Lamdag (Agosto-Setyembre 2021)

@OneNews.PH

LAMDAG

Muling pagbubukas ng face-to-face classes, inaprubahan na ng pangulo.

M

atapos ang ilang beses na hindi pagsang-ayon ni Pangulong Rodrigo Duterte sa muling pagbubukas ng face-toface classes, ipinahayag noong Lunes, ika-20 ng Setyembre 2021, ang pag-apruba niya sa muling pagbubukas ng face-toface classes sa 120 na pampubliko at pribadong paaralan sa mga lugar kung saan ‘di gaanong laganap ang COVID-19. Sa 120 na mga paaralang ito, 100 ay pampubliko at 20 naman ay pribado na kailangang pumasa sa pagtatasa ng kahandaan na isasagawa ng Department of Education (DepEd) at Department of Health (DOH).

Sa muling pagbubukas ng face-to-face classes, asahan na hindi agad-agad babalik ang kalagayan sa dati. Sa halip na sa nakasanayang sampung oras araw-araw, ang mga klase sa bagong sistema ng face-toface classes ay tatlo hangang apat na oras at bawat iba pang linggo na lamang magkikita. Sa isasagawang limitadong faceto-face classes, hindi lahat ng mga mag-aaral mula sa 120 paaralang napili ang papasok sapagkat 12 na mag-aaral sa kindergarten, 16 na mag-aaral sa mga baiting 1 hanggang 3, at 20 na mag-aaral sa mataas

na paaralang senior lamang ang unang makapapasok. Ang tala naman ng 120 na paaralan na papayagang magbukas muli ng face-to face classes ay hindi pa inilalabas. Ayon sa DepEd, kapag naging tagumpay ang pagsusuri sa panibagong sistema ay unti-unti nang itataas ang mga bilang ng paaralang papayagang magbukas muli ng face-to face classes.

Karamihan sa mga magaaral at mga magulang na naglabas ng kanilang mga opinyon ukol sa muling pagbubukas ng mga paaralan ay natuwa sa pagpapahayag na magsasagawa ng dry-run ang DepEd sa pagbubukas ng limitadong face-to-face classes.

Ang muling pagbubukas ng face-to-face classes ay hindi lamang para sa katuwaan ng mga mag-aaral o para makipagkumpitensiya sa ibang mga bansa, ngunit ito rin ay para sa pagpapabuti ng mental health, para sa ekonomiya, at para siguraduhin na makatatanggap ng de-kalidad na edukasyon ang mga mag-aaral. Ayon sa isang eksperto, dahil nililimitahan ng online classes ang edukasyon na dapat matanggap ng mga mag-aaral, malaki ang epekto nito sa kinabukasan. Dagdag

pa niya, umaabot sa 11 trilyon ang mawawala sa Pilipinas sa susunod na 40 taon kung hindi makaktanggap ng dekalidad na edukasyon ang mga kasalukuyang mag-aaral.

Bago napagpasyahan na muling buksan ang mga paaralan, isa ang Filipinas sa huling dalawang bansa na hindi pa nagbubukas ng face-to-face classes mula nang nagsimula ang pandemya noong Marso ng 2020. Isang taon at anim na buwan na ang lumipas mula nang huling faceto-face classes kaya asahan ang ilang karagdagang alintuntunin sa paaralan. Ilan sa mga patnubay na isinasaalang-alang para sa muling pagbubukas ng face-to-face classes ay ang pagsuot ng protective gear na mayroon tulad ng mga face masks at face shields, wastong kalinisan, contact tracing, quarantine, at social distancing.

Kapag dumating na ang panahon kung saan ang ating paaralan ay muling magbubukas ng face-toface classes, ‘wag kalilimutang sundin ang mga alituntuning itatakda ng paaralan at maging isang responsableng mag-aaral Ni Thamara Raine Arrieta

Misa Ng Bayan, Buwan Ng Wika 2021, Idinaos Muling nagbalik ang taon-taong pagdiriwang ng Misa ng Bayan sa temang “Gifted to Give: 500 Years of Christianity In The Philippines” at ang Culminating Program ng Buwan ng Wikang Pambansa sa temang “Filipino At Mga Katutubong Wika Sa Dekolonisasyon Ng Pag-iisip Ng Mga Pilipino” na isinagawa sa Mataas na Paaralang Junior ng Pamantasang Ateneo de Zamboanga (AdZU-JHS) noong ika-27 ng Agosto, 2021.

