Welsh - The Book of Prophet Jeremiah

Page 1


Jeremeia

PENNOD1

1GeiriauJeremeiamabHilceia,o'roffeiriaidoeddyn AnathothyngngwladBenjamin: 2AtoyrhwnydaethgairyrARGLWYDDynnyddiau JosiamabAmonbreninJwda,ynydrydeddflwyddynar ddego'ideyrnasiad

3DaethhefydynnyddiauJehoiacimmabJosiabrenin Jwda,hydddiweddyrunfedflwyddynarddegiSedeceia mabJosiabreninJwda,hydgaethgludoJerwsalemyny pumedmis

4YnadaethgairyrARGLWYDDataf,ganddweud, 5Cynimidylunioynygroth,roeddwni'ndyadnabod;a chynitiddodallano'rgroth,fe'thsancteiddiais,acfe'th ordeiniaisynbroffwydi'rcenhedloedd.

6Ynadywedais,OArglwyddDDUW!wele,niallaflefaru: canysplentynydwyffi

7OnddywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Naddywed, ‘Bachgenydwyffi:’oherwyddtiaeiatyrhynolla’th anfonafdi,abethbynnagaorchmynnafitialefari

8Nacofnarhageuhwynebau:canysyrwyffigydathii’th achub,meddyrARGLWYDD

9YnaestynnoddyrARGLWYDDeilaw,aca gyffyrddoddâ’mgenau.AdywedoddyrARGLWYDD wrthyf,Wele,rhoddaisfyngeiriauyndyenau

10Wele,yrwyffiheddiwwedidyosoddidrosy cenhedloeddathrosyteyrnasoedd,iddiwreiddio,aci dynnuilawr,aciddinistrio,aciddymchwel,iadeiladu,ac iblannu

11DaethgairyrARGLWYDDatafhefyd,ganddywedyd, Jeremeia,bethawelidi?Adywedaisinnau,Gwelafwialen almon.

12YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Gwelaistyn dda:canysbrysiaffyngairi’wgyflawni

13AdaethgairyrARGLWYDDatafyraildro,gan ddywedyd,Bethawelidi?Adywedaisinnau,Gwelaf grochanberwedig;a'iwynebtua'rgogledd 14YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,O'rgogledd bydddrwgyntorriallanarholldrigolionywlad 15Canyswele,miaalwafholldeuluoeddteyrnasoeddy gogledd,meddyrARGLWYDD;abyddantyndod,acyn gosodpobuneiorseddwrthddrwspyrthJerwsalem,acyn erbyneihollfuriauo'ihamgylch,acynerbynholl ddinasoeddJwda.

16Abyddafyncyhoeddifymarnedigaethauyneuherbyn ameuhollddrygioni,yrhaia’mgadawsant,aca arogldarthasantidduwiaueraill,acaaddolasant weithredoeddeudwyloeuhunain

17Gwregysaganhynnydylwynau,achyfod,adywed wrthyntyrhynollaorchmynnafiti:naddychrynao’u hwynebau,rhagimidygywilyddiodio’ublaenau

18Canyswele,mia’thwneuthumheddiwynddinas amddiffynedig,acyngolofnhaearn,acynfuriaupresyn erbynyrhollwlad,ynerbynbrenhinoeddJwda,ynerbyn eithywysogion,ynerbyneihoffeiriaid,acynerbynpobly wlad.

19Abyddantynymladdyndyerbyn;ondnifyddantyndy orchfygu;oherwyddyrwyffigydathi,meddyr ARGLWYDD,i’thachub.

1DaethgairyrARGLWYDDatafhefyd,ganddweud, 2DosallefayngnghlustiauJerwsalem,ganddywedyd,Fel hynydywedyrARGLWYDD;Yrwyfyndygofiodi, garedigrwydddyieuenctid,cariaddybriodasau,pan aethostarfyôliynyranialwch,mewntirhebeihau

3Israeloeddsancteiddrwyddi’rARGLWYDD,a blaenffrwytheigynnyrch:pawba’idifaefa dramgwyddant;drwgaddawarnynt,meddyr ARGLWYDD.

4ClywchairyrARGLWYDD,tŷJacob,aholldeuluoedd tŷIsrael:

5FelhynydywedyrARGLWYDD,Paanwireddagafodd eichtadauynoffi,felyciliasantymhelloddiwrthyf,acy rhodiasantarôloferedd,acydaethantynofer?

