"Ο ΜΑΘΗΤΟΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ 7ου" - ΤΕΥΧΟΣ 34

Ο Μαθητόκοσµος του 7

ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ 7ΟΥ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΧΙΟΥ

ου

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2017 - 2018 • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ: 34

τα µάθατε τα νέα...? ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΣΤΗΝ ΥΠΑΤΗ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑ Την Παρασκευή 8/6/2018 επισκέφτηκαν το σχολείο μας αντιπρόσωποι από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Μας έδωσαν την απάντηση στις επιστολές που τους είχαμε στείλει για της άθλιες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στην ΒΙΑΛ. Εμείς, ως δαιμόνιοι ρεπόρτερ βρήκαμε την ευκαιρία και τους πήραμε συνέντευξη: 1) Ποιο είναι ο έργο της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες; Πρώτα από όλα υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Οι πρόσφυγες φεύγουν από τον τόπο τους γιατί τους καταδιώκουν και τους απειλούν για τη ζωή τους. Εμείς προσπαθούμε όσο μπορούμε να τους βοηθάμε βρίσκοντάς τους ένα μέρος να μείνουν για ένα χρονικό διάστημα και δίνοντάς τους ένα οικονομικό βοήθημα. Στην Χίο υποστηρίζουμε τον Δήμο Χίου για τον καταυλισμό στη ΒΙΑΛ, κάνουμε διανομή φαγητού και δράσεις για τη βελτίωση των συνθηκών που επικρατούν. Επίσης, γίνεται διανομή πραγμάτων πρώτης ανάγκης και είμαστε πολύ χαρούμενοι, γιατί υπάρχει μεγάλη υποστήριξη από τους κατοίκους της Χίου.

2) Είναι δύσκολη η δουλειά σας; Βεβαίως. Πρόκειται για μια πολύ απαιτητική δουλειά. Με την παραμικρή απροσεξία μπορεί να καταστραφεί το μέλλον μίας οικογένειας. Προσπαθούμε να κρατάμε ενωμένες τις οικογένειες και να μην υπάρχουν ασυνόδευτα παιδιά.

3) Τι σας αρέσει στη δουλειά σας; Οι εικόνες που βλέπουμε καθημερινά δεν είναι ευχάριστες, αλλά η αίσθηση βοήθειας και προσφοράς μας αποζημιώνει. Όταν βοηθάμε έναν άνθρωπο και βλέπουμε τη χαρά στο πρόσωπό του, νιώθουμε ικανοποίηση και γεμάτοι ενέργεια για να δουλέψουμε περισσότερο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν βαριόμαστε ποτέ και το ενδιαφέρον μας παραμένει αμείωτο.

4) Ποια µέτρα έχετε πάρει για την ασφάλεια των παιδιών στη ΒΙΑΛ; Ο Ο.Η.Ε δεν μπορεί να υποκαταστήσει το κράτος. Αυτό που κάνει είναι να βοηθάει αυτούς που έχουν ανάγκη. Τα ασυνόδευτα παιδιά τίθενται υπό την προστασία του Εισαγγελέα ο οποίος αναθέτει την φροντίδα τους σε διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις. Μπαίνουν σε δομές εκτός ΒΙΑΛ και έχουν μια κάπως καλύτερη καθημερινότητα. Βέβαια αυτά που μένουν στη ΒΙΑΛ δεν μπορούν να έχουν μια κανονική ζωή όπως κάθε παιδί, αλλά ο στόχος είναι να ενταχθούν όλα τα παιδιά σε δομές ώστε να πηγαίνουν σχολείο και να κάνουν διάφορες άλλες δράσεις.

5) Πώς λειτουργεί το σχολείο στη ΒΙΑΛ; Το νηπιαγωγείο είναι κανονικό δημόσιο σχολείο ενώ το δημοτικό λειτουργεί με τη φροντίδα της ΜΚΟ «ΜΕΤΑΔΡΑΣΗ» και προετοιμάζει τα παιδιά για την ένταξή τους στο κανονικό σχολείο. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι τα περισσότερα από τα προσφυγόπουλα δεν έχουν πάει ποτέ σε σχολείο λόγω του πολέμου. Εκεί μαθαίνουν ελληνικά, αγγλικά, μαθηματικά αλλά κυρίως πώς είναι να συμμετέχεις στο πρόγραμμα ενός σχολείου. Τα παιδιά μέσα σε λίγες εβδομάδες μπορούν να κάνουν ένα βασικό διάλογο στα ελληνικά.

6) Γιατί τα προσφυγόπουλα δεν πηγαίνουν στα ίδια σχολεία µε εµάς; Σε άλλα μέρη της Ελλάδας αυτό συμβαίνει. Στη Χίο θα ξεκινήσει από το Σεπτέμβριο. Τα παιδιά πρέπει πρώτα να αποκτήσουν μαθησιακή ικανότητα. Αυτό γίνεται στο σχολείο της ΒΙΑΛ.

7) Γιατί κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν τα παιδιά τους να κάνουν µάθηµα µαζί µε τα προσφυγάκια; Ο βασικός λόγος είναι ο φόβος για το διαφορετικό, για την αλλαγή της καθημερινότητάς μας. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και δισταγμός. Η άγνοια γεννάει το φόβο. Εσείς που τα έχετε ξεπεράσει αυτά θα πρέπει να μιλήσετε και στους άλλους ώστε όλοι να καταλάβουν ότι ο πολιτισμός εμπλουτίζεται όταν δέχεται διαφορετικές επιρροές.

8) Πιστεύετε ότι αυτή µας η ενέργεια θα βοηθήσει κάπως αυτά τα παιδιά; Αναμφισβήτητα! Γιατί είστε παιδιά και αντιμετωπίζετε την κατάσταση με αθωότητα και μπορείτε κάποιον μεγάλο να τον κάνετε να το ξανασκεφτεί. Είστε φορείς αλλαγής! Τα παιδιά στη ΒΙΑΛ όταν το μάθουν θα χαρούν γιατί θα ξέρουν ότι τους αναγνωρίζετε και τους αποδέχεστε ως ίσους συμμαθητές σας και θα ανακουφιστούν. Ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη τους εκπροσώπους στη Χίο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες: Λήδα Λιάκα Ναταλή Καψιώτη Βασίλη Μπαλά

ΕΠΙΣΚΕΨΗ

ΤΗΣ ΣΤ΄ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 7ΟΥ ∆ΗΜ. ΣΧ. ΧΙΟΥ ΣΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ Ο.Η.Ε

Πριν από μερικούς μήνες η ΣΤ' τάξη του σχολείου μας έστειλε μια επιστολή στον γενικό γραμματέα του Ο.Η.Ε. με κύριο θέμα τον τρόπο ζωής του προσφυγικού πληθυσμού στις προσφυγικές εγκαταστάσεις του νησιού μας. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα οι συνθήκες δεν έχουν βελτιωθεί, όπως απέδειξε η πρόσφατη βροχή. Αγαπητέ κύριε γραμματέα του Ο.Η.Ε , Η ΣΤ' τάξη του 7ου Δηµοτικού σχολείου Χίου, αποφάσισε να σας στείλει αυτήν την επιστολή µε θέµα τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων . Αυτοί οι άνθρωποι ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες, τις οποίες µε τη βοήθειά σας µπορούµε να βελτιώσουµε. Οι συνθήκες στον καταυλισµό είναι απαράδεκτες, γιατί αναγκάζονται να στριµώχνονται 7 µε 12 άτοµα σε µια σκηνή. Επιπλέον, δεν υπάρχει φως µε αποτέλεσµα πολλά φίδια, ποντίκια και δηλητηριώδεις σκορπιοί να παραµονεύουν στον καταυλισµό. Εκεί δεν υπάρχουν τουαλέτες ή ντους οπότε οι άνθρωποι κινδυνεύουν από πολλές αρρώστιες. Επίσης, δεν υπάρχει νερό και ιατρική βοήθεια. Τα παιδιά δεν µπορούν να πάνε στο σχολείο, µε αποτέλεσµα να µείνουν αγράµµατa. Φανταστείτε να ήσασταν εσείς στη θέση τους, να αποχωριστείτε τον τόπο και την οικογένειά σας λόγω του πολέµου και της φτώχειας, ενώ ταυτόχρονα να σας φέρονται µε αυτόν τον τρόπο. Είναι άνθρωποι και όχι πράγµατα µε αποτέλεσµα να µην µπορείτε να τους συµπεριφέρεστε µε αυτόν τον τρόπο. Σας παρακαλούµε, δείξτε κατανόηση και βοηθήστε αυτούς τους ταλαιπωρηµένους ανθρώπους.

Πριν λίγες ημέρες η έκτη τάξη του σχολείου μας επισκέφθηκε το Μουσικό σχολείο Χίου στα Θυμιανά. Όταν πήγαμε στην είσοδο ήρθε ο υποδιευθυντής για να μας ξεναγήσει στους χώρους του. Σαν μπήκαμε μέσα είδαμε έναν κόσμο μόνο καλλιτεχνήματα ζωγραφικής και μουσικής. Τότε ο διευθυντής του σχολείου μας πήγε στην αίθουσα εκδηλώσεων και (ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 3) μάθησης μουσι-

Ενθύμιο φιλίας

Φέτος τον χειμώνα ήρθε στην τάξη μας ένα κοριτσάκι, πρόσφυγας από το Ιράκ, η Aya. Η κυρία μας είχε μιλήσει γι΄αυτήν κι εμείς την περιμέναμε με περιέργεια και ανυπομονησία. Όταν ήρθε, ήταν ντροπαλή, αμήχανη. Μας περιεργαζόταν και μας χαμογελούσε. Δεν ήξερε καθόλου τη γλώσσα μας και μας έκανε εντύπωση που ζήτησε από τη δασκάλα μας να της δώσει τα βιβλία της Δ΄ τάξης. Κοιτάζοντας από τη διπλανή της συμμαθήτρια έβρισκε τη σελίδα στην οποία βρισκόμαστε σε όλα τα μαθήματα, σημείωνε και προσπαθούσε να γράψει ό,τι μπορούσε, γιατί είχε μάθει το ελληνικό αλφάβητο. Χαρήκαμε πάρα πολύ όταν έμαθε τα ονόματά μας και κάποιες άλλες ελληνικές λέξεις. Δε μάθαμε τίποτα για τη ζωή της πριν έρθει στο σχολείο. ÃéÜííçò Äéáìáíôßäçò – ÐÝíõ ÁðïóôïëÞ Óô´1 Ξέρουμε, όμως, πως στο Ιράκ γίνεται πόλεμος και νιώθουμε χαρά, γιατί γλίτωσε, αλλά και λύπη , για- (ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 3)

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Ο ρατσισμός σήμερα έχει εξαπλωθεί σε όλους τους τομείς. Κατά την γνώμη μου το φαινόμενο αυτό γίνεται χωρίς λόγο και αίτια. Οι υποστηρικτές του πιστεύουν πως είναι οι καλύτεροι ενώ στην πραγματικότητα προσπαθούν να καλύψουν τα δικά τους ελαττώματα. Γι αυτό το λόγο πρέπει να λήξουν αυτές οι διαφορές και όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως χρώματος, εθνικότητας, φύλον σωματικής καθώς και οικονομικής κατάστασης να συνεχίσουν την συνεργασία που είχαν κάποτε.

ÐÝíõ ÁðïóôïëÞ Óô´1

2

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ Στ ΤΑΞΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΣΤΙΧΑΣ

Στις 21/3/18 επισκεφτήκαμε το Μουσείο Μαστίχας. Το μουσείο αυτό βρίσκεται στο Πυργί. Μόλις φτάσαμε μια κυρία μας είπε ότι θα συμμετέχουμε στο πρόγραμμα « Έλα μαζί μας». Η κυρία μας ξενάγησε στους διάφορους χώρους και μας έδειξε πως παρασκευάζεται η χιώτικη τσίχλα με φυσική μαστίχα της ΕΛΜΑ. Επίσης, είδαμε πώς χρησιμοποιούνται τα εργαλεία της παρασκευής της. Στη συνέχεια πήγαμε σ΄ένα χώρο με τραπέζια και (ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 7)

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΧΙΟΥ

Την Παρασκευή 11 Μαΐου 2018 όλα τα παιδιά της Δ ΄ τάξης επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου. Εκεί μας καλωσόρισαν δύο αρχαιολόγοι. Ξεκουραστήκαμε για λίγο στην αυλή του μουσείου, αφού είχε προηγηθεί μια μικρή πεζοπορία από το σχολείο μας μέχρι το μουσείο. Έπειτα χωριστήκαμε σε δύο ομάδες. Κάθε ομάδα μαζί με μία αρχαιολόγο ξεκίνησε το ταξίδι στον χρόνο. Στην πρώτη αίθουσα είδαμε πολλά

πήλινα αγγεία μέσα σε προθήκες. Βρέθηκαν στο σπήλαιο του Αγίου Γάλακτος και προέρχονται από τα προϊστορικά χρόνια. Είναι αγγεία καθημερινής χρήσης των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Στη συνέχεια παρατηρήσαμε κομμάτια από Κούρους και Κόρες. Οι Κούροι στα αρχαϊκά χρόνια εικόνιζαν άντρες με τα χέρια κολλημένα στα πλάγια του σώματος και το ένα πόδι πιο μπροστά από (ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 10)

