betrekking op het gehele controleproces”.7 Hij zal in dat geval in zijn controleverslag een verklaring afleggen over zijn opinie met betrekking tot de mate van zekerheid van de gecontroleerde financiële overzichten. Hoewel de internationale standaarden nog niet van toepassing zijn op de bijzondere opdrachten in het kader van het Wetboek van Vennootschappen (W.Venn.)8, kan als voorbeeld van een gelijkaardige verklaring worden verwezen naar een controleverklaring in het kader van de wettelijke controle bij de ontbinding van een vennootschap, waarbij in artikel 181, § 1, derde lid W.Venn. wordt gesteld:

De commissaris of, bij zijn ontstentenis, een bedrijfsrevisor of een externe accountant die door het bestuursorgaan wordt aangewezen, brengt over deze staat verslag

27

Beroep

ASSURANCE / NON-ASSURANCE

Afbeelding 2

uit en vermeldt inzonderheid of daarin de toestand van de vennootschap op volledige, getrouwe en juiste wijze is weergegeven.

Bij een beoordelingsopdracht9 zal de accountant minder diepgaand te werk gaan en zal hij slechts een beperkte mate van zekerheid kunnen geven over de informatie.

Het niveau van zekerheid dat is verkregen waar het opdrachtrisico naar een niveau is teruggebracht dat in de omstandigheden van de opdracht aanvaardbaar is, maar waar dat risico groter is dan bij een opdracht met een redelijke mate van zekerheid, als de basis voor het tot uitdrukking brengen van een conclusie. De combinatie van de aard, timing en omvang van werkzaamheden voor het verzamelen van assurance-informatie is voor de accountant tenminste voldoende om een zinvol niveau van zekerheid te verkrijgen. Om zinvol te kunnen zijn, zal het niveau van zekerheid dat door de accountant is verkregen waarschijnlijk het vertrouwen van de beoogde gebruikers van de financiële overzichten versterken.10

In zijn beoordelingsverklaring zal de accountant een verklaring afleggen over de mate waarin zijn bevindingen afwijkingen in de informatie aan het licht hebben gebracht. In artikel 777, eerste lid W.Venn. dat van toepassing is op het controleverslag bij de omzetting van vennootschappen wordt bijvoorbeeld bepaald11:

28

De commissaris of, bij zijn ontstentenis, een bedrijfsrevisor of een externe accountant die door het bestuursorgaan of, bij vennootschappen onder firma en coöperatieve vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid, door de algemene vergadering wordt aangewezen, brengt over deze staat verslag uit en vermeldt inzonderheid of er enige overwaardering van het nettoactief heeft plaatsgehad.

Non-assurance-opdrachten Zoals eerder gesteld, wordt er bij non-assurance-opdrachten geen mate van zekerheid gegeven over de informatie, maar zal de accountant bij de uitvoering van zijn opdracht zijn objectiviteit en professionele ethiek aanwenden.

Een voorbeeld van de aan assurance verwante opdrachten zijn de opdrachten die in de ISRS 441012 Compilation Engagements werden opgenomen. Deze internationale standaard werd als basis gebruikt voor de objectiveringsopdrachten, zoals opgenomen in de Interinstitutenaanbeveling13 in het kader van de wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen (WCO). In dat kader kan worden verwezen naar de eerdere bijdrage in Accountancy & Tax nr. 4/2014 onder de titel ‘De samenstellingsopdracht in het kader van de WCO'. In een volgend nummer van Accountancy & Tax zal verder worden ingegaan op deze voor ons beroep zeer belangrijke internationale standaard en de toepassing ervan in België.

Ten slotte zijn er nog de overige non-assurance-opdrachten. Als voorbeeld van dergelijke opdrachten kan de loutere opstelling van de jaarrekening – zonder dat de naam van de

Assurance- en non-assurance-opdracht

ASSURANCE / NON-ASSURANCE

Afbeelding 3

accountant daaraan wordt verbonden en waarover hij geen verklaring aflegt – worden vermeld.

Het IAB zal zich – naast het actualiseren van de bestaande controlenormen aan de internationale standaarden voor controle- en beoordelingsopdrachten – focussen op de toepassing van de ISRS 4410, als bron voor de nieuwe opdrachten voor de accountants en belastingconsulenten.

met betrekking tot de bijzondere opdrachten zijn niet geschreven in een internationale context, zodat deze de evolutie op internationaal niveau niet hebben gevolgd. Bijgevolg bestaan er dan ook mogelijks afwijkingen tussen de terminologie van het Wetboek van vennootschappen en de internationaal gehanteerde terminologie, in het bijzonder voor wat de draagwijdte van de opdracht en de verslaggeving van de commissaris en/of de bedrijfsrevisor betreft. (…) Voor een aantal bijzondere opdrachten werden specifieke normen ontwikkeld. Deze blijven onverkort gelden, ongeacht de invoering

1 2

NIVRA: Handleiding en regelgeving Accountancy, Stramien voor assurance-

van de ISA's en de ISRE's.”. De controleverklaring in het kader van artikel 181,

opdrachten, definitie en doelstelling van een assurance-opdracht, punt 7.

§ 1, derde lid W.Venn. kan echter als gelijkaardig aan een controleverklaring

Zie www.ifac.org: IFAC contributes to high-quality international standards

worden beschouwd.

and guidance, helps build strong professional accountancy organizations and

9

accounting firms, and supports high-quality practices by professional accoun-

10 Standaard 2400, ‘Opdrachten tot het beoordelen van financiële informatie',

tants — all necessary infrastructure for the effective functioning of the world's capital markets.

3 4 5

nale context spreken wij van een controleopdracht.

komstig de normen inzake het verslag op te stellen bij de omzetting van een

In een internationale context wordt de term beoordelingsopdracht gebruikt

vennootschap, is niet gebleken dat er enige overwaardering van het netto-

voor deze Belgische terminologie.

actief heeft plaatsgehad.”. In het kader van de internationale standaard ISRE

Artikel 13, § 2 koninklijk besluit van 1 maart 1998 tot vaststelling van het Vademecum van de accountant en de belastingconsulent, 2007, IAB, Deel 2, Standaard 200: ‘Doelstellingen en algemene uitgangspunten van de controle van financiële overzichten', punt 17.