6Niddywedasantchwaith,Blemae’rARGLWYDDa’n dugniifynyowladyrAifft,a’nharweinioddnitrwy’r anialwch,trwywladanialwchaphwll,trwywladsychdera chysgodangau,trwywladnadaethdyndrwyddi,allenad oedddynynbyw?

7Adygaischwiiwladhelaeth,ifwytaeiffrwytha'idaioni; ondpanddaethochimewn,halogasochfynhir,a gwnaethochfyetifeddiaethynffiaidd

8Niddywedoddyroffeiriaid,Blemae'rARGLWYDD?a'r rhaioeddyntrinygyfraithnidoeddentynfyadnabod:y bugeiliaidhefydadroseddasantynfyerbyn,a'rproffwydi abroffwydasanttrwyBaal,acarodiasantarôlpethaunad ydyntynllesol

9Amhynnyybyddafeto’nymbilâchwi,meddyr ARGLWYDD,acâphlanteichplantybyddafynymbil. 10CanysewchdrosynysoeddChittim,acedrychwch;ac anfonwchatCedar,acystyriwchynfanwl,agwelwcha oesyfathbeth.

11Anewidioddcenedleiduwiau,nadydynteto’n dduwiau?ondnewidioddfymhobleugogoniantamyrhyn nadyw’ngwneudlles.

12Synnwch,Onefoedd,athyn,acofnwchynofnadwy, byddwchynddinistrioliawn,meddyrARGLWYDD

13Oherwyddgwnaethfymhoblddauddrwg;gadawsantfi, ffynnonydyfroeddbyw,achloddioiddynthwybydewau, bydewautoredig,naallantddaldŵr

14AigwasywIsrael?aicaethwascartrefydyw?pamy maewedieiysbeilio?

15Rhuoddyllewodifancarno,agwaeddasant,a gwnaethanteidirynddiffeithwch:llosgwydeiddinasoedd hebbreswylydd

16HefydmeibionNoffaThahapanesadorrasantgorondy ben.

17Onidtiaachosaisthynitidyhun,trwyitiwrthodyr ARGLWYDDdyDduw,panarweinioddefediarhydy ffordd?

18Acynawr,bethsydditieiwneudynfforddyrAifft,i yfeddyfroeddSihor?neubethsydditieiwneudynffordd Asyria,iyfeddyfroeddyrafon?

19Dyddrygionidyhuna’thgerydda,a’thwrthgiliada’th gerydda:gwybyddganhynnyagwêlmaipethdrwga chwerwywdyfodwedigadaelyrARGLWYDDdyDduw, acnadywfyofnynotti,meddArglwyddDDUWy lluoedd

20Oherwydderstalwmtorraisdyiau,athorraisdy rwymau;adywedaist,Nithroseddaf;pangrwydraistarbob brynuchelathanbobcoedenwerdd,ganbuteinio

21Etomia’thblannaisynwinwyddenfonheddig,ynhad hollolgywir:sutganhynnyy’thdrowydynblanhigyn dirywiedigowinwyddenddieithrimi?

22Oherwydderitidyolchiânitr,achymrydllawero seboniti,etomaedyanwireddwedieifarciogerfymroni, meddyrArglwyddDDUW

23Sutallididdweud,Nidwyfwedifyhalogi,nidwyf wedimyndarôlBaalim?Gwêldyfforddynydyffryn, gwybyddbethawnaethost:dromedarcyflymwyttiyn teithioeiffyrdd;

24Asenwylltwediarferâ'ranialwch,ynsŵnio'rgwynt wrtheiphleser;yneihamserpwya'itroihiymaith?Ni fyddyrhollraisy'neicheisioynblino;yneimishiy byddantyneichaelhi

25Ataldydroedrhagcaeleiddad-esgidiau,a’thwddfrhag syched:onddywedaist,Nidoesgobaith:na;oherwydd caraisddieithriaid,acafareuhôlhwy

26Felymaelleidryncywilyddiopangaiffeigael,fellyy maetŷIsraelyncywilyddio;hwy,eubrenhinoedd,eu tywysogion,a'uhoffeiriaid,a'uproffwydi, 27Ganddywedydwrthstoc,Fynhadwytti;acwrthgarreg, Tia’mcenhedlaist:canystroasanteucefnataffi,acnideu hwyneb:ondynamsereucyfyngderdywedant,Cyfod,ac achubni