Ang Misa ng Bayan sa taong panuruang ito ay inihandog sa wikang Bisaya na pinamunuan ni Rev. Fr. Francisco Parilla, SJ at ni Rev. Fr. Arnel T. Ong, na siyang naging katuwang na pari. Siniguradong nakiisa rin ang mga guro mula sa mga piling kagawaran ng AdZUJHS na lumahok sa pagbasa at papuri na naganap sa misa, katulad nina Bb. Reyna Mae Lomocso, Bb. Lyka Calago, at Bb. Carmela Teves.

Karamihan sa mga guro at mga kawani ay pisikal na dumalo sa misa suot ang kanilang makukulay at kaakit-akit na tradisyonal o pre-colonial na kasuotan, na masasabing totoong tatak-Pinoy.

Matapos ang Misa ng Bayan ay nagkaroon ng munting salo-salo, o mas kilala bilang “Pista Sa Aten”, ang mga dumalong ay ang mga guro at kawani ng AdZU-JHS. Hindi naman nabigo ang mga pumaroon sa pista sa pagdadala ng tradisyunal at samot-sari na malilinamnam na potahe, na kanilang ibinahagi sa mga Atenistang naroon sa pagdiriwang. Ang pista ay dinaluhan ng bawat kagarawan at opisina ng pamantasan at naglaan sila ng kani-kanilang puwesto sa bulwagan ng Kreutz Campus.

Mainit at masiglang sinalubong ng AdZU-JHS ang Buwan Ng Wika na ipinagbunyi sa buong buwan ng Agosto. Masigasig na nag-ingay ang mga mag-aaral sa mga social media platforms upang sama-samang ipagdiwang ang pambansang wika at kultura ng bansang Filipinas. Naganap din ang mga paligsahan na pinangunahan ng Kagawaran ng Filipino at sa pamamagitan ng

mga ito, ipinamalas ng mga magaaral mula sa iba’t ibang baitang ang kanilang mga kakayahan sa iba’t ibang larangan. Nagkaroon ng paligsahan sa pagbuo ng poster (tradisyonal o digital) para sa mga mag-aaral ng ikapitong baitang, paligsahan sa pagsasalin para sa mga mag-aaral ng ikawalong baitang, paligsahan sa pag-awit ng Original Pinoy Music (OPM) para sa mga mag-aaral ng ikasiyam na baitang at paligsahan ng pagsulat ng sanaysay para sa mga magaaral ng ikasampung baitang.

Maliban dito, nakibahagi rin ang iba’t ibang mga organisasyon sa pagdiriwang ng Buwan Ng Wika, gaya ng La Liga Atenista (LLA) at Punlaan, na parehong naghanda ng mga pakulo at pasabog. Inihandog ng LLA ang “Fonda Lingua”, kung saan sila ay nagbigay-kaalaman upang makatulong sa pagpapahusay ng balarila ng mga mag-aaral sa wikang Filipino. Sa bawat linggo ng Agosto ay nagbahagi ng “Salita Ng Linggo”, “Sawikain”, at “Wastong Gamit” ang LLA sa kanilang opisyal na Facebook at Twitter pages. Sa kabilang dako, nagpakitang-gilas naman ang Punlaan pagdating sa kanilang kamangha-manghang talento sa pagte-teatro.

Nagtanghal ang mga Punla sa isang segment ng samahan na pinamagatang “Drama Ng Buwan” o “DNB”, kung saan ay kanilang ipinagmalaki ang sangkap ng pelikulang Pinoy at ang walang alinlangang kadalubhasaan ng kanilang mga kasapi sa paglilikha ng mga dula.

Parehong mga mag-aaral at mga guro ang nagalak at masugid na ipinagdiwang ang Buwan ng Wikang Filipino. Tanda ito ng aktibong pakikilahok at ang mapagkumpitensiyang diwa ng mga mag-aaral sa buwan

ng Agosto, na inilabas ang kanilang pagiging makabayan at pagpapahalaga sa wika at kulturang Filipino. Sa pagdiriwang na ito, ang lahat ng mga Filipino sa buong mundo ay nagkakaisa bilang iisang bayan at taas-noong walang makapagpipigil, masasabi nating lahat tayo ay Pinoy. Wari’y hindi ito mapanatili ng isang buwan lamang, kung ‘di sa buong taon at sa mga taong paparating pa.

