JULI 2021
5
Een Rots- en Watertraining
7
Zin in koken
8
Arnau speelt saxofoon
9
De tekeningen van Esther
Loek en Len
AFSCHEID
VAN SCHOOL
GULPEN – Len (12) en Loek (12) zitten in groep 8 van basisschool De Triangel. Ze gaan volgend jaar naar de middelbare school. Ze nemen nu afscheid van de basisschool. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: EUGENIE DUYNSTEE
Loek: ‘We maken een voorstelling met optredens die we opnemen. We zetten die op YouTube. Ouders kunnen die bekijken.’
Dansen en toneelspelen
Loek: ‘Veel kinderen doen een dans voor de voorstelling. Ik doe een dans met 6 anderen. De jongens doen eerst een balletdans. De meisjes veranderen dat in een rockdans. We doen ook nog met de hele klas een afscheidsdans.’ ‘Er zijn ook kinderen die toneelstukjes doen’, zegt Len.
Ik doe met 3 anderen een reclamespotje voor autoruiten. We spelen dat iemand te hard in zijn auto rijdt. Hij krijgt een botsing en de ruit gaat kapot. Een van ons is de meneer die autoruiten repareert. Hij zegt dat de ruit gemakkelijk gemaakt kan worden.’
Een speciaal voertuig
Len: ‘De laatste donderdag voor de vakantie hebben we het afscheid. We mogen allemaal met een speciaal voertuig naar de parkeerplaats bij school komen. De juf staat op de parkeer plaats. We staan om de beurt voor haar stil. De juf vertelt dan iets over de persoon die voor haar staat. Ik kom met de trekker van de buurman.’ ‘Ik hoop dat ik in de Porsche of Ferrari van een kennis kan komen’, zegt Loek. ‘We gaan daarna met elkaar eten en er is nog een feest.’
Loek en Len met hun klas
Prikbord
JULI 2021
MOP OF EEN GOED HEB JIJ EEN LEUKE E RUBRIEK? MAIL RAADSEL VOOR DEZ JD NAAM EN JE LEEFTI DEZE MET JE VOOR JONG043.NL NAAR REDACTIE@
Een meisje vraagt aan haar vader: ‘Papa, weet jij hoeveel tandpasta er in een tube zit?’ Haar vader antwoordt: ‘Nee, ik heb geen idee.’ ‘Ik zal het je vertellen’, zegt het meisje, ‘van de badkamer over de overloop, naar jullie slaapkamer, die 2 keer rond en dan ook nog helemaal tot in je studeerkamer!’ Shazia (10)
:,1
z w e m b a d l v r b w
b a l k ij z v u l e a w
s b o s a l e i i t r a
v p j p i m b e e o b t
z e r n a l p r g n e e
s w d o o r p e e w c r
t e e e e i a n r e u m
r u m m s i i s p e e e
a e i t m t e e o r n l
n z o n n e b r i l t o
d o k n h a n g m a t e
l a a s l i p p e r s n
((1 38==(/ %2(.-( bal barbecue bloemen bos hangmat kamperen luieren onweer parasol slippers sproeier
strand tuin vlieger vlinder watermeloen waterpistool zee zonnebril zwembad zwemmen ijsjes
HET ANTWOORD VAN DE WOORDZOEKER VAN JUNI IS: KLEURRIJK
ANTWOORD: MET DANK AAN CARLIJN PENDERS
REGELS: DE WOORDEN VIND JE HORIZONTAAL, VERTICAAL EN DIAGONAAL. JE MAG LETTERS MEERDERE KEREN GEBRUIKEN. ALS JE DE OVERGEBLEVEN LETTERS IN DE JUISTE VOLGORDE ZET, KRIJG JE HET ANTWOORD. MAIL DIT ANTWOORD SAMEN MET JE VOORNAAM, LEEFTIJD EN HET TELEFOONNUMMER VAN JE OUDER(S) OF VERZORGER(S) (ZODAT WE CONTACT MET JE KUNNEN OPNEMEN ALS JE HEBT GEWONNEN) NAAR ANTWOORD@JONG043.NL. ALLEEN DE WINNAAR KRIJGT BERICHT.
WOORDZOEKERFABRIEK.NL
Waarom heeft een zebra strepen? Thijs (7) Omdat de stippen waren uitverkocht.
Wat zit vol met gaten maar houdt wel water vast? Tim (9)
Zie je ‘ABC’? Dan wordt er een moeilijk woord uitgelegd.
Een spons.
Wie gaat er als eerste naar bed: de wolf of de haas?
Pieter (11)
De haas, want die hoeft maar 2 tanden te JONG043 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
JONG043 – JULI 2021 JAARGANG 1 – EDITIE 6 OPLAGE – 7500 DE NIEUWE JONG043 VERSCHIJNT
DONDERDAG 16 SEPTEMBER!
HEB JIJ EEN TIP VOOR JONG043? REDACTIE@JONG043.NL
OPRICHTER: RIANNE SIEBENGA FOTOGRAFEN: EUGENIE DUYNSTEE EN PAUL VAN DER VEER VORMGEVING: GITTA ORBONS WEBSITE: WWW.ISSUU.COM/JONG043
poetsen.
