Tworzywa#88

Page 1

ISSN 1641-6325 Numer 3 (88), JESIEŃ 2022 Cena: 21 zł (zawiera 8% VAT) CZASOPISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU PRZETWÓRCÓW TWORZYW SZTUCZNYCH W TYM WYDANIU: TARGI K2022 K MESSE WYDAWCA: TWORZYWA-MEDIA –41-811 Zabrze, ul. Filipka 9 • e-mail: redakcja@tworzywa.org.pl, www.kwartalnik.tworzywa.pl
,

Było miło, ale się skończyło

za wspólne spotkanie.

za

Dziękujemy
Do zobaczenia
rok!
23-26 / 05 / 2023 Hala: EN1 / Stoisko: 08 www.plastpol.com /PlastpolFair /showcase/plastpolfair/ Kanał: Plastpol 4.0. PLASTPOL Biznes zaczyna się od spotkania Kielce 27. Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy Zapraszamy na nasze stoisko na targach K 2022 w Düsseldorfie

Spis treści

Tendencje na rynku polimerów

organizacje

Legislacyjna stagnacja

ceny energii uderzają w przetwórców tworzyw sztucznych

zadowolona z wyników

rynek

Jestem urodzonym optymistą

Europejski rynek rur

Filamenty do druku 3D z recyklingu24 Kooperanci połączyli siły

pod pełną kontrolą

Rosnące zapotrzebowanie na wszechstronny

plastpol

Podsumowanie targów Plastpol

Biopolimerowe kompozycje termoplastyczne

System nadzoru, planowania i zarządzania produkcją

Regulator temperatury

Kompostowalna folia bąbelkowa

Regranulat z napełnieniem gumowym

Inżynieria – od prototypu do produkcji komponentów

Siłownik z systemem zintegrowanego chłodzenia

Wypełnienie łuską kawy

Pierścieniowy zbiornik

K2022

70 lat minęło

Inteligentne technologie i rozwiązania

Kontrola kolorów

Wprowadzamy realne zmiany

KWARTALNIK POŚWIĘCONY EKONOMICZNYM I TECHNICZNYM PROBLEMOM PRZETWÓRSTWA TWORZYW SZTUCZNYCH

Wydawca: TWORZYWA-MEDIA Redaguje zespół. Redaktor naczelny: Wojciech Filek Redaktor techniczny: Lechosław Węglorz Redaktorzy działów: Rudolf Bagsik, Agnieszka Dąbrowska, Kamil Perz, Anna Szyga Rada programowa: Tadeusz Nowicki – Przewodniczący Rady Marek Kapłucha, Paweł Kiełczawa, Lech Skibiński, dr Maria Obłój-Muzaj, dr Krzysztof Garman, dr Krzysztof Bajer, Krzysztof Pieńkowski Robert Szyman – Sekretarz Rady

Elementy wysoce odporne na zużycie

Wszystko z jednej ręki

centrum uwagi

Premiera wtryskarki

Partnerzy polskiego dystrybutora

Maszyny pakujące

Z pomocą włoskim wystawcom

Portugalskie formy

Nowe linie do regranulacji

Technologia wytłaczania rur

Jasne kolory ekologicznych tworzyw 66 Od pomysłu do rzeczywistości 68 Bezpieczne ładowanie akumulatorów w domu 70

surowce Polietylen do produkcji rur 71

POMAGAJĄ NAM:

PZPTS POLSKI ZWIĄZEK PRZETWÓRCÓW TWORZYW SZTUCZNYCH

CZASOPISMO TECHNICZNE BRANŻY TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY

tworzywa są wyłącznym branżowym patronem targów Plastpol

tworzywa są organem prasowym Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych tworzywa współpracują z magazynem Macplas Adres redakcji: Tworzywa 41-811 Zabrze, ul. Filipka 9 tel.: +48 504 278 832 e-mail: redakcja@tworzywa.media Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadsyłanych mate riałach. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść i formę ogłoszeń. Kolportaż wyłącznie w prenumeracie. Nakład 3000 egz. Druk: STANDRUK Ogłoszenia i reklamy przyjmuje redakcja. W sprawie reklam telefon: +48 504 278 832 e-mail: redakcja@tworzywa.media

7tworzywa P3 22
• www.kwartalnik.tworzywa.pl tworzywa nr 3 (88)/2022
11
12 Wysokie
16 Organizacja
. . . . . . . . . . . . . . . . 18
20
22
26 Proces
28
polimer 28
30
32
34
36
36
38
40
41
42
42
44
46
47
50
52
54 W
55
56
57
58
60
60
61
62
K MESSE

W

wydaniu

9tworzywa P3 22 K MESSE
tym
polecamy str. 12 str. 44 str. 62 Legislacyjna stagnacja 70 lat minęło Technologia wytłaczania rur

MyCeppi mean in the beginning a concept, My concept: the Central European Plastics Price Index. The calculation of the price index is based on a comprehensive price benchmark, f o r w h i c h p l a s t i c c o n v e r t e r s , t r a d e r s , a n d l o c a l a n d multinational feedstock producers supply data. However by now this idea came to widespread, it is not enough to inform the market players about what and at what price they can buy in the region, what are the current prices and price tendencies. We have to shed light on the processes triggering events on the market. For this reason we decided, in addition to the price information, to make also the d e m a n d a n d o f f e r r e l a t e d i n f o r m a t i o n a n d a n a l y s e s concerning the plastic market of Central-Europe available free of charge, to help our readers understand current events on the market. In addition we will publish news and information and related comments that are relevant for the market situation of the region Our purpose is that our readers, upon coming back, get more and more profound information about the plastic market of the CEE-region.

Central European Plastics Price Index

Tendencje na rynku polimerów

Ceny spotowe polimerów w ostatnim tygodniu września już nie spa dały. Wydaje się, że ceny spotowe osiągnęły najniższy punkt. Popyt pokazał mieszany obraz. W obszarze materiałów opakowaniowych żywności odnotowano lekkie ożywienie. Podczas gdy w branży bu dowlanej spadek popytu był bardziej typowy. Jedyny wyjątek stano wiły materiały izolacyjne, zwłaszcza ci producenci osiągnęli wysoką sprzedaż, którzy nie mieli wcześniej drogo zakupionych zapasów.

Dla przetwórców obecnie najważ niejsza jest kwestia cen energii. Ze względu na wysoki udział energii w kosztach – konkurencyjność i cena gotowego produktu zależą nie tylko od cen polimerów, ale także od cen energii. Przerzucanie zwiększonych kosztów jest trud ne, ponadto popyt jest niepew ny, zamówienia są bardzo krót koterminowe. Dlatego większość przetwórców opracowuje plany awaryjne, aby przetrwać okres wy sokich cen energii. Mniejsza liczba zmian, krótszy tydzień pracy, dłuż sze przestoje zimowe. Wydaje się niemal pewne, że zwykłe przestoje w grudniu i styczniu będą dłuższe niż zwykle. Przetwórcy mają za trzymać produkcję wcześniej i uru chomić ją później. Podobnie postępują więksi pro ducenci polimerów. Ze względu na problem przerzucania kosztów energii, spadający popyt i nie pewność dostaw energii, niektóre instalacje krakingu i zakłady po limerów po konserwacji zostaną ponownie uruchomione dopiero wiosną 2023 r.

Październikowe ceny kontraktowe monomerów olefinowych spadły, propylen (C3) o 50 euro, a etylen (C2) o 45 euro. Mimo to większość producentów polimerów chce przeprowadzić rollover. Istnieje kilka przyczyn tego stanu rzeczy, jednym są wysokie koszty energii, a drugim słaby popyt. Ewentualna obniżka cen prawdopodobnie nie wygeneruje dodatkowego popytu w nadchodzących miesiącach. Jed nak ze względu na wciąż typową ogólną nadpodaż i niepewność popytu rynkowego, październiko we ceny katalogowe i ceny usta lane za pomocą formuł podążą za spadkiem ceny monomerów. Wydaje się, że ceny spotowe osią gnęły dno i nie będą dalej spadać. W rzeczywistości oznacza to, że

pasma cenowe z końca września pozostaną i pasma cenowe się za wężą. Ogólnie rzecz biorąc, wska zuje to na stabilizację cen polime rów w październiku.

Niektórzy zachodnioeuropejscy producenci polimerów zapowie dzieli wprowadzenie dopłaty ener getycznej. Jednak powodzenie tego jest wysoce wątpliwe. Powo dem tego jest z jednej strony nad podaż na rynku, a z drugiej wcze śniejsze próby wyraźnie się nie powiodły. Duzi, wielooddziałowi producenci polimerów wolą wyko rzystywać odmienne koszty ener gii i transportu. I starają się ob sługiwać swoich klientów z miejsc o niższych kosztach, a w zakła dach o wyższych kosztach produk cji starają się ograniczyć działanie lub nawet wstrzymać produkcję.

Polietyleny

Ceny LDPE w ostatnim tygodniu września wahały się między 1.3501.550 euro/t. Przedział cenowy pozostał bez zmian, a typowy handlowy przedział cenowy wy nosi 1.350-1.450 euro/t. Według producentów materiałów opako waniowych zamówienia już dotar ły z 2-tygodniowym opóźnieniem, ale widać, że należy liczyć się z krótszym i słabszym sezonem je siennym. Wskutek umocnienia do lara handlowcy już sygnalizowali wzrost cen dla importowanych spoza Europy produktów w przy padku nowych dostaw. Europejscy producenci w zasadzie szykują się do rolloveru, ale jeśli chodzi o ceny kontraktowe możliwy jest niewiel ki spadek cen podążający za mo nomerem. Dlatego w pierwszym tygodniu października ceny znajdą się w przedziale 1.350-1.500 eu ro/t.

Ceny HDPE w ostatnim tygodniu września wahały się między 1.2501.550 euro/t w Europie Środkowej.

Ani pasmo cenowe, ani średnie ceny nie uległy zmianie. Niewielkie ożywienie popytu nastąpiło w ca łej Europie Środkowej, głównie na gatunki foliowe i BM. Powo dem tego jest po części faktyczny wzrost liczby zamówień, a po czę ści obawa przed możliwym wzro stem cen. Pełny przedział cenowy i typowy przedział cen transakcyj nych według typu HDPE kształto wały się następująco w ubiegłym tygodniu w Europie Środkowej: Nie oczekuje się zmian w przypad ku cen spotowych (dolna część pasma cenowego), ale prawdo podobnie nastąpi spadek cen katalogowych i kontraktowych o około 50 euro. W konsekwencji w pierwszym tygodniu październi ka spodziewamy się następujących przedziałów cenowych:

Ceny HDPE-100 (czarnego & bar wionego) w ostatnim tygodniu września wahały się między 1.6001.720 euro/t. Ceny nie uległy zmia nie w stosunku do zeszłego tygo dnia. Sezon budowlany zakończy się w październiku, a oznaki spad ku popytu widać już we wrześniu. Ceny w październiku prawdopo dobnie podążą za spadkiem cen monomeru etylenu. Oczekuje się, że ceny w październiku wyniosą 1.550-1.650 euro/t.

Polipropyleny

Ceny PPH Raffia w ostatnim tygo dniu września wahały się między 1.100-1.350 euro/t. Ceny nie ule gły zmianie w stosunku do po przedniego tygodnia. Najniższe (spotowe) ceny znajdują się już w ujemnym zakresie spreadów. Zapewne dlatego próbował pod nieść ceny grecki producent już pod koniec września w porówna niu z cenami z początku września. Wszystko to wskazuje, że poziom cen około 1.100 euro/t jest dolną

ARC

granicą pasma cenowego przy obecnych cenach energii i kursie dolara, dlatego nie liczymy na spa dek cen. Inaczej jednak wygląda sytuacja z cenami kontraktowymi i cenami katalogowymi, w tym przypadku spadające ceny mono merów mogą wymusić obniżkę cen monomerów w stosunku do początku września. W pierwszym tygodniu października ceny po winny mieścić się w przedziale 1.100-1.280 euro/t.

Ceny niespecjalnych produktów PPH IM o małym i średnim wskaź niku płynięcia w ostatnim tygo dniu września wahały się między 1.100-1.300 euro/t, a ceny PPH IM o wysokim wskaźniku płynięcia między 1.240-1.315 euro/t. Ceny nie uległy zmianie w stosunku do zeszłego tygodnia. Popyt nie jest mocny, ale jest wyższy niż w po łowie września. Przetwórcy spo dziewają się krótkiego sezonu je siennego. Kupują lekko i ostrożnie i tak będzie zapewne w paździer niku niezależnie od zmian cen.

Dlatego dalszy spadek najniższych cen (spotowych) jest mało praw dopodobny. Jednak w przypadku cen cennikowych, kontraktowych i ustalanych za pomocą formuł, przypuszczalnie nastąpi spadek ceny podążający za zmianą ceny monomeru propylenu w stosunku do cen z początku września. Jest to nic innego jak realizacja wrze śniowych ruchów cenowych także na poziomie cen katalogowych. Oczekuje się, że na początku paź dziernika ceny będą kształtować się między: 1.100-1.300 euro/t.

11tworzywa P3 22
Raport MyCEPPI

Legislacyjna stagnacja

Nadal brak jakichkolwiek nowych informacji na tematy, które branżę najbardziej interesują, czyli Single Use Plastics, systemu kaucyjnego i najważniejszego – nowego modelu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. Ostatnią publiczną informacją podaną przez Minister stwo Klimatu i Środowiska jest zapowiedź skierowania do prac par lamentarnych projektu ustawy o systemie kaucyjnym w październiku bieżącego roku.

Niestety – bez żadnych informa cji w jakim kierunku potoczyły się prace w kontekście zgłoszonych uwag. W pozostałych tematach indagowani publicznie przedsta wiciele resortu niezmiennie od powiadają o objęciu ich prac tzw. ochroną kontrwywiadowczą, co ponoć skutecznie uniemożliwia im jakiekolwiek publiczne deklaracje czy dyskusje.

Nie oznacza to w żadnym razie, że nie prowadzimy działań mających na celu propagowanie naszego stanowiska. Przedstawiciele PZPTS brali udział w wielu konferencjach poświęconych gospodarce odpa dami, jak impreza zorganizowana przez EKO PAK w maju czy targi Flexpack, które odbyły się w czerw cu. Intensywnie cały czas pracuje

również sekcja Rozszerzonej Odpo wiedzialności Producenta przy Kon federacji Lewiatan. W jej ramach uczestniczyliśmy w tworzeniu in terpelacji, które zostały skierowane do Prezesa Rady Ministrów i mini stra Klimatu i Środowiska (czekamy na odpowiedzi).

10 maja Konfederacja Lewiatan zorganizowała „Forum Dialogu – Nowy system ROP – od założeń do projektu” poświęcone w cało ści prezentacji optymalnego w na szym mniemaniu modelu ROP. W najbliższym czasie (prawdopo dobnie w październiku), w ramach sekcji ROP będziemy organizowali konferencję w Senacie, dla zain teresowanych parlamentarzystów i przedstawicieli rządu, również na ten temat.

Zabieramy również głos poprzez media. Głos naszych przedstawi cieli jest słyszalny zarówno w me diach głównego nurtu (Gazeta Wyborcza, Puls Biznesu, Dziennik Gazeta Prawna, Rzeczpospolita), jak i branżowych, w tym samorzą dowych.

Pragniemy zwrócić uwagę naszych PT Czytelników na niezwykle cie kawy raport na temat tworzyw sztucznych. Jego autorem jest uznana, międzynarodowa firma doradcza McKinsey, a sam raport jest dostępny w sieci nieodpłatnie. „Climate impact of plastics” to ko lejny materiał pochodzący ze źró deł naukowych potwierdzający, że powszechnie panujące przekonanie o większej szkodliwości plastiku dla środowiska względem materiałów alternatywnych nie pokrywa się z rzeczywistością. Podobnie, jak książka dra Chri sa DeArmitta „The Plastic Para dox”, raport opublikowany przez McKinsey & Company potwierdza, że w zdecydowanej większości przypadków tworzywa sztuczne

w znacznym stopniu przyczyniają się do ograniczania emisji szko dliwego dla klimatu dwutlenku węgla, który przedostaje się do at mosfery. Fakt ten dotyczy nie tylko produkcji i przetwarzania różne go rodzaju dóbr, ale także innych aspektów gospodarczych, jak na przykład sektora transportu. W ra porcie „Climate impact of plastics” szczegółowo przedstawiono różni cę w ilości emisji CO2 przez plastik i najlepszych dla niego alternatyw w danym obszarze.

Lekkość plastiku a emisja CO2 Produkty z tworzyw sztucznych w wielu przypadkach cechują się dużo mniejszym zapotrzebowa niem energetycznym w całym swoim cyklu życia niż te z papieru, szkła i aluminium. Co więcej, w po równaniu do szkła i aluminium, elementy wykonywane z tworzyw sztucznych posiadają o wiele mniejszą masę, co na przykład w przypadku motoryzacji przekła da się między innymi na mniejsze zużycie paliwa podczas eksploatacji

12 tworzywa P3 22organizacje
SHUTTERSTOCK

pojazdów w wyniku ograniczenia ich masy całkowitej. Warto także zauważyć, że lekkość plastiku nie oznacza jego zmniejszonej odpor ności na uszkodzenia.Produkty wy konywane z tworzyw sztucznych doskonale spełniają swoje funkcje nie ustępując materiałom alterna tywnym.

Zmniejszony wpływ tworzyw sztucznych na emisję CO2 w po równaniu do szkła czy aluminium widać też na przykładzie analizy cyklu życia (LCA – analiza śladu śro dowiskowego) opakowań do napo jów bezalkoholowych, co również zostało przedstawione w raporcie. Analitycy McKinsey & Company wskazują także na fakt, że w nie których sektorach gospodarczych plastik nie posiada żadnej alter natywy, a te nieliczne, mogące go zastąpić, wykazują większy nega tywny wpływ na środowisko. W ra porcie wymieniono szereg tego typu przykładów, z czego duża część z nich to przedmioty wszech obecne w życiu każdego człowieka. Mowa tutaj między innymi o:

• rurach wodociągowych i kanali zacyjnych;

• opakowaniach do żywności;

• hybrydowych zbiornikach pali wa;

• izolacji budowlanej;

• meblach;

• dywanach;

• torbach na zakupy. Okazuje się, że pod wieloma wzglę dami wykorzystanie plastiku za miast innych materiałów, z których wytwarzane są te i inne uwzględ nione w raporcie przedmioty, jest najbardziej ekologicznym wybo rem.

Jak słusznie zauważają autorzy opracowania „Climate impact of plastics”, całkowite wyelimino wanie tworzyw sztucznych nie oznacza znacznego zmniejszenia negatywnego wpływu człowieka na stan klimatyczny Ziemi. Zamiast tego warto natomiast podjąć temat właściwego wykorzystania różnego rodzaju materiałów w poszczegól nych obszarach gospodarki, a tak że wypracowania odpowiedniego sposobu zbiórki i ponownego prze twarzania wykorzystanych wcze śniej dóbr. Pełna treść raportu dostępna jest pod poniższym adresem: https://www.mckinsey.com/ industries/chemicals/our-insights/ climate-impact-of-plastics

13tworzywa P3 22 organizacje
ARC 19-26.10.2022 Hala 13 Stoisko A13 Düsseldorf, Niemcy THERE IS ONLY A PLAN Może istnieć tylko jeden najlepszy plan! I my go mamy! W trosce o bezpieczną i pomyślną przyszłość. Zrównoważony rozwój, efektywność i najnowocześniejsza technologia ideal nie połączone. Bez kompromisów. Możesz na nas polegać – na planie A. A jak ARBURG. Wir sind da. www.arburg.pl LAT FIRMY ARBURG POLSKA

Wysokie ceny energii uderzają w przetwórców tworzyw sztucznych

Kilka firm zrzeszonych w Europejskim Stowarzyszeniu Przetwórców Tworzyw Sztucznych (EuPC) już znalazło się w trudnym położeniu w związku z wysokimi cenami energii. Przetwórcy tworzyw sztucz nych, podobnie jak przedstawiciele wielu innych energochłonnych branż, przeżywają szok w związku z ogromnym wzrostem cen ener gii elektrycznej i gazu na światowych rynkach.

I choć niektórym firmom udało się na razie uniknąć wzrostu kosz tów ze względu na obowiązujące kontrakty na dostawy energii, od początku roku koszty energii elek trycznej wzrosły w branży średnio dwukrotnie.

Jednak już teraz wiele firm z bran ży jest zmuszonych płacić za energię elektryczną stawki nawet o 750%. wyższe niż na począt ku roku. W niektórych krajach do wzrostu kosztów energii dołączyły również podwyżki płac, co posta

wiło przetwórców przed dylema tem, czy kontynuować produkcję, czy zatrzymać linie technologicz ne. To z kolei może poważnie za grozić przerwaniem dostaw klu czowych towarów pakowanych w UE. W przypadku niektórych gałęzi przemysłu kontynuowanie produkcji w niektórych państwach stoi pod znakiem zapytania z eko nomicznego punktu widzenia, nie ma też widoków na inwestycje i dalszy rozwój w obliczu dużej niepewności panującej na rynku.

Skutki zamknięcia zakładów za czynają już uderzać w europejską bazę przemysłową. W tej sytuacji Dyrektor Zarządza jący Europejskiego Stowarzyszenia Przetwórców Tworzyw Sztucznych (EuPC) Alexandre Dangis wezwał Komisję Europejską, Radę Mini strów i Parlament Europejski do uzgodnienia i przedłożenia propo zycji natychmiastowych działań na szczeblu EU koniecznych dla utrzy mania funkcjonowania łańcuchów wartości w europejskim przemyśle. „Nie potrzebujemy długotermi nowych wizji sięgających 2030 r. lub dalej, gdy obecnie nasze firmy próbują przetrwać z dnia na dzień, mierząc się z dużym odpływem środków pieniężnych na skutek niekontrolowanego wzrostu cen energii”, powiedział Alexandre Dangis. Europejskie Stowarzyszenie Prze twórców Tworzyw Sztucznych (EuPC) reprezentuje 50 tys. firm zajmujących się przetwarzaniem tworzyw sztucznych, z których większość to firmy rodzinne, i za trudniających łącznie ponad 1,6 miliona pracowników na tere nie całej Europy. Szykując się na trudną zimę, branża ma nadzieję, że instytucje UE przedstawią do końca września jasne propozycje natychmiastowych środków za radczych, które są konieczne dla utrzymania unijnej bazy przemy słowej. Będzie to miało kluczowe znaczenie dla przyszłości całego sektora przetwórstwa tworzyw sztucznych w Europie, od którego oczekuje się równocześnie pono szenia dużych inwestycji w gospo darkę cyrkularną.

a wraz z rosnącym kursem złote go w stosunku do euro może sta nowić poważną barierę w handlu z krajami UE. Przetwórcy realizują większość sprzedaży poza krajem na terenie UE.

Zgodnie z analizami Energy Solu tion spółki energetyczne zawyżają ceny energii bez realnego uzasad nienia. Jak słusznie się wskazuje, polska energetyka opiera się na węglu kamiennym pozyskiwanym ze źródeł krajowych. Koszt po zyskiwanej w ten sposób energii powinien być przynajmniej 3-krot nie niższy. Obecne wydobycie krajowe na poziomie 55 mln ton oraz popyt do celów energetycz nych na poziomie ok. 40 mln nie uzasadniają wysokich cen energii elektrycznej. Nawet przy założeniu niewielkiego importu droższego węgla do celów energetycznych sytuacja pozostanie stabilna. Tymczasem zyski nadzwyczajne realizowane przez sektor energe tyki nie są źródłem finansowania infrastruktury wytwórczej i prze syłowej, co tym bardziej może negatywnie odbić się na kondycji gospodarki.

W wyniku zaistniałej sytuacji gro żącej silnym impulsem inflacyjnym oraz destabilizacją gospodarki proponujemy:

1. Zamrożenie cen energii elek trycznej na kolejny rok.

2. Wprowadzenie dodatkowych ulg dla przedsiębiorstw dla któ rych koszt energii elektrycznej stanowi istotny element dla utrzymania działalności i objęcie nią także przetwórców tworzyw sztucznych.

3. Zablokowanie marż wytwórców energii do chwili zwiększenia konkurencyjności na rynku wy twórców.

PZPTS wystosował 9 września pi smo do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w sprawie podwyżek cen energii. Przetwórcy tworzyw sztucznych są poważnie zanie pokojeni znacznymi podwyżkami cen energii elektrycznej, które ob serwujemy na przestrzeni ostat niego roku. Energia elektryczna jest istotnym składnikiem kosztu (ok. 35%) produkcji wyrobów,

4. Zablokowanie cen hurtowych energii na 2023 w układzie koszt plus średnia marża wieloletnia.

16 tworzywa P3 22organizacje

Działania organizacji przetwórców
SHUTTERSTOCK

Organizacja zadowolona z wyników

Czy istnieją przyjazne środowisku alternatywy dla jednorazowych torebek plastikowych?

Cztery europejskie organizacje kon sumenckie (Test-Achats/Test-Anko op z Belgii, Altroconsumo z Włoch, Deco Proteste z Portugalii i OCU z Hiszpanii) zrzeszone w stowarzy szeniu Eurokonsumenci (Eurocon sumers) przeprowadziło badanie cyklu życia (Life Cycle Assessment, LCA) toreb wykorzystywanych przez konsumentów do pakowania zakupów, w tym lekkich i cięższych toreb plastikowych, toreb na za kupy na kółkach i jednorazowych opakowań z logo sprzedawcy. Jego wyniki, potwierdzone przez prof. Rolanda Clifta z Uniwersytetu

Surrey (Wielka Brytania), profeso ra inżynierii chemicznej i między narodowy autorytet w sprawach zrównoważonego rozwoju, są jed noznaczne.

Celem metody oceny cyklu życia (LCA), którą wykorzystano do prze prowadzenia badania, jest analiza wpływu na środowisko toreb na za kupy i przyzwyczajeń zakupowych a także oszacowanie związanych z tym skutków działań człowieka dla środowiska naturalnego. Na podstawie wyników badania zostały sformułowane rekomen dacje skierowane bezpośrednio do konsumentów, producentów oraz sprzedawców detalicznych.

W badaniu podkreślono, że bardzo ważne jest komunikowanie konsu

mentom wyłącznie prawdziwych i sprawdzonych informacji na te mat danego rodzaju torby. Nie po winno się wprowadzać konsumen ta w błąd, informując go o tym, że rozwiązanie alternatywne jest „bardziej zrównoważone”, „zielo ne” lub „ekologiczne”, jeżeli w rze czywistości jego negatywny wpływ na środowisko naturalne jest więk szy niż w przypadku innych rozwią zań. W podsumowaniu badania cyklu życia różnych rodzajów toreb przedstawione zostały następujące trzy grupy rekomendacji.

Rekomendacje dla konsumentów: Jeśli zapomnisz z domu lub z sa mochodu torby wielorazowego użytku, wybierz lekką plastikową torbę z polietylenu o mniejszej gę stości (Low Density Polyethylene, LDPE) – popularną foliówkę – wy konaną z materiałów z recyklingu. Taka torebka będzie miała mniejszy negatywny wpływ na środowisko niż np. torba papierowa. Dobrą al ternatywą będzie także torba folio wa kompostowalna. Nie kupuj toreb wielorazowego użytku wykonanych z bawełny (zwykłej lub organicznej) lub z juty. Mają one zdecydowanie większy negatywny wpływ na środowisko niż alternatywne rozwiązania z po listyrenu (PS) i polipropylenu (PP).

Rekomendacje dla producentów: Wybieraj producentów zlokalizo wanych w Europie zamiast tych, których zakłady znajdują się w Azji. Dzięki temu nie tylko unikniesz ne gatywnego wpływu na środowisko związanego z odległością, którą torba musi pokonać do miejsca przeznaczenia (szacuje się, że dzię ki temu wpływ ten można zredu kować o od 52% do nawet 78%), ale także w Europie mniejszy jest wpływ na środowisko związany ze zużyciem energii przy produkcji torby (szacunkowa redukcja może sięgnąć nawet 90%).

