Gazeta Plastpol 2021

WYDAWCA: TARGI KIELCE S.A., ul. Zakładowa 1, 25-672 Kielce

WYDANIE PLASTPOL 2021 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

WSPÓLNY PROJEKT:

PROGRAM TARGÓW XXV Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych PLASTPOL 2021 Wtorek – 21 września 2021 r.

10.00–17.00 – ekspozycja otwarta dla publiczności 10.30–11.30 – Branża tworzyw sztucznych w pandemii.

– konferencja prasowa Fundacji PlasticsEurope Polska

(Pawilon E sala konferencyjna E3) 12.00–15.30 – konferencja – Zamykamy OBIEGI SUROWCÓW

– tworzywa sztuczne. Innowacje – organizator Klaster

Gospodarki Odpadowej i Recyklingu (Pawilon E, sala konferencyjna E3).

13.15–14.15 – Kontrola jakości tworzyw i inżynieria materiałowa

z wykorzystaniem analiz – organizator firma

HAAS Sp.z o.o. z Poznania (Pawilon E, sala konferencyjna E1) 14.30–15.30 – warsztaty: „Transformacja i korzyści wdrażania

GOZ w Polsce” – Instytut Gospodarki Surowcami

Mineralnymi i Energia PAN, „Rozwój innowacyjności

– tworzenie partnerstw projektowych – organizator

Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu (Pawilon E , sala E1) 20.00 – gala PLATINUM PLAST – wręczenie medali

i wyróżnień Targów Kielce

wręczenie certyfikatów Klastra Gospodarki

Odpadowej i Recyklingu za ekoprodukty (Hotel Binkowski.)

Środa – 22 września 2021 r.

10.00–17.00 – ekspozycja otwarta dla publiczności.

10.00– 3.00 – Kontrola i utrzymanie wydajności układów

chłodzenia maszyn i form wtryskowych

– organizator FADO Sp. z o.o„z Bydgoszczy

(Pawilon E , sala E1) 11.00–16.00 – otwarte Seminarium Techniczne

PLASTECH – INFO 2021 (Pawilon E, sala konferencyjna E3) 13.15–14.15 – Kontrola jakości tworzyw i inżynieria materiałowa

z wykorzystaniem analiz – organizator firma

HAAS Sp.z o.o. z Poznania

(Pawilon E, sala konferencyjna E1) Czwartek – 23 wrzesnia 2021 r.

10.00–16.00 – ekspozycja otwarta dla publiczności.

LISTA WYSTAWCÓW – HALA E ADLER AGROPART AKPOL ADAM KUŚ ALKAZ. ANWIL AURORA KUNSTSTOFFE AURUM CHEMICALS AVICON AZURR-TECHNOLOGY BIOPOLIMER.PL BOSKY.PL BUSCH POLSKA CLARITER POLAND CRODA POLAND DOTECO DUPONT MULTIBASE EKOGRANULAT/RUTALIA MASTERBATCHES & ADDITIVES ELEKTRORECYKLING EMS-CHEMIE ENTEX RUST & MITSCHKE EURO-BOX EXTRUDEX KUNSTSTOFFMASCHINEN FB BALZANELLI FILTEC FORPLAS PLASTIK GA.VO. MECCANICA GAMART GEKOPLAST GG PLAST TECHNOLOGY GŁÓWNY URZĄD MIAR GRANULAT-CHMIELARZ GRUPA AZOTY GRUPA AZOTY POLYOLEFINS GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE KĘDZIERZYN ICHEMAD - PROFARB IKA INNOVATIVE KUNSTSTOFFAUFBEREITUNG INCOE INTERNATIONAL EUROPE, ZWEIGNIEDERLASSUNG DER INCOE INTERNATIONAL, INC. INVESTMENTS MARCEL NOWOSIELSKI KARL FINKE & CO.KG KLASTER GOSPODARKI ODPADOWEJ I RECYKLINGU KNARR VERTRIEBS KOLTEX KOMPOL KONGSKILDE INDUSTRIES KONICA MINOLTA SENSING EUROPE ODDZIAŁ W POLSCE KRAIBURG TPE KUATRO PLASTIK MAKINA KUNG HSING PLASTIC MACHINERY KWARTALNIK TWORZYWA

BARASSO (VA) RADOMYŚL WIELKI TRZYDNIK DUŻY OLSZTYN WŁOCŁAWEK

KATOWICE WARSZAWA DOLNI BECVA ZGIERZ KIELCE KRUSZYN WARSZAWA KRAKÓW SAN MARTINO SPINO

WARSZAWA NOWY TOMYŚL

BOCHUM ŚWIEBODZIN MUEHLACKER MILANO BADIA POLESINE KOCAELİ LARCIANO (PT) JASŁO KRUPSKI MŁYN ŚRODA WIELKOPOLSKA WARSZAWA CZĘSTOCHOWA TARNÓW

KĘDZIERZYN KOŹLE GLIWICE

WŁOCHY POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA NIEMCY POLSKA POLSKA CZECHY POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA WŁOCHY

POLSKA POLSKA

NIEMCY POLSKA NIEMCY WŁOCHY WŁOCHY TURCJA WŁOCHY POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA NIEMCY

E-70 E-38 E-52 E-74 E-56 E-1 E-44 E-46 E-14 E-99 E-51 E-23 E-107, E-108 E-36 E-53 E-19 E-34 E-107, E-108 E-19 E-33 E-83 E-93 E-93 E-6 E-76 E-53 E-81 E-79 E-57 E-88 E-69 E-41 E-41 E-41 E-26 E-66

RÖDERMARK LUBLIN WUPPERTAL KIELCE HELMBRECHTS KOLBUSZOWA GRODZISK MAZOWIECKI KUTNO WROCŁAW WALDKRAIBURG

NIEMCY POLSKA NIEMCY POLSKA NIEMCY POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA NIEMCY TURCJA TAJWAN POLSKA

E-45 E-98 E-21 E-107, E-108 E-61 E-100 E-107, E-108 E-31 E-5 E-97 E-27 E-53 E-15

L. LUNARDON OLEGGIO LG CHEM

M.A.S. STARACHOWICE MAJUMI CHEMICALS RADOM MAMATA MACHINERY GUJARAT MAS AUSTRIA / MIXACO PUCKING MASMAK ŻARNÓW MEYER EUROPE KOSICE ML GRONOWO GÓRNE MM MAGAZYN PRZEMYSŁOWY/ RAVEN MEDIA

MOL HUNGARIAN OIL AND GAS COMPANY BUDAPEST MOL PETROCHEMICALS LTD.

NGPLAST PIEKARY ŚLĄSKIE NICRO-PLAST BYDGOSZCZ NOVAMONT NOVARA OERLIKON HRSFLOW SAN POLO DI PIAVE (TV) OLMAS CARATE BRIANZA MB PEARL TECHNOLOGIES SAVANNAH PIPE SOLUTIONS TORUŃ PLASTECH.PL/ PLAST ECHO/ PLASTECH

PLASTICS REVIEW/CHEMICAL REVIEW/ WYDAWNICTWO BUSINESS IMAGE PLASTIME MAGAZINE/ K & K

POLIMARKY RZESZÓW POLIMER PROJEKT POZNAŃ POLINAR PLASTIK MAKINE ISTANBUL POLIPAK ŚRODA WIELKOPOLSKA PREMA POLSKA TYCHY PRODEKOLOGIA FIRMA NAUKOWO-PRODUKCYJNA RIVNE PRO-PLAST KUNSTSTOFF WEITERSTADT PROPLASTICA BYTÓW PROTECHNIKA ŁUKÓW

RATAJ POLSKA KLUCZBORK REKO MYSZKÓW REPLAS RECYKLING PLASTICS ZARZECZE RESINEX POLAND WARSZAWA ROLL-O-MATIC VISSENBJERG SENOPLAST POLSKA WARSZAWA SLOVNAFT

SONICTECH ULTRASONICS. KIEŁPIN STARLINGER & CO VIENNA STAUBLI ŁÓDŹ SMARDZEW T&F PLAST TRADE TORUŃ TARO PLAST

TELKO-POLAND WARSZAWA UNIPETROL LITWINOV ÜSTÜN İŞ MAKINA ISTANBUL WEST-CHEMIE GREIFENSTEIN-BALSTEIN WTH WALTER THIEME HANDEL STADE YIZUMI GERMANY ALSDORF

WŁOCHY E-93

E-19 POLSKA E-22, ZM-1 POLSKA E-66 INDIE E-53 AUSTRIA E-32 POLSKA E-107, E-108 SŁOWACJA E-94 POLSKA E-28 POLSKA E-75 WĘGRY E-1 WĘGRY E-1 POLSKA E-4 POLSKA E-107, E-108 WŁOCHY E-105 WŁOCHY E-95 WŁOCHY E-93 USA E-53 POLSKA E-93 POLSKA E-50

POLSKA E-62 POLSKA E-71 POLSKA E-96 POLSKA E-77 TURCJA E-27 POLSKA E-107, E-108 POLSKA E-53 UKRAINA E-12 NIEMCY E-78 POLSKA E-68 POLSKA E-107, E-108 POLSKA E-63 POLSKA E-101 POLSKA E-86 POLSKA E-54 DANIA E-53 POLSKA E-8 SŁOWACJA E-1 POLSKA E-9 AUSTRIA E-85 POLSKA E-3 POLSKA E-105, C-28

E-19 POLSKA E-19 CZECHY E-56 TURCJA E-25 NIEMCY E-65 NIEMCY E-59 NIEMCY E-43

POLIMARKY ul. Bieszczadzka 10 a, 35-082 Rzeszów tel.:17 85 05 200 e-mail: polimarky@polimarky.pl STOISKO E96

POLIMARKY to polskie, rodzinne przedsiębiorstwo działające na rynku od ponad 37 lat oferujące szeroką gamę modyfikowanych tworzyw sztucznych przeznaczonych do wytłaczania i formowania wtryskowego stosowanych w przemyśle kablowym, E&E, budowlanym, samochodowym, AGD. Dzięki posiadanemu długoletniemu doświadczeniu w modyfikowaniu tworzyw termoplastycznych. Polimarky jest również producentem systemów instalacyjnych służących do budowy wewnętrznych instalacji wodociągowych, grzewczych wysokotemperaturowych oraz ogrzewania płaszczyznowego w budynkach jedno i wielorodzinnych, czy też obiektach przemysłowych.

GRUPA AZOTY ul. Kwiatkowskiego 8, 33-101 Tarnów tel.: 14 637 37 37 e-mail: kontakt@grupaazoty.com STOISKO 41

Segment Biznesowy Tworzyw jest drugim co do ważności obszarem działalności GRUPY AZOTY. Poliamid 6 oferowany pod nazwami handlowymi Alphalon i Tarnamid produkowany jest zarówno w formie naturalnej jak i modyfikowanej, a jego wysoka jakość oraz setki opracowanych odmian to efekt wykorzystania własnego zaplecza R&D jak i współpracy z wiodącymi polskimi instytucjami badawczymi. W ofercie Segmentu Biznesowego Tworzyw znajdują się również inne tworzywa modyfikowane oparte m.in. na poliamidzie 6.6 (Tarnamid® A), polipropylenie (Tarnoprop), czy PBT (Tarnodur).

KONICA MINOLTA SENSING EUROPE ul. Skarbowców 23a, 53-025 Wrocław tel.: 71 734 52 11 e-mail: info.poland@seu.konicaminolta.eu STOISKO E05

Japonska firma KONICA MINOLTA Sensing Europe B.V. jest czołowym dostawcą rozwiązań do pomiaru koloru, które są niezbędnymi składnikami systemów kontroli i monitorowania jakości w wielu branżach produkcyjnych, takich jak tworzywa sztuczne, motoryzacja, opakowania, materiały budowlane, substancje chemiczne, środki farmaceutyczne, itp. Oferujemy wiele modeli laboratoryjnych i przenośnych spektrofotometrów wraz z oprogramowaniem do kontroli jakości i recepturowania barwy rozmaitych produktów, komory świetlne do wizualnego porównywania barw oraz przenośne mierniki połysku powierzchni.

POLIMER PROJEKT ul. Obrońców Tobruku 21, 61-695 Poznań tel.: 609 613 009 tel.: 696 124 499 e-mail: biuro@polimerprojekt.pl STOISKO E77

Spółka POLIMER PROJEKT jest ogólnopolskim dystrybutorem granulatów polimerów technicznych należących do grup materiałowych takich jak: ABS, PA, PC, POM, SAN, PMMA, PS, PP oraz TPE. Oferowane przez nas materiały mają zastosowanie w takich branżach jak: elektroinstalacyjna, budowlana, meblarska, motoryzacyjna, a także służą do produkcji małego i dużego AGD, zabawek i wielu innych wyrobów. Gwarantujemy profesjonalną obsługę sprzedażową oraz doradztwo techniczne przy wdrażaniu materiałów do produkcji na najwyższym poziomie.

ANWIL Toruńska 222, 87-805 Włocławek tel.: 54 236 30 91 e-mail: anwil@anwil.pl STOISKO E56

ANWIL jest jedynym producentem suspensyjnego polichlorku winylu w Polsce i ważnym graczem na europejskim rynku nawozów azotowych.

W ofercie spółki znajdują się: suspensyjny polichlorek winylu (Polanvil S), tworzywa sztuczne na bazie PCW – granulaty miękkie i twarde, płyty lite (ANWIDUR) i spienione (ANWIPOR), suche mieszanki, a także chemikalia bazowe i ług sodowy. Bogate portfolio wysokiej jakości produktów sprawia, że włocławska spółka z Grupy ORLEN eksportuje je do blisko 30 krajów na całym świecie. Dążąc do doskonałości operacyjnej, spółka w swoich działaniach kieruje się społeczną odpowiedzialnością biznesu, nie zapominając o środowisku naturalnym.

STÄUBLI ŁÓDŹ Electrical Connectors General Industries ul. Okólna 80/82 Łagiewniki Nowe 95-002 Smardzew tel.: 42 6368504 e-mail: staubli.pl@staubli.com STOISKO E03

Jako jeden z wiodących producentów systemów szybkozłączy na świecie, STÄUBLI oferuje systemy połączeń dla wszystkich typów cieczy, gazów i połączeń elektrycznych. Jesteśmy dostawcą rozwiązań standardowych, jak i specjalnie opracowanych na potrzeby danej aplikacji.

W ofercie posiadamy: złącza do termoregulacji form wtryskowych, złącza do hydrauliki siłowej, szybkozłącza i linie sprężonego powietrza, przemysłowe złącza elektryczne, systemy mocowania form wtryskowych, systemy wspomagające transport i obsługę form wtryskowych, systemy zmieniarek narzędzi dla robotów przemysłowych

LISTA WYSTAWCÓW – HALA C A.R.PEISSIG ABM CONSTRUCT AKDENIZ CHEMSON ADDITIVES ALFA PVC ALPHA TECHNOLOGY AMBASADA AUSTRII - WYDZIAŁ HANDLOWY ADVANTAGE AUSTRIA AMUT ARVITEC EXTRUSION TECHNOLOGY BAGSIK BAUER WT SYSTEMS BAUSANO & FIGLI BAYERTEQ BLUE AIR SYSTEMS BRABENDER TECHNOLOGIE BRAMIDAN ODDZIAŁ W POLSCE BUSS CHEMPOL IMPORT-EXPORT CHEMSON AKDENIZ CHEMSON ADDITIVES COMAC DELCO DOM RECYKLINGU E. BRAUN ECON EL-HAN Z.U.H. FADO FENI-TECH FIMIC FINPROJECT G.K.E/KENEX GF CONTROLS GHECORS GIUGNI GRANULAT GREINER EXTRUSION HAIDLMAIR WERKZEUGBAU HANS WEBER MASCHINENFABRIK HERZ POLSKA HIGHSUN MACHINERY HUZAP IFW MANFRED OTTE INPACK MACHINERY

GROSSWEIKERSDORF TARGU JIU ARNOLDSTEIN WARSZAWA KRAKÓW

AUSTRIA RUMUNIA AUSTRIA POLSKA POLSKA

C-11 C-42 C-5 C-31 C-6

WARSZAWA POLSKA C-25 NOVARA WŁOCHY C-2 BARCELONA HISZPANIA C-5 GLIWICE POLSKA C-46 HÖCHSTADT A. D. AISCH NIEMCY C-23 RIVAROLO CANAVESE WŁOCHY C-14 MUENCHEN NIEMCY C-14 KUNDL AUSTRIA C-23 DUISBURG NIEMCY C-46 KRAKÓW POLSKA C-1 PRATTELN SZWAJCARIA C-5 WROCŁAW POLSKA C-5 ARNOLDSTEIN AUSTRIA C-5 CERRO MAGGIORE WŁOCHY C-2 CASTELLANZA WŁOCHY C-14 PROCHOWICE POLSKA C-9 KAMMERSTEIN NIEMCY C-23 WEISSKIRCHEN/TRAUN AUSTRIA C-5 GLIWICE POLSKA C-19 BYDGOSZCZ POLSKA C-12 MARKI POLSKA C-43 CARMIGNANO DI BR. WŁOCHY C-28 ASCOLI PICENO WŁOCHY C-39 DUBLIN IRLANDIA C-23 WIESBADEN NIEMCY C-23 COLICO WŁOCHY C-14 MODENA WŁOCHY C-28 TROISDORF NIEMCY C-23 NUSSBACH AUSTRIA C-24 NUßBACH AUSTRIA C-5 KRONACH NIEMCY C-5 WARSZAWA POLSKA C-21

C-43 HENNEF NIEMCY C-27 MICHELDORF AUSTRIA C-5 FERRONE WŁOCHY C-28

IPM IPS INTELLIGENT PELLETIZING SOLUTIONS ITALREC ITIB MACHINERY INTERNATIONAL JIANGSU XINDA TECH K&K RECYKLING SYSTEM KAI-MEI PLASTIC MACHINERY KREYENBORG MACOILER INTERNATIONAL MAGDALENA KITZMANN MAILLEFER MAIN TECH NEUE HERBOLD OERLIKON BARMAG OMIPA PAMECH TECHNOLOGY PHT PETRELLI HEATING TECHNOLOGIES PLAS MEC PLASTICOLOR WOYWOD PLASTRON SAS PRIAMUS SYSTEM TECHNOLOGIES PROTEC POLYMER PROCESSING PTC PUITEC DICHTUNGEN UND KUNSTSTOFFE ROSSI POLSKA RUNMA SCITEQ SICA SYNVENTIVE MOLDING SOLUTIONS ODDZIAŁ W POLSCE T&F PLAST TRADE TECNOFER ECOIMPIANTI TECNOMATIC TECNOVA TOP TECHNIK UNICOR VALTORTA BATTAGGION GROUP VGT POLSKA VTW WOBIDE MACHINERY WOYWOD KUNSTSTOFFMASCHINEN WWW.TWORZYWA.PL/ ENTERIO

LUGO RA NIEDERNBERG SPIRANO PADERNO F.C. (BS)

BRZESKO

SENDEN CORRIDONIA (MC) LENGERICH ECUBLENS MELLAREDO DI PIANIGA SINSHEIM-REIHEN REMSCHEID MORAZZONE SZCZECIN AZZATE (VA) LONATE POZZOLO (VA) GRAEFELFING WINTZENHEIM SCHAFFHAUSEN BENSHEIM MAŁA NIESZAWKA KLAGENFURT WROCŁAW

HINNERUP ALFONSINE (RA) WARSZAWA TORUŃ CENESELLI AZZANO S. PAOLO OLEGGIO GLIWICE HASSFURT

KRAKÓW WAIDHOFEN/TH.

GRAEFELFING

WŁOCHY C-14 NIEMCY C-46 WŁOCHY C-14 WŁOCHY C-14 CHINY C-9 POLSKA C-3

C-43 NIEMCY C-23 WŁOCHY C-14 NIEMCY C-5 SZWAJCARIA C-35 WŁOCHY C-14 NIEMCY C-5 NIEMCY C-46 WŁOCHY C-14 POLSKA C-17 WŁOCHY C-14 WŁOCHY C-5 NIEMCY C-5 FRANCJA C-23 SZWAJCARIA C-23 NIEMCY C-23 POLSKA C-14 AUSTRIA C-8 POLSKA C-29

C-43 DANIA C-5 WŁOCHY C-5 POLSKA C-4 POLSKA C-28, E-105 WŁOCHY C-28 WŁOCHY C-14 WŁOCHY C-14 POLSKA C-2 NIEMCY C-5 WŁOCHY C-14 POLSKA C-23 AUSTRIA C-26 CHINY C-9 NIEMCY C-5 POLSKA C-15

LISTA WYSTAWCÓW – HALA F MINE PLASTIK END ÜRN VE SERT MADEN VE KIMYA TACONIC INTERNATIONAL BRINK MOULDS AND AUTOMATION STORK PLASTICS MACHINERY BLAUWER BMB ERGOMEC MECCANOPLASTICA MOVACOLOR MUEHSAM ROZWIĄZANIA DLA PRZEMYSŁU PLASTIC SYSTEMS TOOL-TEMP POLSKA MEUSBURGER GEORG & CO KG 1.PLASTCOMPANY POLSKA AZO BAMBERGER POLYMERS BECCARIA DR. BOY ERLENBACH GCR / GRANIC GERCO TECHNIK HANGZHOU KELI CHEMICAL HOBUM OLEOCHEMICALS KRAUSS MAFFEI TECHNOLOGIES PETER GREVEN PLASTIBLOW TIM PLAST ANLEGENBAU / TRANSITUBE VIRO EPS EREMA LINDNER PELLENC ST WENDE RECYCLINGTECH EURO MACHINERY MORETTO EAST EUROPE MORETTO GEAF ILLIG MASCHINENBAU KUHNE RÖCHLING MAYWO KUNSTSTOFF TOMIR BBM MASCHINENBAU UND VERTRIEBS DIGICOLOR DOPAK KRAUSSMAFFEI TECHNOLOGIES MO-DI-TEC MONTAGE DIFFUSION TECHNIQUE ONI-WÄRMETRAFO SHIM-POL PEHAS PETROS CHARALAMPOUS PURGEMAX INNO-PLAST TOMASZ GALIŃSKI WINTECH LUDATEC AMS INTERNATIONAL

ANKARA MULLINGAR HARSKAMP HENGELO BORGORICCO BRESCIA

CAMPI BISENZIO SNEEK KIELCE BORGORICCO KIELCE WOLFURT POZNAŃ OSTERBURKEN BREDA SCARNAFIGI NEUSTADT-FERNTHAL LAUTERT LA BISBAL DEL PEN. ENNIGERLOH ZHEJIANG HAMBURG MÜNCHEN BAD MÜNSTEREIFEL CORSICO DUESSELDORF LOGATEC

KOŚCIERZYCE VISSENBJERG CZĘSTOCHOWA MASSANZAGO CALESTANO-PARMA HEILBRONN SANKT AUGUSTIN GRÖNENBACH-THAL WARSZAWA LANGENBERG

WROCŁAW MÜNCHEN VIENNE LINDLAR IZABELIN KRAKÓW

BERLIN SOPOT MELLAREDO DI PIAN. BYDGOSZCZ BYDGOSZCZ

TURCJA IRLANDIA HOLANDIA HOLANDIA WŁOCHY WŁOCHY

WŁOCHY HOLANDIA POLSKA WŁOCHY POLSKA AUSTRIA POLSKA NIEMCY HOLANDIA WŁOCHY NIEMCY NIEMCY HISZPANIA NIEMCY CHINY NIEMCY NIEMCY NIEMCY WŁOCHY NIEMCY SŁOWENIA AUSTRIA AUSTRIA FRANCJA POLSKA DANIA POLSKA WŁOCHY WŁOCHY NIEMCY NIEMCY NIEMCY POLSKA NIEMCY NIEMCY POLSKA NIEMCY FRANCJA NIEMCY POLSKA POLSKA MALEZJA NIEMCY POLSKA WŁOCHY POLSKA POLSKA

F-11 F-14 F-17 F-17 F-18 F-18 F-18 F-18 F-18 F-18 F-18 F-18 F-19 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-21 F-22 F-22 F-22 F-22 F-25 F-26 F-26 F-27 F-27 F-27 F-27 F-27 F-3, F-8 F-3, F-8 F-3, F-8 F-3, F-8 F-3, F-8 F-3, F-8 F-31 F-32 F-32 F-33 F-34 F-35 F-36 F-37

P&F WARTACZ ul. Kościerzyńska 21-23, 51-416 Wrocław tel.: 71 32 55 065 e-mail: biuro@wartacz.com.pl STOISKO F45

BYDGOSKI KLASTER PRZEMYSŁOWY EKOPLAST ZAKŁAD NARZĘDZIOWY FANUC POLSKA GRAFORM HPT INNOVATION KAPLAST LISTEMANN POLSKA BRAT P.W. SHAPERS’ POLSKA A. MARCINIAK OT A. MARCINIAK SERVICE ERMANNO BALZ HOTSET THERMOPLAY VEGA IMA INSTITUT FÜR MARKTWIRTSCHAFT SUMARIS GERMAN FEDERAL MINISTRY FOR ECONOMIC AFFAIRS AND ENERGY (BMWI) BOLE EUROPE TECHNOLOGY BP CHILLERS CHEN HSONG MACHINERY EUROCHILLER GENOX RECYCLING KM-SYSTEM P&F WARTACZ SHIBAURA MACHINE EUROPE SIMCO (NEDERLAND) SMC CORPORATION VOGT-PLASTIC VIBRA MASCHINENFABRIK SCHULTHEIS BRABENDER BRITAS RECYCLING-ANLAGEN BADA WINDMÖLLER & HÖLSCHER OMRON ELECTRONICS TMA AUTOMATION SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ - INSTYTUT TELE- I RADIOTECHNICZNY HAAS ERKUR MAKINE IMALAT PLASTIC PLAST NEWS/ FACH MEDIA DARIA FEDEROWICZ TARGOWE ABC/ TARGOWA OFICYNA WYDAWNICZA CHEMIA I BIZNES/ EPS MEDIA ECOL TWORZYWA SZTUCZNE W PRZEMYŚLE HAMOS RECYCLING- UND SEPARATIONSTECHNIK ALTEK PLASTIK MAKINA SANAYI DOMOWE SANATORIUM ZIMNOCH BORGHI POLSKA EURO SITEX POLSKA EURO SITEX EXPOTEC - GERMAN PAVILION

BYDGOSZCZ BYDGOSZCZ WROCŁAW BYDGOSZCZ BYDGOSZCZ BYDGOSZCZ KRAKÓW BYDGOSZCZ BYDGOSZCZ NOWA IWICZNA NOWA IWICZNA MAZZANO LUEDENSCHEID PONT SAINT MARTIN CASTELLANZA MAGDEBURG ZŁOTNIKI

POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA WŁOCHY NIEMCY WŁOCHY WŁOCHY NIEMCY POLSKA

F-37 F-37 F-37 F-37 F-37 F-37 F-37 F-37 F-37 F-38 F-38 F-38 F-38 F-38 F-38 F-39 F-4

MYSŁOWICE

JELENIA GÓRA WROCŁAW

AB LOCHEM BANGKOG RHEINFELDEN OFFENBACH AM MAIN DUISBURG HANAU BÜHL LENGERICH WARSZAWA GDYNIA

NIEMCY POLSKA POLSKA HONG KONG WŁOCHY CHINY POLSKA POLSKA WŁOCHY HOLANDIA TAJLANDIA NIEMCY NIEMCY NIEMCY NIEMCY NIEMCY NIEMCY POLSKA POLSKA

F-41 F-44 F-45 F-45 F-45 F-45 F-45 F-45 F-45 F-45 F-45 F-49 F-51 F-52 F-53 F-54 F-55 F-56 F-56

WARSZAWA POZNAŃ ISTANBUL

RYBNIK

PENZBERG ISTANBUL WASILKÓW ŁÓDŹ CZĘSTOCHOWA

BERLIN

POLSKA POLSKA TURCJA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA POLSKA NIEMCY TURCJA POLSKA POLSKA POLSKA CZECHY NIEMCY

F-58 F-59 F-6 F-64 F-65 F-66 F-67 F-68 F-69 F-71 F-72 F-73 F-9 F-9

Firma P&F Wartacz została założona w 1990 roku. Obecnie jest najstarszą firmą handlową w branży PTSz nieprzerwanie sprzedająca wtryskarki, młyny, kruszarki, schładzarki, termokonwektory, termoregulatory, taśmociągi, wyposażenie peryferyjne oraz części zamienne. Kontakty handlowe obejmują 17 państw w Europie i Azji. W 1996 zakupiliśmy 2 hale ekspozycyjne i biura o łącznej powierzchni ok. 2000 m2. W stałej ekspozycji znajduje się we Wrocławiu kilkadziesiąt maszyn.