28Ondblemaedydduwiauawnaethostiti?codant,os gallantdyachubynamserdygyfyngder:oherwyddynôl niferdyddinasoeddymaedydduwiau,OJwda

29Pamyrymddiheurwchâmi?yrydychigydwedi trosedduynfyerbyn,meddyrARGLWYDD

30Ynoferytrewaiseichplant;nidderbyniasantgerydd: eichcleddyfeichhunaddifoddoddeichproffwydi,felllew dinistriol

31Ogenhedlaeth,gwelwchairyrARGLWYDDAi anialwchoeddwniiIsrael,gwladtywyllwch?Pamy dywedfymhobl,Arglwyddiydymni;niddeuwnatatti mwyach?

32Aallmorwynanghofioeihaddurniadau,neubriodferch eigwisg?etomaefymhoblwedifyanghofioiddyddiau hebnifer

33Pamyrwytynparatoidyfforddigeisiocariad?am hynnyyrwyttihefydwedidysgudyffyrddi'rdrygionus

34Hefydyndyolwynionyceirgwaedeneidiau'rrhai diniwedtlawd:nidtrwychwiliadcuddycefaisef,ondary rhainigyd

35Etodywedi,Amfymodynddieuog,ynsicrbyddei ddicteryntroioddiwrthyfWele,miaymbiliafâthi,am dyfodyndweud,Niphechais

36Pamyrwytti’nrhuthrogymaintinewiddyffordd? ByddidihefydyngywilyddusoherwyddyrAifft,felyr oeddityngywilyddusoherwyddAsyria

37Ie,tiaeiallanoddiwrtho,a’thddwyloardyben:canys gwrthododdyrARGLWYDDdyymddiriedion,acni lwyddiynddynt

PENNOD3

1Dywedant,Osbyddgŵrynysgarueiwraig,acynmynd oddiwrtho,acyndodyneiddogŵrarall,addychwelefe atihieto?onihalogirytirhwnnw’nfawr?Onditibuteinio

gydallawerogariadon;etodychwelataffi,meddyr ARGLWYDD.

2Coddylygaidatylleoedduchel,agwêlllenabuomyn gorweddgydathi.Ynyffyrddyreisteddaistdrostynt,fel yrArabiadynyranialwch;ahalogaistywladâ'th buteindraa'thddrygioni

3Amhynnyataliwydycawodydd,acnifuglaw diweddarach;acyroeddgentidalcenputeiniaid, gwrthodaistfodâchywilydd

4Oniwyttiohynymlaenyngweiddiarnaf,Fynhad,tiyw tywysyddfyieuenctid?

5Agedwireiddicterambyth?a’icadwhydydiwedd? Wele,tialefaraistacawneidibethaudrwgfelygalleist. 6DywedoddyrARGLWYDDwrthyfhefydynnyddiau Josiahybrenin,Awelaistti’rhynawnaethIsrael wrthnysig?Aethifynyarbobmynydduchelathanbob prengwyrddlas,acynoybuteiniodd

7Adywedaisarôliddiwneudyrhollbethauhyn, Dychwelataffi.Ondniddychweloddhi.Agweloddei chwaerdwyllodrusJwdahynny

8Agwelais,pany’igyrraisymaith,amyrhollachosiony gwnaethIsraelwrthryfelgarodineb,arhoiiddilysysgariad; etonidofnoddeichwaerdwyllodrusJwda,ondaetha phuteiniohefyd

9Athrwyysgafndereiphuteindraybuiddihalogi’rwlad, agwneudgodinebâcherrigacâchyffion

10Acetoerhynigydnithroddeichwaerdwyllodrus Jwdaataffiâ'ihollgalon,ondynffug,meddyr ARGLWYDD

11AdywedoddyrARGLWYDDwrthyf,YmaeIsrael wrthnysigwedieichyfiawnhaueihunynfwynaJwda fradwrus

12Dosachyhoedda’rgeiriauhyntua’rgogledd,adywed, Dychwel,Israelwrthnysig,meddyrARGLWYDD;acni fyddafynperii’mdigofaintddisgynarnoch:oherwydd trugarogydwyffi,meddyrARGLWYDD,acnichadwaf ddicterambyth.