Regio
DE TANGRAM TOUR
JULI 2021 Livia, Yves, Thijs en Madelief met de letter die versierd is door hun klas.
EIJSDEN – Basisschool Tangram organiseert elk jaar het Tangramfestival. Madelief (10): ‘Het festival kon dit jaar niet doorgaan vanwege corona. De school organiseerde daarom de Tangramtour.’ TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: BASISSCHOOL TANGRAM
Livia (11): ‘De Tangramtour is een letterspeurtocht. We moeten allerlei verschillende adressen bezoeken. Bij dat adres staat een letter. De letters vormen samen een zin.’
Yves (10): ‘Wij hebben met de hele klas de versierde letter naar het huis van Thijs gebracht.’ ‘De letter staat in het raam, zodat iedereen hem makkelijk kan zien’, zegt Thijs.
Grote letters
De speurtocht
Een aantal ouders heeft grote letters van hout gemaakt. Alle 16 groepen van Tangram hebben 1 van die letters versierd. Madelief (10): ‘Elke letter heeft een kunstthema.’ Thijs (11): ‘De letter van onze groep heeft Afrikaanse kunst als thema. We hebben prints gemaakt in bruine en aardewerken kleuren.’
Een letter in huis
De letters werden bij leerlingen thuis geplaatst.
‘We kregen een folder met alle adressen waar letters waren’, vertelt Livia. ‘We konden in de folder ook de letters opschrijven die we vonden.’ ‘Ik heb de speurtocht samen met mijn opa en oma gedaan’, zegt Madelief. Thijs: ‘Ik deed de speurtocht samen met mijn zusje. Ik moest op een gegeven moment nog 2 letters. Ik heb de zin toen geraden.’ Yves: ‘De zin was: wandel en bewonder.’
PRINTS: een patroon dat op stof gedrukt wordt. Bijvoorbeeld tijgerprints. Dat is het patroon van een tijgervel dat op kleren zit.
KAMP OP SCHOOL
Sarah met haar knuffel. Daphne zit ernaast De leerlingen op de luchtbedden in de keuken
MAASTRICHT – Groep 5 van Montessori Kindcentrum Maastricht heeft dit jaar kamp op school. Julia (9): ‘Groep 5 gaat meestal naar België voor een schoolkamp. Dat kan niet vanwege corona. We slapen nu 1 nacht op school.’ TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: PAUL VAN DER VEER
Talentenjacht
Danii (9): ‘We hebben vanavond een talentenjacht. Veel kinderen doen een toneelstukje of een dansje. Ik doe samen met Belle en een vriendinnetje een toneelstukje.’
Xavi (9): ‘We zitten niet met alle kinderen uit groep 5 in 1 klas. We doen met alle kinderen uit mijn klas een dansje.’
Slapen in de keuken en de aula
Voske (9): ‘Het is anders om op school op kamp te zijn, maar wel leuk.’ Daphne (9): ‘We slapen in de aula en in de keuken. Het is er heel vol.’ Faye (9): ‘We hebben alle tafels in de aula aan de kant gezet. We hebben allemaal ons eigen matje of luchtbed meegenomen.’ Idriss (9): ‘Die liggen allemaal heel dicht tegen elkaar aan.’
Niet veel slapen
Ines (9): ‘Ik denk niet dat we veel gaan slapen vannacht.’ ‘We gaan vast nog een kussengevecht houden’, zegt Belle (9). Sarah (8): ‘Ik heb Konijn bij me. Dat is mijn lievelingsknuffel. Ik slaap daar altijd mee.’
De volgende dag
Daphne: ‘Het kamp duurt tot morgenochtend 12 uur.’ Idriss: ‘De juf heeft gezegd dat we morgenochtend nog ochtendgymnastiek gaan doen.’
Sociaal
JULI 2021
Bo
BO HEEFT
Bo met een van de kippen die haar familie heeft.
EPILEPSIE SINT-GEERTRUID – Bo (11) heeft sinds 2 jaar epilepsie. Bo: ‘Er ontstaat soms een soort kortsluiting in mijn hersenen. Dat betekent dat sommige delen van mijn hersenen een tijdje geen goed contact maken met elkaar. Dat zorgt ervoor dat ik een epileptische aanval krijg.’ TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA
Bo: ‘Ik heb 1 keer in de paar maanden een epileptische aanval. Sommige mensen hebben het veel vaker. Anderen hebben het minder vaak.’
Absences en aanvallen
Bo: ‘Ik heb 2 manieren waarop ik epilepsie heb. Ik heb soms een absence. Dat betekent dat ik helemaal weg ben. Ik heb dan geen contact meer met mensen. Ik weet ook niet meer wat ik doe. Ik was eens met mijn moeder aan het fietsen toen ik een absence kreeg. Mijn moeder was mij op een gegeven moment kwijt. Ik was rechtdoor het gras in gereden. Zo’n absence stopt vanzelf. Ik kan ook een aanval hebben. Ik val dan. Ik ga helemaal trillen en krijg schuim op mijn mond. De aanval gaat na een tijdje vanzelf over. Ik val dan in slaap.’