Przed zakupem możliwe są testy wszystkich maszyn. Z każdym rokiem powiększa się grono ufających nam klientów.

gazeta

PLASTPOL

16

gazeta

PLASTPOL SPIS TREŚCI Szanowni Państwo!

Z biegiem lat zmieniają się oczekiwania i potrzeby wystawców targów oraz zwiedzających. Doszliśmy do wniosku, że należy zmodyfikować formułę papierowego katalogu targowego, zapewniając odbiorcom nową, atrakcyjną drukowaną formę komunikacji pomiędzy organizatorami a wystawcami i zwiedzającymi. Bazując na wieloletniej współpracy i wzajemnym zaufaniu postanowiliśmy wspólnie z redakcją TWORZYW przygotować wyjątkową treść dla gości PLASTPOLU. Jest ona w swoich założeniach, poprzez publikację przygotowanych przez wydział PR Targów Kielce, zaproszeniem dla szerokiego grona zwiedzających do udziału w wydarzeniu jakim jest PLASTPOL i informować o tych największych w Europie Środkowej targach branży tworzyw sztucznych.

Wspólnie z redakcją zajęliśmy się promocją tego projektu, pozyskiwaniem wystawców i reklamodawców. Przygotowaliśmy duży nakład, którego dystrybucją zajęły się Targi Kielce. Zawartość GAZETY PLASTPOL objęła prezentacje firm biorących udział w PLASTPOLU, ale także informacje o nowościach technologicznych i innowacyjnych rozwiązaniach innych firm. Są tu rozmowy o aktualnej sytuacji branży tworzyw sztucznych oraz przydatne informacje targowe. Uważamy, że tak prestiżowe wydarzenie o międzynarodowym zasięgu, jakim jest PLASTPOL, powinno posiadać skuteczne źródło informacji targowej zarówno dla wystawców, jak i dla gości.

Agnieszka Dąbrowska Menedżerka targów Plastpol

18

Wrócić do czasów świetności

24

Sytuacja będzie się stopniowo normalizować

30

Głos branży będzie słyszalny

36

Branża tworzyw ulega zmianie

40

Seminarium Plastech Info

42

Narzędzia i formy z Portugalii – kolejny krok ku zrównoważonej przyszłości planety!

44

Firma Roku

46

Nowa konstrukcja gniazd ładowania pojazdów elektrycznych

50

Recykling to zrównoważony rozwój i podstawa Gospodarki o Obiegu Zamkniętym

54

Odporne na wysokie temperatury i w pełni przetwarzalne: białe opakowania rPET100

56

Serie masterbatchy FIBAREC i FIBAPLAST

58

Firma Ampacet wprowadza koncentraty ProVital do zastosowań medycznych i farmaceutycznych

60

Venus Multi – nowe głowice firmy Tecnomatic

62

Znakowanie w trzecim wymiarze

64

Poradnik oszczędzania energii

68

Trzydzieści lat na rynku maszyn

70

Czujniki ciśnienia

71

Najnowsze rozwiązania próżniowe

74

Magazynowanie i transport pneumatyczny granulatów

76

Premiera portalu Grupy Azoty

77

Ekologicznie zrównoważone kształtowanie przyszłości

78

Tworzywa na ratunek

84

ANWIL – współczesność PCW

gazeta

PLASTPOL Wydawnictwo nieperiodyczne. Wydawane z okazji targów PLASTPOL. Wydawnictwo bezpłatne.

Nazwa i znak towarowy PLASTPOL i Gazeta PLASTPOL zastrzeżone.

Użycie wyłącznie na podstawie licencji Targów Kielce Wydawca i redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian w nadsyłanych materiałach.

Wydawca i redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść i formę ogłoszeń i artykułów nadesłanych przez reklamodawców.

Firma Tworzywa-Media nie odpowiada za zmiany i błędy w opisie stoisk wynikające ze zmian lokalizacji dokonane przez Targi Kielce po dniu 08-09-2021.

Kolportaż wyłącznie pocztą. Nakład 6000 egz.

Druk: STANDRUK

Redakcja i przygotowanie techniczne: Tworzywa Media ul. Filipka 9 41-811 Zabrze Odpowiedzialni: Wojciech Filek tel.: 504 278 832 redakcja@tworzywa.media Lechosław Węglorz lechoslaw.weglorz@gmail.com

tworzywa

Wydawca: Targi Kielce SA ul. Zakładowa 1 25-672 Kielce

Odpowiedzialni: Agnieszka Dąbrowska tel.: 41 365 12 32 dabrowska.agnieszka@targikielce.pl Katarzyna Magdziarz magdziarz.katarzyna@targikielce.pl

Rozmowa z Andrzejem Mochoniem – prezesem Targów Kielce

Wrócić do czasów świetności TARGI KIELCE

XXV Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL to kolejna edycja jednej z najważniejszych imprez branżowych w kieleckiej przestrzeni wystawienniczej. Przy tej okazji rozmawialiśmy z prezesem Targów Kielce – Andrzejem Mochoniem o PLASTPOLU, o sytuacji kieleckiego ośrodka i o kondycji branży wystawienniczej w czasie pandemii.

Jak ocenia pan tegoroczne Targi PLASTPOL? Jak można się domyślać, Targi PLASTPOL nie uniknęły problemów związanych z trwającą pandemią. Pierwotnie wydarzenie miało odbyć się w maju. Plany te pokrzyżowało wprowadzenie obostrzeń rządowych w naszym kraju. Firmy z branży przetwórstwa tworzyw sztuczny i gumy pytały jednak o ewentualne

wyznaczenie późniejszego terminu. Po licznych rozmowach zdecydowaliśmy się przesunąć termin na wrzesień wiedząc, że organizacja targów w tak krótkim czasie będzie tytanicznym wysiłkiem zarówno dla nas, jak i dla film wystawiających się na PLASTPOLU. Wystarczy powiedzieć, że imprezę targową przygotowuje się mniej więcej 12 miesięcy, a my musieliśmy dokonać tego wszystkiego w zaledwie trzy. Trzeba czasu na to, aby przekonać wystawców do tego, aby zdecydowali się na udział w wydarzeniu. Każda firma ma budżet, plany marketingowe i PR-owe. Do tego trzeba doliczyć czas na sprowadzenie sprzętu czy zamówienie zabudowy. Bez tych wszystkich elementów nie da się zorganizować wydarzenia na wysokim poziomie. Tym bardziej, że tak ważne targi jak PLASTPOL nie mogą zostać zorganizowane

„po łebkach”. Dokładamy wszelkich starań, żeby wrócić do czasów świetności.

Na tegoroczne Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL zgłosiło się wiele firm, głównie z Europy. Łącznie 25 edycja PLASTPOLU to około 300 wystawców z 18 krajów, takich jak Austria, Niemcy, Holandia, czy Włochy, ale także USA. Pojawią się firmy specjalizujące się w technologii maszyn, producenci urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, opakowań, prefabrykatów, ale też organizacje zajmujące się recyclingiem.

Czy Targi Kielce dbają o to, aby wydarzenia organizowane były w bezpieczny dla odwiedzających sposób?

Ten aspekt jest dla nas priorytetem. Od początku byliśmy w pełni świadomi jak ważne jest

zachowanie bezpieczeństwa podczas organizowania wydarzeń targowych, mających przecież formę spotkań osobistych.

Branża targowa wyjątkowo boleśnie odczuła skutki pandemii i ostatnie, czego byśmy chcieli, to przyczynić się do pogorszenia sytuacji. Tym bardziej zadbaliśmy o to, aby imprezy targowe były bezpieczne dla organizatorów, wystawców i zwiedzających.

Osiągnęliśmy to między innymi dzięki dużym przestrzeniom wystawienniczym, zachowaniu odstępów między stoiskami, wygrodzonymi miejscami do spotkań czy nowoczesnym bramkom do dekontaminacji. Nasi pracownicy są bardzo dobrze przeszkoleni w kwestii zachowania bezpieczeństwa sanitarnego.

Miło mi też poinformować, że na tę chwilę wszyscy, którzy będą mieli kontakt z wystawcami są zaszczepieni.

gazeta

PLASTPOL

20 Przy okazji organizacji PLASTPOLU warto wspomnieć o ogólnej kondycji Targów Kielce. Jak wyglądały ostatnie dwa lata działalności?

Doskonale pamiętamy jak wyglądał 2020 rok poczas pandemii. Przed jej wybuchem w Polsce udało nam się zorganizować jedynie trzy wystawy, a potem w krótkiej przerwie między kolejnymi jej falami jeszcze siedem od końca sierpnia do połowy TARGI KIELCE

października 2020. To było najwięcej imprez w kraju spośród wszystkich ośrodków targowych.

Kilkadziesiąt nie doszło do skutku, a te, które się odbyły stanowiły średnio 25 procent swoich edycji sprzed pandemii. Dotyczy to zarówno liczby wystawców i zwiedzających, wynajętej powierzchni.

To oznacza, że i przychody były znacząco niższe. A potem przyszła kolejna fala pandemii i nie organizowaliśmy targów, tylko

szpital. Tamten rok zakończyliśmy wynikiem ujemnym w wysokości 6 milionów 138 tysięcy złotych. Jesteśmy częścią przemysłu spotkań. Tymczasem dopóki szczepionka nie była powszechna, najlepszym sposobem uniknięcia zakażenia koronawirusem był social distancing, czyli coś, co jest dokładnie sprzeczne z sensem naszej działalności. Dlatego też pandemia jako branżę mocno nas dotknęła. Rok 2019, który był wyjątkowo udany dla Targów

Kielce zakończyliśmy z zyskiem ponad 5,7 milinów złotych.

Jak kielecka przestrzeń wystawiennicza poradziła sobie z zamknięciem gospodarki?

Targi zostały zamknięte 15 miesięcy temu, z krótką półtoramiesięczną przerwą na możliwość organizowania wystaw.

Nie ma znaczenia fakt, że przed rokiem zostaliśmy „odmrożeni” (obostrzenia zostały zniesione 5 czerwca 2020 r. – red.), bo ta decyzja została ogłoszona na tyle późno, że nie mieliśmy możliwości zorganizować żadnych targów w okresie letnim. Czas zamknięcia targów wykorzystaliśmy na budowanie relacji i poprawę komunikacji z naszymi kontrahentami. W normalnym, pozapandemicznym trybie pracy, kontakty z wystawcami odbywają się na różnych płaszczyznach; jest to Internet, reklamy, ale przede wszystkim są to spotkania. Nie tylko podczas targów organizowanych przez nas, ale także podczas wystaw odbywających się na całym świecie.

Pandemia uniemożliwiła takie spotkania, ale postanowiliśmy nie tracić tego kontaktu. Dla naszych wystawców, ale także potencjalnych klientów organizowaliśmy branżowe webinaria. Zbudowaliśmy także platformę TK Businnes Exchange, która kojarzy klientów między Polską, a zagranicznymi rynkami. W ten sposób mogliśmy realizować naszą misję, jaką jest łączenie ludzi w biznesie. Osobnym tematem są firmy specjalizujące się w budowie stoisk. One najbardziej ucierpiały na lockdownie. Znam kilka firm, które niestety zostały zamknięte, część przebranżowiła się i na czas pandemii pracownicy produkowali np. meble. Wiele firm wciąż jest w dramatycznej sytuacji, tym bardziej, że spór o kody PKD i zakwalifikowanie tych przedsiębiorców do wsparcia sektorowego trwał niezwykle długo. Raz jeszcze podkreślę – cieszę się, że wracamy do organizacji targów, bo we wrześniu będziemy mogli pomóc także właścicielom tych firm.

Jaka przyszłość czeka kielecką przestrzeń wystawienniczą?

Podczas Światowego Dnia Targów, Prezydent Kielc Bogdan Wenta (miasto jest właścicielem Targów Kielce) powiedział, że stanowią one biznesowe płuca dla naszego miasta. Napędzają gospodarkę Kielc i regionu. Targi są także barometrem przedsię-

Polimery Police to jedna z największych inwestycji w europejskim przemyśle chemicznym, dzięki której Polska dołączy do czołowych producentów polipropylenu w Europie.

Celem projektu jest budowa zintegrowanego kompleksu chemicznego, obejmującego swoim zakresem morski terminal gazowy, instalację do produkcji propylenu metodą odwodornienia propanu (PDH), instalację do produkcji polipropylenu wraz z infrastrukturą logistyczną oraz instalacje pomocnicze i połączenia międzyobiektowe.

Zakończenie inwestycji planowane jest na 2023 r.

Zakres inwestycji Morski terminal gazowy 500 tys. ton propanu rocznie 13 tys. ton etylenu rocznie Instalacja PDH 429 tys. ton propylenu rocznie Instalacja PP 437 tys. ton polipropylenu rocznie • homopolimery • kopolimery randomiczne • kopolimery blokowe Infrastruktura logistyczna

Zapraszamy do współpracy commercial@grupaazoty.com

polyolefins.grupaazoty.com

gazeta

PLASTPOL

22 biorczości kraju, przyczyniają się do rozwoju biznesów i przedsięwzięć.

Gros firm w Kielcach funkcjonuje dzięki Targom Kielce. Wystarczy policzyć – 29 lat temu w naszym mieście było 4 lub 5 hoteli. W tej chwili jest ich 29, nie liczę tych zlokalizowanych poza stolicą województwa. Podobnie sytuacja wygląda z restauracjami, kwiaciarniami czy taksówkami.

Oczywiście wiemy, jak mocno zamknięcie targów odbija się na funkcjonowaniu tych przedsięwzięć. Tym bardziej cieszę się, że mamy zielone światło na działanie i liczę na to, że nasza współpraca z hotelami czy restauratorami wróci na dawne tory.

Chyba wszyscy najchętniej zapomnieliby o roku 2020, jednak wiele rzeczy z tego czasu zostanie z nami już na zawsze. Pandemia pokazała wielką moc internetu i wirtualnych spotkań. Oczywiście nic nie zastąpi bezpośredniej rozmowy, ale rozwiązania, które testowaliśmy w minionych miesiącach pokazują, że w niektórych sytuacjach biznes powinien otworzyć się na wirtualne spotkania. Już podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego będą Państwo mieli okazję poznać wypracowane przez nas elementy targów hybrydowych.

Jesień 2021 należeć będzie do Targów Kielce! Poza MSPO szykujemy także targi Artykułów dla Matki i Dziecka KIDS’ Time, targi Sacroexpo, a w październiku Plastpol i Agrotech. Czeka nas także nowość – w listopadzie w halach naszego ośrodka gościć będziemy przedstawicieli służb mundurowych. Polsecure to nowa wystawa dedykowana m.in. Policji, Straży Granicznej, ale także ratownikom górskim czy wodnym.

Będziemy prezentować sprzęt, który nie tylko zabezpiecza, ale może ratować życie. Szykujemy konferencje w sprawie bezpieczeństwa cyfrowego – słowem: będzie się działo! Dopóki będziemy woleli spotkać się z przyjaciółmi na kawę w kawiarni zamiast siedzieć przed monitorem komputera przyszłość branży targowej oceniam bardzo pozytywnie.

Pandemia pokazała nam dobitnie, że nic w biznesie nie zastąpi rozmowy „na żywo”, uśmiechu i uścisku ręki, czyli po prostu spotkania. Przecież właśnie podczas spotkania budowane jest tak ważne w biznesie zaufanie. Wracając do targów PLASTPOL, tegoroczna edycja jest jubileuszowa.

Od 25 lat organizowana jest w Targach Kielce jedna z największych imprez poświęconych branży

przetwórstwa tworzyw sztucznych i gumy. Jednak z powodu obecnej sytuacji pandemicznej, zdecydowaliśmy się rozciągnąć obchody na dwa lata. Zdajemy sobie sprawę z tego, że tegoroczna formuła Międzynarodowych Targów Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy PLASTPOL odbędzie się w nieco innej formule. Chcemy jednak nadal utrzymać wysoką pozycję wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej.

TARGI KIELCE

Nasze działania nieustająco są skupione na udoskonalaniu tegorocznych targów, pozyskiwaniu merytorycznych partnerów i poszerzaniu wiedzy branżowej oraz ukazywaniu rynkowych debiutów i innowacyjnych rozwiązań. Choć targi PLASTPOL zapowiadają się nieźle, to nie jest to jeszcze szczyt naszych możliwości. Dlatego zdecydowaliśmy, że obchody jubileuszowe tego ważnego wydarzenia rozpoczną się w tym roku,

a następnie kontynuowane będą przy następnej edycji. Póki co liczymy na to, że tegoroczne Targi PLASTPOL spotkają się z pozytywnym odzewem ze strony wystawców i odwiedzających.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmowa z Tadeuszem Nowickim – prezesem Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych

Sytuacja będzie się stopniowo normalizować ERGIS

Kilkanaście ostatnich miesięcy wprowadziło dużą nieregularność na rynku przetwórczym.

Z czym jest to związane?

Tę „nieregularność” można zauważyć w wielu sektorach, również tych, które wpływają na sytuację branży od zewnątrz.

Oczywiście, tłem wielu sytuacji wymagających szczególnej weryfikacji modeli funkcjonowania na rynku są okoliczności wynikające z – miejmy nadzieję, że mijającej już – pandemii. Wiele firm z różnych środowisk gospodarczych, wykorzystujących wszelkiego rodzaju opakowania lub wyroby z tworzyw sztucznych, zostało na długo zamkniętych i dopiero od niedawna otwarto je na nowo, co i tak nie pozwoli im funkcjonować na pełnych obrotach od samego początku. Co prawda, można tu wspomnieć o dobrym okresie np. dla producentów opakowań do żywności, jednak nie da się mówić o poprawnie działającym rynku w kontekście jednego sektora, a również ci

producenci muszą stawić czoła innym okolicznościom. Skupienie się wyłącznie na pandemii nie dałoby odpowiedzi na wiele równie istotnych pytań o przyczyny obecnego kryzysu.

W takim razie, co jeszcze ma tak znaczący wpływ na kondycję firm zajmujących się przetwórstwem tworzyw sztucznych?

Pomijając – mniej lub bardziej przewidywane – długotrwałe „skurczenie się” gospodarki na całym świecie (również w Polsce) wywołane izolacjami społecznymi i zamykaniem ważnych dla branży tworzyw sztucznych obszarów rynku zbytu, wciąż dzieją się rzeczy nagłe, niespodziewane.

Efekty tych wydarzeń w znacznym stopniu decydują o formie funkcjonowania firm w każdym z obszarów – od pozyskania materiałów, przez produkcję i dostawę do punktów sprzedaży, po ceny i ilość towaru dostępnego dla konsumentów. Siła wyższa to zjawiska nietypowe, niewystępu-

jące na co dzień. Jednak ostatnie lata pokazały intensywny wzrost częstotliwości ich występowania, również w naszej dziedzinie gospodarki. Rynki z praktycznie każdego rejonu świata są ze sobą ściśle powiązane.

Idealnym przykładem może być pamiętna, niemal tygodniowa blokada Kanału Sueskiego w marcu.

To prawda. Chyba nie trzeba nikomu tłumaczyć, jak ważny dla globalnej gospodarki jest ten punkt i jak duże konsekwencje miało to wydarzenie. Wspomnę jeszcze o bardzo nietypowej zimie w Teksasie, gdzie pracują rafinerie. Globalnie drastycznie wzrosły też stawki za fracht, co siłą rzeczy przekłada się na ceny surowca dla naszej branży.

Nagłe sytuacje oczywiście się zdarzają, jednak czy to wszystko?

Obecnie bardzo ważnym aspektem negatywnie oddziałują-

cym na kształt rzeczywistości w polskim przetwórstwie jest zbyt mała dostępność surowca w kraju i w Europie. Mówię o materiałach pochodzących z recyklingu. W ostatnim czasie polscy producenci wyrobów z tworzyw sztucznych zmuszeni są do sprowadzania recyklatu zza granicy (na przykład z Francji i Niemiec), co nie wpływa korzystnie na możliwości produkcyjne i ceny, a zapotrzebowanie na ten materiał stale rośnie. PZPTS podjął już w tej sprawie działania, głównie poprzez aktywność Europejskiego Stowarzyszenia Przetwórców Tworzyw Sztucznych. W jej ramach biorę udział w spotkaniach tzw. Komitetu Sterującego (ang. Steering Committee), w celu kształtowania odpowiednich warunków dla przetwórców tworzyw sztucznych na terenie Unii Europejskiej. Na bieżąco informujemy również polskich przetwórców o zmianach w regulacjach krajowych i UE, a także konsultujemy nowe projekty przepisów i ustaw. Odnoszę wra-

gazeta

PLASTPOL

26 żenie, że nasz głos jest coraz bardziej słyszalny w przestrzeni publicznej, pracujemy cały czas nad skutecznością realizacji naszych postulatów.

Jak zatem będzie się kształtowała sytuacja na rynku surowca dla przetwórców tworzyw sztucznych?

Ostatecznym celem jest zapewnienie odpowiedniej ilości surowca. To oczywiste, że na rynku przychodzi moment zawahań, które z czasem się ustabilizują.

W tym przypadku nie mówimy jednak o sytuacji jednej branży, ale o czynnikach odbijających SHUTTERSTOCK

się na wielu powiązanych z nią sektorach, mających wpływ na każdego konsumenta. Ludzie są zmęczeni kolejnymi wzrostami cen, a producenci potrzebują stabilnej sytuacji rynkowej w kraju. Właśnie dlatego od dłuższego czasu tak często poruszamy publicznie temat wprowadzenia w Polsce systemu depozytowego, co naszym zdaniem jest optymalnym rozwiązaniem, pod warunkiem, że będzie on powszechny, obowiązkowy dla wprowadzających, a nadzór operacyjny będzie prowadziła niezależna, specjalnie powołana do tego organizacja.

To jedna z dróg, która pozwoli na znaczące zwiększenie strumieni

surowca z odzysku, a jednocześnie w sposób widoczny zmniejszy masę odpadów zanieczyszczających środowisko naturalne.

Liczę, że jeszcze w tym roku ukaże się stosowny projekt rządowy w tej sprawie i że będziemy mieli okazję aktywnie uczestniczyć w pracach nad nim.

Czyli zyskuje i przemysł i środowisko naturalne?

To najważniejsze czynniki, które powinny być siłą napędową wprowadzenia tego rozwiązania.

Poza tym w krajach UE istnieją efektywne systemy depozytowe, na których można się wzorować

prawie bezpośrednio. System depozytowy to niezbędne uzupełnienie dla Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, która w obecnej formie jest niekompletna i nie odpowiada na wszystkie potrzeby rynku. PZPTS wraz z Konfederacją Lewiatan aktywnie uczestniczy w spotkaniach dotyczących systemu gospodarowania odpadami, odpowiedniego kształtu ROP oraz opiniuje nowe projekty ustawy o odpadach opracowywane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

No właśnie. Jakim inicjatywom legislacyjnym przygląda się Pan ostatnio?

Dystrybucja tworzyw sztucznych PA/ABS EPIMIX PA/PP EPIMIX PA6 EPLAMID PA66 EPLAMID PBT EPIMIX PBT/ASA EPIMIX PBT/PET EPIMIX PET EPIMIX PPA EPLAMID HT rPA6 EPLON rPA66 EPLON

HDPE HIVOREX HDPE UZKOR PC HOPELEX PET PPC KOPELEN PPH HOPELEN PPR RANPELEN

EPS GPPS HIPS

ABS POLYLAC ASA KIBILAC MABS POLYLAC PC WONDERLITE PC/ABS WONDERLOY PMMA ACRYREX rABS rPC rPC/ABS SAN KIBISAN SBC KIBITON SBS KIBITON SMMA ACRYSTEX

MICROSPHERES EXPANCEL

HDPE TIPELIN LDPE BRALEN LDPE TIPOLEN MDPE TIPELIN PPC TATREN PPC TIPPLEN PPH TATREN PPH TIPPLEN PPR TATREN PPR TIPPLEN

POM YUNCON

PA6 DOMAMID PA66 DOMAMID PPA THERMEC PPS THERMEC rPA6 ECONAMID rPA66 ECONAMID

POM KOCETAL

PET NEOPET

EVA HDPE LUCENE MDPE LUCENE mLLDPE POE LUCENE PPC SEETEC PPH LUCENE

ADDITIVES MASTERBATCHES MONOBATCHES

ADDITIVES MASTERBATCHES

ABS SINKRAL SAN KOSTIL GPPS EDISTIR HIPS EDISTIR PS/PE KOBLEND EVA GREENFLEX HDPE ERACLENE LDPE RIBLENE LLDPE CLEARFLEX LLDPE FLEXIRENE VLDPE CLEARFLEX-VL

Pierwsi w procesie

www.granulat.com.pl

gazeta

PLASTPOL

28 Jest ich sporo. Zacznę od tzw. plastic tax, co do którego borykaliśmy się z niepewnością w jaki sposób Polska zamierza go implementować. Przypomnę, że nie jest to podatek, a pewien sposób obliczania składki przez kraje UE, która ma służyć obsłudze długu, jaki Unia zaciąga na rozruszanie postpandemicznej gospodarki.

W przypadku Polski rząd podjął decyzję o pokrywaniu go bezpośrednio z budżetu. Dodam jedynie, że jeżeli powstanie u nas system depozytowy z prawdziwego zdarzenia, polska składka będzie się, z tytułu plastic tax obniżać, gdyż jest on szacowany na podstawie masy zużytych opakowań z tworzyw niepoddanych ponownej przeróbce.

Inne zagadnienie to implementacja dyrektywy SUP, która postawiła sobie za zadanie ograniczenie ilości odpadów z tzw. plastikowych wyrobów jednorazowych. Graniczną datą jej implementacji był 3 lipca bieżącego roku, jednak w Polsce do tego nie doszło – dodajmy od razu, że nie tylko w naszym kraju. Czekamy na nowe projekty ministerstwa środowiska, mam nadzieję uwzględniające nasze postulaty.

Kolejny temat to Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta.

Jest to kwestia istotnej reformy systemu gospodarki odpadami i wprowadzenia do niego nowych strumieni finansowych.