13Ynunigcydnabydddyanwiredd,dyfodweditroseddu ynerbynyrARGLWYDDdyDduw,acwedigwasgarudy ffyrddi'rdieithriaiddanbobprengwyrddlas,acni wrandawsocharfyllais,meddyrARGLWYDD 14Trowch,blantgwrthnysig,meddyrARGLWYDD; canysyrwyffiwedifymhriodiâchwi:achymerafchwi, unoddinas,adauodeulu,adygafchwiiSeion: 15Arhoddafichwifugeiliaidynôlfynghalon,afyddant yneichporthiâgwybodaethadealltwriaeth.

16Abydd,panfyddwchwediamlhauacwedicynydduyn ywlad,ynydyddiauhynny,meddyrARGLWYDD,ni ddywedantmwyach,ArchcyfamodyrARGLWYDD:acni ddawi’rmeddwl:acni’icofiant;acniymwelantâhi;acni wneirhynnymwyach

17YnyramserhwnnwygalwantJerwsalemynorseddyr ARGLWYDD;a’rhollgenhedloeddaymgasglirati,at enw’rARGLWYDD,iJerwsalem:acnirodiantmwyach ynôldychymygeucalonddrwg

18YnydyddiauhynnyybyddtŷJwdayncerddedgyda thŷIsrael,abyddantyndodynghydowladygogleddi'r wladaroddaisynetifeddiaethi'chtadau

19Onddywedaisi,Suty’thosodafymhlithyplant,arhoii tiwladhyfryd,etifeddiaethddalluoeddycenhedloedd?A dywedaisi,‘Gelwifi,Fynhad,’acnithroioddiwrthyf

20Ynwir,felymaegwraigynymadaelynfradwrusoddi wrtheigŵr,fellyybuochynfradwrusâmi,tŷIsrael, meddyrARGLWYDD

21Clywydllaisaryruchelfeydd,wylofainadeisyfiadau meibionIsrael:oherwyddgwyrdroasanteuffordd,ac anghofiasantyrARGLWYDDeuDuw

22Dychwelwch,blantgwrthnysig,amiaiachâfeich gwrthnysigion.Wele,yrydymyndodatatti;oherwyddti yw'rARGLWYDDeinDuw

23Ynwir,ynoferygobeithiramiachawdwriaetho’r bryniau,acoluosogrwyddmynyddoedd:ynwirynyr ARGLWYDDeinDuwymaeiachawdwriaethIsrael

24Oherwyddymaecywilyddwedidifallafureintadau o’nhieuenctid;eupraidda’ugwartheg,eumeibiona’u merched

25Yrydymyngorweddyneincywilydd,a'ngwarthsydd yneingorchuddio:canyspechasomynerbynyr ARGLWYDDeinDuw,nia'ntadau,o'nhieuenctidhydy dyddhwn,acniwrandawomarlaisyrARGLWYDDein Duw

PENNOD4

1Osdychwelidi,OIsrael,meddyrARGLWYDD, dychwelataffi:acosbwrwiymaithdyffieidd-drao’m golwg,ynanisymudi

2Athynga,Bywyw’rARGLWYDD,mewngwirionedd, mewnbarn,acmewncyfiawnder;abendithianty cenhedloeddynddoef,acynddoefygorfoleddant

3CanysfelhynydywedyrARGLWYDDwrthwŷrJwda aJerwsalem,Torrwcheichtirbraenar,acnaheuwch ymhlithdrain

4Enwaedwcheichhunaini’rARGLWYDD,athynnwch flaengroeneichcalon,chwiwŷrJwdaathrigolion Jerwsalem:rhagi’mllidddodallanfeltân,allosgifelna allnebeiddiffodd,oherwydddrygionieichgweithredoedd 5MynegwchynJwda,achyhoeddwchynJerwsalem;a dywedwch,Chwythwchyrutgornynywlad:gwaeddwch, ymgasglwch,adywedwch,Ymgasglwch,acawni'r dinasoeddamddiffynedig.

6CodwchyfanertuaSeion:cilia,nacaros:canysmia ddygafddrwgo'rgogledd,adinistrmawr 7Daethyllewifynyo'iddryswydd,adinistryddy Cenhedloeddareiffordd;aethallano'ileiwneuddydiryn anghyfannedd;abydddyddinasoeddyncaeleudinistrio, hebbreswylydd.