Ni Raheem Nones

Pamunuang Patnugutan 2021 - 2022 Ysabella Beatrice Macrohon Punong Patnugot Raheem Nones Katuwang na Patnugot Shaha Al-Mesfer Patnugot ng Balita Denise Maricar Dela Rosa Patnugot ng Lathalain Asher Eugene Evangelista Patnugot ng Pampanitikan Edpin Susulan Jr. Tagapangasiwa ng Larawan Willen Jorge Santuyo Tagapamahala ng CDT Raphael John Alipio Katuwang na Tagapamahala ng CDT

Zhameena Tawasil Tagapangasiwa ng larawang guhit Thamara Raine Arrieta Tagapamahala ng komunikasyon Jules Ivan Vicente Pinunong Taga-ayos ng Pahina

3

Editoryal

Sigaw ng mga nasa Harap: “Pagpapabaya sa Gitna ng Hirap” Kailan nga ba? Makalipas ang halos dalawang (2) taon ng pakikipagsapalaran ng Filipinas sa pandemyang Coronavirus disease, o mas kilala bilang COVID-19, ay patuloy ang pagbaba ng bilang ng mga “medical health workers”, o mga manggagawang-pangkalusugan, sa bansa. Marahil ito ay buhat sa nananatiling banta sa kanilang kaligtasan o ‘di kaya dahil sa mga pangakong napapako ng ating pamahalaan. Isang kilosprotesta ang siyang sumiklab noong ika-30 ng Agosto, 2021 na nakasentro sa panawagan ng mga health workers na maibigay na sa kanila ang mga benepisyong kanilang minimithi. Sa panahon ngayon, ang katanungang nararapat na pumapalibot sa ating mga isipan na matagal na’t wala pa ring sagot ay hindi lamang ‘kailan ito matitigil?’ kundi pati na ang tanong, ‘ano ang ating magagawa?’.

Sa nagdaang mga buwan – mula Marso noong taong 2020 – nang sumiklab ang hindiinaasahang pagsulpot ng mga kaso ng COVID-19 sa Filipinas hanggang ngayon, patuloy ang paglaban ng ating mga frontliners upang masugpo ang pandemya na may kasamang banta at takot para sa kanilang buhay maging na rin ang stress at pagod. Ang mga panawagan at pagsusumamo ng mga ‘health workers’ ay marapat lamang sapagkat sila’y tunay na bugbog-sarado na sa kanilang mga tungkulin. Sa katunayan, marami nang panukalang batas ang iprinoseso at ilan dito ay inaprubahan na ng pamahalaan. Sa paglagda ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte sa Administrative Order no. 28, binibigyan niya ng pahintulot na mabigyan ng Special Risk Allowance (SRA) ang mga frontliners sa larangan ng kalusugang pampubliko na inihandog ang kanilang serbisyo.

Noong ika-16 ng Nobyembre ng nakaraang taon ay inaasahang makakatanggap ng SRA at iba pang mga benepisyo gaya ng ‘hazard pay’ at Meals, Accommodation, and Transportation (MAT) allowance ang mga manggagawa. Ngunit, sumapit na ang Setyembre nitong taon ay kakaunti pa lamang ang nabibigyan nito ng Department of Health (DOH). Kasabay ng mga paratang na binabalewala ng pamahalaan para sa mga tinatawag nating ‘modern-day heroes’, ay ang patuloy na

banta ng ‘mass resignation’. Binigyang-diin din ni Robert Mendoza, ang tagapangasiwa ng Alliance of Health Workers (AHW), na higit nilang mas kailangang aksiyunan ang isyu kaysa sa magpanata sapagkat maaari lamang mabitawan ang mga salita.

Hindi maipagkakait na nakadidismaya ang mga pinagdadaanan ng ating mga health care workers sapagkat ginagawa nila ang lahat ng kanilang makakaya upang mabigyang lunas ang mga nahawaan ng COVID-19 ngunit hindi nila nakukuha ang mga tulong at benepisyo na kanilang kinakailangan.

Ang mga benepisyong ito ay mahalaga upang mabigyan ng pagkilala ang ating mga health workers.