8

Zie duiding onder voetnoot 8. In zijn verklaring zal de beroepsbeoefenaar bijvoorbeeld verklaren dat “Uit onze werkzaamheden, uitgevoerd overeen-

blz. 10.

7

definitie 17, F. 11

Deze terminologie wordt gebruikt in de Belgische context. In een internatio-

reglement van plichtenleer der accountants.

6

In het kader van de Belgische context spreken we over een beperkte controle.

2400 kan dit worden beschouwd als een “negative assurance”.

12 De International Standard on Related Services (ISRS) 4410 (Revised), Compilation Engagements van de IFAC werd in het Nederlands vertaald door de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).

13 ‘Goedgekeurde Interinstitutenaanbeveling WCO', Accountancy & Tax nr. 1/2016.

In zijn omzendbrief 2016/03 van het IBR (zie https://www.ibr-ire.be/nl/ regelgeving/rechtsleer/omzendbrieven/Pages/Omzendbrief-2016-03. aspx) wordt gesteld dat “De teksten in het Wetboek van vennootschappen

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Daniël Maes

29

Interview

"Elke ruling heeft slechts individuele draagwijdte, de beoordeling zal dus steeds geval per geval gebeuren" In ons vorige nummer las u al dat niet alleen de grote accountantskantoren voor hun grote klanten een beroep kunnen doen op de Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB). De dienst behandelt zowel aanvragen van natuurlijke personen als van rechtspersonen. Rulingaanvragen kunnen dus ook door kleinere kantoren van accountants of belastingconsulenten ingediend worden, waardoor kleine kmo's vlotter toegang krijgen tot de rulingpraktijk. De te volgen werkwijze om een aanvraag in te dienen zal A&T toelichten met Steven Vanden Berghe, voorzitter van de DVB. Mijnheer Vanden Berghe, kunt u toelichten hoe een accountant en/of belastingconsulent een rulingaanvraag moet indienen? Welke procedure dient hij te volgen?

Steven Vanden Berghe: "Er komen weinig formaliteiten aan te pas bij het indienen van een aanvraag. Een aanvraag kan per gewone post of via e-mail naar dvbsda@minfin.fed.be gestuurd worden. De aanvraag moet wel betrekking hebben op concrete situaties of verrichtingen die gepland zijn in de nabije toekomst. De DVB levert dus geen beslissingen af omtrent algemene vragen."

Als een accountant of belastingconsulent een andere klant heeft die een gelijkaardige situatie of verrichting wilt uitvoeren, moet hij dan een nieuwe aanvraag indienen of mag hij zich baseren op de eerdere beslissing?

Steven Vanden Berghe: "Een ruling is enkel geldig voor de concrete situatie of verrichting die wordt voorgelegd door de aanvrager. De ruling heeft dus slechts individuele draagwijdte en kan niet worden aangewend door andere aanvragers die een gelijkaardige situatie of verrichting voorleggen. Uit gelijkaardige gevallen kan wel een gedragslijn ontstaan zodat toekomstige aanvragen in dezelfde zin worden behandeld, maar de beoordeling zal steeds geval per geval gebeuren."

Bestaat er een modeldocument dat ingevuld moet worden?

Welke elementen dient een aanvraag te bevatten?

Steven Vanden Berghe: "Op de website www.ruling.be zijn ontwerpaanvragen gepubliceerd met betrekking tot de meest

30

courante verrichtingen waarover aanvragen worden ingediend.

Het gaat om de aftrekbaarheid van studiekosten, kosten eigen aan de werkgever, controlewijziging van een onderneming, fusie door overneming van een onderneming, partiĂŤle splitsing van een onderneming, inbreng van een bedrijfstak in een onderneming, inbreng van aandelen in een holding en vruchtgebruikconstructies.

De aanvraag dient de identiteit van de aanvrager en in voorkomend geval die van de betrokken partijen te bevatten alsook de beschrijving van de activiteiten van de aanvrager, de volledige beschrijving van de geplande verrichting(en) en de verwijzing naar de wettelijke of reglementaire bepalingen waarop de beslissing moet slaan. De motivatie waarom de geplande verrichting(en) binnen die wettelijke of reglementaire bepalingen vallen moet eveneens worden opgenomen."

Stel dat een accountant en/of belastingconsulent de aanvraag dient bij te sturen of dat de verrichting niet uitgevoerd wordt zoals beschreven in de aanvraag, welke stappen kunnen dan worden ondernomen?

Steven Vanden Berghe: "Indien bepaalde elementen ontbreken of bepaalde zaken toegelicht moeten worden, kunnen deze nog aangeleverd worden zolang de aanvraagprocedure loopt.

Die zullen dan mee in overweging genomen worden bij de uiteindelijke beslissing.

Het kan ook gebeuren dat een geplande verrichting niet exact wordt doorgevoerd zoals beschreven in de aanvraag en de afgeleverde beslissing. In dat geval kan de DVB daarvan

Steven Vanden Berghe

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

31

Interview

Steven Vanden Berghe

"Het is niet noodzakelijk om voor elke aanvraag samen te zitten in Brussel"

het best op de hoogte gebracht worden en kan er, indien de wijziging minimaal is en er ten gronde niets wijzigt aan de verrichting, een avenant (bijvoegsel) aan de initiële beslissing afgeleverd worden."

In sommige gevallen is het aangewezen om een prefiling in te dienen. Wat is een prefiling juist en wanneer is dat nodig?