8Amhyngwregyswchsachliain,galarwchacudwch: oherwyddnithrodddigofaintangerddolyrARGLWYDD oddiwrthym

9Abyddydyddhwnnw,meddyrARGLWYDD,ybydd calonybreninachalonytywysogionyndarfod;abyddyr offeiriaidynsynnu,a’rproffwydiynrhyfeddu. 10Ynadywedaisi,OArglwyddDDUW!ynsicrtwyllaist yboblhynaJerwsalemynfawr,ganddywedyd,Bydd heddwchichwi;trabodycleddyfyncyrraeddatyrenaid 11Ynyramserhwnnwydywedirwrthyboblhynacwrth Jerwsalem,Gwyntsycho'ruchelfeyddynyranialwchtuag atferchfymhobl,nidichwythu,nacilanhau, 12Hydynoedgwyntcryfo’rlleoeddhynnyaddawataf: ynawrhefydyrhoddaffarnyneuherbyn.

13Wele,feddawifynyfelcymylau,a'igerbydaufyddfel corwynt:eifeirchsyddgyflymachnageryrod.Gwaeni! oherwyddeinhysbeiliasom

14Jerwsalem,golchdygalonoddiwrthddrygioni,fely’th achubir.Pahydybydddyfeddyliauoferynarosynot?

15CanysllaisafynegaoDan,acagyhoeddagystuddo fynyddEffraim

16Dywedwchwrthycenhedloedd;wele,cyhoeddwchyn erbynJerwsalem,fodgwylwyryndodowladbell,acyn rhoieullefynerbyndinasoeddJwda

17Felceidwaidmaes,ymaentyneiherbynhioamgylch; oherwyddiddifodynwrthryfelgarynfyerbyni,meddyr ARGLWYDD.

18Dyffordda’thweithredoeddaachosoddypethauhyni ti;dymadyddrygioni,oherwyddchwerwyw,oherwyddei fodyncyrraeddatdygalon.

19Fyngholuddion,fyngholuddion!Yrwyfynpoeniynfy nghalon;ymaefynghalonyngwneudsŵnynof;niallaf arosyndawel,oherwyddclywaist,Ofyenaid,sŵnyr utgorn,brawrhyfel

20Dinistrarddinistraweiddir;oherwyddysbeiliawydyr hollwlad:ynsydynysbeiliawydfymhebyll,a'mllenni mewneiliad

21Pahydygwelafyfaner,achlywafsainyrutgorn?

22Oherwyddmaefymhoblynffôl,nidydyntwedify adnabod;plantffôlydynt,acnidoesganddynt ddealltwriaeth:maentynddoethiwneuthurdrwg,ondnid oesganddyntwybodaethiwneuthurdaioni.

23Edrychaisaryddaear,acwele,yroeddynddi-lunacyn wag;a'rnefoedd,acnidoeddganddyntoleuni

24Edrychaisarymynyddoedd,acwele,crynasant,a symudoddyrhollfryniauynysgafn

25Edrychais,acwele,nidoedddyn,aholladarynefoedd affoesant.

26Edrychais,acwele,ylleffrwythlonoeddanialwch,a'i hollddinasoeddwedieudinistriooflaenyrARGLWYDD, achaneilidffyrnig.

27CanysfelhynydywedoddyrARGLWYDD,Byddyr hollwladynanghyfannedd;etoniwnafddiweddllwyr

28Amhynygalara’rddaear,a’rnefoedduchodynddu: oherwyddimieilefaru,imieifwriadu,acnifyddafyn edifarhau,acnithroafynôloddiwrtho

29Byddyrhollddinasynffoirhagsŵnymarchogiona'r bwawyr;byddantynmyndimewnilwyni,acyndringoi fynyarycreigiau:byddpobdinasyncaeleigadael,acni fydddynynbywynddi.

30Aphanfyddiwedidyddifetha,bethawneidi?Eriti wisgodyhunârhuddgoch,eritiaddurnodyhunag addurniadauaur,eritirwygodywynebâphaentiad,yn oferygwneidyhunyndeg;bydddygariadonyndy ddirmygu,byddantynceisiodyeinioes

31Canysclywaislaisfelgwraigmewnesgor,agofidfel unynesgorareiphlentyncyntaf,llaismerchSeion,yn galaru,ynestyneidwylo,ganddywedyd,Gwaefiynawr! oherwyddymaefyenaidwediblinooherwyddllofruddion

PENNOD5

1RhedwchynôlacymlaentrwyheolyddJerwsalem,ac edrychwchynawr,agwybyddwch,achwiliwchynei lleoeddeang,osgallwchgaeldyn,osoesrhywunyn gweithredubarn,ynceisio'rgwirionedd;amia'imaddeuaf

2Aceriddyntddywedyd,Bywyw’rARGLWYDD;yn sicrymaentyntyngu’nanwir.