Niestety – i stwierdzam to z żalem, mimo apeli PZPTS, jak i co najmniej kilkunastu innych organizacji i podmiotów, minister środowiska nie uwzględnił naszych postulatów, by za system byli odpowiedzialni przedsiębiorcy, a postawił na agendę rządową.

Jest to ewidentne wprowadzenie do Polski rozwiązań węgierskich, gdzie niestety nie zdały one egzaminu i nie wpłynęły na zwiększenie odzysku tworzyw. Projekt jest jeszcze na etapie prac legislacyjnych, pełna ocena będzie możliwa po uchwaleniu ustawy.

Wspomnę jeszcze o tzw. uchwale STOP PLASTIK, którą dwukrotnie podejmowała Rada Miasta Wałbrzycha. Po raz kolejny podkreślę – zakładam, że prezydentem Wałbrzycha i jego radnymi na pewno kierowały szlachetne pobudki, ale nie tędy droga. Uchwała dwukrotnie zakładała zakazanie stosowania na terenie Wałbrzycha niektórych wyrobów z tworzyw sztucznych. Problem polega jednak na tym, że rada jakiegokolwiek miasta nie ma kompetencji, by zakazać na swoim terenie używania czegokolwiek, czego używanie jest dopuszczone na

terenie całego kraju na podstawie aktów prawa powszechnie obowiązujących. Z tego powodu obie uchwały (STOP PLASTIK I, II) zostały w całości unieważnione – raz przez wojewodę dolnośląskiego i raz przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Jakie widzi Pan perspektywy przed swoją branżą?

Myślę, że sytuacja będzie się stopniowo normalizować. Możemy liczyć na wzrost eksportu, czemu sprzyja jednolity rynek UE – w niektórych sektorach jesteśmy już unijnym liderem – polska stolarka PVC, folie stretch wykorzystywane w transporcie czy wyroby dla przemysłu motoryzacyjnego. Jesteśmy też mocni w opakowaniach dla przemysłu spożywczego i farmaceutyczne-

go. Jako że głównym partnerem polskich firm są przedsiębiorstwa z Niemiec, spore znaczenie ma stan tamtejszej gospodarki.

Tutaj zwrócę uwagę na fakt, że uregulowania unijne mogą być różnie interpretowane w poszczególnych krajach członkowskich. Może być źródłem utrudnień i tzw. defragmentacji jednolitego rynku. Jako PZPTS, ale także EuPC na bieżąco zwracamy uwagę organom unijnym na ryzyka, jakie z tym się wiążą.

A jak Pan ocenia targi PLASTPOL?

osób, co przecież jest podstawą ich funkcjonowania. Tym bardziej cieszę się, że na mapę targów powraca wydarzenie o tak ugruntowanej pozycji i renomie, jak PLASTPOL. W relacjach międzyludzkich dokonał się istotny przełom – mnóstwo rzeczy załatwiamy zdalnie i w tym sensie świat się skurczył. Nadal jednak uważam, że nic nie jest w stanie zastąpić bezpośrednich relacji osobistych i z tego powodu podkreślam niezwykle istotną rolę PLASTPOLU, jako jednej z najważniejszych imprez branżowych.

Najpierw pozwolę sobie na uwagę generalną. Branża wystawiennicza to jedna z najbardziej poszkodowanych w czasie pandemii, gdzie praktycznie zakazano spotkań większej liczby

Wykres 1. Ceny polimerów (EUR/t) od października 2020 do marca 2021.

Wykres 2. Liczba zgłoszonych zdarzeń zaistniałych w wyniku tzw. siły wyższej od marca 2020 do marca 2021. Źródło: polyglobe.net

TIPPLEN R 665 XCLEAR

A NEW BENCHMARK IN EXTRUSION BLOW MOULDING OF TRANSPARENT POLYPROPYLENE

SUPERIOR AESTHETICS EXCELLENT IMPACT AT LOW TEMPERATURES (4°C) LOW DENSITY (cost efficient) MATERIAL SUBSTITUTION (PET, PETG, PVC) MONO-MATERIAL PACKAGING (recycling)

For more information please visit our booth at PLASTPOL in Hall E between 21–23 Sept

www.molgroupchemicals.com

Rozmowa z Dr inż. Anną Kozerą-Szałkowską, Dyrektor Zarządzającą Fundacji PlasticsEurope Polska PLASTICEUROPE

Głos branży będzie słyszalny Za nami wiele miesięcy pandemii Covid-19, która miała ogromny wpływ na całą branżę. Jak wyglądała praca Fundacji w tym czasie?

Pandemia miała rzeczywiście bardzo duży wpływ na wszystkie branże, nie zmieniła jednak zasadniczych priorytetów europejskich i globalnych, w tym najważniejszego – zapobiegania zmianom klimatu, w czym pomóc ma zeroemisyjna gospodarka i zamykanie obiegu surowców.

Agenda legislacyjna minionych kilkunastu miesięcy pozostała

napięta, a ogłoszony na początku ubiegłego roku Nowy Plan Działań GOZ dodatkowo wzmocnił niektóre aspekty związane z ochroną środowiska, w tym dotyczące tworzyw sztucznych.

Fundacja PlasticsEurope Polska, wypełniając swoje statutowe działania, na bieżąco monitorowała wszystkie planowane i wprowadzane zmiany w prawie i prezentowała stanowisko przemysłu, koncentrując się przy tym na współpracy ze wszystkimi interesariuszami, aby głos przemysłu mógł być reprezentatywny i spójny. Do najważniejszych

zagadnień komentowanych w ostatnim czasie należą transpozycja Dyrektywy SUP do prawa polskiego oraz projekt nowego prawa dotyczącego Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta.

Nasze projekty realizowane w ramach współpracy sektorowej i międzysektorowej skupiały się na rozwoju innowacyjnych rozwiązań, które wspierają realizację ambitnych celów Europejskiego Zielonego Ładu, czy Strategii dla Tworzyw. Warto tu wspomnieć o programie Operation Clean Sweep®, który Fundacja koordynuje w Polsce. Program ten jest

jednym z wielu dobrowolnych programów prowadzonych w ramach światowej Deklaracji ws. znalezienia rozwiązań problemu zaśmiecenia środowiska morskiego, a jego celem jest wspieranie firm z całego łańcucha wartości we wdrażaniu dobrych praktyk w dążeniu do zerowego wycieku granulatu w każdym procesie związanym z produkcją i przetwórstwem tworzyw.

W wirtualnej rzeczywistości dobrze odnaleźliśmy się także w zakresie szeroko pojętego komunikowania i edukowania na temat tworzyw. Świadczyć o tym

gazeta

PLASTPOL może nasza duża aktywność w zakresie publikacji własnych i w mediach, organizowanie i liczny udział w wydarzeniach on-line czy uruchomienie profilu PlasticsEurope Polska na Twitterze – zapraszam do obserwowania @PlasticsEuropeP oraz do zapoznania się z naszą najnowszą publikacją „Branża tworzyw sztucznych w pandemii. Raport Fundacji PlasticsEurope Polska 2020/2021”, dostępna jest ona na stronie www.plasticseurope.org w zakładce „Publikacje”.

Na szczeblu europejskim dla stowarzyszenia PlasticsEurope miniony rok był czasem zmian organizacyjnych, które zaowocowały m.in. dostosowaniem strategii organizacji do szybko zmieniającej się rzeczywistości biznesowej.

Poprzez odpowiedzialne działania, partnerstwa i innowacje europejskiego przemysłu tworzyw sztucznych, chcemy dostarczać zrównoważone rozwiązania doceniane przez społeczeństwo. Do najważniejszych obszarów należą tu odzyskanie wartości odpadów tworzyw poprzez zawrócenie ich do obiegu gospodarczego oraz rozwiązanie problemu odpadów tworzyw sztucznych w środowisku, a także zwiększenie zaufania do tworzyw sztucznych jako bezpiecznego materiału, niezbędnego do zapewnienia zrównoważonego rozwoju. Nasze działania skupiają się wokół trzech grup zagadnień: klimat i produkcja, zrównoważone wykorzystanie tworzyw sztucznych oraz faza odpadów – źródło nowych surowców. Zdefiniowanie na nowo celów i obszarów kluczowych umożliwiło jeszcze lepsze dopasowanie podejmowanych działań do bieżącej sytuacji, pojawiających się wyzwań, jak również zmieniających się potrzeb i oczekiwań interesariuszy. Dzięki temu głos branży w dyskusji publicznej na temat tworzyw będzie coraz bardziej słyszalny.

Rynek surowców, nie tylko w naszej branży, zdestabilizował się w okresie pandemii w sposób, jakiego nikt nie był w stanie przewidzieć nawet w najbardziej pesymistycznych prognozach. Jak ocenia Pani aktualną sytuację na rynku surowców?

Do czasu pandemii przemysł funkcjonował w skali globalnej, w oparciu o ciągłą wymianę towarów i starannie zaplanowane łańcuchy dostaw o dużej przepustowości. Niestabilność na rynku surowców obserwowana na

31 przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy to wynik wielu różnych czynników, wynikających bezpośrednio z ubiegłorocznych zawirowań gospodarczych spowodowanych pandemią Covid-19, do których dołożyły się zdarzenia losowe, takie jak atak zimy w Zatoce Meksykańskiej, czy tegoroczna blokada Kanału Sueskiego. Ucierpiały wszystkie branże, a niektóre z powodu braku istotnych komponentów musiały wstrzymać

produkcję. Przykładem może tu być przemysł motoryzacyjny – ważna branża z łańcucha wartości przemysłu tworzyw sztucznych. Produkcja poszczególnych części do poszczególnych modeli samochodów jest ściśle skoordynowana z planem produkcji w fabryce u odbiorcy i brak jednego z elementów zatrzymuje całą produkcję. Z doniesień mediów branżowych wynika, że dostępność surowców normalizuje się,

ale w przededniu spodziewanej kolejnej fali epidemii trudno wypowiadać się, jak długo to potrwa i czy kolejne zjawiska pogodowe bądź awarie jej nie zakłócą.

Według szacunków PlasticsEurope, globalna produkcja tworzyw sztucznych w roku 2020 zmniejszyła się o 0,3% w odniesieniu do roku 2019 i wyniosła 367 mln ton.

Ponad połowa tworzyw sztucznych produkowana jest w Azji, a pozycję lidera wzmacniają Chi-

gazeta

PLASTPOL

32 ny, których udział w światowej produkcji wzrósł do 32%. W roku 2020 udział Europy zmniejszył się do ok. 15%, a udział krajów NAFTA wyniósł 19%. Europa od dawna jest eksporterem netto tworzyw sztucznych, a saldo handlu zagranicznego przemysłu tworzyw sztucznych w roku 2019 było dodatnie i wyniosło 13,1 mld euro. Nie oznacza to, że import surowców spoza Europy nie odgrywa ważnej roli. Dopiero okres pandemii i zaburzenia logistyki zweryfikowały zwyczaje branży, zmniejszył się import do Europy, więcej surowca pozostawało na europejskim rynku. Jak podkreśla Umberto Credali, prezes BOPS i członek zarządu BOP, a także prezes Fundacji PlasticsEurope Polska w wywiadzie dla Reportera Chemicznego „Jeszcze przed pandemią europejscy przetwórcy do pewnego stopnia zdecydowali się na uzależnienie od importu: importu z USA, Bliskiego Wschodu i Azji.

Nie dzieje się tak dlatego, że europejscy producenci polimerów nie chcieliby zaopatrywać europejskich przetwórców, jest wręcz przeciwnie.

W ciągu ostatniej dekady przetwórcy faworyzowali jednak tańsze, importowane polimery, przynajmniej te przeznaczone do najbardziej masowych zastosowań, zmuszając europejskich producentów polimerów, mających wyższą strukturę kosztów wewnętrznych (związaną z kosztami surowców) do zamykania starszych i mniej wydajnych aktywów lub alternatywnie skupienia się na bardziej zróżnicowanych produktach”.

W Polsce, jak wiemy, branża tworzyw sztucznych jest od „zawsze” importerem netto surowca na potrzeby przemysłu przetwórczego, gdyż krajowa produkcja tworzyw jest niewystarczająca.

Negatywne saldo wymiany zagranicznej surowców (tworzyw

SHUTTERSTOCK

sztucznych do przetwórstwa) pogłębiło się w ubiegłym roku o 11% do poziomu 2,78 mln ton. Z drugiej strony, bardzo pozytywnym efektem jest dodatnie (i rosnące) saldo wymiany zagranicznej wyrobów z tworzyw sztucznych (w ub. roku saldo było pozytywne i wyniosło 960 tys. ton). Z pewnością jest to efekt systematycznego wzrostu inwestycji kapitału krajowego i zagranicznego w przetwórstwo tworzyw sztucznych i w nowo-

czesne technologie, jaki obserwujemy w Polsce od kilkunastu lat. Głównym partnerem handlowym Polski w wymianie zagranicznej, zarówno w eksporcie, jak i w imporcie tworzyw w formach podstawowych oraz wyrobów, od wielu lat pozostają Niemcy. Nie zmieniły się również zasadniczo kierunki handlu zagranicznego branży – z krajów spoza UE nasze największe rynki eksportowe dla tworzyw w formach podsta-

wowych i wyrobach to Ukraina i Rosja, a główni partnerzy w imporcie tworzyw w formach podstawowych to firmy z Korei Płd., natomiast w imporcie wyrobów z tworzyw – firmy z Chin.

A jak ocenia Pani w takim razie sytuację branży tworzyw w obliczu pandemii?

Pomimo trudnego otoczenia biznesowego zapotrzebowanie na

OFERTA WAŻNA DO KOŃCA 2021 ROKU

DLA WSZYSTKICH WTRYSKAREK Szczegółowe informacje

dotyczące wydłużonej gwarancji serwisowej dostępne są u opiekunów handlowych lub pod adresem mapropolska@mapropolska.pl

gazeta

PLASTPOL

34 tworzywa sztuczne do produkcji wyrobów w Polsce wzrosło o ok.

3% w porównaniu z rokiem 2019 i wyniosło w ok. 3,7 mln ton. Dane te wpisują się w kontynuację stałego trendu szybkiego wzrostu zużycia tworzyw do produkcji wyrobów w Polsce – w ostatnich 10 latach skumulowany wzrost zapotrzebowania wyniósł 40%.

Wskaźnik produkcji opisujący w bardziej kompleksowy sposób wyniki działalności gospodarczej dla sektora produkcji chemikaliów (tutaj m. in. mieści się produkcja polimerów) i dla produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (tutaj mieści się przetwórstwo tworzyw) wykazał wzrost za rok 2020 w odniesieniu do 2019 odpowiednio na poziomie 1,8% i 1,3%.

Rynek polski stanowił ok. 7,7% zużycia europejskiego tworzyw – Polska utrzymuje szóste miejsce w Europie po Niemczech, Włoszech, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Od wielu lat głównymi sektorami zastosowania tworzyw sztucznych są opakowania (33,6%) i budownictwo (25,1%). Zajmujący zwykle trzecią pozycję w tym rankingu przemysł motoryzacyjny utrzymał to miejsce z udziałem 8,1% pomimo głębokiego spadku aktywności w II kwartale 2020.

Kolejne obszary zastosowań tworzyw w Polsce to przemysł artykułów elektrycznych i elektronicznych (E&E) – 7,5%, artykuły gospodarstwa domowego (4,3%) i rolnictwo (2,5%). Pozostałe 19,3% obejmuje inne dziedziny, w tym artykuły sportowe, meble, wyroby medyczne itp.

Czy pokusi się Pani o prognozę dla branży na kolejne miesiące i lata?

Przemysł tworzyw sztucznych w Polsce wnosi duży udział do polskiego PKB i daje zatrudnienie około 200 tys. pracownikom.

Od kilkunastu lat przemysł tworzyw sztucznych rozwija się prężnie osiągając za ostatnie 10 lat średnioroczny poziom wzrostu ok. 7,2% (dla porównania wzrost całego przetwórstwa przemysłowego to ok. 5,3% w ujęciu średniorocznym).

Pierwsze miesiące aktywności branży w roku 2021 wskazują na kontynuację rozpoczętego w IV kw. 2020 dynamicznego wzrostu branży. Pomimo kłopotów z dostępnością tworzyw, co jest odbiciem sytuacji globalnej, sektor produkcji wyrobów z gumy i z tworzyw sztucznych jak dotąd (dane za pierwsze 6 miesięcy 2021) wykazuje wyraźne wzrosty

SHUTTERSTOCK

gazeta

PLASTPOL

35

produkcji sprzedanej w odniesieniu do okresu sprzed pandemii.

Wydaje się, że rok 2021 może się okazać dla branży tworzyw sztucznych w Polsce nie gorszy niż rok ubiegły.

Jesteście honorowym patronem targów Plastpol.

Czym z perspektywy Fundacji PlasticsEurope jest ta impreza?

Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy Plastpol objęliśmy patronatem honorowym już kilkanaście lat temu i nasza współpraca przez ten czas była bardzo owocna. W kalendarz Targów na stałe wpisały się dwa współorganizowane przez nas wydarzenia – konferencja prasowa, organizowana wspólnie z Targami Kielce, która stanowi wydarzenie otwierające Targi oraz „Spotkanie branży tworzyw sztucznych.

Innowacje – Perspektywy – Wyzwania”.

To ostatnie wydarzenie realizowane wspólnie z Polskim Związkiem Przetwórców Tworzyw Sztucznych w wersji stacjonarnej odbywało się od kilku lat w przeddzień targów Plastpol.

Ostatnie dwie edycje tej konferencji ze względu na pandemię

odbyły się w wersji on-line, ubiegłoroczna transmitowana była właśnie na Plastpolu. Mamy nadzieję wrócić do bezpośrednich spotkań, kiedy tylko sytuacja na to pozwoli. W miarę możliwości staramy się dzielić naszą ekspertyzą także poprzez organizowanie wystaw tematycznych na terenach targowych i bardzo cenimy ten model współpracy.

Targi Plastpol mają bardzo silną

pozycję w kalendarzu wydarzeń branżowych, ponieważ od lat skupiają profesjonalistów i stwarzają platformę wymiany eksperckiej wiedzy, merytorycznych dyskusji oraz prezentacji najbardziej innowacyjnych rozwiązań naszej branży.

Cieszy mnie, że mimo licznych wyzwań utrzymały tę pozycję i również w tym roku spotkamy się w szerokim gronie, by anali-

zować, omawiać trendy i inspirować się nawzajem.

Rozmowa z Laszlo Budy’m, ekspertem branżowym firmy MyCEPPI, Budapeszt

Branża tworzyw ulega zmianie MYCEPPI

Minione miesiące nie były okresem normalnego działania rynku. Jak Pana zdaniem epidemia odbija się na sytuacji środkowoeuropejskiej branży tworzyw sztucznych?

Wiosną myśleliśmy, że ciężkie czasy już minęły, epidemia się skończyła. Niestety, należy zauważyć, że epidemia wciąż trwa, jesteśmy teraz przed czwartą falą, chyba ona już się rozpoczęła. Nie wiemy jeszcze w tej chwili, jak poważna i jak długa będzie ta fala, przed którą stoimy. Wiemy na pewno, że nasz świat i bran-

ża tworzyw sztucznych ulegają zmianie. W przypadku cen i podaży polimerów zmiany są szybkie i często nieprzewidywalne. Zmienia się jednak również struktura rynku, liczba i wielkość uczestników rynku. Jesteśmy również świadkami powolnej koncentracji.

Być może powinienem najpierw mówić o cenach i podaży polimerów. W zeszłym roku przekonaliśmy się, że bezpieczeństwo dostaw i niskie ceny są złudzeniem. Po kryzysie finansowym w 2008 r. ukształtował się poziom cen i roczny rytm popytu,

które utrzymywały mniej więcej przewidywalny kierunek rynków polimerów. Z wyjątkiem 2015 r., można było oczekiwać, że ceny prawie zawsze spadną podczas głównych okresów urlopowych – Bożego Narodzenia i lata – a następnie zaczną rosnąć. Ta przewidywalność była korzystna dla przetwórców tworzyw sztucznych, mogli myśleć o długoterminowych planach i strategiach.

W ciągu ostatnich 12-13 lat wielu firmom udało się mocno urosnąć zarówno w Polsce, jak i w Europie Środkowej. Bardzo sprzyjało rozwojowi to, że dzięki tanim staw-

kom frachtu morskiego szeroka gama polimerów była dostępna, nieraz z nierealnych odległości i po bardzo konkurencyjnych cenach. Wystarczy pomyśleć o południowokoreańskim polipropylenie, ABS czy południowoamerykańskim homopolimerze polipropylenu. Jeszcze kilka lat temu wydawało się, że można śmiało polegać na tych źródłach.

Oczekiwania cenowe w stosunku do północnoamerykańskich polietylenów były wręcz nierealne. Wielu wierzyło, że europejska produkcja polimerów towarowych będzie powoli znikać.

gazeta

PLASTPOL

38 Jednak ten drobniuteńki wirus zmienił wszystko za jednym zamachem. Albo nie ten wirus, raczej początkowe przesadzone reakcje. Wiosną 2020 roku, w porównaniu z jesienią, przez Europę przetoczyła się bardzo mała fala epidemii. Z poważnym przerażeniem zatrzymaliśmy życie na półtora miesiąca. W II kwartale 2020 r. aktywność gospodarcza gwałtownie spadła. Ciągłość chwilowo ustała, co oznacza, że stała się raczej nieprzewidywalna. Potem przyszły nieprzewidywalne efekty.

O jakich efektach Pan mówi?

Nikt nie spodziewał się, że wielki „taśmociąg morski” się zatrzyma. Te precyzyjnie dostrojone systemy są niezwykle wrażliwe.

Częścią tego dostrojenia było to, że konkurencja doprowadziła do obniżenia kosztów transportu SHUTTERSTOCK

do nierealnych poziomów w latach 2010-2020. Niektóre problemy były już wcześniej widoczne.

Duże firmy żeglugowe często pracowały tylko dla przepływu środków pieniężnych, nie było realnych zysków. Było wiele oznak upadku, wystarczy pomyśleć o bankructwie HANJIN w 2016 roku lub trudnościach, jakich doświadczył MAERSK w ostatnich latach. Cios śmiertelny został zadany przez pierwszy poważny przestój z powodu COVID. W rezultacie import z Dalekiego Wschodu jest mniejszy i ogólnie ze wszystkich pozaeuropejskich kierunków.

Jesienią 2020 roku nikt nie liczył na to, że długi okres niskich cen zakończy się nagłym, dramatycznym wzrostem cen. W ciągu kilku miesięcy ceny w niektórych przypadkach potroiły się w stosunku do danych z września 2020 roku.

Niewielu spodziewało się, że wysokie ceny do końca maja 2021 r. nie powrócą do poziomów sprzed 2019 r. Ci, którzy tego oczekiwali, bardzo się mylili. Nowe poziomy cen reprezentują nową normalność. Widać to już pod koniec sierpnia. Problem w tym, że sytuacja wciąż się nie ustabilizowała.

Warunkiem wstępnym stabilizacji byłoby osiągnięcie nowej równowagi między podażą a popytem.

Już teraz widzimy, że nadeszła nowa era w transporcie morskim.

Teraz koszty frachtu w niektórych przypadkach mogą przekroczyć nawet 20 000 USD za kontener. To jest nienormalne. Tak jak cena 2.000 dolarów też nie była normalna. Nie znam szczegółowo transportu morskiego, ale na podstawie obecnych ruchów cen wydaje się, że koszty frachtu będą kilkakrotnie wyższe niż normalnie przed 2020 r.

To nie jest problem. Choć optymalizacja kosztów (redukcja) w ostatnich latach doprowadziła do dużego uzależnienia od importu polimerów z Bliskiego i Dalekiego Wschodu, a ostatnio z Ameryki Północnej. W okolicach roku 2010 część zachodnioeuropejskich producentów przestawiła się z benzyny na północnoamerykański LNG, etan i propan. Potem były dwa miesiące, kiedy z powodów pogodowych to się nie udało.

Dla wszystkich jest jasne, że należy rozwijać europejskie zdolności produkcyjne: moce produkcyjne surowców, wytwórnie polimerów, a w niektórych obszarach również przetwórstwa tworzyw sztucznych. Przemysł chemiczny, a w nim przemysł tworzyw sztucznych jest przemysłem kapitałochłonnym, a inwestycje trwają długo. Nie stanie się to szybko. Na szczęście

gazeta

PLASTPOL środkowoeuropejscy producenci polimerów są już w fazie przygotowań, a niektórzy z nich są w fazie wdrażania nowych inwestycji. Między innymi Grupa Azoty, Grupa MOL, Borsodchem, Lukoil Neftochim, Rompetrol, Unipetrol wszyscy się rozwijają, a każda inwestycja zwiększa bezpieczeństwo dostaw.

Inwestycje te mogłyby stanowić podstawę nowej równowagi między podażą a popytem. A ponieważ powstają one w Europie Środkowej, należy się spodziewać, że przemysł przetwórstwa tworzyw sztucznych może zyskać dzięki nim duży impuls.

Największym wyzwaniem dla przemysłu tworzyw sztucznych jest zmiana wizerunku. Wizerunek branży tworzyw sztucznych i tworzyw sztucznych w ostatnich latach uległ pogorszeniu.

Staliśmy się sługami „złej” materii. Większość ludzi myśli, że jeśli zabronimy plastiku i każdy posadzi drzewo, uratujemy ziemię.

Jest takie słowo po węgiersku: „prostak”, które oznacza głupią, ograniczoną osobę. W tłumaczeniu na język polski jest to człowiek, który wszystko sprowadza do jednej rzeczy, który wszystko wyjaśnia jedną rzeczą.

Musimy pokazać, że plastik jest pozytywnym, przyjaznym dla środowiska rozwiązaniem. Tworzywa sztuczne mają najniższy ślad węglowy. W czasach, gdy dziesiątki ludzi protestuje przeciwko ścinaniu drzew, to nonsens, że opakowania papierowe są znowu preferowanym wyborem.

Krok po kroku musimy wykazać, jaki wpływ na środowisko mają inne materiały opakowaniowe.

Potrzebne są bardzo proste, zrozumiałe, codzienne przykłady, aktywna obecność w mediach.

Pracujemy już nad tą kampanią komunikacyjną w Węgierskim Stowarzyszeniu Przemysłu Tworzyw Sztucznych, a wynikami i materiałami komunikacyjnymi podzielimy się z innymi stowarzyszeniami i partnerami w całej Europie.

Recykling tworzyw sztucznych to temat, o którym wiele się mówi w środowisku przetwórców.

Na razie kraje Europy Środkowej nie są w stanie dostarczać dobrej jakości odpadów lokalnym recyklerom.

Najważniejszym zadaniem jest stworzenie odpowiednich systemów zbiórki i segregacji odpadów. Jednak rządy nie mają wystarczającej wiedzy na ten temat. W związku

39 z tym przemysł tworzyw sztucznych musi położyć fundamenty.

My musimy określić skład i czystość odpadów potrzebnych do osiągnięcia celów, jakie sobie wyznaczyliśmy i jakie musimy osiągnąć. Innymi słowy, do ciągłej produkcji przemysł potrzebuje regranulatu o ciągłej, standardowej jakości. Przygotowania do tego rozpoczęły się już w ramach projektu bułgarsko-polsko-rumuńsko-węgierskiego.

Nasze pierwsze wyniki zostaną zaprezentowane na środkowoeuropejskim Spotkaniu Branży Tworzyw Sztucznych. Współpraca jest otwarta, każdy może do niej dołączyć.

