WAARDE CREËREN DOOR

Middel Van Bronscheiding

Hoe schoner de afvalstromen zijn die binnenkomen bij de Noord-Nederlandse

Reinigingsdienst (NNRD) in Groningen en Drachten, hoe meer nieuwe grondstoffen de NNRD ervan kan maken. ‘Met scheiden aan de bron kun je meer waarde creëren dan wanneer alles in één container is gegooid’, zegt key accountmanager Janneke van Veen. Het motto “Samen meer waarde creëren” doet dus ook een beroep op de klanten. ‘We zijn afhankelijk van de medewerkers op de bouw, maar we doen alles om hen enthousiast te krijgen.’

Afval is pas afval als je er écht niets meer mee kunt. ‘Momenteel gaat dat helaas nog op voor een groot percentage van wat er van de bouwplaats komt’, zegt Janneke van Veen. Het gaat vaak om materialen die wél hergebruikt of gerecycled hadden kunnen worden als ze niet vermengd waren geraakt met andere soorten afval. ‘Gips en glas zijn bijvoorbeeld een slechte combinatie. En met papier, karton en folies die nat en vies zijn geworden kun je ook weinig terwijl ze in schone staat prima een nieuw leven kunnen krijgen.’

Afvalwijzer

‘Hoe schoner de stromen zijn, hoe meer je ermee kunt’, vat Van Veen het samen. Logisch dus dat de NNRD inzet op gescheiden inzameling op de bouwplaats. Als het even kan richt het bedrijf een volledige milieustraat in: bij een groot project met grote containers, op een kleine locatie desnoods met rolcontainers zoals mensen die ook thuis hebben. ‘Die worden dan wekelijks geleegd.’ Van Veen en haar collega’s komen desgewenst langs op een startwerkbijeenkomst om uitleg te geven. Ze laten afvalwijzers achter, borden voor bij de containers en communicatiemiddelen voor in de keet. Ook de chauffeurs – ‘mede ambassadeurs van het bedrijf’ – houden een oogje in het zeil. Maar of afval ook écht in de juiste container verdwijnt, heeft NNRD niet in de hand.

Bevlogen uitvoerders

‘We zijn afhankelijk van de medewerkers op de bouw, in de eerste plaats de uitvoerders. Sommigen zijn heel bevlogen en zijn er altijd mee bezig. Voor anderen staat het wat lager op de prioriteitenlijst. Het is ook een hele kunst om iedereen die op zo’n bouwplaats aanwezig is, constant duidelijk te maken dat het waarde heeft om afvalstromen te scheiden. Je hebt met je eigen medewerkers te maken, maar ook met onderaannemer en vaak met meerdere nationaliteiten.’

Het werkt motiverend als uitvoerders en anderen op de bouwplaats horen wat hun inspanning om afval te scheiden heeft opgeleverd. ‘Per afvalstroom rapporteren we maandelijks. We geven onze klanten inzicht over onder andere de hoeveelheid afgevoerde kilo(tonnen) en percentages hergebruik en recycling. Concrete voorbeelden spreken daarbij aan, zoals het hergebruik van betonpuin, kalkzandsteen of kozijnen. We zetten deze om in een stoeptegel, kalkzandsteen of nieuwe kozijnen. Daar worden wij enthousiast van. Bovendien is “niets doen” geen optie meer. Gelukkig vinden we in veel bedrijven partners in verduurzaming. “Samen” is bij ons een kernbegrip.’

Rondleiding

Verantwoord afvalmanagement

hand daarvan beoordelen waarom het op de ene bouwplaats wel lukt en op de andere niet.’

Begin klein met afvalpreventie

‘Laten we beginnen met preventie. Wat geen afval wordt, hoeft niet gerecycled te worden.

Een voor de hand liggend voorbeeld is de hoeveelheid aan verpakkingsmaterialen die gebruikt worden.’ NNRD voert regelmatig een afvalscan uit bij bedrijven. ‘Hoe levert je leverancier aan? Wat gebeurt er met het verpakkingsmateriaal?