Kung sakaling ganitong sistema pa rin ang ipagpapatuloy ng ating pamahalaan ay isang malaking suliranin ang ating haharapin hindi lamang ng ating mga manggagawa, kung ‘di pati na rin ng buong bansa. Mas maraming manggagawa ang pipiliin na lamang na maghanap ng ibang trabaho sa labas ng pagamutan at mahihirapan ang bansa sa pagkontrol ng pagtaas ng kaso ng COVID-19. Bababa rin ang employment rate sa bansa buhat ng pagkawala ng mga manggagawang pangkalusugan.

Ito ay ‘di dapat mangyari sapagkat makaaapekto ito sa pag-unlad at pagbangon ng bansa mula sa pandemyang kinahaharap natin sa kasalukuyan.

Ang laban na ito ay hindi lamang para sa mga health workers. Ito ay para na sa ating mga simpleng mamamayan. Dapat ay tulungan natin silang maipahayag ang kanilang mga saloobin sapagkat ang ginagawa nila upang matiyak ang kaligtasan nating mga Pilipino ay hinding-hindi maihahalintulad at basta-basta masusuklian.

Tungkulin nating mapahalagahan ang kanilang sakripisyo sa pamamagitan ng pagsunod sa mga simpleng health protocols na ipinatutupad sa pamayanan. Magagamit natin ang ating mga boses upang maipamalas at mabigyang-pansin ng ating gobyerno ang kanilang mga pangangailangan.

Sa panahon ng pandemya kung saan ang ating bayan ay lubos na nahihirapan at ang pamahalaan ay unti-unti nang nabibiyak, ang katanungan na nararapat nating unahin ay ‘ano ang ating magagawa?’ sapagkat ang solusyon nito ay ang sagot sa ‘kailan ito matitigil?’.

4

Opinyon

Bagong Taon, Bagong Patakaran Bilang isang mag-aaral, sang-ayon ka ba sa mga bagong patakaran na mayroon tayo? Sa iyong palagay, makatutulong ba ang mga ito sa ating pag-aaral o ‘di hamak na pabigat na hindi natin kaya? Mas maayos nga ba na wala ang mga patakarang ito o mas maayos na kung sila’y naririyan?

Sa bagong taong panuruan, may mga bagong patakaran at mga sesiyon na inihandog ang ating paaralan. Una sa mga ito ay ang Guided Instruction Hour o ang tinatawag nating GIH. Ito ay ang isang oras na mayroon tayo sa bawat asignatura upang magawa natin ang gawaing itinalaga sa atin. Ito ay isang bagong paraan na isinakatuparan ng Ateneo de Zamboanga University Junior High School (AdZU-JHS) ngayong taon upang matulungan ang mga mag-aaral na matapos ang kanilang mga gawain sa tamang oras. Sunod ay ang bagong patakaran na pagpapasa ng mga gawain sa Eclass. Sa ating ikalawang taon ng pag-aaral online, napagtanto ng pamantasang Ateneo na mas higpitan ang pagpapasa ng mga mag-aaral ng kanilang gawain. Kapag hindi naabot ang pagpasa ng mga gawain sa nakatakdang araw kung kailan ito dapat ipasa, may mga puntos na mababawas. Halimbawa, sa unang araw ay mababawasan ng dalawang puntos at sa susunod na araw ay apat. Mas maayos nang may ganito upang maging responsable ang mga mag-aaral sa kung ano dapat ang kanilang gawin, upang mas maging alerto sila sa paggawa ng mga ito at upang hindi sila tamarin. Ngunit, marapat lang na magbigay-alam ang mga mag-aaral na nahihirapan dahil sa mahinang koneksiyon at iba pang mga dahilan ngayong na sa online learning tayo.

Para sa akin, maraming tulong ang maibibigay ng GIH sa ating mga mag-aaral. Sa GIH, nagagawa natin ang mga gawain na ibinibigay sa atin nang mas mainam sapagkat mas nakapopokus tayo sa pagtapos ng mga ito. Dahil sa GIH, nababawasan ang ating stress o pagkabalisa dahil malamang sa malamang, natapos na natin ang mga dapat na tapusin sa isang oras na ito. Tinutulungan tayo nitong iwasan ang pagtambak ng ating mga gawain. Kapag wala ito, mataas ang pagkakataong hindi gagawin ng mga mag-aaral ang mga gawain sa Learning Kit tulad ng Attainng Power Standard, Reflection, at Synthesis. Maaari ring ma-stress ang mga mag-aaral sa pagdating nga mga deadline dahil sa maling paggamit nila ng oras. Sa GIH, maaaring maging responsable tayong mga mag-aaral dahil alam natin kung ano ang kailangan nating unahin at maiiwasan natin ang pag-cram sa paggawa ng ating mga performance tasks. Noong hindi pa naisagawa ang GIH, may mga mag-aaral na hindi lubos na ginamit ang kanilang oras nang tama. Dahil dito, sila ay nahihirapan sa bandang huli. Kaya naman, sa pangkalahatan, tingin ko ay nakatutulong ang GIH sa ating mga mag-aaral.

