2016 karibu nl 161

Page 1

KBA

Kadervorming voor Afrikanen

Karibu| 161

PB- PP

BELGIE(N) - BELGIQUE

januari, februari, maart 2016

BURUNDI & CONGO: DIALOOG, OP ZOEK NAAR DE WAARHEID VROUWEN NEMEN HET WOORD

AFGIFTEKANTOOR GENT X - P602401 3-MAANDELIJKS V.U.: Luc Bonte, Vooruitgangstraat 333/03 B-1030 Brussel (België) - Tel. 02 201 03 83 E-mail: info@kba-foncaba.be - www.kba-foncaba.be


INHOUD 4

BURUNDI: WAT VERBERGT DE ONENIGHEID OVER “HET DERDE MANDAAT”? Het derde mandaat van president Nkurunziza heeft reeds veel pennen in beweging gebracht en heeft geweld doen ontstaan. Waarom krijgt dat klein landje zoveel aandacht van de internationale gemeenschap? Op zoek naar een mogelijk antwoord.

9 13

2

CONGO: HOPEN TEGEN ALLE HOOP IN In Afrika komt de cultuur van de machtsaflossing moeilijk tot stand, omdat vele leiders zolang mogelijk aan de macht willen blijven. Dat leidt in Congo tot een politieke impasse. Wat betekent dan democratie?

CONGO: VAN DIALOOG NAAR VERSCHUIVING De politieke situatie wordt gedomineerd door de kiestermijnen die allicht uitgesteld zullen worden. Het huidige regime vindt redenen om het verkiezingsproces te blokkeren. Is de dialoog een oplossing of een manoeuvre om de verkiezingen te verschuiven?

18 20

EEN LEGAAT VOOR KBA

26 28

WERELDDAG VOOR DE RECHTEN VAN DE VROUW

KARIBU 161

BURKINA FASO: DE VROUWEN LATEN VAN ZICH HOREN In het verleden werd de vrouw in de Burkinabese samenleving niet hoog geacht. Vandaag zijn de dingen veranderd. Er is een duidelijk evolutie in de situatie van de vrouw. Geleidelijk aan heeft ze haar plaats kunnen veroveren.

SOLIDARITEIT Een woord dat veel mensen, verenigingen, politieke partijen zich toe­ ëigenen. Maar wordt dat woord beleefd door acties die deze menselijke waarde concretiseert?


VOORWOORD De vele conflicten overal ter wereld tonen het belang aan van de ‘dialoog’. Ook het Afrikaanse continent kent vandaag de dag vele conflictgebieden. Burundi bijvoorbeeld beleeft een zware crisis. Alleen de dialoog kan het land uit deze crisis helpen. Tot op vandaag heeft deze inclusieve dialoog echter nog niet plaatsgehad. Al zijn er wel enkele lichtpuntjes. Zo heeft er van 19 tot 22 januari 2016, in verschillende provincies, een interne interburundese dialoog plaatsgevonden, maar deze werd door de oppositie geboycot. In Congo spreekt president Kabila van een dialoog die weldra moet beginnen om de politieke situatie te ‘ontmijnen’ en de weg naar de verkiezingen te effenen. Dit manoeuvre wordt door een deel van de oppositie aan de kaak gesteld. Zij betichten het Staatshoofd dat hij zich na 2016 ook nog aan de macht wil vastklampen. Veel Congolezen geloven dan ook niet in het nut van deze dialoog. Om uit de crisis te geraken, moeten Burundezen en Congolezen elkaar de Waarheid openlijk zeggen, door elkeen zijn waarheid te confronteren met die van de andere, door de standpunten van iedereen te confronteren, die een deel blijven van die Waarheid. Deze wijsheid lezen we reeds bij Santiago Ramón y Cajal, een Spaanse histologist (18521934) die zei : « In iedere levendige dialoog, verdedsigen beide partijen niet de waarheid, maar hun eigen onfeilbaarheid ». Ook Khalil Gibran, een Libanese dichter en schilder (1883-1931), stelt voor om niet te zeggen « ik heb de waarheid », maar eerder « ik heb een waarheid gevonden ». Tierno Bokar, mysticus van de islam in Mali (1875-1939) verwoordt dit als volgt: « Er zijn drie waarheden : mijn waarheid, uw waarheid en De waarheid. De waarheid behoort niemand toe. Ze bevindt zich in het midden, ze behoort alleen aan God toe. Ze vertegenwoordigt het totaal licht. Ze is gesymboliseerd door de volle maan. Mijn waarheid, zoals uw waarheid, zijn slechts een fractie van De waarheid. Het zijn sikkels van de maan aan één kant en aan de andere van de volmaakte kring van de volle maan, anders gezegd van De waarheid. We moeten ons allen omkeren naar elkaar toe, ons van bewust worden dat de andere bestaat, en beginnen naar hem te luisteren ». De partners van KBA interpelleren de verkozenen van het volk om « echt » te zijn in het beheer van hun lokaliteit of van het land. Ze klagen de corruptie aan. Ze nodigen hen uit om rond de tafel te gaan zitten, zodat de dialoog vruchten kan dragen voor het welzijn van de bevolking. Luc Bonte, Voorzitter

januari, februari, maart 2016 | KBA

3


BURUNDI

Wat verbergt de onenigheid over “het derde mandaat”? De politieke crisis die in Burundi heerst sinds de aankondiging van de kandidatuur van President Pierre Nkurunziza voor een nieuw mandaat (tweede volgens de partij aan de macht maar derde termijn volgens de anderen: het middenveld, de nationale en internationale opinie) heeft alle aandacht gericht op dit kleinste land van de Afrikaanse Grote Meren. Een waarnemer, bezorgd over de vrede en rechtvaardigheid in Burundi, analyseert het waarom van deze bijzondere aandacht.

De aandacht voor Burundi, uit solidariteit met de bevolking?