3OARGLWYDD,onidywdylygaidarygwirionedd?Ti a’utrawodd,ondniwnaethantalaru;tia’udifa,ond gwrthodasantdderbyncerydd:gwnaethanteuhwynebau’n galetachnachraig;gwrthodasantddychwelyd

4Amhynnydywedais,Ynsicrytlodionhyn;ffôlydynt: canysnidydyntynadnabodfforddyrARGLWYDD,na barneuDuw

5Afatygwŷrmawr,allefarafwrthynt;oherwyddhwya adnabuantfforddyrARGLWYDD,abarneuDuw:ondy rhainadorroddyriauynllwyr,acaddrylliasanty rhwymau.

6Amhynnybyddllewo'rgoedwigyneulladd,ablaiddy nosyneuhysbeilio,llewpardyngwyliodroseudinasoedd: pobunaâallanoddiynoarwygirynddarnau:oherwydd bodeucamweddauynaml,a'ugwrthgiliadauwedi cynyddu

7Sutymaddeuafitiamhyn?dyblanta’mgadawodd,aca dynguasantwrthyrhainadydyntdduwiau:panfwytaisi mieudigoni,ynahwyaoddefasant,acaymgasglasantyn fyddinoeddidai’rputeiniaid.

8Yroeddentfelceffylauwedi’uporthiynybore:pobun yngwegianarôlgwraigeigymydog

9Oniymwelafamypethauhyn?meddyrARGLWYDD: aconiddialfyenaidargenedlfelhon?

10Ewchifynyareimuriauhi,adinistriwch;ondna wnewchddiweddllwyrarni:tynnwchymaitheimuriau amddiffynnolhi;oherwyddnideiddo'rARGLWYDD ydynt

11OherwyddbutŷIsraelathŷJwdaynfradwrusiawnyn fyerbyn,meddyrARGLWYDD

12GwrthodasantyrARGLWYDD,adweud,Nidefeyw; acniddawdrwgarnom;acniwelwngleddyfnanewyn:

13Abyddyproffwydiynwynt,a’rgairnidywynddynt: felhynygwneiriddynt

14AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDDduwy lluoedd,Oherwyddichwilefaru’rgairhwn,wele,mia wnaffyngeiriauyndyenauyndân,a’rboblhynyngoed, abyddyneudifahwynt.

15Wele,miaddygafarnochgenedlobell,OdŷIsrael, meddyrARGLWYDD:cenedlgadarnywhi,cenedl hynafolywhi,cenedlnadwytti’ngwybodeihiaith,nacyn deallbethmaennhw’neiddweud

16Eucawellsyddfelbeddagored,ymaentigydyn ddynioncedyrn.

17Abyddantynbwytadygynhaeaf,a'thfara,yrhwna fwytadyfeibiona'thferched:byddantynbwytadybraidd a'thwartheg:byddantynbwytadywinwydda'thgoed ffigys:byddantyntlodidyddinasoeddcaerog,lle'roeddet ti'nymddiried,â'rcleddyf

18Etoynydyddiauhynny,meddyrARGLWYDD,ni wnafddiweddllwyrarnoch

19Aphanddywedoch,Pahamymae'rARGLWYDDein Duwyngwneudyrhollbethauhynini?ynaatebwch iddynt,Fely'mgwrthodasochi,agwasanaethuduwiau dieithryneichtir,fellyygwasanaethwchddieithriaid mewntirnadyw'neiddotti

20MynegwchhynynnhŷJacob,achyhoeddwchefyn Jwda,ganddywedyd,

21Clywchhynynawr,boblffôl,ahebddealltwriaeth;y rhaisyddâllygaid,acniwelant;yrhaisyddâchlustiau,ac nichlywant:

22Onidofnwchfi?meddyrARGLWYDD:onichrynwch o’mblaen,yrhwnaosodaisytywodynderfyni’rmôr, trwyorchymyntragwyddol,naalleigroesi:aceri’w donnauymchwyddo,etoniallantorchfygu;eriddyntruo, etoniallanteigroesi?