Pagdating naman sa pagsumite ng ating mga gawain, mayroong ginawang patakaran ang paaralan para sa mga mag-aaral na sadyang hindi binibigyang tuon ang kanilang mga proyekto at gawain. Para sa una, ikalawa, at ikatlong araw na nahuli sila pagpasa, walang pang puntos ang mababawasan, ngunit, ito ay maaari lamang kung may wastong dahilang pinanghahawakn ang mag-aaral kung bakit hindi niya napasa ang kaniyang gawain. Sa ika-apat na araw magsisimula ang pagbabawas ng puntos. Dito ay dalawang puntos ang mababawasan, sa ikalimang araw ay apat na puntos, sa ikaanim ay anim na puntos, ikapitong araw ay walong puntos, at sa ikawalong araw ay hindi na ito tatanggapin ng guro.

Ibig sabihin ay wala na itong grado. Sa aking palagay ang patakarang ito ay marapat na gawin ng paaralan. Bakit? Dahil sa paraang ito ay magiging alisto ang mga mag-aaral sa mga dapat nilang gawin. Mas makatutulong ito sa mga mag-aaral upang gawin ang kanilang mga gawain sa tamang oras at para

maiwasan ang pagbawas o ang pagtanggal ng mga puntos sa kanilang mga gawain. Ang patakarang ito ay puwede ring maging dahilan para maging determinado ang mga mag-aaral sa paggawa at pagtapos ng kanilang mga gawain. Noong nakaraang taon, ilan sa mga mag-aaral ay hindi nag-atubiling gawin ang kanilang mga gawain sa tamang oras kahit na ilang araw na silang nahuli sa pagpapasa. Ngunit ngayon na meron ng ganitong patakaran ay mas naging alisto na ang mga mag-aaral. Sa patakarang ito ay mas naging maayos ang pagpapasa at mas napadali ang gawain ng mga guro.

Sa panahong ito, oras ay isa sa mga kalaban ng mga mag-aaral.

Kaya, marapat lang na gawin ng paaralan ang mga patakarang ito. Ang hindi paggamit ng tamang oras ng mga mag-aaral ay makabibigay lamang sa kanila ng malaking suliranin at masasanay din silang may hinahabol silang oras. Dahil sa hindi wastong paggamit ng oras, magiging tambak ang kanilang mga gawain at darating din sa puntong sa mahihirapan na sila kung ano ang una nilang gagawin at tatapusin. Sa tulong ng GIH at ng iba pang bagong patakaran, mababawasan ang mga pagsubok nating mga mag-aaral. Ito ay handog sa atin ng ating paaralan upang mas maging maganda, maayos at masaya ang pag-aaral sa panahon ng pandemya. Bilang isang mag-aaral, tungkulin nating gawin ang ating mga gawain. Hindi masamang mag-enjoy at magpahinga, subalit ating isaisip na tayo’y lubos na biniyayaan sapagkat nakakapag-aral tayo sa isang kilala at ginagalang na paaralan. Hindi natin maipagkakait na nakatataba ng puso na ginawa lahat ng AdZU-JHS upang matulungan ang mga mag-aaral na sakop nila. Marapat lamang na ibalik natin ito sa pamamagitan ng pagsisikap natin, ‘di ba?

Ikaw, ano sa tingin mo? Bilang mag-aaral, ayos lang ba sa iyo ang bagong patakaran na mayroon tayo? Sa iyong palagay, makatutulong ba ang mga bagong patakaran ng paaralan? Sa tingin mo ba, mas makabubuti ito sa atin bilang mga mag-aaral o ito ay pabigat lamang at hindi na natin kailangan? Mas maayos nga ba na wala ang mga patakarang ito o mas maayos na kung sila’y naririyan?