Rekomendacje dla sprzedawców detalicznych: Zawsze oferuj swoim klientom kilka różnych alternatywnych roz

wiązań do zapakowania zakupów. Nie jest dobrą praktyką całkowite zaprzestanie udostępniania kon sumentom torebek jednorazowych i wymaganie od nich, by zawsze kupowali torbę wielorazowego użytku. W ten sposób konsument, który ciągle zapomina wziąć ze sobą do sklepu torbę, jest zmuszo ny za każdym razem kupić nową torbę wielorazową, w którym to przypadku negatywny wpływ na środowisko jest wielokrotnie więk szy niż gdyby mógł kupić torebkę jednorazową.

Złą praktyką może być też udostęp nianie klientom wyłącznie toreb papierowych. W przypadku super marketu, w którym oferowane są tylko torby papierowe, konsument będzie zmuszony zanieść w takiej torbie do domu np. produkty mro żone, które mogą ulec rozmroże niu przed dotarciem na miejsce. A nawet jeśli uda mu się donieść je w torbie papierowej do domu w formie nierozmrożonej to i tak taka torba nie będzie nadawała się do ponownego użytku.

Informuj konsumenta o rzeczywi stym wpływie na środowisko róż nych rodzajów oferowanych toreb na zakupy. Dzięki temu konsument sam może podjąć świadomą decy zję, którą torbę najlepiej wybrać. Europejskie Stowarzyszenie Prze twórców Tworzyw Sztucznych (EuPC), którego członkiem jest Pol ski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych (PZPTS), w pełni zgadza się z powyższymi rekomendacjami – należy podjąć odpowiednie kroki, by wspomóc dotychczasowe wysiłki podejmowane w naszej branży tak, by pomóc w jej przejściu na model gospodarki o obiegu zamkniętym. Rozwiązania alternatywne dla pla stikowych toreb na zakupy z mate riałów pochodzących z recyklingu mają zdecydowanie gorszy wpływ na środowisko i ważne jest, by konsumenci zdawali sobie z tego sprawę.

18 tworzywa P3 22organizacje
Badanie zachowań konsumentów
ARC Europejskie Stowarzyszenie Przetwórców Tworzyw Sztucznych (EuPC) z zadowoleniem przyjmuje wyniki najnowszego badania to reb na zakupy przeprowadzonego przez stowarzyszenie Eurokon sumenci.
ARC
rPET 100 HOT CUPS DAIRY PRODUCTS INSTANT SOUPS TO-GO MEALS COFFEE LIDS viscotec - world market leader in decontamination and PET sheet lines. Designed for recycling. Made from recycling. • Heat resistant • Fully recyclable •Thermoformable like PET foodgrade without compromise Learn about the newest recycling applications 19th – 26th October 2022 Düsseldorf, Germany Hall 16, Booth B47-2

Jestem urodzonym optymistą

I GETECHA. Firma PLASTLINE obchodzi w tym roku dwudziestolecie istnienia.

t: Jubileusz przypadł na dość trud ny czas. Jaki wpływ na Pana dzia łalność ma aktualna sytuacja za równo lokalna, ekonomiczna jak i całokształt światowych pertur bacji trwających już od kilku lat. – Faktycznie, jak wszyscy z uwagą obserwuję to co dzieje się obecnie na świecie i u nas w kraju. Każde zawirowanie sytuacji ma bezpo średni wpływ na prowadzenie mo jego biznesu. Jak każdego przed siębiorcę niepokoją mnie rosnące ceny energii, inflacja, wzrost cen surowców. Wszystkie te czynniki mają wpływ na działalność moich klientów, firm przetwórstwa two rzyw sztucznych. Sam zresztą pro wadzę również od dziesięciu lat działalność produkcyjną, więc do brze wiem jakie są bolączki moich partnerów. Wiele firm w obliczu niepokojących okoliczności rewidu je swoje plany inwestycyjne i stara się ograniczać bieżące koszty.

Końcówki roku w poprzednich la tach zazwyczaj obfitowały w ko lejne zamówienia inwestycyjne związane ze zobowiązaniami wyni kającymi z realizacji dotacji Unii Eu ropejskiej. W tym sezonie obserwu ję mniejszą ilość zapytań klientów. Pandemia odcisnęła swoje piętno na działalności branży tworzyw sztucznych. Po pierwszych trud nych miesiącach, które charakte ryzowała niepewność i ewidentny zastój, wiele branż przetwórstwa, w szczególności produkcja dla me dycyny szybko się odnalazła i zaczę ła nadrabiać straty. Tym co pozo stało po pandemii to trwałe, moim zdaniem, zerwanie niektórych łań cuchów dostaw, w szczególności dotyczy to towarów pochodzących z Dalekiego Wschodu. Wielu eks pertów mówi o końcu globalizacji. Zgadzam się z nimi i paradoksalnie upatruję w nim wielką szansę dla naszego kraju, jako zaplecza pro

dukcyjnego dla całej Europy. Obec na wojna w Ukrainie tylko pogłębia ten proces, jednocześnie tworząc już w niedługiej przyszłości, mam głęboką nadzieję, dobrze życząc naszym sąsiadom, duży chłonny rynek zbytu na Wschodzie. Mamy szansę stać się nowymi, ma łymi lokalnymi Chinami.

t: Jest Pan urodzonym optymistą. Czy jest coś na czym opiera Pan ten optymizm. Pytamy o bliską perspektywę czasową. – Zawsze staram się szukać pozy tywów, nawet w trudnej sytuacji. Jeśli chodzi o portfel zamówień jaki udało nam się zgromadzić na naj bliższy czas, to mogę powiedzieć, że ze spokojem możemy patrzeć na kilka kolejnych miesięcy. Mamy wielu stałych klientów. Branża me dyczna i branża AGD zapewni nam sporo pracy, aż do połowy przy szłego roku. To kontrakty zawarte z renomowanymi firmami jeszcze w poprzednim roku. Branża moto ryzacyjna przeżywa trudne chwile i nie potrafi się jeszcze otrząsnąć z czasu pandemii. Zapowiadało się pewne ożywienie w dziale automo

tive, ale wciąż trudno mówić o po wrocie do normalności. Wspomniana działalność przetwór cza, produkcja rur korugowanych to obszar, który dzięki innowa cyjności rozwija się dobrze i nie przewiduję tu żadnych ograniczeń wynikających z koniunktury ze wnętrznej. Wdrożyliśmy nowe pro dukty dla budownictwa, rurę osło nową dla rury PEX do wody zimnej i gorącej oraz rurę osłonową PVC do kabli elektrycznych. Budujemy na potrzeby rozwoju tej produkcji nową halę magazynową.

Sposobem na pozytywne myślenie jest dla mnie aktywne uprawianie sportu. Moja miłość do tenisa trwa już pół wieku, a posiadanie klubu tenisowego na terenie firmy przy nosi mi nieustannie wielką radość.

t: Zbliżają się targi K2022. Ta im preza organizowana co trzy lata zawsze jest dla czołowych świa towych producentów okazją do prezentacji nowości technolo gicznych. Co przygotowali Pana partnerzy na tegoroczne wyda rzenie w Düsseldorfie?

W przypadku firmy MOTAN, często prezentacje na targach K owiane są nimbem tajemniczości, a prezenta cje mają stanowić niespodziankę. To o czym mogę powiedzieć to urządzenia, które prezentowane były w ubiegłym roku na targach FAKUMA i które zapewne pojawią się także w Düsseldorfie: MOTAN prezentował we Fiedrichshafen nowe konstrukcje urządzeń dozu jąco-mieszające MINICOLOR SG V i GRAVICOLOR 110. Urządzenia wolumetryczne i grawimetryczne spełniają wszystkie wymagania klientów dotyczące dozowania dodatków. Gwarantują doskonałą jakość mieszania przy najwyższej dokładności dozowania i powta rzalności. Inne urządzenie LUXOR SG 50 jest pierwszym mobilnym i kompaktowym osuszaczem po wietrza z nowej serii LUXOR SG. Su szarnie te oferują idealny stosunek ceny do wydajności w standardo wych zastosowaniach przy suszeniu granulatu z tworzyw sztucznych. Z kolei za pomocą prezentowane go premierowo w ubiegłym roku

20 tworzywa P3 22rynek
Rozmowa TWORZYW
PLASTLINE PLASTLINE
JACEK DOBRZYŃSKI

systemu MOISTURE MINDER moż na w sposób ciągły, wydajny i do kładny mierzyć poziom wilgotności granulatu.

Na stoisku targowym w trakcie K2022 firmy GETECHA, pokaza ne będą maszyny do granulacji wyposażone w inteligentne funk cje informacyjne i komunikacyj ne odpowiadające na wyzwania stawiane przez Industry 4.0. Gra nulatory generacji RotoSchneider sprawdzają się w wielu obszarach przetwórstwa tworzyw sztucz nych. Pokazana będzie maszyna RS 30090-E, znajdująca zastosowanie jako wydajna maszyna do granula cji szkieletów wykrojów w procesie termoformowania.

GETECHA zaprezentuje na tar gach także granulator obrotowy RS 38060 A o mocy 22 kW. Jest to urządzenie stosowane w firmach formowania rozdmuchowego jako centralny granulator o uniwersal nym zastosowaniu. Wersja targowa przeznaczona jest do granulacji po jemników o objętości do 60 dm³. Tematem prezentacji firmy REGLO PLAS będzie inteligentna regulacja temperatury. Będzie REGLOPLAS Dashboard, który udostępnia w czasie rzeczywistym wszystkie aktualne dane i informacje central nie w wybranym miejscu, po prostu przez przeglądarkę na dowolnym komputerze. Urządzenia do regula cji temperatury są elastycznie pod łączane do systemu poprzez sieć LAN lub WLAN. System multiFlow kontrolowany przez jednostkę ste rującą temperaturą, który może być stosowany jako wariant samo dzielny. Dzięki multiFlow można uzyskać szybsze czasy cyklu, bar dziej niezawodną kontrolę procesu i bardziej elastyczną kontrolę tem peratury narzędzi. Zapewne możemy spodziewać się także niespodzianek i zaskoczeń, jak to zazwyczaj w przypadku pre zentacji na targach K. Wydarzenie to pokaże w jakiej sytuacji znajduje się nasza branża, i jak sobie radzi w nowej sytuacji, po pandemii i w trakcie energetycznego kryzysu. Mam nadzieję, że będzie źródłem optymizmu.

Europejski rynek rur

Ożywienie w budownictwie w Europie w latach 2016-2019 i wymiana instalacji z metali na pędzały popyt na rury z tworzyw do ciepłej i zimnej wody w Eu ropie, po czym nastąpił znaczny spadek w 2020 r., kiedy to za częły obowiązywać obostrzenia związane z COVID-19. W tym wyjątkowo nietypowym roku gospodarka europejska odnoto wała spadek PKB o 6,3%. Działalność budowlana począt kowo znacznie ucierpiała, ale już w drugiej połowie 2020 r. ożywiła się, i to pomimo zakłóceń w łań cuchu dostaw, z których część trwa jeszcze w 2022 roku. Nowa edycja szczegółowego opraco wania AMI Consulting „Systemy rurowe z tworzyw sztucznych do ciepłej i zimnej wody w Europie 2022” podaje, że oczekuje się, iż do końca 2026 roku instalacja rur z tworzyw sztucznych do ciepłej i zimnej wody przekroczy 1,1 mi liona kilometrów. Od 2021 roku rynek odradza się po wpływie pandemii COVID-19 i oczekuje się, że w ciągu najbliższych 5 lat utrzyma tempo. Rynek rur wodo ciągowych słynie z konserwaty zmu. AMI Consulting nie zgadza się z taką charakterystyką. Co prawda, rynek rusza ostrożnie i stopniowo. Jednak na prze strzeni lat byliśmy świadkami

ogromnych zmian, które – mimo ostrożnego, stopniowego tempa przyjmowania produktów – moż na określić jedynie jako rewolu cyjne. Podczas gdy tworzywa ter moplastyczne mają obecnie duży udział w rynku rur do ciepłej i zimnej wody, to jednak 40% instalacji jest nadal wykonanych z metali i rury miedziane pozo stają najczęściej materiałem sto sowanym w europejskich instala cjach hydraulicznych. W związku z tym nadal istnieje duży poten cjał wzrostu poprzez zastępo wanie tradycyjnych systemów rurowych. Możliwości wzrostu istnieją również w rozwoju i ko mercjalizacji nowych systemów opartych na tworzywach sztucz nych, zaprojektowanych w celu zapewnienia lepszych rozwiązań (pod względem kosztów/wydaj ności) dla współczesnych po trzeb. W tym sektorze stosuje się różne systemy z tworzyw sztucz nych, a badania AMI wykazały, że wielowarstwowe rury kompozy towe, które zawierają warstwę aluminium, są najbardziej popu larnym wyborem, wyprzedzając popyt na systemy z polietylenu sieciowanego (PEX). Najsilniej szy wzrost odnotowano jednak w przypadku rur z polietylenu o podwyższonych parametrach termicznych (PE-RT) dzięki rosną

cej popularności systemów ogrze wania podłogowego, aczkolwiek stanowi to jedynie około 6% cał kowitego zapotrzebowania.

Przewiduje się, że rury wielo warstwowe M i PErt będą nadal zyskiwać udział w rynku w sto sunku do PEX i prognozuje się, że będą miały najszybsze tempo wzrostu. Jednakże PEX pozosta nie dominującym termoplastem stosowanym w rurach do wody ciepłej i zimnej. Istnieją różnice we wzroście popytu na rury do ciepłej i zimnej wody pomiędzy różnymi krajami i regionami Eu ropy. Wzrost koncentruje się na Europie Środkowej i Wschodniej, gdzie oczekuje się, że Polska bę dzie rosła w najszybszym tempie w okresie prognozy.

Europejski rynek rur grawita cyjnych wykazał silny wzrost w latach 2018-2019, po którym nastąpił znaczny spadek w 2020 roku, kiedy to regulacje doty czące COVID-19 zaczęły obowią zywać w regionie. W tym wy jątkowo nietypowym 2020 roku gospodarka europejska odnoto wała spadek PKB o 6,3% w 2020. Początkowo miało to negatywny wpływ na działalność budowla ną, która ożywiła się w drugiej

22 tworzywa P3 22rynek

PLASTLINE ul. Kominiarska 42 51-180 Wrocław tel.: 71 325 36 30 info@plastline.com.pl www.plastline.com.pl
SHUTTERSTOCK

połowie 2020 roku, aczkolwiek ucierpiała z powodu zakłóceń w łańcuchach dostaw, z których część trwa i w bieżącym roku. Podczas gdy tworzywa termo plastyczne mają obecnie duży udział w rynku rur grawitacyj nych o małych średnicach, nadal istnieje duży zakres wzrostu po przez zastępowanie tradycyjnych systemów rurowych w segmen cie większych średnic. Możliwo ści wzrostu istnieją w dalszym zastępowaniu „tradycyjnych” rur (betonowych i metalowych), jak również w rozwoju i komercjali zacji nowych systemów opartych na tworzywach sztucznych, za projektowanych w celu zapew nienia lepszych rozwiązań (w za kresie kosztów/wydajności) dla współczesnych potrzeb.

Rury z poliolefin nadal zyskują udział w rynku w stosunku do PCW i przewiduje się, że będą miały najszybsze tempo wzrostu. Jednakże PVC pozostaje domi nującym tworzywem termopla stycznym stosowanym w rurach grawitacyjnych.

PVC od kilku dekad jest kontesto wany w Europie ze względu na ekologię. Rozwój obejmuje wyko rzystanie surowców pochodzenia biologicznego oraz zastosowanie w polimeryzacji „zielonego” wo doru. W ostatnim czasie pojawiło się kilka informacji technicznych dotyczących PVC o zmniejszo nym śladzie węglowym, a nawet pewna półtechniczna produkcja PVC o ujemnym śladzie CO2. PVC wyprzedza również inne polime ry jeśli chodzi o ilości PVC pod dawanego recyklingowi każdego roku, wyznaczając i realizując am bitne cele na przyszłość. Ponadto wiadomo, że rury PVC mogą być poddawane recyklingowi kilka krotnie bez utraty właściwości technicznych. Wykorzystanie recyklatu rośnie w wielu częściach przemysłu tworzyw sztucznych. Potrzeba uzyskania surowców o wysokiej czystości jest główną barierą dla zwiększonego wykorzystania materiału z recyklingu do pro dukcji rur. Niektóre firmy zajmu jące się wytłaczaniem rur infor mują o wykorzystaniu recyklatu do produkcji rur grawitacyjnych. Jednak wykorzystanie tworzyw sztucznych pochodzących z re cyklingu do produkcji rur grawi tacyjnych może się zmniejszyć ze względu na trudności w uzyska niu dobrej jakości materiału z re cyklingu, jeśli inne zastosowania zaczną wykorzystywać więcej recyklatu. Branża podejmuje wy siłki badawczo-rozwojowe w kie runku rozwiązań cyrkularnych,

aby proaktywnie zarządzać za sobami.

Z drugiej strony, rury ciśnienio we z tworzyw sztucznych są już pozycjonowane jako bardziej zrównoważone niż materiały nietermoplastyczne, z żywotno ścią znacznie przekraczającą 50 lat i mniejszym śladem CO2 Nasilenie ulewnych deszczy i po wodzi, których doświadczyło kil ka krajów europejskich w ostat nich latach, zmusza rządy do

zwiększenia budżetów na roboty wodne i systemy ochrony prze ciwpowodziowej, zwiększając zapotrzebowanie na rury grawi tacyjne o większej średnicy i wy muszając wczesną modernizację dobrze rozwiniętej europejskiej sieci rur grawitacyjnych. Istnieją różnice we wzroście za potrzebowania na rury grawita cyjne pomiędzy różnymi krajami i regionami Europy. Wzrost kon centruje się na Europie Środko

wej i Wschodniej, gdzie Polska była najszybciej rozwijającym się rynkiem w okresie przeglądu. Przewiduje się, że do roku 2026 region ten wzrośnie do prawie 30%.

Filamenty do druku 3D z recyklingu

Nowa linia produktowa Tarfuse rPLA to filamen ty z granulatu będącego w 100 proc. recyklatem przemysłowym, powstającym w wyniku ponow nego wykorzystania strumienia odpadów reszt kowych. Wprowadzona linia jest odpowiedzią Grupy Azoty na proekologiczne oczekiwania użyt kowników druku 3D.

Grupa Azoty rozpoczęła komercyjną sprzedaż produktów do technologii FDM pod marką Tarfu se w marcu 2020 roku. Podstawowym surowcem do produkcji wprowadzonej w 2020 roku linii fi lamentów jest produkowany w Grupie Azoty S.A. wysokiej jakości poliamid 6 i jego modyfikowane odmiany.

Co istotne, wprowadzona linia filamentów z re cyklingu swoimi właściwościami mechanicznymi i użytkowymi nie odbiega od podstawowej linii Tarfuse.

Produkty przeznaczone dla druku 3D powstają w Centrum Materiałów do Druku 3D Grupy Azoty, zlokalizowanym w Centrum Badawczo-Rozwojo wym w Tarnowie.

W Grupie Azoty konsekwentnie modyfikujemy nasze portfolio produktowe, zgodnie z ideą zrów noważonego rozwoju. Stale poszukujemy rozwią zań, dzięki którym możemy wprowadzać produk ty odpowiadające m.in. na wyzwania jakie stawia przed nami gospodarka o obiegu zamkniętym. Nowa linia filamentów powstających z granulatu, który jest w 100 proc. recyklatem przemysłowym to doskonały przykład tego, w jaki sposób wdra żamy GOZ w naszych technologiach – mówi To masz Hinc, prezes Zarządu Grupy Azoty S.A. Tarfuse rPLA charakteryzuje się bardzo dobrą wy trzymałością mechaniczną, elastycznością oraz doskonałą przyczepnością międzywarstwową, a także niskim skurczem liniowym. Polilaktyd (PLA) to polimer należący do poliestrów alifatycz nych, otrzymywany z surowców odnawialnych. PLA jest w pełni biodegradowalny, co oznacza, że ulega rozkładowi w środowisku naturalnym w obecności mikroorganizmów. Po zakończeniu procesu biodegradacji pozostają tylko naturalne i nieszkodliwe substancje, takie jak woda, CO2 i materia organiczna. Oprócz kompostowania PLA poddaje się również recyklingowi mechaniczne mu i chemicznemu.

Wprowadzona linia z recyklatu to już kolejna modyfikacja pierwotnej linii Tarfuse. Dostrze gamy, że coraz większa liczba naszych klientów zwraca uwagę już nie tylko na jakość produktów, ale również na sposób ich wytworzenia i kwestie wpływu na środowisko. Mamy technologie i do świadczenie, które pozwalają nam odpowiedzieć na wszystkie te wymagania – mówi Grzegorz Ką dzielawski, wiceprezes Zarządu Grupy Azoty S.A. Tylko w ostatnim czasie Grupa Azoty wprowa dziła do portfolio dla druku 3D linię Tarfuse envi, czyli filamenty biodegradowalne i ekologiczne, które dzięki swojej budowie ulegają procesowi szybkiej biodegradacji. Receptura Tarfuse envi 1 została opracowana z myślą o ochronie środowi ska – podczas degradacji wydziela mniej CO2 do atmosfery.

Grupa Azoty to zdecydowany lider krajowego rynku nawozowego i jedna z kluczowych grup ka pitałowych branży nawozowo-chemicznej w Eu ropie. Zajmuje drugą pozycję w Unii Europejskiej w produkcji nawozów azotowych i wieloskład nikowych, ma również silną pozycje na rynkach takich produktów jak melamina, poliamid, alko hole OXO, plastyfikatory czy biel tytanowa. Waż nym filarem strategii Grupy Azoty są inwestycje, a największym projektem są Polimery Police, re alizowane przez spółkę celową Grupa Azoty Po lyolefins. Jest to jedna z największych inwestycji w polskim i europejskim przemyśle chemicznym, która umożliwi dywersyfikację działalności bizne sowej Grupy Azoty, a także pozytywnie wpłynie na pozycję Polski w segmencie tworzyw sztucz nych i wzmocni niezależność energetyczno-su rowcową kraju.

W 2021 roku Grupa Azoty opublikowała strate gię do 2030 roku, która stanowi plan konkret nych działań, napędzanych przez transformację klimatyczno-energetyczną Grupy Kapitałowej. Ogłoszona strategia stanowi odpowiedź Grupy na wymagania europejskiej polityki klimatycznej. Szczegółowe projekty z zakresu m.in. zielonej energii przemysłowej, ograniczenia emisyjności oraz dekarbonizacji opisane zostały w kluczowym projekcie „Zielone Azoty”.

24 tworzywa P3 22rynek


Kooperanci połączyli siły

w zakresie koncentratów, współpracowały razem przy badaniach sortowania, aby zoptymalizować możliwość recyklingu ciemnych opakowań PET na istniejących liniach recyklingu.

Od 2021 r. COTREP publikuje pro tokół testowy oceniający wykrywal ność ciemnych opakowań w sor towaniu optycznym. COTREP jest komitetem technicznym, zajmu jącym się recyklingiem opakowań z tworzyw sztucznych dla gospo darstw domowych, powołanym przez firmy Citeo, Elipso i Valor plast. Standardowe czarne opa kowanie z politereftalanu etylenu (PET) stanowi wyzwanie dla łańcu cha wartości recyklingu.

Recykling tworzyw sztucznych rozpoczyna się od sortowania zmieszanych odpadów z tworzyw sztucznych na oddzielne strumie nie pojedynczych materiałów (np. PET, PE, PP, PS...) w zakładach od zysku materiałów (MRF). Zakłady te wykorzystują technologię bliskiej podczerwieni (NIR) do rozpozna wania rodzaju polimeru w artyku

łach z tworzyw sztucznych. Klu czowym ograniczeniem sortowania optycznego z użyciem bliskiej pod czerwieni jest jego niezdolność do wykrywania i oddzielania tworzyw sztucznych zawierających sadzę wę glową, która jest najczęściej stoso wanym czarnym pigmentem. Sadza węglowa pochłania większość wid ma podczerwonego, uniemożliwia jąc rozproszenie wsteczne wiązki podczerwieni do spektrometru NIR i tym samym blokując rozpoznawa nie typu tworzywa. Takie mieszane opakowania z tworzyw sztucznych kończą jako resztki, które nie są poddawane recyklingowi i usuwa ne głównie poprzez spalanie. Ampacet opracował alternatyw ne rozwiązania z użyciem czarne go koncentratu promowane pod marką REC-NIR-BLACK. Ponieważ opakowania wykonane z REC-NIR-

BLACK są przepuszczalne dla bli skiej podczerwieni (NIR), mogą być sortowane przy użyciu konwencjo nalnych technologii optycznych NIR i skutecznie poddawane recyklingo wi, tym samym uczestnicząc w go spodarce o obiegu zamkniętym. Firma Pellenc ST przeprowadziła w przeszłości pomyślne testy dyna micznego sortowania NIR na czar nych butelkach zawierających RECNIR-BLACK zgodnie z protokołem sortowania COTREP dla opakowań poliolefinowych, co pozwoliło fir mie Ampacet zdać test dla rozwią zań z czarnym koncentratem przy użyciu tego rodzaju tworzyw. Ale oprócz możliwości wykrycia przez NIR i przekierowania na właściwy strumień, opakowania PET muszą być sortowane w dwóch odrębnych przepływach: jako opakowania przezroczyste i z mieszanymi ko lorami. Właściwości mechaniczne i optyczne przetworzonych prze zroczystych płatków PET otrzyma nych z przezroczystego przepływu są ogólnie zbliżone do pierwotne go tworzywa. Przezroczyste płatki

r-PET są używane w szerokiej gamie zastosowań o wysokiej wartości, przeznaczonych do kontaktu z żyw nością, takich jak butelki na wodę i pojemniki na żywność. Chociaż maszyny do recyklingu PET są wyposażone w czujniki optyczne zakresu widzialnego do sortowa nia strumienia PET według kolo rów, identyfikacja przezroczystego i ciemnego plastiku może być pro blematyczna. Powodem jest to, że wykrywanie koloru opakowania PET odbywa się na czarnych prze nośnikach taśmowych. Dlatego też spektrometry zakresu widzialnego, zainstalowane nad przenośnikami taśmowymi, niekoniecznie odróż niają ciemne opakowania od prze zroczystych i w konsekwencji kieru ją ciemne opakowanie strumieniem przeznaczonym dla opakowań przezroczystych. Testy sortowania przeprowadzone przez Pellenc ST na pojemnikach PET barwionych Ampacet REC-NIR-BLACK pozwoliły ustalić optymalne warunki i dosto sować algorytm komputerowy, aby dokładnie odróżnić przezroczyste opakowania od ciemnych i skiero wać je do odpowiednich strumieni. W tym celu firma Pellenc ST wy korzystała swoją pętlę sortującą, która naśladuje warunki przemy słowe: ma ona ten sam strumień mieszanego tworzywa sztucznego oraz przepustowość. Testy przepro wadzono zarówno na poprzedniej wersji maszyny, jak i na zupełnie nowym sortowniku optycznym o nazwie Mistral + Connect. Ampacet przywita Państwa na tar gach K 2022 w hali 8A, stoisko J07, a Pellenc ST w hali 9, stoisko B33.

26 tworzywa P3 22reklama
Publikacja protokołu technicznego
AMPACET PELLENC

Na coraz bardziej wymagającym i konkurencyjnym rynku, gdzie kładzie się nacisk na ograniczenie marnotrawstwa powodowanego przez wadliwe części, YUDRIVE 2 otwiera nowe okno możliwości sterowania procesem wtrysku. Balans wypełnienia części musi być osiągnięty aż do końca pro cesu napełniania gniazda. Rozwiązanie to przeznaczone jest dla części klasy A, których po wierzchnie wymagają wyższej jako ści. Przez regulację prędkości, czasu otwarcia, skoku szpilki możliwe jest rozwiązanie takich problemów jak: ślady płynięcia, mieszanie łańcu chów polimerowych, zmniejszenie szybkości ścinania, co jest najważ niejsze dla części, które wymagają malowania.