Steven Vanden Berghe: "Een officiële aanvraag wordt in vele gevallen voorafgegaan door een informele aanvraag, een zogenaamde prefiling. Tijdens dat informele stadium kan de aanvrager aftoetsen of de door hem geplande verrichting wel kans op slagen heeft. Tijdens de prefilingprocedure wordt er veel overleg gepleegd met de aanvragers en/of hun mandatarissen. Tijdens dat overleg probeert de DVB zo veel mogelijk bij te sturen, zodat een latere officiële aanvraag positief kan worden beoordeeld."

Wat gebeurt er nadat een rulingaanvraag is ingediend?

Welke weg legt die af?

Steven Vanden Berghe: "Op de DVB zijn ongeveer 100 medewerkers tewerkgesteld die gespecialiseerd zijn in een bepaald gebied van de fiscaliteit. Zo zijn er specialisten inzake personenbelasting, vennootschapsbelasting, btw en registratierechten. De beslissingen worden collegiaal genomen door het college van de DVB. Dat college bestaat uit zes leden, drie Nederlandstaligen en drie Franstaligen. Elke aanvraag valt onder de verantwoordelijkheid van een van de zes collegeleden. Het collegelid wijst de aanvraag vervolgens toe aan een coördinator en een dossierverantwoordelijke die de aanvraag onderzoeken. Als de aanvraag volledig is, stelt het behandelende team een ontwerpbeslissing op die wordt voorgelegd op het college dat, zoals eerder gezegd, collegiaal beslist over de aanvraag. Die beslissing wordt dan per aangetekende brief overgemaakt aan de aanvrager of zijn mandataris."

Als een accountant of belastingconsulent een aanvraag indient die al door een andere – bijvoorbeeld een Franstalige – confrater werd ingediend, herneemt de DVB dan die eerdere beslissing of wordt de hele procedure opnieuw doornomen?

Steven Vanden Berghe: "Zoals eerder uiteengezet heeft een beslissing slechts uitwerking voor de concrete situatie of verrichting die werd voorgelegd. Indien bijvoorbeeld een aanvraag in het Nederlands wordt ingediend en er al een gelijkaardige aanvraag in het Frans werd ingediend, zal de

32

rulingprocedure voor de nieuwe aanvraag in het Nederlands worden opgestart."

We lazen in ons vorige nummer dat de DVB geen antennes heeft. Betekent dat dan dat een accountant en/of belastingconsulent telkens naar Brussel moet? Hoe vaak moet dat dan?

Steven Vanden Berghe: "De DVB heeft geen antennes in de provincies en de vergaderingen met de aanvragers en/of hun mandatarissen vinden dus bijna altijd plaats in Brussel of uitzonderlijk bij de aanvragers of hun mandatarissen. Het is ook zo dat het niet voor elke aanvraag absoluut noodzakelijk is om samen te zitten in Brussel. Indien het voor de behandeling van de aanvraag niet nodig is om te vergaderen met de aanvragers en/of hun mandatarissen, zullen de eventuele verduidelijkingen telefonisch of via e-mail opgevraagd worden.

Onlangs werd door de DVB aan de ICT-diensten van de FOD Financiën de vraag gesteld om de mogelijkheid te onderzoeken om in ons gebouw een videoconferentieruimte te voorzien. Zo zouden de aanvragers en/of hun mandatarissen via videoconferentie in contact kunnen treden met de DVB en worden heel wat tijdrovende verplaatsingen vermeden. Die mogelijkheid wordt momenteel nog onderzocht."

Hoeveel tijd moet een accountant en/of belastingconsulent inschatten om een beslissing te ontvangen nadat zijn aanvraag volledig is?

Steven Vanden Berghe: "In 2015 bedroeg de gemiddelde behandelingsduur van de aanvragen 67 kalenderdagen.

Dat is dus minder dan de richttermijn van drie maanden die voorzien is in de wet die het systeem van voorafgaande beslissingen heeft ingevoerd. De behandelingsduur hangt uiteraard ook sterk af van de complexiteit van de aanvraag en van de snelheid waarmee de gevraagde inlichtingen worden bezorgd. Het is ook zo dat een officiële aanvraag die volgt op een prefiling meestal sneller kan worden behandeld dan de aanvragen die onmiddellijk de officiële weg volgen. Bovendien zijn de aanvragers zelf soms vragende partij om de beslissingstermijn te verlengen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als bepaalde aspecten van de verrichtingen die zij aan de DVB hebben voorgelegd aan wijzigingen onderhevig zijn of zich nog moeten concretiseren."

Dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken i.s.m. Communicatie- en publicatiedienst IAB

560

889

er onze demoversie te ontvangen, contacte Voor meer inlichtingen of om een rgroup.com rcie l@la ona essi prof of 36 72 klantendienst op + 32 3 285

www.sofisk.be

IAB-tools

App4Acc: een nieuwe IAB-applicatie voor accountants en belastingconsulenten Stel: u hebt net een eigen accountantskantoor opgestart en zou graag een aantal boekhoudprogramma's – en daarmee compatible e-invoicingsoftware – aanschaffen.

Of u gebruikt al 10 jaar lang een programma waar u eigenlijk niet zo tevreden over bent. In uw zoektocht naar programma's komt u vanzelfsprekend heel wat goede en minder goede software tegen, maar ook dure en minder dure tot zelfs spotgoedkope programma's. Sommige werken alleen in de cloud, andere hebben ook een desktopversie. Op den duur lijkt het dat je door de bomen het bos niet meer ziet, of omgekeerd: je ziet juist de details niet meer.

Daarom heeft het Instituut in samenwerking met de Jongerenadviesraad een platform uitgewerkt waarop alle softwarehuizen en -leveranciers hun programma's kunnen aanbieden.

Dus zowel gevestigde waarden als kleine start-ups krijgen de kans om hun software bekend te maken, waarbij ze de beroepsbeoefenaars de mogelijkheid kunnen bieden om te genieten van gerichte promoties. Wat dat betreft, laat het Instituut de vrije markt zijn rol spelen. Wanneer een belangrijke concurrent bijvoorbeeld een promotie of extra korting aanbiedt, dan kan een andere softwareleverancier ervoor kiezen om daarin mee te gaan. De softwarehuizen en -leveranciers kunnen ook een aantal functies die hun programma's bevatten aanvinken.