Ni Denise Maricar Dela Rosa

Komiks

Ni Janna Gabriel Genito

5

Lathalain Ang Bayaning Walang Ngalan

Matatag, Matapang, Matutularan – Ito ang ilan sa mga salitang naglalarawan sa isang magiting na bayani. Tuwing naririnig natin ang salitang “bayani”, agad nang nakapinta sa ating mga isipan ang mga taong binansagan na nag-iwan ng bakas sa ating kasaysayan tulad nina Dr. Jose Rizal, ang ating pambansang bayani na siyang pumukaw sa mga damdamin ng mga Filipino; si Andres Bonifacio na lumaban kasama ang Katipunan upang makamit ang Kalayaan para sa bayan; si Apolinario Mabini na gumawa ng adhikain para sa ikabubuti ng bayan sa kabila ng kaniyang kapansanan; at marami pang iba. Kung panahon ng mga Kastila ang ating paguusapan, ang mga taong ito’y tunay na bayani, ngunit sa panahon ngayon, hindi lamang ang mga taong nagsimula ng himagsikan ang maaari nating tawaging “bayani”, dahil sa peligrong dala ng pandemyang ito, nariyan ang ating mga doktor, nars, guro, mga pulis at sundalo na handang magsakripisyo para sa ating mahal na bayan.

Nito lamang nagdaang Agosto ay sama-sama nating ipinagdiwang ang Araw ng mga Bayani. Sa araw na ito, tayo ay nagbalik-tanaw sa kabayanihan at katapangang ibinahagi ng mga Filipino para sa bayan. Kabilang na sa mga bayaning katangi-tangi ay sina Dr. Jose Rizal, Andres Bonifacio, Gregorio del Pilar, Antonio Luna, Gabriela Silang, Melchora ‘Tandang Sora’ Aquino, at marami pang iba. Sa kasalukuyang panahon, bagama’t wala na tayo sa ilalim ng pamumuno ng mga dayuhang sumakop sa ating bansa, mayroon pa rin tayong kalaban ngunit wala itong hugis o anyo, at sa lahat ng ito ay may mga tao pa ring may mabubusilak na puso at kusang ilalaan ang kanilang sarili sa kinahaharap na delubyo.

Luha, dugo at pawis. Tunay na isang malubak na daan ang ating tinatahak sa pandemya ngayon.

Ayon sa isang nars na itatago sa pangalang “Marie”, siya ay nasa isang mapaghamong sitwasiyon kasama ang kapuwa niyang mga nars at doktor. Ani niya, palaging may dalang kaba tuwing ginagawa niya ang kaniyang tungkulin bilang nars sapagkat hindi niya natitiyak ang kaniyang kaligtasan.

Nakararanas sila ng kakulangan sa suplay sa pagamutan na kaniyang pinagtatrabahuan at hindi pa kasama diyan ang takot at banta na dala nito para sa kanilang kalusugan maging na rin sa kanilang pamilya na naghihintay sa kanilang tahanan tuwing sila ay

makikipaghalubilo sa kanilang mga pasiyente.

Minsan naman ay napapabayaan na niya ang kaniyang sarili at umabot nga sa punto na hindi na siya nakakakain at nakukulangan na rin sa pahinga, tulog, at oras para sa kaniyang mga mahal sa buhay.

Sa kabila ng stress at pagod, patuloy pa rin ang kaniyang pagtatrabaho. Kahit man siya ay madapa, siya ay agad na bumabangon na may kasamang pananampalataya sa Diyos. Dagdag pa niya, naging hangarin niya na maging payapa ang lahat at magwakas na ang pandemya na lumalaganap sa bansa sa mas maikling panahon kung kaya’t siya ay nagpupursigi. Kahit napakadelikadong trabaho ang magsilbi bilang isang frontliner, hindi ito naging alintana sa pagtulong niya sa bansa.

Ang pagiging isang “bayani” ay may malaking responsibilidad para sa buong bansa. Sila ay nakikipaglaban upang maipagtanggol ang kapakanan ng kanilang kapuwa at kayang ibuwis ang kanilang buhay para sa iba. Sa kaliwa’t kanang mga nasawi na tila bang nasa hukay ang kanilang mga paa, alam nilang malalagay sila sa peligro subalit patuloy pa rin nilang paglilingkuran ang bayan at gawin ang kanilang tungkulin.