Wśród zalet jakie można wymienić znajdują się: eliminacja linii płynię cia, balans wypełniania, eliminacja przypaleń, pełna kontrola położenia szpilki, dokładność i czystość. Jest to klucz dla aplikacji wielogniazdo wych, których na rynku jest coraz więcej ze względu na opłacalność i gdzie bez pogorszenia jakości de tali – balans i wypełnianie wszyst kich części można uzyskać na końcu procesu.

Przyjazny interfejs, możliwość łącze nia się przez urządzenia mobilne, możliwość wizualizacji, możliwość importu oraz eksportu plików, kon trola stanu serwomotoru (tempera tura, moment obrotowy), funkcja zrzutu ekranu, działanie i sterowanie w czasie rzeczywistym. To tylko nie które z cech naszego rozwiązania.

Główną zaletą nowej generacji Servo YUDRIVE jest oszczędność energii. Porównując zużycie energii każdego cylindra/siłownika w kW/h, siłownik hydrauliczny charakteryzu je się najwyższą konsumpcją ener gii. Yudrive 2 ma konsumpcję o 50% niższą niż siłownik pneumatyczny. Pozwala to na duże oszczędności energii w dłuższej perspektywie czasu.

Dla lepszej kontroli procesu możli we jest używanie czterech różnych trybów kontroli otwarcia każdej szpilki:

• Otwieranie czasem

• Otwieranie pozycją ślimaka (wo lumen części)

• Otwieranie czujnikiem ciśnienia

• Kombinacja czasu otwarcia z po zycją ślimaka.

Urządzenie Yudrive 2 zapewnia kontrolę do 16 dysz i może kontro lować siłę zamykania na gnieździe formy i dodatkowo działa z nieza leżną kontrolą (bez tabletu). Po siada przycisk Manual/Purge do uruchamiania funkcji usuwania ma teriału. Zastosowano funkcję szyb kiej zmiany koloru. Yudrive 2 może łączyć się z urządzeniami mobilny mi także poprzez niezależna sieć WIFI do komunikacji z kontrolerem. Większe bezpieczeństwo osiąga się dzięki połączeniu działania w try bie automatycznym współdziałając z drzwiami i przyciskem E-stop wtryskarki. Dzięki urządzeniu nie ma potrzeby odwoływania się do silnika wtryskarki podczas rozru chu. Firma zapewnia możliwość przetestowania swojej technologii.

Coraz więcej krajów stara się ograniczyć zapotrzebowanie na opa kowania z tworzyw sztucznych. Na przykład we Włoszech trady cyjne torby z tworzyw sztucznych na zakupy zostały zakazane już lata temu, a Niemcy również zakazały lekkich toreb plastikowych od stycznia 2022 roku. Mimo to, popyt na polipropylen (PP) nadal rośnie.

„To standardowe tworzywo sztuczne jest używane nie tylko do pa kowania, ale także do licznych innych zastosowań”, wyjaśnił Oli ver Kutsch, dyrektor zarządzający Ceresana. „Spektrum zastosowań sięga od włókien tekstylnych, urządzeń gospodarstwa domowego i części samochodowych po rury do wody i dodatki do betonu”. Instytut badań rynkowych Ceresana zbadał ostatnio po raz szósty światowy rynek polipropylenu. W najnowszej edycji swojej anali zy prognozuje, że przychody z tytułu tej uniwersalnej, łatwo prze twarzalnej odmiany tworzywa sztucznego będą rosły do 2030 roku średnio o 5,6% rocznie. W 2020 roku na folie, torby, worki i worecz ki przetworzono łącznie 19,1 mln ton polipropylenu. Oznacza to, że

opakowania elastyczne są nadal najważniejszym rynkiem zbytu dla tego materiału. Kolejne 17,3 mln ton wykorzystano do produkcji opakowań sztywnych, na przykład do pojemników i pokrywek na żywność i napoje, chemikalia, produkty przemysłowe i domowe. Na rynku polipropylenu pojawił się popyt na produkty konsumpcyjne i włókna.

Oprócz jednolitych homopolimerów istnieją również kopolimery PP, takie jak kopolimery random i blokowe. Homopolimery stanowią około 67% światowego zapotrzebowania na polipropylen. Europa i Ameryka Północna zużywają znacznie więcej kopolimerów PP niż inne regiony. Przemysł tworzyw sztucznych szczególnie wykorzy stuje łatwość i szybkość formowania wtryskowego polipropylenu, zwłaszcza do produkcji dużej liczby identycznych elementów, po cząwszy od produktów jednorazowych i nadających się do wyrzuce nia, aż po wysoce złożone elementy precyzyjne. Rodzaje produko wanych wyprasek są niemal nieograniczone. W 2020 roku metodą wtrysku przetworzono prawie 25,7 mln ton polipropylenu.

28 tworzywa P3 22reklama
Rosnące zapotrzebowanie na wszechstronny polimer Sterowanie procesem wtrysku Proces pod pełną kontrolą YUDO YUDO YUDO YUDO YUDO Poland ul. Północna 15-19 lokal 225 54-105 Wrocław tel.: 722 333 708 yudopl@yudoeu.com www.yudopl.com PRZED PO

Podsumowanie targów Plastpol

Targi PLASTPOL są środkowoeuropejskim liderem imprez branży prze twórstwa tworzyw sztucznych i obowiązkowym punktem w kalenda rzu wielu krajowych i światowych koncernów. Nie inaczej było w tym roku. Targi odwiedziło prawie 400 firm z 26 krajów świata, zajmując niemal 10 tys. m.kw. powierzchni wystawienniczej.

Tegoroczna edycja Targów Przetwór stwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL okazała się być ważna dla stworzenia nowych łańcuchów do staw i sprzedaży wewnątrz sektora przetwórstwa tworzyw sztucznych. Udowodniła to m. in. udana wizyta reprezentantów z Kataru i Angoli, którzy na kieleckich targach szukali także nowych inwestorów z innych krajów europejskich.

Niemcy, Włochy i nie tylko na PLASTPOLU

Tegoroczna edycja to silna obecność firm i instytucji z ważnych ośrod ków gospodarczych. Niemieckie, austriackie i szwajcarskie firmy od 26 lat widzą w Targach PLASTPOL ważnych klientów, nowe rynki zby

tu i kluczowe kontakty biznesowe.

Targi Kielce odwiedziły m. in.: EN GEL, ARBURG, KRAUSS-MAFFEI, BATTENFELD – WITTMANN, ERE MA, MEUSBURGER czy EVONIK INDUSTRIES. Silną reprezentację wystawiły także Włochy. W halach wystawiły się: MORETTO, MEPOL, CONFINDUSTRIA POLONIA czy AM BRA POLYMERS. Potencjał polskich targów przetwórczych dostrzegają także światowe instytucje. Zarówno Ambasada Angoli, jak i Qatar Deve lopment Bank wraz z Qatar Financial Centre zaprezentowały swój poten cjał ekonomiczny i gospodarczy, nie tylko wystawiając się na targach, ale także organizując serie spotkań poświęconych możliwościom inwe stycyjnym w tych krajach.

Siła spotkań Targów Kielce Wydarzenia organizowane w kie leckiej przestrzeni wystawienniczej przyzwyczaiły nas nie tylko do bo gatej oferty tematycznej, czy moż liwości poszerzenia kontaktów biz nesowych, ale też jako miejsce do zdobywania specjalistycznej wiedzy. Nie inaczej jest w przypadku PLAST POLU. Tak, jak co roku, także i tym razem targi rozpoczęła konferencja prowadzona przez Fundację Plastic sEurope Polska, która przy okazji zaprezentowała swój roczny raport dotyczący kondycji branży prze twórstwa plastików i gumy. Równie wartościowym wydarzeniem było seminarium techniczne PLASTECHINFO. Zakres tematyczny spotkania w największej mierze odnosił się do niezwykle dynamicznego w ostat niej dekadzie rozwoju technologii wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych, przede wszystkim wtry skiwania.

Recykling ważny dla branży Temat recyklingu, a konkretnie dzia łań prowadzonych na linii produ cent, instytucje, konsumenci został jak co roku poruszony podczas kon ferencji „Recykling tworzyw sztucz nych – jeden cel, wiele możliwości”, która odbyła się podczas targów PLASTPOL w Targach Kielce. Spotka nie organizowane zostało przez Kla ster Gospodarki Odpadowej i Recy klingu – Krajowy Klaster Kluczowy. Jednym z tematów konferencji było wykorzystanie platform do śledzenia obiegu surowców i recyrkulatów na przykładzie platformy RecoTrace. Podczas spotkania swoją opinię wyrazili eksperci w dziedzinie prze twórstwa tworzyw sztucznych oraz

recyklingu plastików, zrzeszeni m.in. w Fundacji PlasticsEurope Polska, m.in. Anna Kozera-Szałkowska, dy rektor zarządzająca Plastics Europe Polska, Andrzej Kubik z GPR GUMA i Plastik Recycling, czy Kazimierz Borkowski z Ambiente.

O kolejnej edycji

Targi PLASTPOL są wschodnioeu ropejskim liderem imprez branży przetwórstwa tworzyw sztucznych i obowiązkowym punktem w ka lendarzu wielu krajowych i świato wych koncernów. Nie inaczej będzie w roku 2023.

Od wystawców wiemy, że satysfak cja z odbytych podczas ubiegłych edycji rozmów biznesowych była ogromna, a apetyt na udział w ko lejnych branżowych wydarzeniach targowych wciąż rośnie. Wzmożo ne zainteresowanie spotkaniami bezpośrednimi w naszym ośrodku obserwujemy już od początku roku 2022 – mówi Andrzej Mochoń, pre zes Targów Kielce S.A.

Reprezentacja Targów PLASTPOL będzie również obecna podczas Targów K. Targi Kielce zapraszają na stoisko (Hall EN1, Stand 08), gdzie można będzie zasięgnąć wszelkich informacji na temat udziału w ko lejnym PLASTPOLU.

XXVII Międzynarodowe Targi Prze twórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL odbędą się 23-26 maja 2023 roku w Targach Kielce.

30 tworzywa P3 22plastpol
TARGI KIELCE
TARGI KIELCE

Biopolimerowe kompozycje termoplastyczne

Grupa Azoty S.A. jest pierwszą firmą w Polsce, która wprowadziła na rynek linię granulatów polimerowych biodegradowalnych i kom postowalnych. Nowa linia pod marką envifill powstała w oparciu o opracowaną w Grupie Azoty technologię otrzymywania skrobi ter moplastycznej, która wytwarzana jest z materiałów bioodnawialnych i kompostowalnych i nie zawiera plastyfikatorów.

Produkty envifill dedykowane są do przetwórstwa w technologii wy tłaczania z rozdmuchem, wtryski wania oraz do innych technologii, w tym technologii druku 3D.

Produkty linii envifill przeznaczone są do przetwórstwa metodami wy tłaczania i wtryskiwania, przy uży ciu konwencjonalnych urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, co jest ich niewątpliwym atutem. Wśród produktów powstających za pomocą tych technologii można wskazać chociażby na: folie, opa kowania, doniczki, elementy urzą dzeń, które są zużywalne lub wy magają częstej wymiany, elementy zastawy stołowej, opakowania na kosmetyki.

Wyroby z granulatów envifill for mowane wtryskowo cechują się unikatową estetyką powierzchni oraz stosunkowo niskim skurczem przetwórczym, czyli zmniejszeniem rozmiarów.

Przykładowo, folie wytworzone z granulatów envifill mają wysoką wytrzymałość i elastyczność, ak samitną w dotyku strukturę, semitransparentność o mlecznym odcie

niu i charakterystycznym zapachu. Można je zgrzewać, stosując trady cyjne zgrzewarki do folii polietyle nowych LDPE. Folie z granulatów envifill mogą być stosowane do wyrobu toreb zakupowych, wor ków na śmieci, szczególnie biood padów, folii agro oraz opakowań jednostkowych. Możliwe jest uzy skanie z granulatów envifill zarów no cienkich folii, poniżej 15 μm, ale także grubszych, o bardzo wysokiej wytrzymałości.

Warto przypomnieć, że linia pilota żowo-produkcyjna do wytwarzania skrobi termoplastycznej o zdolno ściach produkcyjnych 300 ton na rok została uruchomiona w Grupie Azoty S.A. w maju 2021 roku. Wpro wadzana obecnie linia granulatów polimerowych biodegradowalnych i kompostowalnych pod marką envifill została zbudowana na bazie tej właśnie skrobi termoplastycznej.

Nowa linia jest więc kolejnym kro kiem w stronę rozbudowy portfolio produktów biodegradowalnych od Grupy Azoty.

Opracowaną w Grupie Azoty S.A. skrobię termoplastyczną, na bazie

której powstała linia envifill wy różnia przede wszystkim fakt, że może być ona wykorzystywana jako samodzielny polimer w nie których zastosowaniach oraz jako baza lub dodatek do kompozycji polimerowych, biodegradowalnych lub kompostowalnych. I tak też, na bazie skrobi termoplastycznej –oprócz granulatów polimerowych – Grupa Azoty opracowała również ekologiczny klej termotopliwy, któ ry może być stosowany jako spoiwo do produktów drewnopochodnych i celulozowych, co potwierdzono podczas testów u klientów. Klej nie zawiera formaldehydu, ani dodat ków toksycznych.

Nie mam wątpliwości, że wprowa dzenie nowej linii do naszej oferty to rewolucja na krajowym rynku granulatów, to również nasza ko lejna technologia odpowiadająca na wymagania Europejskiego Zie lonego Ładu. Wśród klientów ob serwujemy wzrost zainteresowania tworzywami biodegradowalnymi – to rynek z dużym potencjałem, stąd pewnie stawiamy kolejne kroki w kierunku rozwoju tego obszaru biznesu. Linia envifill to nasza od powiedź na trendy związane z roz wojem zastosowań tworzyw termo plastycznych biodegradowalnych i kompostowalnych. Co kluczowe, udział składników bioodnawialnych w granulatach nowej linii może dochodzić nawet do 100%, a powstałe kompozycje nie zawierają plastyfikatorów –mówi Tomasz Hinc, prezes Zarządu, Grupa Azoty S.A. – Odkąd rok temu uruchomiliśmy linię do wytwarzania skrobi termo plastycznej, regularnie otrzymujemy coraz większą liczbę zapytań o nasz produkt. Produkty marki envifill wy twarzane są ze składników roślin nych, biodegradowalnych i kom postowalnych. Ich rozkład w glebie lub kompoście zachodzi w obecno ści mikroorganizmów, wyłącznie do CO2, H2O i biomasy, bez pozosta wiania mikroplastiku. Standardowo granulaty te są biodegradowalne i kompostowalne zgodnie z normą EN 13432, w czasie nie dłuższym niż 180 dni w kompostownikach domowych i nie dłużej niż 90 dni

w kompostownikach przemysło wych. Nasze zaawansowane zaple cze technologiczne powoduje, że jesteśmy w stanie dostosować czas degradacji produktów w zależno ści od oczekiwań i potrzeb klienta – mówi dr Grzegorz Kądzielawski, wiceprezes Zarządu, Grupa Azoty S.A.

Konkretny czas przydatności wyro bów z linii envifill do użycia zależy od warunków użytkowania oraz składu kompozycji.

W standardowych warunkach, w temperaturze pokojowej, bez bezpośredniego eksponowania na wysoką wilgotność i temperaturę, wyroby z granulatów envifill zacho wują cechy użytkowe przez wiele lat.

Obecnie w ofercie Grupa Azoty S.A. posiada granulaty: odmiany do wy tłaczania – seria envifill F oraz envi fill E, odmiany do przetwórstwa wtryskowego – seria envifill M, a także klej termotopliwy – envifill G oraz envifill GP.

Granulaty naturalnie zwykle mają mleczno-transparentną barwę i charakterystyczny, przyjemny za pach. Oferowane są odmiany za barwione w masie lub w kolorach pochodzących od zastosowanych dodatków naturalnych, a także gra nulaty do zastosowań specjalnych np. wysokiej gęstości lub efektach designerskich.

Nowa linia zdobyła już pierwsze pozytywne recenzje z rynku. Kom pozycje termoplastyczne envifill zostały nagrodzone na XXVI Mię dzynarodowych Targach Przetwór stwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL 2022.

32 tworzywa P3 22plastpol
Medal: Nowoczesne rozwiązania polskiego przemysłu
GRUPA AZOTY GRUPA AZOTY

System nadzoru, planowania i zarządzania produkcją

Systemy MES zaczynają być powszechnym wyposażeniem zakładów przetwórstwa tworzyw sztucznych. Monitorowanie jakości produkcji, planowanie produkcji i jej realizacji, nadzór nad zapasami materiałów a także stanem form wtryskowych to podstawy dobrego funkcjono wania zakładu przetwórstwa tworzyw sztucznych.

Na rynku oferowanych jest bardzo dużo różnych rozwiązań MES zwią zanych z zarządzaniem i dokumen towaniem produkcji. Rozwiązania te w bardziej lub mniej udany spo sób mogą być implementowane do potrzeb zakładów przetwórstwa wtryskowego.

Po latach współpracy z różnymi firmami oferującymi systemy MES, Wittmann Battenfeld w 2018 r. podjął decyzję o stworzeniu wła snego systemu MES dedykowanego do wtryskarek. W ten sposób naro dził się system TEMI+. Modułowa koncepcja systemu TEMI+ pozwala na dostosowanie zakresu oferty do rzeczywistych potrzeb danej wtryskowni. TEMI+ pojawił się też jako pierwszy z pro gramów MES obejmujący kontrolą urządzenia peryferyjne. Wykorzy stywana do komunikacji między wtryskarką a peryferiami platforma WITTMANN 4.0 pozwala na auto matyczną wizualizację urządzeń peryferyjnych podłączonych w da nym procesie do wtryskarki. TEMI+ traktuje bowiem wtryskarkę nie

jako zamknięte urządzenie, ale jako komórkę produkcyjną o elastycznej konfiguracji.

System TEMI+ może być zinte growany z układem sterowania wtryskarek Wittmann Battenfeld. Pozwala to na dostęp do systemu z poziomu każdej z maszyn. Dostęp nie tylko do danych maszyny przy której właśnie się znajdujemy, ale z poziomu tej maszyny do wszyst kich innych wtryskarek ujętych w systemie TEMI+. W systemie TEMI+ możliwa jest obsługa wtry skarek innych producentów. Jak w każdym systemie MES wymaga ne jest, by wtryskarka wyposażona była w przyłącze wg EUROMAP 63 lub 77. Jednak nawet dla maszyn starszych typów lub bez odpowied niego przyłącza możliwe jest pozy skanie informacji o stanie maszyny i produkcji i wprowadzenie ich do systemu TEMI+ dla analizy, doku mentacji i zarządzania.

Potrzeba modernizacji istniejących maszyn poprzez ich doposażenie w przyłącze Euromap 63 stanowi często znaczny koszt w stosunku

do samego systemu MES. Warto więc na etapie planowania no wych zakupów zwrócić uwagę na ten punkt wyposażenia wtryskarki i przewidzieć odpowiednie doposa żenie maszyny.

Wprowadzenie systemu MES wy maga dostosowania organizacji i struktury zakładu, a także szkole nia pracowników w zakresie korzy stania z systemu. System MES wy maga także integracji do potrzeb wewnętrznych firmy w zakresie IT i spełnienia wymagań bezpieczeń stwa samej firmy.

W szczególności firmy dysponujące mniejszą liczbą maszyn unikają fi nansowych i technicznych wyzwań związanych z instalacją rozwiąza nia MES w swojej fabryce. Pomimo wielu oczywistych korzyści, które taki system mógłby przynieść w po staci: identyfikowalności danych produkcyjnych, obliczania ogólnej wydajności systemu, wyświetlania kluczowych wskaźników wydajno ści (KPI) czy prowadzenia analizy pierwotnych przyczyn przestojów. Z drugiej strony, firmy są przymu szane przez odbiorców końcowych do wprowadzania rozwiązań MES. Specjalnie dla firm znajdujących się w podobnej sytuacji Wittmann Battenfeld opracował system MES przeznaczony dla instalacji i obsłu

gi jednej wtryskarki. Gotowe roz wiązanie TEMIone przeznaczone jest dla jednej wtryskarki, ale trak towanej jako komórka produkcyjna złożona także z urządzeń peryferyj nych wymaganych do prowadzenia danego procesu produkcyjnego. Zalety systemu TEMIone to nie tyl ko kompleksowe przygotowanie do pracy z wtryskarką, ale również:

• TEMIone znajduje się na od dzielnym serwerze danych, który jest zainstalowany w szafie ste rowniczej wtryskarki Wittmann Battenfeld i jest wstępnie skon figurowany do pracy. Integracja działu IT nie jest wymagana

• TEMIone nie wymaga komunika cji z siecią zewnętrzną

• TEMIone doskonale współpra cuje z routerem WITTMANN 4.0 zainstalowanym w szafie ste rowniczej wtryskarki. System jest bezpieczny i zoptymalizo wany pod kątem wykorzysta nia w przetwórstwie tworzyw sztucznych

• TEMIONE może komunikować się automatycznie z urządzenia mi peryferyjnymi poprzez plat formę WITTMANN 4.0.

• TEMIone jest rozwiązaniem ko rzystnym cenowo w stosunku do konwencjonalnych rozwiązań

MES

Nowy TEMIone jest łatwo dostępny w systemie sterowania UNILOG B8 wtryskarek Wittmann Battenfeld. Niezależnie więc czy zakład klienta potrzebuje rozwiązań MES dla ca łego parku maszynowego, czy też tylko dla wybranych wtryskarek, Wittmann Battenfeld zapewnia od powiednie rozwiązania.

34 tworzywa P3 22plastpol
Wyróżnienie: Technologie przetwórstwa tworzyw sztucznych
WITTMANN
WITTMANN

Regulator temperatury

Regulator profiTEMP Plus jest bardzo precyzyjnym urządzeniem do kontroli oraz diagnostyki układów gorących kanałów. Oprócz precy zyjnej kontroli temperatury zgodnej z częstotliwością prądu w sieci (w Polsce 50 razy na sekundę, 50 Hz) zapobiega kosztownym uszko dzeniom układów gorących kanałów dzięki wysokiej czułości i niskiej tolerancji błędów przepięciowych (np. podłączenie prądu do pinów termopary).

Produkt był opracowany, rozwijany i produkowany przez własny zespół specjalistów z niemieckiego od działu firmy Meusburger Deutsch land GmbH.

profiTEMP Plus posiada intuicyjny program sterowania na ekranie dotykowym z wielopoziomowym dostępem użytkowników, odpor ny jest na różny poziom kwalifi kacji operatora, co ogranicza do minimum możliwość powstania kosztów wynikających z poten cjalnych ludzkich błędów. Interfejs użytkownika dostępny jest w wielu językach, w tym również w języku polskim.

Rzeczywisty obraz przebiegu tem peratury odczytywany i korygowa ny jest 50 razy na sekundę z funkcją synchronizacji urządzenia do sie ci. Przebieg wartości temperatury i obciążenia w czasie dostępny jest w formie wykresu, co szczególnie przydatne jest w trakcie przepro wadzania prób formy wtryskowej z układem gorących kanałów. Wartym podkreślenia jest fakt, że rzeczywista praca urządzenia w standardzie komunikacji Industry 4.0 pozwala na współpracę z inny mi urządzeniami (np. marki FANUC, JSW, Haitian i inne).

Urządzenie może pracować pod własnym adresem IP i monitoro wać odchylenia od wzorcowego profilu procesu wtrysku. Dostępne jest oprogramowanie do jego za rządzania z poziomu sieciowego użytkownika. profiTEMP Plus po siada wiele portów komunikacji, w tym 24 V oraz LAN.

Urządzenie posiada automatyczną identyfikacja rodzaju strefy z moż liwością indywidualnych nastaw parametrów dla zaawansowanych użytkowników.

Funkcja diagnostyczna MoldCheck rozpoznaje moc danej strefy oraz potencjalne błędy przyłączenia, co zapobiega bezpośrednio powsta

niu błędów. Najnowsza wersja oprogramowania urządzenia pro fiTEMP Plus pozwala na monitoro wanie zużycia energii, co obecnie jest istotnym aspektem procesu w technologii wtrysku i wytłacza nia. Funkcja SPL (Smart Power Li mitation) umożliwia ograniczenie/ dopasowanie przez profiTEMP Plus pobieranej mocy do mocy dostęp nego zasilania.

W praktyce pozwala to na użytko wanie regulatora w niższych para metrach sieci i podłączenie go do dostępnych przyłączy w obszarze wtryskarki czy gniazda produkcyj nego.

Przekłada się to na precyzyjne „do zowanie” grzania, co pozwala na oszczędności w kosztach energii. Rozszerzeniem powszechnej funk cji Miękki Start jest funkcja wygrze wania układów GK przez funkcję

Heat and Dry, co stanowi dodat kowe zabezpieczenie i optymalne przygotowanie układu GK do pra cy w procesie wtrysku. Dotyczy to szczególnie układów wielokrotnych z grzałkami małej mocy.

W trakcie prezentacji u użytkowni ków i poddawania go przeróżnym „testom krytycznym” w urządze niu zadziałały bezpieczniki, które po szybkiej wymianie pozwalały na dalszą pracę z regulatorem bez uszkodzenia gorącego kanału. Możliwości urządzenia: raporto wanie alarmów, możliwość zapi sywania programów w pamięci urządzenia, możliwość sterowania strefą przez nadrzędne urządzenie lub inną termoparę. Kompaktowa i ergonomiczna obudowa profi TEMP Plus pozwala na optymalne wykorzystanie miejsca w gnieździe produkcyjnym.

Urządzenia dostępne są w 4 pod stawowych układach przyporząd kowania podłączeń lub mogą być wykonane w dowolnym standar dzie klienta.

Kompostowalna folia bąbelkowa

Biodegradacja – słowo to za władnęło już ponad 20 lat temu Europą, a całkiem niedawno za częło się również mówić o niej głośno i w Polsce. Fenomen tem pa rozwoju sprzedaży surowców do produkcji tzw. wyrobów bio degradowalnych oraz powsta wania nowych aplikacji można łączyć z – niestety – ale wywo łanym przez firmy nie zawsze świadomie łączące terminy „bio” z „eko”. BIOPOLIMER jest na polskim ryn ku nową spółką, jednak kontynu uje tradycje sprzedaży biotwo rzyw zainicjowane w 2014 roku przedstawicielstwem w Polsce niemieckiej firmy biotworzywo wej BIOTEC, jednego z najwięk szych producentów surowca w Europie i jednego z większych na świecie.

Inicjując działalność spółki BIO POLIMER założono, że będzie ona wspierać klientów na każdym etapie procesu wdrożenia surow ca: od teoretycznego szkolenia z podstaw biotworzyw, poprzez dobór materiałów, asystę podczas prób, pomoc w uzyskaniu certyfi kacji, a nawet łączeniu stron z po tencjalnymi odbiorcami. Na przestrzeni lat wprowadza no na rynek wyroby, które miały swoją innowacyjnością zastąpić tradycyjne produkty z tworzyw sztucznych. Najczęściej stoso wane są one tam gdzie zużyte opakowanie nie nadaje się już do recyklingu lub jego odzysk jest nieopłacalny. To np. lekkie torby do 0,015 mm. Naturalnie pod biły one już rynek, choć nie ma co tu ukrywać – głównie Europy Zachodniej.

36 tworzywa P3 22plastpol
Diagnostyka układów
SHUTTERSTOCK MEUSBURGER

Granulaty znajdują zastosowa nie w innych gałęziach przemy słu, np. w rolnictwie. Tutaj firma może pochwalić się folią do mul czowania, która po skończonym procesie produkcyjnym może zo stać na polu, a natura zamieni ją w użyźniający glebę kompost. Innym ciekawym produktem jest kompostowalny sznurek i klip sy rolnicze, które można razem z odpadkami roślinnymi oddać do biogazowni czy też pozwolić, by zamieniły się w wartościowy kompost.

Produkowane też są już grube folie do termoformowania z za stosowaniem np. do pojemni ków w cateringu lub jako opa kowania do ryb, jogurtu, dżemu, masła itp. Cechą, którą charak teryzuje produkty to wygląd jak tworzywo – a przecież nim abso lutnie nie są. Może to też stwa rzać nowe wyzwanie.