23Ondmaeganyboblhyngalonwrthryfelgara gwrthryfelgar;ymaentwedigwrthryfelaacwedimynd 24Acniddywedantyneucalon,Ofnwnynawryr ARGLWYDDeinDuw,yrhwnsy'nrhoiglaw,ycyntafa'r diweddar,yneidymor:efesyddyncadwiniwythnosau penodedigycynhaeaf

25Eichanwireddauadrooddypethauhynymaith,a'ch pechodauaatalioddbethaudaoddiwrthych.

26Oherwyddymhlithfymhoblyceirdyniondrygionus: maentyncynllwynio,felyrunsy'ngosodmaglau;maent yngosodtrap,maentyndaldynion.

27Felymaecawellynllawnadar,fellyymaeeutaiyn llawntwyll:amhynnyymaentwedidodynfawr,acwedi tyfu'ngyfoethog.

28Ymaentyntewhau,yndisgleirio:ie,maentynrhagori arweithredoeddydrygionus:nidydyntynbarnuachosyr amddifad,etomaentynffynnu;acnidydyntynbarnu cyfiawnderyranghenus

29Oniymwelafamypethauhyn?meddyrARGLWYDD: oniddialfyenaidargenedlfelhon?

30Maepethrhyfeddolacerchyllwedidigwyddynywlad; 31Ymae'rproffwydiynproffwydocelwydd,a'roffeiriaid ynrheolitrwyeudulliauhwy;acymaefymhoblynhoffi hynny:abethawnewchchwiynydiwedd?

PENNOD6

1OblantBenjamin,ymgasglwchiffoiallanoganol Jerwsalem,achwythwchyrutgornynTecoa,achodwch arwyddtânynBeth-hacerem:oherwyddymaedrwgyn ymddangoso'rgogledd,adinistrmawr

2RwyfwedicymharumerchSeionâgwraighardda thyner

3Daw’rbugeiliaidatihigyda’upraidd;byddantyncodieu pebyllyneiherbynoamgylch;byddantynbwydopobun yneile

4Paratowchryfelyneiherbyn;codwch,acawnifyny ganoldydd.Gwaeni!oherwyddmae'rdyddynmynd heibio,oherwyddmaecysgodionynoswediymestynallan 5Codwch,acawnliwnos,adinistriwneiphalasauhi.

6CanysfelhynydywedoddARGLWYDDylluoedd, Torrwchgoedilawr,achodwchgaerynerbynJerwsalem: dyma'rddinasi'whymwel;maehi'nhollolorthrwmynei chanolhi.

7Felymaeffynnonynbwrweidyfroeddallan,fellyy maehi'nbwrweidrygioniallan:clywirtraisacanrhaith ynddi;gerfymronymaegalarachlwyfauynwastad

8Cymerdygyfarwyddo,Jerwsalem,rhagi’mhenaid ymadaelâthi;rhagimidywneudynanghyfannedd,yn wladanghyfannedd

9FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Byddantyn casglugweddillIsraelyndrylwyrfelgwinwydden:trody lawynôlfelcasglwrgrawnwini'rbasgedi

10Wrthbwyyllefaraf,acyrhoddafrybudd,felyclywant? wele,euclustsyddddienwaededig,acniallantwrando: wele,gairyrARGLWYDDsyddiddyntynwarth;nidoes ganddyntfoddhadynddo.

11Amhynnyyrwyffi’nllawnolidyrARGLWYDD;yr wyfwediblinoarddalynôl:tywalltafefaryplantsydd allan,acargynulliadygwŷrieuaincynghyd:canyshydyn oedygŵrgyda’rwraigaddelir,yrhengyda’rhwnsydd lawnoddyddiau

12A’utaiadroirateraill,gyda’umeysydda’ugwragedd ynghyd:canysmiaestynnaffyllawardrigolionywlad, meddyrARGLWYDD

13Oherwyddo'rlleiafohonynthydymwyafohonynty maepobunynrhoiigybydd-dod;aco'rproffwydhydyr offeiriadymaepobunyngwneudcelwydd

14Iachaasanthefydanafmerchfymhoblynysgafn,gan ddywedyd,Heddwch,heddwch;pannadoesheddwch

15Aoeddentyngywilydduspanwnaethantffieidd-dra?ie, nidoeddentogwblyngywilyddus,acniallentgochi:am hynnybyddantynsyrthioymhlithyrhaisy'nsyrthio:ynyr amserybyddafynymweldâhwy,byddantyncaeleu bwrwilawr,meddyrARGLWYDD.

