دیــمــانــە
Mar 2013 No 190
پێشکهوتن
18
هۆتێڵی شیراتۆن دامەزرا. پ :ڕۆڵی یەکێتی الوان لە دوای راپەرێن چی بوو؟ و :پاش راپەرین لەو سەردەمە ناخۆشە گەمارۆ لەسەر کوردستان هەبوو رێکخراوی قوتابیان و الوان بەتایبەتی لقی هەولێر رۆڵێکی بااڵیان هەبوو کە پرۆسەی خوێندن نەوەستێت ،بێجگە لەوە وەکو لقی هەولێر خزمەتێکی زۆری جۆشدانی هەستی رۆشنبیری و شۆرشگێڕی الوانی دەکرد ،پاش راپەرین لە هەر سێ بواری وەرزشی رۆشنبیری هونەری بە دەیان هونەرمەند لە ژێر چەتری الوان و قوتابیان کۆکرانەوە لە بواری رۆشنبیریش لە سازدانی دەیان فیستڤاڵی رۆشنبیری وەکو شیعر و پەخشان و کۆڕ و سمینار لەسەر مێژووی سیاسی و ئەدەبی گەلی کورد و گێرانی دەیان ئاهەنگی جەماوەری و زیندووکردنەوەی ن�����ەورۆزی پ��ی��رۆز ،ل��ە ب����واری وەرزش����دا رێکخراوەکەمان هەستی بە گرنگی وەرزش ک��رد ،پ��اش راپ��ەری��ن بەرنامەیەکی پوختی هەبوو کە بتوانێت خزمەتی وەرزشکاران بکات لە دەی��ان فیستیڤاڵی وەرزش��ی لە سنوری هەموو لقەکانی الوان و قوتابیان یەکێک لەو خوالنە خولی بارزانی نەمر بوو کە ئێستا بۆتە فیستیڤاڵی بارزانی نەمر لەسەر ئاستی هەرێم، ئەوە زۆر گرنگە بە هەزاران تیپی میللی لەو چوارچێوەی خولی بارزانی نەمر بەشدارییان کردووە. پ :بۆ ئێوە قورس نەبوو ئەزمونی ئەو رێکخراوە شۆرشگێڕە بێنن بۆ کوردستانێکی ئازاد و باوەڕهێنانی الوان بەوەی ئەو رێکخراوە بەدیهێنەری خواست و داخوازییەکانیەتی؟ و :نەخێر قورس نەبوو ،وەکو رێکخراوەکە لقمان لە شارەکان هەبوو وەکو لقی هەولێر نەینەوا سلێمانی کەرکوک ئ��ەو رێکخراوە کۆمەڵێک باڵو ک��راوەی هەبوو دەگەیندرایە خەڵکەکە ،خەڵک ئ��اگ��ەدار ب��وو کە بەڵێ رێکخراوێک هەیە بەناوی یەکێتی قوتابیان و الوان دیموکراتی کوردستان ،لە چوارچێوەی ئ��ەو گ��ۆڤ��ارە سیاسەتی ئ��ەو رێ��ک��خ��راوە دەگەێندرا خەڵک بۆنمونە لە سااڵنی ١٩٧٠ هەتا ١٩٧٣لە رۆژنامەی برایەتی الپەرەیەک
هەبوو تایبەت بوو بە کار و چاالکی الوان و قوتابیان ،بەرنامەیەکی هەفتانە هەبوو لە رادی��ۆی بەغدا ،گۆڤاری پێشکەوتن هەبوو، گۆڤاری خەباتی قوتابیان و الوان هەبوو، گۆڤاری بەیان هەبوو لقی کەرکوک دەری دەکرد ،گۆڤاری موژدە هەبوو لقی سلێمانی دەری دەکرد ،گۆڤاری هیوای قوتابیان و الوان لقی ئاوارە دەری دەکرد ،گۆڤاری رۆژی الوان لقی نەینەوا دهۆک دەری دەکرد ،ئەو گۆڤارانە بە بەردەوامی لە رێکخستنە نهێنیەکانەوە دەگەێندرایە خەڵک ،خەڵکیش ئاگەدار بوو لە سیاسەتی ئەو رێکخراوە بەرنامەش لە ئێزگەی دەنگی شۆرش هەبوو خەباتی رێکخراوەکەمان خەباتێکی کوردستانی نەبوو ،بەڵکو خەباتێکی نێودەوڵەتی ب��وو بگرە لە ١٤فیستیڤاڵی جیهانی الوان و قوتابیان نوێنەرییان هەبووە لە ساڵی ١٩٥٥ەوە هەتا ١٩٨٧لە چەندەها کۆنفراسی نێودەوڵەتی بەشدار بوون. پ :ئ��ەو س��ەردەم��ەی تۆ بەرپرسی لقی هەولێر بووی کار و چاالکیتان چی بوو؟ و :رێز و حورمەتی بێ پایانم هەیە بۆ خەڵکی هەولێر ه��ەر چەند م��ن هەولێری نیم ،بەاڵم خۆم بە هەولێری دەزانم ،چونکە یەکەمجار کە شوێنێک منی هان دابێت بۆ ئەوەی بچمە ناو خەڵک پێشتر لەناو مەکتەبی سکرتاریەت ب��ووم لەناو چوارچێوەیەکی زۆرتەسکدا ،هەرچەند من بوومە بەرپرسی لقی هەولێری یەکێتی قوتابیان و الوان چەند مانگێک مابوو کۆنگرەی ئازادی بکرێت خەڵک زۆر دەیانوت تۆ گوازرایەوە لقی هەولێر چەند مانگێک م��اوە بۆ کۆنگرە دەرناچی ریسوا دەبی ،بەاڵم پێشتر خەڵک بە باشی باسی هەولێریان دەکرد زۆر لە خزمانی خۆمان لە بادینان کە تووشی ئەنفال بوون هاتنە هەولێر باسی مرۆڤایەتی و مرۆڤدۆستی هەولێرییان دەکرد ،خەڵکی هەولێر پاروی دەمی زارۆکی خۆیان دەردەهێنا دەیاندا بەو وانەی هاتبوونە بەحرکە و قوشتپە و ئەو شوێنانە خەڵک دەیانوت مرۆڤدۆستی هەبێت هەر هەندەی خەڵکی هەولێرە ،بۆیە کە ئ��ەوان باسیان دەکرد منیش وتم زۆر ئاساییە هەموو کەس لەگەڵ خەڵکی هەولێر دەگونجێت ،بە بێ دوو
دڵییەوە ئیشی باشمان کرد ،چووینە کۆنگرە جێگای خۆشحاڵییە ئەوەی لە سەرکردایەتی الوان من یەکەم دەنگی کۆنگرەی ئازادیم هێنا ،چووینە هەولێر ئەوانەی ئیشیان لەگەڵ دەک���ردم کۆمەڵێک گەنجی زۆر م��ان��دوو و خۆبەخش بوون یەکێک لە هەڵمەتەکانی لقی هەولێر پاککردنەوەی شار و نەخۆشخانەکان بوو یارمەتی خێزانە هەژارەکانمان دەدا. پ :دەوترێت خۆشەویستیەکی زۆر لە نێو دڵی گەنجەکانی ئاکرێ هەیە بۆ تۆ؟ و :م��رۆڤ ش��وک��ری خ��وا بکات ک��ە ئەو رەوشتەی بە من داوە من قەرزداری دایک و باوکی خۆمم کە منیان بەو شێوەیە پەروەردە ک���ردووە ،س��ادە بم لەگەڵ هەموو چین و توێژەکان بگونجێم الی من مەسولیەت خۆ بە گەورە زانین نییە. پ :سااڵنێک لەناو یەکێتی الوان بووی هەوڵت نەدا بۆ پۆستی سکرتێری الوان یان خۆت نەتویست؟ و :الی من مەسئولیەت زۆر گرنگ نییە، بەڵکو خزمەتکردن گرنگە ئێستاش من کارگێڕی لقم ئەگەر ئیشێک هەبێت دەچم کورسی هەڵدەگرم الفیتە لێدەم بەس ئەوەی م��رۆڤ تموحی نەبێت تموح هەر هەیە لە کۆنگرەی شەش نێتی سکرتێریم هەبوو خۆم هەڵبژارد دەری��ش چووین ،بە داخ��ەوە کە باس دەکەم کۆنگرەی پێش ئێمە کۆنگرەی قوتابیان و ئافرەتان گرێدرا دیار بوو خەڵکی ناوچەی ده��ۆک بوونە سکرتێر ،دی��ار بوو پێشنیاری حزب بوو کە حیسابێک بۆ خەڵکی ناوچەی هەولێر و سلێمانی بکرێت ،ڕەنگە زۆر کەس بڵێت نەجات باپیر رێز و تەقدیرم هەیە بۆی بڵێن کودەتای بەسەر عەبدوڵاڵ ئەلیاس کرد ،بەڵکو هەتا دوا ساتیش نەجات باپیر لەگەڵ هەڤااڵنی مەکتەبی سکرتاریەت هەر دەیوت کاک عەبدوڵاڵ سکرتێرە بەس ئەوەبوو پێشنیارێک بۆ ناوچەی هەولێر و سلێمانی کرا ،پێشتر لەسەر ئەو پێشنیارە کۆک بووین مەسەلەن ئەگەر من نەمێنم ک��اک نەجات باپیر بێتە سکرتێر لە کۆبونەوەی مەکتەبی سکرتاریەت کاک رێبوار یەڵداش لەوێ بوو من لەسەر پێشنیاری خۆمەوە رەتم کردەوە.