‘Als ze zien wat we ermee doen, dan gaat het leven’

Ook een rondleiding op een van de locaties in Groningen, Drachten of Harlingen wakkert de bewustwording en daardoor de noodzaak wel aan. ‘Als ze zien wat hier allemaal binnenkomt en wat we ermee doen, dan gaat het leven. Puin wordt vermalen tot ondergrond voor de wegenbouw. Van folies kunnen nieuwe folies worden gemaakt. Hout wordt of direct hergebruikt of geshredderd voor spaanplaat. Harde kunststoffen granuleren we in onze eigen kunststof-granuleerinstallatie in Harlingen. Dit granulaat is de grondstof voor nieuwe producten.’

‘NNRD gaat niet betuttelen’, benadrukt Van Veen. ‘Bouwbedrijven weten zelf ook wel dat grondstoffen niet oneindig beschikbaar zijn en dat het dus doodzonde is om goede materialen niet opnieuw te gebruiken. Bovendien is verantwoord afvalmanagement steeds vaker een eis bij aanbestedingen. Grote bouwbedrijven zitten al langer op het goede spoor, bij kleine staat dit thema soms nog op een lager pitje. Maar zij zullen er uiteindelijk wel in mee moeten.’ In het Klimaatakkoord van Parijs is namelijk afgesproken dat er in 2030 50 procent minder restafval moet zijn. ‘En in 2050 moet álle afval als grondstof hergebruikt worden.

‘Gewoon met Romke, Olga of Gerard bellen’

Dan moeten we dus een circulaire samenleving zijn. Wij zien het als onze taak om de klanten die bewustwording mee te geven. En daarbij helpt die rapportage. De directie van een bouwproject kan aan de

Waar gaat het restmateriaal heen? We scannen het hele proces.’ Van Veen geeft als tip om met een recyclingproject te beginnen dat je eenvoudig kunt realiseren. ‘Breid het daarna stapsgewijs uit. Te veel en te groot willen, kan leiden tot passiviteit. Dat moet je voorkomen.’ Ook bij grote bedrijven doet NNRD “nulmetingen”. ‘Dan zien we meer een accent op gedragsverandering, anders kijken naar afval. Deuren die hergebruikt kunnen worden, bijvoorbeeld, of kozijnen die verzaagd en verlijmd kunnen worden tot nieuwe kozijnen.’

Vaste klanten

NNRD heeft veel vaste klanten en is trots op het geringe verloop. ‘Dat heeft te maken met de eerder genoemde advisering en rapportage, kennis van wet- en regelgeving, een ruime keuze in soorten containers en ledigingsfrequentie en de NEN-ISO 14001 en ISO 9001-certificering’, weet Van Veen. Het bedrijf bedient naast de bouw ook tal van andere sectoren waaronder zorg- en onderwijsinstellingen. ‘Wij werken regionaal en zijn ook regionaal betrokken. Bij ons bel je voor vragen met Olga, Gerard of René. Desgewenst in het Fries of het Gronings.’

Weten wie je voor je hebt ‘Weten wie je voor je hebt vinden bedrijven in het noorden over het algemeen prettig’, aldus Van Veen. Met ruim honderd collega’s – zo’n veertig op kantoor, de rest op de vrachtwagens, haakwakens en kraakperswagens – heeft NNRD wat dat betreft precies de juiste schaal. Ook de lokale betrokkenheid – onder meer via sponsoring van clubs en evenementen – bezorgde NNRD een goede naam. ‘”Jullie zijn bereikbaar, flexibel en komen je afspraken na”, krijg ik als antwoord als ik vraag wat we goed doen’, zegt Van Veen. ‘Dat klinkt eenvoudig, maar alleen als je die basis op orde hebt – gewoon binnen 24 uur na aanvraag een container wisselen – kun je ook eens voorstellen om een volgende stap te zetten. Heb je nu één container op je bouwplaats staan? Maak er dan de volgende keer twee stromen van en bouw dan uit naar drie, naar vier. Elke stap is er weer een vooruit.’ www.nnrd.nl