Geen herinnering
Bo: ‘Ik kan me van een aanval of absence niets herinneren. Ik weet nog wat ik deed net voordat ik een aanval of absence kreeg. Het volgende wat ik weet is dat ik me weer goed voel. Ik weet niet wat er is gebeurd tijdens de absence of aanval.’
Niet te laat naar bed
Bo: ‘We weten niet precies waardoor mijn epilepsie komt. De dokters weten wel dat er dingen zijn die ervoor zorgen dat ik makkelijker een aanval krijg. Vermoeidheid is een van die dingen. Ik mag daarom niet te laat naar bed. Ik mag soms wel wat later gaan slapen, maar dan moet ik de volgende dag echt op tijd naar bed. Ik mag ook niet te lang op mijn telefoon of op de IPad. Ik kan ook niet te lang in de zon blijven.’
Nooit alleen zijn
Bo: ‘Ik vind het irritant dat ik epilepsie heb. Ik weet nooit wanneer ik een aanval kan krijgen. Ik moet er daarom altijd op voorbereid zijn dat het kan gebeuren.
Er moet altijd iemand zijn die voor me kan zorgen als ik een aanval krijg.
Ik mag daarom nooit meer zonder een volwassene zijn. Ik kan niet met vriendinnen samen gaan zwemmen. Ik kan niet alleen naar onze paarden die vlak bij ons huis in de wei staan.’
Een vriendin die oplet
Bo: ‘Ik heb een vriendin die goed op me let. Ze zegt het als ze vindt dat ik voorzichtig moet zijn. Ze zegt het ook als ze vindt dat ik al te lang op mijn telefoon zit. Ik vind dat wel fijn. Het is fijn om te weten dat zij het begrijpt.’
Sociaal
STOP LEREN ZEGGEN
JULI 2021
BERG EN TERBLIJT / MAASTRICHT – Julie (11) en Elize (8) vonden het moeilijk om tegen andere kinderen te zeggen dat ze iets niet leuk vonden. Ze volgden daarom een Rots en Watertraining. TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA Elize: ‘Ik wilde zo graag met vriendinnetjes spelen dat ik altijd deed wat zij zeiden. Ik deed dingen die ik niet leuk vond.’ Julie: ‘Kinderen pestten mij. Ik durfde daar niets over te zeggen.’
Rots en water
Julie: ‘De training gaat over hoe je je kunt gedragen als rots of water. Een rots is standvastig. Dat betekent dat iemand weet wat hij wil. Iemand die zich als rots gedraagt let niet altijd op wat anderen willen. Iemand die zich als water gedraagt beweegt mee. Ik ben meer water. Dat betekent dat ik let op wat anderen willen. Ik denk dan soms niet aan wat ik zelf wil. Ik kon mijn grenzen niet goed aangeven.’
Stop zeggen Julie is onzeker en staart naar de grond
‘We leerden bij de training om duidelijk ‘stop’ te zeggen’, vertelt Elize. ‘We speelden tikkertje. Je moest ‘stop’ zeggen als de tikker je wilde tikken. Je moest het duidelijk zeggen. De tikker mocht je niet tikken als hij merkte dat je ‘stop’ echt meende.’ Julie: ‘Ik geef nu mijn grenzen aan door stop te zeggen.’
Elize met haar knuffels
Contact maken
Julie: ‘We hebben ook geleerd om contact te maken. We stonden allemaal in een hoepel die op de grond lag. We mochten alleen van hoepel wisselen als we elkaar aankeken. Ik heb nog beter geleerd hoe belangrijk het is om mensen aan te kijken wanneer ik met ze praat. Het helpt om problemen sneller op te lossen. Anderen luisteren beter als ik hen aankijk als ik iets zeg. Ik maak dan meer indruk.’
Iets anders doen
Elize: ‘Ik werd soms ook heel boos. Ik heb geleerd dat ik niet meteen boos hoef te worden als ik bijvoorbeeld geen snoepje mag van mijn moeder. Ik ga nu naar boven met mijn knuffels praten als er iets gebeurt wat ik niet fijn vind. Ik laat de knuffels dan zeggen dat het allemaal niet zo erg is. Ik ga ook wel in mijn restaurantje spelen. Ik vergeet dan waarom ik boos was geworden.’ Julie staat stevig op de grond en kijkt de fotograaf aan
Vraag: Hoe gedraag jij je vaker? Als rots of als water?
Niet bang zijn
Julie: ‘Ik vond het eerst spannend om ‘stop’ te zeggen. Ik was bang dat ik die ander verdrietig of boos zou maken. Ik merkte snel dat kinderen niet schrokken als ik zei dat ik iets niet wilde. Dat maakt het makkelijker om mijn grenzen aan te geven.’ Elize: ‘Ik was bang dat mijn vriendinnetjes niet meer met mij wilden spelen als ik zei dat ik iets niet wilde. Ik weet nu dat ze vaak snel vergeten dat ze boos op mij waren. Ze willen dan een dag later gewoon weer met mij spelen.’