Jak widzi Pan najbliższą przyszłość branży w naszym regionie?

Nie wspomnieliśmy jeszcze o ważnym zjawisku. W wielu

przypadkach miniony rok, ze względu na niestabilność bezpieczeństwa dostaw i nieprzewidywalne ceny, przepalił rezerwy gotówkowe przetwórców tworzyw sztucznych. Doprowadzi to do konsolidacji rynku. Nastąpi większa koncentracja kapitału i mocy produkcyjnych, czego oznaki już widać. Koncentracja przyniesie korzyści firmom międzynarodowym, z których część wykupi konkurentów, a część zo-

gazeta

PLASTPOL

40 stanie wyparta. Dlatego ważne jest utrzymanie wielobarwnego, narodowego i regionalnego charakteru przemysłu tworzyw sztucznych.

W przyszłym roku epidemia wciąż będzie z nami. Jej ślad będzie tkwić w umysłach ludzi i rządów nawet przez dekadę. Wynika z tego ważny wniosek: bez tworzyw sztucznych nie udałoby się teraz opanować epidemii, nie mówiąc już o jej pokonaniu.

Strategiczną kwestią dla państw stało się rozwiązanie problemu samowystarczalności w zakresie środków medycznych.

Dlatego oczekuję postępu w tej dziedzinie, zwłaszcza w zakresie nietkanych włóknin (maski, odzież ochronna). W konsekwencji należy również rozwiązać produkcję potrzebnych polimerów ze źródeł lokalnych.

Bezpieczeństwo dostaw będzie zyskiwać na wartości we wszystkich obszarach. Przemysł tworzyw sztucznych, podobnie jak wszystkie inne gałęzie przemysłu, stanie się raczej regionalny niż międzynarodowy czy międzykontynentalny.

Rozumiem przez to, że pobliskie rynki i źródła zaopatrzenia (kraje) będą ważniejsze niż te odległe. Mniej będzie Dalekiego Wschodu, a więcej Europy. Nie jest jeszcze jasne, jaką rolę Ameryka Północna będzie odgrywać w dłuższej perspektywie w zaopatrzeniu Europy. Widzimy, że postrzega nas jako ważny rynek.

Będą oni dla nas naprawdę ważni tylko wtedy, jeżeli będą w stanie zagwarantować bezpieczeństwo dostaw. Nie jest też jasne, jak będą się kształtować w przyszłości relacje Rosji z Europą Środkową.

Moim zdaniem szkoda byłoby ograniczyć logistycznie dobrze rozbudowane i rozwijające się możliwości dostaw surowców.

Zwłaszcza, że ta alternatywa mogłaby pomóc w utrzymaniu działalności małych i średnich przedsiębiorstw.

Dziękujemy za rozmowę.

Seminarium Plastech Info Jednym z wydarzeń towarzyszących tegorocznej edycji Targów PLASTPOL w Kielcach będzie tradycyjnie Seminarium Techniczne PLASTECH INFO. Odbędzie się ono w drugim dniu Targów 22 września 2021 r. (środa), a hasło przewodnie, wokół którego skupiony będzie nurt prezentacji, zostało zdefiniowane jako „technologie przetwórstwa tworzyw sztucznych jako siła napędowa dla rozwoju przemysłu”.

Zakres tematyczny seminarium w dużej mierze będzie odnosić się do dynamicznego rozwoju technik wytwarzania wyrobów z tworzyw sztucznych – materiału wyjątkowego w swojej naturze, zarówno pod kątem różnorodności właściwości, jak również możliwości aplikacyjnych, a także eksponować rolę wiedzy, kompetencji i doświadczenia dla procesu projektowania i rozwoju wyrobu oraz jego produkcji poprzez właściwy dobór materiału, technologii i optymalizację procesu przetwórczego.

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat tworzywa sztuczne oferowały innowacyjne rozwiązania dla stale zmieniających się potrzeb i wyzwań społeczeństwa. Wszechstronne, trwałe i z ogromnym potencjałem dostosowania do różnych potrzeb tworzywa sztuczne to grupa niezwykłych materiałów, nierozerwalnie związanych z przemysłem, rozwojem technologii, innowacjami a także nauką – mówi Jacek Szczerba, reprezentujący Serwis Internetowy WWW.TWORZYWA.PL TS stanowią połączenie unikalnych właściwości użytkowych, których w przeciwieństwie do nich nie ma żaden inny materiał stanowiący jedynie alternatywę w swoim zastosowaniu.

Relatywnie dobre właściwości mechaniczne, termiczne, niski ciężar właściwy, łatwość

TARGI KIELCE

obróbki i formowania wyrobów, efektywność ekonomiczna połączone z obecnością szeregu nowoczesnych technologii sprawiają, że funkcjonują one w każdym obszarze naszego życia. Pamiętajmy także, że tworzywa sztuczne to bardziej wytrzymałe i jednocześnie lżejsze konstrukcje gwarantujące nie tylko odpowiedni poziom bezpieczeństwa, ale także niższy poziom hałasu, redukcję emisji spalin czy wprost ratujących życie. Wymagają one jednak interdyscyplinarnych umiejętności pozwalających na odpowiednie ich stosowanie i przede wszystkim przetwórstwo.

Stąd silna potrzeba propagacji i zwiększenia odpowiedniego poziomu wiedzy inżynierskiej w tym zakresie i nasz pomysł, by tegoroczny PLASTECH INFO miał formę warsztatów branżowych opartych o wieloletnie doświadczenia branżowych specjalistów w tym zakresie – dodaje.

W dzisiejszych czasach rozwiązania z użyciem tworzyw umożliwiają sprostanie niezliczonym wymaganiom funkcjonalnym i estetycznym, począwszy od zapewnienia czystej wody do picia, poprzez uprawianie sportu, łatwą łączność z innymi, korzystanie z komfortowych rozwiązań w domu i ekologicznego transportu, aż po obszar higieny i ochrony zdrowia. Tak naprawdę tworzywa sztuczne definiują sposób, w jaki dzisiaj żyjemy. Poprawiają jakość życia milionów ludzi na całym świecie, czyniąc je łatwiejszym, bezpieczniejszym i przyjemniejszym, a jednocześnie są kluczem do przyspieszenia europejskiego przejścia na niskoemisyjną gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której zasoby i energia są wykorzystywane w najbardziej efektywny sposób.

gazeta

PLASTPOL

42

Narzędzia i formy z Portugalii – kolejny krok ku zrównoważonej przyszłości planety!

Bez zaangażowania i współdziałania w ramach łańcuchów wartości producentów form i tworzyw sztucznych, biorąc pod uwagę ich pozycje na linii rozwoju produktu trudno myśleć o postępie w dziedzinie wytwarzania nowych produktów.

Portugalia jest w tych branżach punktem odniesienia dla całego świata, wykorzystując potencjał ze swojego lokalnego klastra: Engineering & Tooling Cluster.

Portugalia eksportuje 90% swojej produkcji narzędziowej, szczególnie na najnowocześniejsze i najbardziej zaawansowane rynki, takie jak Niemcy, Francja, Hiszpania, Wielka Brytania, USA, Polska, Czechy i inne.

Od 2010 roku pod wspólną marką „Engineering & Tooling from Portugal” portugalski klaster zwiększył swoją produkcję i eksport o ponad 100%. Sektor narzędziowy obejmuje ponad 500 firm i generuje ponad 11 000 miejsc pracy. W 2018 roku portugalski przemysł narzędziowy wyeksportował towary o wartości około 700 milionów euro, zapewniając sobie trzecią pozycję pod względem wielkości produkcji form wtryskowych na kontynencie europejskim.

Członkowie zrzeszeni w Engineering & Tooling Cluster są najlepszymi ambasadorami swojej wspólnej marki. Portugalski Klaster ma długie, ponad sześćdziesięcioletnie doświadczenie na rynku międzynarodowym, integrując cały łańcuch wartości i wspierając klientów z ponad 80 krajów na świecie. Know-how oparte na innowacjach i technologii oraz zdolność do świadczenia wysokiej jakości usług i tworzenia niezawodnych rozwiązań od projektu do produktu

są w Portugalii uznawane za kluczowe wartości.

W okresie pandemii COVID-19, portugalskie firmy z klastra Engineering & Tooling wzmocniły swoje zdolności produkcyjne poprzez badania i rozwój oparty na innowacjach i kwalifikacjach ludzi. Pozwoliło to na wdrożenia nowych rozwiązań w zakresie projektowania i rozwoju produktów.

Wydano ponad 50 milionów euro na projekty badawcze i innowacyjne, w których uczestniczy ponad 100 firm i 50 RTO. Korzystając z wiedzy o zaawansowanych proSHUTTERSTOCK

cesach produkcji i ekologicznych materiałach, wspieranych przez technologie przemysłu 4.0 i metodologie Zero-Defect Manufacturing (sztuczna inteligencja, produkcja przyrostowa, cyfrowe symulacje, badania cyklu życia i wydajne techniki obliczeniowe) firmy badają nową rzeczywistość w zakresie trendów związanych z cyfryzacją i ekologią oraz dostosowanie kompetencji technologicznych do nowego rodzaju popytu. Portugalski przemysł produkcji form jest świetnym partnerem w tworzeniu nowych

produktów, biorąc pod uwagę jego zaawansowanie i zróżnicowanie łańcucha wartości, czyli zdolność do współpracy i dostarczania rozwiązań technicznych na tak wyrafinowane rynki, jak: motoryzacja, lotnictwo i przemysł kosmiczny, medycyna, opakowania i elektronika.

Współpraca technologiczna znalazła odbicie w wielu projektach, takich jak między innymi: - TOOLING 4G – Zaawansowane narzędzia do inteligentnej produkcji (https://tooling4g.toolingportugal.com/), obejmujące 20

gazeta

PLASTPOL

44 firm i 10 RTO i uniwersytetów, badające: technologie 4.0, robotykę współpracującą, sztuczną inteligencję, rozszerzoną rzeczywistość, wytwarzanie addytywne.

- S4PLAST – Sustainable Plastics & Advanced Solutions (https:// ww w.ce n t i m fe .co m /s 4 p l a s t . html), angażujący 9 firm i 6 RTO/ uniwersytetów oraz POOL-NET (koordynator Klastra), badających: projektowanie dla GOZ, zrównoważony rozwój i waloryzację, zaawansowane i wielofunkcyjne materiały polimerowe, zaawansowane technologie produkcyjne; produkty i procesy, inteligentną integrację.

- PTcentroDiH – Digital Innovation Hub for Portugal Centre Region (http://www.ptcentrodih.pt/), koordynowany przez POOL-NET (klaster inżynieryjny i narzędziowy) z trzema innymi klastrami (TICE.PT; SUSTAINABLE HABITAT; INOVCLUSTER), 3 uniwersytety (Coimbra, Aveiro i UBI); 6 politechnik (Leiria, Guarda, Tomar, Viseu, Coimbra, Castelo Branco); 8 RTO (CENTIMFE, ITCONS, CTCV, AIBILI, BLC3, IT, AEMITEQ, IPN); przy wsparciu Urzędu Regionalnego (CCDRC).

Projekt ma wesprzeć proces cyfryzacji przemysłu i podmiotów publicznych w ciągu najbliższych siedmiu lat.

Biorąc pod uwagę wysokie kwalifikacje ludzi, portugalski klaster korzysta z akcji pilotażowej promowanej przez portugalski rząd mającej na celu szkolenie i podnoszenie kwalifikacji pracowników przemysłowych. Rząd wykorzystuje ten klaster jako pozytywny przykład, uznając jego znaczenie we wspieraniu europejskiego procesu industrializacji i wpływ sektora na gospodarkę kraju.

Klaster Engineering & Tooling jest dobrze przygotowany do nowych wyzwań i stanowi istotny krok w kierunku doskonalenia wsparcia globalnych klientów.

Firma Roku Znana międzynarodowa firma konsultingowa Frost & Sullivan w ramach projektu 2021 Best Practices Recognition Program uznała SABIC za Globalną Firmę Roku. Firma SABIC została nagrodzona na podstawie przeprowadzonej przez Frost & Sullivan analizy globalnego rynku pod kątem zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie recyklingu zużytych tworzyw sztucznych i odzyskiwania zasobów.

Każdego roku Frost & Sullivan przyznaje nagrodę Company of the Year organizacji, która wykazuje szczególne osiągnięcia we wdrażaniu strategii rozwoju w swojej dziedzinie. Nagroda jest wyrazem uznania za wysoki stopień innowacyjności produktów i technologii oraz wynikającą z tego pozycję lidera rynku. Frost & Sullivan przyznał firmie SABIC tegoroczną nagrodę za wysiłki na rzecz rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym oraz zaangażowanie w tworzenie innowacyjnych i pionierskich technologii. „Oferta i usługa SABIC TRUCIRCLE™ znalazły wśród firm poszukujących rozwiązań opłacalnych komercyjnie i ekologicznie wiele zastosowań” — zauważyła Riana Barnard, analityk ds. badań nad najlepszymi praktykami. „Dzięki głębokiemu zaangażowaniu w innowacje i technologię, firma SABIC jest gotowa do dalszego przewodzenia na globalnym rynku zrównoważonych rozwiązań materiałowych”.

Abdullah Al-Otaibi, General Manager of Engineering Thermoplastics & Market Solutions for Petrochemicals w SABIC, powiedział: „SABIC zobowiązuje się do znalezienia innowacyjnych rozwiązań, w tym naszego portfolio usług TRUCIRCLE, które pomogą przekształcić naszą branżę z gospodarki liniowej w gospodarkę o obiegu zamkniętym. W tym celu współpracujemy z szero-

ką gamą partnerów na całym świecie w całym łańcuchu wartości. Realizujemy naszą wizję gospodarki o obiegu zamkniętym w branży tworzyw sztucznych i zmierzamy w kierunku zrównoważonej, cyrkularnej przyszłości”.

Firma SABIC od 2019 roku wprowadza usługę TRUCIRCLE. Ma ona na celu pomóc klientom w opracowaniu bardziej zrównoważonych rozwiązań, a jednocześnie „zamknąć obieg” i zapobiec przekształcaniu się cennego, zużytego polimeru w odpad. W ramach tego programu, który obejmuje projektowanie z myślą o recyklingu, certyfikację odnawialnych produktów z surowców pochodzenia biologicznego oraz produkty poddane recyklingowi mechanicznemu, firma SABIC wprowadziła pionierskie rozwiązania odpowiadające idei obiegu zamkniętego dotyczące zaawansowanego recyklingu mieszanych i poużytkowych tworzyw sztucznych. Wprowadzenie ich na rynek spowodowało bezprecedensowy popyt ze strony firm poszukujących rozwiązań opłacalnych komercyjnie i ekologicznych.

Firma SABIC jako zainteresowana w zwiększaniu wykorzystania tworzyw pochodząSABIC

cych z odpadów, jako pierwsza w branży zaangażowała się w inwestycję w zaawansowany recykling. Pierwsza na świecie komercyjna fabryka jest obecnie budowana w zakładzie w Geleen w Holandii. Firma współpracuje z graczami w całym łańcuchu wartości, aby przekształcić nasze społeczeństwo, przemysł, ramy i struktury zarządzania oraz wprowadzić zmiany systemowe w celu stworzenia odpowiednich warunków dla gospodarki o obiegu zamkniętym.

Nagrody Frost & Sullivan Best Practices są przyznawane firmom na różnych rynkach regionalnych i globalnych za wyróżniające się osiągnięcia i doskonałe wyniki w zakresie innowacji technologicznych, obsługi klienta i strategicznego rozwoju produktów. Analitycy branżowi porównują uczestników rynku i mierzą wydajność za pomocą pogłębionych wywiadów, analiz i obszernych badań w celu określenia najlepszych praktyk w branży.

gazeta

PLASTPOL

SABIC

45

Oferta firmy LANXESS dla elektromobilności

Nowa konstrukcja gniazd ładowania pojazdów elektrycznych LANXESS

Boom na pojazdy elektryczne powoduje gwałtowny wzrost popytu na tworzywa sztuczne stosowane w infrastrukturze ładowania. LANXESS uważa, że obszar ten oferuje wiele możliwości wykorzystania poliamidów Durethan i poliestrów Pocan. Możliwości oferowane przez te związki termoplastyczne zostały zademonstrowane w opracowanym przez LANXESS koncepcyjnym projekcie gniazd ładowania.

Gniazda te montowane są w akumulatorowych pojazdach elektrycznych i mieszczą złącze ładowania zewnętrznej stacji ładującej. – Nasze podejście polega na wykorzystaniu konfigu-

racji modułowej, pozwalającej stosować właściwe materiały we właściwym miejscu, co z kolei pozwala z maksymalną precyzją spełniać skomplikowane wymagania dotyczące różnych komponentów – wyjaśnia Gregor Jaschkewitz, projektant aplikacji w dziale High Performance Materials (HPM), który opracował projekt.

– Jednocześnie przewidziano wysoki poziom integracji funkcjonalnej w celu maksymalnego ułatwienia montażu urządzenia, co oznacza brak zastosowania śrub, a także minimalną liczbę komponentów w celu utrzymania niskich kosztów – dodaje Gregor Jaschkewitz.

Transfer wiedzy z projektów Projekt powstawał w kooperacyjnym dialogu z producentami układów ładowania i wykorzystuje doświadczenie, które LANXESS zgromadził już, uczestnicząc w licznych projektach rozwoju infrastruktury ładowania. – Oznacza to na przykład, że projekt wychodzi naprzeciw życzeniu wyrażanemu przez wielu producentów, by zostawić im jak największą swobodę w zakresie uszczelnienia gniazda – mówi Gregor Jaschkewitz. Można więc stosować O-ringi, sznury lub pierścienie uszczelniające, jak również uszczelki wargowe wytwarzane w procesie dwuskład-

nikowego formowania wtryskowego.

Zintegrowane zarządzanie termiczne Kluczowymi elementami konstrukcji portu ładowania są przednia i tylna obudowa, złącze wtyczki stacji ładowania oraz siłownik. Ten ostatni blokuje wtyczkę w gnieździe, by zapobiec przypadkowemu lub celowemu wyrwaniu jej w trakcie ładowania. Kolejnym istotnym elementem jest uchwyt styków.

Utrzymuje on w miejscu metalowe styki złącza, a także płytkę drukowaną (PCB) z kablami do ładowania prądem stałym lub

gazeta

PLASTPOL

48 zmiennym. Szczególną uwagę zwracano na konstrukcję uchwytu styków. Pozwala on ułożyć kable w taki sposób, by ciepło powstające podczas ładowania było rozpraszane nie tylko przez aktywne kable, ale również przez te nieaktywne. – Oznacza to, że uchwyt styków wspiera zarządzanie termiczne, a tym samym ułatwia szybkie ładowanie wysokimi prądami – mówi Gregor Jaschkewitz. Po umieszczeniu kabli i kołków stykowych w uchwycie oraz wpięciu płytki drukowanej wszystkie elementy portu ładowania są łączone za pomocą pasowań zatrzaskowych. Kable są mocowane z minimalnym naprężeniem, by nie mogło dojść do ich odłączenia się w obudowie.

– Łączenie elementów bez użycia śrub upraszcza proces montażu i związaną z nim logistykę, co z kolei obniża koszty produkcji – wyjaśnia Gregor Jaschkewitz.

Spełnione wysokie wymagania wobec materiałów Tworzywa sztuczne stosowane w portach ładowania muszą być zgodne z normą IEC 62196-1 i zapewniać wysoką rezystancję izo­ lacji, a także wysoką wytrzymałość dielektryczną oraz rezystancję śledzenia. Kluczowe są również dobre właściwości ognioodporne. Części mające bezpośredni kontakt z komponentami pod napięciem muszą przejść test rozżarzonego drutu dla produktu końcowego (GWEPT) zgodnie z normą IEC 60695-2-11 przy temperaturze zapłonu rozżarzonego drutu wynoszącej 850°C. Po siedmiodniowym przechowywaniu w temperaturze 80°C elementy z tworzywa sztucznego nie mogą wykazywać żadnych zmian powierzchniowych – takich jak pęknięcia – spowodowanych starzeniem. Wymagane są również wysokiej klasy właściwości mechaniczne (np. dobra wytrzymałość), by port ładowania nie był podatny na uderzenia lub akty wandalizmu. – Nasze rozwiązania materiałowe obejmują związki, które są idealnie dopasowane do takiego zestawu wymagań. W niektórych przypadkach dostępne są również ich wersje opracowane specjalnie dla pojazdów elektrycznych – opowiada Sarah Luers, projektantka aplikacji w HPM. – Kategoria ta obejmuje produkty o wysokiej odporności na warunki atmosferyczne i promieniowanie UV przeznaczone do produkcji obudów, a także materiały wykazujące niską kurczliwość i odkształcalność

na potrzeby komponentów, które muszą być szczególnie stabilne wymiarowo. Termoprzewodzące związki poliamidu 6 o dobrych właściwościach mechanicznych przeznaczone są do stosowania w uchwycie styków, który podlega obciążeniom termicznym.

W kategorii tej mieszczą się również typy produktów, które przeszły zalecany przez Underwriters Laboratories test palności UL 94 z oceną V-0.

Wsparcie w zakresie projektowania komponentów LANXESS wspiera producentów układów ładowania szeroką gamą usług za pośrednictwem swojej marki usługowej HiAnt. Przykładowo, na zlecenie partnerów projektu oblicza i symuluje, w jaki sposób geometria i materiał komponentu wpłyną na wytwarzanie ciepła w komponencie. Inne usługi obejmują wy-

Koncern LANXESS jest jednym z najważniejszych producentów specjalistycznych środków chemicznych na świecie. W 2020 roku osiągnął sprzedaż w wysokości 6,1 mld euro. Obecnie koncern zatrudnia około 14 300 pracowników w 33 różnych krajach. Podstawowym przedmiotem działalności koncernu LANXESS jest opracowywanie, produkcja i dystrybucja półproduktów chemicznych, dodatków, specjalistycznych substancji chemicznych oraz tworzyw sztucznych. Koncern LANXESS należy do najważniejszych indeksów zrównoważonego rozwoju: Dow Jones Sustainability Index (DJSI) World i FTSE4Good.

SHUTTERSTOCK

konywanie zgodnie z normami kluczowych testów palności oraz przeprowadzanie testów mechanicznych, takich jak na przykład test spadającej kuli.

Konstrukcja wtyczki ładowania – w trakcie opracowywania LANXESS analizuje obecnie możliwość zastosowania tej nowej konstrukcji w innych elementach infrastruktury ładowania, takich jak wtyczki ładowania.

W znacznym stopniu można tam wykorzystać wiedzę projektową i materiałową zdobytą podczas prac nad gniazdami ładowania pojazdów, ponieważ wymagania są bardzo podobne.

Dystrybucja Oferta produktów

Tworzywa techniczne

Tworzywa specjalne

Blendy

Standardowe tworzywa sztuczne

Elastomery termoplastyczne

Kompoundy

Masterbacze

Granulaty czyszczące

Plastoplan Polska specjalizuje się w dystrybucji tworzyw sztucznych renomowanych producentów.

Wykwalifikowany zespół oferuje pełny serwis – opiekę począwszy od wizji do produkcji seryjnej. Nasza firma z prywatnym kapitałem, na bazie doświadczenia mierzonego w dziesiątkach lat, spełnia potrzeby klientów w oparciu o własne i wynajmowane magazyny, logistykę i doskonale wyposażone laboratoria.

Plastoplan Polska jest częścią grupy kapitałowej Hromatka Group, jednej ze znaczących na europejskim rynku tworzyw sztucznych grup dystrybucyjnych.

Plastoplan Polska Sp. z o.o. | Warszawa | +48 22 295 92 31 | biuro@plastoplan.pl | www.plastoplan.pl

ML Polyolefins - największy producent regranulatu PP w Europie Środkowej

Recykling to zrównoważony rozwój i podstawa Gospodarki o Obiegu Zamkniętym ML POLYOLEFINS

Problemy współczesnego świata, związane z ochroną środowiska i rabunkową eksploatacją zasobów naturalnych są dziś ogromnym wyzwaniem dla wielu przedsiębiorstw, które planując swój rozwój zmuszone są wziąć pod uwagę wpływ ich działalności na życie następnych pokoleń.

Niewątpliwie, również branża tworzyw sztucznych wymaga znacznych przeobrażeń, a coraz bardziej istotną rolę pełnią w niej przedsiębiorstwa zajmujące się recyklingiem. Jednym z liderów polskiego rynku jest ML Polyolefins, producent recyklatu poli-

propylenu oraz ekoproduktów – detali małej architektury wytwarzanych w całości z surowca wtórnego.

W ostatnich latach coraz większą popularność zyskują koncepcje forsowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych, Unię Europejską oraz rządy wielu krajów – to zrównoważony rozwój oraz gospodarka o obiegu zamkniętym: – Oba pojęcia wiążą się ściśle z działalnością naszego przedsiębiorstwa, czyli z jednej strony przetwórstwem odpadów z tworzyw sztucznych, a z drugiej wytwarzaniem produktów,

z których korzystamy na co dzień – wyjaśnia Agnieszka Sieczkowska, kierownik działu handlowego ML Polyolefins. – Zrównoważony rozwój zakłada m.in. taką działalność przemysłową, która nie przyczynia się do ograniczenia szans kolejnych pokoleń na funkcjonowanie w warunkach podobnych, jakie dziś mamy.

Dotyczy to zarówno środowiska naturalnego, klimatu, ale też rozsądnego korzystania z zasobów naturalnych i zadbania o to, co po sobie zostawiamy, jako cywilizacja, czyli np. wszelkiego rodzaju odpady.

Sposób w jaki człowiek eksploatuje świat od lat wzbudza kontrowersje – zasoby węgla, ropy naftowej, ale też ilość żyjących gatunków zwierząt maleją w zastraszającym tempie. Wydaje się jednak, że w ostatnich latach głos naukowców analizujących wpływ naszej cywilizacji na środowisko jest coraz częściej brany pod uwagę, o czym świadczyć mogą coraz bardziej zaostrzane przepisy związane zarówno z emisją CO2, jak i sposobu wytwarzania tworzyw sztucznych, czy też ich „życia po życiu”: – Niewątpliwie w przypadku tworzyw

gazeta

PLASTPOL

52 najgłośniejsza dyskusja toczy się wokół dwóch kwestii – wskazuje Agnieszka Sieczkowska. – Wytwarzanie coraz większych ilości tworzyw pierwotnych jest coraz częściej kwestionowane jako zbyteczne, wobec krążących w obiegu gospodarczym ogromnych zasobów tego surowca. Ich zdatność do wtórnego przetworzenia i użycia jest przecież oczywista.

Z kolei niewprowadzenie ich ponownie do obiegu powoduje powiększanie składowisk odpadów, których rekultywacja jest niemożliwa w realnych dla życia człowieka ramach czasowych, ale jest też po prostu marnotrawstwem świetnego surowca.