De softwarehuizen en -leveranciers kunnen bij hun producten ook promotiemateriaal (video's, previews, demo's) aanbieden. Daarmee kunnen de beroepsbeoefenaars alvast het product bekijken of zelfs uittesten.

Het platform is niet alleen toegankelijk voor IAB-leden en -stagiairs, ook niet-leden en geïnteresseerden kunnen toegang krijgen tot het platform, mits ze zijn ingeschreven. Op

34

die manier vergroten we de markt naar alle beroepsbeoefenaars, waardoor het aanbod des te interessanter wordt voor de IAB-leden en -stagiairs.

Het Instituut van zijn kant zal via quality checks erop toezien dat de beloofde functies wel degelijk aanwezig zijn in het aangeboden programma. Als blijkt dat de functies niet bestaan, dan krijgt de softwareleverancier de kans om dat te verwijderen uit zijn opties.

Het belooft dus een sterke tool te worden, waarmee de IAB-leden en -stagiairs afhankelijk van hun behoeften een geschikte software kunnen aanschaffen, tegen concurrentiële prijzen. Het platform is voor alle IAB-leden en -stagiairs toegankelijk via het Informatie- en uitwisselingsplatform (waar ook het e-loket te vinden is). Niet-leden en geïnteresseerden kunnen surfen naar https://app4acc.iec-iab.be.

Het platform wordt officieel gelanceerd op het IAB-event van 29 september 2016, maar we geven hieronder alvast een aantal screenshots mee.

Stéphane De Bremaeker

App4Acc

Wie als niet-IAB-lid naar https://app4acc.iec-iab.be surft, krijgt deze pagina te zien. Studenten of leveranciers kunnen zich via deze landingspagina inloggen, als ze zijn ingeschreven. De IABleden die via deze pagina gaan, moeten zich ook eerst inloggen.

Klik dan op de button ‘Aanmelden'. Wie via het informatie- en uitwisselingsplatform gaat, hoeft zich niet in te loggen.

Nadat u bent ingelogd, krijgt u deze pagina te zien.

Op deze pagina staan alle recentelijk toegevoegde software, diensten enz.

Daarnaast ziet u ook welke software of diensten andere gebruikers hebben bekeken.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

35

IAB-tools

App4Acc Op deze pagina kunt u het volledige aanbod bekijken. Dat aanbod kunt u verfijnen door de gewenste functies aan te vinken. Op basis daarvan kunt u dan de meest interessante software bekijken, testen en eventueel aanschaffen.

Tot slot, wanneer u een software of dienst heeft gekozen, komt u terecht op het informatiefiche. Daarop staat alle belangrijke informatie met betrekking tot het product, de specificaties en de prijs. U kunt ook feedback geven op het product. Op basis van die feedback kan het IAB quality checks uitvoeren om te zien of de software de beloofde functies wel heeft. Die feedback is niet zichtbaar voor andere gebruikers.

36

Digitaal kantoor

Cloud, beveiliging & beroepsgeheim

Werken in de cloud: de voordelen en risico's We leven in een digitale maatschappij en Belgische bedrijven zijn vaak toonaangevend in de nieuwe digitale economie. Die digitale economie leidt tot een hogere productiviteit van onze bedrijven. Een digitaal netwerk heeft zo zijn voordelen: informatie stroomt sneller door, kennis wordt sneller gefilterd en innovatie komt sneller bovendrijven.

Maar daar schuilt ook het gevaar: informatie (data). Data zijn het nieuwe goud. En dus zijn er malafide personen (hackers) die proberen om informatie van bedrijven, organisaties of overheid te stelen door misbruik te maken van kwetsbaarheden bij computersystemen en … mensen.

Met een General Data Protection Regulation (GDPR)1 wil Europa de dataprivacy van de burger beschermen. Bedrijven moeten ten laatste tegen mei 2018 de nodige maatregelen nemen om de gevoelige persoonsgegevens van personeel en klanten die ze bijhouden, beter te beschermen. De Privacycommissie in België wordt hervormd tot regulator en zal inspecteurs de baan opsturen om te controleren of bedrijven de nodige maatregelen hebben genomen. Wanneer blijkt dat er gevoelige data gestolen zijn en er geen beveiligingsbeleid gevoerd wordt, kan de kmo een (hoge) boete krijgen.

Uit een onderzoek naar cyberveiligheid bij bedrijven dat elk jaar opnieuw gevoerd wordt, blijkt dat het vooral de grotere bedrijven zijn die (blijven) investeren in ICT-beveiliging. Net zoals vorig jaar kan worden vastgesteld dat grote bedrijven een duidelijke nadruk leggen op het investeren in beveiligingsmaatregelen om de continuïteit van het bedrijf te verzekeren en klanteninformatie te beschermen tegen mogelijke inbreuken. Daarnaast blijven virussen en malware gezien worden als de ergste vorm van inbreuk. Investeringen in beveiligingsmaatregelen als antimalware en firewalls blijven dan ook essentieel voor de Belgische bedrijfswereld.

Met de nieuwe Europese Privacyrichtlijn die dit jaar nog geïmplementeerd wordt, verwacht men dat deze trend zich nog sterker zal verderzetten. En ook de kmo zal zich moeten wapenen tegen de risico's die gepaard gaan met de evolutie naar een digitale economie. We leggen u in dit artikel uit wat de mogelijkheden zijn.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Hoe kan een kmo dit probleem aanpakken?

Een kmo kan het probleem van veiligheid en privacy van data grondig aanpakken door het implementeren van een Information Security Management System (ISMS), wat eigenlijk niets anders is dan het uitwerken van een reeks policies (beleidsplannen) die het beheer van de cyberveiligheid in goede banen leiden en de IT-risico's verminderen of uitschakelen.

Eerst moet er een asset assessment uitgevoerd worden, waarbij alle hardware, netwerken, software, databases en data in kaart gebracht worden.