Elize is bezig in haar restaurantje
Wil je meer weten over Rots- en Watertrainingen? Kijk dan op https://www.trajekt.nl/initiatief/ rots-en-water-maastricht-en-heuvelland
Partner
JULI 2021 De klas loopt tussen de wilde koeien en de wilde paarden
TIKTOKFILMPJE:
NECTAR EN STUIFMEEL VERZAMELEN @CNME MAASTRICHT TEKST EN FOTO'S: RIANNE SIEBENGA
OP BEZOEK IN DE EIJSDER BEEMDEN
Gabriela (11): ‘De bij vliegt van bloem naar bloem om nectar te pakken.’
Isis heeft een verrekijker en een loep bij zich
Roos (12): ‘Het is grappig hoe de bij de nectar uit de bloem haalt. Soms lijkt het alsof de bij valt.’
MAASTRICHT – CNME Maastricht en omstreken laat basisschoolleerlingen kennis maken met de natuur. Groep 8 van Kindcentrum Ziezo ging op bezoek in de Eijsder Beemden. Robin (11): ‘De Eijder Beemden zijn een groot natuurgebied waar je kunt wandelen. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: KINDCENTRUM ZIEZO
Gabriela (11): ‘We kunnen een loep of een verrekijker meenemen. We kunnen daarmee de dieren die we zien beter bekijken.’
Wilde paarden en koeien
Sybren (12): ‘We zijn op zoek gegaan naar de wilde paarden en wilde koeien. Isis (11): ‘De paarden en koeien lopen vrij rond in het natuurgebied.’ Sara (11): ‘Ik kan de vlekken op de vacht van de paarden goed zien met mijn verrekijker.’ Matthijs (11): De koeien heten Galloway runderen. Ze zijn steviger dan gewone koeien.’
Dieren bij het water
zegt Nicky (11). ‘Ze willen dat ik weg blijf.’ Matthijs: ‘We horen kikkers tegen elkaar kwaken. We kunnen ze niet zien.’ Sybren: ‘We zien wel een eendengezin met jonge eendjes.’
Een plant beschermt zichzelf
Noa (11): ‘Er is een vijverplant die zichzelf beschermt tegen dieren. De plant maakt een bakje van zijn bladeren. Regenwater blijft in het bakje staan. Het bakje staat tegen de stengel aan. Diertjes kunnen daardoor niet langs de stengel omhoog lopen. Ze kunnen zo niet bij de bloem.’
Jesse (12): ‘We zien zwanen.’ ‘De zwanen blazen als ik te dichtbij kom’,
KLEINE DIERTJES BEKIJKEN
Wil jij ook een keer naar de Eijsder Beemden? Neem dan contact op met CNME
MAASTRICHT – Luc (11): ‘Met een loep kan ik heel goed kleine diertjes bekijken. Ik kan dan beter zien hoe ze er precies uitzien. Ik vind dat een slak onder een loep net op een keutel lijkt.’ TEKST: RIANNE SIEBENGA Heb jij een klein diertje gevonden? Zet het op de foto, deel het op Tiktok of Instagram en tag CNME. Wat heb je nodig: - Een loep - Een petrischaaltje
STAP 1:
Luc: ‘Ik zoek kleine diertjes in de struiken, op planten of onder bladeren. Ik pak het diertje voorzichtig op, of laat het op mijn hand lopen.’
STAP 2:
Robin (11): ‘Ik zet het diertje in het petrischaaltje.’
STAP 3:
Luc: ‘Ik zet mijn loep over het petrischaaltje. Ik let op dat ik geen pootjes afklem. Ik bekijk het diertje met mijn loep. Ik zoek het diertje op de zoekkaart.’
STAP 4:
Robin: Ik haal het kleine diertje uit het petrischaaltje. Ik zet het terug waar ik het gevonden heb.
Partner
JULI 2021
ZIN IN
KOKEN MAASTRICHT – Bo (9), Felynn (9) en Lars (7) volgen de kookcursus Zin in Koken. Ze doen dat samen met hun ouders. 4 Weken lang maken ze elke woensdagavond een gerecht klaar voor het avondeten. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: PAUL VAN DER VEER
De quiz
Lars: ‘Het begint om 5 uur. De kooklessen zijn online. We bellen in via Zoom.’ Felynn: ‘We krijgen elke woensdag een tas met ingrediënten mee naar huis van school.’ ‘Er zit ook een boekje in de tas met de alle stappen die je moet zetten om de gerechten te maken’, zegt Lars.
Felynn schrijft de ingrediënten voor guacamole op het bord
Felynn: ‘We koken elke keer een gerecht uit een ander land. We hebben bijvoorbeeld wraps uit Mexico gemaakt met guacamole. We doen ook altijd een quiz over het land en over het eten. Dat doen we als het eten in de oven staat. We moeten dan wachten tot het klaar is.’ ‘De quiz is leuk, maar wel moeilijk. Ik vraag vaak het antwoord aan mijn vader of moeder’, zegt Lars.