Polski konsument pomimo upły wu dekady od wprowadzenia pierwszego KPGO (Krajowego Planu Gospodarki Odpadami) i wprowadzeniu obowiązkowej selekcji odpadów nadal często ma kłopot z ich sortowaniem. Oczywiste jest, że rolnik używa jący produktów kompostowal nych będzie wiedział co z nimi zrobić po zakończonej produkcji.

Ale trochę trudniej może mieć konsument jogurtu, który będzie miał dylemat: gdzie wyrzucić to opakowanie? Czy pokona we wnętrzny opór wyrzucenia cze goś wyglądającego jak plastik do odpadów BIO?

BIOPOLIMER wierzy, że produ cent jogurtów właśnie do tego zachęci swojego klienta. Zachęta przyda się także osobom stano wiącym prawo i uświadomi im istnienie „BIO zamienników pla stiku”. Są produkty wręcz wyma rzone do zastosowania granula tów BIOPOLIMERU.

Teraz ułatwieniem dla koszą cych trawniki może być myśl, że nie muszą się martwić, że żył ka z podkaszarki została gdzieś w trawie. Wie, że „ziemia karmi się kompostem”.

Innym nowym produktem jest kompostowalna folia bąbelko wa. Oprócz najprostszych zasto sowań, czyli owijania zabezpie czanych przedmiotów, ciekawą aplikacją, która przeszła już pró by produkcji, są foliowo-papiero we koperty firm kurierskich. „Nie ukrywamy dumy jak i za dowolenia z otrzymanego me dalu podczas ostatnich targów Plastpol. Traktujemy to jednak również jako zobowiązanie do tworzenia, z naszymi partne rami, nowych produktów. Nie chcemy podsuwać pomysłów

innym uczestnikom tego rynku. Możemy jedynie zagwaranto wać, że tak szerokiego portfolio zastosowań nie znajdą Państwo gdzie indziej.

Jesteśmy bardzo szczęśliwi wi dząc jak nasza praca przynosi wymierne efekty oraz korzyści tak producentom jak i użytkow nikom ich wyrobów” – stwierdza prezes firmy. „Więcej produk tów planujemy zaprezentować podczas najbliższych targów K

w Düsseldorfie, gdzie będzie również okazja do wymiany po glądów, do dyskusji jak i składa nia zamówień na prezentowa ne przez nas wyroby. Chcemy podkreślić, że wszystkie z tych wyrobów powstały z surowców znajdujących się w naszej dys trybucji, a ich komercjalizacja na dużą skalę jest już możliwa. Do zobaczenia w Düsseldorfie na stoisku firmy Biotec w pawilo nie 5, stoisko B24”.

37tworzywa P3 22 plastpol

Regranulat z napełnieniem gumowym

Po raz kolejny podczas Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL zaprezentowano laureatów konkursu na najlepsze produkty. ML Polyolefins wraz z partnerami: Bydgoskim Klastrem Przemysłowym, Politechniką Bydgoską oraz Tech nische Universität Chemnitz za opracowanie metody innowacyjnego wykorzystania odpadów gumy z opon samochodowych uzyskało na grodę w kategorii „Technologie przetwórstwa tworzyw sztucznych”.

ML Polyolefins wchodząc w skład konsorcjum wraz z Bydgoskim Kla strem Przemysłowym Dolina Na rzędziowa, Politechniką Bydgoską i Technische Universität Chemnitz opracowało technologię wtórne go wykorzystania granulatu odpa dów folii polipropylenowej i gumy z opon samochodowych w wyro bach wielkogabarytowych typu kra ta do umacniania gruntów.

– Jesteśmy bardzo dumni z uzy skanego wyróżnienia. Ideą dzia łalności naszego przedsiębiorstwa jest ochrona środowiska poprzez minimalizację ilości odpadów i ich recykling. Nasz dział R&D wciąż pracuje nad nowymi recepturami recyklatów zagospodarowując od

pady trudnoprzetwarzalne tak jak w przypadku tego projektu, gdzie użyto regranulatów folii i gumy z opon samochodowych. Jest to odpowiedź naszej branży na wy zwania środowiskowe obecnych czasów – wskazuje Tomasz Mikul ski, prezes ML Polyolefins. Projekt wpisuje się w rozwiązania gospodarki cyrkularnej, według której wyprodukowane już tworzy wa powinny znajdować się w obie gu gospodarczym jak najdłużej. Do takiego modelu dąży Unia Euro pejska wprowadzając Zielony Ład i założenie osiągnięcia neutralności klimatycznej kontynentu do 2050 roku. W związku z tym duży nacisk kładzie się obecnie na recykling,

wtórne zagospodarowanie odpa dów oraz wykorzystanie recykla tów, czemu odpowiada technologia opracowana przez konsorcjum. – To duże osiągnięcie dla Klastra i naszych partnerów. Wspieranie działalności B+R, oprócz takich zagadnień jak integracja, wspólna promocja, współpraca międzynaro dowa i edukacja, jest jednym z klu czowych obszarów naszej działal ności. Natomiast współpraca nauki z biznesem jest podstawą dalszego rozwoju firm – mówi Piotr Woj ciechowski, dyrektor zarządzający Bydgoskiego Klastra Przemysłowe go Dolina Narzędziowa. Granulat odpadów folii polipropy lenowej i gumy z opon samocho dowych został wykorzystany do stworzenia prototypu gotowego produktu, czyli kraty przeznaczonej do umacniania gruntów sypkich. Jest to przykład praktycznego za stosowania opracowanej technolo gii. Wsparcie merytoryczne projektu zapewniały ośrodki naukowe wcho

dzące w skład konsorcjum. Badania granulatu, proszku gumowego, jak i kompozycji przeprowadził Techni sche Universität Chemnitz. Współ praca zaowocowała również publi kacją dwóch artykułów naukowych – w tym w 2022 roku w prestiżo wym czasopiśmie „Materials”.

– Projekt zakładał użycie jedno rodnego proszku gumy oponowej o wielkości ziarna poniżej 0,5 mm jako napełniacza regranulatu poli propylenu. Przygotowana kompo zycja rPP-GTR stanowiła materiał wsadowy w procesie wtryskiwania. Trudność polegała na tym, że mie szanka zawierała minimum 50% napełniacza gumowego. Gruntow ne badania parametrów technicz nych materiału pozwoliły wykonać i dostosować formę wtryskową – tłumaczy prof. Dariusz Sykutera z Wydziału Inżynierii Mechanicznej Politechniki Bydgoskiej. Technologia wtórnego wykorzysta nia granulatów odpadów foliowych i gumy z opon samochodowych zo stała opracowana przez konsorcjum w ramach projektu „E! 13042 TIREC” z inicjatywy EUREKA. Podmiotem łączącym uczestników i kierującym pracami był Bydgoski Klaster Prze mysłowy Dolina Narzędziowa. Nad zór merytoryczny nad projektem sprawowała Politechnika Bydgoska zapraszając jednocześnie do współ pracy specjalistów z Professorship of Lightweight Structures/Polymer Technology w Chemnitz. Natomiast wdrożenie technologii oraz zasto sowanie opracowanej mieszanki w produkcie ostatecznym było po stronie partnera biznesowego ML Polyolefins.

38 tworzywa P3 22plastpol
Medal: Technologie przetwórstwa tworzyw sztucznych
ML POLYOLEFINS
BKP NA PIERWSZYM PLANIE: TOMASZ MIKULSKI (ML POLYOLEFINS) I PIOTR WOJCIECHOWSKI (BKP)

Inżynieria – od prototypu do produkcji komponentów

Firma Listemann to ludzie z pasją, wiedzą i doświadczeniem, którzy od ponad 25 lat są ekspertami w dziedzinie podnoszenia jakości i bez pieczeństwa, optymalizacji kosztów i usprawniania procesów produk cyjnych z wykorzystaniem najnowszych technologii. Firma jest euro pejskim liderem w procesach obróbki cieplnej i łączenia metali takimi technikami jak: lutowanie próżniowe, EBW spawanie wiązką elektro nów, łączenie dyfuzyjne oraz technologia addytywna AM. Usługi speł niają najwyższe standardy potwierdzone wieloma certyfikatami: ISO 9001, EN 9100, Nadcap. Posiada liczne dopuszczenia lotnicze w tym Pilatus, Rolls Royce, Pratt&Whitney, SR-Technics, Turbomeca-Safran i Aircraft Jet Aviation.

W procesie są badane potrzeby klienta i proponowane najlepsze rozwiązania z uwzględnieniem ja kości, wydajności i redukcji kosztów. Projektowane kanały chłodzące łą czone są równolegle, zapewniając krótkie drogi przepływu medium chłodzącego o najwyższym możli wym natężeniu. Dzięki zrównoważonemu systemo wi chłodzenia, w procesie gwaran towane są identyczne warunki we wszystkich kanałach chłodzących, co umożliwia najlepszą wymianę ciepła i jednorodny rozkład tempe ratury.

W procesie produkcji wykorzysty wana jest technologia wytwarzania przyrostowego na bazie proszków metali. Produkcja addytywna AM jest doskonałym narzędziem speł niającym wysokie standardy i swo bodę inżynieryjną w zakresie kom pleksowej i konformalnej kontroli temperatury w formach wtrysko wych i narzędziach do odlewania ciśnieniowego, nawet przy skom plikowanych konturach o wielkości ok. 3 mm lub większej. W metodzie AM proszek metalowy jest nanoszo ny na płytkę bazową w warstwach o grubości 0,04 – 0,06 mm, a na

stępnie jest jednorodnie spawany za pomocą lasera. W procesie pro dukcji są do dyspozycji materiały 1.2709, Böhler M789 (odporny na korozję) i Böhler W360. W przypadku dużych wkładów do form, ze względu na koszty, są one często wykonywane w technologii hybrydowej. Polega ona na nakła daniu proszku metodą addytywną na wcześniej obrobiony mechanicz nie element stalowy z wydrążonymi lub wyfrezowanymi kanałami chło dzącymi.

Do wykonania takich wkładów wy korzystuje się również lutowanie. Technologia lutowania próżniowe go umożliwia trwałe łączenie mate riałów w wysokich temperaturach. W procesie łączenia wykorzystuje się stopy lutownicze. Temperatura lutowania twardego wkładek od powiada temperaturze hartowania standardowych stali do pracy na gorąco i na zimno. Hartowanie jest więc zintegrowane z procesem lu towania próżniowego. Najczęściej stosowane gatunki stali do lutowa

nia próżniowego to 1.2343, 1.2344, 1.2083, Böhler W360, Böhler W302, STM Fastcool 50; 1.2379. Inne stale – do uzgodnienia. Wkładki do form mogą być podzielone na mniejsze w postaci elementów płaskich lub konstrukcji typy rdzeń/tuleja.

Dzięki zastosowaniu wielu techno logii klienci zyskują przewagę kon kurencyjną stosując rozwiązania skracające cykl czasu chłodzenia.

Jako przykład wykorzystania tech nologii firma przedstawia formę produkującą naboje do piór wiecz nych firmy Pelikan.

Informacje:

• Wkładka lutowana próżniowo z 1.2343 ESU, 3 płytki o przekro ju kołowym.

• Złożona konstrukcja chłodzenia z 6–krotnym połączeniem rów noległym kanałów chłodzących Ø3 mm odpowiadającym jedne mu kanałowi o średnicy Ø7,4 mm

• Skrócenie czasu chłodzenia o 58% z 12 s do 5 s.

• Możliwe było zastosowanie formy z 48 gniazdami i 14% wzrostem wydajności produkcji zamiast formy 96-gniazdowej z chłodzeniem konwencjonal nym.

Przebieg projektu:

• Zaprojektowanie chłodzenia, zdefiniowanie podziałów lutow niczych wraz z rysunkami i da nymi do produkcji półwyrobów lutowniczych przez iQtemp.

• Produkcja prefabrykatów do lu towania przez klienta.

• Lutowanie próżniowe, harto wanie i odpuszczanie, badanie twardości oraz test szczelności helowej.

40 tworzywa P3 22plastpol
LISTEMANN
Wyróżnienie: Narzędzia i oprzyrządowanie
LISTEMANN

Siłownik z systemem zintegrowanego chłodzenia

Siłownik V450CM firmy VEGA to znany i sprawdzony bardzo wytrzy mały model siłownika blokowego. Na jego bazie powstał innowacyj ny siłownik V450CP produkowany w dwóch wersjach. Pierwsza z nich charakteryzuje się wbudowanym chłodzeniem korpusu ze szczegól nym uwzględnieniem zespołu uszczelek.

Takie rozwiązanie pozwala na obni żenie temperatury korpusu o oko ło 50°C, co zdecydowanie wydłu ża żywotność samego siłownika i uszczelnień.

Siłownik w obu wersjach chłodze nia może mieć zastosowanie za równo w formach wtryskowych jak i ciśnieniowych, zarówno do znalu jak i aluminium.

Bardziej ciekawa jest druga wersja siłownika posiadająca zintegrowa ną z tłoczyskiem rurkę wodną do chłodzenia suwaka, czy rdzenia po ruszanego siłownikiem.

Jeżeli podzielić proces wtrysku pod kątem zmian termicznych na etap podnoszenia temperatury (ogrze wanie tworzywa) oraz na etap ob niżania temperatury (odbieranie ciepła z gniazda formującego), to przetwórcy tworzyw sztucznych mają już w dzisiejszych czasach dużą wiedzę na temat właściwego grzania formy/tworzywa (właści wy dobór systemu GK, lokalizacja

traktowane z należytą starannością i pokutuje brak wiedzy na temat wpływu właściwego chłodzenia na prawidłowy przebieg procesu oraz jakość wypraski. Bardzo często zdarza się, że suwak lub rdzeń ze względu na brak miejsca w formie nie ma żadnego chłodzenia. Klasyczne rozwiązanie problemu chłodzenia rdzeni formujących wiąże się z zastosowaniem siłowni ków z dużym skokiem (żeby odda lić uszczelnienia od źródła ciepła) i zastosowaniem skomplikowanych systemów chłodzenia. Systemy te: • są drogie w wykonaniu, gdyż wymagają dodatkowej obróbki kanałów, • mają skomplikowaną budowę, • mają obniżoną żywotność uszczelnień, jeśli siłownik jest mocno zagłębiony w formie, • charakteryzują się ryzykiem wy cieku chłodziwa. Problemy te pozwala rozwiązać za

konieczności zastosowania wyso kotemperaturowych węży, a cały system uzyskuje większą wydaj ność.

Charakterystyka siłownika: me dium chłodzące: Woda z glikolem etylenowym lub olej hydrauliczny, ciśnienie operacyjne 10 bar, średni ca wewnętrzna: 4 mm, maksymal na prędkość: 3 m/s, maksymalny przepływ: 3 l/min. Poza samym zwiększeniem wytrzy małości siłownika (niechłodzony rdzeń formujący przenosi ciepło na zespół uszczelek prowadząc do ich szybszego zużycia) zastosowa nie zintegrowanego chłodzenia ma szereg zalet dla całej formy, wypraski i procesu. Ze względu na możliwość przeprowadzenia me dium chłodzącego przez tłoczysko zyskuje się możliwość zmniejszenia gabarytów formy lub też nie osła biamy jej konstrukcji (przewody wodne dochodzą do siłownika, a nie do rdzenia). Powstaje możli wość termostatowania obszarów, które pierwotnie mogły by być pominięte przez brak miejsca na przewody wodne, a zwiększona kontrola nad termostatowaniem wypraski daje możliwość opty malizacji czasu cyklu (skrócony czas chłodzenia przekłada się na oszczędności w produkcji). Dzięki uzyskaniu jednolitej temperatury całym obszarze wypraski – unika deformacją detalu zapewnia większą powtarzalność wymiarową. Każda z tych optyma lizacji pozwala na zmniejszenie śla du węglowego produkcji, co staje się coraz istotniejsze w dzisiejszym

tworzywa P3 22
Wyróżnienie: Narzędzia i oprzyrządowanie
VEGA

Wypełnienie łuską kawy

Decyzją Komisji Konkursowej targów PLASTPOL wyróżnienie w ka tegorii „Tworzywa i środki pomocnicze w przetwórstwie tworzyw sztucznych” podczas tegorocznej edycji Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL 2022 otrzymała firma Compositive. Została ona wyróżniona za stworzenie nowocze snego materiału polimerowego zawierającego łuski kawy.

Łuska kawy jako naturalny wypełniacz

Compositive stale wychodzi na przeciw oczekiwaniom rynku tworzyw sztucznych, poszerzając tym samym swoje portfolio o ko lejne materiały produkowane na bazie odpadów. Tym razem padło na tworzywo zawierające łuskę kawy. Z uwagi na zwiększające się zużycie zasobów ropy nafto wej, wzrost jej ceny oraz problem związany z odpadem i wpływem na środowisko, firma poszuku je coraz nowszych możliwości zastosowania naturalnych su rowców w przemyśle tworzyw sztucznych. Zastosowanie takich napełniaczy pozwala na uzyskanie odpowied nich właściwości tworzyw kom pozytowych, ale także przyczy nia się do rozwiązania problemu zagospodarowywania rosnących ilości odpadów poprodukcyjnych. Z tych powodów „na tapetę” po stanowiono wziąć łuskę kawy. Po ropie naftowej kawa jest drugim najbardziej skomercjalizowanym produktem na świecie, a łuska kawy to wysuszona łupina bę dąca odpadem poprodukcyjnym z procesu jej wypalania. Właśnie dlatego łuska jest tak cennym i przyjaznym dla środowi ska zasobem, a dzięki naturalnym związkom przeciwutleniającym, którymi się cechuje, jest znako mitym surowcem pozwalającym ograniczyć ilość zużywanych tra dycyjnych tworzyw sztucznych. Dlaczego tworzywa kompozytowe?

Granulaty kompozytowe wykazu ją wyższą sztywność, a w porów naniu z tworzywami tradycyjny mi również niższy skurcz liniowy. Nie stanowią one zagrożenia dla środowiska w trakcie procesów przetwarzania i recyklingu. Po nadto, po odpowiedniej mody

fikacji, mogą być częściowo lub całościowo biodegradowalne. Bezcenną zaletą tworzyw kom pozytowych jest połączenie cech, które występują także w mate riałach tradycyjnych. Mowa tu przede wszystkim o dużej wytrzy małości na obciążenia, która idzie w parze z niewielkim ciężarem i zoptymalizowaną gęstością, a ponadto materiały pozyskiwa ne z przyrody cechuje wysoka od porność na ścieranie. Przetwórstwo takich tworzyw niesie za sobą także pozostałe korzyści, nie tylko środowiskowe, ale także ekonomiczne. Jako że tworzywa zawierające natural ne wypełniacze przetwarza się w temperaturach niższych nawet do 45ºC niż tradycyjne materiały, możemy zaobserwować znaczny spadek zużywanej w tym celu energii elektrycznej.

Zero waste – gospodarka o obiegu zamkniętym Compositive to polska marka stworzona przez firmę Pacyga Meble. Wprowadzili na rynek granulaty kompozytowe będące szeroko modyfikowalnymi pod kątem osiągnięcia wysokiej wy trzymałości.

Celem jest realizacja filozofii zero waste, w ramach której chronimy nasze środowisko, przetwarza jąc zarówno odpady powstałe z własnej produkcji mebli drew nianych – mączkę drzewną, jak również łuski kawy czy konopie.

Firma specjalizuje się w produkcji mączki drzewnej oraz granulatów kompozytowych przeznaczonych do wtrysku, wytłaczania, roz dmuchu i termoformowania.

Posiadając nowoczesne laborato rium oraz rozbudowany park ma szynowy. Compositive ma możli wość tworzenia i modyfikowania mieszanek pod indywidualne oczekiwania każdego klienta.

Mączka drzewna, którą stosuje

Compositive pochodzi w całości

z drewna, które posiada certyfi kat FSC, co oznacza że pozyski wane jest wyłącznie z legalnych źródeł.

W granulatach stosuje wyłącz nie drewno liściaste, co znacznie ułatwia ich przetwórstwo oraz znacznie wydłuża żywotność form i układów plastyfikujących.

Pierścieniowy zbiornik

Najnowocześniejsze zbiorniki ci śnieniowe wykonane z tworzywa sztucznego wzmocnionego włók nami o dużej gęstości energetycz nej są produkowane głównie z cy lindrycznym rdzeniem i eliptycznie ukształtowanymi pokrywami bie gunów.

Aby jeszcze bardziej zwiększyć gę stość energii, konieczne są nowe koncepcje i kształty magazynowa nia wodoru, ponieważ cały układ napędowy, a tym samym prze strzeń montażowa mobilnych ge neratorów energii, ulega znacznym zmianom. Rozwój nowych koncepcji koncen trował się do tej pory na konstruk cji konwencjonalnej i nie odbiegał od standardowego kształtu cylin drycznego. Dzięki zamkniętemu

pierścieniowemu zbiornikowi ci śnieniowemu wykonanemu z two rzywa sztucznego wzmocnionego włóknem węglowym oraz nowej technologii nawijania pierścieni autorzy obrali alternatywną drogę. Konstrukcja ta zapewnia zmniej szenie masy o około 30% przy jed noczesnej oszczędności zasobów i kosztów, ponieważ do 70% całko witych kosztów stanowi materiał z włókien węglowych stosowany w obecnie produkowanych kom pozytowych zbiornikach ciśnienio wych.

Dzięki połączeniu różnych proce sów, takich jak formowanie wtry skowe, spawanie laserowe wkład ki termoplastycznej i nowatorski proces nawijania pierścieni, ma powstać zupełnie nowy produkt

42 tworzywa P3 22plastpol
WIKIMEDIA

spełniający maksymalny wymóg masy wynoszący 6,5% masy wła snej nośnika magazynującego. Pierścieniowe zbiorniki ciśnieniowe (RPV) są porównywalne z typowy mi, najnowocześniejszymi zbiorni kami CFRP typu IV: wykładzina poli merowa o niskiej przepuszczalności wodoru, owinięta struktura CFRP kompensująca wysokie ciśnienie wewnętrzne oraz wkład metalowy do napełniania i odprowadzania wodoru.

Przenikanie wodoru przez polime ry zależy od ciśnienia i temperatu ry i może być mierzone zgodnie z normą DIN 53380-2. W ramach projektu „HZwo:FRA ME – Tank” prowadzone są prace nad toroidalnym kompozytowym zbiornikiem ciśnieniowym do mo bilnego magazynowania wodoru

o ciśnieniu napełniania 700 barów dla mobilnego generatora energii zasilanego ogniwem paliwowym o mocy 5 kW. Do wykonania pół skorupy wykładziny polimerowej formowanej wtryskowo i jej lasero wego łączenia wybrano polietylen o akceptowalnym współczynniku przenikania wodoru.

Metalowy wkład wypełniający jest zintegrowany z półskorupą w procesie formowania wtrysko wego. W przypadku ciśnienia roz rywającego 1575 barów, zgodnie z normą ISO 15869.3, struktura zbrojenia została zaprojektowana przy użyciu opracowanej meto dologii analitycznej i numerycznej z wykorzystaniem włókien węglo wych Toray T 700 i systemu żywic epoksydowych o udziale objęto ściowym włókien wynoszącym

około 50% w procesie nawijania włókien. W porównaniu z do stępnymi na rynku cylindrycznymi zbiornikami ciśnieniowymi na wo dór, grawimetryczna pojemność H2 jest mniejsza w odniesieniu do masy systemowej opracowane go toroidalnego zbiornika z CFRP. Przy stosunku 5,7% masy całkowi tej do masy własnej nośnika, cel Departamentu Energii USA doty czący pokładowego magazynowa nia wodoru w lekkich pojazdach z ogniwami paliwowymi na rok 2025 został już osiągnięty. Pier ścieniowy zbiornik ciśnieniowy jest produkowany automatycznie za pomocą opracowanej maszyny do nawijania pierścieni. Prototypo wa maszyna została opracowana w ramach projektu i jest obecnie w budowie.

Rys.: Projekt CAD RDB typu LSE 1.4; demonstrator uzwojenia z wykła dziną PU, gdzie:

1) CFRP (żywica epoksydowa + Toray T700, zawartość włókien ok. 50%), 2) metalowa wkładka wypełniająca, 3) górna część wykła dziny PE (przepuszczalna laserowo, t = 4 mm), 4) objętość magazyno wa H2 , 5) dolna część wykładziny PE (pochłaniająca promieniowanie laserowe, t = 4 mm), 6) wykładzina z PU połączona z demonstratorem uzwojenia, α1 ) kąt uzwojenia ok. 90°, α2 ) kąt uzwojenia ok. ±75°. Demonstrator projektu nosi nazwę „LSE 1.4” ze względu na jego po jemność magazynową wynoszącą 1,4 kg wodoru przy ciśnieniu na pełniania 700 barów.

43tworzywa P3 22 plastpol
TU CHEMNITZ

70 lat minęło

W tym samym roku, w którym na tron wstępowała królowa Elżbieta II, w USA wszczepiono pierwszą sztuczną zastawkę serca, a musical „Singin’ in the Rain” zachwycił miliony widzów w kinach. Historia tworzyła się również w Düsseldorfie, kiedy to w dniach 11-19 paź dziernika 1952 r. odbyła się inauguracyjna edycja targów K. Nikt wtedy nie przypuszczał, że dopiero co rodzące się wydarzenie roz winie się w wiodące na świecie targi przemysłu tworzyw sztucznych i gumy.

Dziś targi K w Düsseldorfie mogą pochwalić się 70-letnią historią sukcesu. Jest to najbardziej znaczą ca platforma informacyjna i bizne sowa branży tworzyw sztucznych i gumy na świecie. Ich pozycja jako wiodącej imprezy targowej dla ca łej branży, gdzie technologia i in nowacja idą w parze, torując drogę wizji przyszłości, jest bezsporna. Na żadnej innej imprezie targowej wskaźnik umiędzynarodowienia nie jest tak wysoki jak w Düssel dorfie. Na K 2022 w dniach od 19 do 26 października spodziewanych jest około 3.000 wystawców z 61. krajów, a Centrum Wystawowe w Düsseldorfie jest całkowicie zare zerwowane.

Jak to się wszystko zaczęło Jednak targi K w Düsseldorfie też kiedyś, na początku, były małe: na debiutanckiej imprezie „Wunder der Kunststoffe” (Cuda z tworzyw sztucznych) w 1952 r. zarejestrowa ło się 270 wystawców – wyłącznie z Niemiec. Zajęły one około 14.000

metrów kwadratowych powierzch ni wystawienniczej netto. Na premierze 165.000 zwiedzają cych podziwiało przede wszystkim kolorowe towary konsumpcyjne wystawione przez przetwórców tworzyw sztucznych, ponieważ od 1952 do 1959 r. targi K Düsseldorf były wyłączną wizytówką niemiec kiego przemysłu tworzyw. Każdy zainteresowany zwiedzający, czy to laik, czy specjalista, mógł od wiedzić targi. Głównymi atrakcjami na wystawie były produkty mające uczynić życie piękniejszym i wy godniejszym. Dziś z uśmiechem patrzymy na ówczesne reklamy, które skierowane były również do „nowoczesnej gospodyni domo wej” i przybliżały jej takie powojen ne osiągnięcia jak modne płaszcze przeciwdeszczowe z PCV czy prze świtujące nylonowe pończochy –estetyczne uosobienia niemieckie go cudu gospodarczego.

Im bardziej przemysł tworzyw sztucznych się specjalizował, a za awansowane technologicznie two

rzywa do specjalnych rozwiązań w elektronice, medycynie, moto ryzacji czy lotnictwie przyciągały uwagę poza standardowymi po limerami, tym więcej specjalistów odwiedzało targi. W 1963 roku nastąpił przełom: K w Düsseldor fie stały się targami wyłącznie spe cjalistycznymi o międzynarodowej randze. Od tego czasu utrzymują swoją pozycję jako wiodące global ne targi dla całej branży. W 2019 r. na targi K nad Ren przybyło ponad 220 000 gości z prawie 170 kra jów.