De aandacht voor Burundi kadert in een wereldwijde geopolitiek voor het gebied 4

KARIBU 161

Zowel de buurlanden als verder gelegen landen - zoals de Verenigde Staten van Amerika, de Afrikaanse Unie en de Organisatie van de Verenigde Naties - hebben over deze crisis gesproken en geschreven. President Barack Obama ging zelf zo ver om voor het volk van dit land, dat amper op de wereldkaart te zien is, een rechtstreekse toespraak te houden waarin hij de burgers opriep om niet opnieuw te hervallen in een burgeroorlog. Gezien de heersende wereldlogica van ‘winst’ en het eerder onbeduidende profiel van dit land, rijst de vraag waaraan deze ongewone aandacht toe te schrijven is. Is deze aandacht toe te schrijven aan solidariteit? Ik kan dat niet bevestigen noch ontkennen, ik kan alleen maar zeggen dat ik zeer gelukkig zou zijn moest deze aandacht inderdaad ingegeven zijn door solidariteit. Maar tegelijkertijd kan ik ook niet de hypothese ontkennen van een belang dat toe te schrijven is aan de imminente uitbating van een grote laag nikkel (6de op wereldschaal) waarover het land beschikt. Het zou hier dus gaan om een po-


Het gaat om de geopolitiek voor het gebied van de Grote Meren, en niet om het leven van de mensen

sitionering van industriテォle grootmachten, onder de druk van de multinationale mijnbouwbedrijven, die er hun zetels hebben geテッnstalleerd, om zich te verzekeren van een goedkope monopolie op de uitbating van dit mineraal. Daarbij vormt Burundi een interessante invalshoek voor de ertsen van het naburige D.R. Congo. Er is dan ook reden om te vrezen dat deze aandacht kadert in een wereldwijde geopolitiek voor het gebied van de Afrikaanse Grote Meren. Precies zoals Luc Michel dit durft aanklagen op 窶連frique Media, en zich zo ingaat tegen de heersende opinie over wat er zich

Op het platteland vragen de mensen alleen maar hun velden te mogen bewerken in vrede

afspeelt in dat land. Bovendien maakt deze geopolitiek ongelukkig genoeg gebruik van bepaalde leiders van de buurlanden, meer bepaald van Rwanda, en dit onder de druk van westerse drukkingsgroepen.

Het opzettelijk veroorzaken van een genocide窶ヲ! Men kan niet anders dan betreuren dat President Pierre Nkurunzira en zijn aanhangers zich bloot hebben gesteld aan vijandelijke aanvallen ten gevolge van hun aanpak van de kwestie van de derde ambtstermijn. Maar wat er ook van zij, voor het welzijn van Burundi, moet men nu de inzet afwegen van het democratisch leren en zo goed en kwaad mogelijk met alle middelen vechten om het scenario van een volkerenmoord te vermijden waarop men de publieke opinie lijkt voor te bereiden. Dit komt omdat de vissers in troebel water het opzettelijk zouden veroorzaken om een excuus te hebben om de macht te

januari, februari, maart 2016 | KBA

5


verkrijgen ten koste van de representatieve democratie en vervolgens een handelswaar hebben om zich te handhaven. De strijd om de eerste plaats vereist dat de machthebbers in Bujumbura zich onthouden van een onrechtvaardige globalisering voor wat de verantwoordelijkheid in de sociaal-politieke onrechtvaardigheid in het verleden van Burundi betreft en het interetnische geweld dat hieruit voortvloeide. Dit vraagt tevens dat dezelfde macht zich onthoudt van elke rancune ten aanzien van degenen die zij als verantwoordelijk beschouwen hiervoor, van dichtbij of van veraf. Tevens vraagt dit de controle over de eigen ‘zenuwen’ om niet te reageren op provocaties door gebruik te maken van wil-

Zich onthouden van een onrechtvaardige globalisering lekeurige wraakacties of door schendingen van de mensenrechten. Het volstaat niet luidkeels te roepen dat er geen volkerenmoord is en ook niet zal zijn. Men moet met feiten haar vastberadenheid aantonen om de politieke speculaties bij doemdenkers en gewetenloze professionelen te weerleggen.

Bujumbura, 6 maart 2016

Wraakacties of schendingen van mensenrechten zijn uit den boze

6

KARIBU 161


BOODSCHAP VAN DE KATHOLIEKE BISSCHOPPEN VAN BURUNDI Tijdens haar gewone bijeenkomst van maart 2016 stelde de Conferentie van de Katholieke Bisschoppen van Burundi (CECAB) zich vragen over de sombere toekomst van Burundi en stelt de dialoog voor als oplossing om eruit te geraken. “Vanwaar komen we en waar gaan we naartoe?” Dat is de vraag die de bisschoppen van de katholieke Kerk van Burundi zich stelden op hun gewone plenaire vergadering van 2 tot 4 maart te Gitega. Op politiek vlak vinden de bisschoppen dat politici, vooral de christelijke, verder moeten blijven overwegen en zich moeten blijven afvragen waarheen zij de natie leiden, want het land lijkt zich op een kruispunt te bevinden. Burundi functioneerde de afgelopen tien jaar als een democratisch regime, waarvan de basis het Akkoord van Arusha was. De Conferentie van de bisschoppen stelt zich de vraag: “Welk politiek regime willen we, nu sommige partijen vernietigd zijn, andere partijen vallen onder het verbod van functioneren en de organisatie van de verkiezingen problematisch is geworden?” De katholieke bisschoppen stellen zich ook vragen over de toetreding tot en de opvolging van de macht: “Wensen we als wijze dat de bevolking zal gaan stemmen uit protest of onder de intimidatie van een enige partij die haar satellieten zal kiezen om haar te vergezellen? Zou het bewezen worden dat de Burundese mannen en vrouwen ervoor kozen om terug te

Christenen die de zondag naar de kerk gaan, kunnen de weg van de dialoog niet weigeren

keren naar één unieke partij die over hen de macht van leven en dood heeft?” Voor de Conferentie van de bisschoppen zijn dit de vragen die een christen ter harte moet nemen in deze periode.

Verantwoordelijke katholieke politici en de dialoog “Het goede en efficiënte antwoord op deze vragen kan alleen maar gevonden worden door de dialoog van politici die een visie hebben over dit land en die deze natie en haar burgers liefhebben, meer dan ze hun eigen belangen liefhebben.” Volgens dit communiqué kunnen de zaken niet blijven zoals ze zich vandaag voordoen. Want zelfs als de machthebbers zich inspannen om de nationale en internationale gemeenschap ervan te overtuigen dat alles goed gaat, is het moeilijk om de conflictueuze scheiding tussen de politici niet te zien. Politici van de presidentiële partij, die de middelen hebben om hun standpunten kenbaar te maken, en politici van de oppositie – de meesten bevinden zich momenteel in ballingschap -, die zich alleen maar via buitenlandse media kunnen uitdrukken. Volgens

januari, februari, maart 2016 | KBA

7


Kan een gelovige politicus aanvaarden de weg van weigering van de ontmoeting verderzetten? deze prelaten verdoezelt een gebrek aan dialoog de voortdurende moordpartijen en de verdwijningen van mensen van wie de lijken teruggevonden worden in massagraven. “Deze situatie bezorgt ook ons moeilijkheden met sommige buurlanden en met de internationale gemeenschap, en dit verzwaart onze situatie van armoede door zo ons land van een aantal van haar financierders te ontnemen. Dat alles zorgt voor wanhoop bij jongeren, wat hen ertoe kan brengen zich in te zetten op doodlopende wegen.”