Przedsiębiorstwa recyklingowe są jednym z kluczowych elementów nowego modelu gospodarczego nazywanego gospodarką o obiegu zamkniętym. W ramach tego systemu podstawą jest cyrkulacja zasobów, co w przypadku tworzyw sztucznych oznacza wtórne wykorzystanie odpadów i ich przetwórstwo, w celu wytwarzania nowych produktów, które nie wymagają zastosowania surowców oryginalnych: – Jest wiele zastosowań, do których w zupełności wystarczy użycie recyklatów, jednak kluczowe z punktu widzenia dzisiejszych trendów, ale też legislacji, jest zwiększenie użycia regranulatów

ML POLYOLEFINS

Agnieszka Sieczkowska, kierownik działu handlowego ML Polyolefins

także w przypadku bardziej jakościowych wyrobów. Dzisiejsza technologia recyklingu jak najbardziej umożliwia przetwórstwo i produkcję wysokogatunkowych surowców – podkreśla Agnieszka Sieczkowska. – Już dziś bardzo wiele produktów codziennego użytku jest produkowanych z surowców wtórnych, używanych jako ponad 50% wsadu materiałowego. Większość użytkowników nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że mają w domu wiele produktów, które są z surowców wtórnych – zaznacza. Od pewnego czasu główni gracze na rynku marketów i dyskontów koncentrują się na zwiększaniu w swojej

ofercie produktów, które powstają dzięki recyklingowi tworzyw sztucznych, czy makulatury. – Ta moda przychodzi do nas z Zachodu, gdzie świadomość społeczna jest o wiele wyższa, ale i historia odzysku surowców jest zdecydowanie dłuższa, ale też przede wszystkim gospodarka odpadami stoi na dużo wyższym poziomie, niż u nas w kraju – wyjaśnia.

Z punktu widzenia przedsiębiorstw takich jak ML Polyolefins, bardzo istotny jest rozsądek firm wprowadzających swoje produkty z tworzyw sztucznych na rynek. Dotyczy to głównie projektowania oraz możliwości odzysku po zakończeniu cyklu życia: – Już na etapie projektu można zaplanować minimalizację surowców wykorzystywanych do produkcji pojedynczych detali, eliminując wielomateriałowość lub mnogość różnego rodzaju tworzyw.

Takie podejście po prostu umożliwia recykling odpadu – podpowiada Agnieszka Sieczkowska.

– Do tego dochodzi kwestia zaplanowania w produkcji surowca wtórnego, przygotowując np. odpowiednio formę do wtrysku.

Już na tym etapie możliwe jest zaplanowanie wykonania detalu w 100% z recyklatu, realizując założenia gospodarki cyrkularnej.

Ambitne cele Unii Europejskiej zakładają ograniczenie ilości tworzyw sztucznych wprowadzanych na rynek, poprzez eliminację np. wyrobów jednorazowego użytku, z jednoczesnym wzrostem udziału surowców wtórnych w wyrobach z plastiku: – Niewątpliwie w ostatnim czasie obserwujemy bardzo duży wzrost zainteresowania recyklatami. Przedsiębiorstwa realizujące strategię odchodzenia od surowców pierwotnych, generują bardzo duży popyt na materiały wtórne, co prowadzi do bardzo dużych zmian na rynku – wskazuje Sieczkowska. – Po latach mówienia o potrzebie gospodarki cyrkularnej, wygląda na to, że rzeczywiście nastąpił moment, w którym ta wizja się realizuje.

foodgrade without compromise

rPET

100

Designed for recycling.

Made from recycling.

BENEFITS • Heat resistant • Fully recyclable • Thermoformable like PET

HOT CUPS

DAIRY PRODUCTS

INSTANT SOUPS

TO-GO MEALS

COFFEE LIDS

viscotec - world market leader in decontamination and PET sheet lines.

Odporne na wysokie temperatury i w pełni przetwarzalne: 100 białe opakowania rPET VISCOTEC

Starlinger viscotec, oddział austriackiego dostawcy maszyn Starlinger & Co GmbH, opracował nowy, w pełni przetwarzalny materiał do produkcji opakowań nabiału oraz produktów pasteryzowanych. Materiał rPET 100 łączy korzyści recyklatu PET wynikające dla środowiska z łatwością obróbki materiału, stwarzając nowe możliwości w zakresie opakowań o obiegu zamkniętym.

Opakowania żywności stosowane do nabiału, gorących napojów, zup błyskawicznych oraz gotowych posiłków muszą wytrzymywać wysokie temperatury podczas procesu produkcji i spożywania. Ponadto, produkty nabiałowe wymagają opakowania o optymalnym przenikaniu światła i gazów, aby zapewnić dłuższą trwałość przechowywania. Nowy rPET 100 łączy w sobie te korzyści i dodaje kolejną: jest odporny na ciepło, wykonany z mono-materiału, a biała barwa chroni produkt przed światłem UV. Po użyciu opakowanie można w 100% poddać recyklingowi, ponieważ nie zawiera domieszek innych polimerów.

Tacki, kubki i pojemniki na żywność wykonane z rPET 100 stanowią zrównoważoną alternatywę dla jednorazowych pojemników wykonanych z takich materiałów jak polipropylen (PP) czy polistyren (PE). Poużytkowy PET spełnia wszystkie wymogi Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Żywności po dogłębnym oczyszczeniu z użyciem technologii Starlinger viscotec. PET/rPET cechuje się nadzwyczajnymi właściwościami materiałowymi, zachowywanymi po procesie przetwarzania, dzięki czemu PET spełnia wymóg obiegu zamkniętego. Wprowadzając nowy materiał rPET 100, firma Starlinger viscotec wciela w życie zasadę gospodarki cyrkularnej „od kołyski do kołyski” (ang. cradle to cradle). Użycie przetworzonego PET w opakowaniach pozwala na znaczne ograniczenie emisji CO2. Dla rPET 100 możliwe jest przetworzenie do 100% materiału, umożliwiając właścicielom marek i przetwórcom tworzenie prawdziwie zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych.

Nowy materiał rPET 100 zapewnia znacząco mniejszy ślad CO2, po-

nadto w całości podlega recyklingowi.

Linie do produkcji folii rPET zaprojektowane przez Starlinger viscotec cechują się wyśmienitą jakością przy wysokim poziomie wskaźnika mocy produkcyjnych.

Przetwórcy korzystający z wyposażenia Starlinger viscotec są w stanie produkować folie rPET 100 bez wprowadzania zmian w konfiguracji istniejących instalacji.

Producenci opakowań doceniają właściwości materiałowe folii rPET 100, zapewniające wysokie wykorzystanie po wprowadzeniu drobnych zmian w instalacjach do termoformowania.

■■■ Starlinger viscotec to oddział Starlinger & Co. GmbH, światowego lidera na rynku maszyn i gotowych linii do produkcji opakowań z tworzyw sztucznych.

Firma viscotec, z siedzibą w St. Martin im Mühlkreis w Austrii, od 16 lat dostarcza do klientów na całym świecie linie produkcyjne do ekstruzji folii PET oraz instalacje do recyklingu i uszlachetnia-

nia odpadów opakowaniowych PET, dla przemysłu spożywczego.

Stosowane systemy Starlinger do recyklingu PET dostarczają materiał bezpieczny do kontaktu z żywnością, stosowany w produktach spożywczych przez wielu właścicieli marek, a także przez różnorodne kontrolne instytucje krajowe i międzynarodowe. Ogólnoświatowa sieć obsługi handlowej i serwisowej, a także centrum wsparcia technicznego pomagają klientom osiągnąć optymalne wyniki procesu produkcyjnego.

Wyłączny przedstawiciel viscotec (Grupa Starlinger) na Polskę: KF Technologie ul. Łuki Wielkie 1, 02-434 Warszawa tel. 22 873 36 64, tel. kom. 606 240 930 www.kftechnologie.com.pl www.plastikowyrecykling.pl www.viscotec.at

gazeta

PLASTPOL

VISCOTEC

55

gazeta

PLASTPOL

56

Serie masterbaczy FIBAREC i FIBAPLAST Firma K. Finke, odpowiadając na rosnące zapotrzebowanie na ekologiczne, zielone, zrównoważone systemy barwienia tworzyw sztucznych wprowadza na rynek serię masterbaczy FIBAREC opartych na tworzywach pochodzących z recyklingu oraz FIBAPLAST NIR – to czarne masterbacze do znakowania opakowań wykrywalne w czasie recyklingu.

Wraz z rosnącą świadomością zrównoważonego rozwoju, który jest zgodny z ochroną środowiska poprzez zagospodarowywanie odpadków tworzyw po ich finalnym zużyciu, rośnie liczba produktów z tworzyw sztucznych opartych na materiałach pochodzących z recyklingu.

W związku z tym cała branża obserwuje wzrost popytu na systemy barwienia tworzyw sztucz-

nych opartych na surowcach wtórnych. Aby sprostać temu zapotrzebowaniu, K. Finke, wiodący niemiecki producent barwników do tworzyw sztucznych, opracował nową serię masterbaczy: FIBAREC opartą na materiałach pochodzących z recyklingu oraz gamę czarnych masterbaczy FIBAPLAST NIR wykrywalnych przez pracujące i analizujące w bliskiej podczerwieni systemy selekcji odpadów w finalnych zakładach zajmujących się zagospodarowaniem odpadków tworzyw sztucznych.

FIBAPLAST NIR Masterbacze – sortowanie czarnych opakowań Kluczem do recyklingu odpadów pokonsumpcyjnych jest sortowanie. Dzięki zastosowa-

niu formuły masterbaczy, która składa się z wolnych od sadzy czarnych pigmentów wykrywalnych w bliskiej podczerwieni, FIBAPLAST NIR umożliwia znakowanie czarnych produktów, które dzięki temu stają się w pełni wykrywalne na maszynach do sortowania NIR. FIBAPLAST NIR Black jest już dostępny dla standardowych polimerów opakowaniowych, w celu zabarwienia takich tworzyw jak HDPE, PP, PS i PET. Po udanych próbach przeprowadzonych wspólnie z wiodącymi producentami maszyn sortujących, COTREP (Comité Technique pour la Recyclage des Emballages Plastiques) produkty FIBAPLAST NIR zostały certyfikowane w październiku 2020 r. do sztywnych opakowań PE i PP. W centrum technicznym K. Fin-

ke w Wuppertalu, odpowiednio użyte, czarne pigmenty, pod nazwą FIBAPLAST NIR mogą zostać dokładnie dopasowane do wymaganej przez klienta aplikacji.

Dzięki swojej wiedzy i wsparciu technicznemu, K.Finke umożliwia szybkie wprowadzenia na rynek zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska produktów. Poprzez swoje masterbacze FIBAPLAST NIR, dodawane do tworzywa, czarne opakowania stają się rozpoznawalne i mogą być poddane pełnej selekcji oraz recyklingowi.

PCR Masterbacze Masterbacze z serii FIBAREC oparte są na tworzywach recyklingowych pokonsumenckich (PCR) lub poprzemysłowych.

gazeta

PLASTPOL Umożliwia to produkcję kolorowych masterbaczy oraz wyrobów z tworzyw sztucznych wykonanych w 100% z materiałów recyklingowych. Dostępne do tej pory masterbacze FIBAREC oparte są na rPET. Wkrótce pojawi się FIBAREC oparty na nośnikach rPE i rPP. Masterbacze FIBAREC mogą być przetwarzane tak samo jak masterbacze oparte na surowcach pierwotnych i mogą być stosowane zarówno w produktach opartych na tworzywach pochodzących z recyklingu, jak również w produktach wykonanych z surowców pierwotnych. Barwienie PCR polega na takim zestawieniu pigmentów, aby maksymalnie eliminować szarawe zabarwienie większości materiałów PCR, co należy wziąć pod uwagę przy dopasowywaniu i dostosowywaniu barwnika. Ponieważ jest to jeden z głównych problemów przy barwieniu takich materiałów, K. Fin-

57 ke posiada doświadczonych kolorystów, którzy każdego roku opracowują ponad 8000 nowych odcieni kolorów zgodnie ze specyfikacją klienta. Firma w krótkim czasie wprowadza na rynek barwniki w celu zabarwienia prawie każdego materiału termoplastycznego. Producenci tworzyw sztucznych mogą wybierać spośród trzech koncepcji w zakresie procesu dopasowywania kolorów dla ich indywidualnego, gotowego do użycia barwnika Finke: dopasowywanie kolorów i otrzymanie próbek zgodnie ze specyfikacją, niestandardowe dopasowanie kolorów w laboratorium Finke lub usługi doboru koloru na miejscu u klienta. Wykrywalne czarne masterbacze FIBAPLAST NIR, opracowane bez sadzy, umożliwiają sortowanie polimerów w oparciu o NIR. Źródło: K. Finke Dzięki serii FIBAREC, firma K. Finke opracowała nową grupę

masterbaczy, w celu zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania na zrównoważone systemy barwienia tworzyw sztucznych. Źródło: K. Finke Materiały do pobrania oraz zdjęcia dostępne są na stronie na http://f inke-colors.eu/en/press/ oraz http://finke-colors.eu/en/ press/media-center/ ■■■ Karl Finke GmbH & Co. KG z siedzibą w Wuppertalu jest jednym z największych prywatnych, średniej wielkości producentów masterbaczy dla przemysłu przetwórstwa tworzyw sztucznych w Europie. Wysokowartościowe masterbacze, farby w płynie, farby w paście i preparaty pigmentowe w postaci proszku znajdują zastosowanie w opakowaniach do kosmetyków i żywności, w przetwórstwie wtryskowym, w barwieniu technicznych czę-

ści konstrukcyjnych, foliach oraz w przemyśle motoryzacyjnym i meblowym. Firma z 70-letnim doświadczenie w branży, posiadająca certyfikaty ISO 9001, 14001 oraz 50001 wydane przez akredytowane firmy certyfikujące, prowadzi swoich klientów od projektów do produkcji seryjnej ich wyrobów.

Najnowocześniejszy technicznie sprzęt gwarantuje optymalne rozwiązania w zakresie techniki stosowania i kolorystyki we własnym laboratorium lub na miejscu u klienta.

Jako przedsiębiorstwo niezależne od koncernów, firma Karl Finke GmbH & Co. KG utrzymuje bazy dystrybucyjne w wielu krajach i eksportuje swoje wyroby na cały świat.

Firma Ampacet wprowadza koncentraty ProVital do zastosowań medycznych i farmaceutycznych AMPACET

Firma Ampacet – globalny lider w produkcji koncentratów – wprowadziła na rynek gamę koncentratów ProVital i ProVital+ przeznaczonych do zastosowań w opiece zdrowotnej.

Koncentrat ProVital+ został specjalnie opracowany z wybranych surowców, które zostały wstępnie przebadane zgodnie z częścią 3.1 Farmakopei Europejskiej i posiada biokompatybilność zgodną z normami ISO 10993.

– Nasza unikalna wiedza na temat wykorzystania materiałów, zgromadzona w wielu branżach, w połączeniu z doświadczeniem naszych ekspertów ds. regulacji prawnych, doprowadziła do opracowania portfela rozwiązań

dotyczących koncentratów specjalnie zaprojektowanych dla rynków farmaceutycznych i medycznych, – mówi Philippe Hugelé, strategiczny dyrektor handlowy, Dział Opakowań Medycznych i Sztywnych Ampacet. – Koncentraty Ampacet ProVital stworzone z najwyższej jakości surowców i produkowane w ściśle określonych warunkach pomagają producentom sprzętu medycznego i pierwotnych opakowań farmaceutycznych spełniać wysokie wymagania branżowe i surowe przepisy medyczne – dodaje.

Tworzywa sztuczne mające zasadnicze znaczenie na rynku medycznym zastępują konwencjonalne materiały, takie jak me-

tal, ceramika i szkło ze względu na ich właściwości mechaniczne, łatwość przetwarzania, jakość, opłacalność, łatwość sterylizacji i możliwość formowania złożonych kształtów. Spójna wydajność, identyfikowalność i kontrola surowców mają kluczowe znaczenie dla producentów wyrobów medycznych, opakowań pierwotnych oraz sprzętu do diagnostyki in vitro. Od dziesięcioleci firma Ampacet jest niezawodnym partnerem przestrzegającym rygorystycznych kryteriów jakości i wydajności.

Poprzez budowanie silnych, długotrwałych relacji firma Ampacet stworzyła solidny i przejrzysty łańcuch dostaw.

W związku ze złożonym środowiskiem regulacyjnym firma Ampacet wspiera swoich klientów w zakresie pełnego pakietu danych wymaganych dla projektu produktu.

Więcej informacji na temat koncentratów Ampacet ProVital do zastosowań w medycynie i opiece zdrowotnej można uzyskać pod adresem: marketing.europe@ampacet.com

Dr Massimiliano Vailati (Tecnomatic SRL)

Venus Multi – nowe głowice firmy Tecnomatic TECNOMATIC

Wraz z coraz większymi wymaganiami klientów i coraz szerszym polem zastosowań rynek rur wytwarzanych z tworzyw poliolefinowych nieustannie ewoluuje. Pomimo ciągłej poprawy właściwości poliolefin jednowarstwowe rury o pełnych ścianach nie zawsze są w stanie spełnić określone wymagania klientów lub warunki zastosowań. W takich sytuacjach rozwiązaniem są rury wielowarstwowe. Kluczem do wyprodukowania dobrej rury wielowarstwowej jest głowica.

W tym artykule pokazujemy, jak firma Tecnomatic, włoski producent urządzeń do wytwarzania rur z poliolefin i PVC, ulepszając

technologię i zwiększając wydajność produkcji złożonych rur wielowarstwowych z warstwami funkcjonalnymi radzi sobie na rynku.

Firma Tecnomatic posiada obecnie w ofercie pełną gamę głowic opracowanych w oparciu o koncepcję technologii jednowarstwowej VENUS z wieloma spiralnymi kanałami, do produkcji dwu-, trzy- lub czterowarstwowych rur poliolefinowych, w tym o dużych średnicach. Projekty głowic opierają się na wieloletnim doświadczeniu w produkcji niezawodnych i wydajnych linii do produkcji rur wielowarstwowych. Niedawna dostawa do fir-

my Authentic Production w Myanmarze linii do produkcji rur wielowarstwowych o średnicy do 630 mm pokazuje, że rynek Azji i Pacyfiku oczekuje innowacji, zapewniających wyższy poziom wydajności.

Authentic Production, to część grupy Authentic, która rozpoczęła produkcję rur PE kilka lat temu.

Dzięki skoncentrowaniu się na zagadnieniach jakości szybko zyskała spory udział w rynku i dobrą reputację. Szczególne korzyści wynikły z zainstalowania linii Tecnomatic zdolnych do produkcji rur o średnicy do 1200 mm. Linie zapewniły wysoką wydajność produkcji, niezawodność

i zmniejszoną ilość odpadów przy produkcji ich niedawno wprowadzonego na rynek produktu wielowarstwowego. Nowy produkt zawierał w warstwie zewnętrznej materiał BorSafeTM HE3494LS-H PE100 odporny na pękanie pod wysokim naprężeniem (HSCR), który zapewnił klientom maksymalne zabezpieczenie przed punktowymi obciążeniami i uszkodzeniami powierzchni, które mogą wystąpić podczas instalacji.

Takie wielowarstwowe rury były szeroko stosowane w Europie w instalacjach wykorzystujących techniki bezwykopowe lub tam, gdzie nie zasypywano rowów do-

gazeta

PLASTPOL wożonym materiałem. Używając tego samego materiału pochodzącego z wykopu, instalatorzy byli w stanie zmniejszyć koszty i wpływ na środowisko związane z transportem piasku lub innych materiałów zasypowych na miejsce. Rury HSCR PE100 dają obecnie te same możliwości wykonawcom i instalatorom również w Azji. Ściana rury wielowarstwowej produkowanej przez Authentic Production składa się z dwóch warstw stanowiących 10% i 90% całkowitej grubości. Warstwa zewnętrzna wykonana jest z materiału HSCR PE100, a rdzeń ze standardowego PE100. Wymaga to użycia dwóch oddzielnych wytłaczarek, co zostało osiągnięte przez zastosowanie głównej wytłaczarki z serii ZEPHYR w L / D 40, która uzyskuje ekstremalną wydajność, niższą temperaturę stopu i niskie zużycie energii, podczas gdy warstwa wewnętrzna jest produkowana przez maszynę z serii ATLAS w L / D 30.

Obie wytłaczarki są zsynchronizowane za pomocą zasilania graTECNOMATIC

HERRMANN ENGINEERING wimetrycznego na każdej wytłaczarce. Pozwala to utrzymać ciągłość podawania surowca i rejestrować zmiany przepustowości masy, zapewniając w ten sposób doskonałą kontrolę masy na metr i rozkładu grubości ścian.

Seria głowic VENUS MULTI została zaprojektowana w celu uzyskania wysokich parametrów jakościowych rur wytwarzanych przy użyciu szerokiej gamy surowców przy bardzo wysokiej wydajności. Geometria spirali została zoptymalizowana pod kątem stosowania najnowszej generacji tworzyw PE i PP. Jednocześnie osiągnięto zmniejszenie jej całkowitej długości, objętości i ciśnienia roboczego.

Sercem głowic VENUS MULTI jest innowacyjna geometria kanału przepływowego, która została obliczona z uwzględnieniem parametrów aktualnie stosowanych surowców. Taka geometria zapewnia zachowanie ciśnienia i rozkładu stopionego materiału we wszystkich głowicach do rur tego typu, nawet przy bardzo wysokich wydajnościach. Nowy sys-

tem podawania przyczynia się do obniżenia ciśnienia roboczego.

Niższe ciśnienie powoduje niższą temperaturę topnienia i wraz z niższymi czasami przebywania zapewnia lepsze właściwości rur, takie jak OIT (odporność na utlenianie) oraz redukcję naprężeń termicznych i zwykłych. Zmniejsza także zużycie energii podczas wytłaczania.

Firma Authentic Production, od momentu jej uruchomienia, wyrażała duże zadowolenie z jakości dostarczonej wielowarstwowej linii. Nowy produkt zapewnił dodatkowe zabezpieczenie rurociągów instalowanych w trudnych warunkach. Produkowana rura może zyskiwać dodatkowe cechy, takie jak zdzieralna powłoka zewnętrzna, która zapewnia wymierne korzyści ekonomiczne i środowiskowe w przypadku rurociągów do dystrybucji wody i gazu. Ten płaszcz zewnętrzny, często wykonany ze specjalnie modyfikowanego polipropylenu, dodatkowo zabezpiecza powierzchnię rury przed potencjalnymi przecięciami i pęknięciami podczas stosowania wymagających metod instalacji. Nawet głębokie rysy w płaszczu ochronnym nie zostają przenoszone na rurę wewnętrzną, gdy zostanie ona ostatecznie wystawiona na naprężenia związane z obsługą.

Zdzieralny płaszcz, który jest zespolony do zewnętrznej ściany rdzenia rury PE, ma zwykle grubość 0,6-0,7 mm dla wszystkich obecnych wymiarów nowej wielowarstwowej rury. Warstwę nakłada się za pomocą głowicy krzyżakowej umieszczonej przed ostatnią kąpielą chłodzącą. Tecnomatic oferuje pełną gamę głowic, opartych na technologii spiralnej lub promieniowej, odpowiednich do powlekania rur z tworzyw lub metalowych o grubościach od 5 do 800 mm (do 4 warstw). Głowice są oparte na typowej technologii spiralnej do współwytłaczania dużych i jednowarstwowych rur lub na rozwiązaniu mieszanym z rozdzielaczami promieniowymi lub alternatywnej spirali o krótkiej ścieżce, w zależności od właściwości materiałów, takich jak PA, EVOH, PVDF lub połączenia klejowe.

Od wstępnego pomysłu, poprzez rozwój aplikacji, aż do optymalizacji procesu – wspólnie z Państwem opracowujemy najlepsze możliwe rozwiązanie.

Friedrichshafen DEUTSCHLAND

12. – 16.10.21 Hala A4 Stoisko A4-4108

www.herrmann-engineering.com

gazeta

PLASTPOL

62

Znakowanie w trzecim wymiarze Postępująca automatyzacja procesów produkcyjnych, wdrażanie idei Przemysłu 4.0 powoduje wzrost znaczenia technologii znakowania produktów w trakcie ich wytwarzania. Najprostsza forma znakowania za pomocą etykiet ma znaczne ograniczenia, w szczególności w przypadku wyrobów o skomplikowanych kształtach przestrzennych. W takich przypadkach znakowanie laserowe jest niewątpliwie bezkonkurencyjne.

Znakowanie laserowe charakteryzuje się dowolnością geometrii znakowania, wysoką jakością oznaczeń (wyraźnym kontrastem i trwałością) i doskonałą powtarzalnością.

Dzięki obróbce bezstykowej nie następuje zużycie narzędzia, co pozwala na obniżkę kosztów bez strat jakości. Niski wkład ciepła wpływa tylko w minimalnym stopniu na znakowany materiał.

Urządzenia laserowe łatwo integruje się z całkowicie automatycznymi sekwencjami produkcyjnymi.

Znakowanie laserowe może być stosowane w przypadku szerokiej gamy materiałów (ceramika, metale, tworzywa sztuczne itp.) Możliwe do uzyskania są bardzo drobne struktury i małe oznaczenia (w zakresie mikrometrów), z drugiej strony można znakować duże powierzchnie.

Promień lasera może dotrzeć do trudno dostępnych miejsc przy zachowaniu wysokiej prędkości znakowania. Wreszcie znakowanie laserem jest ekologiczne, bo brak jest konieczności stosowania kosztownych i potencjalnie szkodliwych dla środowiska materiałów jednorazowych, np. tuszy.

Opisywanie w 3D za pomocą laserów znakujących firmy TRUMPF jeszcze nigdy nie było tak szybkie i proste: oprogramowanie do znakowania TruTops Mark 3D przekonuje swoją przyjazną dla użytkownika obsługą i znacznie krótszymi czasami procesu. W zależności od zastosowania można od razu opisać

więcej obiektów w przestrzeni – wcześniej często wymagało to większej liczby laserów. Dzięki temu opisywanie powierzchni trójwymiarowych takich jak zakrzywione płaszczyzny i pochylone powierzchnie jest proste i efektywne. Oprócz oprogramowania do znakowania do pakietu należy także kompletny edytor 3D CAD, który pozwala na tworzenie własnych narzędzi i rysunków do znakowania 3D. Szybko, precyzyjnie, elastycznie – wymagania stawiane przed grawerowaniem, obróbką ubytkową, opisywaniem i wyżarzaniem za pomocą lasera nieustannie rosną. Laser znakujący TruMark 6030 pozwoli zapisać się do grona korzystających z nowej generacji i przejście do nowego wymiaru dzięki nowej funkcjonalności 3D. TruMark 6030 wyróżnia się wysoką mocą i doskonałą jakością promienia – parametrami koniecznymi do osiągnięcia optymalnych wyników w każdej branży. Uzupełnieniem są nowoczesne rozwiązania przetwarzania obrazu. Umożliwia to zwiększenie produktywności, polepszenie wyników i jakości znakowania.

TruMark 6030 skraca czas procesu nawet o 25% dzięki dostępnej wysokiej mocy średniej i energii impulsu. Wyjątkowa jakość wiązki i wysoka gęstość mocy zapewniają czyste usuwanie materiału i wysoce kontrastowe oznaczenia.

Dzięki innowacyjnej konfiguracji optycznej rozmiar plamki pozostaje stały na różnych poziomach osi Z. Dzięki zastosowaniu zewnętrznego modulatora moc lasera może być skalowana liniowo i nie ma wpływu na parametry, takie jak czas trwania lub stabilność impulsu. W ten sposób można uzyskać wyraźne i ostre oznaczenia bitmapowe.

Dzięki licznym dostępnym interfejsom TruMark 6030 można szybko i łatwo integrować z linią produkcyjną. Zastosowane nowoczesne oprogramowanie znakujące TruTopsMark 3.0 do

opisywania elementów w przestrzeni 3D korzysta z kreatorów i pomaga w nawiązaniu komunikacji między laserem i środowiskiem produkcyjnym.