Międzynarodowe pochodzenie i skład wystawców zagwarantuje również kompletność asortymen tu i kompleksowy przegląd świa towego rynku na nadchodzących targach K jesienią. Nigdzie indziej nie znajdą oni takiego bogactwa innowacji, a żadne inne targi nie dostarczą tak różnorodnych im pulsów dla przyszłości globalnego przemysłu tworzyw sztucznych i gumy.

Wystawcy z całego świata przy jeżdżają do Düsseldorfu, aby za demonstrować żywotność branży i wspólnie z odwiedzającymi ak tywnie wytyczać kierunek na przy szłość. A kurs wyraźnie prowadzi do ochrony klimatu, gospodar ki cyrkularnej i cyfryzacji – i to są również trzy zadeklarowane tema ty przewodnie K 2022. Również

podczas tegorocznych targów K w Düsseldorfie w centrum uwa gi znajdzie się otwarta wymiana i dialog na temat zorientowanych na rozwiązania innowacji i zrów noważonego rozwoju ponad gra nicami państw i kontynentów. To idealne warunki do nawiązania intensywnej, globalnej współpra cy i wspólnego realizowania pro jektów. Ponieważ nigdzie indziej branża tworzyw sztucznych i gumy nie jest zgromadzona w jednym miejscu o tak dużym stopniu mię dzynarodowości. Dostawcy z Eu ropy, zwłaszcza z Niemiec, Włoch, Austrii, Turcji, Holandii, Szwajcarii i Francji będą w tym roku ponow nie szczególnie dobrze reprezen towani, ale można spodziewać się także przedstawicieli z USA. Jedno cześnie K wyraźnie odzwierciedla zmiany zachodzące na globalnym rynku: liczba i miejsca prezentacji firm z Azji od kilku lat utrzymują się na stałym wysokim poziomie. Możemy spodziewać się imponują cych wystąpień, zwłaszcza z Chin, Tajwanu, Indii, Korei Południowej i Japonii.

44 tworzywa P3 22K2022
K MESSE

Szanowni Państwo,

przez cały rok, nieprzerwanie, zapewniamy naszym partnerom OEM i przetwórcom tworzyw sztucznych najwyższej jakości surowce, niezawodną logistykę, pomoc w doborze materiałów dostosowanych do potrzeb branży oraz indywidualne wsparcie w zakresie przetwarzania.

Jako część Grupy Hromatka, będziemy oczekiwać Państwa na Targach K w Düsseldorfie.

Hala 5, Stoisko E20.

Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia stoiska Grupy Hromatka pomiędzy 19 a 26 października 2022 roku! Z niecierpliwością czekamy na możliwość podzielenia się z Państwem naszymi najnowszymi rozwiązaniami materiałowymi i serwisowymi, tak by wizyta na targach K była zarówno przyjemna jak i udana biznesowo. Dodatkowo czeka na Państwa spersonalizowana niespodzianka.

Do zapamiętania w październiku:

Spójrz na swoją dłoń, Twoje pięć palców oznacza halę nr 5. Ponadto przypomni Ci o partnerskim uścisku dłoni na naszym stoisku.

you reach for, reach

Będziemy zachwyceni mogąc spotkać się z Tobą!

Whatever
for Plastoplan Plastics!
Zespół Plastoplan Tworzywa Plastoplan Polska Sp. z o.o. www.plastoplan.pl Tel. +48 22 295 92 31 E-Mail: biuro@plastoplan.pl Al. Ks. J. Poniatowskiego 1 03-901 Warszawa

Inteligentne technologie i rozwiązania

To wszystko na swoim stoisku o powierzchni 700 m2 zaprezentuje Haitian International. Poza dwoma europejskimi premierami maszyn, światowy lider wśród producentów wtryskarek, przedstawi swoje najnowsze osiągnięcia oraz realizowane strategie w ramach Haitian Group.

Pod hasłem „Smart Technologies –Flexible Integration – Sustainable Solutions” Haitian International w zdecydowany sposób umacnia swoje marki Zhafir i Haitian, sta nowiące jednocześnie przyszło ściowe rozwiązania dla branży. Wspólnie ze swoimi partnerami zaprezentuje aplikacje z różnych gałęzi przemysłu i przeznaczone do różnorodnych zastosowań. Haitian International zaprezentu je na Targach K 2022 łącznie pięć maszyn.

Ponadto Haitian International przedstawi nowości dotyczące

wewnętrznej współpracy i zmian w ramach Haitian Group. Jedną z premier w Düsseldorfie będzie europejska inauguracja dywizji Haitian Smart Solutions.

Inteligentne funkcje sterowania

Pomimo. że obecne portfolio maszyn spełnia niemal wszystkie wymagania i oczekiwania stawia ne przez przetwórców tworzyw sztucznych, Haitian International dynamicznie rozwija i implemen tuje nowe rozwiązania. Oprócz dwóch europejskich premier od

noszących się do szerokiego za kresu zastosowań oferowanych maszyn, firma po raz pierwszy zaprezentuje inteligentne funk cje sterowania pozwalające prze twórcom tworzyw sztucznych na uzyskanie dodatkowych oszczęd ności energii oraz zwiększenie efektywności realizowanych pro cesów produkcyjnych. Ponadto firma przedstawi zarys zmian w kolejnej generacji ma szyn opartych na wprowadzeniu takich funkcji jak inteligentna optymalizacja procesu, wydaj ności plastyfikacji oraz siły zwar cia formy. Haitian International stawia sobie za cel oferowanie inteligentnych narzędzi jako standardowych rozwiązań bez dodatkowych kosztów dla klien tów końcowych.

Swoboda i elastyczność doboru urządzeń peryferyjnych

Ujednolicone interfejsy użytkow nika i możliwości pełnej integracji stanowią podstawy do osiągnięcia maksymalnej elastyczności w kon tekście łączności z urządzeniami peryferyjnymi. W ten sposób ma szyny Haitian i Zhafir oferują prze twórcom niemal nieograniczoną swobodę w ich doborze, istotnie zwiększając spektrum możliwości produkcyjnych. W związku z tym, na targach K 2022, zostaną za prezentowane wybrane maszyny wraz z urządzeniami peryferyj nymi współpracujące równolegle ze sobą w oparciu o dwa rodzaje systemów komunikacji MES (ang. Manufacturing Execution System).

Poza system „GoFactory”, marki Haitian Smart Solutions, dodat

46 tworzywa P3 22K2022
HAITIAN
HAITIAN

kowo zostanie zaprezentowane inne rozwiązanie w tym obszarze (dedykowane na rynek europej ski) i dostarczone przez innego partnera firmy. Tym samym pięć wystawionych na ekspozycjach maszyn zostanie podłączonych do obu systemów.

Energooszczędne napędy Haitian Drive Systems

Efektywność energetyczna za wsze była kluczowym aspektem w rozwoju marki Haitian. Pod tym względem siostrzana firma Haitian Drive Systems potwier dza swoją wartość jako współ twórca innowacyjnych rozwią zań w obszarze opracowywania i dostarczania energooszczęd nych napędów. Od 2006 roku są one standardowo stosowane we wszystkich seriach maszyn marek Zhafir i Haitian.

Ekspozycja

W trakcie Targów K 2022 zostaną zaprezentowane:

Wtryskarka Zhafir Zeres 1200 kN wersja Medical

• Aplikacja medyczna

• Tworzywo: PP z użyciem prze pływu laminarnego firmy Max Petek

Wtryskarka Zhafir Zeres 3000 kN wersja Multicomponent typ R (piggyback)

• Robot: Haitian Hilectro

• Aplikacja uniwersalna

• Tworzywo: ABS/TPE

Wtryskarka Zhafir Jenius 3600 kN (dwupłytowa, hybrydowa)

• Robot: Sepro „Success 33”

• Aplikacja automotive

Wtryskarka Haitian Jupiter 4500 kN (dwupłytowa)

• Robot: Haitian Hilectro

• Aplikacja do zastosowań logi stycznych

• Produkt: pojemnik na owoce

• Tworzywo: blenda HDPE i recy klat TetraPak

Wtryskarka: Haitian Mars serii K o szybkości wtrysku do 1000 mm/s

• Robot: Haitian Hilectro

• Aplikacja do zastosowań opa kowaniowych – PREMIERA

• Produkt: pojemnik na żywność w technologii IML

Kontrola kolorów

Zmniejszenie kosztów i strat mate riałowych to nie jedyne zalety wy nikające ze stosowania urządzeń do pomiarów kolorów tworzyw. Następstwem ograniczenia strat będzie przecież zaoszczędzenie czasu związanego z zawróceniem produkcji, w której wykryto za póź no niezgodne kolory detali. Te krótkie przedstawienie korzyści pokazuje zalety stosowania pomia rów. Można mierzyć nie tylko final ny produkt, ale przede wszystkim surowce na wejściu i dalej na każ dej maszynie produkcyjnej. Takie podejście sprzyja prowadzeniu lep szej analizy i możliwości eksploracji danych pomiarowych. Dysponując spektrofotometrem przestaniemy się zastanawiać czy dany detal był na przykład czerwony, amarantowy a może malinowy.

Urządzenia pomiarowe Konica Mi nolta pasują do pracy z tworzywa mi produkowanymi z wtryskarki. Ponadto świetnie się sprawdzają do detali produkowanych z maszyn do formowania czy z urządzeń do rozdmuchu. Pomiar i kontrolę kolo ru można wykonywać na różnego

rodzaju tworzywach. Co jeszcze wnosi pomiar koloru?

Odpowiedź jest prosta, wpro wadza usprawnienie informacji o kolorze pomiędzy producentem a klientem. Daje możliwość prostej komunikacji o różnicach kolorów. Za żółty, zbyt czerwony? Pytanie o ile? Mając urządzenie pomiarowe jednoznacznie można przedsta wić wyniki opierając się o wartości z układu współrzędnych L*a*b*. Dla przykładu produkt jest za żół ty o 3 jednostki na parametrze b*, a zbyt czerwony o 4 jednostki na parametrze a* w porównaniu do wzorcowego detalu. Takie określa nie koloru pozwoli na rozwikłanie wątpliwości jak bardzo próbka różni się kolorem od wzorca lub względem poprzedniej dostawy. Przedsięwzięcie polegające na wprowadzeniu kontroli koloru po przez pomiar poprawia ład pracy, wprowadza porządek, usprawnia produkcję i niweluje kłopotliwe dy wagacje związane z oceną koloru. Jeżeli nasza praca jest związana ze sprawdzaniem wytłoczonych lub formowanych detali to warto

zapoznać się bliżej ze spektrofoto metrem CM-26dG. Jest to przykład urządzenia lekkiego i przenośnego. Świetnie się z nim pracuje zwłasz cza jeżeli istotne jest ciągłe branie ze sobą urządzenia i sprawdzanie koloru w różnych częściach zakła du. Pierwszą cechą jaką od razu da się odczuć po krótkim zapozna niu się z nim to prosta i intuicyjna obsługa. Od momentu włączenia spektrofotometr prowadzi nas przez kalibrację i nie pozwoli mie rzyć jeśli nie została ona poprawnie wykonana. Urządzenie jest lekkie i dobrze leży w ręku. Japońscy in żynierowie zadbali o najlepszą wy godę pracy. Jeden przycisk umoż liwia jednoczesny pomiar koloru i połysku. Czyli urządzenie pozwala sprawdzać poprawność produkcji koloru i jego wykończenia. Wyniki są automatycznie zapamiętywane, a pomiar jest wykonywany wyjąt kowo szybko. Oprócz tej cechy legi tymuje się ponadto najwyższą do kładnością i powtarzalnością wśród urządzeń przenośnych. Dodając do tego fakt lekkiej, zwinnej obudowy i posiadanie wizjera, który pozwala

47tworzywa P3 22 K2022
KONICA MINOLTA

zobaczyć miejsce przed pomiarem dostajemy świetne urządzenie kon trolne. Pamięć pomiarowa pozwala zapamiętać do 7000 pomiarów. Niezależnie od tego czy mierzymy z polem pomiarowym o średnicy 3 mm czy 8 mm. Pełna funkcjonalność urządzenia jest dostępna z samego menu, któ re jest w języku polskim. Oprócz podstawowych funkcji takich jak: ustawienia pomiarowe, rodzaj ilu minantów i obserwatora można wprowadzić uśrednianie pomia rów, a formę przedstawianych wy ników można ustawić wedle swo ich preferencji. Ponadto w samym urządzeniu możemy wprowadzać nazwy pomiarów zarówno dla próbek jak i dla wzorców i usta lać, które mają być porównane ze sobą. Kolejną, ciekawą funkcją jest możliwość wprowadzenia danych wzorca po parametrach L*a*b* bez potrzeby pomiaru i następnie w sa mym urządzeniu można wprowa dzić dopuszczalne odchyłki. Takie podejście usprawnia i przyspiesza pracę związaną z akceptacją pró bek, ponieważ na wyświetlaczu po pomiarze automatycznie widzimy zielone tło dla dobrej próbki i czer wone dla tej, która jest poza tole rancją.

Ważną częścią produkcji detali z tworzyw sztucznych jest potrze ba sprawdzania wpływu światła na ich własności. W tym miejscu spektrofotometr CM-26dG służy pomocą poprzez możliwość jed noczesnego pomiaru ze światłem UV i bez niego. Z poziomu menu urządzenia można ustawić rów noczesny pomiar i po jednym wci śnięciu przycisku będziemy mieli wyniki koloru dla dwóch trybów. Taka funkcja niesamowicie skraca czas badania wpływu UV na detal i pozwala uniknąć ewentualnych błędów pomiarowych.

Jeżeli w naszej pracy zamierzamy kontrolować dostawy elementów zarówno kryjących jak i przeźroczy stych to warto bliżej zapoznać się z urządzeniem CM-36dG. Jest to właściwe rozwiązanie, kiedy zależy nam, by urządzenie było zawsze w jednym miejscu bez możliwo ści przenoszenia. Urządzenie jest wszechstronne.

Dlaczego? Przede wszystkim przez możliwość wyboru kilku rozmia rów pól pomiarowych i odsuwanej na wskroś przestrzeni do pomiaru detali przeźroczystych. Reprezen tuje on rozwiązanie stacjonarne wykonane w tej samej geometrii co opisany wyżej model CM-26dG. Oznacza to, że możemy porów nywać wyniki pomiarów z tych dwóch spektrofotometrów. Jest to szczególnie istotne, gdy wymienia my się danymi pomiarowymi z na

szymi klientami i dostawcami. CM-36dG stanowi najnowszą od słonę dobrze znanego poprzednika – serii CM-3600d i następnie CM3600A, który był produkowany od 1997 roku.

Oznacza to, że w tej klasie urzą dzeń Konica Minolta ma ogrom ne doświadczenie i zdobyła duże grono klientów z branży tworzyw sztucznych, którzy z powodzeniem doświadczają korzyści z użytkowa nia spektrofotometrów. Dlaczego tak jest? Odpowiadając na te py tanie najlepiej zacząć od tego co może charakteryzować japońską technologię. Czyli precyzja pomia ru. W najnowszym stacjonarnym spektrofotometrze CM-36dG zo stała ona ulepszona. Oznacza to, że powtarzalność między instru mentami jest obecnie na poziomie dE≤0,12 dla pomiarów w odbiciu przy ustawieniach największej przy słony pomiarowej w trybie SCI jako średnia z 12 kolorów BCRA. Nato miast powtarzalność pomiarowa prezentuje wysoki stopień precyzji i wynosi dE≤0,02. Przechodząc dalej, warto przedsta wić widoczne cechy jakie charakte ryzuje najnowszy spektrofotometr Konica Minolta CM-36dG. Przede wszystkim występuje przedni panel, który zawiera informacje o wpro wadzonych ustawieniach. Jest to cecha niesamowicie ułatwiająca pracę z urządzeniem. Nie potrze

bujemy zastanawiać się gdzie są widoczne ustawienia urządzenia w programie. Wystarczy tylko spoj rzeć na spektrofotometr i mamy odpowiedź. W związku z tym war to pokrótce opisać jakie informacje są widoczne na przednim panelu. Przede wszystkim widoczny jest rodzaj założonej przysłony i rodzaj trybu pomiarowego. To znaczy czy urządzenie mierzy w odbiciu czy w przeźroczu.

Ponadto dla trybu odbiciowego widzimy na panelu czy pomiar jest ze składową lustrzaną czy bez niej lub oba tryby na raz. W celu spraw niejszej i szybszej pracy można wy konywać pomiary przyciskiem na panelu urządzenia. Kolejną istotną cechą spektrofotometru CM-36dG jest funkcja wykrywania przysłony nakładanej na pomiar w odbiciu. Jest to rozwiązanie, które spra wia, że nie popełnimy błędu z na łożeniem niewłaściwej przysłony. Pracując z tym urządzeniem nie będzie sytuacji, w której progra mowo jest ustawione większe pole pomiarowe jak fizyczna przysłona. Taka sytuacja prowadzi przecież do ogromnych błędów, których unik niemy mając do dyspozycji model CM-36dG.

W dobie coraz większej ilości pra cy i złożoności raportów z kontroli jakości nie bez znaczenia pozostaje fakt możliwości przyśpieszenia pra cy. W tym miejscu z pomocą po raz

kolejny przychodzi nam opisywany model, który od razu po pomiarze koloru wykonuje pomiar połysku. Taka sytuacja daje jeszcze dodat kową korzyść jaką jest pewny po miar koloru i połysku w tym samym miejscu. Reasumując, następuje skrócenie czasu pomiarów. Przechodząc do kolejnych cech urządzenia warto wspomnieć o kamerze podglą du miejsca pomiarowego, która sprawia, że czas przygotowawczy ulega skróceniu i sprawia, że szyb ko i łatwo znajdujemy właściwe miejsce, szczególnie gdy mamy do czynienia z próbką wzorzystą lub z nadrukiem. Dodatkowo spektro fotometr CM-36dG został standar dowo wyposażony w niespotykaną wcześniej przysłonę o rozmiarze Ø16mm. Czyli w pomiarach w od biciu mamy do wyboru aż 4 roz miary pól pomiarowych: Ø4mm, Ø8mm, Ø16mm i Ø25,4mm. Taki wachlarz wyboru odpowiedniego pola pomiarowego daje nam moż liwość zwiększenia jakości pomiaru i lepszego dopasowania odpowied niej przysłony dla różnorodnych próbek.

Spektrofotometr CM-36dG jest urządzeniem stacjonarnym, któ ry oprócz pomiaru w odbiciu czyli dla próbek nie prześwitujących po siada również możliwość pomiaru próbek przeźroczystych. Część, w której mierzy się przeźroczyste detale jest odsuwana, a to ozna cza, że mierzony element może być długi i przechodzić na wskroś urządzenia.

Istotnym aspektem branży two rzyw sztucznych jest potrzeba re cyklingu. Jest to istotny czynnik w dobie dbania o środowisko. Nieodłącznym urządzeniem w ta kich zastosowaniach powinien być spektrofotometr dzięki któremu możemy kontrolować parametry koloru, stopnia krycia czy parame trów związanych z zamgleniem przeznaczonych do przeźroczy stych produktów. Tam gdzie sto sowane są rozjaśniacze optyczne warto rozważyć spektrofotometr, który ma możliwość regulowania źródła światła w zakresie UV. Taką funkcjonalnością może również pochwalić się model CM-36dG. Po siada on możliwość nałożenia filtra na źródło światła w zależności od zapotrzebowania na 400 nm lub 420 nm.

Praca ze wszystkimi urządzeniami Konica Minolta odbywa się poprzez program komputerowy Spectra Ma gic NX. Mnóstwo klientów chwali go za intuicyjną i prostą obsługę z niesamowicie bogatymi funkcja mi. Program umożliwia zaprojekto wanie i wykonywanie raportów do fizycznego druku lub formatu PDF.

48 tworzywa P3 22K2022
KONICA MINOLTA

Kolejną cechą wartą przedstawie nia jest możliwość wprowadzenia danych próbki wzorcowej bez jej pomiaru. W dobie obiegu elektro nicznego występuje coraz częściej sytuacja, w której nie posiadamy fizycznego wzorca, a jedynie jego parametry. W takiej sytuacji do pro gramu można wprowadzić zarów no spektrum jak i parametry kolo ru na przykład w układzie L*a*b* zarówno dla jednego jak i dwóch iluminantów.

Wiadomo, że praca przez kompu ter niewątpliwie upraszcza pracę. Duży ekran sprawia, że pracując przez ten program w jednym czasie widzimy tabelę z wynikami i poni żej możemy zobaczyć wizualizację pomiarów w postaci podstawowej statystyki, histogramu i zobrazo wania w jakiej odległości znajduje się pomiar od standardu. Kolejną zaletą pracy z programem Spectra Magic NX jest możliwość ustano wienia konkretnego rodzaju użyt kownika i nadania mu określonych funkcji programu.

Można ustawić 3 rodzaje osób: ad ministratora, kierownika i pracow nika. Naturalnym jest fakt, że ten pierwszy posiada pełną funkcjonal ność, a ostatni najmniejszą. Praca z programem w takiej konfiguracji będzie wiązała się z każdorazowym wpisaniem hasła. Takie podejście zapewnia, że tylko wyznaczone osoby mogą pracować z aplika cją. Kolejną zaletą jest możliwość automatycznego archiwizowania wszystkich czynności wykonywa nych w programie.

Ponadto poprzez ustawienie ogra niczenia funkcjonalności w za leżności od rodzaju pracownika mamy pewność, że nie dojdzie do kliknięcia niewłaściwej funkcji lub do przypadkowego skasowania danych.

Kolejną funkcją programu Spectra Magic NX wartą omówienia jest możliwość przedstawiania wyni ków pomiarów w sposób zindywi dualizowany. Jeśli chcemy wyrażać kolor w specjalnych jednostkach, które nie są standardowo zaim plementowane do programu to możemy wprowadzić ten wzór na przeliczenie i dołączyć do tabeli z wynikami pomiarów.

Program jest tak skonstruowa ny, że istotne funkcje znajdują się w głównym widoku ekranu i są dostępne bezpośrednio w postaci ikonek. Natomiast dla zapewnie nia indywidualnego wyglądu paska narzędzi można ustawić inne funk cje bez potrzeby szukania w menu programu.

Do dyspozycji jest ponad 60 funk cji, z których można skomponować swój własny pasek narzędzi. Kolej ną funkcją uprzyjemniającą pracę

jest możliwość skomponowania własnych skrótów klawiszowych.

Do wyboru jest ponad 100 zadań, które można ustawić poprzez kom binację klawiszy na klawiaturze komputera.

Reasumując, posiadanie urządzenia pomiarowego sprawia, że na pew no wzrasta nasza renoma w oczach naszych odbiorców. Poza kwestią prestiżu powstaje szereg innych dodatkowych zalet. Chociażby przez fakt posiadania spektrofoto

metru komunikujemy niewerbalnie możliwość sprawdzenia detali na prośbę zaprzyjaźnionych firm. Taka sytuacja pokazuje z doświadczenia niejednokrotne dalsze możliwości rozwoju. To buduje przewagę ryn kową i pretenduje firmy do bycia w czołówce. Jeżeli jesteście Państwo bliżej zainteresowani urządzenia mi do pomiaru kolorów tworzyw sztucznych to z chęcią pomożemy w tego typu inwestycjach.

49tworzywa P3 22 K2022

Wprowadzamy realne zmiany

SABIC to globalny lider w branży chemicznej. Na tegorocznych tar gach K w Düsseldorfie podkreśli on swoje zaangażowanie w tworze nie cyrkularnych, zrównoważonych rozwiązań mających na celu wy eliminowanie odpadów z tworzyw sztucznych i wspieranie przejścia na elektryfikację produktów pod hasłem „Making the change real”.

Firma SABIC zademonstruje, w jaki sposób chemia w znaczący sposób wpływa na różne gałęzie przemysłu i napędza konkretne zmiany. W tym roku jej rozwiązania będą kładły nacisk na dwa kluczowe obszary: gospodarkę obiegową dla tworzyw sztucznych oraz gospodarkę czy stego powietrza poprzez przejście do elektryfikacji produktów. Na targach K Show 2022 firma SABIC zaprezentuje swoje zaanga żowanie poprzez dedykowany pro gram wspierający przejście świata na energię elektryczną, z przejściem na pojazdy elektryczne jako punk tem wyjścia. Nowy program, znany jako BLUEHERO™, jest rozwijającym się ekosystemem produktów, roz

wiązań i inicjatyw firmy SABIC, za projektowanym w celu przyspiesze nia światowego przejścia z paliw kopalnych na energię elektryczną. W związku z tym, że transport dro gowy ma znaczący udział w glo balnej emisji CO2, program będzie opierał się na materiałach i możli wościach firmy wspomagających łańcuch wartości branży motoryza cyjnej w zbliżaniu się do świata bez emisji spalin. Na stoisku SABIC za prezentowane zostaną najnowsze innowacje i zrównoważone rozwią zania w wielu branżach, w tym: Bu ilding & Construction, Electrical & Electronics, Transportation, Health & Hygiene, Consumer Goods oraz Advanced Packaging.

Targi K zachęcają graczy branży do dawania przykładu, w jaki sposób można osiągnąć cele gospodarki cyrkularnej w przypadku tworzyw sztucznych. Urzeczywistnienie tej zmiany będzie wymagało całkowi tej transformacji łańcucha warto ści. Mając to na uwadze, program TRUCIRCLE™ firmy SABIC ma na celu zapewnienie producentom dostępu do bardziej zrównoważo nych materiałów i oferuje szereg rozwiązań, w tym: projektowanie pod kątem możliwości recyklingu, produkty poddawane recyklingo wi mechanicznemu, certyfikowane produkty cyrkularne, certyfikowane produkty odnawialne oraz inicjaty wy w zakresie zamkniętej pętli.

mobilności. Obejmuje to znaczne przesunięcie w kierunku pojazdów elektrycznych zasilanych bateriami, które mogą przekształcić ponad 77 procent energii elektrycznej w ruch w porównaniu z zaledwie 12 do 30% w przypadku pojazdów z sil nikami spalinowymi. Oprócz tak wysokiej wydajności, pojazdy EV nie emitują zanieczyszczeń z rury wydechowej i są zazwyczaj odpo wiedzialne za znacznie mniejszą emisję gazów cieplarnianych pod czas eksploatacji – umożliwiając istotny wkład w realizację global nych celów dotyczących zmian kli matycznych.

Przemysł motoryzacyjny jest lide rem w dążeniu do nowych, bar dziej zrównoważonych systemów

„Dzięki naszej strategicznej inicja tywie BLUEHERO, energicznie zaan gażowaliśmy się w inwestowanie, opracowywanie i dostarczanie roz wiązań materiałowych, które mogą wspierać przejście na energię elek tryczną, obniżyć emisję i pomóc w rozwiązaniu problemu zmian klimatycznych” – powiedział Ab dulrahman Al-Fageeh, wiceprezes wykonawczy ds. polimerów w fir mie SABIC. „Nasza decyzja, aby początkowo skupić się na motory zacji odzwierciedla pilną potrzebę dokonania postępu w tej przestrze ni. Dzięki programowi BLUEHERO, dostosowanemu do naszego celu, jakim jest dostarczanie ‘Chemistry That Matters’ i kształtowanie bar dziej zrównoważonej przyszłości, wzmacniamy naszą pozycję, aby rozwijać produkty, których wyma ga przemysł, aby wspólnie i szybko przybliżyć nas do gospodarki o czy stym powietrzu”.

SABIC dostarcza opłacalne ekono micznie i zaawansowane techno logicznie tworzywa termoplastycz ne – które dają znaczące korzyści w porównaniu z konwencjonalny mi materiałami (metalami). Mają one pomóc przemysłowi motory zacyjnemu w dalszym zwiększaniu wydajności pojazdów EV. Na przykład, zastosowanie two rzyw sztucznych w bateriach, ele mentach elektrycznych i ładują cych pojazdów elektrycznych może przynieść wiele korzyści: zmniej szenie wagi i złożoności systemu, zwiększenie zasięgu jazdy, zwięk szenie swobody projektowania, usprawnienie produkcji, możliwość recyklingu oraz poprawę zarządza nia termicznego i bezpieczeństwa pasażerów.