Van het woord naar de daden “Kan een gelovige politicus, die God, zijn vaderland en zijn medeburgers bemint, aanvaarden deze weg van weigering van ontmoeting verder te zetten?” Voor de katholieke bisschoppen van Burundi kan een christen, die zich bewust is van zijn roeping,

“Van waar komen we en waar gaan we naar toe?”

8

KARIBU 161

deze wegen niet verder blijven volgen. De Conferentie van de bisschoppen bevestigt dat vandaag een deel van de bevolking leeft in ballingschap. En onder de bevolking die in het land gebleven is, voelen sommigen zich veilig terwijl anderen voortdurend in angst leven. “Onze medeburgers hebben er nood aan om gerust gesteld te worden op een manier waarop zij voelen dat zij hetzelfde lot delen.” Zij verheugen er zich over hun leiders steun te horen geven aan een open dialoog met iedereen: “Moge het de hemel behagen dat zij, binnen de korste tijd, de stap zetten van het zeggen naar het doen. Het kan ook niet anders zijn wanneer men weet dat degenen die de weg van de dialoog weigeren toelaten aan al degenen die ons land willen verwoesten hun vuile werk te realiseren, en hierbij zelf geweld plegen.”

Communiqué van 4 mars 2016


D.R. CONGO

Hopen tegen alle hoop in ! De politieke impasse in de D.R. Congo vandaag geeft burgers meer vertrouwen in alles wat zij zien en horen. Deze impasse was voorspelbaar in een Afrika waar de cultuur van machtsaflossing moeilijk tot stand komt omdat vele leiders zolang mogelijk aan de macht willen blijven en daarbij het nodige misprijzen tonen voor de teksten die zijzelf hebben ondertekend en voor het respecteren van de bijhorende spelregels. De Groupe Jérémie, partner van KBA, stelt zich de vraag of de verkiezingen in 2016 plaats zullen kunnen vinden, zoals voorzien in de Grondwet.

Nochtans biedt Afrika enkele inspirerende modellen om het klimaat van spanning, van onveiligheid en van onzekerheid bij het einde van een politiek mandaat te verminderen. Zijn Tanzania of Nigeria geen Afrikaanse landen die de trots zijn van het continent en waarover men spreekt met respect? In Afrika lijkt het erop dat het einde van een mandaat de voorbode is voor onheil voor de natie en dat de uitvluchten vermenigvuldigd worden om de macht te behouden – koste wat koste.

De dialoog, een oplossing? We kunnen niet luid uitschreeuwen dat de dialoog de magische oplossing is voor de bovenvermelde impasse want er zijn in de geschiedenis talloze voorbeelden van mislukte dialogen die gevolgen veroorzaakten die de organisatoren niet voor ogen hadden. Elke deelnemer betreedt de dialoogkring met het doel om de eigen belangen te beschermen en zijn ideeën over te brengen. Het is in dit kader dat het profiel van de deelnemers dikwijls een probleem stelt,

Veel Congolezen nemen het niet dat hun leiders zich aan de macht vastklampen

o.a. bij het zich voorstellen van de mogelijke scenario’s die kunnen voorkomen: Wat zal er gebeuren indien de zaken verlopen in tegenstrijd met de eigen belangen? Hier

januari, februari, maart 2016 | KBA

9


Verkiezingen 2006. Zullen de verkiezingen van 2016 worden uitgesteld?

komt omkoperij (d.i. het afkopen van de gewetens) om de hoek kijken waarvan de belangrijkste vorm bestaat uit het uitdelen van geld, om nog niet te spreken over de corruptie of van de keuze van de aanhangers om elke keer te stemmen voor de optie die nodig is om door te gaan.

De omkoperij komt om de hoek kijken De verkiezingen in de mist Het is goed om uitvluchten te voorzien om de waarheid te omzeilen. Helaas is deze altijd koppig. Zij maakt uiteindelijk degenen belachelijk die macabere strategieën opbouwen om te winnen, zelfs als zij geen gelijk zouden hebben. Iedereen ziet een verwarrende situatie in de D.R. Congo in verband met de verkiezingskwestie. Zullen deze verkiezingen plaatsvinden binnen de grondwettelijke termijn zoals deze van 2006 en van 2011? Op deze vraag heeft niemand een duidelijk antwoord: de politieke situatie is voldoende wazig en vaag en het beperken van de vrijheden en de politieke

10 KARIBU 161

ruimte wordt wet. In plaats van de wil om de impasse te doorbreken door de strikte toepassing van de gekende en de door iedereen gestemde spelregels tijdens het referendum, heerst terreur en intimidaties. Oordelen worden uitgesproken door rechterlijke instanties, soms overhaast en geuit door landen met een oude democratie, overduidelijk vanuit een idee om landen op een moderne manier te beheren. Waarom stelt Obama geen dialoog voor vóór het einde van zijn mandaat? Ook al is hij van Afrikaanse afkomst, toch heeft hij snel de cultuur van afwisseling geïntegreerd en weet hij heel goed dat macht verslijt. Moeten we dan blijven bij de manier van Mugabe die weldra 92 wordt? Neen, Mugabe heeft degene doen vergeten die we gekend hebben in de jaren 1980 en hij wordt meer en meer een “bijverschijnsel”. De huidige tendens bestaat erin te willen spelen op de uitputting, om de enen te ontmoedigen, de anderen te intimideren en terreur te zaaien om zo de beroerde

Zal president Kabila zijn herverkiezing kunnen vieren?


Geen uitvluchten ! Een echte dialoog voor een correcte en duurzame oplossing

dingen te doen slikken door degenen die vasthouden aan het schema dat werd vastgelegd in de Grondwet van februari 2006. Wanneer men in die val trapt, heeft men geen geloof meer en wankelt dit geloof: dat is de reden waarom we deze Bijbelse zin hernemen : “HOPEN TEGEN ALLE HOOP IN” dat de verkiezingen moeten gehouden worden met heel onze inzet en heel onze deelname. Dit land behoort ons toe en we moeten vechten voor zowel de economisch als de politieke herleving ervan.