Kok Hanneke
Bo: ‘De kok die ons leert koken heet Hanneke. Zij heeft een laptop op haar aanrecht staan. Wij kunnen zo zien wat zij doet. Zij doet ons voor wat we moeten doen. Ze heeft ook op haar telefoon Zoom aanstaan, zodat ze kan zien wat wij doen. We kunnen haar altijd iets vragen.’
Felynn proeft komkommer met guacamole
Heb jij ook zin in koken? De school kan zich gratis aanmelden. Kijk op www.jonglerenetenlimburg.nl
GUACAMOLE MAKEN MAASTRICHT – Bo (9), Felynn (9) en Lars (7) maken guacamole. Guacamole is een dip van avocado. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: PAUL VAN
Lars is druk aan het koken
Bo probeert de guacamole
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door SMPM
STAP 3:
Lars: ‘Ik sla met de pan zachtjes op 1 teentje knoflook. Ik kan nu het velletje van de knoflookteen afhalen. Ik snijd de knoflookteen in hele kleine stukjes. Ik doe de knoflook bij de avocado.’
DER VEER
Wat heb je nodig: - avocado - teentje knoflook - limoen of citroen
- komkommer - mes, vork, lepel - snijplank
STAP 1:
- pan - kom
Bo: ‘Ik snijd de avocado van boven naar beneden doormidden. Ik kan hem niet helemaal doormidden snijden, want er zit een grote pit in. Ik haal de 2 delen van de avocado van elkaar. Ik duw aan de buitenkant van de helft met de pit. De pit komt los. Ik haal hem eruit.’
STAP 2:
Bo: ‘Ik haal met een lepel het vruchtvlees van de avocado uit de schil. Ik doe het in de kom. Ik prak de avocado fijn met een vork.’
STAP 4:
Felynn: ‘Ik snijd een limoen doormidden, tussen de 2 uiteinden in. Ik pers het sap van een halve limoen uit boven de avocado. We roeren alles goed door. We doen er zout en peper bij.’
STAP 5:
Felynn: ‘We schillen een komkommer en snijden die in plakjes. We dippen de komkommer in de guacamole.’
JULI 2021
Cultuur
Arnau speelt op zijn saxofoon
ARNAU SPEELT BIJ DE JEUGDHARMONIE
Foto 1: Foto 2: Arnau
MAASTRICHT – Arnau (12) speelt saxofoon bij Harmonie Sint Petrus en Paulus in Wolder. Hij vertelt hoe het is om bij de harmonie te spelen. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: EUGENIE DUYNSTEE Arnau: ‘Ik heb eerst een jaar blokfluit gespeeld. Ik heb toen noten leren lezen. Muziek wordt geschreven met noten op een notenbalk. Je moet dat leren lezen om mooie muziek te kunnen maken. Ik heb na dat jaar blokfluit de saxofoon als instrument gekozen.’
Arnau
Verschillende groepen
‘Ik heb een jaar alleen saxofoonles gehad’, vertelt Arnau. ‘Ik ben daarna in de samenspeelgroep gaan spelen. Dat was een groepje mensen die verschillende instrumenten bespelen. Ze hadden allemaal een jaar muziekles gehad. Ik heb anderhalf jaar in de samenspeelgroep gezeten. Ik ben daarna naar de jeugdharmonie gegaan.’
Samen spelen
Arnau: ‘Het is leuk om met elkaar samen te spelen. Elk instrument klinkt anders. Je hoort veel verschillende klanken als al die instrumenten samen spelen.’
Een beoordeling
Arnau: ‘Ik heb elk jaar een beoordeling. Ik speel dan een stukje muziek voor volwassenen van de harmonie. Zij luisteren of ik de muziek goed en mooi speel. Ik krijg geen cijfer voor de beoordeling. De volwassenen van de harmonie willen graag horen wat ik heb geleerd in het jaar daarvoor. De eerste keer vond ik zo’n beoordeling heel spannend. Iedereen kon het horen als ik een foutje maakte. Ik ben er nu aan gewend.’
HET KASTEEL VAN MHEER
MHEER – Boaz (9) en Jordi (9) bezoeken het kasteel van Mheer. Wim kent het kasteel goed. Hij vertelt Boaz en Jordi wat er te zien is. TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA
Boaz: ‘Het kasteel is al in de middeleeuwen gebouwd.’ Wim: ‘Een kasteel is een versterkte plaats. Dat betekent dat mensen vroeger muren om een huis heen bouwden. Het huis kon zo beter verdedigd worden tegen aanvallen van vijanden.’ Jordi: ‘Het kasteel is helemaal met de hand gebouwd. Er waren vroeger nog geen machines.’
Jordi en Boaz bij het verstopte wapenschild
De bewoners
Jordi: ‘Er woonden een baron een een barones in het kasteel.’ Wim: ‘De oude baron en barones zijn overleden. Nu is hun oudste zoon baron geworden. De familie heet de Loé. Zij wonen al sinds 1668 in het kasteel.’