Dzięki systemom czujników i interfejsowi danych OPC-UA TruMark 6030 udostępnia dane procesowe zapewniając kompatybilność z innymi elementami Przemysłu 4.0 w zakładzie produkcyjnym. Zasilanie i elementy systemu umieszczone są w standardowej dziewiętnastocalowej obudowie.

Dzięki oprogramowaniu do przetwarzania obrazu VisionLine, system znakowania obserwuje bezpośrednio obszar znakowania. Zapewnia to jeszcze większą precyzję poprzez identyfikację rzeczywistej lokalizacji elementu na podstawie zdefiniowanych konturów i automatyczne utrzymanie znakowanej treści we właściwej pozycji.

Może również wykryć powierzchnię przedmiotu obrabianego i ustawić prawidłową odległość roboczą za pomocą funkcji Autofokus. VisionLine może skanować TRUMPF

kody Data Matrix, oceniać ich jakość i dokumentować wyniki.

TruMark 6030 to wysokiej klasy urządzenie przemysłowe. Jego nowoczesne komponenty sprawiają, że jest to niezwykle wytrzymały i kompaktowy system znakowania o klasie bezpieczeństwa IP 64. Gwarantuje to możliwość opłacalnego wykorzystania w szerokim zakresie zastosowań. Głowica laserowa może pracować w temperaturze otoczenia do 45°C, ponieważ chłodzenie powietrzem głowicy laserowej można zastąpić płytą chłodzoną wodą. TruMark 6030 może wytrzymać standardowe przyspieszenia głowicy roboczej do 5 m/s2.

Dzięki Performance Level na poziomie „e” system TruMark 6030 spełnia najwyższe wymagania dotyczące bezpieczeństwa i oferuje różnorodne możliwości elastycznego i produktywnego włączenia laserów znakujących w procesach produkcyjnych klienta.

Firma TRUMPF powstała w roku 1923, z małego warsztatu mecha-

gazeta

PLASTPOL

63

nicznego w Stuttgarcie. Firma TRUMPF w swej długiej historii zajmowała się produkcją wielu rodzajów maszyn i urządzeń przemysłowych. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku rozpoczęła produkcję wykrawarek wykorzystujących techniki laserowe. Był to początek marszu w kierunku osiągnięcia aktualnej pozycji lidera w wielu technologiach wykorzystujących zaawansowane rozwiązania laserów.

Obejmująca około 70 spółek zależnych grupa jest reprezentowana w prawie wszystkich krajach europejskich, w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Azji. Zakłady produkcyjne znajdują się w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Austrii i w Szwajcarii, w Polsce, Czechach, USA, Meksyku, Chinach i Japonii.

TRUMPF

gazeta

PLASTPOL

64 Frank Spork, konsultant w firmie Single Temperiertechnik GmbH

Poradnik oszczędzania energii Przetwarzanie tworzyw sztucznych jest jednym z najbardziej energochłonnych procesów przemysłowych. W rezultacie zużycie energii stanowi jeden z głównych czynników generujących koszty.

Wtryskarka odpowiada za około 20% emisji gazów cieplarnianych w trakcie formowania wtryskowego, natomiast urządzenia peryferyjne, takie jak termoregulatory, powodują do 10% emisji.

Wcześniejsze badania wykazały, że można zmniejszyć całkowite zużycie energii w trakcie ekstruzji aż o 5% poprzez regulację temperatury tulei i matrycy. W przypadku formowania wtryskowego wartość ta wynosi aż 10%.

Znaczny procent energii związanej z procesem regulacji temperatur jest zużywany w fazie produkcji, podczas gdy faza grzania i chłodzenia form odpowiada za jedynie niewielki procent zużycia. W fazie produkcji regulator temperatury utrzymuje temperaturę na odpowiednim poziomie, a ponieważ pracuje on przy częściowym obciążeniu, a zapotrzebowanie na energię w trakcie procesu produkcji jest niemal zrównoważone, to potrzebna jest tylko niewielka ilość energii. Pompa może również

1

pracować w trybie częściowego obciążenia. Oznacza to, że powinna ona działać zgodnie z faktycznym zapotrzebowaniem tak, aby oszczędzać energię. W konwencjonalnym trybie pracy zużycie energii przez silnik wynosi pomiędzy 0,5, a 2,8 kW, nawet dla małych lub średniej wielkości urządzeń. Zatem w przypadku regulatora temperatury z silnikiem o mocy 1 kW same tylko koszty energii elektrycznej potrzebnej do pracy silnika wynoszą 720 euro rocznie przy dwuzmianowej pracy. W takich warunkach dodatkowe koszty poniesione na energooszczędną regulację ulegną amortyzacji w okresie krótszym niż jeden rok.

Strategia regulacji adaptacyjnej W praktyce proces sterowania temperaturą w dokładny sposób reguluje wymaganą wydajność cieplną i chłodniczą. Jednakże pompa potrzebna do cyrkulacji medium regulującego temperaturę zazwyczaj działa cały czas w normalnym trybie pracy (rys.

1). Cykl pracy układu regulującego temperaturę obejmuje różne etapy procesu. Po uruchomieniu, urządzenie z pełną mocą

podgrzewa formę do pożądanej temperatury. W trakcie produkcji elementów formowanych wtryskowo regulator temperatury utrzymuje odpowiednią temperaturę. W tym celu musi on równoważyć energię dostarczaną do procesu produkcyjnego z tą zużytą w trakcie procesu.

W takim przypadku urządzenie zazwyczaj pracuje z obciążeniem częściowym. W umiarkowanych przedziałach temperatur (80 do 120°C) energia pobrana i zużyta niemal równoważą się, a układ regulacji temperatury wymaga jedynie minimalnej mocy wyjściowej. Pod koniec produkcji cały proces przełącza się na chłodzenie, a układ regulacji temperatury znów pracuje z pełnym obciążeniem. Ponadto, w przypadku zakłóceń procesu produkcji urządzenie może przełączyć się w tryb czuwania (stand-by), podczas którego kompensowane są jedynie niewielkie utraty energii.

Fazy grzania i chłodzenia stanowią jedynie niewielki ułamek czasu w porównaniu z produkcją. Obecnie uważa się, że pompa w tej fazie powinna być eksploatowana w zależności od zapotrzebowania. W tym celu szybkość pompy jest redukowana do

2

pożądanej wartości przy pomocy falownika (rys. 2). Zużycie energii przez pompę jest redukowane średnio w trzeciej potędze prędkości. Takie podejście daje duże możliwości. Według teoretycznych szacunków zmniejszenie prędkości o 20% przekłada się na oszczędność energii rzędu 49%.

Aby zapewnić dalszą, dokładną regulację temperatury, potrzebny jest minimalny sygnał wyjściowy z regulatora.

W urządzeniach firmy Single Temperiertechnik GmbH, Hochdorf, Niemcy, ten sygnał wyjściowy wynosi około 30%. Przy tej prędkości zużycie energii wynosi mniej niż 10% nominalnej mocy przyłączeniowej.

Co więcej, jest wiele strategii, które można zastosować w regulatorach urządzeń firmy Single jako rozwiązanie alternatywne (rys. 3), pod warunkiem zainstalowania niezbędnych czujników.

– Na przykład prędkość pompy można ustawić na regulatorze temperatury jako procent prędkości maksymalnej.

– W połączeniu z miernikiem przepływu można dokładnie regulować natężenie przepływu; w takim przypadku użytkownik definiuje wartość zadaną w l/min.

gazeta

PLASTPOL

66 – W przypadku urządzeń czułych na nacisk można ustawić maksymalną wartość ciśnienia (jedynie przy użyciu regulatora „SCT Professional”). Pozwala to na lepszą regulację ciśnienia niż przy użyciu zaworu przelewowego, którego funkcjonowanie może ulec zakłóceniu na skutek zanieczyszczonych płynów.

– Najinteligentniejszą formą regulacji prędkości jest regulacja ΔT. ΔT określa różnicę temperatur pomiędzy zasilaniem, a powrotem podczas formowania (zmierzoną przez czujniki). W tym przypadku użytkownik wprowadza wartość maksymalną ΔT, której nie wolno przekroczyć, aby utrzymać pożądaną jakość elementu formowanego. Urządzenie osiąga ten efekt poprzez odpowiednią regulację prędkości.

Single zaleca tę drugą możliwość, ponieważ nie wymaga ona interwencji operatora i pozwala na automatyczne utrzymanie właściwej wartości prędkości w zmieniających się warunkach.

Takie podejście pozwala na znaczną redukcję zużycia energii (średnio o ponad 40%) bez uszczerbku dla jakości elementu formowanego, co potwierdzają liczne referencje od klientów w sektorach dóbr konsumenckich, wyrobów medycznych i motoryzacyjnym, jak również niezależnie przeprowadzone badania.

zowego miernika mocy. Sygnał wyjściowy regulatora w przypadku chłodzenia wyniósł około 30%, tzn. grzanie jest wyłączone, a zużycie mocy jest spowodowane niemal całkowicie pracą silnika pompy, minus około 30 W potrzebnych na sterowanie urządzeniem i uruchomienie zaworów.

Po osiągnięciu równowagi cieplnej natężenie przepływu jest stopniowo redukowane do 5, 4 i 3 l/min (tab. 1). Elementy wytwarzane przy takich parametrach są wciąż satysfakcjonujące. Zużycie energii zostało zmniejszone do około 29,6% wartości początkowej, co oznacza, że układ regulacji temperatury zużywa o 70,4% mniej energii elektrycznej do produkcji elementów. Jeszcze bardziej znamiennym jest fakt, że w przypadku chłodzenia sygnał wyjściowy regulatora zmniejszył się z wartości początkowej 30% do około 20% przy maksymalnej prędkości pompy. Oznacza to, że aby skompensować 690 W (980 W pełne obciążenie – 290 W częściowe obciążenie) mocy zużytej przez układ regulacji temperatury potrzebny jest jedynie 10-procentowy sygnał wyjściowy regulatora. Urządzenie zatem pracuje nie tylko bardziej wydajnie, ale także wymaga mniej schłodzonej wody w punkcie pracy.

wody również wymaga energii.

Ponadto można się spodziewać, że niższa prędkość przedłuży żywotność pompy poprzez zmniejszenie zużycia łożyska i uszczelniacza wału. W zależności od parametrów procesu koszty tej opcji mogą zwrócić się w ciągu mniej więcej roku.

Szczegółowy przebieg testów W praktyce przemysłowej parametry regulatorów temperatury stosowanych w danym procesie są określane w oparciu o doświadczenie. Regulatory temperatury umożliwiające redukcję mocy wyjściowej pompy w znacznym stopniu przyczyniają się do oszczędności energetycznej, która może wynieść aż 50%.

Wyraźnie widać to na przykładzie produkcji skrzyń transportowych (rys. 4). W pierwszej serii testów wtryskarka przetwarzała ABS. Na regulatorze temperatury wprowadzono temperaturę zadaną o wartości 30°C aż do momentu osiągnięcia równowagi cieplnej.

Temperatura zasilania wyniosła 30,8°C, a temperatura powrotu 32,7°C. Natężenie przepływu wynosiło 6,1 l/min przy maksymalnej prędkości pompy. Zużycie energii osiągnęło poziom około 980 W i zostało zmierzone przy pomocy profesjonalnego trójfa-

Nie uwzględniono tutaj oszczędności wynikających z niższego zużycia energii przez pompę recyrkulacyjną zimnej wody oraz z możliwości zainstalowania chłodziarki. Układ regulacji temperatury umożliwia także automatyczne dostosowanie prędkości pompy w oparciu o punkt pracy. Użytkownik musi jedynie określić przedział tolerancji dla procesu (regulacja ΔT). Wyniki testu (tab. 2) ilustrują oszczędności energetyczne dla zadanej wartości ΔT wynoszącej maksymalnie 5 K oraz, nawet wyraźniej, dla wartości ΔT równej 6 K. Po zmianie materiału na poliwęglan (PC),

Tab. 1. Próby z akrylonitrylo-butadieno-styrenem (ABS) przy około 30°C: Zmniejszenie natężenia przepływu przekłada się na znacznie niższe zużycie energii przy zachowaniu takiej samej jakości elementów formowanych (między około 1 kW a 300 W) (źródło: Single)

Korzystne efekty uboczne Liczne, powtarzalne serie testów wykazały, że urządzenia firmy Single (z pompami o zmiennej prędkości obrotowej) pozwalają na znaczne ograniczenie zużycia energii. Ogólnie rzecz biorąc, przy niskich temperaturach procesu wynoszących około 30°C oszczędności sięgnęły około 70%, a przy wyższych temperaturach wynoszących około 100°C oszczędności stanowiły najwyżej 39%, przy zachowaniu takiej samej jakości elementu formowanego w każdym z tych przypadków. Jako punkt odniesienia służyły ustawienia standardowe, takie jak te stosowane w praktyce. W obu przypadkach układ regulacji temperatury pracował w trybie częściowego obciążenia zarówno podczas chłodzenia, jak i grzania.

Oszczędności mogą również pozytywnie wpłynąć na zużycie wody chłodzącej (przy niskich temperaturach). Przekłada się to także korzystnie na zużycie energii, gdyż dostarczanie zimnej

3 SINGLE

Parametry

Ustawienia podstawowe

Redukcja przepływu objętościowego na 5 l/min

4 l/min

3 l/min

Zasilanie

30,8°C

30,2°C

30,2°C

30,1°C

Powrót

32,7°C

32,8°C

33,2°C

33,7°C

ΔT (VL/RL)

1,9 K

2,6 K

3,0 K

3,6 K

Przepływ

6,1 l/min

5,0 l/min

4,0 l/min

3,0 l/min

100%

84%

70%

55%

Pobór mocy

Nastawy pompy

980 W

670 W

440 W

290 W

Ciśnienie zasilania

4,2 bar

3,0 bar

2,1 bar

1,4 bar

Tab. 2. Tryb automatycznej regulacji z zastosowaniem akrylonitrylo-butadienostyrenu (ABS) przy około 30°C. Przy przedziale tolerancji dla ΔT wynoszącym 5 K lub 6 K układ regulacji temperatury automatycznie dostosowuje prędkość pompy i zapewnia znaczną oszczędność energii (między około 1 kW, a 500 W) (źródło: Single) Ustawienia podstawowe

Tryb automatyczny 2 K/5 K

Tryb automatyczny 2 K/6 K

Zasilanie

30,8°C

30,2°C

30,0°C

Powrót

32,7°C

32,9°C

33,3°C

ΔT (VL/RL)

1,9 K

2,7 K

3,3 K

Przepływ

6,1 l/min

5,1 l/min

4,1 l/min

Parametry

Nastawy pompy

100%

86%

71%

Pobór mocy

980 W

700 W

460 W

Ciśnienie zasilania

4,2 bar

3,2 bar

2,2 bar

gazeta

PLASTPOL

67

4 SINGLE

wartość zadaną temperatury w drugiej serii testów zwiększono do 100°C. Urządzenie podgrzewa z pełną mocą aż do osiągnięcia temperatury zadanej. Zmierzone zużycie mocy wynosi 5,37 kW. Przy pełnym obciążeniu natężenie przepływu wynosi 5,6 l/min, a zużycie energii około 993 W. Przy około 100°C bilans energetyczny ulega niemal całkowitej stabilizacji, co znajduje odzwierciedlenie w niskiej wartości ΔT wynoszącej około 0,5°K. Natężenie przepływu jest ponownie stopniowo redukowane do 5, 4 i 3 l/min (tab. 3). Jako że bilans cieplny jest niemal stabilny, wartość ΔT we wszystkich przypadkach jest niska, znacznie poniżej 1 K. Z tego względu redukcja ta nie ma wpływu na jakość elementów formowanych.

Przy pełnym obciążeniu pompa nadal dostarcza tyle energii do układu, że układ regulacji temperatury musi zapewnić pewien poziom chłodzenia w celu kompensacji. Przy obniżonej prędkości układ musi dostarczyć niewielką ilość ciepła, co w pewnej mierze ogranicza oszczędności

energetyczne. Jednak, ogółem rzecz biorąc, zużycie energii zmniejsza się o aż 39%.

W kolejnym kroku badań (tak jak poprzednio z ABS) pomiędzy wartością zadaną, a rzeczywistą ustawiono maksymalną różnicę wynoszącą 2 K, a pomiędzy zasilaniem i powrotem różnicę 5 K. Układ regulacji temperatury przełączono na tryb automatyczny w fazie nagrzewania. Do czasu osiągnięcia temperatury zadanej pompa pracuje z maksymalną prędkością; następnie układ automatycznie zmniejsza sygnał wyjściowy regulatora do około 50%.

Ocena i analiza W teście przeprowadzonym przy niskich temperaturach można zauważyć, że różnica pomiędzy zasilaniem, a powrotem zwiększa się wraz ze spadkiem prędkości (tab. 1 i 2). Taki wynik był do przewidzenia i można go zaakceptować tylko do pewnego stopnia, gdyż później jakość elementu formowanego spada. W tej sytuacji niezbędne są testy indy-

widualne pozwalające określić dokładny punkt pracy, w którym jakość elementu formowanego nadal jeszcze spełnia określone wymogi. Jednakże widać także, że moc wyjściowa pompy skutkuje ogrzaniem systemu. Jest to niekorzystne, szczególnie w przypadku niskotemperaturowych zastosowań, gdzie różnice między wodą obiegową, a chłodzoną są minimalne, ponieważ wydajność chłodnicza wymiennika ciepła jest nadal niska i znaczna ilość musi kompensować pobór energii z pompy. W takim przypadku umiarkowane zmniejszenie prędkości może zwiększyć efektywną wydajność chłodniczą urządzenia.

W przypadku testów przy wyższych temperaturach można zauważyć, że przy pełnym obciążeniu moc wyjściowa pompy przyczynia się do grzania (tab. 3).

W rezultacie zmniejszenia mocy wyjściowej pompy grzanie musi być aktywowane częściej, co powoduje, że część oszczędności energii zostaje utracona na skutek grzania. Najwyższa uzyskana oszczędność energii wyniosła 39%.

Utrata energii przez system wyniosła około 500-600 W, na podstawie zużycia energii przez regulator temperatury, minus szacunkowe zużycie energii przez układ regulacji temperatury. W zaprezentowanym przypadku istnieje możliwość dodatkowych oszczędności energii poprzez zastosowanie izolacji przewodów i formy.

Okres amortyzacji od roku do dwóch Przyjmując koszt energii elektrycznej w wysokości 17 centów za kWh, dwuzmianową pracę przez sześć dni w tygodniu

Tab. 3. Próby z zastosowaniem poliwęglanu (PC) przy około 100°C: w tym przypadku zmniejszenie natężenia przepływu skutkuje znacznymi oszczędnościami energii, przy zachowaniu niezmienionej jakości elementów formowanych (źródło: Single)

5 l/min

4 l/min

3 l/min

Tryb automatyczny 2 K/5 K

100°C

100°C

100°C

100°C

100°C

100,5°C

■■

■■

■■

99,2°C

ΔT (VL/RL)

0,5 K

< 0,5 K

< 0,5 K

< 0,5 K

< 0,5 K

Przepływ

5,6 l/min

5,0 l/min

4,0 l/min

3,0 l/min

2,2 l/min

100%

89%

75%

61%

50%

Pobór mocy urządzenia bez ogrzewania

993 W

753 W

490 W

321 W

211 W

Pobór mocy z ogrzewaniem

993 W

769 W

611 W

663 W

672 W

Parametry Zasilanie Powrót

Nastawy pompy

Ustawienia podstawowe

Redukcja przepływu objętościowego na

i zmniejszenie zużycia energii o 50% lub 500 W, potencjalne oszczędności energii w prezentowanym przypadku wyniosą: 50 tygodni w roku x 96 h/tydzień x 0,5 kW x 17 centów/kWh = 408 euro rocznie.

Cena dodatkowego, niezbędnego wyposażenia (regulator, falownik, czujniki, oprogramowanie z algorytmami sterowania adaptacyjnego) wynosi 499 euro.

Zatem koszty dodatkowego wyposażenia zwrócą się w ciągu mniej więcej roku. Nie wzięto pod uwagę oszczędności związanych z dłuższą żywotnością podzespołów, zmniejszonym zużyciem chłodzonej wody itp.

Dokładne oszczędności zależą oczywiście od konkretnego zastosowania i warunków eksploatacji. Będą one wyższe im: – większa będzie rezerwa mocy wyjściowej pompy, – bardziej zróżnicowane będą warunki eksploatacji (zróżnicowane temperatury i rozmiary form, gdy urządzenie jest przeznaczone do pracy z maksymalną mocą wyjściową), – większa będzie częstotliwość przerw i zmian formy, w czasie których urządzenie działa w trybie czuwania.

Duże możliwości stwarza również proces przetwarzania kompozytów, gdzie grzanie i chłodzenie przy pełnym obciążeniu występuje tylko przez krótki czas w trakcie długich cykli trwających do 24 godzin.

Gdy temperatura jest utrzymywana na odpowiednim poziomie, to zapotrzebowanie na energię jest stosunkowo niskie, ponieważ w tym przypadku należy jedynie wyrównać straty ciepła.

W tym czasie urządzenie może zostać przełączone na minimalny sygnał wyjściowy regulatora pompy.

Wnioski Próby wykazały, że zastosowanie pompy o zmiennej prędkości oraz technologii sterowania adaptacyjnego pozwala na uzyskanie znacznych oszczędności energii. Dodatkowa inwestycja w urządzenia zwraca się w ciągu mniej więcej roku.

Rozmowa z Pawłem Wartaczem ̶ właścicielem firmy P&F Wartacz Wystawca PLASTPOLU od 25 lat

Trzydzieści lat na rynku maszyn WARTACZ

PF Wartacz to firma rodzinna o długiej jak na polskie warunki tradycji. Jesteście chyba najstarszą w Polsce firmą nieprzerwanie sprzedającą wtryskarki?

Paweł Wartacz: Tak. W ubiegłym roku pandemia niestety przysłoniła nasze 30-lecie na rynku maszynowym w branży maszynowej PTSz. Co podkreślamy zawsze to fakt, że nasza rodzinna firma ma solidne fundamenty.

Sześć lat temu dołączył wnuk, co sprawia, że 3 pokolenia rodziny Wartacz aktywnie pracują, aby zaspokajać potrzeby naszych klientów. Do dyspozycji klientów jest solidny i kompetentny zespół doradców handlowych oraz inżynierów i techników serwisu.

O jakie nowości będą mogli pytać klienci w trakcie tegorocznego Plastpolu?

PW: W okresie pandemii jest wiele rozterek wśród dostawców, czy będzie dużo odwiedza-

jących a tym samym jak dużo nadziei będzie na pozyskanie nowych klientów. Sporo transakcji odbywa się przez Internet.

Wskaźnik PMI w Polsce osiągnął w lipcu tego roku wartość 57,6 i choć spadł w sierpniu do 56 to i tak jest bardzo wysoki. W strefie euro od stycznia tego roku do sierpnia podskoczył z 45 do 59,7.

To wskazuje na rosnące potrzeby zakupowe w przemyśle w UE i w Polsce. Pomimo kosmicznego wzrostu cen za transport morski, kolejne nasze kontenery z maszynami są w drodze.

Koncern Chen Hsong, który reprezentujemy w Polsce, to drugi co do wielkości producent wtryskarek na świecie. Od ponad 60 lat dostarcza klientom na całym świecie cały szereg maszyn o dużym tonażu i wysokiej wydajności, a od 2011 r. koncern na mocy umowy ściśle współpracuje z Mitsubishi, japońskim producentem wtryskarek. W tym roku na rynek wprowadzamy nową serię Mk6, Speed i Speed-pack.

Maszyny te posiadają zaprojek-

towany w Japonii obwód hydrauliczny, który eliminuje zbędne spadki ciśnienia i zapewnia jedwabiście gładkie ruchy oraz zero wstrząsów hydraulicznych.

Precyzja wagi wtrysku osiąga poziom ok. 0,2%. Nowa seria posiada wzmocnioną mechanikę.

Wzmocnione płyty dociskowe i równomierny rozkład naprężeń zapewniają, że odkształcenia są minimalne. Wtryskarki posiadają również doskonałe zabezpieczenie formy oraz rozwiązania dla przemysłu 4.0.

Ciekawe są także cieszące się powodzeniem na rynku UE maszyny o dużym tonażu. Do tej serii należy seria Jetmaster Large oraz Supermaster TP Advanced. To jest klasa sama w sobie. Supermaster to do wyboru 14 jednostek zamykających od 700 – do 6500 ton i 29 jednostek wtryskowych od 2 do 110 kg elastycznie dobieranych na etapie zamówienia maszyny. Kolejne atuty to długi skok, duża płyta mocująca i wymagana mała powierzchnia pod maszynę. Wtryskarki te

osiągają wysokie prędkości ruchów, wysoką precyzję i niską tolerancję odchyleń. Opatentowany mechanizm blokujący precyzyjnie i bezpiecznie rygluje formę wtryskową. Ta seria stanowi świetny wybór do produkcji wielkogabarytowych elementów wtryskowych.

A jaką maszynę zaprezentujecie na swoim stoisku?

PW: Będzie to wtryskarka JM 88 z serii MK6 charakteryzująca się superwysoką precyzją. Wyłącznie w tej serii MK6 zastosowana jest nowa opatentowana technologia regulacji ciśnienia serwomechanizmu. Ta unikalna technologia zapewnia szybkie uwolnienie ciśnienia bez zmiany kierunku pracy pompy. Precyzyjne przetworniki liniowe są stosowane do osi mocowania formy, wtrysku i wyrzutnika. Wszystko to skutkuje niskociśnieniową ochroną formy. Kolejny atut, to ślimaki zastosowane w serii Mk6.

Są one wynikiem ponad 20-let-

gazeta

PLASTPOL

70 niej wiedzy japońskiej i obecnej współpracy z Mitsubishi.

Servo system Inovance zaprojektowany został z myślą wtryskarkach. Dzięki niemu konstruktorzy osiągnęli wysoką wydajność, precyzję, niską emisję hałasu, a także łatwą obsługę. Dla wtryskarek wyposażonych w ten system można zanotować do 80% oszczędności energii elektrycznej. Seria Chen Hsong MK6 charakteryzuje się najszybszymi ruchami zamykania, wtrysku i wyrzutnika pośród konkurencji.

Skutkuje to zwiększoną wydajnością produkcji przy płynniejszych i bardziej stabilnych ruchach.

Na stoisku będą także inne urządzenia.

PW: Nowe maszyny i linie do recyklingu od kilkunastu lat są naszą drugą specjalnością. W naszej hali ekspozycyjnej we Wrocławiu w ciągłej rotacji posiadamy kilkadziesiąt pozycji urządzeń do recyklingu. Młyny i kruszarki są gotowe do testu na materiale klienta. Nie sprzedajemy teorii, a realne wydajności sprawdzone w testach.

W porozumieniu z firmą Genox, możemy dostarczyć kompletne systemy i linie recyklingu różnych materiałów, począwszy od tworzyw sztucznych po papier, drewno i metale. Główne cele w naszych projektach recyklingowych to minimalizowanie kosztów inwestycji, złożoności procesu, przestojów systemu, kosztów konserwacji, zużycia wody i energii elektrycznej, a maksymalizowanie wydajności systemów, jakości produktów, żywotności maszyn oraz automatyzacji i łatwości obsługi codziennej.