Wanneer men in die val trapt, heeft men geen geloof meer De tijd zal het ons leren! Uit de medeplichtigheid treden zal ons groot maken. Zo zij het! De Groupe Jérémie

Dialoog kan niet lukken als ieder zich vastklampt aan zijn eigen belangen

januari, februari, maart 2016 | KBA 11


DE GROUPE JÉRÉMIE Deze partner van KBA wil een spiritualiteit van de rechtvaardigheid promoten en beschermen. Deze groep wil de mensenrechten verdedigen door een evangelische en actieve geweldloosheid. Zij willen vrouwen en mannen helpen die ter goeder trouw vechten tegen elke vorm van onderdrukking, die het menselijk leven respecteren, de andere zien en lief hebben als een broer of een zuster. Deze groep wil uit het isolement treden door zich open te stellen voor de anderen om zo de solidariteit tussen de mensen te bevorderen. De leden van de ‘Groupe Jérémie’ zetten zich in om solidair te zijn en het volk te informeren, wat het ook koste, op hun weg naar democratie en om niet-gewelddadig te zijn in hun acties. Zij zetten zich in de conflicten te voorkomen en vreedzaam op te lossen en om vrede en verzoening te bevorderen door middel van dialoog en vredevolle samenleving tussen de gemeenschappen.

12 KARIBU 161

De activiteiten van de ‘Groupe Jérémie’ • Rechterlijke bijstand organiseren voor hulpbehoevenden. • Elk onrecht aanklagen met geweldloze middelen. • Op een objectieve wijze informatie beheren en bekritiseren, en deze doorgeven aan mensen die vaak slecht geïnformeerd zijn. • Degenen steunen die strijden voor hun rechten en actief deelnemen aan hun strijd voor meer • vrijheid, vrede en welzijn. • Vormingssessies, seminaries, conferenties over rechtvaardigheid, geweldloosheid, en goed beheer organiseren (met de steun van KBA). • De schoolgaande jongeren voorbereiden op een cultuur van rechten en vrede • Brochures en andere documentatie uitgeven over mensenrechten en burgerlijke opvoeding. • Radio-uitzendingen realiseren, een tijdschrift “De Profeet” en een folder “Kreet van hoop” uitgeven om de bevolking te sensibiliseren met betrekking tot het respect voor mensenrechten en voor een cultuur van rechtvaardigheid, vrede, verzoening en vredevol samenwonen.


D.R. CONGO

Van dialoog naar verschuiving De politieke situatie wordt gedomineerd door de kiestermijnen die in twijfel worden getrokken of althans uitgesteld worden. Het huidige regime vindt redenen om het verkiezingsproces te blokkeren: de creatie van 15 nieuwe provincies terwijl er vandaag 26 zijn, wat overigens voorzien was door de grondwet, lijkt nochtans bedrog in de ogen van het maatschappelijk middenveld en een groot deel van de Oppositie. Jean-Moreau Tubibu, Coördinator van de kernen van de Groep Jérémie, schetst ons de politieke crisis waarin het land zich bevindt. Jean-Moreau Tubibu

Wat de trein van de democratie heeft doen ontsporen, is de goedkeuring door het Grondwettelijk Hof van de benoeming van “Bijzondere Commissarissen” als gouverneurs in deze nieuwe provincies. Deze aanpak druist in tegen de grondwettelijke bepalingen die voorschrijven dat de provinciegouverneurs gekozen worden door de provinciale Vergaderingen. Deze nieuwe provincies ontsnappen dus aan parlementaire sancties. Dat klinkt als bedrog door de presidentiële meerderheid die het beheer van alle provincies wil behouden, door gouverneurs van haar strekking, voor verkiezingsdoeleinden.

Deze drie woorden kregen een betekenis toebedeeld door politici en door leden van het maatschappelijke middenveld. Alle strekkingen ontdeden deze woorden van hun etymologische betekenis. Voor de meerderheid is een presidentiële termijn flexibel, dat wil zeggen aan te passen, uit te

Een presidentiële termijn is flexibel

Woorden die de Congolese politiekers schrik aanjagen De “verschuiving” ! Geen respect voor de Grondwet of verlenging van het presidentieel mandaat. De herziening van de grondwet ! En het woord “dialoog” Waar gaat D.R.Congo naartoe?

januari, februari, maart 2016 | KBA 13


breiden in functie van de context en afhankelijk van de tijd die de ‘morele autoriteit‘ nodig heeft voor het realiseren van zijn programma, campagnebeloften of ‘werken’. Het vereist dus een herziening van de grondwet en brengt de facto een grondwettelijke verschuiving mee. Voor de oppositie is dit presidentieel mandaat van 5 jaar (voor het geval van de D.R.Congo) slechts éénmaal hernieuwbaar, wat reeds geldt voor de huidige president (Joseph Kabila). Deze moet zich voorbereiden op de overdracht in december 2016, na de verkiezing van zijn opvolger. Anders zal er voor de politieke partijen van de oppositie geen president zijn! Het maatschappelijke middenveld heeft een slecht gevoel bij de vertraging die de CENI (Onafhankelijke Nationale Verkiezingscommissie) vertoont om de overeengekomen verkiezingskalender voor te stellen die de grondwettelijke termijn respecteert, dit wil concreet zeggen dat de presidentsverkiezingen voorzien zijn vóór eind december 2016. De CENI lijkt het spel te spelen van de presidentiële meerderheid. Voor het maatschappelijke middenveld heeft de CENI lange tijd de weg bereidt voor een grondwettelijke verschuiving. De CENI van haar kant voelt zich gesandwiched tussen alle sociale en politieke krachten. Zij wordt ervan beschuldigd te flirten met de meerderheid en wordt aangeklaagd haar ‘onafhankelijkheid’ te hebben verloren. De afzetting van haar voorzitter Abbé Malu-Malu, tot ontslag gedwongen onder de druk van de presidentiële meerderheid, heeft de geloofwaardigheid van de CENI te niet gedaan.

De voorgestelde en gecontesteerde dialoog Deze dialoog betekent alles en niets tegelijkertijd. De betekenis ervan hangt immers af van de kant waar hij/zij die haar wil definiëren/verklaren zich bevindt. Voor de meerderheid betekent dialoog discussiëren over alle sociale hinderpalen (gebrek aan fondsen te wijten aan de verlaging van de kostprijzen van de grondstoffen, het koper en het coltan…), over het bestuur van de Republiek, over de herziening van de grondwet die een ‘grondwettelijke verschuiving’ zal meebrengen en onvermijdelijk een politieke ruimte scheppen voor een overgangsperiode van 2 tot x jaren.

“In 2005 hebben we « ja » gezegd aan de grondwet, et nu?”