Nowa inicjatywa BLUEHERO fir my SABIC dotycząca elektryfikacji wykorzystuje również specyficzną wiedzę i doświadczenie w zakresie formowania dużych części, formo wania tłocznego, zaawansowane go formowania wtryskowego oraz interakcji polimeru z płomieniem, aby pomóc klientom w dostarcza niu rozwiązań, które mogą spełnić

50 tworzywa P3 22K2022

Prezentacja lidera
SABIC

krytyczne wymagania i umożliwić wydajną produkcję.

Firma spodziewa się wzmocnienia i rozszerzenia swojej oferty termo plastów, aby pomóc w elektryfika cji dzięki zwiększonej koncentracji i nowym inwestycjom, które staną się dostępne w ramach BLUEHERO. „Przejście z pojazdów opartych na silnikach spalinowych na na pęd elektryczny nie jest prostym, liniowym procesem” – powiedział Abdullah S. Al-Otaibi, dyrektor ge neralny, ETP & Market Solutions, SABIC. „W rzeczywistości udana zmiana będzie wymagała gotowo ści do rezygnacji z wielu tradycyj nych materiałów i głęboko zako rzenionych metod projektowania i produkcji.

Poprzez inicjatywę BLUEHERO nasz zespół stosuje holistyczne podejście do inżynierii systemów w swojej współpracy z przemysłem – umoż liwiając klientom bardziej efektyw ną optymalizację systemów baterii EV przy użyciu tworzyw termopla stycznych”.

Integralnym elementem ekosyste mu BLUEHERO firmy SABIC jest jej globalny zespół inżynierów, pra cowników naukowych i naukow ców. Zespół ten wykorzystuje swo ją ugruntowaną i rosnącą wiedzę w zakresie projektowania, testo wania i generowania danych dla baterii EV i powiązanych aplikacji, aby rozwiązywać problemy i poko nać obecne ograniczenia.

W ramach swojej pracy zespół współpracuje z klientami, partnera mi i i innymi podmiotami w całym łańcuchu wartości, od producen tów OEM i innych producentów, po dostawców narzędzi i agencje badawcze.

W związku z obiecującymi moż liwościami wykorzystania tech nologii elektrycznych na świecie, SABIC przewiduje rozszerzenie za kresu inicjatywy BLUEHERO w celu wsparcia wysiłków w dodatkowych sektorach. Mogą one potencjalnie obejmować magazynowanie ener gii, infrastrukturę ładowania, inne środki transportu oraz urządzenia przemysłowe i konsumenckie.

Elementy wysoce odporne na zużycie

Niezależnie od tego, czy jest to produkcja folii, formowanie wtryskowe czy producent linii: przetwarzanie recyklatu wiąże się z wieloma wyzwaniami. Recyklat jest dość złożonym surowcem, tym samym stanowi swoistego rodzaju test wytrzymałości dla jednostki plastyfikującej. Wysoce odporne na zużycie ślimaki i cy lindry firmy Reifenhäuser Reiloy, zapewniają urządzeniu długą żywotność oraz wysoką jakość produktu. Recyklat jest często mieszanką różnych tworzyw i dodatków, ponieważ nie zawsze jest ja sne, jak starannie posortowano i oczyszczono materiał wyjścio wy lub jakie dodatki były w nim zastosowane. Ponadto wysokiej jakości przetwarzanie recyklatu wymaga specjalnych dodatków, dzięki którym polimer ponownie stanie się produktem wysokiej jakości. Stanowią one również wyzwanie ze względu na właści wości ścierne oraz tendencję do adhezji – inne mają agresywne działanie ze względu na kwasy nieorganiczne. Należy również pamiętać o barwnikach i wypeł niaczach, które stanowią dodat kową trudność dla układów pla styfikacji. Reifenhäuser Reiloy oferuje nie zawodne rozwiązanie w tym za kresie dzięki wysoce odpornym na zużycie ślimakom i cylindrom oraz regularnie wyznacza stan

dardy pod względem jakości i wydajności. Komponenty ofe rują wyraźnie dłuższą żywot ność, precyzyjne dopasowanie do surowców i dodatków, eks kluzywne stopy opracowane we własnym zakresie i powierzchnie zoptymalizowane pod kątem procesu. Producenci wyrobów formowanych wtryskowo i wy tłaczanych, korzystają dzięki temu z najlepszego w branży stosunku jakości do ceny. Wyższą odporność na zużycie zapewnia ją specjalne stopy na bazie żela za i niklu, które są dopasowane do przetwarzanego surowca. Decydującym czynnikiem jest tu taj proporcja stopów, ponieważ ochrona przed zużyciem zależy nie tylko od twardości warstwy. Ralf Pampus, dyrektor zarządza jący w Reifenhäuser Reiloy, wy jaśnia: „Jesteśmy jedynym pro ducentem ślimaków i cylindrów, który opracowuje i produkuje stopy materiałów twardych –a nawet proszki wymagane do ochrony przed zużyciem – w na szym własnym laboratorium materiałów. Oferujemy wiedzę specjalistyczną o całym proce sie, który jest unikalny na rynku. Najnowsze niezależne badania ponownie wykazały, że ochrona przed zużyciem Reifenhäuser Re iloy jest najlepsza na rynku, co znacząco zwiększa opłącalność inwestycji – wysokiej jakości komponenty są rzadziej wymie

niane, produkują stałą jakość, a tym samym zapewniają stabil ną wydajność linii”. Reifenhäuser Reiloy ma wielolet nie doświadczenie w systemach ochrony przed zużyciem i stosuje całościowe podejście do doradz twa w zakresie ochrony przed zużyciem: eksperci Reiloy zapew niają optymalne dopasowanie między wzmocnieniem ślimaka i cylindra dla każdej jednostki plastyfikującej i dobierają odpo wiednią obróbkę powierzchni. Ślimaki i cylindry Reiloy są częścią portfolio komponentów Reifen häuser Extrusion Systems (RES). RES – jako jednostka biznesowa Grupy Reifenhäuser – opracowu je i produkuje dostosowane do indywidualnych potrzeb kompo nenty do plastyfikacji tworzywa do wytłaczania i formowania wtryskowego w cenie standar dowych rozwiązań. Reifenhäuser Extrusion Systems (adaptery do koekstruzji, głowice do wytłacza nia płaskiego) to połączenie firm Reiloy (ślimaki i cylindry), Enka Tecnica (dysze przędzalnicze, mi krokomponenty i belki przędzal nicze typu meltblown) oraz daw nej firmy Reifenhäuser Extrusion (wytłaczarki).

Kompleksowe portfolio kompo nentów umożliwia klientom wy dajną i ekonomiczną produkcję najwyższej jakości. Jeśli specyfi kacja detalu jest nadal niespre cyzowana, eksperci Reifenhäuser poprowadzą cię krok po kroku do osiągnięcia idealnego rozwiąza nia lub wyprodukują komponent w oparciu o konkretny rysunek.

52 tworzywa P3 22K2022
REIFENHAUSER
REIFENHAUSER

The Time is Now to turn challenges into chances.

We enable you.

Nie da się odłożyć na bok głównych problemów z jakimi boryka się nasza branża. Teraz jest czas zamienić wyzwania stawiane przed nami na szanse! Wykorzystaj zrównoważony rozwój jako siłę napędową sukcesu, skorzystaj z cyfryzacji, zwiększ swoją produktywność – dajemy Ci know-how i gotowe rozwiązania.

>> k22.reifenhauser.com

Odwiedź nas na targach K22

Linie do wytłaczania: Hala 17 | Stoisko C22 Ślimaki, Cylindry, Wytłaczarki: Hala 11 | Stoisko C16

Głowice do wytłaczania płaskiego, adaptery do koekstruzji: Hala 1 | Stoisko D91

R-Cycle: Forum gospodarki o obiegu zamkniętym

| CE 07
The Extrusioneers

Wszystko z jednej ręki

Zużycie energii, gospodarka w obiegu zamkniętym, cyfryzacja i ochrona klimatu – gorące tematy targów K to także gorące tematy prezentacji Grupy WITTMANN. W ramach integracji marki WITT MANN firma WITTMANN BATTEN FELD po raz pierwszy zaprezentu je swoje wtryskarki z nowym logo i w nowej kolorystyce. Zmieniając swój wizerunek jeszcze bardziej wypełnia treść hasła firmowego „Wszystko z jednej ręki”. Rozwiązując problem związa ny z rosnącymi kosztami energii elektrycznej, na stoisku WITT MANN BATTENFELD (Hala 15, C06), wspólnie z firmą WAGO, za prezentowana będzie wtryskarka elektryczna EcoPower 180/750+ zasilana prądem DC wytwarza nym przez instalację fotowol taiczną. Dzięki nowej koncepcji zasilania można wykorzystać energię słoneczną i ograniczyć

koszty produkcji. Co jest również ważne w razie potrzeby maszynę można przełączyć w tryb zasilania prądem zmiennym.

Nowoczesne konstrukcje wtry skarek WITTMANN BATTENFELD wyróżniają się niskim zużyciem energii. By podkreślić ten fakt wszystkie prezentowane na tar gach K wtryskarki będą wypo sażone w oprogramowanie do zarządzania energią. IMAGOxt jest aplikacją WITTMANN Digital Srl.i umożliwiającą kontrolę zuży cia energii podłączonych do pro gramu maszyn i urządzeń. Pro gram działa jako aplikacja web zarówno jako opcjonalne rozsze rzenie programu MES TEMI+ fir my WITTMANN, jak i jako nieza leżny program.

Tematem nie mniej ważnym od zużycia energii jest wykorzysta nie w produkcji materiałów al ternatywnych. Wykorzystanie

takich materiałów zaprezento wane będzie aż w 4 aplikacjach. W technologii wtrysku wielo komponentowego połączonego z technologią spieniania fizyczne go CELLMOULD pokazana będzie produkcja wielowarstwowego kubka na kawę. W produkcji kub ka wykorzystany zostanie mate riał BornewablesTM, wykonany z surowców odnawialnych, tj. su rowców niepochodzących z ropy naftowej, Przetwarzanie materiałów al ternatywnych, w szczególności surowców odnawialnych i recy klatów, stanowi szczególne wy zwanie ze względu na wahania lepkości, którym te materiały podlegają. WITTMANN BATTEN FELD rozwiązuje ten problem za pomocą oprogramowania aplika cyjnego HiQ. Funkcje HiQ pozwa lają na stałą kontrolę i gwarantują uzyskanie najwyższej stabilności przetwórstwa tych materiałów. Kolejna aplikacja to produkcja miseczek na lody, które wykona ne zostaną z materiału BAOPAP firmy HopeTree. Materiał ten skła da się z wody, olejów i tłuszczów roślinnych, skrobi, zagęszczaczy i roślinnych środków pęcznieją cych oraz włókien naturalnych i jest wolny od jakichkolwiek che mikaliów. Wspólnie z firmą FASAL pokazana zostanie technologia wtrysku IM WOOD w której wykorzystany zo stanie materiał uzyskany z mączki drzewnej i poprzemysłowego po lipropylenu. Podczas targów K na maszynie EcoPower 110/350 pro dukowane będą klocki dla dzieci.

Ciekawą prezentacją aplikacji z wykorzystaniem materiałów alternatywnych będzie prowa dzona na wtryskarce MacroPower 1100/12800 produkcja elementu wewnętrznego drzwi samocho dowych. W projekcie tym mata z włókna naturalnego obtryski wana będzie tworzywem pozy skanym z recyklingu. Wtryskiwanie materiałów alterna tywnych związane jest z potrzebą zapewnienia stabilnych warun ków procesu, dlatego też wszyst kie maszyny wyposażone będą w pakiety technologiczne HiQ Flow, który pozwala maszynie na samodzielną korektę parametrów w zależności od zmian lepkości przetwarzanego materiału. Na stoisku będzie można zoba czyć także wiele innych technolo gii i rozwiązań. Na szybkobieżnej wtryskarce elektrycznej EcoPo werXpress 160/1100+ pokaza ny bedzie wtrysk cienkościen nych opakowań wykonywanych w technologii wtrysku z dopraso waniem ICM Injection Compres sion Molding. Wtrysk płynnych silikonów pokazany zostanie za równo na wtryskarce konwencjo nalnej SmartPower 120/525 jak i na maszynie do mikrowtrysku MicroPower 15/10H/10H. Na ma szynie tej produkowana będzie w technologii 2-K, z wykorzysta niem jednokrotnej formy mem brana głośnika o wielkości 5 mm. Grupa Wittmann prezentować się będzie na dwóch stoiskach.

Na obu pokaże przenikają ce się wzajemnie rozwiązania.

54 tworzywa P3 22K2022
WITTMANN 4.0 pozwalający na WITTMANN
WITTMANN

pełną integrację wtryskarek z ro botami i urządzeniami peryferyj nymi. Wszystkie prezentowane wtryskarki wyposażone będą w ro boty nowej generacji WITTMANN posiadające nowy układ stero wania R9. Na stoisku WITTMANN (Hala 12, F23) zaprezentuje roz wiązania z technologii IMD oraz wtryskarkę i robota z rozszerzoną rzeczywistością WITTMANN Ho lovoice. Rozwiązanie to pozwala na obsługę wtryskarki i robota za pomocą głosu i gestów. Na stoisku WITTMANN można ro zegrać będzie z szybkobieżnym robotem serii SONIC 143 partię szachów błyskawicznych. Firma pokaże także robota WX128, następcę najczęściej sprzedawa nych dotychczas robotów W818 i W921 i zaprezentuje oparte o ro bota W938T gotowe rozwiązania do automatyzacji paletyzacji. Nie zabraknie oczywiście nowości w bardzo ważnych segmentach wyposażenia jakimi są przepływo mierze, termostaty, systemy dozo wania i suszenia oraz młynki. Bardzo ciekawą prezentacją bę dzie możliwość pobrania nowej aplikacji App do kontroli produk cji z wykorzystaniem smartfonów i śledzenia na bieżąco pracujących na stoiskach maszyn. QuickLook 4 Smartphone App pozwala na wi zualizację stanów produkcyjnych nie tylko wtryskarek i robotów, ale także wykorzystywanych w produkcji urządzeń peryferyj nych. Dla użytkowników wyma gających stałego nadzoru nad prowadzoną produkcją i stałej kontroli urządzeń zaprezentowa ny zostanie ręczny programator WCR Teachbox, który wykorzystu jąc router WITTMANN 4.0 pozwa la na zarządzanie całym parkiem maszynowym.

Cyfryzacja, nowoczesność w po łączeniu z oszczędnością i racjo nalnym gospodarowaniem za sobami. Te tematy z pewnością zainteresują wielu polskich klien tów. Podczas całych targów na obu stoiskach Grupy Wittmann będą dostępni pracownicy z Pol ski.

W centrum uwagi

BIO-FED jest ekspertem w dziedzinie rozwoju i produkcji tworzyw biode gradowalnych i/lub na bazie bio, jak również kompoundów PP zbilanso wanych biomasą – wszystko pod marką M·VERA. Na targach K 2022 w Düsseldorfie firma wraz z AKROPLASTIC GmbH, AF-COLOR i K.D. Feddersen Ueberseegesellschaft mbH zaprezentuje swój asortyment produktów na wspólnym stoisku w nowej lokalizacji w hali 6, C52. Celem przedsiębiorstwa z Kolonii jest dostarczanie rozwiązań umoż liwiających redukcję śladu węglo wego, jak również zmniejszenie ilości odpadów za pomocą produk tów biodegradowalnych i na bazie bio. Należą tu także bioplastiki ze zrównoważonymi wypełniaczami organicznymi, takimi jak celuloza, lignina czy skrobia. Ważny wkład w tym zakresie mają również zbi lansowane biomasą kompoundy PP M·VERA, certyfikowane zgodnie z REDcert2 i ISCC PLUS oraz dopaso wane przedmieszki AF-CirColor, AFCirCarbon i AF-CirComplex. Większość bioplastików M·VERA to kompoundy biodegradowalne, z których wiele powstaje częściowo lub całkowicie na bazie bio. Nada ją się one do różnych technologii przetwarzania, takich jak rozdmu chiwane folie, formowanie wtrysko we, wytłaczanie i głębokie tłocze nie. W ofercie znajduje się również typ folii ściółkowej, która posiada certyfikat degradowalności do gleby zgodnie z normą EN 17033. Oferowane są także zrównoważo ne przedmieszki AF-Eco do barw, czerni i dodatków, dopasowane dla wszystkich kompoundów degrado walnych.

Formowanie wtryskowe Portfolio formowania wtryskowego BIO-FED obejmuje produkty łączące szeroki zakres właściwości mecha nicznych, dzięki czemu mogą być wykorzystywane w szerokim spek trum zastosowań.

• Produkty o różnej sztywności do 8300 MPa

• Wytrzymałe kompoundy o udar ności z karbem do 65 kJ/m2

• Tworzywa elastyczne o warto ściach wydłużenia 30–300%

• Wytrzymałość na rozciąganie do 70 MPa

• HDT (B) do prawie 100°C. „Ponadto firma BIO-FED oferuje produkty o krótkim czasie przetwa rzania, które posiadają certyfikat OK compost HOME lub OK biode gradable SOIL. Te kompoundy do formowania wtryskowego mają podobne czasy cyklu jak komercyj ne poliolefiny, takie jak PP lub PE, bez konieczności stosowania spe cjalnych maszyn lub form. Ponadto mogą być one również przetwarza ne w formach za pomocą konwen cjonalnych technologii, takich jak gorące i zimne kanały, z taką samą wydajnością i efektywnością jak standardowe tworzywa”, wyjaśnia dr Stanisław Haftka, dyrektor sprze daży w firmie BIO-FED. „Nasze ma teriały High HDT mogą być również wykorzystywane w zastosowaniach o wysokiej odporności termicznej, np. do kapsułek kawy, sztućców wielokrotnego użytku, naczyń na dających się do mycia w zmywarce itp. bez konieczności poddawania produktu końcowego obróbce ter micznej”, dodaje Haftka. Wytłaczanie i głębokie tłoczenie Dla obszaru wytłaczania i termofor mowania oferowane są produkty z certyfikatem OK compost INDU STRIAL zawierające różne proporcje surowców odnawialnych. Posiadają one różne właściwości mechaniczne, które są indywidualnie dopasowane do konkretnego zastosowania. Po nadto można je przetwarzać za po mocą standardowego wyposażenia. Produkty mogą być przetwarzane na płyty, folie, profile itp.

tworzywa P3 22

Premiera wtryskarki

K 2022 będzie okazją do pierwszej globalnej prezentacji najnowszej serii w pełni elektrycznych wtryskarek PAC-E Sumitomo (SHI) Demag. Zaprojektowana specjalne dla producentów nakrętek i opakowań cienkościennych nowa, w pełni elektryczna, szybkobieżna wtryskarka bazuje na sukcesie linii El-Exis SP – znanej na całym świecie jako naj lepsza i najszybsza maszyna na rynku.

Uzupełnienie portfolio o serię PA C-E wyznacza kolejny nowy punkt odniesienia w branży pod wzglę dem zużycia energii i czystości. Na międzynarodowych targach w Düsseldorfie firma zademonstru je możliwości nowej maszyny w za kresie zrównoważonego rozwoju na modelu PAC-E o sile zamykania 350 ton. Następne wprowadzane do portfolio będą wielkości w ko lejności 420, 250 i 300 ton. „PAC-E to globalna, całkowicie nowa seria, łącząca całe know-how firm z Japonii oraz Niemiec” – wy jaśnia Arnaud Nomblot, Director Business Development Packaging. Napędy elektryczne i nowo opraco wana jednostka wtryskowa o do skonałej wydajności wtrysku zo stały opracowane przez japońską

spółkę-matkę Grupy. Dwa szcze gólne aspekty odróżniają PAC-E od istniejących maszyn hybrydowych do opakowań. Warto zauważyć, że napędy elektryczne zapewnia ją do 50% oszczędności energii. Szacując koszt 0,30 euro = 1kWh, nowy model PAC-E pozwala zaosz czędzić około 70 000 euro/ 71 285 $ rocznie w porównaniu do szyb kobieżnej hybrydowej wtryskarki. Dodatkowo, smarowanie zamka kolanowego nie sprawia już pro blemów z zabrudzeniami, gdyż w tym modelu obieg jest całkowi cie zamknięty, nie powoduje więc wycieków.

Olej jest w obiegu oczyszczany, minimalizuje to konieczność czysz czenia zamka kolanowego, a co za tym idzie zmniejsza to zużycie oleju

przez maszynę. Mniejsze zużycie energii elektrycznej przez PAC-E to mniejsze zużycie zasobów, ale to nie jedyna wyróżniająca zaleta tej serii: to także mniejszy, kompak towy rozmiar. Arnaud Nomblot, Director of Business Development Packaging potwierdza, iż chociaż PAC-E jest krótsza i węższa, zacho wuje doskonałą wydajność istnieją cej serii hybrydowej, przy znacznej efektywności energetycznej i więk szej czystości. Chroni to produ centów opakowań przed dalszymi trudnościami z dostępnością za sobów oraz niestabilnymi cenami energii elektrycznej. Przy prędkości wtrysku 550 mm/s, PAC-E sprawdza się również w pro dukcji opakowań cienkościennych i do żywności w technologii IML. Nomblot potwierdza „Ta maszyna umożliwi producentom produkcję jeszcze cieńszych i lżejszych opa kowań, co spowoduje znaczne zmniejszenie kosztów surowców, odpadów i wysyłki”. Jest to kolejny dowód na to, że Sumitomo (SHI) Demag konsekwentnie postępuje w myśl swojego hasła przewodnie go Act! Sustainability. Grupa jest ciągle zaangażowana w działania na rzecz zrównoważo nego rozwoju, co stwierdza ekspert ds. opakowań. „W ramach działań ekologicznych podejmujemy zdecy dowane działania, zapewniając, że wszystkie przyszłe innowacje, ma szyny i urządzenia są teraz w cało ści produkowane zgodnie z tą misją oraz zgodnie z unijnym Cyfrowym Paszportem Produktu”.

Aby zademonstrować możliwości PAC-E, podczas targów K 2022, na stoisku firmy w hali 15, sto isko D22, będzie wykorzystana 72-gniazdowa forma dostarczona przez firmę Z-Moulds do produkcji 2100 nakrętek do napojów niega zowanych na minutę. Kopolimer

HDPE Eltex HD5211EA-B będzie zapewniony przez firmę Ineos Ole fins & Polymers Europe, natomiast firma Eisbar dostarczy zaawan sowany system chłodzenia formy i suszenia.

Dla zapewnienia optymalnej kon troli jakości, 100% wszystkich nakrętek przejdzie przez system kontroli kamer firmy Intravis. Naj nowsza seria maszyn PAC-E zosta nie wprowadzona na rynek w po łowie 2023 roku, zaczynając się od 350 ton siły zamykania. Firma planuje sukcesywnie wprowadzać pozostałe siły zamykania do port folio.

56 tworzywa P3 22K2022
SUMITOMO (SHI) DEMAG SUMITOMO (SHI) DEMAG

Partnerzy polskiego dystrybutora

Firma ILLIG w trakcie targów K 2022 zaprezentuje na żywo termofor mierkę typ RDM 73 k do produkcji kubków z nowymi rozwiązaniami. Cechami charakterystycznymi tej maszyny jest bardzo krótka, rzę du 40 min wymiana kompletnego oprzyrządowania wraz z ustawie niem nowej produkcji oraz możli wość zakupu wersji pozwalającej na dekoracje kubków w technolo gii IML. W formie prezentacji multimedial nej będą również przekazywane in formacje na temat nowej maszyny do termoformowania płyt typ UAF oraz RDF 85. Na szczególną uwa gę zasługuje nowa termoformier ka RDF 85, która po raz pierwszy została zaprezentowana oficjalnie na tegorocznych targach China plast. Rozpoczyna ona nową serię „czerwonych” maszyn otwartych na różne warianty produkcyjne.

Duży stół formujący o wymiarach 800x600 mm, podwójne moduły grzejne o długości do 3105 mm wraz z używaniem oprzyrządowań z konkurencyjnych termoformie rek i producentów przy atrakcyjnej cenie RDF 85 – to ogromne atuty maszyny. Może ona formować wytłoczki ci śnieniowo, ciśnieniowo-próżniowo lub ciśnieniowo-próżniowo z roz dmuchem. Na stoisku przekazy wane będą informacje o ważnych rozwiązaniach stosowanych w ma szynach ILLIG takich jak: oszczędza nie i odzysk energii elektrycznej, automatyczne systemy optymali zacji pracy linii formujących powta rzalne produkty o wysokiej jakości, systemy do wspierania prac konser wacyjnych, stosowanie materiałów z recyklingu, możliwości rozbu dowywania linii i ich kompletnej automatyzacji, budowa oprzyrzą

dowania, warianty serwisu po sprzedażowego i szkoleń.

Firma Kuhne będzie promowała swo je najnowsze rozwiązania. Z działu folii płaskich zaprezentowana zo stanie nowa trójwarstwowa linia do przetwórstwa PET-u i blend PCR. Podstawowe parametry techniczne linii to max. wydajność linii 1000 kg/h, możliwa struktura warstw A-B-A lub A-B, zakres szerokości od 640 do 1200 mm. W linii znajdo wać będzie się jako główny extruder K125EE-33D, coextruder K60EE-33D.

Linia będzie zaopatrywana w su rowce przez system grawimetryczny do osuszacza, głównego extrudera i co-extrudera. Suszenie za pomocą IRD Clean System powoduje ze fo lie mogą spełniać normy FDA i po modyfikacji na życzenie także EFSA. W linii znajdować się będzie wyko nany przez KUHNE trójwarstwowy blok podawania oraz automatyczna głowica z kanałem w kształcie liery „T” połączona ze skanerem grubo ści wstęgi z firmy SBI. Folia będzie kształtowana na poziomym kalan drze z obrotowym trzecim wałkiem. Uzupełnieniem w zestawie będzie jednostka silikonująca, cięcie obrze ży za pomocą noży obrotowych i au tomatyczny wykonany przez KUHNE

nawijak na jedną lub dwie taśmy. Druga linia wyposażona w najnow sze rozwiązania będzie przeznaczo na do produkcji PS/PP z wydajnością ok 700 kg/h.

Obie linie są specjalnie wykonane na prezentacje w zakładzie produkcyj nym podczas targów K i są przezna czone do sprzedaży bezpośrednio po targach po bardzo promocyjnych cenach. Na uwagę zasluguje rów nież nowy system standaryzacji eks truderów Smart Sheets neo. Nową serię rozpoczyna ekstruder K45-24D neo. Jego wydajności są następują ce dla HDPE – 110 kg/h, LDPE – 120 kg/h, PP, PVC – 80 kg/h, TPE 50 kg/h i TPU 75 kg/h

Dział folii rozdmuchowych również przedstawi nowości w liniach. Hitem wystawy będzie nowa 11-warstwo wa głowica.

57tworzywa P3 22 K2022


Maszyny pakujące

Firma HUZAP powstała w oparciu o przeszło 20-letnie doświadcze nia swoich założycieli w dziedzinie budowy wag, maszyn pakujących i instalacji przemysłowych na rynkach zachodnich. Program dostaw obejmuje: całkowicie zautomatyzowane maszyny pakujące dla ma łych i dużych opakowań, zespoły transportowe, dozujące i ważące wraz ze sterowaniem i automatyką.

Dodatkowo Huzap dostarcza rów nież części, urządzenia i podzespoły prawie wszystkich zachodnich i kra jowych producentów, dla takich komórek, jak biura konstrukcyj ne, firmy budowy maszyn, służby utrzymania ruchu, czy inne służby techniczne.