Maliban sa mga doktor at nars na nasa mga pagamutan, ating bigyang saludo rin ang mga guro na, sa kabila ng sitwasiyon, ay patuloy pa ring hinuhubog ang talino ng mga mag-aaral; ating mga sundalo at pulis na nagpapatupad ng mga kautusan sa lansangan para sa kaligtasan ng taumbayan; at ang mga kahera, food delivery drivers, at ang mga tauhan sa mga pamilihan na patuloy ang paghahatid ng serbisyo para sa bayan.

Ating gunitain ang mga bayaning walang bantayog sa gitna ng pandemya, hindi lamang sa araw ng pagkilala ng pagdakila kung ‘di sa pang-araw-araw. Bagamat hindi man natin sila nababasa sa mga pahinang nakabukas sa ating mga libro, wala man silang talambuhay at larawan, hindi ito ang dahilan na atin na lamang silang ipagsawalang-bahala. Nawa’y idambana nating mga Filipino ang kanilang kagitingan sa ating puso’t isipan. Hindi man tayo makakapaghawak ng mga kamay sa panahong ito, patuloy sanang manaig ang diwa, sipag, at dedikasyon ng ating mga Filipinong frontliners. Mabuhay kayo!

Ni Asher Eugene Evangelista

“Salamisim: Ang ikalawang yugto” Aminin man natin o hindi, may mga panahon talaga kung kailan sabik na sabik tayong makalaganap ng mga chika o mga balitang sikat at laganap sa kasalukuyan. Halos lahat yata sa atin ay aminadong nagkaroon ng “tsismoso/tsismosa” phase sa kanilang tanang buhay at hindi maitatangging mas umusbong pa ito ngayong nasa panahon pa rin tayo ng pandemya – ang panahon kung kailan parati nalang tayong nasa loob ng apat na sulok ng ating tahanan. Hindi lamang ‘yan, mayroon din talagang bahagi ng pagkatao natin na nais makapagbahagi ng mga pananaw at saloobin ukol sa mga chikang laganap sa ating mga kakilala. Normal lamang iyan kasi itong mga tenga, mata’t bibig natin, may mga panahon kung kailan kating-kating makalaganap ng impormasyon para lang may magawa tayo.

Sa nagdaang taon ng panuruan, noong taong 20202021, nagsimulang ihandog ng La Liga Atenista (LLA) ang isang segment na tinatalakay ang tungkol sa paggunita ng mga kaganapang bago lamang nangyari. Sa segment na ito, mayroong mga host at sila ay nakapagbabahagi ng kanilang mga saloobin, mapa-magagandang saloobin pa man ‘yan o mapahindi gaano kagandang mga saloobin, tungkol sa mga kaganapang tanyag at laganap. Itong segment ay ibinabahagi ng samahan ng LLA sa kanilang YouTube channel at buwan-buwan ay nag-uupload sila ng bagong episode ng segment na ito. Itong segment ay walang iba kung ‘di ang “Salamisim”.

Ang Salamisim, na nangangahulugang “paggunita” (o recall sa wikang Ingles), ay nagsimula bilang segment na inihahandog ng LLA na siyang nagtatalakay tungkol sa mga kaganapang naging laganap sa panahon kung kailan ipinost ang mga episode nito. Subalit, para sa taong panuruan na ito, ang segment na ito ay buong-pusong nang inihahandog ng LLA katuwang ang Council of Leaders (COL). Kaya naman, hindi na lamang tungkol sa paggunita ang magaganap sa bawat episode na ipopost. Magkakaroon din ng ilang bahagi sa bawat episode kung saan tinatalakay ng mga host ang tungkol sa mga isyung mayroon ang mga mag-aaral tungkol sa online classes.

Magkakaroon din ng iba’t iba pang mga pakulo ang dalawang organisasyon upang mas maging

kapana-panabik ang bawat episode na ire-release.

Nakapanayam namin ang isa sa mga naging host ng unang episode ng “Salamisim” na walang iba kung ‘di ang pangulo ng COL na si Alshareef Hamsain, o mas kilala sa palayaw niyang “Shareef”. Tinanong namin siya ng mga katanungang may kaugnayan sa pakikipag-collaborate ng LLA sa COL para sa segment.