Την Τετάρτη, 23 Μαΐου αναχωρήσαμε από το αεροδρόμιο της Χίου για την Θεσσαλονίκη με μια ώρα καθυστέρηση. Όταν ξεκινήσαμε από εδώ ήμασταν πολύ χαρούμενοι. Φτάσαμε στη Θεσσαλονίκη και πήγαμε στο Cosmos για να φάμε. Αφού φάγαμε, πήγαμε στο ξενοδοχείο για ξεκούραση. Την επόμενη μέρα ξεκινήσαμε για το κάστρο του Πλαταμώνα. Εκεί, μας μίλησαν για την ιστορία του και τον τρόπο χτισίματός του. Μας έδειξαν, επίσης, όλα τα μέρη του. Ανεβήκαμε και στα τείχη από όπου η θέα ήταν καταπληκτική. Είδαμε διάφορα πράγματα που εκείνη την εποχή ήταν καθημερινά εργαλεία και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Έπειτα, διασκεδάσαμε πολύ με τα παιχνίδια που παίξαμε και μάθαμε αρκετά πράγματα. Αργότερα, πήγαμε και φάγαμε στις “Πλειάδες”, στο παραδοσιακό χωριό Παλαιός Παντελεήμονας. Αφού φάγαμε και ξεκουραστήκαμε, ξεκινήσαμε για το ΚΠΕ Ανατολικού Ολύμπου. Όταν φτάσαμε, μας παρουσίασαν το βουνό του Ολύμπου, τις κορυφές του και τις ορειβατικές διαδρομές του. Εμείς παρουσιάσαμε στους οικοδεσπότες μας την εργασία μας για το κάστρο της Χίου. Μετά πήγαμε μια περιπατητική διαδρομή στον κάτω Όλυμπο, μέσα στην άγρια φύση και στα τρεχούμενα νερά. Ύστερα, πήγαμε στους ξενώνες, ξεκουραστήκαμε και φάγαμε. Την Παρασκευή το πρωί χαρούμενοι όλοι ετοιμαστήκαμε για την σημερινή μας ξενάγηση. Θα πηγαίναμε πεζοπορία. Πήραμε τα σακίδιά μας, βάλαμε τα κατάλληλα παπούτσια πεζοπορίας και ξεκινήσαμε για την εξερεύνηση του Ανατολικού Ολύμπου. Συναντήσαμε τους ξεναγούς μας και χωριστήκαμε σε τρεις ομάδες. Η διαδρομή ανάμεσα στα δέντρα ήταν υπέροχη. Προχωρούσαμε κατά μήκος του ποταμού Ενιπέα. Μας είπαν ότι αυτό το ποτάμι ποτέ δεν φτάνει στη θάλασσα. Υπάρχει ένας μύθος, όπως λένε: «Στα αρχαία χρόνια εκεί ζούσε μια πανέμορφη γυναίκα η Λητώ. Η Λητώ αγαπούσε τον Ποσειδώνα και ήθελε να τον παντρευτεί.

Όμως, την Λητώ την ήθελε για γυναίκα του ο Ενιπέας. Μια μέρα, μεταμορφώθηκε σαν τον Ποσειδώνα, την ξεγέλασε και την παντρεύτηκε. Ο Ποσειδώνας θύμωσε και τον καταράστηκε να μην φτάνει ποτέ στην θάλασσα». Στο τέλος αυτής της διαδρομής φτάσαμε στο μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου . Μετά από το γεύμα στο Λιτόχωρο, επισκεφθήκαμε τον αρχαιολογικό χώρο του Δίου. Εκεί είδαμε ένα παλιό θέατρο, παλιά σπίτια και εκκλησίες. Στη συνέχεια, αφού μας έπιασε η βροχή, πήγαμε στο μουσείο. Εκεί μας έδειξαν παλιά αντικείμενα και διάφορους τάφους . Έτσι πέρασε ωραία και άλλη μια μέρα . Το Σάββατο ήταν η αγαπημένη μου ημέρα από την εκδρομή. Το πρωί μαζέψαμε τα πράγματά μας γιατί θα φεύγαμε από τον Όλυμπο. Φάγαμε πρωινό και μπήκαμε στο πούλμαν για τη Βεργίνα. Εκεί, επισκεφτήκαμε ένα μουσείο με τους τάφους του Φίλιππου Β’ και ενός πρίγκιπα ο οποίος μάλλον ήταν ο Αλέξανδρος ο Δ΄. Είδαμε τι περιείχαν οι τάφοι, αλλά και την ιστορία αυτών που ήταν μέσα. Εκτός από τους τάφους, το μουσείο είχε και πολλούς πίνακες φτιαγμένους από διάσημους αρχαίους ζωγράφους, χαρακτηριστικός ήταν η αρπαγή της Περσεφόνης. Ένα από τα πιο σημαντικά εκθέματα του μουσείου, αλλά και γενικότερα της Ελλάδας, είναι η χρυσή λάρνακα που ζύγιζε 11 κιλά. Φιλοξενούσε τα οστά του νεκρού βασιλιά. Στο κάλυμμά της ξεχωρίζει το μακεδονικό αστέρι και στις πλευρές της φυτικά κοσμήματα και επίθετοι ρόδακες. Το χρυσό στεφάνι βελανιδιάς είναι το πιο βαρύτιμο στεφάνι που σώθηκε από την ελληνική αρχαιότητα. Αποτελείται από 313 φύλλα και 68 βελανίδια. Αφότου φύγαμε επισκεφτήκαμε το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελάς. Εκεί, ένας ξεναγός μας είπε την ιστορία του ναού ο οποίος μας εντυπωσίασε όλους. Κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, ως μια προσπάθεια αναβίωσης της ιστορικής ομώνυμης Μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πό-

ντου. Εδώ, φυλάσσεται η παλαιά θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που σύμφωνα με την παράδοση φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, όπως και άλλα θρησκευτικο-ιστορικά κειμήλια του εκεί Μοναστηριού. Δεκαέξι αιώνες η Παναγία Σουμελά προστάτευε τον ελληνισμό της Ανατολής. Σύμφωνα με την παράδοση, το 386 οι Αθηναίοι μοναχοί, Bαρνάβας και Σωφρόνιος, οδηγήθηκαν στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου, μετά από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν το μοναχικό της κατάλυμα. Εκεί, σε σπήλαιο της απόκρημνης κατωφέρειας του όρους, σε υψόμετρο 1063 μέτρα, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Aθηνιώτισσας, την οποία, πάντα κατά την παράδοση, εικονογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Οι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος έκτισαν (με τη συμπαράσταση της γειτονικής μονής Bαζελώνα) κελί και στη συνέχεια εκκλησία μέσα στη σπηλιά, στην οποία είχε μεταφερθεί θαυματουργικά η εικόνα. Το σοβαρό πρόβλημα της ύδρευσης του μοναστηριού λύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, κατά θαυμαστό τρόπο. H ανθρώπινη λογική αδυνατεί να απαντήσει στο θέαμα που βλέπουν και οι σημερινοί ακόμη προσκυνητές, να αναβλύζει αγιασματικό νερό, μέσα από ένα γρανιτώδη βράχο. Οι θεραπευτικές του ιδιότητες έκαναν πασίγνωστο το Μοναστήρι, όχι μόνο στους Χριστιανούς, αλλά και στους Μουσουλμάνους, που ακόμη και σήμερα συνεχίζουν να το επισκέπτονται και να ζητούν τη χάρη της Παναγίας. Μεγάλοι ευεργέτες της Μονής ήταν ο Μανουήλ Γ’ Κομνηνός (1390-1417), και ο Αλέξιος Γ’ (1349-1390). O πρώτος προσέφερε στη Μονή ανεκτίμητης αξίας Σταυρό με Τίμιο ξύλο, ο οποίος σήμερα μετά από πολλές περιπέτειες, βρίσκεται μαζί με τα άλλα κειμήλια της Μονής στο νέο της θρόνο, στην Kαστανιά της Bέροιας. O Αλέξιος Γ’ (1349-1390), τον οποίο έσωσε η Mεγαλόχαρη από μεγάλη τρικυμία και τον βοήθησε να νικήσει τους εχθρούς της, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης την οχύρωσε καλά, έχτισε πύργους, νέα κελιά και ανακαίνισε τα παλαιά της κτίσματα. Της χάρισε 48 χωριά και εγκατέστησε 40 μόνιμους φρουρούς για την ασφάλειά της. Γενικά προσέφερε τόσα πολλά ώστε να ανακηρυχθεί από τους

3

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου Μοναχούς ως «νέος Kτήτωρ». Μετά από την επίσκεψη αυτή φάγαμε σε ένα διπλανό εστιατόριο και αγοράσαμε σουβενίρ . Στη συνέχεια τακτοποιηθήκαμε στο ξενοδοχείο στη Θεσσαλονίκη. Μία ώρα μετά πήγαμε στο πάρκο δεινοσαύρων και είδαμε πολλά ομοιώματα αληθινών δεινοσαύρων. Μάθαμε την ιστορία, όχι μόνο των

δεινοσαύρων, αλλά και των αρχαίων ανθρώπων που ζούσαν στην εποχή τους. Είδαμε ακόμη ταριχευμένα ζώα και ένα σκελετό δεινοσαύρου. Επίσης, μπήκαμε στο στόμα μιας φάλαινας. Έβρεχε λίγο, αλλά αυτό που μας περίμενε μας έκανε να ξεχάσουμε τις κακές καιρικές συνθήκες. Την επόμενη στιγμή πήγαμε σε ένα γήπεδο και παίξαμε ό,τι άθλημα ήθελε ο καθένας. Μείναμε εκεί πάνω από δύο ώρες, αλλά το διασκεδάσαμε πολύ. Μετά φάγαμε σε μια καφετέρια του

πάρκου. Όμως, το καλύτερο έμεινε για το τέλος, όταν φτάσαμε στο ξενοδοχείο μοιραστήκαμε σε δωμάτια και είδαμε τον τελικό του Champions league. Ήταν η καλύτερη ημέρα και νομίζω ότι δεν θα την ξεχάσουμε ποτέ . Την τελευταία μέρα της εκδρομής περάσαμε πολύ καλά. Μόλις φάγαμε πρωινό, πήγαμε στο λεωφορείο και κατευθυνθήκαμε στον Άγιο Δημήτριο. Εκεί, πήγαμε στις υπόγειες στοές, οι οποίες έχουν γίνει μουσείο. Έπειτα, πήγαμε στον τεράστιο χριστιανικό ναό Ροτόντα. Ακόμη, πήγαμε στην αψίδα του Γαλέριου, η οποία κατασκευάστηκε μετά από νικηφόρους πολέμους. Έπειτα, πήγαμε στο Λευκό Πύργο, όπου βγάλαμε πολλές φωτογραφίες. Μετά, πήραμε το λεωφορείο και φτάσαμε στο Ολυμπιακό μουσείο. Στην αρχή, μας είπαν για τους αρχαίους Ολυμπιονίκες και για τους θεούς που δημιούργησαν τους ολυμπιακούς αγώνες και τα ολυμπιακά αθλήματα. Επίσης, παίξαμε κάποια παιχνίδια με τα αρχαία αθλήματα. Μετά, μας είπαν για τα σύγχρονα ολυμπιακά και παραολυμπιακά αθλήματα. Επίσης, στο Ολυμπιακό μουσείο μάθαμε τοξοβολία και βόλεϊ. Στο τέλος, πήγαμε στο αεροδρόμιο και γυρίσαμε στη Χίο. Τάξη Στ΄

Η Ελιά Φέτος, στο πρόγραμμα της Ευέλικτης Ζώνης με αφορμή την ενότητα της Γλώσσας και της Μελέτης που αφορούσε στην ελιά, επεξεργαστήκαμε όλη τη σχετική θεματολογία και σας την παρουσιάζουμε: Η ελιά στη Μυθολογία • Η διαμάχη του θεού Ποσειδώνα και της θεάς Αθηνάς για το δώρο που θα έκανε ο καθένας στην Αττική για την ονομασία της πόλης της Αθήνας.

• Η περιγραφή του Οδυσσέα στην Οδύσσεια του Ομήρου για το πώς είχε φτιάξει το νυφικό κρεβάτι από τον κορμό της ελιάς που βρισκόταν στην αυλή του παλατιού του στην Ιθάκη.

• Ο μύθος του Αρισταίου • Η Ελαΐς • Το ρόπαλο του Ηρακλή ÌáñêÝëëá Êáëáíäñïðïýëïõ Ä´1

Η ελιά το σύµβολο της ειρήνης και το άλογο του πολέµου

Στα αθηναϊκά νομίσματα απεικονίζεται η Αθηνά στεφανωμένη με κλαδί ελιάς. Κατασκευασμένα από ξύλα ελιάς τα παλλάδια του αρχαίου κόσμου, ήταν ξόανα που θεωρούνται αχειροποίητα (δηλαδή φιλοτεχνήματα όχι από ανθρώπινο χέρι, αλλά με θαυματουργικό τρόπο). Ένας ωραίος μύθος αναφέρει ότι η Αθηνά κατασκεύασε το Παλλάδιον από το

Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ

ΤΗΣ ΣΤ΄ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 7ΟΥ ∆ΗΜ. ΣΧ. ΧΙΟΥ ΣΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (ÓõíÝ÷åéá áðü ôçí óåë. 1)

κής για να μας παίξουν μουσική οι μαθητές με τα όργανά τους. Εκεί είχε πολλά και διαφορετικά όργανα (έγχορδα – κρουστά – πνευστά) όπως βιολί, βιολοντσέλο, κλαρίνο, κλαρινέτο, σαξόφωνο, ταμπουρά, κιθάρα, μεταλλόφωνο, ξυλόφωνο και ντραμς. Αυτή η επίσκεψη που κάναμε σε ένα τόσο καλό σχολείο πιστεύω πως θα τη θυμόμαστε για πολλά χρόνια κι ελπίζω να πάνε πολλά παιδιά εκεί από όλα τα σχολεία.