Wyjątkowość firmy Huzap Firma oferuje nie tylko dogodną cenę, ale przede wszystkim służy fachowym, technicznym doradz twem. Wynika to z faktu, że nie jest uzależnionym przedstawi cielem jakiegoś producenta, tyl ko jego partnerem w niezależnej współpracy. Odbiorcami produk tów i usług są: przemysł chemicz ny, gumowy, budowlany, tworzyw sztucznych, spożywczy i paszowy. Dobrze wykształceni i zaangażo wani pracownicy doradzają przy planowaniu i realizacji projektów. Za swój cel w Polsce przyjęto part

nerskie relacje z klientami, do radztwo techniczne i realne ceny rynkowe. W nadreńskim Hennef znajdują się działy planowania i sprzedaży, z kolei przygotowa nie produkcji oraz sama produkcja umiejscowione są w Bytomiu. Po dział ten zapewnia wysoki stopień elastyczności wobec różnorodnych wymagań klienta, z drugiej strony gwarantuje atrakcyjny poziom ce nowy z zachowaniem wysokiej ja kości produktu. Największym zainteresowaniem odbiorców cieszą się instalacje przetwórstwa PCW, instalacje prze twórstwa gumy, systemy pakują ce worki oraz worki big-bag dla rynku chińskiego. Rozwiązania są najczęściej kierowane do sektorów przemysłu tworzyw sztucznych, przemysłu gumowego i samocho dowego, chemicznego, a także, rzadziej, przemysłu spożywczego. – Wyjątkowość firmy Huzap polega

na tym, że staramy się dostarczać klientom instalacje takie, jakie oni sobie wyobrażają, a nie jakie my sobie wyobrażamy. Nasze urządze nia powstają często jednorazowo i odróżniają się od pozostałych istotnymi szczegółami. Gwoli ści słości, istnieją w naszej ofercie tzw. standardowe maszyny, które klient może zobaczyć choćby w naszych prospektach. Inaczej nie mogliby śmy w pełni przedstawić naszej oferty klientowi, który jeszcze nie zna naszych urządzeń. Urządzenia mi standardowymi nazywamy in stalacje, które zbudowaliśmy wiele razy w podobnym wykonaniu dla wielu klientów z tej samej branży, posiadających ten sam lub zbliżony produkt. Jednak najczęściej spoty kamy się z wyzwaniami stawianymi przez klienta, którym to jesteśmy w stanie podołać m.in. ze względu na wieloletnie zawodowe doświad czenie naszych pracowników – po wiedział Martin Schkrobol, prezes firmy Huzap GmbH. Huzap rozwija idealnie dopasowa ne kompletne rozwiązania, które odpowiadają specyficznym wyma ganiom klienta. Cały proces rozpo czyna się od opracowania schema tu, który określa wymogi instalacji. Później następuje faza inżynieryjna, w trakcie której zostaje opracowa ny projekt urządzenia, a dopiero po przeprowadzeniu szczegółowej analizy i optymalizacji projektu roz poczyna się produkcja. Ostatnim etapem jest montaż i uruchomienie u klienta. Know-how firmy wyko rzystywane jest do opracowania specyficznych rozwiązań, których odbiorcami są klienci na całym świecie.

widualnym podejściem do każdego klienta. To właśnie klient poprzez swoje życzenia ma w firmie bardzo duży wpływ na innowacyjność pro duktów.

Różnorakie rozwiązania, które po wstają w odpowiedzi na życzenia klienta, są szczegółowo analizowa ne i często uwzględniane później w rozwiązaniach standardowych. Oprócz stałego rozwijania palety urządzeń pracownicy firmy skupiają się również na wewnętrznych pro cesach organizacyjnych i marketin gowych, stale poprawiając jakość działania z uwzględnieniem dyna miki zmian rynkowych. Obecnie w 80 proc. zaopatrywany jest rynek przemysłu samochodo wego w Indiach. Oprócz tego firma zajmuje się opracowaniem projek tów bardzo rozbudowanych insta lacji dla kilku klientów na polskim rynku. Huzap cały czas się rozwija i wprowadza wiele nowych rozwią zań technologicznych. Dodatkowo skupia się na optymalizacji we wnętrznych procesów produkcyj nych i strukturalnych. W siedzibie firmy w Niemczech, ze względu na dużą liczbę zamówień, powiększo no stan załogi, głównie w biurze konstrukcyjnym i na hali montażo wej.

Innowacyjność to klucz do sukcesu firmy W przypadku firmy Huzap innowa cyjność jest ściśle związana

indy

58 tworzywa P3 22reklama
z
HUZAP HUZAP ul. Konstytucji 61 41-905 Bytom tel.: 32 388 03 00 huzap@huzap.pl www.huzap.pl HUZAP

Z pomocą włoskim wystawcom

Prawie 400 włoskich firm z sektora tworzyw sztucznych i gumy zgło siło swój udział w nadchodzącej edycji targów K, która odbędzie się w Düsseldorfie w dniach 19-26 października 2022 roku. Zgodnie z tradycją, włoska obecność będzie drugą co do liczebności, po kraju gospodarza, na najważniejszych na świecie targach tego sektora i bę dzie obejmować głównie producentów maszyn, urządzeń, środków pomocniczych i form.

Ponad 250 wystawców reprezento wać będzie segment maszynowy, z których ponad połowa jest człon kami stowarzyszenia Amaplast. Włoskie firmy zaoferują licznym gościom z całego świata pełny przegląd najbardziej zaawansowa nych technologii produkcji – od maszyn do przetwarzania materia łów pierwotnych do urządzeń po mocniczych, od zakładów odzysku

i recyklingu do form i systemów downstream – odzwierciedlających zasady Przemysłu 4.0, z rozwiąza niami w zakresie połączeń, efek tywności energetycznej i konser wacji predykcyjnej. Amaplast będzie miał swoje sto isko instytucjonalne na targach K (A56, hala 16), w obrębie którego wspierać będzie wystawiające się firmy włoskie, stanowić punkt kon

taktowy dla branży, dystrybuować magazyn MacPlas i promować dziewiętnastą edycję targów Plast (Mediolan 5-8 września 2023 r.), których machina organizacyjna włączy się na wysokie obroty zaraz po wystawie niemieckiej. Nawiasem mówiąc, już ponad 30 000 metrów kwadratowych powierzchni wysta wienniczej zostało zarezerwowane przez ponad 600 zarejestrowanych wystawców. Ponad 70% włoskiej produkcji ma szyn do przetwarzania tworzyw sztucznych i gumy jest eksporto wane, a Niemcy od dziesięcioleci są rynkiem docelowym numer jeden (a także głównym partnerem w im porcie), zarówno jeśli chodzi o do

Portugalskie formy

Klaster Engineering & Tooling reprezentuje przemysł narzędziowy i tworzyw sztucznych z Portugalii. To jeden z najbardziej zaawan sowanych technologicznie klastrów na are nie międzynarodowej, wspierający globalnie rozwój portugalskich produktów, oparty na innowacyjnych technologiach i współpracy, poprzez projektowanie, zaawansowaną in żynierię, prototypowanie, oprzyrządowanie i części wtryskowe. Działając na całym świecie i eksportując 85% krajowej produkcji do 84 krajów, gdzie Niemcy reprezentują 18% udziału w rynku i stanowią tradycyjny rynek strategiczny dla portugalskie go przemysłu, klaster stara się dostarczać in nowacje i technologiczne know-how, wysokiej jakości usługi i niezawodne rozwiązania jako „one-stop-shop” (od projektu do produktu). W latach 2010-2020, pod wspólną marką „Engineering & Tooling from Portugal”, por tugalscy producenci narzędzi zwiększyli swo ją produkcję i eksport o ponad 100%. Sektor obejmuje ponad 500 firm i generuje ponad 11.000 miejsc pracy. Zapewnia to, na poziomie europejskim, trzecią pozycję pod względem wielkości produkcji form wtryskowych do two rzyw sztucznych. Portugalski klaster produkcji narzędzi, repre zentowany przez POOL-NET i wspierany przez CEFAMOL (Portugalskie Stowarzyszenie Pro ducentów Form) będzie promował doskona

łość portugalskich form i przemysłu tworzyw sztucznych na targach K, od 19 do 26 paździer nika, w Düsseldorfie, w Niemczech (główny rynek eksportu), w hali 1 na terenie targów. Impreza, w której uczestniczy grupa czterna stu firm skupionych pod patronatem Klastra, pozwoli jego członkom zaprezentować swoje kompetencje i możliwości techniczne, wsparte na innowacyjnych i zintegrowanych rozwią zaniach oraz najnowocześniejszych technolo giach.

W ostatnich latach firmy z portugalskiego kla stra produkcji narzędzi wzmocniły swój poten cjał. Firmy badały rozwój działań opartych na innowacjach i kwalifikacjach ludzi, co pozwo liło im na nowe rozwiązania w zakresie pro jektowania i rozwoju produktów, jak również produkcji (50 milionów euro na projekty ba dawcze i innowacyjne, angażujące ponad 100 firm i 50 RTO).

W ciągu ostatnich trudnych lat Portugalia udo wodniła, że jest prężnym klastrem w zakresie produkcji form i tworzyw sztucznych, z powo dzeniem dostosowującym się do różnych tech nologii i rynków. Ze względów historycznych przemysł motoryzacyjny jest nadal ważnym rynkiem, stanowiąc 71%, ale firmy portugal skie inwestują również w inne strategiczne ob szary, takie jak: opakowania (10%), urządzenia medyczne (4%), artykuły gospodarstwa domo wego (4%).

stawy do klientów końcowych, jak i dostawy komponentów, środków pomocniczych, form do integracji w złożonych systemach zbudowa nych przez główne niemieckie mar ki, pokazując szacunek, jakim darzą włoską technologię. W 2021 roku eksport do Niemiec w tym sekto rze zbliżył się do wartości 380 mln euro, co stanowi 13% udział w ca łości i 10% wzrost w stosunku do 2020 roku. W ubiegłym roku cała UE wchłonęła 45% włoskiego eks portu, następnie Ameryka Północ na z 17% i Daleki Wschód z 12%. Ogólnie rzecz biorąc, na podstawie wyników drugiego badania kra jowego przeprowadzonego przez Centrum Studiów Statystycznych Mecs-Amaplast, włoski przemysł maszyn do przetwarzania two rzyw sztucznych i gumy składa się z ponad 400 firm (zatrudnia jących 13 000 pracowników), któ re w 2021 r. osiągnęły przychody w wysokości ponad 4 mld euro, co stanowi wzrost o 12% w stosunku do 2020 r.

Całoroczny przegląd Amaplastu za rok 2021 został uzupełniony o wskaźniki dotyczące pierwszych sześciu miesięcy 2022 roku. W od niesieniu do tego samego okresu w 2021 roku zamówienia rosną o 10%, a przychody o 14%, w świe tle dobrych wyników rynku krajo wego. Oczekiwania na trzeci kwar tał są nadal pozytywne, przede wszystkim sprzedaży i zamówie niom zagranicznym – ale natural nie różne kwestie polityczne i go spodarcze, zarówno we Włoszech, jak i za granicą, wywołują niepokój wśród operatorów.

60 tworzywa P3 22K2022
Organizacja producentów maszyn
AMAPLAST
DARIO
PREVIERO

Nowe linie do regranulacji

Technologie regranulacji GAMMA MECCANICA znane są z wysokiego poziomu automatyzacji i wysokiej efektywności energetycznej, co przyczynia się do rosnącego sukcesu firmy na rynku. Firma opraco wała nowy projekt swoich linii, które posiadają większą wydajność przy bardziej zwartej konstrukcji oraz nowy estetyczny wygląd spój ny z wizerunkiem firmy.

Nowe linie charakteryzują się mniej szym zużyciem energii oraz nowym układem maszyn, pozwalającym na dużą oszczędność miejsca. Pierw szą linią wykonaną według no wego projektu jest model GM100 COMPAC, który zostanie wystawio ny na targach K 2022. Nowy mo del zapewnia większą wydajność dzięki zastosowaniu skuteczniej szej izolacji, zaprojektowanej tak, aby zminimalizować rozpraszanie ciepła i lepsze sterowanie tempe raturami w różnych strefach linii. Wydajność produkcji dla modelu

GM100 COMPAC wynosi około 500 kg/h, w zależności od rodzaju recy klowanego materiału i warunków przetwarzania.

Układ linii jest typowy dla gamy modelowej COMPAC. System poda wania jest wyposażony w zagęsz czarkę, posiadającą ślimak trans portowy z dociskiem i sterowany systemem ECOTRONIC. Załadunek materiału może być realizowany za pomocą przenośnika taśmowego lub odwijaka. Ekstruder (lub dwa w przypadku modeli Tandem) z jed ną lub kilkoma komorami odgazo

wującymi. Na końcu ekstrudera zamontowany jest automatyczny zmieniacz sit dostarczany przez do skonałych, sprawdzonych dostaw ców, z którymi GAMMA MECCANI CA współpracuje od lat. Ostatnim elementem linii jest zaprojektowa ny przez GAMMA MECCANICA sys tem granulacji i chłodzenia granu latu w pierścieniu wodnym, model TDA, który gwarantuje najwyższą jakość granulatu oraz szybkie i ła twe czyszczenie urządzenia. Po zakończeniu targów nowa linia zostanie zainstalowana w nowym centrum laboratoryjnym, które fir ma GAMMA MECCANICA buduje w celu testowania materiałów do starczanych przez klientów. Nowe centrum testowe pozwoli na bieżące opracowywanie technolo gii regranulacji nawet najtrudniej

61tworzywa P3 22 K2022
szych materiałów, tak aby odpo wiadać najnowszym wymaganiom recyklingu tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamknię tym.
Wysoka efektywność energetyczna
GAMMA MECCANICA

Technologia wytłaczania rur

Do produkcji praktycznie wszyst kich rodzajów półproduktów ekstrudowanych battenfeldcincinnati oferuje odpowiednie maszyny i urządzenia, od poje dynczych komponentów dosto sowanych do potrzeb klienta aż po zoptymalizowane linie pod klucz.

To specjaliści w dziedzinie wytła czania z siedzibą w Bad Oeynhau sen w Niemczech. Firma obsługuje klientów z branży rur, profili i płyt, jak również producentów folii, ar kuszy i granulatów.

„Szczególną cechą naszych kom pletnych linii jest to, że składają się one nie tylko z perfekcyjnie zsynchronizowanych pojedynczych komponentów bez problemów z interfejsem, ale także pochodzą w całości z jednego źródła” – tak dyrektor zarządzający i prezes Za rządu grupy Gerold Schley opisuje wyjątkową zaletę swojego asor tymentu. Na targach K batten feld-cincinnati po raz pierwszy

zaprezentuje swoje możliwości w zakresie produkcji kompletnych linii, przedstawiając nowy, spójny projekt linii do wytłaczania rur, któ ry w tym roku otrzymał nagrodę IF. To logiczne, że istotne zagadnienia gospodarki cyrkularnej, cyfryzacji i ochrony klimatu na tegorocz nych targach K dokładnie odzwier ciedlają to, co siedzi w głowach wszystkich przedstawicieli branży tworzyw sztucznych. „Nasze mot to ‘Zrównoważone rozwiązania na całym świecie’ nie straciło nic ze swojej aktualności, dlatego w tym roku prezentujemy w Düsseldorfie urządzenia do wytłaczania, któ re spełniają wymagania naszych klientów w zakresie koncepcji ofe rujących efektywność energetycz ną, oszczędność miejsca, niskie koszty utrzymania, elastyczność i wysoką wydajność”, podkreśla Gerold Schley. Na targach K firma battenfeld-cincinnati zaprezentu je nowy, standaryzowany projekt kompletnej linii, dzięki któremu

wszystkie linie do wytłaczania rur będą od 2023 roku prezentowane w barwach firmowych battenfeldcincinnati. Obok efektu wizualnego najważ niejszą cechą przyciągającą klien tów jest funkcjonalność nowego projektu: optymalna dostępność i łatwość obsługi wraz z funkcjami łatwego czyszczenia – to główne atrybuty. Wszystkie elementy, po cząwszy od wytłaczarki, poprzez jednostki kalibrujące i chłodzące oraz zbiornik próżniowy aż po piłę tnącą i stół przechylny, są produko wane we własnym zakresie przez battenfeld-cincinnati, doskonale dopasowane nie tylko pod wzglę dem technicznym, a teraz również wizualnym, bez problemów z in terfejsem i zintegrowane z intuicyj nym w obsłudze systemem stero wania BCtouch UX. Battenfeld-cincinnati oferuje kom pletne linie dla przemysłu rurowe go, które pokrywają ogromną róż norodność zastosowań, począwszy

od nawadniania kroplowego w rol nictwie, aż po rury o dużych śred nicach do zarządzania opadami. Obie te skrajności zostaną zapre zentowane na stoisku w trakcie K. W przypadku rur o dużych średni cach został ustanowiony nowy re kord.

Dostarczono pierwsze linie do pro dukcji rur o średnicy do 2.700 mm. Dwie najważniejsze cechy linii do wytłaczania rur o dużych średni cach to głowica do rur z Optimel tem, zapewniająca idealną homo genizację stopu przy najniższych temperaturach stopu i minimalizu jąca ugięcie.

Dzięki całkowicie nowo skonstru owanym 4-metrowym segmentom jednostki downstream battenfel d-cincinnati rozwiązano kwestię ogromnych wymiarów urządzeń i związane z nimi problemy trans portowe. Po raz pierwszy mamy do czynienia ze zbiornikami próż niowymi i kąpielami natryskowy mi, które występują w segmen

62 tworzywa P3 22K2022
BATTENFELD-CINCINNATI

tach o długości zaledwie 4 m. Te pojedyncze elementy mogą być łatwo transportowane i są łatwe do zmontowania na miejscu pro dukcji.

Kolejną nowością na stoisku K jest mała solEX NG, która uzupełnia serię szybkich wytłaczarek do wy tłaczania rur w najmniejszym roz miarze.

Od teraz oprócz czterech istnieją cych już modeli solEX NG w roz miarach 60, 75, 90 i 120 mm do stępny będzie solEX NG 45. Cechą charakterystyczną tej serii jest połą czenie wewnętrznie rowkowanych cylindrów z dopasowaną specjalną geometrią ślimaka, która oferu je wiele korzyści: do 40% wyższą wydajność, około 10°C niższą tem

peraturę topnienia i 15% mniejsze zużycie energii.

Firma Erema i jej filie zaprezentują na targach K2022 kilka nowych sys temów recyklingu i komponentów, które umożliwią funkcjonowanie dużych zakładów o wydajności produkcyjnej do 6 ton/godz.

Są to: nowy filtr laserowy Erema 406 o zwiększonej o 50% po wierzchni przesiewania; innowa cje w jednostce plastyfikującej, zapewniające wysoką przepusto wość i niskie zużycie energii; oraz aplikacja PredictOn, która potrafi przewidzieć i wyeliminować zbli żające się awarie na podstawie ciągłych pomiarów i oceny danych z maszyny. Zwiększona powierzch nia sita w filtrze laserowym 406 pomaga zapewnić niższe ciśnienie i temperaturę przy tej samej prze pustowości.

„Pozwala to na zastosowanie jeszcze drobniejszych sit i jeszcze lepszych wyników – w zastoso waniach wymagających wysokiej jakości tworzyw sztucznych” – po wiedział Robert Obermayr, szef od działu Powerfil firmy Erema. Filtr laserowy LF 406 w wersji Qu

attro może filtrować do 9000 kg/h stopu. Klienci poszukujący szybko dostępnego systemu recyklingu –do prostych zastosowań – mogą skorzystać z Readymac – znorma lizowanego, prefabrykowanego rozwiązania recyklingowego pro dukowanego w oparciu o spraw dzoną technologię TVE firmy Erema. Na terenie zewnętrznym K2022 Erema, we współpracy ze swoimi partnerami, przeprowadzi pokazy recyklingu na żywo – gdzie przetwarzane będą różne stru mienie odpadów. Inne segmenty recyklingu Erema zaprezentuje na stoiskach firm Pure Loop i Plasmac. Tam również pojawi się szereg ma szyn.

Manfred Hackl, dyrektor gene ralny firmy Erema, powiedział: „Gospodarka cyrkularna stała się megatematem w branży tworzyw sztucznych – także w przypadku odpadów z tworzyw sztucznych –choć jeszcze kilka lat temu było to nie do pomyślenia. Nadal jest wie le do zrobienia, ale wszyscy gracze w łańcuchu wartości ciągną już te raz w tym samym kierunku”.

zwyczaj nie wymaga przenoszenia istniejącego wyposażenia.

Na wystawie znajdą się również modele SFneos 150 i SFXmagnus

90. Modele te również charakte ryzuje ciągłość, stałość ciśnienia procesu, ale brak płukania wstecz nego, dlatego systemy te są prze znaczone do zastosowań, które nie wymagają samooczyszczania. SFneos 150 oferuje aktywną po wierzchnię filtracji 450 centyme trów kwadratowych dla zastoso wań takich jak płyty spieniane lub PVC. SFXmagnus 90, o całkowicie zamkniętej konstrukcji, oferuje aktywną powierzchnię filtracji wy noszącą 350 centymetrów kwadra towych do zastosowań takich jak arkusze PET lub BOPP.

W czasie targów K 2022, firma iNOEX GmbH ogłosi nowy projekt korporacyjny, jak również odpo wiadające mu hasło „INSPIRE BEY OND MEASUREMENT”. Zmieniona tożsamość korporacyjna łączy tra dycję z międzynarodowymi aspira cjami i skupia się wyraźnie na no woczesnym, emocjonalnym języku przekazu wizualnego.

Firma Gneuss Filtration Technology zaprezentuje w Düsseldorfie kilka modeli swoich objętych patentami systemów filtracji rotacyjnej. Syste my filtracji ciągłej charakteryzują się dyskiem filtracyjnym, na któ rym wgłębienia sita są rozmiesz czone w układzie pierścieniowym. Sita mogą być wymieniane na tej części dysku filtracyjnego, która nie jest aktywna w kanale topnie nia, podczas gdy proces produkcyj ny przebiega bez żadnych przerw i zakłóceń.

Najbardziej zaawansowany model firmy Gneuss, RSFgenius, działa ze zintegrowanym systemem płuka nia wstecznego oferując w przy padku jakościowo wymagających aplikacji proces samooczyszczania. Sita mogą być automatycznie uży wane wielokrotnie do 400 razy. Dostępne są filtry o wielkości oka poniżej 10 mikronów/1200 mesh. Zaprezentowany zostanie model RSFgenius 250 o aktywnej po wierzchni sita 1350 cm2, o wydaj ności kilku tysięcy kilogramów na godzinę, w zależności od rodzaju polimeru i stopnia rozdrobnienia. Doposażenie w pełni automatycz nej linii RSFgenius do istniejącej li nii wytłaczania, czy to w przypadku aplikacji peletowania, wytłaczania arkuszy, włókien czy rur, pozwala na użycie bardziej zanieczyszczo nego (i często tańszego) materiału lub zastosowanie drobniejszych sit. Każda modernizacja jest do stosowana do potrzeb klienta i za

Od ponad 35. lat firma wykorzy stuje swoją siłę innowacji i knowhow do realizacji pomysłów na przyszłość. Wydajność, precyzja i chęć przekraczania granic spra wiają, że produkty i usługi są coraz lepsze. Jako dostawca zintegro wanych rozwiązań, iNOEX GmbH dostarcza inteligentne i innowa cyjne rozwiązania oraz usługi, które tworzą wartość dodaną dla klientów. Produkty odznaczają się wysoką jakością, niezawodnością i przyjaznością dla użytkownika. Premiera ta będzie powiązana z uruchomieniem przeprojektowa nej pod koniec sierpnia 2022 roku strony internetowej, jak również ze zmienioną koncepcją stoiska na targach K w Düsseldorfie. Na targach firma iNOEX zaprezen tuje swoje najnowsze osiągnięcia w dziedzinie precyzyjnej techniki pomiarowej i kontrolnej, a także premiery produktów w zakresie technologii radarowej. W hali 10, na stanowisku C46 prezentowa ne będą innowacyjne rozwiązania w zakresie wydajnych procesów wytłaczania – zarówno rur, węży, kabli, folii, jak i profili – a także eks cytujące nowości i wszechstronne możliwości zastosowania. Eksponat targowy, system pomia rowy z 8-radarowymi czujnikami grubości ścian do rejestracji róż nych struktur rury korugowanej. Można określić średnicę zewnętrz ną i wewnętrzną oraz grubość ścian. System jest dostępny dla du

64 tworzywa P3 22K2022



EREMA BATTENFELD-CINCINNATI

żych rozmiarów rur korugowanych o średnicach od 300 mm. Osiem czujników wokół rury ska nuje ją w sposób ciągły. Ponieważ rura korugowana ma różne struk tury, dlatego konieczne jest przy porządkowanie danych pomiaro wych do odpowiedniej pozycji na lub w rurze. Algorytmy WARP-CP robią to automatycznie i przygoto wują dane dla użytkownika w taki sposób, że otrzymuje on grafiki i odpowiednie dane pomiarowe dla każdej struktury.

Głównym punktem wystąpienia targowego firmy SIKORA na tar gach K 2022, w dniach od 19 do 26 października, jest światowa premiera dwóch nowych mode li urządzeń rodziny Centerwave 6000 do pomiaru rur za pomo cą technologii fal milimetrowych już na wczesnym etapie procesu wytłaczania. Nowością będzie również Purity Scanner Advanced wyposażony w trzy kamery optycz ne i jedną kamerę rentgenowską, co pozwala na wysoką wydajność inspekcji i sortowania granulatu tworzyw sztucznych.

Ponadto, zwiedzający będą zapra szani do testowania kontroli i ana lizy granulatu na żywo, na miejscu, za pomocą laboratoryjnego urzą dzenia testującego Purity Concept V. Ponieważ tworzenie oszczędno ści jest częścią oferty technologii firmy SIKORA, zwiedzający dowie dzą się, jak mogą zaoszczędzić materiał, obniżyć koszty i CO2 na swojej linii wytłaczania. Świato wą premierę na targach będzie miał nowy model Centerwave 6000/1200 do pomiarów wymia rowych rur o średnicy od 250 do 1200 mm.

SIKORA oferuje urządzenie Center wave 6000 do pomiaru w trybie online grubości ścianki, profilu wewnętrznego i średnicy, a także owalności na całym obwodzie rur z tworzyw sztucznych. Wraz ze światową premierą Centerwave 6000/1200 dostępny jest też nowy model, który obejmuje zakresy średnic od 250 do 1200 mm. Cen terwave 6000/1200 spełnia tym sa mym wymagania producentów rur o dużych średnicach.

„Nowy model może być łatwo zintegrowany z linią produkcyjną dzięki swojej smukłej konstrukcji i nadaje się szczególnie do linii wy tłaczania, w których produkowa ne są rury o średnicach do 1.000 i 1.200 mm” – mówi Christian Schalich, szef działu sprzedaży Hose & Tube. W linii produkcyjnej system umożliwia natychmiastowe centrowanie, płynną i niezawodną

kontrolę jakości oraz opcjonalne sterowanie automatyczne. Wszystkie modele serii urządzeń Centerwave 6000 charakteryzują się innowacyjną zasadą pomiaru opartą na technologii fal milime trowych. Obsługa jest intuicyjna po naciśnięciu jednego przycisku. „Po aktywacji operator natychmiast otrzymuje ciągłe i precyzyjne war tości pomiarowe – bez wstępnego ustawiania parametrów produktu, bez wpływu medium (wody) i bez kalibracji” – wyjaśnia Schalich. Aby to zapewnić, system pomiarowy automatycznie określa dokładny współczynnik załamania światła dla materiału w pozycji pomiaro wej.

„Opatentowany i tym samym uni kalny jest ciągły pomiar bardzo ważnej wartości charakterystycz nej ścianki rury: współczynnika załamania światła dla materiału. Z jego pomocą można precyzyjnie określić zarówno grubość ścianki, jak i średnicę zewnętrzną bez ko nieczności kalibrowania systemu pomiarowego” – mówi Schalich. Bezpośrednio za zbiornikiem próż niowym znajomość współczynnika załamania światła, oprócz pomia ru, pozwala już na dokładne prze widzenie wartości grubości ścianki i średnicy, jakich należy się spo dziewać po schłodzeniu na końcu linii wytłaczania. Ręczne wprowadzanie współczyn nika załamania przy zmianie wa runków produkcji nie jest dzięki tej procedurze w żadnym momen cie konieczne. „Centerwave 6000 przekonuje o swoich zaletach przede wszystkim ze względu na cechy, jakie technologia ta oferuje przetwórcom” – wyjaśnia Schalich. „Obsługa jednym przyciskiem” wy klucza błędy w obsłudze, szybko osiągane są wymiary docelowe, unika się braków przy rozruchu, zapewniona jest najwyższa jakość, a procesy są optymalnie kontrolo wane.