Vervolgens wordt met een risk assessment onderzocht welke mogelijke bedreigingen er zijn die gebruik kunnen maken van bepaalde kwetsbaarheden bij de bovenstaande digitale assets.

Een voorbeeld: een hacker kan uw netwerksysteem binnendringen omdat het operating system van uw server al een paar jaar niet meer geüpdatet werd. De hacker kan alle contracten van klanten stelen en bezit daardoor alle bankrekeningen van uw klanten. De teksten waren niet geëncrypteerd (omgezet in geheimschrift) en zijn voor iedereen leesbaar. In dit voorbeeld zijn de kwetsbaarheden het operating system van uw server en de niet-beveiligde gegevens op uw harde schijf. De bedreigingen zijn hier een indringer en een gegevenslek. De assets zijn de server en de contracten. Het risico is extreem, want de kans dat een hacker kan binnendringen is zeer groot en het verlies van contracten kan uw business aanzienlijke schade toebrengen.

Nadat alle risico's in kaart gebracht zijn, wordt geoordeeld wat ermee moet gebeuren. Een risico kan heel klein zijn, zodat men het risico aanvaardt en er geen extra kosten gemaakt worden om het risico volledig uit te schakelen.

Het risico kan ook verplaatst worden: in plaats van een

37

Digitaal kantoor

Fig. 1: Defense in depth.

investering te doen voor de update van de servers, worden alle software en data in de cloud opgeslagen (bijv. een datacenter beheerd door een externe partij). Dit leidt tot een actieplan van securitymaatregelen die genomen moeten worden.

Of de belangrijkste assets worden bekeken en policies uitgewerkt, zodat de volledige organisatie veilig en betrouwbaar is.

Het is belangrijk om het de hacker zo moeilijk mogelijk te maken. De kmo (zoals elk ander bedrijf) moet op verschillende niveaus security inbouwen (zie Fig. 1 ‘Defense in depth').

Er moeten afspraken worden gemaakt over wachtwoorden of wachtzinnen (beter), personeel moet worden opgeleid (wat is een phishing mail, afplakken van de webcam … ) , er moet worden gezorgd voor fysieke toegangscontrole, het interne netwerk moet worden afgeschermd en gemonitord, de server moet worden beveiligd, de toegang tot de software moet worden georganiseerd … En pas dan komen het encrypteren van de data en het beveiligen van de back-up en de data op mobiele toestellen zoals usb-sticks, laptops en smartphones aan bod.

Een beleid voor beveiliging en privacy van data organiseren in een kmo is dus niet meer enkel de taak van de IT'er. De directie en alle personeelsleden moeten erbij worden betrokken. Het Information Security Management System creëert het noodzakelijk businesskader dat vastlegt wat de nodige veiligheidsmaatregelen zijn en waarom.

Fig. 2 geeft een overzicht van alle mogelijke policies die uitgewerkt kunnen worden.

Welke technologieën kunnen de kmo hierbij helpen?

Een belangrijk onderdeel van het ISMS is het Network Security Management. Rekening houdend met een relatief klein budget, zijn er twee mogelijkheden of een combinatie van de twee.

Een kmo kan dit zelf doen met opensourcetools of kan dit uitbesteden via cloudcomputing.

Voor de kmo die zich geen systeembeheerder kan of wil

38

veroorloven, kan het handig zijn om onlinesoftware te gebruiken. Zeker voor het samenwerken op afstand, is cloudcomputing een oplossing.

Cloudcomputing Cloudcomputing is een verzamelnaam. In essentie komt het erop neer dat software en documenten die vroeger op de pc stonden, verhuizen naar het internet (hosting). Cloudcomputing is de laatste jaren aan een sterke opmars bezig. Er verschijnen steeds meer applicaties die alleen nog op de server van de aanbieder staan en dus niet meer gedownload worden.

De gebruiker gebruikt deze applicaties via internet. Software as a Service (SaaS) is een onderdeel van cloudcomputing: in dit geval gaat het om software die via internet gebruikt wordt.

Ook Platform as a Service en Infrastructure as a Service vallen onder cloudcomputing. Bij deze twee vormen is het mogelijk voor ontwikkelaars om zelf aanpassingen te doen aan de software. In feite is dit een integratie van cloudcomputing en opensourcesoftware.

Betalen volgens gebruik SaaS is vaak vele malen goedkoper dan reguliere software, omdat er geen dure licenties moeten worden aangeschaft.

Bovendien betaalt u naar gebruik: u betaalt dus alleen voor wat u ook daadwerkelijk gebruikt en dus niet meer voor complexe functies die toch nooit gebruikt worden of voor medewerkers die het programma nooit gebruiken.

Als gebruiker van de software hebt u bovendien weinig eigen onderhoud en kennis nodig omdat de software op een externe server staat en de leverancier eigendom van de software blijft. U hoeft met SaaS dus geen systeembeheerder in de arm te nemen. Doordat de software online draait en voortdurend bijgewerkt wordt, is de efficiëntie ook nog eens vele malen hoger.

Cloud, beveiliging & beroepsgeheim Domain

Objectives

Security Policy

Information Security Policy Internal Organization

Organization of Information Security

External Parties Responsibilities for assets

Asset Management

Information Classification Prior to Employment

Human resources security

During Employment Termination or change of employment F. Vermeiren

Physical and Environmental security

Secure Areas Equipment Security Operational procedures and responsibilities Third party service delivery management System planning and acceptance Protection against malicious and mobile code Backup

Communication and Operations Management

Network Security Management Media handling Exchange of information Electronic commerce services Monitoring Business Control for access control User Access Management User Responsibilities

Access Control

Network Access control Operating system access control Application and information access control Mobile computing and teleworking Security requirements of information systems Correct processing in applications

Information system acquisition, development and maintenance

Cryptographic controls Security of system files Security in development and support services Technical vulnerability management

Information security incident management Business Continuity Management

Reporting information security events and weaknesses Management of information security incidents and improvements Information security aspects of Business continuity management Compliance with legal requirements

Compliance

Compliance with technical policies and standards and technical compliance Information system audit considerations Fig. 2: ISO 27001, voorbeeld van een ISMS.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

39

Digitaal kantoor

DATABASE

SERVER DESKTOP

APPLICATION SOFTWARE SMARTPHONE PRINTER

LAPTOP

Fig.3: The cloud

Samenwerken Met SaaS hebt u op elke locatie toegang tot uw bestanden.