ιερό της δέντρο, την ελιά, στη μνήμη της φίλης της Παλλάδος που τη σκότωσε κατά λάθος στην ώρα του παιδικού τους παιχνιδιού. Το Παλλάδιον της Τροίας αποτέλεσε αντικείμενο αρπαγής όταν ο Οδυσσέας και ο Διομήδης μπήκαν κρυφά στην Τροία για να το κλέψουν. Η Ειρήνη, κόρη του Δία και της Θέτιδας , εικονίζεται με κλαδί ελιάς στα χέρια της. Áñãõñþ ÃéáííïõëÜêç Ä´1

Σαπούνι από το λάδι της ελιάς

Παλιότερα όλες οι οικογένειες δεν πετούσαν τα χρησιμοποιημένα λάδια και τα κατακάθια του λαδιού (μούργα), αλλά με κατάλληλη επεξεργασία που γινόταν στο σπίτι από τη σπιτονοικοκυρά της οικογένειας, τα άφηναν μέσα σε δοχεία στον ήλιο για να «καθαρίσουν» και έφτιαχναν με αυτά σπιτικό αγνό σαπούνι. Το έκοβαν σε μικρά κομμάτια με τα οποία έπλεναν τα ρούχα στη σκάφη καθώς και το σώμα τους και τα μαλλιά τους. ÂáëÜíôù Ôóïý÷ëç Ä´1

Ελαιόλαδο και ιατρική

Στην αρχαιότητα στα ιερά του Ασκληπιού χρησιμοποιούσαν το λάδι για να παρασκευάσουν ειδικές αλοιφές και φάρμακα. Επίσης, ροφήματα από φύλλα και άνθη ελιάς χρησιμοποιήθηκαν ως κρύο κολλύριο για τα ερεθισμένα μάτια αλλά και για το έλκος στομάχου. ÉùóÞö ÐáðÜò Ä´1

Η ελιά στη θρησκεία

Το δέντρο της ελιάς κατείχε σπουδαία θέση και στις αρχαίες τελετές και κατέχει, επίσης, σημαντική θέση στις τελετές της ορθόδοξης χριστιανικής θρησκείας , για παράδειγμα, κατά την αρχαιότητα αν

Ενθύμιο φιλίας

(ÓõíÝ÷åéá áðü ôçí óåë. 1)

τί αναγκάστηκε να φύγει από την πατρίδα της. Όταν γυρίσαμε από τις διακοπές του Πάσχα στενοχωρηθήκαμε που μάθαμε ότι είχε φύγει, ίσως για την Αθήνα. Θα θέλαμε να ξέραμε πως είναι καλά κι ότι από δω και πέρα η ζωή της θα είναι όμορφη και ειρηνική. Δεν πρόλαβε να τελειώσει τη ζωγραφιά που κάναμε για την ελιά… Αυτή θα την κρατήσουμε ως ενθύμιο για να θυμόμαστε την Aya μας. Οι μαθητές του Δ΄1 ένας εγκληματίας κρατούσε ένα κλαδί ελιάς στο χέρι του για να τελέσει ικεσία οι ιερείς του ναού στον οποίο κατέφυγε του παρείχε κατάλυμα και φροντίδα. Το πολυτιμότερο και ιερότερο αγαθό προσφοράς στους θεούς ήταν το ελαιόλαδο, το οποίο πρόσφεραν σε σπονδές στους θεούς. Η συνέχεια αυτής της συνήθειας είναι το έθιμο του καντηλιού που ανάβει σε όλα τα χριστιανικά σπίτια. Επίσης, στα μυστήρια της θρησκείας μας χρησιμοποιείται το λάδι. ÓÜââáò Öáöáëéüò Ä´1

Η ελιά στους Παναθηναϊκούς αγώνες

Η γνωστή σε όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο σχέση του λαδιού με την αθλητική δραστηριότητα έχει την αφετηρία της στη συνήθεια των νέων να αλείφουν, για λόγους υγιεινής, το σώμα τους με το λάδι πριν από την καθημερινή άσκηση στα γυμναστήρια, την προπόνηση και τους αγώνες. Εκτός , όμως, από τη χρήση αυτή, στην Αθήνα η σχέση του λαδιού με τον αθλητισμό είναι στενότερη. Γιατί στους αθλητικούς αγώνες που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια εκεί κατά τη διάρκεια των Παναθηναίων, των μεγάλων γιορτών προς τιμή της θεάς Αθηνάς, το λάδι της ελιάς αποτελούσε το ίδιο το βραβείο που έπαιρναν οι νικητές των αγώνων. Το παναθηναϊκό λάδι μοιραζόταν στους νικητές μέσα σε μεγάλα και ζωγραφισμένα πήλινα αγγεία που τα ονόμαζαν παναθηναϊκούς αμφορείς. Οι παναθηναϊκοί αμφορείς ήταν δημόσιοι και την ευθύνη της κατασκευής και της απονομής τους την είχαν τα αρμόδια όργανα της αθηναϊκής πολιτείας. Από τον Αριστοτέλη μαθαίνουμε ότι ειδικοί άρχοντες, οι αχθοθέτες, εκτός από τις άλλες σχετικές με τα Πα(ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 4)

Τη φετινή μας σχολική γιορτή για την 25η Μαρτίου την παρουσίασε η Στ΄ τάξη. Ήταν αφιερωμένη στην απελευθέρωσή μας από τους Τούρκους και προς τιμήν αυτών που θυσιάστηκαν για την ελευθερία της Ελλάδας και της δικής μας. Κάναμε ένα θεατρικό, όπου αφηγηθήκαμε τα γεγονότα εκείνης της εποχής με τους περισσότερους ήρωες του τότε, όπως τον Παπαφλέσσα, τον Κολοκοτρώνη, το Ρήγα Φεραίο και τη Λένω Μπότσαρη. Επίσης, με την βοήθεια μουσικών οργάνων τραγουδήσαμε όμορφα τραγούδια. Κάναμε αρκετές πρόβες, ώστε να βγειi ένα ωραίο αποτέλεσμα. Είχαμε μια καλή συνεργασία με τους δασκάλους μας, όπου κι εκείνοι με την υπομονή τους, μάς βοήθησαν να βγει ωραίο το θεατρικό, καθώς είναι το τελευταίο μας στο δημοτικό. Από το χειροκρότημα στο τέλος καταλάβαμε ότι στους γονείς και στους συμμαθητές μας άρεσε πολύ η γιορτή που ετοιμάσαμε. Ελπίζω στο γυμνάσιο να κάνουμε τέτοιες ωραίες και πετυχημένες γιορτές όπως στο δημοτικό και όλοι να μένουν ευχαριστημένοι.

Τάξη Στ’

Παροιµίες για την ελιά

Η ελιά κρασί δε βγάζει. Πέρασε της ελιάς τα φαρμάκια. Του χάρισαν της ελιάς το μέσα και του αβγού το απ΄έξω. Λάδι βρέχει, κάστανα χιονίζει. Κλήμα του χεριού σου κι ελιές από τον παππού σου. Η ελιά είναι κυρά κι όποτε θέλει κάνει. Ξεφόρτωσέ την την ελιά να σε φορτώσει λάδι. Βάλε ελιά για το παιδί σου και συκιά για τη ζωή σου. Απ΄ τον θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές. Έχουμε ελιές κι ελήδια, έχουμε και αγριλίδια. Του έβγαλε το λάδι. Μη ρίχνεις λάδι στη φωτιά. Αν δε σφίξεις την ελιά, δε βγάζει λάδι. Άκουσε λάδι τρέχα, άκουσες στεφάνι, φεύγα. Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι, έχει του κόσμου τα καλά και του Θεού τη χάρη. Δεν τρώγεται ούτε με το λάδι, ούτε με το ξίδι. Η αλήθεια πλέει σαν το λάδι στο νερό. Κάθε σταλαματιά νερό τ’ Απρίλη είναι ένα βαρέλι λάδι. ÑåíÜíôï Áëëïýóé Ä´1

4

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

Η Ελιά

(ÓõíÝ÷åéá áðü ôçí óåë. 3)

ναθήναια οι αρμοδιότητές τους «και τους αμφορείς ποιούνται μετά της βουλής και το έλαιον τοις αθληταίς αποδίδοσι». Êùíóôáíôßíïò ÆÞóéìïò Ä´1

Η ελιά στην ιστορία

• Η μεταφορά του δέντρου της ελιάς σε περιοχές της δυτικής Μεσογείου από Έλληνες αποίκους.

• Ο κότινος (στεφάνι ελιάς) στους νικητές των ολυμπιακών αγώνων.

• Το λάδι ως βραβείο στους νικητές των Παναθήναιων αγώνων. Ìáñßíá ÁããÝëç Ä´1

Το λάδι ως αιτία πολέµου στην αρχαιότητα

Οι επιτιθέμενοι σε κάθε πόλεμο στην αρχαιότητα φρόντιζαν πρώτα απ’ όλα να καταστρέφουν τα ελαιόφυτα. Για παράδειγμα, οι Σπαρτιάτες εισβάλλοντας στην Αττική κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο κατάστρεψαν τους ελαιώνες της. Åõèáëßá ÁñáêÜ Ä´1

Η ελιά στην τέχνη Αγγειοπλαστική

Οξυπύθμενοι αμφορείς για τη μεταφορά ελαιόλαδου στην αρχαιότητα. Τους είδαμε κατά την επίσκεψή μας στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χίου.

Ζωγραφική

Τοιχογραφίες στην αρχαιότητα, ζωγραφιές πάνω σε αγγεία. Θεόφιλος: "Το λιομάζωμα". Τα ωραία ασημοπράσινα φύλλα της ελιάς, όταν λούζονται από το φως του ήλιου, κινούνται από τον άνεμο και φαίνεται πότε η πράσινη και πότε η ασημένια πλευρά τους. Αποτελούν ένα ασημοπράσινο πέλαγος από ελαιώνες δημιουργώντας μια μαγευτική εικόνα του τοπίου της Ελλάδας, το οποίο αποτύπωσαν στους πίνακές τους πολλοί ζωγράφοι. Ãéþñãïò Íéêïëáúäçò Ä´1

Η ελιά στη λογοτεχνία

Ένα απόσπασμα από περιγραφή του Νίκου Καζαντζάκη για το ελληνικό φθινόπωρο.: «… Ελιές «εύτυχες». Λιοτρίβια με το «λιόζουμο» ν΄αχνίζει, πιθάρια που λαδογυαλοκοπούν περιμένοντας…» Οι φράσεις του ποιητή μας Οδυσσέα Ελύτη: «….Κι ακόμα αν δεν υπήρχαν οι ελαιώνες…θα τους είχα επινοήσει…» «…Ε, σεις στεριές και θάλασσες, τ’ αμπέλια και οι χρυσές ελιές, ακούστε τα χαμπέρια μου μέσα στα μεσημέρια μου…» «…Λοιπόν, ευρέθηκε ο χρυσός της λιόριζας να έχει σταλάξει στα φύλλα της καρδιάς του…» «…Έζησα τ’ όνομα το αγα-

πημένο στον ίσκιο της γιαγιάς ελιάς στον ρόχθο της ισόβιας θάλασσας…» Από τον ποιητή μας Γιάννη Ρίτσο: «…Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του…’ Από τον Λορέντζο Μαβίλη: «…Στην κουφάλα σου εφώλιασε μελίσσι, γέρικη ελιά, που γέρνεις με τη λίγη πρασινάδα που ακόμα σε τυλίγει…» Ëåùíßäáò ÃéáííïõëÜêçò Ä´1

Από τον ποιητή Ιωάννη Πολέµη:

«Ευλογημένο να ΄ναι ελιά το χώμα που σε τρέφει κι ευλογημένος ο καρπός που πίνεις απ’ τα νέφη κι ευλογημένος τρεις φορές Αυτός που σ’ έχει στείλει για το λυχνάρι του φτωχού, για τ’ άγιου το καντήλι. Πατρίδα τα λιοτρίβια σου δουλεύουν νύχτα μέρα με του λαδιού τη μυρωδιά γεμίζουν τον αέρα. Κι είν’ οι ελιές, Πατρίδα μου, ακούραστες γριούλες. Με τον καρπό τους τρέφουνε παιδάκια και μανούλες. Κι είν’ οι ελιές, πατρίδα μου, δέντρα ευλογημένα, που στέκονται στον άνεμο με τα κλαδιά απλωμένα. Γλυκόφυλλη η ελιά στον ίσκιο διπλώνει το φουντωμένο κλήμα πού και πού το ψηλαφούν οι χαμηλοί της κλώνοι γερμένοι από το βάρος του καρπού. Αντίκρυ, σκοτεινό το ερημοκλήσι, με πόθο και μ΄ αγάπη τη θωρεί, γιατί το καντηλάκι που ΄χει σβήσει το φως απ΄ τον καιρό της λαχταρεί». ÖÜìðéï ¢ëëá Ä´1

∆ιατροφή και ελαιόλαδο

Συζητήσαμε για την υγιεινή μεσογειακή διατροφή, η οποία βασίζεται στη χρήση του ελαιόλαδου. Είπαμε ότι κατά το μαγείρεμα πρέπει να προσθέσουμε το λάδι όταν κοντεύει να γίνει το φαγητό και όπου μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε ωμό. Μάθαμε ότι φέτες ψωμιού αλειμμένες με λάδι, ντομάτα, ρίγανη και τριμμένο τυρί φέτα, ήταν το δεκατιανό και το απογευματινό των γονιών μας. Äåââþñá Ëüôóé Ä´1

Η στέψη των ολυµπιονικών µε στεφάνι ελιάς

Σύμφωνα με τη μυθολογία ο εφευρέτης του αθλητισμού και ο θεμελιωτής των Ολυμπιακών αγώνων ήταν ο Ιδαίος Ηρακλής, ο οποίος φύτεψε για πρώτη φορά αγριελιά στην Ολυμπία. Ο Ηρακλής είχε φέρει την αγριελιά από τον Βορρά ή από την πατρίδα του την Κρήτη. Ο Ιδαίος Ηρακλής είχε τέσσερα αδέλφια, τον Παιωναίο, τον Επιμίδη, τον Ιάσιο και τον Ίδα. Ο μεγαλύτερος αδελφός τους, τους πήγε μια μέρα στην Ολυμπία για να τρέξουν. Ήταν ό πρώτος αγώνας δρόμου που έγινε στον κόσμο!