Kolejna światowa premiera to naj nowszy model rodziny Centerwave 6000/250 dla małych średnic pro duktów. Technologia fal milime trowych firmy SIKORA była wcze śniej znana z pomiarów większych

rur. Na targach K, SIKORA po raz pierwszy prezentuje Centerwave 6000/250, dla mniejszych średnic rur od 50 do 250 mm. Umożliwia on stuprocentowo pew ny pomiar grubości ścianki, a także wyznaczenie średnicy i owalno ści dla rur o grubości ścianki od 1,5 mm dzięki automatycznej re gulacji prędkości obrotowej. Jak wszystkie urządzenia Center wave, system wyposażony jest w transceiver, który w sposób cią gły obraca się o 360 stopni wokół produktu. W ten sposób Center wave 6000/250 automatycznie dostosowuje prędkość obrotową nadajnika do prędkości linii, za pewniając w ten sposób 100-pro centową, bezproblemową kontro lę jakości.

Działalność włoskiego producenta linii do wytłaczania rur firmy Tec nomatic charakteryzuje ostatnio nowy kurs. Do zespołu konstruk torów dołączyli nowi członkowie, którzy przygotowali odnowione produkty zgodne ze standardem Przemysłu 4.0. Dzięki wieloletniemu doświadcze niu w produkcji instalacji do pro dukcji rur z tworzyw sztucznych, Tecnomatic jest w stanie zaofero wać kompletne linie do wytłacza

nia rur o średnicy zewnętrznej do 3000 mm lub linie dostosowane do produkcji specjalnej. Inwestycje w badania i rozwój są stałym ele mentem działalności Tecnomatic. Pozwala to zmaksymalizować wy dajność maszyn i umożliwić więk szą produkcję przy zachowaniu wysokiej i stałej jakości. Ze swoją 45-letnią tradycją przemysłową firma może pochwalić się gronem klientów z ponad 100 krajów świa ta, a perspektywy na przyszłość na tym się nie kończą. Tecnomatic, który posiada dobrze zgrany ze spół sprzedaży, badań i rozwoju, serwisu i produkcji, ma wizję kon tynuacji ciężkiej pracy i pozostania wiarygodnym partnerem, rozwi jającym coraz śmielsze projekty. Mając to na uwadze i przygoto wując się do kolejnych międzyna

65tworzywa P3 22 K2022


TECNOMATICSIKORA

rodowych targów K 2022, firma Tecnomatic (stoisko D05, hala 16) opracowała kolejną całkowicie odnowioną wersję swoich wytła czarek Vega (L/D 37) i Zephyr (L/D 40). Modyfikacje dotyczą zespołu plastyfikacji.

Bardziej niż jakakolwiek inna część systemu wytłaczania, konstruk cja ślimaka wytłaczarki zawsze decydowała o wydajności i jako ści wytłaczanego produktu. Pro jektanci Tecnomatic nieustannie starają się o zwiększenie wydaj ności bez poświęcania jakości lub o poprawienie obu tych parame trów jednocześnie. Nowa wersja EVO będzie charakteryzować się całkowicie zmienioną geometrią ślimaka. Nowa wersja stanowi najsilniejszą ewolucję wytłacza rek Tecnomatic od kilku lat i ma na celu poprawę uplastycznienia, homogeniczności i parametrów zużycia energii, pozostawiając nie zmienioną wydajność, która jest na najwyższym poziomie, jaki może zaoferować obecnie rynek. Jedno cześnie pojawi się nowa odsłona systemu sterowania EPC I (Extru sion Process Control).

Paradygmat 4.0 wymaga prostych, skutecznych i zaawansowanych interfejsów, które pozwalają ope ratorowi zarządzać systemami produkcyjnymi składającymi się z wielu urządzeń, które są coraz bardziej połączone ze sobą i zin tegrowane. Nowy Multitouch Capacitive Panel PC Platform, ze zintegrowanym Web Serverem i łącznością 4.0, z certyfikatem UL zgodny z takimi wymaganiami bę dzie zaprezentowany na K 2022. Nowy 21,5-calowy wyświetlacz TFT LED, z szerokim kątem widze nia i systemem operacyjnym Linux połączonym z 64-bitowymi proce sorami RISC quad core – 1,6 GHz, gwarantuje wysoką wydajność zin tegrowanych bibliotek graficznych i pozwala na korzystanie z licznych wtyczek i widżetów, takich jak przeglądarki HTML, PDF i wideo, a także daje możliwość tworzenia i drukowania raportów. Opracowany w oparciu o specyficz ne potrzeby operatorów, pozwala na integrację i kontrolę wszystkich komponentów takich jak: dozow nik grawimetryczny, koekstrudery i korugatory, pompy zębate, zmie niacze sit, zbiorniki kalibracyjne, odbieraki i piły. Integracja i zarzą dzanie może odbywać się poprzez najbardziej popularne analogowe protokoły komunikacyjne lub bar dziej nowoczesne OPC-UA, zgod nie z Euromap 84.

Jasne kolory ekologicznych tworzyw

Zrównoważony rozwój jest na ustach wszystkich, więc i niemiecka firma Grafe (stoisko A63, hala 6 na targach K 2022) jest zaangażo wana w rozwój specyficznych masterbatchy dla odpowiedzialnych ekologicznie zastosowań.

„Już od jakiegoś czasu pracujemy nad barwieniem materiałów po chodzenia biologicznego i nadają cych się do domowego komposto wania”, relacjonuje Lars Schulze, szef działu rozwoju kolorów i nauk materiałowych. „Zdołaliśmy z po wodzeniem ulokować pierwsze projekty na rynku i skomercjali zować je, zdobywając bogate do świadczenie i wykonując wiele prac rozwojowych. Będziemy nadal for sować projekty o zrównoważonym charakterze”. Domowe produkty kompostowalne spełniają, według

firmy, najwyższe standardy ochrony środowiska. Na przykład firma Gra fe z powodzeniem zabarwiła kap sułki do parzenia kawy w ramach bardzo rozbudowanego projektu rozwojowego. „Biorąc pod uwagę ścisłe wytyczne, zgodnie z którymi masterbatche mogą zawierać tyl ko określone składniki, a pigmenty mogą być stosowane tylko w ogra niczonych stężeniach, jest to dość wymagające zadanie. Mimo to udało nam się przebarwić ciemny materiał bazowy”, wyjaśnia Schul ze. Ostatecznie z palety Modalen

firmy Grafe wykorzystano kolory: bordowy, jasnoszary, błękitny, nie bieskoszary, petrol brilliant, olive brilliant, fiolet brilliant oraz beżo wy i jagodowy. Certyfikacja weszła w życie 14 sierpnia 2020 roku. „Obecnie pracujemy nad projekta mi PHBV” – dodaje Schulze. Jest to kompostowalne w domu, nietok syczne, biokompatybilne tworzywo sztuczne, które jest wytwarzane naturalnie przez bakterie i stanowi dobrą alternatywę dla wielu nie biodegradowalnych, syntetycznych polimerów. „Poza trudnościami związanymi z obecnie oferowa nymi biopolimerami, w zakresie przetwarzania, nieodłącznego ko loru i odporności na temperaturę, innym poważnym wyzwaniem jest ich zabarwienie. Zarówno tworzy wo bazowe, jak i dodatki powinny mieć jak najmniejszy wpływ na śro dowisko i być biodegradowalne, aby osiągnąć cele certyfikacyjne” – wyjaśnia ekspert.

Specjaliści z firmy Grafe kierują się w tym celu normą EN 13432, która poważnie ogranicza dobór i dozo wanie pigmentów. „Dlatego bar dzo jaskrawe kolory są aktualnym wyzwaniem dla naszego zespołu rozwojowego. Ale chcemy także je rozwiązać już niebawem” – zapo wiada szef działu rozwoju kolorów i nauk o materiałach i wymienia liczne zastosowania, takie jak ar tykuły jednorazowe i opakowania produktów codziennego użytku. „Czekamy na nowe zgłoszenia pro jektów, aby nadal przyczyniać się do tego, by na niebieskiej planecie było więcej zieleni” – podsumowu je Lars Schulze.

66 tworzywa P3 22K2022
t
ARC

Od pomysłu do rzeczywistości

Rosti Poland jest jednym z oddziałów istniejącej od 1944 roku Grupy Rosti, specjalizującej się w świadczeniu usług produkcyj nych związanych z przetwórstwem tworzyw sztucznych metodą wtrysku, lakierowania i dekoracji oraz montażu wyrobów goto wych i modułów. Produkty są stosowane w branży energetycznej, elektrotechnicznej, medycznej, opakowań, AGD, sektorze urzą dzeń konsumenckich oraz sektorze profesjonalnych urządzeń biz nesowych.

Celem Rosti jest dostarczanie naj nowocześniejszych rozwiązań „od pomysłu do rzeczywistości”, aby pomóc klientom w tworzeniu lep szych komponentów, produktów i rozwiązań technicznych.

Odkryj więcej możliwości produkcji kontraktowej Zlokalizowany w Białymstoku no woczesny zakład o powierzchni 31 000 m², obsługiwany jest przez zespół liczący ponad 1000 pra cowników. Jako niezawodny part ner w zakresie innowacji, stosuje najnowocześniejszą technologię w zakresie formowania wtrysko wego i formowania z rozdmuchem a także oferuje pełną gamę dodat kowych usług:

• Wsparcie w projektowaniu pro duktu

• Prototypowanie

• Zarządzanie projektami

• Zarządzanie formami wtrysko wymi

• Zarządzanie łańcuchem dostaw

• Montaż manualny i zautomaty zowany

• Produkcja kontraktowa

• Transfer produkcji Firma posiada ponad 130 wtryska rek o zakresie siły zwarcia od 25 do 2000 ton oraz zaawansowane linie montażowe zlokalizowane na powierzchni ponad 2500mkw. W centrum logistycznym znajdu ją się magazyny na ponad 18 000 miejsc paletowych zapewniając globalną dystrybucję w celu uzy skania szczuplejszego łańcucha dostaw i krótszych czasów wpro wadzania na rynek.

Od pomysłu do rzeczywistości w 72 godziny

Rosti jest jedną z niewielu firm, które są w stanie wykorzystać naj

nowsze osiągnięcia w druku 3D, aby zyskać przewagę nad tradycyj nym wykonywaniem części proto typowych. Ma to na celu pomoc klientom w zaoszczędzeniu czasu podczas projektowania wyrobu poprzez fizyczne testowanie kom ponentów wytworzonych przy użyciu drukowanych form wtry skowych. Nowoczesne Laborato rium Innowacji Cyfrowych oferuje taki właśnie sposób prototypowa nia, który radykalnie skraca czas otrzymania detalu – już po 72 go dzinach od otrzymania rysunku można uzyskać wtryśnięty detal. Korzystanie z usług Laboratorium daje projektantom większą swo bodę i umożliwia szybkie iteracje projektowe, pozwalając uzyskać lepszy i tańszy produkt.

Zrównoważony rozwój i ekologia podstawą działania Postęp technologiczny i globalna świadomość w odniesieniu do śro dowiska naturalnego prowadzą branżę przetwórstwa tworzyw sztucznych do znaczącego procesu transformacji. Zmniejszenie emisji CO2, rozwój odnawialnych źródeł energii, efektywność energetyczna, oraz cyfryzacja to główne trendy,

przed którymi obecnie stoimy. Obli czenie śladu węglowego jest pierw szym krokiem w kierunku jego zmniejszenia, dlatego Rosti Poland jako przedsiębiorstwo działające globalnie, aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz ochrony kli matu analizując swój ślad węglowy jako wymierny wskaźnik pokazują cy postęp redukcji tych emisji. Zrównoważenie projektowania i optymalizacji procesów mają klu czowe znaczenie dla zmniejszenia śladu węglowego oraz są podstawą tworzenia stabilnego i przyjaznego środowisku biznesu. Rosti pomaga swoim klientom poprzez:

• wykonanie szczegółowych ana liz nowych produktów na etapie projektowania koncepcyjnego, aby jak najlepiej pasowały do modelu gospodarki o obiegu za mkniętym.

• dobór optymalnego materiału,

• propozycję najlepszego rozwią zania technologii produkcji,

• analizę czasu życia produktu i zidentyfikowanie potencjału produktów do naprawy lub re cyklingu tych wycofanych z eks ploatacji.

„W Rosti głęboko wierzymy w po trzebę wspierania naszej spo łeczności i planety dlatego podej mujemy wszelkie działania aby umożliwić zrównoważony rozwój nawet w naszej branży.” – podkre śla Michał Lubik, Dyrektor Zarzą dzający Rosti Poland – „Wysiłki te są zakorzenione w naszych war tościach partnerstwa i uczciwości i opierają się na filozofii 6R: Redu ce and Reuse, Recycle and Recover, Replace and Respect”.

68 tworzywa P3 22reklama
Oferta współpracy
ROSTI Rosti Poland Sp. z o.o. Myśliwska 18 15-569 Białystok www.rosti.com tel.+48 85 678 35 00 sales@rosti.com
MICHAŁ
LUBIK – Dyrektor Zarządzający
ROSTI

Bezpieczne ładowanie akumulatorów w domu

Oprócz zastosowania w akumulatorach i elektrycznych układach na pędowych, techniczne tworzywa sztuczne mają również duży poten cjał zastosowania w infrastrukturze ładowania pojazdów elektrycz nych. Dotyczy to w szczególności naściennych stacji ładowania. Te wallboxy muszą być bardzo bezpieczne, ponieważ są stosowane we wnątrz budynków, takich jak hale garażowe czy prywatne garaże.

Materiałom, z których są wykony wane stacje ładowanie stawiane są wysokie wymagania. Jednym z tworzyw, które spełnia wysokie wymagania jest bezhalogenowy, trudnopalny Durethan BKV20FN01 firmy LANXESS.

Mieszanka poliamidu 6 jest sto sowana do produkcji złączy kabli ładujących produkowanych przez firmę Leopold Kostal GmbH & Co. KG, globalnego dostawcę syste mów elektryki samochodowej, przemysłowej i solarnej, a także elektrycznych systemów kontak towych.

Złącza kabli do ładowania są sto sowane we własnych wallboxach Enector firmy Kostal, które są dystrybuowane przez Kostal Solar Electric, jak również w wallboxach wiodącego niemieckiego produ centa przemysłowych systemów złączy i rozwiązań ładowania dla elektromobilności.

Wysoka odporność na działanie drutu żarowego „Kluczowymi argumentami za użyciem naszego materiału w tej aplikacji była wysoka odporność na zapalenie w oparciu o bezhaloge nowy pakiet ogniotrwały oraz wy soka rezystancja śledzenia. Jest on również łatwy w obróbce i pozwala uzyskać elementy o wysokiej jakości powierzchni” – wyjaśnia dr Bern hard Helbich, Technical Marketing Manager Key Accounts w firmie LANXESS. Poziom trudnopalności związku został wykazany w teście palności UL 94 amerykańskiej orga nizacji badawczej Underwriters La boratories Inc. Poliamid przeszedł test z najwyższą klasyfikacją V-0 przy grubości próbki 0,75 milime tra. Ponieważ wallboxy należą do kategorii „urządzeń gospodarstwa domowego bez nadzoru”, zasto sowane tworzywa sztuczne muszą spełniać wymogi międzynarodowej

normy IEC/EN 60335-1. W szcze gólności muszą one udowodnić, że są odporne na działanie ognia w testach z użyciem drutu żaro wego. Durethan BKV20FN01 prze chodzi test GWIT (Glow Wire Igni tion Temperature, IEC 60695-2-13) w temperaturze 775°C przy grubo ści próbki 0,75 milimetra i więk szej. W teście GWFI (Glow Wire Flammability Index, IEC 60695-212) materiał termoplastyczny osią ga najwyższą wartość dla tworzyw sztucznych 960°C (grubość próbki 0,75 milimetra).

Zmniejszone ryzyko zwarć i uszkodzeń sprzętu Kolejną mocną stroną materiału jest jego wysoka rezystancja śledzenia. Na przykład, osiąga najwyższą oce nę 600 w teście CTI A (Comparative Tracking Index, IEC 60112) i naj wyższą wartość PLC 0 (Performance Level Category) w podobnie zapro jektowanym teście UL 746. „Dzięki temu zmniejsza się ryzyko zwarć i usterek spowodowanych przez prądy pełzające w skrzynce ścien nej. Ponadto zespoły elektryczne i elektroniczne mogą być zaprojek towane bardziej kompaktowo, co

skutkuje mniejszym urządzeniem w sumie o większej gęstości mocy” – wyjaśnia Helbich. Mieszanka, która jest wzmocniona 18% wagowo krótkimi włókna mi szklanymi, charakteryzuje się również dobrą wytrzymałością, sztywnością i odpornością. Syste my złączy kabli do ładowania są zatem niepodatne na obciążenia mechaniczne, zwłaszcza podczas montażu. Poliamid może być rów nież ekonomicznie przetwarzany w stabilnym procesie formowania wtryskowego.

70 tworzywa P3 22K2022
Elektromobilność
LANXESS
LANXESS LANXESS

Polietylen do produkcji rur

Basell Orlen Polyolefins Sprzedaż Sp. z o.o. (BOPS) oferuje szeroką

gamę poliolefin takich jak: PE, PP i PB-1, które wykorzystuje się do produkcji systemów rurowych. Tworzywa te powstają w wytwórniach LyondellBasell (LYB) w Europie Zachodniej w oparciu o innowacyjne technologie.

Mogą być one także stosowane m.in. do wytwarzania rur ciśnienio wych o wymagających parametrach dla segmentu ciepłowniczego, ga zowego, wodno-kanalizacyjnego, budowlanego, telekomunikacyjne go, a także do wielu innych zasto sowań.

Szeroka gama zastosowań i właściwości Od czasu wyprodukowania pierw szych gatunków HDPE Hostalen do produkcji rur już w 1955 r., gama produktów została znacznie posze rzona i mocno zmodernizowana. Średniociśnieniowe rury HDPE pro dukowane przy użyciu gatunków Hostalen CRP 100 spełniają wyma gania wydłużonej żywotności w wa runkach eksploatacji, co najmniej 50 lat. W badaniach potwierdzono, że rury PE mają rzeczywistą oczekiwa ną trwałość eksploatacyjną przekra czającą 100 lat! Te w pełni zgrze walne, ściśle dopasowane systemy rurowe są zaprojektowane tak, aby utrzymać odpowiednio wysoką szczelność i zapobiegać ich przecie kaniu. Wskaźniki nieszczelności dla systemów rurowych z poliolefin są znacznie niższe w porównaniu do rur wykonanych z tradycyjnych ma teriałów, takich jak stal lub żeliwo sferoidalne. Gatunki HDPE Hostalen są szeroko stosowane w rurach ci śnieniowych do wody pitnej, gazu, ścieków i w zastosowaniach prze mysłowych. Są one stosowane przez odbiorców w systemach rurowych. Łączą wysoką udarność ze sztywno ścią w temperaturze otoczenia oraz w niskich temperaturach. Tworzywa Hostalen CRP 100 Black, Hostalen CRP 100 Blue oraz Hostalen CRP 100 Orange są dobrze znane na polskim rynku jako czołowe materiały w kla sie PE 100. Natomiast Hostalen CRP 100 Resist CR Black, w porównaniu ze standardowymi gatunkami, wy kazuje wyższą odporność na propa gację pęknięć w wymagających wa runkach pracy instalacji rurowych.

Z kolei HostalenRCP 100 XL Black jest wybierany przez klientów do produkcji rur o dużych średnicach i grubych ściankach. Gatunki Hosta len HDPE są produkowane w proce sie polimeryzacji niskociśnieniowej metodą w zawiesinie, w oparciu o najnowszą technologię kaskado wą HostalenACP koncernu LYB.

Dlaczego warto postawić na gatunki HDPE z oferty BOPS Rury wykonane z HDPE pomagają transportować wodę do gospo darstw domowych znacznie wydaj niej niż te wyprodukowane z mate riałów tradycyjnych. Rury sanitarne wykonane z gatunków typu PE-X, PE-RT, PP-R i PB-1 zapewniają bez pieczną dystrybucję ciepłej i zimnej wody w domach i wewnątrz budyn ków komunalnych. Obecnie, BOPS oferuje szeroką gamę produktów PE-X (do sieciowania), PE-RT (o podwyższonej odporności termicznej), PP-R (kopolimery ran domiczne PP) i PB-1 (polibuten-1) stosowanych w zastosowaniach grzewczych i hydraulicznych. Sie ciowanie odbywa się w trakcie lub po produkcji rur, co prowadzi do niezwykle wysokiej odporności na pękanie i wzrostu temperatury ro boczej nawet do 95°C.

Rury usieciowane są zwykle używa ne w domowych instalacjach wod no-kanalizacyjnych, zwłaszcza do ogrzewania i chłodzenia powierzch ni przemysłowych oraz na przyłącza grzejników, nawet w systemach od pornych na zamrażanie. Tworzywa PE-RT są stosowane w rurach do ogrzewania podłogowego i w ru rach kompozytowych z warstwą aluminium i metalu. Rury z polio lefin, zwłaszcza z PB-1 zapewniają również lepszą wydajność tłumienia dźwięku niż te wykonane z miedzi, oferując większy komfort w warun kach ich eksploatacji.

Gatunki PP pod handlową nazwą

Hostalen PP są materiałami wybie ranymi w nowoczesnych systemach

sanitarnych. Systemy połączeń na wcisk z PP umożliwiają szybki i eko nomiczny montaż.

Rury wykonane z materiałów PP są lekkie i można nimi bezpiecznie i łatwo operować podczas układa nia w wykopie. Rury na bazie PP transportują wodę z powrotem do oczyszczalni ścieków, zapobiegając stratom w wyniku infiltracji i eksfil tracji systemów rurowych. Wszyst kie te rozwiązania poliolefinowe charakteryzują się dużą trwałością, niezawodnością oraz oczekiwaną żywotnością co najmniej 50. lat. Przetwórcy w Polsce, produkujący systemy rur kanalizacyjnych, dzięki BOPS mają do dyspozycji gatunki kopolimeru udarowego z LYB – Ho stalen PP H2464 (typ PP-B), Hostalen PP H2483 oraz Hostalen PP H2493 (typ PP-HM), które charakteryzują się odpowiednią sztywnością w po równaniu z gatunkami tradycyjnymi PP. W ostatnim czasie Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. (BOP) urucho mił w Płocku produkcję kopolimeru blokowego PP-B pod nazwą Ho stalen PP H2464. Gatunek ten jest przeznaczony do wytwarzania rur kanalizacyjnych i drenarskich do od prowadzania ścieków i deszczówki i wytwarzany w technologii Spheri pol przy użyciu bezftalanowego ka talizatora Zieglera-Natty najnowszej generacji.

Zalety i korzyści jakie daje Hostalen PP H2464 Hostalen PP H2464 charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechanicz ną, połączoną z wysoką odpornością na zarysowanie. Dzięki temu, ryzyko uszkodzenia rury podczas układania jest zminimalizowane. Gatunek ten zaleca się do produkcji rur gładkich lub rur strukturalnych w systemach drenarskich i używany jest wówczas w warstwie wewnętrznej. Gatunek Hostalen PP H2464 może wykazywać aż o 35% lepszą od porność na pełzanie w szerokim zakresie temperatur w porównaniu do standardowego HDPE. Dzięki temu, w warunkach użytkowania następuje mniejsze ugięcie rury, zwłaszcza w podwyższonych tem peraturach, w porównaniu do rury falistej z HDPE.

Hostalen PP H2464 może być też stosowany w rurach tzw. „typ 3” jako warstwa zewnętrzna z we wnętrzną warstwą HDPE na bazie gatunku Hostalen CRP 100 Black. Gatunek Hostalen PP H2464 charak teryzuje się też dobrą odpornością na korozję naprężeniową wywoły waną przez surfaktanty i środki po wierzchniowo-czynne, pochodzące np. z mydła domowego – odpor ność ta jest nawet 50-krotnie lep sza w porównaniu do odporności niektórych standardowych HDPE. Dzięki temu Hostalen PP H2464 jest idealnym wyborem na systemy rur kanalizacyjnych.

Inne zalety stosowania gatunku Ho stalen PP H2464 w systemach ruro wych:

• Wysoka sztywność obwodowa i duża udarność w niskich tempe raturach.

• Długa żywotność oraz spełnienie wysokich standardów bezpie czeństwa.

• Zgodność ze standardami: EN 1852 dla pełnych systemów ru rowych i EN 13476 dla systemów rur strukturalnych.

• Szybki i łatwy montaż (łączenie na wcisk).

• Szeroki zakres średnic rur.

• Jakość potwierdzona niezależny mi testami.

Rury wyprodukowane z materiału Hostalen PP H2464 w Płocku z po wodzeniem spełniły warunki testu ciśnieniowego 1000 godz., który został zrealizowany w niezależnym laboratorium Element MT, mają cym akredytację SWEDAC (Swe dish Board for Accreditation and Conformity Assessment – jednostki akredytującej, która ocenia kom petencje laboratoriów, jednostek certyfikujących i kontrolujących w Szwecji). Badania hydrostatyczne w teście ciśnieniowym potwierdziły, że testowany materiał Hostalen PP H2464 z wytwórni BOP w Płocku spełnia wymagania standardu EN 1852-1:2009 i EN 13476-3:2007.

71tworzywa P3 22 surowce
Rodzima oferta
BOPS

Spis reklamodawców

Reklama Strona Strona www

AMPACET

www.ampacet.com

ANWIL 5 www.anwil.pl

ARBURG 13 www.arburg.pl

BAGSIK 25 www.bagsik.net

BIO-FED 55 www.bio-fed.com

BOLE 17 www.bole-europe.com

ELBI 14-15 www.elbi.com.pl

GAMMA MECCANICA 61 www.gamma-meccanica.it

GIMATIC 31 www.gimaticpolska.pl

GRAFE 67 www.grafe.pl

HERRMANN 49 www.herrmannultradzwieki.com

HS-UMFORMTECHNIK 65 www.hs-umformtechnik.de

HUZAP 59 www.huzap.pl

LANXESS 2 www.lanxess.com

LUDATEC 43 www.ludatec.pl

LUDATEC, LS MTRON 73 www.ludatec.pl

LUDATEC, YUDO 9 www.ludatec.pl

MAPRO 74 www.mapro.pl

MASTER COLORS 23 www.mastercolors.com.pl MEUSBURGER 37 www.meusburger.com

ML POLYOLEFINS 39 www.mlpolyolefins.pl

MYCEPPI 10 www.myceppi.com

PLAST 2023 8 www.plastonline.org

PLASTLINE 21 www.plastline.com.pl PLASTOPLAN 45 www.plastoplan.pl

PLASTPOL 6 www.plastpol.com

REIFENHAUSER 53 www.reifenhauser.com

ROSTI 68-69 www.rosti.com

SABIC 51 www.sabic.com

STARLINGER, VISCOTEC 19 www.viscotec.at

SUMITOMO-SHI-DEMAG 27 www.sumitomo-shi-demag.eu

TOMIR 57 www.tomir.com.pl

TOP TECHNIK 63 www.toptechnik.pl

TWORZYWA.PL 4 www.tworzywa.pl

WARTACZ 33 www.wartacz.com.pl

WITTMANN 35 www.wittmann-group.pl

YANN BANG 41 www.yanbang.com

YUDO 29 www.yudo.com

Reklamy na terenie Polski (i krajów innych niż wymienione poniżej) przyjmuje wyłącznie redakcja • tel. +48 504 278 832

Na terenie:

Niemiec, Austrii i Szwajcarii – Lerner Media Consulting GmbH • tel. +49 6226 971515 Włoch, Hiszpanii i Portugalii – Mediapoint srl.

Roberto Gallino – roberto.gallino@mediapointsrl.it, +39 10 5704948 Azji – Ringier Trade Media Ltd. (Hong Kong, Tajwan)

Jess Huang – cheasenhuang@ringier.com.hk • tel. +886-4-23297318

Nasza oferta dostępna jest w Internecie: www.kwartalnik.tworzywa.pl

3

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.