Dat is ten eerste heel veilig omdat u daardoor nooit bestanden kwijtraakt bij een crash of diefstal van uw pc of laptop. Ten tweede kan SaaS erg nuttig zijn om samen te werken met collega's of andere ondernemers. U hoeft elkaar niet voortdurend documenten door te mailen en er bestaat ook geen gevaar dat er met oude versies van documenten gewerkt wordt. Een nadeel kan zijn dat uw documenten niet bereikbaar zijn bij het wegvallen van de internetverbinding. Zorg daarom altijd voor een back-up van uw bestanden.

Voorbeelden van SaaS zijn webmailprogramma's zoals Hotmail en Gmail, kantoorsoftware als Google Apps en Microsoft Projectplace en crm-software van Salesforce.

Kmo's hebben ten onrechte schrik wanneer ze horen dat hun data niet in hun bedrijf maar ‘ergens' in een datacenter staan. U kunt afspraken maken met de leverancier en de gegevens ook lokaal laten opslaan. Let wel: de eindverantwoordelijkheid van de keuze ligt steeds bij de accountant. Het is in ieder geval ten zeerste aan te raden om het Belgisch recht van toepassing te laten verklaren en een Belgische rechtbank als bevoegde rechtbank aan te duiden. Verder is het belangrijk bij het onderhandelen en het sluiten van een overeenkomst met een cloudprovider om zo veel mogelijk te trachten om de mogelijkheid tot opschorting of beëindiging door de cloudprovider te beperken. Anders kan er een zeer precaire situatie voor de accountant als cloudgebruiker ontstaan. Tot slot moet een clausule worden opgenomen dat de cloudprovider het beroepsgeheim van de accountant of belastingconsulent garandeert en dus geen data mag bekendmaken.

Een ander aspect is de privacy. Momenteel is er een andere wetgeving in de VS dan in Europa2-3. Bekijk goed waar uw data geplaatst worden. In de VS mag de overheid immers alle data

40

lezen en nazien.

Cloudcomputing biedt de beste oplossing voor support en permanentie (24/24, 7/7), er is altijd voldoende opslagcapaciteit, het garandeert een perfecte snelheid van werken die aangepast wordt aan het aantal gebruikers, men is niet afhankelijk van één server en … men levert meestal groene hosting. Bij bepaalde leveranciers van cloudcomputing zijn datasecurity en privacy optioneel.

Het is dus zeker nodig om duidelijke afspraken te maken met de leverancier, mooi verwoord in een SLA (Service Level Agreement). Als de leverancier bijvoorbeeld ISO 27000 gecertifieerd is en voldoet aan de GDPR, dan kan de kmo erop vertrouwen dat zijn data veilig zijn en de privacy ervan bewaakt wordt. De kmo zal dit zelf niet beter en goedkoper kunnen organiseren.

Opensourcetools Kmo's die alles in huis willen organiseren, hoeven echter niet afgeschrikt te worden door de kostprijzen. Er zijn heel wat opensourcetools op de markt (u betaalt geen licentie, enkel de diensten voor onderhoud en support) die voor elke beveiligingstaak een mooie oplossing bieden. Enkele voorbeelden vindt u in Fig.4.

We veronderstellen dat een firewall en antivirussoftware standaard aanwezig zijn op het netwerk. Maar er is meer nodig. De meeste firewalls vandaag laten ook toe het web- en het e-mailverkeer te analyseren tegen bedreigingen. U kunt gemakkelijk zelf bestanden of e-mails encrypteren via OwnCloud en Protonmail, de activiteiten op uw server analyseren (HIDS – Host Intrusion Detection System) via OSSec, het netwerkverkeer analyseren (NIDS – Network Intrusion Detection System) via Snort en uw webshop verdedigen met WebKnight (Web Application Firewall).

Cloud, beveiliging & beroepsgeheim

Owncloud / Prontonmail / Bitlocker FiveVault / LUKS / ...

WebKnight

Snort / OSSec / Security Onion / ELK

ISMS4SME, gebaseerd op ISO 2700X maar praktisch met checklist Fig. 4: Security opensourcetools.

Besluit De kmo zal zich de volgende maanden moeten beraden over hoe hij zijn IT gaat aanpassen. Er zijn mogelijkheden om dat zelf te doen, om dat via de cloud uit te besteden of er kan gekozen worden voor een combinatie van de twee. In het eerste geval moet u wel zelf continu zorg dragen voor updates en wijzigingen en dus een systeembeheerder hebben of inhuren.

Bij cloudcomputing worden alle updates automatisch gedaan.

De toenemende cybercriminaliteit en de grote Europese uitdaging voor meer dataprivacy zullen iedereen aansporen om tot actie over te gaan. Positief nieuws komt er van de regering, die in het Digital Belgium-plan van minister De Croo ruimte heeft voorzien om investeringsaftrek toe te kennen aan kmo's die een inspanning doen.

En wat als er zich dan toch, ondanks alle inspanningen, een hacking voordoet? Men kan een Incident Response Plan voorzien in zijn ISMS, zodat iedereen in de kmo weet wat er bij zo'n incident moet gebeuren en de werking van de kmo niet onderbroken wordt.

Ondanks een beperkt budget en geen of weinig eigen ITpersoneel kan een kmo de veiligheid en privacy van zijn data dus perfect organiseren.

en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door bevoegde autoriteiten met het oog op de voorkoming, het onderzoek, de opsporing en de vervolging van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van straffen, en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad. Deze richtlijn moet ten laatste tegen 6 mei 2018 omgezet worden in Belgisch recht.