14 KARIBU 161


Ouders moeten nog steeds betalen om hun kinderen naar school te sturen! Velen hebben het geld niet

Door die invulling van dialoog verdenkt de oppositie de meerderheid ervan om het mandaat van de huidige president te willen verlengen en van het opleggen van een verplichte transitieperiode waarvan alleen de meerderheid, met de hulp van andere ‘machtslustige’ politici, de tijdsduur zal kunnen bepalen. De oppositie weigert daarom deze vorm van dialoog, want zij is van oordeel dat het een uitvlucht is om gewoonweg het mandaat van de huidige president te verlengen. Wat het maatschappelijke middenveld (in haar pluraliteit) betreft, is deze dialoog alleen maar een afleiding. Voor haar bestaan er wel degelijk nationale instellingen die bevoegd zijn voor dit soort oefeningen: de Senaat, het Nationaal Parlement, de verschillende ministeries en zelfs diplomatieke ruimtes in de kanselarijen. Bovendien wordt elke politieke ruimte die dialoog genoemd wordt, of nationaal overleg, een gelegenheid om de overheidsbegroting op

Deze vorm van dialoog is een uitvlucht te slorpen, dat door de parlementaire vergaderingen bestempeld wordt als arm en irrealistisch.

De winkelmand is leeg Ondanks de goede noteringen van de internationale economische en monetaire instellingen, is ‘de groei met twee cijfers’ niet zichtbaar op het bord of in de winkelmand van de Congolese bevolking. Een grondwettelijke bepaling over de kosteloosheid van het basisonderwijs (lagere cyclus) blijft dode letter. De ouders blijven buitensporige schoolgelden betalen onder het medeplichtige oog van de regering. Deze laatste profiteert zelf van de vergoedingen die de ouders betalen voor het functioneren en

januari, februari, maart 2016 | KBA 15


de premie van bepaalde Staatsmedewerkers. Wat een eenvoudige ‘premie’ zou moeten zijn om de ijverige en integere medewerkers aan te moedigen in hun werk, is vandaag een ‘misdaad’. Deze premie is beperkend en discriminerend geworden. De kinderen van minder welvarende ouders verlaten de school omdat hun ouders deze maandelijkse premie niet kunnen betalen. Tot slot van rekening verliest heel het onderwijs hierbij haar pedagogische waarde.

Nieuwe slaven! De situatie van de mensenrechten blijft zeer zorgwekkend. In het Oosten van de D.R. Congo (Ituri, Bunia, Butembo, Walikale, Kalehe/Ziralo, Fizi, Shanbunda, Nzovu,…) schuimen gewapende groepen nog altijd hele gebieden af, zij houden de be-

volking als gijzelaars, de vrouwen als seksslavinnen. Deze gewapende groepen besturen, doen beschermingstaksen betalen en exploiteren de mineralen in de gebieden onder hun ‘heerschappij’. In Zuid-Kivu werden infiltraties vastgesteld van leden van Burundese rebellengroepen in de Midden Hoogvlakten van Lemera, en zelfs in het vluchtelingenkamp van Lusenda, bij de Cité van Baraka, gebied Fizi. De nachten zijn in de steden en dorpen soms moeilijk, want er doen zich veelvuldig gewapende aanvallen voor door bendeleden die doden, verkrachten en stelen. En de veiligheidskrachten lijken overweldigd te worden door deze golven van gangsterpraktijken.

Jean-Moreau Tubibu, Bukavu, 4 maart 2016

Dialoog ja, als het geen manœuvre is om aan de macht te blijven

16 KARIBU 161


GETUIGENISSEN

“De economische situatie is catastrofaal. De jongeren worden vergeten. Wij, jongeren, wij zien geen enkele inspanning door de leiders in het scheppen van werkgelegenheid. Het leger en de politie die als enige werkmogelijkheden overblijven, zijn corrupt, stamgebonden…”

“De verkiezingen lijken een zaak te zijn van de politici, van hen alleen, en niet langer de bevolking te betreffen. De democratie lijkt moeilijk geïnstalleerd te geraken, want de bevolking wordt vergeten.” M. Loci, 45 jaar, gemeenschapsanimator.

Pascal Angelo, 21 jaar, jonge werkloze.

“De belastingen en de talrijke taksen verstikken ons, kleine handelaars. De wegen van Bukavu naar Mwenga blijven de meest gevaarlijke omwille van wegversperringen en afsluitingen door soldaten van het reguliere leger en van gewapende groepen.” Mukambilwa Mufabule, 54 jaar, handelaar van Kilunutwe/Mwenga

“Pariteit is vastgelegd in de grondwet van de D.R. Congo, maar dezelfde grondwet wordt ongestraft geschonden. Het lijkt niet zo ideaal om als vrouw geboren te worden in de D.R. Congo. Het respect voor de rechten van de vrouw is een goede propagandaslogan. Vrouwen met macht zijn echter op de vingers van één hand te tellen.... Het is ook over Congo dat men spreekt als “de hoofdstad van de wereld van vrouwenverkrachtingen.” G. Aziza, 22 jaar, studente

januari, februari, maart 2016 | KBA 17


KBA in uw testament UW ENGAGEMENT VOOR AFRIKA BLIJFT OOK NA U BESTAAN! KBA is verheugd soms een schenking of legaat te ontvangen voor haar projecten in Afrika. De meeste mensen uiten hun laatste wil door die neer te schrijven in een testament. Het is een gelegenheid om hun gedachten neer te pennen voor hun familie, maar ook om een deel van hun vermogen via legaat of schenking aan te bieden voor projecten van een vzw die werkt in een ontwikkelingsland. KBA is een vzw die gemachtigd is legaten en schenkingen te ontvangen die gebruikt worden voor haar vormingsprojecten in Afrika. Het volstaat om in het document de volgende regel in te voegen: “Ik legateer aan vzw KBA in 1030 Brussel, de som van …… euro of (roerende goederen en) …… (onroerende goederen) op het adres …… voor de vorming van Afrikaanse kaders.”

Gezien het erfrecht een ingewikkelde materie is, raden wij u aan een notaris te raadplegen die een kleine berekening zal maken en u een advies zal geven dat het best beantwoordt aan uw wensen. U kan ook altijd contact opnemen met KBA voor meer informatie! Contact: M-Bernadette Zubatse, Directrice. Tel.: 02/2010383 of info@kba-foncaba.be

18 KARIBU 161


Het duolegaat ZOWEL UW ERFGENAMEN ALS KBA WINNEN ERBIJ! Wat is het duolegaat? Een duolegaat is een schenking per testament van roerende en/of onroerende goederen aan een of meerdere personen en tegelijkertijd aan een erkende vzw zoals KBA. Dankzij de techniek van het duolegaat zal uw vriend(in) of nichtje evenveel (of zelfs meer) krijgen, terwijl u toch een goed doel steunt. Deze techniek voorziet dat in dit geval KBA de erfenisrechten van de persoon die de schenking krijgt zal betalen. Indien deze bestemd is voor een verre verwant of een vriend, dan zal die normaal gezien veel successierechten moeten betalen (tot 65%). KBA als vzw betaalt slechts 8,8% (in Wallonië 7% en in het Brussels Gewest 12,5%).