Oferujemy maszyny o uznanej jakości o czym świadczą licznie ponawiane zamówienia do różnych aplikacji.

Dziękujemy za rozmowę Paweł Wartacz: Również dziękuję. Na koniec chciałbym wyrazić wdzięczność wszystkim klientom za okazywane nam zaufanie i inwestowanie w dostarczane przez nas maszyny i urządzenia.

Zapraszam na stoisko w Hali F Nr 45 oraz do Wrocławia

Czujniki ciśnienia Zainstalowanie czujników ciśnienia oraz temperatury masy tworzywa pozwala na dokładny pomiar parametrów procesu ekstruzji. Dzięki zebranym w ten sposób danym można zautomatyzować kontrolę nad procesem przetwórstwa tworzywa ograniczając próg błędu, który mógłby popełnić operator oraz znacznie poprawiając jakość produktu końcowego.

Pozwala to także zapobiec przeciążeniu lub uszkodzeniu wytłaczarki.

Firma BAGSIK z Gliwic od lat dostarcza na rynek wysokiej jakości czujniki i inne elementy konieczne do automatyzacji procesu wytłaczania.

Rudolf Bagsik, szef firmy mówiąc o aktualnej sytuacji na rynku tych elementów stwierdza: „Czujniki ciśnienia masy tworzywa zostały zastosowane po raz pierwszy w latach 50. Do niedawna były objęte ochroną patentową, co miało wpływ na ich dostępność oraz cenę na rynku. Obecnie dostępne są czujniki różnych wytwórców.

W naszej ofercie znajdują się między innymi czujniki ciśnienia, temperatury i termopary”.

Zasada działania czujników opiera się na technice tensometrycznej. Przekaz ciśnienia z wbudowanej w kanale przepływu membrany następuje poprzez zamknięty system kapilarny wypełniony rtęcią, NaK lub olejem. Kapilara zakończona jest drugą membraną z wbudowanym tensometrem, który wraz ze zmianą ciśnienia zmienia liniowo opór elektryczny.

Proporcjonalna zmiana oporu wykorzystywana jest do pomiaru. Dla czujników z wbudowanym wzmacniaczem otrzymujemy na wyjściu znormalizowane sygnały (0-10 VDC, 0-20 mA lub 4-20 mA).

Czujniki ciśnienia spełniają funkcję zabezpieczenia wytłaczarki przy niebezpiecznych przekroczeniach ciśnienia,

mo­gącymi doprowadzić do zniszczenia wytłaczarki. Poprzez sygnały graniczne można wyłączyć – po przekroczeniu z góry zdefiniowanego ciśnienia – układ napędowy wytłaczarki. Z tego powodu każda linia w przedsiębiorstwie przetwarzającym tworzywo, dla własnego bezpieczeństwa, powinna być wyposażona w minimum jeden czujnik ciśnienia.

W cylindrze wytłaczarki – dla dalszego rozwoju i modernizacji ślimaków nieodzowna jest instalacja czujników wzdłuż cylindra. Otrzymane dane mogą być wykorzystane dla określenia własności materiału w poszczególnych strefach grzania cylindra. Czujnik zainstalowany na końcu wytłaczarki wskazuje stopień sprężenia tworzywa.

Miejsce instalacji czujnika to najczęściej: • Zmieniacz sit – poprzez pomiar różnicy ciśnień przed i za zmieniaczem użytkownik uzyskuje pewność, kiedy powinna nastąpić zmiana sit filtrujących. Czujnik zainstalowany na końcu wytłaczarki pozwala na „planowaną” zmianę sit (np. po LW

zakończeniu wytłaczania niezbędnej długości profilu).

• Pompa tworzywa – przy zastosowaniu pompy musi być zawsze wykonany pomiar różnicy ciśnień przed i za pompą.

Prawidłowe wskazanie ciśnienia zabezpiecza pompę przed uszkodzeniem oraz pomaga podwyższyć wydajność wytłaczarki.

• Dysza – optymalne miejsce do zamontowania czujnika. W dyszy czujnik wskazuje ciśnienie niezbędne do uzyskania prawidłowego profilu. Ciśnienie i temperatura to główne parametry wpływające na płynięcie i jakość tworzywa. Obydwoma parametrami sterujemy zmiany tworzywa, jakość, zużycie ślimaka i cylindra oraz termiczne zmiany technologii. Zmiana ciśnienia ma główny wpływ na wymiary produktu końcowego.

gazeta

PLASTPOL

71

Najnowsze rozwiązania próżniowe Firma Busch Vacuum Solutions zaprezentuje najnowszą generację systemów próżniowych PLASTEX do odgazowywania ekstrudera na tegorocznych targach PLASTPOL w Kielcach w dniach 21 – 23 września 2021 roku. Systemy próżniowe PLASTEX mogą być programowane i monitorowane za pomocą wyświetlacza.

Są one w pełni połączone z systemem sterowania ekstrudera w celu wymiany danych i mogą być obsługiwane bezpośrednio przez urządzenie. Dzięki temu,

że wszystkie komponenty są połączone, systemy próżniowe PLASTEX są gotowe na Przemysł 4.0.

System odgazowywania jest sterowany w zależności od potrzeb przez silnik z przemiennikiem częstotliwości. Oznacza to, że zaprogramowany poziom próżni jest precyzyjnie utrzymywany – dodatkowym plusem jest zaoszczędzona w procesie energia.

W ostatnich latach rozpowszechniły się systemy próżniowe PLASTEX, służące do odgazowywania uplastycznionej masy w strefie

ślimaka ekstrudera. Model prezentowany na targach PLASTPOL wyposażony jest w kłową pompę próżniową MINK. Są tu pompy próżniowe do pracy suchej, nie wymagają żadnych płynów eksploatacyjnych, takich jak woda, która może prowadzić do wysokich kosztów oczyszczania i utylizacji.

Wraz z nową generacją systemów próżniowych PLASTEX, firma Busch przekonuje kolejnymi korzyściami. Dzięki sterowaniu zależnemu od zapotrzebowa-

nia i możliwości precyzyjnego dostosowania poziomu podciśnienia do wytłaczanego materiału, wytłaczarki i warunków temperaturowych, możliwe jest odtworzenie jakości produktu bez konieczności ręcznej regulacji poziomu podciśnienia za pomocą zaworów w trakcie procesu . Systemy próżniowe PLASTEX są dostępne w różnych konfiguracjach i rozmiarach. Nadają się zarówno do mieszanek jak i partii wzorcowych. Mogą być stosowane do odgazowywania

gazeta

PLASTPOL

72 poliolefin takich jak PP/PE, EVA, PBT, ABS, EVOH czy POM. Nawet odgazowanie materiału z recyklingu nie stanowi problemu dla systemów próżniowych PLASTEX firmy Busch. Urządzenie do płukania umożliwia czyszczenie pompy próżniowej po lub w trakcie procesu. Możliwe jest również zaprogramowanie interwałów czyszczenia i dozowania środka czyszczącego.

System kontroli systemów próżniowych PLASTEX stale monitoruje również stan filtrów i sepa-

ratorów i natychmiast informuje operatora poprzez wyświetlacz lub system kontroli ekstrudera, jeśli na przykład filtr musi być oczyszczony lub kondensat musi być odprowadzony z separatora końcowego lub zbiornika kondensatu. W ten sposób operator ma zawsze wgląd we wszystkie parametry robocze. Wszelkie niezbędne działania są natychmiast wyświetlane operatorowi. Zwiększa to niezawodność, upraszcza obsługę i minimalizuje koszty konserwacji.

Kłowe pompy próżniowe MINK firmy Busch sprawdziły się nie tylko w odgazowywaniu ekstruderów. Ta technologia próżniowa stała się również najnowocześniejsza w zakresie pneumatycznego podawania materiału.

Busch zaprezentuje na stoisku targowym najnowsze osiągnięcie w zakresie kłowych pomp próżniowych MINK: MINK MV 0310 B jest standardowo wyposażona w silnik z przemiennikiem częstotliwości i dzięki temu może dostosować prędkość pompo-

wania do rzeczywistych wymagań. Oznacza to, że nie tylko materiał może być transportowany tak delikatnie, jak to możliwe, ale możliwe są również dalsze oszczędności energii i kosztów.

BUSCH

Nowa generacja systemów próżniowych PLASTEX do odgazowywania ekstruderów jest gotowa na Przemysł 4.0.

Rysunek: Busch Vacuum Solutions

gazeta

PLASTPOL

74

Magazynowanie i transport pneumatyczny granulatów ELBi Wrocław od kilkunastu lat projektuje i wykonuje kompletne instalacje z wykorzystaniem zaawansowanych urządzeń i rozwiązań firm ZEPPELIN i KOCH TECHNIK. Obecnie optymalizacja odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu nowoczesnych i konkurencyjnych przedsiębiorstw.

Budowa zautomatyzowanych instalacji magazynowo-transportowych pozwala na podnoszenie efektywności przy jednoczesnej redukcji kosztów.

Magazynowanie tworzywa Zależnie od profilu produkcji i przestrzeni jaką dysponuje dany zakład, firma ELBI proponuje zastosowanie aluminiowych silosów zewnętrznych (jedno lub wielokomorowych o pojemnościach od 26 m3 do 310 m3) lub elastycznych silosów do montażu wewnątrz hali (zakres pojemności od 3 m3 do 75 m3).

Dla tworzyw przetwarzanych w mniejszych ilościach sugerowane jest stosowanie stacjonarnych lub mobilnych zbiorników dziennych (zakres pojemności od 60 litrów do 4800 litrów).

Pełną kontrolę ilości tworzywa ELBI

ELBI

zapewniają objętościowe oraz wagowe systemy pomiarowe, które pozwalają precyzyjnie określić aktualną ilość magazynowanego surowca.

Uzupełnieniem systemu pomiarowego są dodatkowe obrotowe czujniki alarmujące o maksymalnym oraz minimalnym poziomie napełnienia. Odczyt stanu możliwy jest bezpośrednio na sterownikach lub w przeglądarce przez udostępniony adres sieciowy.

W przypadku magazynowania tworzyw higroskopijnych stosowany jest nadmuch suchego powietrza z osuszaczy do górnej części silosów. To rozwiązanie skutecznie izoluje granulat od zawilgoconego powietrza atmosferycznego. Przetwarzanie surowca dostarczanego w autocysternie z przeładunkiem do silosów zapewnia oszczędność czasu oraz redukuje koszty logistyki wewnątrz zakładu.

Uzupełnienie instalacji o stacje przeładunkowe daje pełną elastyczność jeśli tworzywo dostarczane jest w bigbagach, octabinach lub workach.

Transport pneumatyczny granulatu Systemy transportu niowego stosowane nie przy transporcie wydajności (powyżej

nadciśniesą główo wysokiej 2-3 ton/h),

gazeta

PLASTPOL najczęściej do załadunku silosów lub zbiorników. Natomiast centralne systemy transportu podciśnieniowego wykorzystywane są przeważnie do zasypu maszyn przetwórczych tj. wtryskarek i wytłaczarek.

Gwarantują automatyczną pracę, oszczędność miejsca i zmniejszenie udziału pracy w procesie dystrybucji surowca. Łatwiej również utrzymać czystość i porządek na hali produkcyjnej.

Maleje ilość rozsypanego surowca, liczba wadliwych detali i przestojów spowodowanych brakiem tworzywa, ponieważ instalacja zgłasza alarm braku surowca jeszcze zanim zabraknie go na wtryskarce lub wytłaczarce. Tworzywa miękkie można przesyłać na znaczne odległości w rurociągach aluminiowych z kolanami ze stali nierdzewnej. W przypadku tworzyw zbrojonych włóknem szklanym stosuje się rurociągi ze stali nierdzewnej oraz kolana wykonane z hartowanego szkła, które zabezpieczają instalację przed przecieraniem.

Zależnie od oczekiwanej wydajności układu rurociągi muszą mieć odpowiednią średnicę, a pompy lub wentylatory zapewniać właściwy przepływ powietrza przy zakładanym podci-

75 śnieniu roboczym. W przypadku krótkich odcinków transportowych (do 100 m) oraz małej wysokości podnoszenia optymalne będzie stosowanie wentylatorów z uwagi na niski koszt zakupu oraz eksploatacji.

Dla fabryk w których odległości transportowe przekraczają 100 m stosowane są pompy kłowe, które zapewniają dużą wydajność oraz wysokie podciśnienie.

Dodatkowym usprawnieniem może być układ sterujący wydajnością pomp poprzez falownik.

Płynna regulacja obrotów pozwala na łagodny rozruch, ogranicza zużycie energii dzięki redukcji obrotów podczas nadbiegów, a także pozwala na dopasowanie prędkości przesyłowej zależnie od rodzaju granulatu. Gwarancję nieprzerwanej pracy układów zapewnia montowanie pomp rezerwowych przełączanych automatycznie w przypadku awarii lub przeglądu serwisowego pomp głównych.

W standardowym trybie pracy pompy rezerwowe rotują z pompami głównymi, dzięki czemu zapewniamy ich równomierne zużycie.

Dla niezakłóconej i stabilnej pracy układów transportu podciśnieniowego istotne jest za-

ELBI

chowanie pełnej drożności filtrów separujących mieszankę powietrza i tworzywa w podajnikach oraz filtrach centralnych montowanych dla zabezpieczenia wentylatorów i pomp. KOCH TECHNIK stosuje sprawdzone rozwiązanie w którym filtry poliestrowe czyszczone są automatycznie sprężonym powietrzem w każdym cyklu podawania.

W zależności od rodzaju podajnika powierzchnia filtrów wynosi od 0,33 m2 do 2,5 m2.

Reasumując należy stwierdzić, iż systemy centralne są wydajnym

narzędziem w zakresie logistyki wewnętrznej surowca w zakładach przetwórstwa tworzyw sztucznych, który podnosi wydajność pracy przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów.

gazeta

PLASTPOL

76

Premiera nowego portalu Grupy Azoty Dynamikę postępu w dziedzinie technologii materiałów polimerowych i ich zastosowań śmiało możemy porównywać tempem rozwoju technik informacyjnych i komputerowych. Te dwie dziedziny techniki, spotykają się często tworząc zupełnie nową jakość. Komputerowe wsparcie projektowania i wytwarzania, idea Przemysłu 4.0 i komunikacji maszyn między sobą i maszyn z człowiekiem, stojąca na progu rewolucja związana z wdrażaniem sztucznej inteligencji to tylko przykłady wspólnego progresu branż tworzyw i komputerowej.

Szczególnie okres pandemii postawił nowe wyzwania i konieczność dopasowania do zmienionej rzeczywistości. Zmiana sposobu pracy to także wyzwania do stworzenia odpowiednich narzędzi i rozwiązań pozwalających na prowadzenie biznesu w nowych czasach. Kiedy zespół specjalistów rozpoczyna pracę nad stworzeniem nowego produktu z tworzyw sztucznych, musi na samym jej wstępie dokonać analizy wielu elementów pozwalających na dobór najbardziej optymalnego surowca. Najczęściej sięga do Internetu po informacje dotyczące specyfikacji poszczególnych materiałów polimerowych. Rozproszenie tego typu wiadomości w Sieci może przyprawić o solidny ból głowy i sprawić, że mogło to być działanie żmudne i wyczerpujące.

Każda próba uporządkowania tej dziedziny zasługuje na pochwałę i zainteresowanie.

Naprzeciw potrzebom przetwórców tworzyw sztucznych wyszła ostatnio Grupa Azoty przygotowując nową wersję swojego portalu e-plastics.eu. Dzięki portalowi, który swoją oficjalna pre-

mierę będzie maił na Targach Plastpol Grupa Azoty przekazała konstruktorom, inżynierom produktów i rzeszy przetwórców szerokie możliwości wsparcia w zakresie doboru i porównania tworzyw oraz rozległą bazę wiedzy w postaci artykułów eksperckich a przede wszystkim leksykonu tworzyw dających możliwości odpowiedniego doboru materiałów do aplikacji.

Grupa Azoty jest zintegrowanym producentem PA6 oraz kompounderem z dużym zapleczem badawczym i rozwojowym.

Oferta Grupy Azoty w obszarze tworzyw konstrukcyjnych obejmuje obecnie łącznie około 700 gatunków i odmian zarówno na bazie własnych polimerów oraz liczne tworzywa modyfikowane na bazie innych materiałów nie wytwarzanych w Grupa Grupie Azoty.

Dzięki inwestycji w Policach niedalekiej przyszłości Grupa Azoty będzie także jednym z wiodących dostawców Polipropylenu a już obecnie w ofercie posiada materiały do druku 3D i ciągle pracując nad uzupełnianiem oferty poprzez prace badawczo rozwojowe i wdrażanie nowych produktów .

Nowa wersja portalu przynosi ciekawą zmianę layoutu i ogólne odświeżenie serwisu poprzez zmianę sposobu nawigacji, nowe menu i nową stronę główną.

O wyjątkowości portalu stanowi bardzo obszerna baza materiałów w postaci leksykonu tworzyw nie dostępna dotychczas na taką skalę bezpłatnie na polskich stronach www. W leksykonie można odnaleźć niemal wszystkie dostępne tworzywa uporządkowane według grup, odmian, typów i gatunków wraz z ich charakterystyką, mocnymi i słabymi stro-

nami, aplikacjami i właściwościami technicznymi Pozostałe moduły portalu pozwalają na sprawną prace z udostępniona bazą wiedzy poprzez możliwość wielostopniowego filtrowania tworzyw po właściwościach i parametrach, nowoczesną wyszukiwarkę i porównywarkę produktową.

Szczególnie ten ostatni moduł stanowi o wyjątkowej funkcjonalności portalu. Wyszukiwanie gatunków tworzyw pod względem właściwości i aplikacji wzbogacone zostało o możliwość wizualizacji wyników wraz z możliwością generowania wykresów i zapisywania ich do formatu PDF. Inne z dostępnych modułów i funkcjonalności obejmują uzupełniane na bieżąco aktualności i wiadomości ze świata tworzyw, wsparcie laboratoriów w doborze materiałów, tworzeniu tworzyw dedykowanych, rozwiązywaniu problemów przetwórczych czy wreszcie poradnik dotyczący wad wyprasek wtryskowych, przyczyn ich powstawania i sposobów eliminowania. Rozwinięty modułu moduł często zadawanych pytań (FAQ) dotyczących technologii przetwórstwa czy doboru materiałów, twórcy portalu uzupełnili

o porady pracowników Grupy Azoty oraz niezależnych ekspertów z branży jak również pracowników uczelni i instytutów badawczych.

W trakcie testów znajdują się też dodatkowe funkcjonalności mające wspierać przetwórców takie jak opcja czatu on-line z ekspertem, który pomoże dobrać tworzywo i odpowie na pytania dotyczące zaleceń odnośnie przetwórstwa, dedykowana platforma do realizacji szkoleń i webinarów online wraz z dostępem do archiwum szkoleń czy też dodatkowe udogodnienia dla konstruktorów pozwalające szybsze dotarcie do potrzebnej dokumentacji produktowej i parametrów tworzywa.

Mimo że założonym celem działania portalu jest wzmocnienie relacji z otoczeniem biznesowym Grupy Azoty i ma tworzyć dodatkowe korzyści głównie dla klientów i potencjalnych partnerów handlowych firmy niewątpliwie jest to obiektywnie patrząc niezwykle użyteczne narzędzie dla każdego poszukującego wiedzy i informacji na każdym etapie projektowania aplikacji jak i razie napotkania na nieoczekiwane problemy w przypadku napotkania nieoczekiwanych problemów w tracie realizacji procesu wdrożonej produkcji.

gazeta

PLASTPOL

FEDDERSEN

Ekologicznie zrównoważone kształtowanie przyszłości Po roku nieobecności na targach, firma BIO-FED może podczas dni wystawienniczych Fakuma 2021 wreszcie znowu osobiście spotkać swoich kontrahentów i czeka na nich z całym bukietem nowych produktów, które mają być źródłem kolejnych pomysłów i inspiracji dla nowych, przyszłościowych i zrównoważonych zastosowań.

Mająca swoją siedzibę w Kolonii, firma BIO-FED, wystawia swoje produkty na wspólnym stoisku grupy Feddersen w hali B2/2209 i w tym roku koncentruje się na asortymencie bio kompandow, które mogą być wykorzystywane do zastosowań elastycznych i sztywnych.Produkty te mogą być przetwarzane wszystkimi standardowymi metodami produkcji. Dla technologii wtryskiwania certyfikowanych według OK compost HOME jest już kilka typów z serii M·VERA® GP. Są one w niemal w 100% oparte na składnikach bio i mogą być wykorzystywane również do

zastosowań w kontakcie z żywnością. Poza tym istnieją liczne materiały do wtryskiwania, które posiadają certyfikat według OK compost INDUSTRIAL (zgodnie z EN 13432).

Do wytłaczania profili firma BIOFED posiada w swojej ofercie przezroczyste i wypełnione bio kompandy. Aktualnie przygotowywana jest certyfikacja według OK compost INDUSTRIAL. Dostępne są również materiały na monofilamenty (np. druk 3D).

Do wytłaczania folii, firma z siedzibą w Kolonii oferuje bio kompandy z certyfikatem OK compost HOME, na przykład na worki na owoce i warzywa.

Dostępne są również specjalne, degradowalne w glebie typy folii rolniczych Aktualnie przygotowywany jest odpowiedni certyfikat SOIL według EN 17033 firmy DIN CERTCO. Trwają prace nad stałym dalszym rozwojem asortymentu o kolejne produkty na bazie bio i produkty biodegradowalne w rozumieniu gospodarki

o obiegu zamkniętym oraz Green Deal.

Wspólnie z AF-COLOR, oddziałem AKRO-PLASTIC GmbH, prowadzone są prace nad koncentratami barwników i dodatków służących rozwiązywaniu różnych problemów w dziedzinie gospodarki o obiegu zamkniętym. Znaczny wkład mają tutaj produkty będące efektem tej współpracy.

Również wewnętrzny dział badawczo-rozwojowy firmy BIOFED, projektuje przedmieszki na bazie biodegradowalnych i ekologicznych dodatków produkowanych w oparciu o składniki bio, np. pochłaniacz zapachów.

Te specjalne przedmieszki dodatków po udanej certyfikacji według EN 13432 będą dostępne jako AF-Eco®.

SHUTTERSTOCK

Tworzywa na ratunek Aktywne wakacje, uprawianie sportu czy to na morzu, czy w górach, nie są pozbawione niebezpieczeństw. Nieostrożność niekoniecznie zawsze odpowiada za wypadki i kontuzje. Natura, jakkolwiek wspaniała i majestatyczna, może czasem sama w sobie stanowić zagrożenie. Aby minimalizować ryzyko, konieczne jest wyposażenie w odpowiedni sprzęt. Zastosowane w nim tworzywa sztuczne wykazują w takich przypadkach swą skuteczność.

Człowiek za burtą Polimery są szczególnie odpowiednie do stosowania w środowisku wodnym czy pełnym wilgoci, są całkowicie odporne na korozję i gnicie. Żeglarze wiedzą,

że zawsze mogą na nie liczyć, zwłaszcza, gdy wiatr wieje silniej, a morze szaleje. Pierwsza myśl, który przychodzi na myśl w takiej groźnej sytuacji to ubranie: kamizelka ratunkowa, którą zresztą rozsądnie jest ubrać, gdy tylko wejdziesz na łódź. Jej rola jest prosta, ma zapewnić pływalność członka załogi, który wpadł do wody, dopóki nie będzie można go z niej wydobyć. Ratunek może zająć trochę czasu, a wówczas człowiek za burtą może ulec wyczerpaniu, zwłaszcza jeśli woda jest wzburzona i zimna. Kamizelka ratunkowa nie jest nowym wynalazkiem. Pierwszy patent na nią pochodzi z 1765 r. W tym czasie składała się ona z zestawu kawałków korka połączonych sznurkami. Chociaż była skuteczna w przypadku wypadnięcia za

burtę, to była nieporęczna, niewygodna i utrudniała żeglarzom poruszanie się podczas prac na pokładzie. Z tego powodu była rzadko noszona i nie miała większego znaczenia w ograniczeniu liczby osób zaginionych na morzu. Minęło ponad sto lat zanim kamizelka ratunkowa została zmodernizowana, stając się rodzajem bawełnianej kurtki wyłożonej kawałkami korka.

Ten rodzaj kamizelki ratunkowej wykorzystano na pokładzie Titanica, choć niestety w bardzo niewystarczających ilościach. Korek, który uznano za zbyt uciążliwy zastąpiono kapokiem, błonnikiem roślinnym. To była znacząca, ale nie do końca zadowalająca poprawa, ponieważ kapok ma tendencję do utraty pływalności po ściśnięciu. Prawdziwa rewo-

lucja nastąpiła podczas II wojny światowej, kiedy do użytku wprowadzono pierwszą nadmuchiwaną kamizelką ratunkową.

Przyjęty przez armię amerykańską wzór składał się z gumowego pęcherza włożonego do olejowanego płóciennego pokrycia.

Napompowanie go wymagało uderzenia w małą butelkę sprężonego CO2. Żołnierze nadali tej kamizelce ratunkowej przydomek Mae West, od słynnej w tych czasach aktorki znanej z krągłych kształtów. Nowoczesne kamizelki ratunkowe od tego czasu nigdy nie przestały się rozwijać. Zastosowanie nowoczesnych materiałów polimerowych pozwoliło zmniejszyć ich wagę i poprawić ergonomię.

Dla producentów pierwszym celem jest ratowanie życia, ale ro-

gazeta

PLASTPOL bią także wszystko, co możliwe, aby kamizelka ratunkowa była możliwie jak najbardziej wygodna i dyskretna. To niezbędny warunek, szczególnie dla żeglarzy, którzy często wykonują na pokładach łodzi niemal ekwilibrystyczne ewolucje w czasie manewrów.

Obecne kamizelki ratunkowe są bardzo cienkie; są na ogół tkane z ultraodpornych materiałów syntetycznych, takich jak poliester. Jeśli chodzi o pęcherz, składa się on z zestawu klejonych elementów z PVC. PVC, który jest doskonale wodoszczelny, łatwy do cięcia i umożliwia zaprojektowanie urządzenia, które utrzyma użytkownika na powierzchni i nie pozwoli mu zanurzyć głowy w wodzie. Ponadto materiał jest wystarczająco elastyczny, aby nie pękł po uderzeniu w butlę CO2.

Najlepsze kamizelki ratunkowe są wyposażone w latarnię, która wysyła sygnał do łodzi ratunkowej. Ponieważ są wypełnione elektroniką, muszą być całkowicie wodoszczelne. Zapewniają, że wrażliwa elektronika nie będzie miała kontaktu z wodą morską; dlatego te elementy są SPINLOCK

79 umieszczane w obudowie z polipropylenu.

Producenci rozważali również tworzenie mniejszych modeli kamizelek, by zaspokoić popyt wśród entuzjastów paddleboardu i kajaków – to szybko rosnący rodzaj aktywności rekreacyjnej często praktykowanej w spokojnych wodach w okresie letnim. Choć minimalne, to jednak niebezpieczeństwo utonięcia w trakcie ich uprawiania jest bardzo realne. Spinlock, angielski producent, zaprojektował nadmuchiwany pas ratunkowy, który idealnie nadaje się do tego rodzaju czynności wykonywanych zwykle w strojach kąpielowych. Występuje on w postaci małej torby, która jest noszona w pasie. Brak szczególnych pasków i mocowań oznacza, że jest to sprzęt całkowicie dyskretny.