2

Voor meer info omtrent cloud computing-overeenkomsten, zie: B. DOCQUIR, "Cloud computing of ‘virtuele informatica': gegevensbescherming staat centraal in de contractuele relatie", Cah. Jur. 4/2011, 105-117; K. DE VULDER, "Nazicht en onderhandelen van ICT-contracten", in P. VAN EECKE (Ed.), Recht en elektronische handel, Brussel, Larcier, 2011, 130-142; K. DE VULDER, A. DIERICK, "Cloud computing contracten, een nieuwe trend", in P. VAN EECKE (Ed.), Recht en elektronische handel, Brussel, Larcier, 2011, 143196; M. TAEYMANS, E. JACOBS, "Informaticacontracten", in X., Bijzondere overeenkomsten. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer , III. Onbenoemde overeenkomsten, 1-167; J. CLINCK, "Cloud computing-overeenkomsten en de aansprakelijkheid van cloud service providers: consument in de wolken?", Cah. Jur. 2014/4, 101-117.

3

Ondertussen hebben de Europese Commissie en de Amerikaanse regering een politiek akkoord bereikt: het EU-U.S. Privacy Shield. De accountant moet door de cloudprovider op de hoogte worden gesteld van de exacte locaties waar de gegevens verwerkt worden.Het is aan te raden de gege-

1

Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27

vens te laten verwerken in België of, indien dit niet mogelijk is, binnen de

april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband

Europese Unie.

met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming). Deze verordening moet worden toegepast

Kurt Callewaert

vanaf 25 mei 2018.

Richtlijn 95/46/EG, die ingetrokken wordt, is thans in Belgisch recht omgezet in de Wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levensfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens.

Daarnaast is er ook nog Richtlijn (EU) 2016/680 van het Europees Parlement

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Kurt Callewaert is lector aan HOWEST in de opleiding Toegepaste Informatica en lid van het steering committee van de Belgische Cyber Security Coalitie vzw en IoTBE vzw.

Kurt.callewaert@howest.be

41

De algemene antimisbruikbepaling en successieplanning Theoretisch gekaderd & praktisch benaderd

De nieuwe algemene antimisbruikbepaling bestaat ruim vier jaar en heeft sindsdien het speelveld van successieplanning grondig hertekend. De vraag stelt zich echter in welke mate vermogens- en successieplanning nog mogelijk is en waar de grenzen op heden lijken te zijn vastgelegd. In deze opleiding wordt dan ook, na een korte omkadering omtrent de principes van de antimisbruikbepaling, op een praktijkgerichte wijze ingegaan op diverse technieken van successieplanning. Op die manier wordt getracht tot nuttige inzichten te komen, zowel voor de toepassing van de bepaling in het algemeen, als voor bepaalde technieken in het bijzonder.

De combinatie van een theoretische omkadering (aangevuld met het bijhorende boek omtrent de algemene antimisbruikbepaling) en de daaropvolgende praktijkgerichte analyse van diverse technieken van successieplanning, leidt tot interessante inzichten voor elkeen die in aanraking komt met de algemene antimisbruikbepaling op het vlak van erfbelasting. Er wordt gefocust op de werking van de sinds 2012 geldende bepaling, alsook op de wijze waarop ze dient te worden afgetoetst. Er wordt getracht nuttige denkwijzen mee te geven, zowel op het vlak van een mogelijke toepassing van de antimisbruikbepaling, als op het vlak van eventuele bruikbare tegenmotieven. Meteen krijgt men ook inzicht in de werking van diverse successieplanningstechnieken, alsook in de fiscale behandeling ervan, en dit zowel op federaal als op Vlaams niveau.

STUDIENAMIDDAG 29/11/2016 14U-17U30 LEUVEN OF STUDIENAMIDDAG 09/03/2017 14U-17U30 SINT-MARTENS-LATEM PROGRAMMA 14u 14u30 15u 15u45 16u 17u

Onthaal met koffie Algemene inleiding Praktijkgerichte analyse diverse technieken successieplanning: deel 1 Koffiepauze met gebak Praktijkgerichte analyse diverse technieken successieplanning: deel 2 Vragen

SPREKERS

• Mark Delboo, advocaat-vennoot DELBOO

• Hanno Decoutere, advocaat DELBOO Beide sprekers zijn advocaat bij het advocatenkantoor DELBOO en hebben een uitgebreide ervaring in nationale en internationale vermogensplanning, gericht op aspecten van zowel fiscaal recht als burgerlijk recht.

DOELGROEP

De opleiding richt zich op een breed publiek maar in het bijzonder op bankiers, vermogensplanners, accountants, boekhouders, (fiscale) advocaten, notarissen, ...

PRAKTISCH

Erkenning: OVB, IAB, BIBF, cnknot (in aanvraag) Prijs: € 120 • Boek optioneel met 15% KORTING (€ 68 ipv € 80)! Het boek wordt onmiddellijk opgestuurd bij bestelling.

Locatie: 29/11/2016: Brabanthal ‒ Brabanthal 1, 3001 Leuven 09/03/2017: Auberge du Pêcheur, Pontstraat 41, 9831 Sint-Martens-Latem Voor meer info, online inschrijvingen en bestelling aan voordeeltarief: www.larciergroup.com/opleiding

na 1

15

lanning en fiscaliteit, oretische omkadering chte wijze een reeks de algemene antimisbij dit laatste ook chniek, alsook aan de echtspraak ingenomen Vlaams niveau (sinds an de fiscale én de worden zowel voor de n eventuele toepassing ge inzichten geboden.

n advocaat bij DELBOO.

De Bibliotheek Fiscaal Recht brengt monografieën over deelonderwerpen uit het fiscaal recht die voldoende omvang hebben voor een vlot te raadplegen boek en die beperkt genoeg zijn om een antwoord te kunnen bieden op de vragen die de rechtspraktijk oproept. De materie wordt belicht vanuit een praktische invalshoek, maar op weten schappelijk verantwoorde wijze.