Het wapenschild
Wim: ‘Families van adel hebben vaak een wapenschild. Daaraan is de familie te herkennen. Het wapenschild van de familie de Loé hangt boven de toegangspoort van het kasteel.
Het wapen van Mheer
ADEL:
Mensen die vroeger extra rechten kregen van de koning. Ze kregen ook titels zoals baron of graaf. Die extra rechten hebben ze nu niet meer. Boaz, Wim en Jordi voor het kasteel
Wim: ‘Ik heb een verrassing voor jullie. Er zit nog een oud wapenschild verstopt.’ Hij neemt Boaz en Jordi mee naar een rijtje dennebomen. Kijk maar goed achter de den.’ Boaz: ‘Er zit een wapenschild. Dat heb ik nog nooit gezien. Ik ben hier wel vaak geweest.’ Jordi: ‘Er staan 3 zwanen op het wapenschild. Dat staat voor Mheer. Mheer betekende vroeger vijver. Er zwemmen vaak zwanen in een vijver.’
Partner Cultuur
JULI 2021
LEKKER LEZEN IN DE ZOMER
Olivier, Rostislaw en Valentijn in de bibliotheek
MAASTRICHT – De zomervakantie komt eraan. Er is dan extra tijd om naar de bieb te gaan en boeken te lenen. Hier zijn 4 tips voor een mooi zomerboek. TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA
Emma Thomson: Isa Belletje, magie in het pretpark
Aurelie
Elisa
Boek ‘n trip: Je kunt tot en met 31 augustus veel boeken gratis online lezen. Dat kan ook als je nog geen lid bent van de bieb. Kijk snel op www.jeugdbibliotheek.nl/boekntrip
Isabelle (7): ‘Isa Belletje gaat naar een pretpark met haar vriendinnen. Ze mogen maar in 1 attractie. Die attractie heet Lieveheersbeestjes. Ze vliegen daarmee opeens naar de wolken.’
Isabelle Janneke Schotveld: Ouders zijn gek
Aurelie (9): ‘Het is een heel grappig boek. Het gaat over een moeder die haar huis altijd schoonmaakt. Haar dochter Kaatje loopt haar daarbij in de weg. Er staat dan: Moeder kijkt zo zuur, ze lijkt net een gerimpelde aardappel. Ik moet daar om lachen.’
www.centreceramique.nl www.bibliotheekgulpen-wittem.nl www.heuvellandbibliotheken.nl www.bibliotheekmeerssen.nl
Roald Dahl: De GVR
Janneke Schotveld: Robbie en Raffi driedubbeldik
Elisa (10): ‘Robbie’s ouders zijn heel rijk. De kok van Robbie’s ouders zegt tegen haar dat ze vast niet 7 dagen kan rondzwerven. Robbie doet dat wel. Ze ontmoet Raffi. Ze worden hele goede vrienden en beleven veel avonturen. Het is een spannend boek dat je in een keer wilt uitlezen.’
Ruopu (10): ‘De GVR is de grote vriendelijke reus. Hij werkt samen met het meisje Sofie. Ze zorgen ervoor dat de reuzen die mensen eten gevangen worden genomen door de koning van Engeland. Het is een spannend boek. De tekeningen in het boek passen goed bij het verhaal.’
Ruopu
DE TEKENINGEN VAN ESTHER
Dilayla, Mirte en Isa bij de tekeningen
VALKENBURG – Esther maakt tekeningen bij verhalen. Ze is illustratice. Dilayla (9), Isa (9), Mirte (9) bekeken haar tekeningen in museum Valkenburg bij de tentoonstelling Ondersteboven. TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA Isa: ‘De tekeningen van Esther zijn altijd vrolijk.’ Esther: ‘Ik wil graag dat tekeningen er vrolijk uitzien. Het verhaal hoeft niet altijd vrolijk te zijn.’ ‘Esther laat altijd wat wit om de ogen van de mensen die ze tekent’, zegt Isa. ‘Dat klopt’, zegt Esther. ‘Zo vallen de ogen iets meer op.’
Een vlinder zoekt een bloem
Dilayla’s favoriete tekening
Isa’s favoriete tekening
Mirtes favoriete tekening
Dilayla: ‘Ik vind de tekening van de vlinder die op een nepbloem gaat zitten mooi. De tekening heeft mooie kleuren. De vlinder is op zoek naar bloemen. De vlinder kan de bloemen niet vinden omdat het herfst wordt. Hij landt dan op een bloemetjesjurk van een mevrouw. Dat is grappig.’
Elfje in een bloem
Isa: ‘In een van de tekeningen zit een elfje in een bloem. Je ziet het elfje niet als je ver weg staat. Je ziet het pas als je dichter bij de tekening komt. Dat vind ik leuk.’
Pesten en vriendschap
Mirte: ‘Ik vind de tekening van de jongen en het meisje die samen weglopen het mooist. Het meisje pestte de jongen altijd. Ze worden aan het eind van het verhaal vrienden. Je ziet dat goed in de tekening.’