Αινίγµατα για την ελιά Από κλαδάκι κρέμεται στην αγορά πουλιέται. Το εξωτερικό της τρώγεται το μέσα της πετιέται. Τι είναι; Μάνα και θυγατέρα έχουν το ίδιο όνομα. Κι όταν έρθει ο Οκτώβρης ωριμάζω πιο πολύ. Πρασινίζω και μαυρίζω και γεμίζω το σακί. Τι είμαι; Δεν πεθαίνει κι αν περάσουν χρόνια εκατό και χίλια. Μας χορταίνει μας φροντίζει μας ανάβει τα καντήλια. Τι είναι; Στα δέντρα πάνω κρέμεται, στις εκκλησιές κοιμάται και τα χρυσά της κόκαλα μες τη φωτιά τα βάζω. Τι είναι; Πράσινα είναι τα νιάτα μου, μαύρα τα γηρατειά μου, χαροποιεί η θλίψη μου, τροφή τα δάκρυά μου. Τι είναι; Ãéþñãïò Ñåò Ä´1

Ο Ηρακλής στεφάνωσε τον νικητή με ένα κλαδί από την ελιά που είχε φυτέψει ο ίδιος εκεί. Από τότε έμεινε η συνήθεια να στεφανώνουν με κλαδιά-στεφάνια αγριελιάς τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων. Πράγματι, το μοναδικό βραβείο, «άθλον» για τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων ήταν ένα στεφάνι φτιαγμένο από «κότινο», δηλαδή την άγρια ελιά. Ο «κότινος καθιερώθηκε ως έπαθλο από τον Ίφιτο, ύστερα από χρησμό του Μαντείου των Δελφών. Την έκοβε πάντα από την «καλλιστέφανο» ελιά ένα μικρό αγόρι, του οποίου ζούσαν και οι δυο γονείς του. Το παιδί αυτό πήγαινε στην ελιά κι έκοβε με χρυσό ψαλίδι τόσα ακριβώς κλαδιά όσα και τα αγωνίσματα των Ολυμπιακών αγώνων. Έπειτα, το πήγαινε στον ναό της θεάς Ήρας, όπου και τα τοποθετούσε πάνω σε χρυσελεφάντινη τράπεζα. Ðáíáãéþôçò ×áâéÜñáò Ä´1

Οι ελλανοδίκες έπαιρναν από εκεί τα κλαδιά, έφτιαχναν στεφάνια και τα πρόσφεραν ως έπαθλο στους αθλητές. Οι νικητές θεωρούνταν πρόσωπα σεβαστά, τα οποία η θεία χάρη και η εύνοια των θεών τους βοήθησε να κερδίσουν. Επίσης, μέσα από

ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Ψωμί που περιέχει ελιές.

2. Αυτός που παράγει ελαιόλαδο.

3. Τυρί που διατηρείται σε λάδι.

4. Ελαιόλαδο από άγουρες ελιές.

5. Αυτός που έχει το χρώμα του λαδιού.

6. Λάδι και λεμόνι μαζί.

7. Κουλούρι φτιαγμένο με λάδι. ΚΑΘΕΤΑ 1. Εχθρός της ελιάς.

2. Η ελιά δεν είναι φυλλοβόλο δέντρο. Είναι ……….

3. Φαγητό φτιαγμένο με λάδι.

4. Λεκές από λάδι.

5. Ζωγραφική με ελαιόχρωμα.

6. Η ελιά χρειάζεται τον ………. για να μεγαλώσει και να καρπίσει.

7. Η συγκομιδή της ελιάς. Δ΄3 ΤΑΞΗ

το στεφάνι της ελιάς μεταβιβάζονταν σε αυτούς όλες οι θεϊκές δυνάμεις. Τον ίδιο ακριβώς συμβολισμό είχαν και οι κόκκινες μάλλινες κορδέλες που στόλιζαν το μέτωπο ή τα μπράτσα των αθλητών. Το στεφάνι της ελιάς ήταν η μεγαλύτερη διάκριση για κάθε αθλητή, αλλά και για κάθε απλό πολίτη. Το ρήμα «στέφω» ήταν συνώνυμο του «αμείβω». Σε κανέναν άλλο λαό το στεφάνι της νίκης δε θεωρήθηκε το υπέρτατο αγαθό που θα μπορούσαν να χαρίσουν οι θεοί στον άνθρωπο. Πηγή έμπνευσης αποτελεί και στις μέρες μας ο «κότινος» το στεφάνι της ελιάς αφού επιλέχθηκε να είναι το σύμβολο της Ολυμπιάδας του 2004 στην Αθήνα. Σύμβολο ειρήνης και συμφιλίωσης των λαών. ÓôáìÜôçò ÊÜìðïõñáò Ä´1

Η ΕΛΙΑ Η ελιά είναι µεγάλη, η ελιά είναι µικρή κάνει νόστιµους καρπούς που τους τρώµε όλοι µαζί. Η ελιά µας κάνει λάδι που το τρώµε µε λαχτάρα, κι ευχαρίστηση πολύ κάθε βράδυ και πρωί.

Κίτρινο είναι το λάδι της ελιάς ευωδιαστό, µυρωδάτοι οι καρποί της αξιοζήλευτη η τιµή της. Πρώτη θέση στο τραπέζι έχει το λάδι της ελιάς που στολίζει όλα τα πιάτα µε ωραία φαγητά. Ðïßçìá ãéá ôçí åëéÜ áðü ôç ìáèÞôñéá ¢ííá- Ìáñßá ÊáñáìáíÞ Ä´2

Η ζωή της ελιάς Η Ελλάδα έχει οµορφιές και ήσυχες ακρογιαλιές. Είναι γεµάτη αµπελώνες και ασηµοπράσινους ελαιώνες. Παίρνουµε το κρασί από τους αµπελώνες και το χρυσό µας λάδι, από τους ελαιώνες. Τον χειµώνα τις ελιές µαζεύω και µε χάρη τις κλαδεύω. Ανεβαίνουµε στις σκαλωσιές και χτυπάµε τις ελιές. Το λάδι είναι λαµπερό, νόστιµο και καθαρό. Ïìáäéêü ðïßçìá ãéá ôçí åëéÜ, áðü ôïõò ìáèçôÝò ôïõ Ä´2

Ελαιώνας του ∆΄2

Κατασκευή με ανακυκλώσιμα υλικά, με την καθοδήγηση και βοήθεια της δασκάλας των Εικαστικών Γαρόφλου Σμαράγδα.

5

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

«Ο ΚΗΠΟΣ ΤΗΣ ΧΙΟΥ» Τη φετινή χρονιά, οι μαθητές της Γ'1 τάξης, παίρνοντας αφορμή από το μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος «Ο τόπος μας» αποφασίσαμε ν’ ασχοληθούμε στο πλαίσιο της Ευέλικτης Ζώνης με τον Δημοτικό κήπο της Χίου. Μετά από συζητήσεις που έγιναν, έγινε αντιληπτό ότι ενώ είχαμε πάει πολλές φορές μέσα στον κήπο για να παίξουμε, δεν είχαμε παρατηρήσει τι υπήρχε εκεί μέσα. Μας γεννήθηκαν λοιπόν πολλές απορίες και διάθεση να μάθουμε για πρόσωπα και πράγματα που ήταν τόσο κοντά μας και όμως δεν γνωρίζαμε. Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μας στον κήπο της Χίου… Στην πραγματικότητα ο κήπος μας είναι ένα ανοιχτό βιβλίο της τοπικής μας ιστορίας. Περπατήσαμε στα μονοπάτια του, παρατηρήσαμε, καταγράψαμε όσα είδαμε και βγάλαμε φωτογραφίες. Ψάξαμε σε βιβλία, στο διαδίκτυο, συζητήσαμε, συλλέξαμε πληροφορίες… Μάθαμε για τους γρύπες , που κοσμούν την είσοδο του κήπου. Ανακαλύψαμε τη σχέση τους με τους Γενου-

άτες Αργέντες αφού στο στήθος τους υπάρχει το οικόσημο των Αργεντών. Εντύπωση μας έκανε ο ανδριάντας του μπουρλοτιέρη Κωνσταντίνου Κανάρη, έτοιμος να ρίξει τον γάντζο του στο τούρκικο καράβι. Γύρω του έχουν τοποθετηθεί προτομές σπουδαίων Χίων συγγραφέων και ποιητών που ποιήματά τους και αποσπάσματα κειμένων τους διαβάσαμε στην τάξη. Είδαμε τα ερείπια Μπροστά από τον ανδριάντα του Κωνσταντίνου Κανάρη του Ιερού Ναού του Αγίκαι στενοχωρηθήκαμε βλέποντας τους κατεστραμμέου Βασιλείου, πρώτης νους από το κόκκινο σκαθάρι φοίνικες. Μητρόπολης της Χίου και τη σχέση της με την πλούσια Λύσαμε σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα και ζωγραφίοικογένεια των Πετροκόκκινων στην οποία ανήκε. Μάσαμε όσα είδαμε. Φτιάξαμε διαλόγους ζωντανεύοντας θαμε για το φονικό σεισμό του 1881 που ως ανάμνηση τα αγάλματα του κήπου και με τη βοήθεια της κυρίας του φοβερού γεγονότος στήθηκε ένας απέριττος βράΈφης, της θεατρολόγου μας, κάναμε ένα δρώμενο που χος – μνημείο. Προχωρώντας προς το βόρειο μέρος του θα το παρουσιάσουμε στο τέλος της σχολικής χρονιάς. κήπου αγανακτήσαμε βλέποντας το βανδαλισμό του Το πρόγραμμά μας «Ο κήπος της Χίου» ήταν ηρώου που στήθηκε προς τιμήν των ηρώων του 1912. ένα ταξίδι στον πολιτισμό. Ευχαριστηθήκαμε το ταξίδι, Μιλήσαμε και βρήκαμε πληροφορίες για τη σφίγγα, το μάθαμε να συνεργαζόμαστε και παράλληλα γίναμε πιο σύμβολο της Χίου, η οποία πριν από χρόνια ήταν τοποπλούσιοι σε γνώσεις και πιο ευαισθητοποιημένοι απέθετημένη μέσα στη λιμνούλα – στέρνα, αλλά δυστυχώς ναντι στην πολιτιστική μας κληρονομιά. τώρα βρίσκεται αλλού. Γ΄1 Τάξη Πήραμε πληροφορίες για τα δέντρα του κήπου

Ανακαλύπτουµε τις κρυµµένες λέξεις που έχουν σχέση µε τον κήπο της Χίου.

1. Ψαριανός μπουρλοτιέρης του 1821 .

2. Σατυρικός ποιητής.

3. Τους ανήκε ο ναός του Αγίου Βασιλείου.

4. Βρίσκονται στην είσοδο του κήπου.

5. Το σύμβολο της Χίου.

6. Πλούσια οικογένεια από τη Γένοβα.

7. Σπουδαίος ποιητής με αντιστασιακή δράση.

8. Άγιος …………. μέσα στον κήπο της Χίου.

9. Έγραψε την πάπισσα Ιωάννα.

10. Υποστήριξε τη δημοτική γλώσσα.

11. Πεζογράφημα του Ψυχάρη.

12. Ένα από τα δέντρα του κήπου.

…………………….. ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… .…………………….. ……………………… ……………………… ……………………... Γ΄1 Τάξη

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης 2017-2018.

Οι παιδαγωγικοί στόχοι του προγράμματος που εκπονήσαμε φέτος στην Ε’ Δημοτικού ήταν μεταξύ άλλων να γνωρίσουν οι μαθητές τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πιο συγκεκριμένα τη χρήση της αιολικής ενέργειας στα παλιότερα χρόνια (π.χ. άλεση) και στη σύγχρονη εποχή για την παραγωγή ηλεκτρική ενέργειας (ανεμογεννή-

ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΧΙΟΥ Πριν λίγους μήνες οι δάσκαλοί μας μας ανακοίνωσαν ότι θα πηγαίναμε στο κάστρο εκδρομή. Εμείς χαρήκαμε πολύ. Στη συνέχεια μας είπαν ότι ένα άτομο από κάθε ομάδα θα έφερνε κάμερα για να βγάλει φωτογραφίες. Επίσης ανέθεσαν στην κάθε ομάδα από μία εργασία. Τα θέματα ήταν τα σπίτια, η τάφρος, τα μνημεία, τα μαγαζιά, οι πύλες, τα τείχη, τα σοκάκια και οι ναοί του Φρουρίου. Στο κάστρο εξερευνήσαμε τα σοκάκια, πήγαμε στα τείχη και τραβήξαμε πολλές φωτογραφίες. Περάσαμε απίθανα. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα έπρεπε να φτιάξει μια παρουσίαση στον υπολογιστή με φωτογραφίες αλλά και πληροφορίες. Μας πήρε πολύ χρόνο για να συγκεντρώσουμε όλες τις εργασίες και είχαμε και πολλές διαφωνίες γιατί πολλά παιδιά εί-

χαν αλλάξει ομάδα, όμως ευτυχώς τα καταφέραμε. Παρόλα αυτά το έργο μας δεν είχε τελειώσει εκεί. Πριν λίγες μέρες οι πληροφορηθήκαμε ότι όταν πάμε στον Όλυμπο θα παρουσιάσουμε εκεί την εργασία μας. Η κάθε ομάδα έπρεπε να επιλέξει ένα μέλος της για να κάνει την παρουσίαση. Η επιλογή ήταν πιο εύκολη από ότι νομίζαμε. Όλοι είχαμε άγχος για το πώς θα βγει αλλά τελικά είχε καλό αποτέλεσμα. Ελπίζουμε ότι θα καταφέρουμε να μοιραστούμε τις ομορφιές του νησιού μας. Το κάστρο μας έχει μοναδική ιστορία και θέλουμε να την μοι-