3 VOORWAARDEN: • Er moet een testament opgesteld zijn • Er moet een legaat zijn ten voordele van één of meerdere personen • Er moet een tweede legaat zijn ten voordele van een erkende organisatie (zoals KBA) die verplicht is alle successierechten van de eerste persoon te betalen.

WIN - WIN Dankzij de techniek van het duolegaat zal uw vriend(in), neef of nichtje evenveel of zelfs meer krijgen, terwijl u ondertussen ook de projecten van KBA steunt!

januari, februari, maart 2016 | KBA 19


BURKINA FASO

De vrouwen laten van zich horen In het verleden werd de vrouw in de Burkinese samenleving niet hoog geacht. Haar taak situeerde zich thuis in het gezin: koken voor de familie, het huis proper houden, zorgen voor de kinderen en deze opvoeden. Zij nam niet deel aan bijeenkomsten die in het dorp georganiseerd werden. Zij werd opzij geschoven. Vandaag zijn de dingen veranderd. Er is een duidelijk evolutie in de situatie van de vrouw. Geleidelijk aan heeft ze haar plaats kunnen veroveren. Julien Sawadogo, uitvoerend secretaris van het PER (Project Ecologie Herbebossing) bevestigt dat vandaag de dag vrouwen inderdaad een belangrijke rol spelen en dat zij onmisbaar zijn in de samenleving.

Vrouwen werden verkozen als afgevaardigden 20 KARIBU 161

In tegenstelling tot het verleden heeft de vrouw in Burkina Faso grote verantwoordelijkheden gekregen en vervult zij een rol in de verschillende dorpsstructuren. De vrouw neemt functies op van secretaresse of schatbewaarster en participeert in landbouworganisaties (groepen, coÜperatieven, verenigingen) of in federaties. De vrouw neemt het woord tijdens vergaderingen met het grote publiek en verdedigt haar eigen belangen en zelfs de belangen van de mannen. Vele vrouwen zijn geletterd geworden en werden alfabetisatrices. Zij hebben als rol de bevolking te alfabetiseren, te sensibiliseren en te vormen zodat ze niet langer analfabeet en onwetend blijft en zichzelf kan ondersteunen in de toekomst. Sinds 1997 – de periode waarin PER met de steun van KBA alfabetisatrices heeft gevormd en een twintigtal centra voor alfabetisering heeft geopend - merken we daadwerkelijk een evolutie in het leven van de vrouw in Burkina Faso.


De vrouw in de politiek Sinds tientallen jaren streden vrouwen in de politiek voor het quota’s, voor de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen vertegenwoordigen 52% van de bevolking in Burkina Faso. Ook al werd tot nu toe geen vrouw verkozen tot presidente, toch merkt men op politiek vlak een evolutie. Vrouwen werden verkozen als afgevaardigden, burgemeesters en ministers. Anderen nemen belangrijke posten in bij de admi-

nistratie. In 2016 hebben twee vrouwen hun kandidatuur ingediend om als presidente verkozen te worden. In ons land werd in 1997 een ministerie voor de bevordering van de vrouw opgericht. Dit ministerie heeft als voornaamste opdracht om projecten van de regering ten voordele van de promotie van de vrouwen op te volgen. Sinds de oprichting ervan heeft dit ministerie verschillende actie-

“Ik ben zeer blij want dankzij de hulp van de twee stagiaires van PER, kon ik ons veld afmeten om er de precieze oppervlakte van te kennen.” Sawadogo Bibata, dorp van Nasséré

januari, februari, maart 2016 | KBA 21


plannen uitgewerkt onder meer om de inkomens van de vrouwen te verhogen maar eveneens om hun macht te vergroten om zich verkiesbaar te maken op alle niveau’s: zowel economisch, politiek, sociaal, beslis-

send en opvoedkundig. Deze acties getuigen van de wil van de Burkinese Staat om te werken in de richting van de promotie van de vrouw en voor een gelijkheid tussen de geslachten.

“Ik ben zeer tevreden mijn stage te kunnen doen als technisch landbouwagente bij PER. Ik liep vier maanden stage van juni tot september 2015 en ik leerde veel bij in de dorpen. Persoonlijk ben ik tevreden want ik heb mijn kleine bijdrage kunnen leveren voor de vooruitgang van de gemeenschappen van mannen en vrouwen in de zone omkaderd door PER.” Sore Sarata, dorp van Nasséré

22 KARIBU 161


“Ik verkoop aardappelen om mijn familie te helpen want wij moeten het onderhoud van de familie niet alleen aan de man overlaten omdat hij hoofd van het gezin is.” Ouedraogo Binta, dorp Bilga, dorp van Nasséré

De vrouw in de landbouw Dankzij de opleidingen voor vrouwen in verband met landbouwtechnieken, de “zaï” bijvoorbeeld, spelen vrouwen een aanzienlijk rol op het gebied van duurzame landbouw. Zij vergezellen hun echtgenoten op de velden bij de veldwerken. Zij steunen hun echtgenoot in de realisatie van de “zaï” gekenmerkt door het maken van gaten van 30 centimeters breed op 30 centime-

ter diep. Dit laat toe om het water tegen te houden en zo gedurende twee of meer weken droogte te vermijden. Samen met hun echtgenoot maken ze composthopen, helpen ze bij het vervoer en het uitstrooien van de compost over de velden. Wat zij geleerd hebben over landbouwtechnieken en over herbebossing passen ze toe bij hun terugkeer naar het dorp. Deze aanpak

januari, februari, maart 2016 | KBA 23


maakt dat er nu, ondanks de wisselvallige regenval, zeer goede resultaten zijn. Een groot aantal huisgezinnen komen ertoe om 5 tot 6 karren per hectare te oogsten, in plaats van 2 karren zoals voorheen. Dankzij de vrouwen komen sommige huisgezinnen ertoe om jaarlijks een ‘uitbatingrekening’ te plaatsen. Daarmee kunnen deze gezinnen hun inkomen en uitgaven plannen m.b.t. hun oogst. Zo komen zij ertoe hun oogst goed te beheren.