De Bibliotheek Fiscaal Recht staat onder de deskundige leiding van Prof. Dr. Bruno Peeters (UA) en Prof.

Dr. Stefaan Van Crombrugge (UGent) - Hoofdredactie.

Voor een volledig overzicht van de reeds verschenen boeken, zie na titelpagina.

De algemene antimisbruikbepaling en successieplanning

komt met successieng van de algemene het fiscale landschap wordt immers elke ur(s), ook in het kader onteerd met het begrip elijk welke successieelijkerwijs gepaard te

FISCAAL RECHT

T LARCIER

uikbepaling en successieplanning

15

Bibliotheek Fiscaal Recht Larcier

De algemene antimisbruikbepaling en successieplanning MARK DELBOO HANNO DECOUTERE

OVER HET BOEK EN ZIJN AUTEURS Dit boek wil voor elkeen die in aanraking komt met successieplanning, een leidraad bieden bij de werking van de algemene antimisbruikbepaling die sinds juni 2012 het fiscale landschap grondig heeft hertekend. De auteurs, dagelijks bezig met successieplanning en fiscaliteit, willen de lezers vooreerst een grondige theoretische omkadering bieden, om vervolgens op een praktijkgerichte wijze een reeks courante planningstechnieken uitgebreid aan de algemene antimisbruikbepaling te toetsen. Uiteraard wordt bij dit laatste ook aandacht besteed aan de werking van de techniek, alsook aan de verschillende door de administratie en de rechtspraak ingenomen standpunten, en dit zowel op federaal, als op Vlaams niveau (sinds 2015). Gelet op een grondige analyse van de fiscale én de burgerrechtelijke aspecten bij elke techniek, worden zowel voor de successieplanning in het algemeen, als voor een eventuele toepassing van de algemene antimisbruikbepaling, nuttige inzichten geboden.

September 2016 • circa 300 p.

Vakliteratuur

Alternatieve Verloning 2016.

Hoe het loon van uw werknemers optimaliseren?

Nathalie Wellemans Anthemis, 2016. 770 p.

Het basisloon van werknemers wordt steeds vaker aangevuld met allerhande extralegale voordelen. Deze vormen van alternatieve verloning zijn bijzonder aantrekkelijk voor de werkgever. Ze bieden hem de mogelijkheid om te ontsnappen aan de hoge fiscale en parafiscale druk.

De vraag rijst wat alternatieve verloning precies inhoudt. De afbakening van het begrip heeft immers verregaande implicaties op het vlak van de belastingen en de sociale bijdragen.

Dit boek geeft een duidelijk overzicht van de meest voorkomende alternatieve loonvormen. Elke loonvorm wordt apart onder de loep genomen: Wat zijn de consequenties op het vlak van de sociale bijdragen? Wat zijn de fiscale gevolgen voor de werkgever en de werknemer?

Indien nodig, worden ook juridische aspecten toegelicht. De uitgave 2016 is verrijkt met tal van nieuwigheden.

Raadpleeg de volledige inhoudsopgave op de website van Anthemis.

Prijs: € 85 Meer informatie en bestellen: www.anthemis.be, tel. 010 42 02 90 Dit boek is ook beschikbaar in het Frans: Les rémunérations alternatives.

Accountancy&Tax – nr. 3 / 2016

Strafrecht in de onderneming.

Praktische gids voor bestuurders en zaakvoerders Editors: Patrick Waeterinckx, Filiep Deruyck, Filip Van Volsem. 3de editie Intersentia, 2016. 872 p.

Het strafrecht krijgt geenszins de plaats die het verdient in het riskmanagement van de meeste ondernemingen.

Nochtans is dat een risico – om in riskmanagementtermen te blijven – dat alleen al qua omvang (dus ongeacht de frequentie ervan) verdient om mee te worden opgenomen in het beleid.

Dit boek richt zich in de eerste plaats tot bedrijfsleiders, riskmanagers, bedrijfsjuristen, interne en externe auditdiensten enz. die wensen te remediëren aan de ‘strafrechtelijke' kwetsbaarheid van hun onderneming.

Komen achtereenvolgens aan bod: Deel 1: Controle en onderzoek Deel 2: Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van en binnen de onderneming (bestuurders, bedrijfsleiders en rechtspersonen) Deel 3: Risico's en transparantie Deel 4: De misdrijven Deel 5: De sancties De gedetailleerde inhoudstafel kan worden geraadpleegd op de website van Intersentia.

Prijs: € 125 Meer informatie en bestellen: www.intersentia.be, tel. 03 680 15 50

Het boekhoudkundig en fiscaal gunstregime voor kmo-vennootschappen toegelicht Stefaan Vlaminck Kluwer, 2016. 164 p.

Eind vorig jaar onderging het boekhoudkundig en fiscaal regime van de kleine vennootschap ten gevolge van de omzetting van de boekhoudrichtlijn ingrijpende wijzigingen voor de boekjaren die aanvangen vanaf 1 januari 2016. Er moet derhalve een onderscheid worden gemaakt tussen boekjaren die een aanvang nemen vóór en na 1 januari 2016. In het eerste deel van dit boekje gaan we dieper in op de verschilpunten tussen het oude en het nieuwe regime.

In het tweede deel krijgt u een overzicht van de fiscale gunstmaatregelen ten aanzien van kmo's. We geven telkens een beschrijving van de maatregel gevolgd door een vergelijkend cijfervoorbeeld van twee scenario's waarbij de vennootschap al dan niet gekwalificeerd wordt als kmo.

Naast de maatregelen die gelden ten aanzien van kleine vennootschappen komen de maatregelen ten aanzien van de recent ingevoerde categorie van de micro-ondernemingen aan bod.

Prijs: € 62,01 E-book: € 70,78 Bestellen: http://shop.wolterskluwer.be, tel. 0800 94 571

43

2

N I E T TE M I

SSEN

AFSPRAKE

CONGRES FR-BE-NL

29.09.2016

&

N!