ραστούμε με κάποιους που μας καταλαβαίνουν. Ελπίζουμε ότι θα τους αρέσει και ίσως κάποτε να θελήσουν να μας επισκεφτούν. Πένυ Αποστολή Στ΄1

ήθεια της χρήσης κατάλληλων λογισμικών. Ο φορέας που συνεργάστηκε για την εκπόνηση του προγράμματος ήταν ο Δήμος Χίου κατά την επίσκεψή μας στους Μύλους Βροντάδου. Μερικές από τις δραστηριότητές μας που κάναμε ήταν ότι εντοπίσαμε σε χάρτες και στο εργαστήριο πληροφορικής με τη χρήση του Google Earth τις περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού που υπάρχουν ανεΦωτογραφικό υλικό από τις δραστηριότητές µας μόμυλοι και ανεμογεννήτριες και τις καταγράψαμε με παράλληλη αναφορά τριες) και να ευαισθητοστον τρόπο χρήσης τους από το παρελθόν μέχρι σήμερα . ποιηθούν σε θέματα που Ακόμη, κάναμε αναζήτηση εικόνων με ανεμόμυλους στην αφορούν στην προστασία Ελλάδα και στο εξωτερικό στο Google. Επίσης, επεξερτου περιβάλλοντος. γαστήκαμε κείμενα και κάναμε σύνθεση Γραπτού Λόγου Η υλοποίηση του με θέμα σχετικό με τους ανεμόμυλους της Χίου που επιπρογράμματος έγινε δισκεφτήκαμε. Τέλος, κάναμε εικαστικές δημιουργίες, ζωαθεματικά και ομαδοσυγραφική και κατασκευή ανεμόμυλων σε μακέτα και τους νεργατικά στο εργαστήπαρουσιάσαμε στην τάξη. ριο της πληροφορικής Ε΄Δημοτικού του σχολείου με τη βο-

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

6 Θεωρείται εξαιρετικά τονωτικό και σπασμολυτικό. Χρησιμοποιείται κυρίως σαν παυσίπονο. Είναι αποχρεμπτικό και βοηθά στο βήχα και στη γρίπη. Ανεβάζει τη διάθεση σε περιπτώσεις κατάθλιψης, είναι κατάλληλο σε νευρικούς πονοκεφάλους και ενισχύει την ανάπτυξη της τριχοφυΐας. Ακόμη χρησιμοποιείται στη μαγειρική για τον αρωματισμό των ψαριών και του κρέατος.

Οικο...λογικά

¢ííá Ìáñßá ÊïõôóéâÝôá ô1

ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ Ιδιότητες και χρήσεις Υπάρχουν πολλά βότανα που χρησιμοποιούνται για να φτιάξουμε διάφορα φάρμακα, όπως το θυμάρι που χρησιμοποιείται για να φτιάξουμε σιρόπι για τον πονόλαιμο. Το χαμομήλι για τον πόνο του στομαχιού. Η βαλεριάνα σαν ηρεμιστικό και για τον πονοκέφαλο. Πολλά βότανα χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική, όπως το κύμινο, ο μαϊντανός, η ρίγανη κ. ά. Η λεβάντα απομακρύνει τον σκόρο. Τέλος υπάρχουν βότανα που χρησιμοποιούνται για να φτιάξουμε καλλυντικά και αρώματα. ¢ããåëïò ÂåñÜêçò ô1

Μέντα

Η μέντα είναι φυτό αρωματικό και το χρησιμοποιούμε από τα αρχαία χρόνια στη μαγειρική και τη φαρμακευτική. Χρησιμοποιείται στα γλυκά και στα φαγητά. Η γεύση της ταιριάζει στα φρούτα και στα λαχανικά. Συχνά χρησιμοποιείται

ως ρόφημα, τσάι με γεύση μέντας. Περιέχει μια δροσιστική ουσία, τη μενθόλη. Είναι εξαιρετικά αντισηπτική, καταπολεμά τη γρίπη και τον πονόλαιμο. Είναι επίσης χωνευτική και ηρεμιστική σε μικρές δόσεις. Τα αιθέρια έλαιά της έχουν εξαιρετική αξία στον αρωματισμό αρκετών προϊόντων (οδοντόπαστες, τσίχλες κ.λ.π.). Íßêïò Âïýëãáñçò ô1

Δεντρολίβανο

Σύμφωνα με τη λαογραφία, πήρε τ’

όνομά του από την Παναγία, η οποία άφησε το μανδύα της πάνω στο θάμνο. Μέχρι το επόμενο πρωί, τα λουλούδια του θάμνου είχαν γίνει μπλε και από τότε ονομάστηκε rose empery. Οι αρχαίοι Έλληνες το θεωρούσαν δώρο της Αφροδίτης. Οι μαθητές φορούσαν στεφάνια από δεντρολίβανο όταν είχαν εξετάσεις, γιατί βοηθούσε στη συγκέντρωση και τη μνήμη.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΦΙΣΑ Ανακύκλωση

Στο σχολείο μας είμαστε πολύ ευαισθητοποιημένοι σε θέματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, όχι μόνο γιατί μας προσφέρει πολύτιμα αγαθά, αλλά επίσης γιατί εμείς ζούμε μέσα σε αυτό και οφείλουμε να το προστατεύουμε με όποιον τρόπο μπορούμε. Έτσι, έχουμε οργανώσει σε ειδικούς κάδους την ανακύκλωση υλικών, όπως χαρτί και πλαστικό, ώστε να μην αχρηστεύονται και να αξιοποιούνται κατάλληλα για το καλό όλων μας! Επίσης, φροντίζουμε να διατηρούμε τους χώρους του σχολείου, τις τάξεις μας και το προαύλιο καθαρό και πετάμε τα απορρίμματα μόνο στους ειδικούς κάδους. Για να δώσουμε το καλό παράδειγμα σε όλους κάναμε και αφίσα! Τάξη Δ΄1

Mυθοπλασίες

Λεβάντα

Το αιθέριο έλαιο που βγαίνει από το φυτό της λεβάντας έχει πολλές χρήσεις. Μερικές απ’ αυτές είναι φαρμακευτικές. Καταπολεμά το κρυολόγημα, τον βήχα και τον πονοκέφαλο. Επίσης ρίχνει την αρτηριακή πίεση, βοηθά στην καταπολέμηση της ακμής και στη μείωση της πιτυρίδας. Έχει ακόμη αντισηπτικές ιδιότητες και επουλώνει τραύματα. Μεγάλες δόσεις της λεβάντας χρησιμοποιούνται ως υπνωτικό και ναρκωτικό. Ως αφέψημα μειώνει το ψυχολογικό στρες. Ανακουφίζει από τα ηλιακά εγκαύματα. Λόγω του έντονου αρώματός της συχνά χρησιμοποιείται σαν αρωματικό σε κεριά και σαπούνια. Τέλος είναι δραστικό σκοροκτόνο και εντομοαπωθητικό. Êáëëéüðç ÄÝëéïõ ô1

Μαντζουράνα

Η μαντζουράνα χρησιμοποιούνταν ως καρύκευμα στην αρχαία Αίγυπτο. Οι ιερείς τη χρησιμοποιούσαν κατά των ημικρανιών και της νευρικότητας. Στο τέλος του 16ου αιώνα τη χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του κρυολογήματος. Η μαντζουράνα είναι θαυμάσιο αντισηπτικό, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Πολύ καλό αντισπασμωδικό, χρησιμοποιείται ενάντια στη δυσπεψία στους κολικούς και τα φουσκώματα. Επίσης χρησιμοποιείται για τις ημικρανίες και τα τικ του προσώπου. Συνιστάται για την αϋπνία και το άγχος. Τα φύλλα και οι ανθισμένες άκρες χρησιμοποιούνται για να αρωματίζουν μαγειρευτά φαγητά, σαλάτες κ. ά. Ìáñßá Ôæïýìá ô1

Μάλαθρος

Ο μάλαθρος είναι ιδιαίτερα αρωματικό βότανο, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και με θεραπευτικές ιδιότητες. Μειώνει τις φλεγμονές και βοηθά στην πρόληψη της εμφάνισης του καρκίνου. Συμβάλει στη μείωση της χοληστερόλης και έχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C. Επίσης είναι χωνευτικό, διουρητικό, σπασμολυτικό και γαλακταγωγό.

ραμύθια, αποτέλεσαν το κλείσιμο του προγράμματος φιλαναγνωσίας που εκπονείται από την αρχή της σχολικής χρονιάς. Αφορμή αποτέλεσε η αντίστοιχη ενότητα της Γλώσσα. Μπόλικο γέλιο και ευφάνταστες ιδέες ακολουθούν παρακάτω.....

Ο Χάνσελ και η Γκρέτελ

Για να γελάσουμε...... Αστείες ιστορίες βασισμένες σε γνωστά πα-

Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ο Χάνσελ και η Γκρέτελ και ζούσαν στο Πατατοχωριό. Τον μπαμπά τους τον έλεγαν Πατατοσαλάτο και τη μαμά τους την έλεγαν Πατάτε. Μια μέρα, η μαμά τους πέθανε από αρρώστια, την πατατορότα. Ο Πατα-

Áìáëßá Ãêéïýëç ô1

Ρίγανη

Η ρίγανη φυτρώνει την άνοιξη στα βουνά. Τη χρησιμοποιούμε στη μαγειρική και για την πρόληψη πολλών ασθενειών. Χρησιμοποιείται σαν αφέψημα για τον βήχα, για την υπέρταση, τους κολικούς και έχει αντιφλεγμονώδη και βακτηριοκτόνα δράση. Είναι αντιοξειδωτική και χρησιμοποιείται εξωτερικά σε πρηξίματα. Εξαιρετικό μυρωδικό χρησιμοποιείται σε πολλές σάλτσες και σαλάτες. Αρωματίζει ευχάριστα κρέατα, ψάρια, τηγανητές πατάτες, φέτα. ÐáíôåëÞò ÓôïõðÜêçò – Áìáëßá Ãêéïýëç - ¼ëãá ÄïãñïõëÜêç ô1

Δάφνη

Η δάφνη από τα αρχαία χρόνια ήταν γνωστή για τις αναλγητικές και καταπραϋντικές της ιδιότητες. Το αρωματικό αυτό βότανο που ανθίζει τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, το χρησιμοποιούσαν για το άσθμα και τη φυματίωση. Ο χυμός της βοηθάει στη χώνεψη, στις στοματικές μολύνσεις και στο σταμάτημα της αιμορραγίας. Αντισηπτική, είναι πολύτιμη για το συνάχι και τη βρογχίτιδα. Το δαφνέλαιο είναι κατάλληλο για τους ρευματισμούς. Επίσης το αιθέριο έλαιό της βοηθά στη μνήμη και τη συγκέντρωση. Ακόμα χρησιμοποιείται στη μαγειρική, στα αρώματα, στα κεριά και στα σαπούνια. Ðáíáãéþôçò Êïíôïãåþñãçò– Áìáëßá Ãêéïýëç ô1

Λουΐζα

Το βότανο λουΐζα ονομάζεται αλλιώς

και λεμονόχορτο. Βοηθάει στο στομάχι και σε προβλήματα όπως δυσπεψία και κολικούς. Έχει χωνευτικές και ηρεμιστικές ιδιότητες. Σταματά τη διάρροια και την αιμορραγία και βοηθά στο αδυνάτισμα. ¼ëãá ÄïãñïõëÜêç ô1

Αρμπαρόριζα, Γεράνι

Η αρμπαρόριζα τονώνει το νευρικό σύστημα. Είναι επουλωτική και διουρητική και ανακουφίζει από τη ναυτία και τις ημικρανίες. Τέλος, διώχνει μακριά μας τα κουνούπια. ¼ëãá ÄïãñïõëÜêç ô1

Δυόσμος

Ο δυόσμος είναι ένα είδος μέντας και έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τη μέντα. Καταπολεμά τους πόνους του στομάχου και υποβοηθά την πέψη. Επίσης βοηθά στις αϋπνίες, στις τρεμούλες, στις ημικρανίες και στις ταχυπαλμίες. Είναι αρωματικό φυτό και χρησιμοποιείται στο φαγητό, αλλά και ως ζεστό και κρύο ρόφημα. Íßêïò Âïýëãáñçò – ÌáñéÜííá ÊáôïëÝùí ô1

τοσαλάτος, τότε, παντρεύτηκε μια μητριά, που την έλεγαν Μαγιονέζα. Μια μέρα, η Μαγιονέζα άφησε στο δωμάτιο των παιδιών ένα μαγικό δηλητήριο που θα τους έκανε να πάνε στη χώρα Παγωτομανόλη, όπου εκεί υπήρχε το πιο ωραίο γλυκό που το λέγανε Μανόλη και το πιο ωραίο παγωτό που το λέγανε Παγωτοανδρομανόλη. Όταν ξύπνησαν τα παιδιά ήταν λίγο μπερδεμένα. Είδαν ένα σπίτι γεμάτο γλυκοπατάτες. Προσπάθησαν να μπουν μέσα για να πιουν ζαχαροπατατοπολτό. Τους άνοιξε την πόρτα μια κακιά μάγισσα και τους έριξε σε μια κατσαρόλα, όπου τους άφησε να βράσουν για δυο ώρες. Επειδή,