De vrouw in de gemeenschapsgezondheid Vóór de boringen stelde de bevolking in de landelijke gebieden zich tevreden met het water uit putten, poelen en plassen. De consumptie van dat water was niet altijd veilig. Vrouwen speelden een belangrijke rol in het kader van de gezondheid van hun gemeenschap want zij leerden om het water te filteren vooraleer het te drinken. Dankzij de gekregen opleiding bereiden vrouwen een verrijkte pap voor de kinderen, waardoor vele ziektes vermeden werden. In het kader van tussenkomsten van PER, blijkt dat de bevolking properder geworden is op lichamelijk vlak en wat hun kledij betreft.

De strijd tegen de besnijdenis Verder is er de strijd tegen de besnijdenis waartegen de vrouwenleidsters fel optreden om daarmee te stoppen.

24 KARIBU 161

PER versterkt en begeleidt de vrouwen Momenteel probeert PER vrouwengroepen een nieuwe dynamiek te geven door via vormingen deze groepen beter te organiseren. In Burkina Faso stapt men geleidelijk aan af van het idee van verenigingen/ groepen en kiest men voor het oprichten van coöperatieven. Volgens de wet 014 richt een coöperatief zich immers tot een welbepaalde sector en heeft zij als doel om winst te maken, wat iets anders is dan een groep/vereniging zonder winstgevend doel. In de loop van het jaar 2015 werden een tiental vrouwengroepen gevormd volgens het principe van een coöperatie en deze tendens zal zich verder zetten in 2016. We zijn ook met een project van pluimvee gestart voor twaalf vrouwengroepen. Deze twaalf groepen kregen vorming over het kweken van kippen en daarna hebben we hen gesteund bij de bouw van kippenhokken met een beetje cement, met deuren en vensters. Op het gebied van de familiale landbouw hebben drie vrouwengroepen steun gekregen in de vorm van traliewerk, pompjes en zaden om tuinbouw te doen en dertig vrouwen hebben verbeterde zaden van sorgho, niébé en maïs gekregen tijdens het regenseizoen van 2015. Julien Sawadogo, Kongoussi (Bam), februari 2016


“Toen ik trouwde mocht de vrouw geen mening hebben, ook niet ten aanzien van haar man. Vandaag de dag merk ik persoonlijk een grote verbetering in het leven van de vrouw, want de vrouw is gelijk aan de man. Er is geen verschil meer. Bijvoorbeeld, als er een vergadering is in het dorp, dan licht men de vrouwen in, en als men een groepering of een coöperatief wil starten, betrekt men de vrouwen hierbij. Vroeger bestonden deze initiatieven niet. Vandaag de dag wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen mannen en vrouwen. Alle activiteiten die uitgevoerd worden door mannen worden ook door vrouwen verwezenlijkt. Bij het werken op het veld worden de vrouwen hierbij betrokken bij het hele proces, namelijk bij het voorbereiden van de compost, het uitdiepen van de zaï, bij de landbewerking en bij de oogst.” Mariam Sawadogo, Nongsoum

januari, februari, maart 2016 | KBA 25


8 maart Internationale dag voor de rechten van de vrouw

26 KARIBU 161


UW PAASGESCHENK VOOR DEZE STERKE EN MOEDIGE VROUWEN Laat uw klokken van Pasen en van de hoop luiden Gebruik het overschrijvingsformulier in deze KARIBU UW GESCHENK MAAKT HET VERSCHIL DUIZEND MAAL DANK

januari, februari, maart 2016 | KBA 27


SOLIDARITEIT, voor u? Wat betekent dat concept vandaag? Wordt het zomaar in de mond genomen om politiek correct te blijven? Wordt dit woord overal op dezelfde manier begrepen? Beseft men er de rijkdom van? En wat het met zich meebrengt? Dikwijls wordt het gebruikt in toespraken, politieke programma’s, manifestaties en evenementen om een goed figuur te slaan. En nochtans daagt het ons uit in onze manier van zijn. Vrouwen en mannen van Afrika en van hier zijn aan het woord en getuigen.

Solidariteit: Eendracht maakt macht

Solidariteit, een gezamenlijke inzet

28 KARIBU 161

Voor mij is “solidariteit” een vrijwillige actie tussen mensen. Het is geven zonder te willen terugkrijgen. Bij echte solidariteit is er geen discriminatie van welke aard dan ook. Het is een gevoel dat mensen ertoe brengt op het juiste ogenblik elkaar wederzijdse hulp te verlenen. Een gevoel ook van eenheid en van gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Het is een band die geweven wordt tussen individuen of groepen van individuen. Het gaat om een verantwoordelijkheid van wederzijdse bijstand en van wederkerige hulp tussen de leden van een groep. Het gaat om een onderlinge afhankelijkheid die zich vertaalt in


Een associatief dynamisme een spontaneïteit om zich vrijwillig samen te zetten en zich in te zetten om elkaar bij te staan. Solidariteit houdt ook een ethisch en politiek luik in: het gaat om verenigingen van verschillende groepen van personen of landen om grote(re) gehelen te vormen om zo voldoende door te wegen op het nationale en/of mondiale schaakbord.

Solidariteit maakt deel uit van het doorleefde Vandaag bestaat solidariteit op een dynamische wijze vooral omdat we weten dat eendracht macht maakt. In mijn gemeenschap beleven we solidariteit via: • wederzijdse steun bij fijne gebeurtenissen (geboorte, huwelijk) of pijnlijke gebeurtenissen (overlijden, verlies van goederen van grote waarde zoals bij brand van zijn huis, ziekte); • morele steun aan wanhopige personen, mensen die teneergeslagen zijn door moeilijkheden in het leven, door middel van huisbezoeken, gebaren van morele en/of materiële steun; • steun aan armen en andere kwetsbare personen; • groeperingen van solidaire en sociale aard (de ‘tontines’, mutualiteiten, coöperatieven) die worden opgericht en toenemen. Dat is een nieuwe moderne vorm die mensen gebruiken om een gemeenschappelijk front te vormen tegen de veelvormige risico’s van het leven, zoals armoede, ellende, ziekte.