Je kunt de tentoonstelling Ondersteboven nog tot 8 augustus bekijken in museum Valkenburg. Voor kinderen onder de 12 is het gratis. www.museumvalkenburg.nl
Isa kwam voor stichting Thang. Stichting Thang geeft kinderen in Nepal boeken om te lezen.
JULI 2021
Partner Cultuur
Wat is belangrijk in het leven? MAASTRICHT – In Centre Céramique is de tentoonstelling ‘Identities’ te zien. Lo (11) en Alex (11) bekeken de tentoonstelling. Alex: ‘Er zijn filmpjes die je kunt bekijken. In die filmpjes vertellen mensen iets over wat belangrijk voor hen is.’ TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: PAUL VAN DER VEER
Lo: ‘Er was een filmpje met een jongen die gevlucht was naar Nederland. Hij had helemaal niets meer toen hij hier kwam.’ ‘Hij moest alles opnieuw opbouwen’, zegt Alex. ‘Hij moest een nieuwe taal leren, een nieuw huis vinden en nieuwe vrienden maken.’ Lo: ‘Hij zegt dat hij thuis is waar zijn familie is. Zijn familie is het belangrijkst.’
Bijen zijn belangrijk
Alex: ‘Ik zag een filmpje met een imker. Hij vertelt dat de bij heel belangrijk is. Mensen zouden niet lang overleven als er geen bijen waren. 80% van ons eten is er alleen omdat insecten de bloemen bestuiven.
Lo en Alex kijken naar het filmpje van de wijze meneer
Het bestuiven zorgt ervoor dat fruit en groente groeien. Ik vind bijen ook heel belangrijk.’
Een wijze meneer
Lo: ‘Een meneer vertelt dat hij eerst vond dat hij op aarde niets te doen had. Hij ging toen bidden. Hij vindt nu dat hij wel iets te doen heeft op aarde. Bidden is voor hem daarom heel belangrijk geworden.’
BESTUIVEN:
bijen en andere insecten zorgen dat er stuifmeel in bloemen komt. Bloemen kunnen dan vruchten maken zoals appels of peren. IMKER:
Iemand die bijen houdt in bijenkorven. Hij maakt vaak honing.
Je kunt de tentoonstelling tot 10 oktober gratis bezoeken in Centre Céramique.
Hoe was de coronatijd voor jou? Schrijf er een verhaal of een gedicht over en stuur het op
Lo en Alex met de makers van de tentoonstelling, Rick en Eric, bij het filmpje van de imker
Corona is voor veel mensen een vervelende en moeilijke tijd geweest. We mochten niet alles meer doen. We mochten niet op bezoek bij opa en oma, niet naar school, niet meer sporten en zagen vriendjes en vriendinnetjes minder vaak. Misschien zijn er zelfs mensen die je kent ziek geworden of gestorven.
Corona herdenken
We hopen allemaal dat corona na de zomer voorbij is. Festival Maas viert het einde van corona van 2-5 september in Maastricht. Het festival wil niet dat corona vergeten wordt. Het festival wil corona juist herdenken. Er wordt daarom een boek gemaakt met verhalen en gedichten van mensen over hoe corona voor hen is geweest. Een kunstenaar maakt mooie tekeningen bij de verhalen.
Stuur je verhaal of gedicht op!
Jij kunt je verhaal of gedicht insturen. Een jury kiest de beste verhalen en gedichten voor het boek.
Meedoen
Voor wie: alle basisschoolleerlingen uit Maastricht en het Heuvelland Hoe lang mag het zijn: maximaal 1,5 kantje van een A4-papier Opsturen naar: info@culturamosae.nl Opsturen vóór: donderdag 22 juli 2021 Uitslag: Je krijgt alleen bericht als jouw verhaal of gedicht uitgekozen wordt.
kijk ook op www.festivalmaas.nl
Maastricht & Heuvelland Isa (10):
‘Ik kan altijd naar vrienden toe als ik me verveel. We gaan soms picknicken. Vrienden kunnen me helpen als ik een probleem heb.’
JULI 2021
Waarom is het fijn om vrienden te hebben? BUNDE – De meeste mensen vinden het fijn om vrienden te hebben. Waarom vind jij het fijn om vrienden te hebben? TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA
Liza (10):
‘Het is gezellig om vrienden te hebben. Ik kan met hen spelen of grapjes maken. Ik voel me wel eens eenzaam in de vakantie als mijn vrienden weg zijn. Er is dan niemand om mee te spelen. Ik voel me beter als ik met vrienden ben.’
Finn (9):
Janne (10):
‘Vrienden kunnen me troosten of helpen als ik val. Het is leuker om met vrienden te zijn dan helemaal alleen. Ik speel veel buiten met vrienden. We verzinnen dan bijvoorbeeld een geheime missie of we gaan voetballers aanmoedigen.
‘Ik vind het fijn om met vrienden samen te spelen. Ik speel graag met Lego of met een racebaan. Buiten speel ik graag met waterpistolen.’