7

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ

Ώρα για χαλάρωση ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΨΩΜΙ

Λίγα είναι τα ψωμιά του ή έφαγε τα ψωμιά του. (Äå èá æÞóåé ãéá ðïëý áêüìç) Θα φάει πολλά ψωμιά ακόμα. (èá ðåñéìÝíåé ãéá ðïëý áêüìç) Αυτή η δουλειά έχει πολύ ψωμί. (ÁõôÞ ç äïõëåéÜ èá ìáò äþóåé áñêåôÜ ëåöôÜ) Έφαγα ψωμί σ’ αυτό το σπίτι. (Äïýëåõá åêåß, ìå âïÞèçóáí) Ο νηστικός στον ύπνο του καρβέλια ονειρεύεται. (ÊáèÝíáò åðéèõìåß ü,ôé ôïõ ëåßðåé) Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, πέντε μέρες κοσκινίζει. (¼ðïéïò äå èÝëåé íá êÜíåé êÜôé, ôï áíáâÜëëåé óõíå÷þò) Φάγαμε ψωμί κι αλάτι. (ÐåñÜóáìå ðïëëÜ ìáæß) Λέει το ψωμί ψωμάκι. ( Æåé ìå óôåñÞóåéò, ðåéíÜåé ðïëý) Βγάζω το ψωμί μου. ( åîáóöáëßæù ôá’ áíáãêáßá ãéá íá æÞóù) Του πήρε την μπουκιά από το στόμα. (Ôïõ ôï óôÝñçóå ôçí ôåëåõôáßá óôéãìÞ) Ã1 ôÜîç

Στις 19/3/18 επισκέφτηκε το σχολείο μας ο κ. Κατσάλας, υπεύθυνος ΕΚΦΕ Χίου. Ο λόγος της επίσκεψής του ήταν να μας παρουσιάσει πειράματα σχετικά με το μάθημα Φυσικά της Ε΄ δημοτικού. Πρώτα μας παρουσίασε διάφορα θερμόμετρα υδραργύρου και οινοπνεύματος. Μας εξήγησε την ακρίβεια μέτρησης της θερμοκρασίας

με το θερμόμετρο υδραργύρου αλλά και το πόσο επικίνδυνο γίνεται όταν σπάσει. Στη συνέχεια μας παρουσίασε ένα πείραμα στο οποίο μας έδειξε την μετατροπή της δυναμικής ενέργειας σε κινητική και σε θερμότητα εξηγώντας μας ότι η ενέργεια δε χάνεται. Ακόμη σ’ ένα πείραμα με ένα ποτήρι με λάδι και ένα καλαμάκι είδαμε το φαινόμενο της δι-

Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙ∆Α ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑ∆ΟΥ

• 1. _ _ _ _ _ _ _ _ • 2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ • 3. _ _ _ _ _ _ _ _ _ • 4. _ _ _ _ • 5. _ _ _ _ _ _ _ _ • 6. _ _ _ _ _ _ _ _ • 7. _ _ _ _ _ _ _ _ • 8. _ _ _ _ _ • 9. _ _ _ _

όμως, η μάγισσα ήταν τυφλή, τα παιδιά κατάφεραν να βγουν έξω. Πήγαν στο δωμάτιο της Μαγιονέζας και βρήκαν ένα σεντούκι με πατατοδιαμάντια. Το είπαν στον Πατατοσαλάτο και αυτός εξόρισε τη Μαγιονέζα. Μετά, παντρεύτηκε μια όμορφη γυναίκα και ζήσαν αυτοί πατατοκαλά κι εμείς πατατοκαλύτερα. Συγγραφείς: Μανώλης, Ανδρονίκη, Στέλλα, Παρασκευή, Μαρία, Κέισι, Νίκος, Εμίλ

Τα τρία μπουμπουνόψαρα των τριών γουρουνιών Μια φορά κι έναν καιρό ήταν

τα τρία γουρουνάκια. Μια μέρα τους φώναξε η μητέρα τους και τους είπε: «Μικρά μου μπουμπουνόψαρα, χτίστε ένα μικρό σπιτολουκουμόσπιτο». Στον δρόμο συναντήσανε τον Τσιπ Τσοπ μουστάρδα και τους είπε: «Πού πάτε; Στο χωριό του Καραγκιόζη που έχει παγωτό και γλειφιτζούρια;». Τα τρία γουρουνάκια δεν του απάντησαν και συνέχισαν τον δρόμο τους. Μετά από λίγο τον ξανασυνάντησαν και τους είπε: «Πού πάτε καλέ παιδιά; Στην υγειά μας ρε παιδιά». Τελικά, έφτασαν στο μέρος που θα έκαναν τα λουκουμόσπιτο κι όταν

ΕΚΔΟΤΗΣ: 7ï ÏëïÞìåñï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï ×ßïõ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: ÌáèçôÝò ôïõ ó÷ïëåßïõ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΑΣΚΑΛΕΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ÌðïõãéáôÜêç Ìáñßá, ×ñýóá Âåæáêßäïõ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ Ε. & Δ ΖΗΣΙΜΟΣ Ο.Ε. Ìé÷. Ëéâáíïý 5, ×ßïò • Ôçë.: 22710 23048

αστολής των σωμάτων. Τέλος με το πείραμα του ανεμόμυλου και το πιστολάκι είδαμε την κίνηση του όταν υπάρχει κενό ή κάποιο εμπόδιο. Αυτή η παρουσίαση μας ενθουσίασε, εντυπωσιαστήκαμε και θα θέλαμε να επαναληφθεί με άλλα πειράματα. Σοφιάννα Κατολέων Ευτυχία Γλύκα Ε΄2

1. Τόπος κατάφυτος από ελιές.

2. Ο έμπορος του λαδιού.

3. Ο προστάτης των ελαιοκαλλιεργητών κατά την αρχαιότητα.

4. Από τις ελιές στο ελαιοτριβείο παίρνουμε το ……..(αντίστροφα) 5. Λάδι και ξίδι. (αντίστροφα) Το ελαιοτριβείο αλλιώς λέγεται ………. Το ελαιόδεντρο λέγεται έτσι, γιατί ζει πολλά χρόνια. Εχθρός της ελιάς. Η ελιά ήταν ………. της θεάς Αθηνάς στην Αθήνα. (αντίστροφα) Δ΄3 ΤΑΞΗ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΑΣΤΙΧΑΣ (ÓõíÝ÷åéá áðü ôçí óåë. 2)

αρχίσαμε να φτιάχνουμε τη δική μας τσίχλα. Σε μερικά τραπέζια άπλωναν το ζυμάρι, σε άλλα έκοβαν τη ζύμη και στα υπόλοιπα ζωγράφιζαν και κολλούσαν τα κουτάκια που θα βάζαμε τις τσίχλες. Αφού κάναμε διάλειμμα για να φάμε το κολατσιό μας, πήγαμε να δούμε από κοντά τα μαστιχόδεντρα και το «δάκρυ» τους. Έτσι τελείωσε αυτή η υπέροχη εκδρομή που μας γέμισε χαρά και ενθουσιασμό για τις γνώσεις που αποκτήσαμε.

Åõôõ÷ßá Ãëýêá - ÓïöéÜííá ÊáôïëÝùí Å´2

το τελείωσαν ήρθαν τρία μικρά λυκάκια. Χτύπησαν το κουδούνι κι άρχισαν να τρώνε γλυκά μαζί με τα τρία γουρουνάκια. Όσο για τα μικρά λυκάκια, χόντρυναν περισσότερο από πριν. Για να φανταστείτε, ήταν πιο μεγάλα από το σχολείο. Τα τρία γουρουνάκια ήξεραν ότι θα έρθουν τα τρία χοντρά λυκάκια, αλλά δεν ήξεραν ότι θα γινόταν το γεύμα τους. Αντί να βρουν ένα κοπάδι κατσίκες, τελικά βρήκαν τα μπουμπουνόψαρα να φάνε. Όταν φάγανε τα μπουμπουνόψαρα, πόνεσε η κοιλιά τους και δεν ξαναέκαναν σκανταλιές. Και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Συγγραφείς: Αλέξης, Κώστας, Κωνσταντής, Μελίνα, Αλεξάνδρα, Μαρία, Τάξη Β΄2 Έμυ, Θοδωρής.

Μαστίχα ακούµε και µαστίχα.... φτιάχνουµε!

Οι μαθητές της Β’ τάξης επισκέφτηκαν το μουσείο μαστίχας και είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον τρόπο παραγωγής του μοναδικού στον κόσμο προϊόντος, που ξεκινάει από τον τόπο τους, της χιώτικης μαστίχας. Ήρθαν σε επαφή με μηχανήματα που χρησιμοποιούνται, παρακολούθησαν βιντεοπροβολές με πληροφορίες για την ιστορία της μαστίχας ανά τους αιώνες και γνώρισαν τη διαδικασία παραγωγής της. Δημιούργησαν οι ίδιοι το δικό τους «εργοστάσιο», σε χώρο του μουσείου, άλλοι σε ρόλο παρασκευαστών και άλλοι σε ρόλο συσκευαστών, επιστρέφοντας στο σχολείο με το δικό τους κουτάκι «ΕΛΜΑ». Φυσικά, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, δεν έλειψε το παιχνίδι ανάμεσα στα μαστιχόδεντρα, στον περίβολο του μουσείου. Β΄ τάξη

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

8

ΤΟ «ΠΑΤΡΟΠΑΡΑΔΟΤΟ»

Την Παρασκευή 4 Μαΐου 2018, εμείς, η ΣΤ΄ τάξη του 7ου Δημοτικού Σχολείου Χίου επισκεφτήκαμε το εργαστήριο ζαχαρωτών στο Νεοχώρι. Εκεί μας μίλησαν για όλη αυτή τη βιοτεχνία. Μας είπαν ότι την βιοτεχνία την έχουν πάρει από τον πατέρα τους γιατί είναι όλοι μια οικογένεια. Επίσης, μας είπαν ότι

ασχολούνται κυρίως με το παστέλι και το μαντολάτο. Ορίστε η διαδικασία για παστέλι: Πρώτα βάζουμε σε μια κατσαρόλα γλυκόζη και ζάχαρη και τα βράζουμε στους 110 βαθμούς Κελσίου για περίπου 20 λεπτά. Ταυτόχρονα βάζουμε σε ένα μίξερ σησάμι και κάποια άλλα υλικά. Όταν βράσει η γλυκόζη και η ζάχαρη παίρνουμε μικρές ποσότητες και τις βάζουμε μέσα στο μίξερ. Έπειτα, αφού το μίγμα ομογενοποιηθεί, παίρνουμε μικρές ποσότητες και τις βάζουμε σε τελάρα, τα οποία ανοίγουν από τα πλάγια για να βάλουμε σησάμι και έτσι να μην κολλήσει στα πλάγια του τελάρου. Όταν βάζουμε το σησάμι πρέπει να ανοίγουμε ένα ένα τα πλάγια τοιχώματα του τελάρου, διό-

τι αλλιώς το μίγμα θα χυθεί. Μετά παίρνουμε έναν πλάστη και πιέζουμε το επάνω μέρος του μίγματος έτσι ώστε να είναι ομοιόμορφο. Έπειτα το αφήνουμε να κρυώσει για λίγο. Στη συνέχεια, παίρνουμε κάτι πιο κοντά τελάρα τα οποία έχουν κάτι μικρές σχισμές στα πλάγια, έτσι ώστε όταν βάλουμε το μίγμα να μπορούν να περάσουν κάτω από κάτι κυλίνδρους οι οποίοι θα ισιώσουν το μίγμα. Τέλος, μαχαίρια με σχετικά μεγάλο κενό και άλλα με μικρότερο κενό δίνουν τελικό σχήμα του παστελιού σε ένα μηχάνημα το οποίο τα συσκευάζει. Έπειτα, είναι έτοιμα να καταναλωθούν ή να μεταφερθούν στα σούπερ μάρκετ. Γενικά ήταν μια ωραία εμπειρία. Τάξη ΣΤ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Το κύριο θέμα με το οποίο ασχολήθηκε η τάξη μας αυτή την τελευταία χρονιά ήταν η υγιεινή διατροφή. Αρχίσαμε από κάποια κείμενα ενοτήτων που είδαμε, αλλά μετά αποφασίσαμε να … εξελίξουμε το θέμα. Το συζητήσαμε πολύ και κάναμε και κάποιες εκθέσεις, όπως τα θετικά και τα αρνητικά του σπιτικού φαγητού και του φαγητού από έξω. Είπε ο καθένας την γνώμη του για το ποιο προτιμάει και τις συγκρίναμε. Όμως, ας πάμε λίγο πιο πίσω για να δούμε από πού ξεκινήσαμε. Όλα άρχισαν εκείνη την ημέρα του φθινοπώρου. Κάναμε γλώσσα και ο κύριος μας είπε ότι θα μπαίναμε σε καινούργια ενότητα. Μια για το φαγητό. Εμείς χαρήκαμε πολύ, αλλά πού να ξέραμε τι μας περίμενε ….. Όταν επικράτησε ησυχία, ο κύριος μας είπε ότι θα μαγειρεύαμε στην τάξη σαλάτα. Κάθε ομάδα θα πήγαινε με την υπόλοιπη τάξη και τον κύριο κάθε βδομάδα στο σούπερ μάρκετ και με ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό θα αγόραζε υλικά για μια υγιεινή σαλάτα. Απαγορευόταν να βάλουμε οτιδήποτε ανθυγιεινό στη σαλάτα μας. Όταν θα γυρνούσαμε στο σχολείο, η ομάδα θα μαγείρευε και θα σέρβιρε τους «πελάτες». Όταν τελείωναν όλες οι βδομάδες, κάθε ομάδα θα έβαζε βαθμό στις άλλες και αυτή που θα είχε τον μεγαλύτερο βαθμό θα κέρδιζε. Λίγους μήνες μετά, η τάξη μας επισκέφτηκε το WWF [World Wildlife Fund] στο Ομήρειο. Εκεί, μας μίλησαν για τα προϊόντα που έρχονται από ξένες χώρες, για την εποχή που κάθε φρούτο πρέπει να καλλιεργείται, για τα ψαριά κ.ά. Χωριστήκαμε σε ομάδες και πήγαμε η κάθε ομάδα σε ένα γκρουπ από εθελοντές για να κάνουμε παιχνίδια για την διατροφή. Όταν τελειώσαμε, η «αρχηγός» μας έκανε ερωτήσεις για αυτά που είδαμε και μας