Het is nodig om mensen uit verschillende sociale categorieën te vormen en te helpen om zichzelf intellectueel, materieel en moreel te ontwikkelen, te leven in overeenstemming met hun eigen verwachtingen en zich bewust te worden van deze verwachtingen in een associatieve en niet individualistische dynamiek. De grootste uitdaging ligt in het misverstand van sommige personen, die solidariteit verwarren met medelijden! Solidariteit moet begrepen worden in de zin van de opbouw van een vrije en gelukkige mensheid, van een wereld waarin de meest armen een minimum aan waardig leven kunnen bereiken, verbeterde levensvoorwaarden dankzij steunmechanismen waardoor, op een gegeven moment, zij in staat zijn zelf te voorzien in hun basisbehoeften. Op dit ogenblik lijdt in ons land solidariteit onder het “ welig tierend modernisme” waardoor mensen steeds meer en meer egocentrisch worden, opgesloten raken in zichzelf en zich niet meer openstellen voor de anderen. Solidariteit heeft dan eerder te maken met een belangenspel i.p.v. een edelmoedige gulheid. Bovendien zorgt de armoede die woekert in de huishoudens ervoor dat mensen meer en meer oneerlijk gedrag vertonen om aan hun behoeftes te voldoen. In feite wordt het moeilijker en moeilijker voor mensen om op basis van gedeelde waarden samen een visie, een zending en gedeelde strategische doelen te bepalen. Idesbald Nsabimana, nationale Coördinator van de Nationale Gezondheidsmutualiteit

januari, februari, maart 2016 | KBA 29


Vluchtelingen in Congo

Solidariteit: Samen zijn met

Solidariteit … Een woord zo dikwijls gehoord en gebruikt dat bij mij menselijkheid, burgerschap, broederlijkheid, wederkerigheid, en inzet oproept. Een woord dat zegt : “samen zijn met” : met wie? waarom? hoe? waar? tot hoever? Een woord dat toepasselijk is op talrijke situaties want er zijn vele manieren om solidair te zijn. Wat mezelf betreft, …. Ik draag al enkele jaren onder meer mijn steentje bij in een vereniging van vrijwilligers die steun biedt aan mensen die asiel aanvragen, hier alleen of met kinderen aangekomen uit Afrika, Rusland, Kosovo of van elders, om hen te helpen hun rechten te doen gelden: zowel hun administratieve rechten bij de Ofpra (Franse dienst voor Vluchtelingen of Staatlozen) en bij de prefecturen, maar ook hun sociale rechten zoals huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs. We doen dit door te luisteren naar hun ervaren moeilijkheden en bieden de mogelijkheid om deze te de-

30 KARIBU 161

len. We begeleiden hen bij verschillende verplaatsingen als het nodig is, zoeken een tolk en/of een advocaat, brengen netwerken van relaties tot stand en bevorderen de integratie door het aanleren van de taal. Verder leggen we de verschillende werkingen van onze maatschappij uit en laten we hun autonomie toe. Door te proberen deze mensen beter te begrijpen, een beeld te krijgen van wat zij beleefd hebben, te luisteren naar wat de redenen zijn voor het vertrek uit hun land, maar ook naar wat zij hopen, verwachten, en naar de ontgoochelingen bij hun onderdompeling in onze gewoontes en onze opvattingen, kortom door open te staan voor de andere, hopen we het beter samenleven te bevorderen.

Marie Lebret, Saint-Brieuc in Bretagne, Frankrijk


Alles over KBA op www.kba-foncaba.be

PARTNERwerking

KBA

KBA is een door de overheid erkende NGO van internationale solidariteit gespecialiseerd in het versterken van de Afrikaanse civiele maatschappij. Lokale partners en hun basisgroepen krijgen de mogelijkheid om via opleidingen hun competenties te verhogen en hun kennis doeltreffend aan anderen door te geven. KBA werkt rechtstreeks en op basis van wederkerigheid samen met lokale Afrikaanse organisaties.

ACTIES in het Zuiden

KBA investeert in de vorming van lokale partners rond vijf thema’s: familiale landbouw en voedselzekerheid, democratie en mensenrechten, conflictpreventie en vredesopbouw, opvoeding van jongeren en empowerment van vrouwen. KBA staat voor een eerlijke, open en diepgaande partnerrelatie, vanuit gelijkwaardigheid en dialoog. KBA staat ook voor een integrale benadering van de mens en van de gemeenschap: economische, so-ciale, politieke, culturele en spirituele aspecten krijgen een plaats.

De projecten: • zijn aangepast aan de culturele eigenheid van de lokale bevolking • stimuleren een democratische cultuur • creëren zelfredzaamheid • versterken de empowerment van de vrouw • dragen zorg voor het ecologisch systeem • worden niet opgelegd maar ontstaan vanuit de lokale bevolking

ACTIES in het Noorden

KBA neemt deel aan de ontwikkelingseducatie rond de Noord - Zuid problematiek en sensibiliseert geïnteresseerden, sociale organisaties en sympathisanten rond het belang van het duurzaam versterken van mensen en groepen in het Zuiden op basis van een eerlijke dialoog. KBA neemt actief deel aan campagnes van de Noord-Zuid beweging, 11.11.11 en CNCD zoals de actie rond de milleniumdoelstellingen, geeft advies (vooral over Centraal – Afrika) en brengt de thema’s onder de aandacht in het magazine KARIBU en via de website.

En u?

KBA steunt voor een deel van het vormingswerk met Afrikaanse partnerorganisaties op giften. KBA dankt u 1000 x daarvoor! FINTRO: BE 94 1430 6786 22 14 (Voor giften van 40 euro of meer ontvangt u een fiscaal attest).

januari, februari, maart 2016 | KBA 31


KARIBU is het tijdschrift van de vzw KBA en verschijnt vier maal per jaar. Abonnement: Wordt gratis verstuurd naar alle geïnteresseerden Redactie: M-Bernadette Zubatse Luc Bonte Erick-Bayard Rwantango Dries Fransen Jean Lefèbvre Joke Simons Nicole Denié

KBA is een door de overheid erkende NGO gespecialiseerd in het versterken van de capaciteiten van het maatschappelijk middenveld in Afrika. KBA kiest voor vormingsprojecten en directe samenwerking met lokale partners. Zo bereiken de projecten duurzame resultaten KBA reikt instrumenten aan zodat mensen zelfstandig hun ontwikkeling­ sproces in handen kunnen nemen.

De inhoud van de gepubliceerde artikels geeft niet noodzakelijk de opinie weer van het KBA. Dit tijdschrift wordt gedrukt op gerecycleerd papier. Cette revue paraît aussi en français.

32 KARIBU 161

Adres: Vooruitgangstraat 333/03 B-1030 - Brussel tel.: 02 201 03 83 fax: 02 205 17 39 e-mail: info@kba-foncaba.be website: www.kba-foncaba.be Verantwoordelijke uitgever: M-Bernadette Zubatse (Vooruitgangstraat 333/03 1030 Brussel) Foto’s: KBA, PER, Radio Okapi, CAEDH, CBMT Opmaak en druk: De Riemaecker Printing bvba www.deriemaecker.be


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.