Waarom is het fijn om vrienden te hebben?
Ruben (8):
‘Ik spreek af met vrienden om samen te spelen. Dat is leuk. We nemen dan de IPad mee om samen te gamen. We spelen ook op zolder. Daar staat een racebaan met bestuurbare auto’s.’
Raf (9):
‘Ik zit vaak op de bank te luieren in de vakantie omdat mijn vrienden weg zijn. Het is leuker om met vrienden te spelen. Ik ga vaak met vrienden voetballen of freerunnen.’
Wat nemen Loek en Len van school? PAGINA 1
Hoe heet een patroon dat op stof wordt gedrukt? PAGINA 3 Wat heeft Bo? PAGINA 4
Wat is een ander woord voor koeien? 10
PAGINA 6
WIN EEN PUZZELBOEKJE
De winnaar van juni is Sanne (9)
Wat koken Bo, Felynn en Lars elke woensdagavond? PAGINA 7
De oplossing van de nieuwspuzzel van mei is:
brandweerman
PAGINA 9
De jongen in het eerste filmpje was ... PAGINA 10 Hoe groter het ... in de flessen, hoe groter de druk op het water. PAGINA 12 10 Achilles oefent
met de bal onder zijn benen door ... PAGINA 12
Een versterkte plaats heet een ...
ANTWOORD@JONG043.NL
Hoe heet de tentoonstelling met tekeningen van Esther?
PAGINA 8
JULI 2021
Partner – hobbies Wat heb je nodig:
aastricht UMC+
Water heeft druk nodig
- 2 (grote) glazen - een stukje tuinslang van 1-1,5 meter - kraanwater
STAP 1: Linn: ‘Ik vul een glas voor ¾ met water. Ik stop het ene eind van de tuinslang in het glas.’ Roos: ‘Ik pak het andere eind van de tuinslang. Ik zuig aan de tuinslang. Het water komt bij mijn mond. Ik drink het niet. Ik doe mijn duim op de slang, zodat het water niet wegstroomt.’
MAASTRICHT - Watermakers Limburg (WML) zorgen ervoor dat het water thuis uit de kraan komt. Het water stroomt door waterleidingen onder de grond. Water stroomt alleen als er druk op staat. Roos (10) en Linn (10) doen een proefje dat laat zien hoe waterdruk werkt. TEKST: RIANNE SIEBENGA / FOTO’S: PAUL VAN DER VEER
STAP 3: Linn: ‘Het water zit nu in het glas van
Wil je meer weten over drinkwater? Kijk op www.watermakerslimburg.nl
STAP 2: Roos: ‘Ik stop de tuinslang in het lege glas.’ Linn: ‘Ik til mijn glas met de tuinslang erin omhoog. Het water stroomt uit mijn glas in het glas van Roos.’
Achilles, Robin en Benjamin oefenen met pasen
Basketbal spelen GULPEN – Achilles (11), Benjamin (10) en Robin (10) spelen elke week basketbal met trainer Piet. De gemeente Gulpen-Wittem heeft basketbaltrainer Piet gevraagd deze lessen te geven. De gemeente vindt het belangrijk dat kinderen kunnen bewegen. TEKST EN FOTO’S: RIANNE SIEBENGA Achilles: ‘Het doel van basketbal is punten te scoren door de bal door de basket te gooien.’ Benjamin: ‘Er staat een klein vierkant getekend op het bord achter de basket. Ik moet op het midden van dat kleine vierkant mikken.
De bal gaat er bijna altijd in als ik dat midden raak.’
De bal passen
Achilles: ‘Het is belangrijk om de bal goed naar teamgenoten te kunnen gooien. Dat heet passen.’ ‘Ik moet de
Roos. Ik pak het uiteinde van de tuinslang uit mijn glas. Ik zuig erop totdat ik het water voel. Ik stop de slang weer in mijn glas.’ Roos: ‘Ik ga op de stoel staan. Mijn glas is heel hoog. Het water stroomt nu heel hard.’ Inspecteur: ‘Hoe groter het hoogteverschil tussen het water in de flessen, hoe meer druk er op het water komt.’
Benjamin, Achilles en Robin
bal met mijn handen voor mijn borst houden’, legt Robin uit. ‘Ik moet de bal nawijzen met mijn handen als ik hem gooi. De bal heeft dan bijna altijd de goede richting.’
Onder je benen door
Benjamin: ‘We vandaag hebben geoefend met de bal onder onze benen door te stuiteren. Dat kan ik gebruiken als schijnbeweging. Dat betekent dat ik de tegenstander in de war breng.’
Leren en lol maken
Achilles stuitert de bal onder zijn benen door
Robin: ‘Ik heb al veel geleerd de afgelopen weken. Ik scoor nu veel vaker dan in het begin.’ Achilles: ‘Ik heb veel lol met mijn vrienden bij de basketbaltraining. Dat vind ik belangrijk. Ik wil ook wel scoren, maar het moet vooral gezellig zijn.’