μίλησε για πολλά ενδιαφέροντα πράγματα σχετικά με την υγιεινή διατροφή. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος πραγματοποιήσαμε και μια επίσκεψη στο εργοστάσιο παστελιών «Πρωάκης», όπου είδαμε πώς φτιάχνεται αυτό το νόστιμο και υγιεινό γλυκό. Επίσης, στο μάθημα ζωγραφίσαμε σχετικά με τη διατροφή. Φτιάξαμε έργα που είχαν θέμα την υγιεινή διατροφή, την τοπική και ξένη κουζίνα καθώς επίσης και τα μαστιχόδεντρα. Όλα αυτά τα έργα πήραν μέρος στο μαθητικό διαγωνισμό ζωγραφικής Biennale. Πριν λίγες βδομάδες, όμως, στα γαλλικά η τάξη μας μπήκε επίσης σε ένα κεφάλαιο που είχε να κάνει με το φαγητό. Κάναμε και αναπαράσταση του «ΚΑΤΙ ΨΗΝΕΤΑΙ». Κάθε ομάδα έφτιαχνε δικό της μενού στα γαλλικά και το παρουσίαζε. Στο τέλος, η κάθε ομάδα βαθμολογούνταν από τις άλλες. Διασκεδάσαμε πολύ. Τόσο που αποφασίσαμε να συνεχίσουμε να ασχολούμαστε με αυτό το κεφάλαιο. Έτσι, κάναμε και ένα γαλλικό πρωινό. Φτιάξαμε όλοι μαζί ζύμη για κρέπες και τις ψήσαμε στο σχολείο. Επίσης, ο κάθε ένας έφερε κάτι από το σπίτι, που του θύμιζε Γαλλία. Έτσι, ορεξάτοι φάγαμε το γαλλικό πρωινό μας και δώσαμε ένα γλυκό τίτλο τέλους στο δημοτικό. Όλο αυτό το θέμα της διατροφής και οι δράσεις που κάναμε θα μας μείνουν αξέχαστες και θα έχουμε να τις λέμε στους δασκάλους μας στο γυμνάσιο. Πού ξέρετε μπορεί με λίγη προσπάθεια να κάνουμε κάτι τέτοιο και εκεί. Πάντως, αποκλείεται να είναι τόσο ωραίο και διασκεδαστικό, όπως φέτος. ΠΕΝΥ ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΤΑΞΗ ΣΤ΄1

Η συνταγή του Ζαχαρόµηλου Γι ά ν ν η ς : Καλημέρα γιαγιά, μου είπανε πως στα νιάτα σου έφτιαχνες ζαχαρόμηλα; Γιαγιά: Πού τα θυμήθηκες, γιε μου τα ζαχαρόμηλα; Ναι, τα πουλούσα από το σπίτι, αλλά και στο μαγαζί του παππού σου που τώρα το έχει ο πατέρας σου. Όλη η γειτονιά το ήξερε και το απόγευμα ερχόντουσαν τα παιδάκια όταν τα πουλούσα στο δρόμο. Γιάννης: Πόσο τα πουλούσες γιαγιά ; Γιαγιά: Τελευταία 20 δραχμές το ένα, όταν πρωτοάρχισα τα έδινα ένα τάληρο. Γιάννης: Τί είναι το τάληρο ; Γιαγιά: 5 φράγκα, 5 δραχμές, πολύ λίγα. Τώρα αν τα βρεις στο δρόμο δεν τα πιάνεις. Γιάννης: Πώς τα έφτιαχνες τα ζαχαρόμηλα γιαγιά; Γιαγιά: Παίρνεις μήλα, φιρίκια τα λένε, είναι πιο μικρά και πιο γλυκά από τα κανονικά. Τα βουτάς στην καραμέλα και όταν η καραμέλα πήξει, τα τρως σαν γλειφιτζούρι. Γιάννης: Και όλα αυτά τα έκανες σε αυτήν την κουζινίτσα; Γιαγιά: Ναι, είχα ένα τσουκάλι και έβραζα νερό με ζάχαρη για να γίνει καραμέλα και έβαζα και λίγο λεμόνι για να πήξει και λίγο κόκκινο χρώμα ζαχαροπλαστικής. Έπλενα καλά τα φιρίκια, είχα κάτι ξυλάκια σαν αυτά που έχουμε στα σουβλάκια, λίγο πιο μεγάλα. Όταν έπηζε η καραμέλα κάρφωνα ένα ένα τα φιρίκια και τα βουτούσα μέσα στην καραμέλα. Μετά τα άφηνα στον πάγκο για να κρυώσουν και ήταν έτοιμα. Γιάννης: Ήθελε πολύ ώρα για να γίνει όλο αυτό; Γιαγιά: Το μυστικό ήτανε να πήξει ωραία το σιρόπι, μετά, ανάλογα με τον καιρό για να κρυώσουν τα ζαχαρόμηλα. Άσε να δεις μια μέρα τι έπαθα..... Γιάννης: Τί έπαθες γιαγιά; Γιαγιά: Έπαιζαν μπάλα ο μπαμπάς σου και ο θείος σου στην κουζίνα, στην ηλικία σου θα ήταν πάνω κάτω. Με μια μπαλιά αναποδογύρισε το τσουκάλι με την καραμέλα που έβραζα στο πετρογκάζ και έπεσε όλη η καραμέλα στο πάτωμα. Φώναξα τις γειτόνισσες και σφουγγαρίσαμε γιατί κατακόλλησε το πάτωμα από το σιρόπι που χύθηκε... Έχεις φάει ποτέ ζαχαρόμηλο Γιάννη; Γιάννης: Ναι γιαγιά, έχω φάει σε πανηγύρια που είχα πάει με τους γονείς μου όταν ήμουν μικρότερος Γιάννης Συρβισαριώτης Στ΄2

9

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ Κ. ΜΑΣΤΡΟΜΙΧΑΛΑΚΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ

Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΝΑ ΤΕΡΚΕΣΙΔΟΥ

τείχε στη δημιουργία σχολικών εγχειριδίων για το Δημοτικό σχολείο. Μας είπε ότι η Ελλάδα για το 2018 είναι η Παγκόσμια Πολιτιστική Πρωτεύουσα Παιδικού Βιβλίου. Επίσης μας είπε ότι στις 2/4 είναι η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου διότι την ημέρα αυτή γεννήθηκε ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Ύστερα μας μίλησε για την Παγκόσμια Ημέρα εκφοβισμού που είναι στις 6/3. Είδαμε και βιντεάκια πάνω σε αυτά τα πράγματα. Μάθαμε πράγματα και περάσαμε καλά!!!!!!!!

H κ. Aγγελική Mαστρομιχαλάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Χίο. Σπούδασε Παιδαγωγικά, Ψυχολογία, Φιλοσοφία. Διδάσκει στη Δημόσια Εκπαίδευση. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος του Πανεπιστημίου Αθηνών από το Τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας. Γράφει βιβλία για παιδιά, λογοτεχνικά και γνώσεων, επιπλέον γράφει επιστημονικά άρθρα και κεφάλαια σε βιβλία με θέματα: το Παιδί, την Οικογένεια και την Εκπαίδευση. Συμμε-

Ευτυχία Γλύκα - Παναγιώτης Μαρκάτος - Νίκος Παφίτης - Μάρκος-Αναστάσιος Παφίτης Ε΄2

Χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει…

Πριν από λίγες μέρες μας επισκέφθηκε η διάσημη συγγραφέας Λένα Τερκεσίδου . Η έκτη τάξη είχε την ευκαιρία να της πάρει συνέντευξη. Να τι τους είπε : - Τι σας εμπνέει όταν γράφετε ένα βιβλίο; - Όταν ένα παιδί έχει ένα πρόβλημα προσπαθώ να του το λύσω μέσω των βιβλίων.

- Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο; - Είναι «Οι σωματοφύλακες της κατσαρόλας» που έχει παιχτεί και σε θεατρικό έργο.

- Ποιο ήταν το πρώτο σας βιβλίο; -«Οι θησαυροτροφές».

- Πόσα χρόνια εργάζεστε ; - 20 χρόνια.

- Ποιος συγγραφέας σας άρεσε όταν ήσασταν μικρή ; - Από μικρή με ενέπνεε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούσε δύσκολες λέξεις τον θαύμαζα για αυτό .

- Είναι δύσκολη η δουλειά σας; - Ναι, γιατί πρέπει να γράφεις, να σκέπτεσαι και να αφιερώνεις πολύ χρόνο σε αυτή.

-Ποια βιβλία μας προτείνετε να διαβάσουμε; -«Το μυστικό του Οδυσσέα» και «Το μυστήριο του αρχαίου ναυαγίου». Πένυ Αποστολή – Αποστόλης Φαφαλιός Στ΄1

Ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα φιλαναγνωσίας, οι μαθητές του Β1 είναι γεμάτοι από εικόνες, ιστορίες και μηνύματα, που τους έμειναν από τα βιβλία, που πήγαιναν και έρχονταν στη δανειστική βιβλιοθήκη της τάξης. Για το τέλος, παρουσιάζουν την οικογένεια του γερο-Χρόνου, της σειράς βιβλίων της Λότης Πέτροβιτς - Ανδρουτσοπούλου «Ιστορίες με τους 12 μήνες». Με τις ιστορίες εκείνων, κλείνουν τον κύκλο των φετινών στιγμών και εμπειριών, που τους μεγάλωσαν κατά ένα χρόνο, με ένα προσωποποιημένο ημερολόγιο αφιέρωμα στον κύκλο του χρόνου, που κλείνει και ξανανοίγει ασταμάτητα.

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

10

άρωµα

σύγχρονων έργων ύδρευσης στην περιοχή της πρωτεύουσας. Το πρώτο μεγάλο έργο ήταν η κατασκευή του φράγματος του Μαραθώνα. Για την κατασκευή του φράγματος (1926 –

ΠΑΤΡΙ∆ΑΣ

ποταμό Μόρνο το 1981. Το φράγμα που βρίσκεται επί του ποταμού Μόρνου, είναι το ψηλότερο χωμάτινο φράγμα της Ευρώπης, ύψους 126 μέτρων. Ένα άλλο μεγάλο έργο που ενισχύει την

Η ύδρευση στην Ελλάδα από την αρχαιότητα έως σήμερα

Κάποιος, κάπου, κάποτε Η Αθήνα αντιμετώπιζε έντονα προβλήματα λειψυδρίας από την αρχαιότητα. Τα επιφανειακά νερά ήταν πάντα λιγοστά και η υδροδότηση της πόλης γινόταν συνήθως από πηγές και πηγάδια.

1929) εργάστηκαν περίπου 900 άνθρωποι. Το φράγμα είναι επενδυμένο με πεντελικό μάρμαρο, ιδιαιτερότητα που το καθιστά μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο! Για τη μεταφορά του

ίχε µια

ιδέα..!

Παράλληλα, υπήρχαν πολλές κρήνες διάσπαρτες μέσα στην πόλη, όπως και πλήθος δεξαμενών, στις οποίες συγκεντρωνόταν βρόχινο νερό. Από τα γνωστότερα αρχαία υδραγωγεία ήταν το Πεισιστράτειο, που κατασκευάστηκε από τον τύραννο Πεισίστρατο το 530 π.Χ. και αντλούσε νερό από τις πηγές του Υμηττού. Όμως, το σημαντικότερο έργο για την υδροδότηση της Αθήνας ήταν το Αδριάνειο Υδραγωγείο που κατασκευάστηκε από το 134 μ.Χ. έως και το 140 μ.Χ. από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Ανδριανό. Το Αδριάνειο Υδραγωγείο ξεκινούσε από τους πρόποδες της Πάρνηθας και κατέληγε στο Λυκαβηττό, όπου και κατασκευάστηκε η Αδριάνειος Δεξαμενή. Το Αδριάνειο Υδραγωγείο και η Δεξαμενή λειτούργησαν, υδροδοτώντας την περιοχή της Αθήνας μέχρι την εποχή της Τουρκοκρατίας. Τότε πια το Υδραγωγείο εγκαταλείφτηκε, με αποτέλεσμα να πέσουν τα σαθρά τοιχώματά του. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, οι Αθηναίοι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στράφηκαν στην κατασκευή πηγαδιών στα σπίτια τους.

1833 - 1925

Κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα σημειώθηκαν πολλές καταστροφές στην υδροδοτική υποδομή της πόλης. Το 1870 ανακαλύφτηκε και η Αδριάνειος Δεξαμενή, η οποία ανακατασκευάστηκε και λειτούργησε μέχρι το 1940. Σημαντική ήταν και η κατασκευή άλλων μικρών υδραγωγείων, χωρίς ωστόσο τα έργα αυτά να έχουν κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Για αυτό έκαναν χρυσές δουλειές οι νερουλάδες που μετέφεραν και πουλούσαν νερό στην Αθήνα από τις πηγές γειτονικών χωριών, όπως της Κηφισιάς και του Αμαρουσίου.