W oparciu o zasady działania i polimery stosowane w nadmuchiwanych kamizelkach ratunkowych pas ten można napompować ciągnąc za sznurek połączony z butlą CO2. To bardziej pomoc w pływaniu niż prawdziwe urządzenie zaprojek-

gazeta

PLASTPOL

80 towane do przetrwania na morzu. Niemniej jednak wystarczy, aby użytkownik bez zmęczenia wrócił na deskę lub kajak, które zostały uniesione przez prąd.

Koła ratunkowe: oczywiście z tworzyw Chociaż przepisy europejskie nie wymagają od członków załóg jednostek pływających noszenia kamizelek ratunkowych przez cały czas (tylko niektórzy organizatorzy regat mogą tego wymagać), obowiązkowe jest posiadanie ich na pokładzie.

Wymagane są także różne inne środki ratunkowe. Również w tej dziedzinie stosowanie polimerów jest powszechne. Przykładem niech będą pomarańczowe koła ratunkowe wiszące z tyłu każdej niemal łodzi. Mają one strukturę polietylenową wypełnioną pianką poliuretanową.

Dowodem skuteczności kombiSHUTTERSTOCK

nacji polietylenu/poliuretanu jest to, że konstrukcja kół ratunkowych nie zmieniła się przez dziesięciolecia. Koła ratunkowe w tej powszechnie znanej formie można znaleźć na wszystkich typach statków na całym świecie. Żeglarze rekreacyjni preferują modele z pianki poliuretanowej owinięte w pokrowiec PCV ze względu na ich wagę i elastyczność. Ważące mniej niż 1 kg zapewniają wyporność około piętnastu kilogramów, co wystarcza, aby utrzymać głowę i ramiona członka załogi, który wypadł za burtę. Wreszcie, te koła ratunkowe są połączone z łodzią liną polipropylenową materiałem, który unosi się na wodzie idealnie.

Nawet te kilka gramów mniej na powierzchni wody oznacza lepszą pływalność.

Ostrożni żeglarze uważają, że wskazane jest przymocowanie się do łodzi za pomocą linki wykonanej z poliestru, materiału

używanego do produkcji pasów bezpieczeństwa. Tak mocne i lekkie linki nie są uciążliwe: są wyposażone w dwa karabińczyki, takie jak te używane podczas turystyki górskiej i wspinaczki.

Gdy życie wisi na włosku… z polimeru Rekreacja w górach, zwłaszcza ekstremalna turystyka lub wspinaczka należą do najbardziej niebezpiecznych. Doświadczeni wspinacze, mylnie uważani za „podejmujących szalone ryzyko”, są świadomi niebezpieczeństw i bardzo wybredni, jeśli chodzi o swoje bezpieczeństwo, które zależy w dużym stopniu od jakości sprzętu. Producenci uważnie śledzą ewolucję polimerów, aby móc oferować produkty zaawansowane technologicznie. Liny są tego doskonałym przykładem.

Dla niewtajemniczonych lina to lina i nic szczególnego jej nie

wyróżnia, może poza kolorem.

W rzeczywistości pod powierzchnią osnowy jest cała skomplikowana technologia. Krótko mówiąc, istnieją dwa rodzaje lin: dynamiczne i statyczne. Ten pierwszy rodzaj wykorzystywany jest głównie do turystyki górskiej lub wspinaczki. Nazywa się je dynamicznymi, ponieważ mogą się rozciągać nawet o 40% w przypadku gwałtownego upadku. Ta elastyczność jest decydującym elementem bezpieczeństwa, ponieważ pomaga amortyzować uderzenie, które może być śmiertelne dla wspinacza w przypadku upadku.

Najlepsze modele są wykonane z poliamidu, który jest zarówno wytrzymały, jak i elastyczny. Należy zauważyć, że szkółki wspinaczkowe, które szkolą adeptów na małych wysokościach, z powodów związanych z kosztami używają lin wykonanych z poliestru lub polietylenu, materiałów elastycznych, ale bardziej wrażliwych na zużycie. Lina składa się z dwóch części: rdzenia i osnowy, przy czym ta ostatnia została zaprojektowana w celu ochrony tej pierwszej.

W trakcie produkcji, gdy liny są plecione, cała wiedza producenta jest wykorzystywana do znalezienia idealnego stosunku wytrzymałości do elastyczności.

Eksperci oceniają liny tylko na podstawie tej cechy. Na koniec, włókna można również traktować różnymi dodatkami, aby uczynić je hydrofobowymi i zapobiec przedostawaniu się śniegu lub lodu do liny, co czyni ją cięższą, a nawet powoduje jej degradację. Drugi typ, liny statyczne są zupełnie nieelastyczne i bardzo przydatne na przykład do podnoszenia rannych. Ich główną zaletą jest ich odporność na ścieranie i zużycie. W tym celu są one tkane z włókien PPD-T (poli (p-fenylenotereftalamid)) lub UHMP (polietylen o ultrawysokiej masie cząsteczkowej), lepiej znanych pod ich odpowiednimi nazwami handlowymi Kevlar i Dyneema, które spełniają zdecydowanie najwyższe wymagania technologiczne i wytrzymałościowe.

Tworzywa sztuczne gwarantują dobre oparcie Tak jak żeglarze mają kamizelki ratunkowe, tak alpiniści mają swoje uprzęże. Analogia może wydawać się dziwna, ale mają one te same ograniczenia: muszą być tak dyskretne, jak to tylko możliwe, aby nie utrudniać ruchów. Porównanie nie kończy się

gazeta

PLASTPOL na tym, oba produkty są prawdziwymi wyczynami technologii w zakresie zapewnienia ergonomii. Na przykład, szelki mocujące do talii i ud wykonane są z poliestru o dużej wytrzymałości na rozciąganie, polimeru odpornego na ścieranie i promienie UV. Dla wygody wspinacza są one najczęściej wyłożone usieciowanymi piankami polietylenowymi, tworzywem trudnym do rozdarcia, super lekkim i wyjątkowo elastycznym. Paski i systemy do zawieszania wykonane są z Kevlaru lub Dyneema, wybranych ze względu na ich wyjątkową wytrzymałość.

Tworzywa sztuczne i inne polimery stały się gwarancją bezpieczeństwa w wielu innych produktach, takich jak kaski, które są lekkie i bardzo mocne, na przykład dzięki spienionemu polipropylenowi lub poliwęglanowi.

Chociaż mniej spektakularnie, to buty także przyczyniają się również do bezpieczeństwa wspinacza i to właśnie dzięki tworzywom sztucznym zawdzięczamy największy postęp, szczególnie w dziedzinie konstrukcji podeszew. Szczególnie popularne są podeszwy z EVA (etylen-octan winylu). EVA jest elastycznym materiałem, który sprawdza się

81 we wszystkich rodzajach terenu i ma wystarczające parametry izolacyjne, utrzymuje więc stopę suchą i ciepłą.

Podobnie jak wiele polimerów, można go łatwo formować, co pozwala zaprojektować profil podeszwy dostosowany do różnych rodzajów terenu (gleba, śnieg, skały itp.). Jest to kluczowy szczegół, ponieważ główną rolą podeszwy w przypadku butów alpinistycznych jest przyleganie do podłoża i unikanie poślizgnięcia, które może mieć niefortunne konsekwencje. Połączenie komfortu z bezpieczeństwem jest ostatecznym celem i dlatego producenci wybrali materiały polimerowe do realizacji tego zadania.

Polimery na przekór wszystkiemu Czasami, pomimo wszystkich podjętych środków ostrożności trzeba wezwać ratowników. Na morzu lub w górach wiemy, że możemy liczyć na kompetentny zespół wyposażony w najlepszy sprzęt ratowniczy. Wiemy o tym i jest to pociecha w trudnej sytuacji, ale wciąż musimy być w stanie doczekać pomocy, gdy niesprzyjające warunki pogodowe

SHUTTERSTOCK

gazeta

PLASTPOL

82 uniemożliwiają przeprowadzenie akcji ratowniczych.

Na morzu katastrofa nie zawsze zdarza się kilkaset metrów od wybrzeża, a po wysłaniu sygnału o zagrożeniu może upłynąć kilka dni, zanim ratownicy będą w stanie dotrzeć na miejsce zdarzenia.

W tym czasie, gdy statek zatonie, rozbitek nie ma innego wyjścia, jak schronić się w łodzi ratunkowej, która znajduje się również na liście obowiązkowego wyposażenia każdego statku wypływającego na pełne morze. Łodzie ratunkowe z czasem zmieniły się tak bardzo, że są bardzo dalekie od tych, które były na Titanicu. Nowoczesne łodzie ratunkowe łatwo mieszczą się w dużej walizce; można je po prostu wyrzucić za burtę, a one nadmuchają się samodzielnie w ciągu kilku sekund. Największe łodzie ratunkowe mogą pomieścić do tuzina pasażerów i przypominają właściwie nadmuchiwany basen SHUTTERSTOCK

dla dzieci. Najbardziej innowacyjne łodzie ratunkowe, takie jak te zaprojektowane przez francuską firmę Plastimo składają się z podwójnych powłok. Zewnętrzna powłoka wykonana jest ze wzmocnionego PVC, polimeru odpornego na ścieranie i działanie soli morskiej. Wewnętrzna wykonana jest z elastycznego poliwęglanu, ultrawodoodpornego materiału, który może rozciągać się nawet do 500% swojego początkowego rozmiaru – to istotna właściwość, ponieważ łatwo jest wyobrazić sobie co dzieje się w łodzi ratunkowej, gdy nagle jednocześnie kilkanaście osób wskakuje gwałtownie do tej enklawy bezpieczeństwa.

Jeśli chodzi o dno łodzi, składa się ono z cienkiej warstwy aluminiowanej pianki poliuretanowej, wystarczająco elastycznej, aby ją złożyć gdy łódź ratunkowa znajduje się w walizce i która zapewnia odpowiednią izolację

termiczną. Wreszcie dach i słupki go podtrzymujące są również wykonane z PVC. Dzięki takim materiałom łodzie ratunkowe zapewniają niemal niezniszczalne schronienie na wiele dni. Zostały zaprojektowane właśnie do tego celu!

Najbardziej ostrożni żeglarze mogą uzupełnić swoje wyposażenie o kombinezon ratunkowy, prawdziwe indywidualne urządzenie ratunkowe. Do produkcji kombinezonów używa się neoprenu i poliamidu powlekanego poliuretanem. Aby uzyskać certyfikat kombinezony te muszą gwarantować maksymalny spadek temperatury ciała o 2°C w ciągu 6 godzin w wodach o temperaturze od 2 do 0ºC. Tworzywa sztuczne na ratunek ratownikom Wszyscy ratownicy mają to samo motto: udzielić pomocy bez na-

rażania własnego życia na niebezpieczeństwo, a przynajmniej minimalizowanie tego ryzyka.

Ratowanie rozbitka dryfującego na wzburzonym morzu nie może być improwizowane. Istnieje wiele doniesień o tragicznym zaginięciu ratowników. Było to tym bardziej groźne aż do lat 60. XX wieku, kiedy ratownicy mieli do dyspozycji tylko drewniane łodzie ratunkowe, które zachowywały się niebezpiecznie na morzu. W latach 50. pojawiły się pierwsze półsztywne nadmuchiwane łodzie ratunkowe.

Biorąc pod uwagę, że początkowo nowe rozwiązania zostały chłodno przyjęte przez środowisko ratowników, którzy nie ufali „plastikowym” łodziom ratunkowym, zwolennicy półsztywnych łodzi ratunkowych musieli wiele razy demonstrować ich przydatność, niekiedy podejmując spore ryzyko, by udowodnić wyższość nowego typu szalupy ratunkowej.

gazeta

PLASTPOL Ich wytrwałość ostatecznie opłaciła się, gdy ratownicy z całego świata porzucili sztywne drewniane łodzie ratunkowe. Półsztywne łodzie ratunkowe są tak nazywane, ponieważ składają się ze sztywnej skorupy wykonanej z poliestru lub kevlaru, wokół której zamocowany jest pneumatyczny pas w kształcie dużej kiełbaski.

Pas najczęściej wykonany jest z odpornych polimerów: PVC lub poliuretanu, które jednak są wrażliwe na promienie UV. Dostępne są dość skuteczne powłoki antyUV. Ten typ łodzi ratunkowej jest w stanie bardzo dobrze poradzić sobie z falami, nawet gdy morze szaleje. Powód tego jest prosty: plastikowe kiełbaski zapewniają łodzi wystarczającą elastyczność, aby dostosować się do kształtu najbardziej stromych fal.

Nowa francuska firma opracowała dość oryginalne i autonomiczne urządzenie ratunkowe.

Jest to rodzaj nadmuchiwanego drona z PVC i polieterosulfonu, który wygląda jak duża deska surfingowa, którą można wypuścić do wody z plaży lub łodzi, aby za jej pomocą zabrać osobę na pokład. Autonomia „drona” jest nadal tylko częściowa, ponieważ musi być kontrolowana zdal-

83 nie, ale wkrótce powinna stać się w pełni niezależna i sterowana za pomocą nawigacji satelitarnej lub zwykłego sygnału nawigacyjnego AIS. Wynalazek ten jest obecnie przedmiotem zainteresowania ratowników wodnych pracujących na plażach, ponieważ moc silnika od skutera wodnego pozwala mu osiągnąć prędkość do 10 węzłów (+/- 18 km/h) i można go wypuścić do wody w ciągu zaledwie kilku sekund. Jest też wystarczająco duży, aby uratować lekkomyślnego pływaka, którego porwał prąd!

Polimery głośno i wyraźnie zaznaczają swoja obecność Sprzęt używany przez ratowników morskich jest imponujący, ale i środki używane przez ich kolegów w górach są nie mniej niezwykłe. Ryzyko występujące w górach jest różne, ale ratownicy najczęściej muszą interweniować w przypadku upadku alpinisty z wysokości. Chociaż przyczyna wypadku zazwyczaj jest podobna, to każdy problem jest inny, ponieważ alpiniści często doświadczają jednego lub więcej złamań. Wyzwanie polega na przeniesieniu ocalałe-

go bez pogorszenia jego stanu i pogłębienia obrażeń. Dlatego też istotne jest pilne unieruchomienie poszkodowanego. Nowoczesne szyny są zaprojektowane tak, aby całkowicie blokować wszelkie nieodpowiednie ruchy; są nadmuchiwane i składają się z warstwy poliestru dla elastyczności i pokryte są PVC dla wytrzymałości. Wewnątrz znajdują się tysiące kulek styropianowych, których zadaniem jest całkowite zablokowanie złamanej kończyny w taki sam sposób, jak zrobiłby to gips. Oczywiście, są zdecydowanie lżejsze. W poważniejszych przypadkach, takich jak uraz karku lub innej części kręgosłupa stosuje się jeszcze bardziej zaawansowany system szyn, który zapobiega ruchowi pleców. Są one również nadmuchiwane, ale zamiast kulek styropianowych są podszyte listwami poliestrowymi w celu zwiększenia sztywności.

Po unieruchomieniu pozostaje jedynie kwestia ewakuacji ofiary.

Czy to drogą lądową, czy lotniczą (najczęściej helikopterem), należy ją ułożyć na noszach. Chociaż istnieją różne ich modele, wszystkie są zaprojektowane mniej więcej w ten sam sposób.

Składają się z wykonanej z rurek struktury metalowej osadzonej

w kompozycie włókna szklanego i tworzywa polipropylenowego, wybranego ze względu na bardzo wysoką odporność na perforację, zginanie i ścieranie. Poliamidowa folia jest zwykle stosowana do owijania ofiary w celu odizolowania jej od zimna i wiatru.

Wreszcie, poliestrowe paski służą do przytrzymywania poszkodowanego, a tym samym zapobiegają ponownemu upadkowi. Ten bardzo nowoczesny typ gondoli jest certyfikowany do stosowania w operacjach podjęcia ofiary do śmigłowca.

Oczywiście, przywołaliśmy stosunkowo ekstremalne i na szczęście dość rzadkie przypadki. Jednak czy jesteś na wakacjach na morzu, czy w górach, polimery czuwają nad tobą. Kolejne wakacje już za rok!

Tekst na podstawie Plastics-the-Mag

gazeta

PLASTPOL

84

ANWIL – współczesność PCW Linie produkcyjne polichlorku winylu uruchomione 38 lat temu we włocławskim ANWILU opuściło do tej pory ponad 7 milionów ton tego uniwersalnego tworzywa. Firma jest jedynym jego producentem w Polsce, wytwarzane są granulaty kablowe z PCW (izolacyjne i osłonowe), mieszanki sypkie na bazie PCW, a także twarde granulaty techniczne przeznaczone m.in. do produkcji paneli ściennych, profili budowlanych i elektroinstalacyjnych.

Od roku 1998 produkowane są płyty z PCW – lite i spienione. Instalacje produkcji chloru i chlorku winylu powstałe na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych są stale modernizowane.

ANWIL to jeden z najnowocześniejszych kompleksów produkcyjnych PCW w Europie.

■■■ Od początku dziejów, człowiek starał się wynaleźć materiały, ANWIL

których właściwości byłyby lepsze od znanych mu materiałów naturalnych, takich jak drewno czy kamień. Początkowo wykorzystywanymi materiałami były naturalne substancje o właściwościach plastycznych takie jak np. miedź czy szelak. Kolejno zaczęły się eksperymenty z modyfikowaniem naturalnych polimerów np. gumy czy kolagenu. Około 100 lat temu nastąpił dynamiczny rozwój w zakresie otrzymywania materiałów syntetycznych, inaczej mówiąc tworzyw sztucznych. Jednym z takich materiałów, jest PCW – to właśnie dzięki niemu, dziś możemy oszczędzać surowce naturalne.

PCW należy do najpowszechniej stosowanych i najlepiej przebadanych tworzyw sztucznych na świecie. Cechuje je zespół znakomitych właściwości: jest obojętny fizjologicznie, nie przepuszcza tlenu i zapachów, jest odporny na chemikalia, oleje i czynniki at-

mosferyczne, ma doskonałe własności izolacyjne i dużą wytrzymałość mechaniczną, łatwo go barwić i obrabiać. Dzięki swoim zaletom, znajduje zastosowanie praktycznie w każdej dziedzinie życia codziennego. Podstawową cechą PCW jest łatwość kształtowania w procesie produkcji.

Dodatkowo niezwykle ważne są takie jego właściwości jak odporność na kwasy, rozcieńczone zasady, alkohol czy benzynę. Jeżeli dodamy do tego coraz to nowe technologie produkcji i receptury, to uzyskujemy wręcz ogromną skalę zastosowania tego tworzywa we wszystkich gałęziach współczesnego przemysłu – od motoryzacji, przez produkcję, rolnictwo, turystykę. Niezwykle ważnym obszarem zastosowania PCW jest również medycyna, dziedzina stawiająca wyjątkowo rygorystyczne wymagania.

Z PCW wytwarza się pojemniki do przechowywania i transportu

krwi, dreny czy sondy. PCW jest również powszechnie stosowane w elektrotechnice jako izolacja przewodów i kabli elektrycznych.

Polichlorek winylu jest jednak szczególnie ważny w budownictwie. To właśnie z tego tworzywa powstają np. płyty budowlane, rury kanalizacyjne, kształtki, taśmy izolacyjne, listwy przypodłogowe, rolety czy rynny. Budownictwo odpowiada aż za 2/3 globalnego zużycia PCW. Wpływ na tę ogromną skalę wykorzystania mają niepowtarzalne właściwości tworzywa takie jak: ekonomia, bezpieczeństwo, długowieczność oraz odporność na czynniki zewnętrzne.

Jedną z gałęzi budownictwa, która w dużym stopniu wykorzystuje PCW jest stolarka okienna.

Dlaczego? Powodów jest kilka.

Przede wszystkim okna wykonane z tego tworzywa charakteryzują się wysoką odpornością na wilgoć i zmienność temperatur.

gazeta

PLASTPOL Są również odporne na słońce (promieniowanie ultrafioletowe) – mówiąc wprost – po prostu nie żółkną. Dodatkowo, nie trzeba ich specjalnie konserwować. Oczywiście substytutem okien wykonanych z PCW są okna drewniane, jednak ich produkcja wiąże się ze zwiększoną wycinką lasów.

Podobnie jest np. z produkcją rur czy rynien. Wprawdzie mogą być one produkowane z żeliwa lub krzemionki zamiast PCW, jednak koniecznym jest wtedy czerpanie z zasobów naturalnych.

■■■ Gospodarka obiegu zamkniętego to koncepcja gospodarcza, w której produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to tylko możliwe, a wytwarzanie odpadów należy jak najbardziej zminimalizować. Idea ta uwzględnia wszystkie etapy cyklu życia produktu, zaczynając od jego projektowania, poprzez produkcję, konsumpcję, zbieranie odpadów, aż do ich zagospodarowania. Wiele państw, w tym również Polska, pracuje nad nowymi regulacjami, których celem jest rozsądne gospodarowanie m. in. również tworzywami sztucznymi.

Już na etapie projektowania instalacji produkującej tworzywa, uwzględniono maksymalną optymalizację zasobów potrzebnych do procesu produkcji.

Przykładem mogą tu być np. zoptymalizowane wykorzystanie i wtóre odzyskiwanie energii elektrycznej i cieplnej. Co więcej, w trakcie procesu produkcyjnego, powstające odpady trafiają na początek procesu i nie dostają się do środowiska. Stąd np. wykorzystywane w procesie produkcji powietrze jest filtrowane, a ścieki poddawane oczyszczaniu i kolejno odzyskuje się z nich wodę, która jest zawracana do procesu.

Wyrób z PCW, który zakończy swoje życie – straci dotychczasowe cechy użytkowe – może, a nawet powinien trafić do przetwórcy, który po mechanicznym zmieleniu wykorzysta go jako wypełnienie nowego wyrobu. Co ważne, taki nowy produkt będzie miał tak samo dobre cechy użytkowe, jak wyrób pierwotny. To pokazuje, że PCW jak najbardziej wpisuje się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego.

Jednym ze sposobów oceny wpływu produktów na środowisko naturalne jest tzw. „life cycle assessment” – tzn. ocena cyklu życia uwzględniająca wszystkie etapy życia produktu – od mo-

85 mentu jego wyprodukowania, przez eksploatację, aż po wtórne wykorzystanie. Uwzględniane są tutaj takie aspekty jak m.in. zużycie surowców naturalnych, zużycie energii oraz różnego rodzaju emisje do atmosfery. Dla przykładu, wg. tej metodologii okna z PCW wypadają zdecydowanie korzystniej, niż tradycyjne okna drewniane. Warto nadmienić, że okna z polichlorku winylu można poddać recyklingowi i wykorzystać nawet 7-krotnie.

■■■ ANWIL zaprasza do obejrzenia cyklu krótkich filmów, które przybliżają tematykę tworzyw sztucznych, a w szczególności polichlorku winylu. Wszystkie odcinki serii „Pytania, Ciekawostki, Wiedza” (PCW) łączą wiedzę ekspercką i praktyczną dzięki ciekawej dla odbiorcy formule wywiadu. Projekt ma na celu budowanie świadomości w zakresie odpowiedzialnej produkcji, ale też wykorzystania produktów z polichlorku winylu.

Wszystkie odcinki cyklu udostępnione są na stronie www.anwil.pl, a także na korporacyjnym koncie na twitterze (@ANWIL_SA). Prowadzącym każdy z nich jest prezenter telewizyjny, propagator wiedzy i nauki – Radosław Brzózka. W kolejnych odsłonach obserwujemy jego spotkania z ekspertami, którzy przekazują ciekawe i niejednokrotnie zaskakujące treści. Widzowie dowiadują się m.in. czym jest i skąd się bierze PCW; co stanowi o popularności jego zastosowania; jak tworzywa sztuczne wpływają na gospodarkę, społeczeństwo i środowisko oraz na czym polega odpowiedzialne gospodarowanie tymi materiałami.

Wśród zaproszonych do programu gości są dr Monika Koperska – specjalista chemii konserwatorskiej, Mariusz Obszyński – dyrektor ds. sprzedaży w ANWILU, Mirosław Bas – ekspert ANWILU i wieloletni Kierownik Zakładu Produkcji PCW oraz Mariusz Ćwikliński – ekspert spółki z Zakładu Produkcji PCW.

Spis reklamodawców Reklama

Strona

Strona www

ALFA PVC.................................................................25......................................www.alfapvc.com.pl AMPACET.................................................................59.......................................www.ampacet.com ANWIL...........................................................................2......................................................www.anwil.pl BAGSIK..........................................................................5............................................... www.bagsik.net BIO-FED....................................................................77........................................... www.bio-fed.com BOLE...............................................................................3...............................www.bole-europe.com BUSCH........................................................................71........................................ www.busch.com.pl CRAFTPLAST........................................................... 4............................................www.tworzywa.pl ELBI..............................................................................75.............................................. www.elbi.com.pl FINKE..........................................................................57.....................................www.finke-colors.de GAMART....................................................................83.................................................www.gamart.pl GIMATIC.....................................................................55.................................www.gimaticpolska.pl GRANULAT..............................................................27.................................. www.granulat.com.pl GRUPA AZOTY.......................................................17...........................................www.e-plastics.eu GRUPA AZOTY, PDH.........................................21......www.polyolefins.grupaazoty.com GRUPA AZOTY, ZAK...........................................19.........................................www.oxoplast.com HERRMANN ULTRASCHALL.......................61......www.hermann-engineering.com HS-UMFORMTECHNIK...................................81................... www.hs-umformtechnik.de KFG...............................................................................83...........................www.kfg-biebesheim.de LANXESS...................................................................47...........................................www.lanxess.com LUDATEC................................................................. 87.................................................www.ludatec.pl MAGNETIX...............................................................37................................www.magnetix.com.pl MAPRO POLSKA.................................................33...................................www.mapropolska.pl MASTER COLORS...............................................23........................www.mastercolors.com.pl MASTER COLORS, SINGLE..........................65........................www.mastercolors.com.pl MEUSBURGER.....................................................39.............................. www.meusburger.com ML POLYOLEFINS...............................................51..................................www.mlpolyolefins.pl MOL GROUP..........................................................29............www.molgroupchemicals.com MORETTO.................................................................31.........................................www.moretto.com NORDMANN, RASSMANN POLSKA.....35...........................................................www.nrc.pl PLASTLINE................................................................ 6...................................www.plastline.com.pl PLASTOPLAN....................................................... 49..........................................www.plastoplan.pl PLASTPOL.............................................................. 88......................................... www.plastpol.com PLAST-ZEM..............................................................81...........................................www.plast-zem.pl POOL-NET...............................................................43.......................www.toolingportugal.com PROPLASTICA......................................................79........................................www.proplastica.pl PTC AS.........................................................................15......................................................www.ptcas.pl SABIC..........................................................................45................................................www.sabic.com STARLINGER, VISCOTEC...............................53............................................... www.viscotec.at TAMPOTECHNIKA.............................................85..............................www.tampotechnika.pl TRUMPF....................................................................63......................................www.pl.trumpf.com WARTACZ................................................................69.................................... www.wartacz.com.pl

26.

PLASTPOL Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych i Gumy International Fair of Plastics and Rubber Processing

24-27.05.2022

www.plastpol.com

/showcase/plastpolfair/

/PlastpolFair

Kanał: Plastpol 4.0.