Game-na-game namang sumagot si Shareef sa lahat ng mga tanong na ibinabato namin sa kaniya.

Sa aming panananayam, ibinunyag ni Shareef na siya’y nagulat noong mag-abot ng kamay ang LLA sa COL para sa “Salamisim”. Mayroon din daw kasing balak ang COL na gumawa ng podcast na may pamagat na “Tips from the Eagles”. Pero kalauna’y naging masaya din siya sapagkat magagawa ng COL ang kanilang proyekto at may karamay sila sa pagsasagawa nito. Pabiro niya pang sinabi na pinilit daw siya ng LLA na makipag-collaborate ngunit kaniya ring sinabi na madali lang silang napa-“yes” ng LLA sa pakikipag-ugnayan para sa Salamisim.

Dagdag pa niya, magandang ideya raw ang segment na ito sapagkat nagkakaroon ng plataporma ang mga mag-aaral na makapagbahagi ng kanilang mga saloobin tungkol sa iba’t ibang isyung nagaganap, mapasaloob o sa labas pa man ‘yan ng paaralan.

Sa pagtatapos ng pananayam, nag-iwan din ng mensahe si Shareef para sa mga mag-aaral ng Junior High School. Sana raw ay panoorin nila ang Salamisim sapagkat ito raw ay “timely and relevant, and it talks about news in an entertaining manner.”

Asahan na rin daw na sa mga susunod na episode ang maraming guest, marami pang balita, at marami pang mga mag-aaral ang makakalahok (sapagkat binuksan ng COL ang kanilang CuriousCat para magawang makapagbahagi ang mga magaaral ng kanilang mga pananaw at saloobin).

Kaya naman para maibsan ang pagkaburyo natin sa loob ng apat na sulok ng ating tahanan, panoorin na ang mga episode ng “Salamisim”!

‘Wag na ring mahihiyang maglabas ng saloobin sa CuriousCat ng COL upang makilahok sa segment na ito. Kung gusto niyo ng chika, sumama na kayo sa ikalawang yugto ng Salamisim!

Ni Ysabella Beatrice Macrohon

7

Isports Obiena, dinurog ang PH vault record; inuwi ang pilak na medalya

Matatag na pagbangon! Ito ang pinatunayan ng Filipino vaulter na si EJ Obiena nang matapos ang kaniyang malungkot na pagkatalo sa kamakailan lamang na Tokyo Olympics, siya ay bumawi nang makamit niya ang kaniyang bagong personal na record upang maiuwi niya ang pilak na medalya sa paligsahan ng men’s pole vault ng IAAF Diamond League na ginanap sa Charlety Stadium, Paris, noong ika-28 ng Agosto, 2021.

Sa simula pa lamang ay agadagad pinakita ni Obiena ang kaniyang gilas nang madali niyang tinalon ang nakaraang marka ng 5.87m.

Sa kabilang dako naman, ang kaniyang kakumpitensiya na si Armand Duplantis ng

Sweden, ang humahawak ng world record ng 6.18m ay tumakda ng 6.01m upang makuha niya ang gintong medalya sa kompetisiyon.

Walang pinakitang pagsuko si Obiena sa paligsahan na ito. Binigay niya ang kaniyang lahat ngunit, siya ay nakakamit ng dalawang foul sa markang 5.96m at nabigo rin sa pagtalon ng marking na 6.01m sa kaniyang huling pagsubok.

Dahil dito, ang pilak na medalya ang kaniyang nauwi at ito ay ang naging daanan ni Duplantis sa pagkuha ng gintong medalya.

Ito ay isang malakas na paglaban ni Obiena sapagkat binigyang-hirap niya ang kaniyang mga ibang

@BEN STANSALL

kalaban na kumakatawan sa bansang Amerika. Sila ay sina Christopher Nilsen, ang nakauwi ng pilak na medalya sa Tokyo Olympics, at si Sam Kendricks, ang nakakuha ng tansong medalya sa Rio de Janeiro Games. Si Nilsen ay nakaabot sa markang 5.81m habang si Kendricks naman ay umabot hanggang sa 5.73m.

“A 2nd place finish at the Paris 2021 Diamond League, and a new national record and personal best of 5.91m.

Thank you God! And thank you to those who keep on supporting and believing despite the ups and downs.

Getting there,” ito ang masayang usal ni EJ Obiena.

Ni Raphael John Alipio