1925 - óÞìåñá

Το 1925 ξεκίνησε η κατασκευή των πρώτων

νερού στην Αθήνα κατασκευάστηκε η σήραγγα Μπογιατίου, μήκους 13,4 χλμ. Το 1956 λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης του πληθυσμού της Αθήνας χρησιμοποιήθηκαν τα νερά της φυσικής λίμνης Υλίκης, στη Βοιωτία. Η Υλίκη έχει την ιδιαιτερότητα να βρίσκεται σε περιοχή χαμηλού υψομέτρου. Έτσι, για να γίνει εφικτή η άντληση του νερού, λειτουργούν πλωτά και χερσαία αντλιοστάσια. Το κεντρικό αντλιοστάσιο της Υλίκης είναι σήμερα το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Μείζονος σημασίας για την υδροδότηση της Αθήνας είναι το τεχνικό έργο που έγινε στον

υδροδότηση της Αθήνας είναι η εκτροπή του ποταμού Ευήνου προς τον ταμιευτήρα του Μόρνου με την κατασκευή φράγματος και σήραγγας, έργο που ολοκληρώθηκε το 2001. Για τη μεταφορά του ακατέργαστου νερού από τους ταμιευτήρες στην Αττική κατασκευάστηκαν δύο μεγάλα υδραγωγεία, του Μόρνου και της Υλίκης, καθώς και ενωτικά υδραγωγεία, μέσω των οποίων επικοινωνούν μεταξύ τους τα δύο κύρια υδραγωγεία. Χρυσάνθη Καρδαμύλα Στ΄1

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΧΙΟΥ

(ÓõíÝ÷åéá áðü ôçí óåë.2)

το άλλο, έτσι που νομίζει κανείς ότι το άγαλμα είναι έτοιμο να περπατήσει. Οι Κόρες εικόνιζαν νεαρές γυναίκες ντυμένες με ελαφριά ρούχα και καλοχτενισμένες. Εντύπωση μας έκαναν και οι επιτύμβιες μαρμάρινες στήλες. Σε μια γωνιά του μουσείου υπήρχαν αρκετοί αμφορείς. Χρησίμευαν στην αποθήκευση του περίφημου χιώτικου κρασιού. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Οινοπίωνας δίδαξε στους Χιώτες την αμπελουργία. Άλλο σημαντικό έκθεμα ήταν τα χιακά νομίσματα που στη μια πλευρά έχουν τη σφίγγα, σύμβολο της Χίου και στην άλλη πλευρά έναν αμφορέα που μαρτυρά το εμπόριο του χιώτικου κρασιού. Από όλα τα εκθέματα πιο πολύ μας άφησε άφωνους ένα κρανίο ενός άντρα ηλικίας πε-

ρίπου 55 ετών με μια τρύπα. Η αρχαιολόγος μάς εξήγησε ότι το κρανίο βρέθηκε στην περιοχή του Ριζαρίου, είναι του 2ου αιώνα π. Χ. και η τρύπα προέρχεται από εγχείρηση στο κεφάλι. Στην αυλή του μουσείου μας περίμενε μία ακόμα έκπληξη. Παρατηρήσαμε έναν μακεδονικό τάφο αναστηλωμένο. Αυτός ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην περιοχή του

Φραγκομαχαλά γύρω στο 1980. Από τα κτερίσματα που βρέθηκαν βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο νεκρός θα ήταν κάποιος πλούσιος. Χωρίς να το καταλάβουμε έφτασε το μεσημέρι. Είχαμε ρουφήξει τόσο ευχάριστα πολλές ιστορικές γνώσεις. Ήταν ένα διαφορετικό μάθημα ιστορίας. Ένα μάθημα ιστορίας με οδηγό τις ίδιες τις ιστορικές πηγές. Ä´3 ÔÁÎÇ

11

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

ÏËÕÌÐÏÓ

ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

μικρότερος θεός. Το δωδεκάθεο είναι έννοια που σχηματίστηκε από δυτικούς λόγιους τον 16ο -17ο αιώνα και έχει εμφανιστεί με διάφορες συνθέσεις ανάμεσα σε 14 θεούς.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

Οι δώδεκα Θεοί του Ολύμπου είναι οι κύριοι θεοί της Ελληνικής μυθολογίας που κατοικούσαν στην κορυφή του Ολύμπου. Οι Ολύμπιοι θεοί κέρδισαν την εξουσία νικώντας τους Τιτάνες στην Τιτανομαχία. Στην πραγματικότητα οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο δωδεκάθεο, αλλά υπήρχαν μεγάλοι και μικρότεροι θεοί και άλλοι που λατρεύονταν τοπικά π.χ. ο Δίας, ο Ποσειδώνας και ο Άδης ήταν οι μεγαλύτεροι θεοί, ενώ ο Διόνυσος ήταν

ανέκδοτα ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΧΙΟΥ

Από το βιβλίο «Είντα γίνεται στη Χιό» του Γ.Ι.Κρόκου

Τα ναυάγια

Ένας αγράμματος Χιώτης για να δείξει πως ήταν έξυπνος διάβαζε στο καφενείο του χωριού μια εφημερίδα. Όμως μια μέρα την κρατούσε ανάποδα κι έβλεπε κάτι εικόνες καραβιών. Τότε του λένε οι διπλανοί: «Τι έλεγε η εφημερίδα;» Κι εκείνος τους απάντησε: «Άσχημα νέα. Τα καράβια ναυάγησαν».

Το βαπόρι που μπορούσε να κρυολογήσει. Η κα Πουλουδιά έβλεπε έξω από το παράθυρό της τη βροχή κι ένα καράβι κι έκλαιγε. Τότε την ρωτά η κόρη της: «Γιατί κλαις μητέρα;» Κι εκείνη απαντά κλαψούρικα: «Δε βλέπεις το καράβι; Θα κρυολογήσει με τη βροχή».

Μεγάλο χωριό η Αμερική

Ένας Ελληνοαμερικάνος πήγε ξανά πίσω στη Χίο. Ένας αγράμματος τον ρώτησε πόσο μεγάλη είναι η Αμερική. Και του λέει: «Πολύ μεγάλη. Σαν το χωριό και βάλε. Σαν το διπλό χωριό και βάλε». «Πω, πω μεγάλο χωριό η Αμερική!» Σταμάτης – Σιδερής Κοτατής Στ΄2

Στον Όλυμπο ιδρύθηκε το δεύτερο αρματολίκι στην Ελλάδα, με επικεφαλής τον Καρά Μιχάλη, το 1489. Η δράση των κλεφτών στον Όλυμπο έκαναν τους Τούρκους να ξεσπάσουν την οργή τους στη σύμμαχο των κλεφτών (στα τέλη του 17ου αιώνα) Μηλιά, την οποία κατέστρεψαν. Την περίοδο εκείνη έδρα του αρματολικίου του Ολύμπου και της Δυτικής Μακεδονίας γίνεται το Λιβάδι Ολύμπου και πρώτος αναγνωρισμένος διοικητής του ανέλαβε ο Πάνος Ζήδρος. Το 18ο αιώνα οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να αντικαταστήσουν τους αρματολούς, οι οποίοι μεταπήδησαν πολλές φορές στην τάξη των κλεφτών, με Τουρκαλβανούς αρματολούς, οι οποίοι λυμαίνονταν την ύπαιθρο της Μακεδονίας. Ωστόσο, μέχρι τη συνθηκολόγησή τους με τον Αλή Πασά, οι αρματολοί του Ολύμπου δε σταμάτησαν να αγωνίζονται σε στεριά και σε θάλασσα. Μεγάλα ονόματα που έδρασαν εκεί

και σε άλλες περιοχές συμπεριλαμβάνουν το Νικοτσάρα, το Γεωργάκη Ολύμπιο και τη θρυλική οικογένεια των Λαζαίων. Στις αρχές του 20ου αιώνα έως και τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση, έδρασαν εδώ ληστές - γνωστότερος ο διαβόητος Γιαγκούλας. Κατά την εισβολή των Γερμανών το 1941 ο ελληνικός στρατός μαζί με μονάδες Νεοζηλανδών και Αυστραλών έδωσαν σημαντικές μάχες. Αμέσως μετά φώλιασε εδώ η Εθνική Αντίσταση, ενώ λίγο αργότερα στο Λιτόχωρο άναψε η σπίθα που οδήγησε στον τραγικό εμφύλιο σπαραγμό. Πένυ Αποστολή – Αποστόλης Φαφαλιός – Αναστάσης Δογρουλάκης – Γιώργος Στέλλας Στ΄1

Τα Μοναστήρια της Ελλάδας Στο μάθημα των Θρησκευτικών γνωρίσαμε σπουδαία Μοναστήρια της Ελλάδας ξεκινώντας από τα τοπικό που είναι η περίφημη Νέα Μονή στο νησί της Χίου, τα Μοναστήρια των Μετεώρων στην Καλαμπάκα, τη Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας στην Αμοργό, το Μοναστήρι της Αποκάλυψης στην Πάτμο και τα Μοναστήρια του Αγίου Όρους της Χαλκιδικής. Γνωρίσαμε και την Παναγία Σουμελά που είναι το Μοναστήρι του ποντιακού ελληνισμού και βρίσκεται στο όρος Μελά στην Τραπεζούντα στον Εύξεινο Πόντο. Όλα αυτά τα μοναστήρια έχουν πολλά κοινά, όπως ότι ιδρύθηκαν στη βυζαντινή εποχή και πλήθος κόσμου τα επισκέπτεται ακόμη και σήμερα για να προσευχηθεί και να θαυμάσει τα υπέροχα ξυλόγλυπτα τέμπλα, τα ιερά σκεύη, τα κειμήλια και τις αγιογραφίες. Εμείς εντυπωσιαστήκαμε από την αρχιτεκτονική τους και την ιδιαίτερη ιστορία καθενός από αυτά και τα αναπαραστήσαμε σε μια έκθεση ζωγραφικής που οργανώσαμε ομαδικά στην τάξη και σας την παρουσιάζουμε! Τάξη Δ΄3

12

Ο Μαθητόκοσµος του 7ου

MONSTERS HAVE GOT TALENT

Etwinning project

Class E’ “Let’s learn thinking together”

A collaborative story about diversity “Monsters have got talent” Characters: Place • Crabegg • Baffoking The beach • Monsterheart • Bihorn

1st chapter: Borgo Pineta primary school - 2nd graders Once Crabegg was on the beach, making a castle with sand. He wasn't very good at making sand castles and his piece of work wasn't very good.

2nd chapter: Maleme Primary School - 1st graders He tried and tried to build a castle big and impressive with towers and gates. But the castle either collapsed or was awful.

Crabegg was so angry that he thought of doing mean things.

He walked around the beach and met Monsterheart who has just finished an impressive castle.

Crabegg rolled and destroyed the castle.

Cliquer en français Ο Διαγωνισμός Γαλλοφωνίας

Την Τετάρτη 25 Μαρτίου 2018 η Ε΄τάξη του σχολείου μας πήγε στο Όμηρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου. Εκεί η σύμβουλος των καθηγητών της Γαλλικής γλώσσας σε συνεργασία με την πρόξενο της Γαλλίας, τον ακόλουθο της Γαλλικής Πρεσβείας και τον διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος μας βράβευσαν για τη συμμετοχή και την προσπάθεια μας στο διαγωνισμό Γαλλοφωνίας «Πράσινη Παραζάλη... μαγικά φυτά και ρίζες». Μας είπαν ότι τα Γαλλικά είναι μια πολύ σημαντική γλώσσα που πρέπει να μάθουμε να μιλάμε, γιατί χρησιμοποιούνται σε ολόκληρο τον κόσμο. Τέλος μας έδωσαν αναμνηστικά δωράκια, μας είπαν «bravo!!», βγάλαμε αναμνηστικές φωτογραφίες και επιστρέψαμε στο σχολείο. Ήταν μια διαφορετική και ευχάριστη εμπειρία! Μαρία Γεωργαντή - Αναστασία Μπουλιού Ε΄1

it's a strength and it teams people up. Diversity is not an obstacle in life!

3rd chapter: Kropyvnytskyi Educational Complex #31 – 3rd graders Monsterheart asked Crabegg why he was so angry and stupid that destroyed such a wonderful castle. He had built it to play with his friends Baffoking and Bihorn and now they all together would punish Crabegg for his meanness.

Crabegg was not afraid but realized that he had done a bad deed. "Excuse me, please!", - said he. "Forgive me this time. I’ll never do such bad deeds again. I simply would like to build such an impressive castle by myself. I tried for many times but in vain. Could you teach me to build such nice castles?”

In the depth of his soul Monsterheart was a kind and responsive creature. He helped Crabegg to build even the more majestic castle then his one. His friends Baffoking and Bihorn were helping to build castle, too.

And when a new castle was finished they continued to play peacefully on a sand beach all together.

Moral: Live in peace and understanding. It is better than revenge.

4th chapter "Domenico Bevilacqua Tagliacozzo" 3rd graders While they were playing it was really hot and Monstreheart decided to take some fresh air and to take a bath.

While he was in the sea he didn't realize that he went too far and he wasn't able to touch the ground anymore and he.... couldn't swim!!! He started yelling. Not even his friends knew how to swim so Crabegg run into the sea and with his webbed paws he swam really fast and so he managed to reach him. Thanks to his perfectly eggshaped body he could easily float and managed to take his friend safely back on the shore.

Monsterheart thanked him a lot and told him: "See Crabegg; you say you can't build sand castles, but I can't swim..."

Moral of this story: Diversity can be a help for the others,

5th chapter: 7th primary school of Chios, Greec - 5th graders They were playing happily together when Crabegg whispered “Everybody can do something different but no one is right or wrong” and Monsterheart added “Together we are strong”.

“Hey!” said Baffoking, “ That sounds like a song!”

“You are right!” said Bihorn, “Let’s make a rap song!!”

“Friendship is our power, blooming like a flower” sang Monsterheart in rap rhythm.

“Friends forever playing along” sang Crabegg, and then all of them: “Fighting is so wrong.”

“Wow!!! We' ve made a song!”…and they all sang their rap song together.

Moral of this story: Together we can do things that it may be difficult to do alone!! It is better to work in a team, respect each other’s differences and abilities.

The diversity song Everybody can do something different But no one is right or wrong Together we are strong.

Friendship is our power, blooming like a flower Friends forever playing along Fighting is so wrong.

An alien story

Last night, Jack was out in the street taking his dog for a walk. It was a nice night and the moon was shining. Jack was following his dog which was running happily.

J a c k stopped for a moment to look at the sky.

Suddenly, he saw some flashing lights right above the street. He wondered what they might be. Then, he saw the lights getting closer to the ground. He was really scared.

Jack realized that it was a UFO. The spaceship reached the ground and a door opened. Two green little creatures appeared. Jack was holding his breath. The creatures came up to Jack and said: “ we’re from planet X, pleased to meet you”. Jack screamed and ran away.

Eftyhia Glyka Ε΄2

Καλό Καλοκαίρι