16FelhynydywedyrARGLWYDD,Safwchynyffyrdd, acedrychwch,agofynnwchamyrhenlwybrau,blemae'r ffordddda,arhodiwchynddi,achewchorffwysi'ch eneidiauOnddywedasant,Nifyddwnyncerddedynddi 17Hefydgosodaiswylwyrarnoch,ganddywedyd, Gwrandewcharsainyrutgorn.Onddywedasant,Ni wrandawn

18Amhynnyclywch,genhedloedd,agwybyddwch, gynulleidfa,bethsyddyneuplith.

19Clyw,Oddaear:wele,miaddygafddrwgaryboblhyn, sefffrwytheumeddyliau,amnawrandawsantarfy ngeiriau,nacarfynghyfraith,ondeigwrthod.

20IbabwrpasydawarogldarthatafoSheba,a'rgansen felysowladbell?Nidyweichoffrymaupoethyn dderbyniol,na'chaberthauynfelysimi.

21AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,mi aosodafgerrigtramgwyddoflaenyboblhyn,a’rtadaua’r meibionynghydasyrthiantarnynt;ycymydoga’igyfailla ddifethir

22FelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,maepoblyn dodowladygogledd,achenedlfawragyfydoymylony ddaear

23Byddantyngafaelmewnbwaagwaywffon;maentyn greulon,acnidoesganddyntdrugaredd;maeeullaisyn rhuofelymôr;acmaentynmarchogaethargeffylau, wedi'utrefnufeldynioniryfelyndyerbyndi,Oferch Seion

24Clywsomeisôn;maeeindwylowedigwanhau:mae gofidwedieingafael,aphoenfelgwraigynesgor

25Nacewchallani'rmaes,nacherddedarhydyffordd; oherwyddymaecleddyfygelynacofnobobtu

26Merchfymhobl,gwregysadyhunâsachliain,athroelli ynylludw:gwnaitialaru,felamunigfab,galarchwerw iawn:oherwyddynsydyndaw'ranrheithiwrarnomni

27Gosodaisdiyndŵracyngaerymhlithfymhobl,er mwynitiadnabodaphrofieuffordd

28Gwrthryfelwyrdifrifolydyntigyd,ynrhodiogydag enllibio:presahaearnydynt;llygrwyrydyntigyd.

29Llosgirymegin,ytânayswydyplwm;toddiry ffynnonynofer:canysnichaiffydrygionuseutynnu ymaith

30Ariangwallgofa'ugelwirhwynt,oherwyddgwrthododd yrARGLWYDDhwynt.

PENNOD7

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, ganddywedyd, 2Safwchymmhorthtŷ’rARGLWYDD,achyhoeddwch yno’rgairhwn,adywedwch,ClywchairyrARGLWYDD, hollJwda,sy’ndodimewntrwy’rpyrthhyniaddoli’r ARGLWYDD

3FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, Gwellhewcheichffyrdda'chgweithredoedd,amiawnafi chwidrigoynyllehwn

4Nacymddiriedwchmewngeiriaucelwyddog,gan ddywedyd,TemlyrARGLWYDD,temlyrARGLWYDD, temlyrARGLWYDDyw'rrhain

5Oherwyddosgwnewchyndrylwyrwelleichffyrdda'ch gweithredoedd;osgweithredwchyndrylwyrfarnrhwng dyna'igymydog;

6Osnaorthrymwchydieithr,yramddifad,a'rweddw,ac osnathywalltwchwaeddiniwedynyllehwn,acosna rodiwcharôlduwiauerailli'chniwed:

7Ynaygwnafichwidrigoynyllehwn,ynywlada roddaisi'chtadau,bythbythoedd.

8Wele,yrydychynymddiriedmewngeiriaucelwyddog, naallantwneudbudd

9Aladrata,llofruddio,agodinebu,athyngu’nanwir,ac arogldarthuiBaal,acymddiddanâduwiaueraillnad ydychyneuhadnabod?

10Adewchasafwchgerfymronynytŷhwn,yrhwna elwirarfyenw,adywedwch,Yrydymwedieinrhyddhau rhaggwneudyrhollffieidd-drahyn?

11Ayw’rtŷhwn,yrhwnaelwirarfyenwi,wedimynd ynogoflladronyneichllygaid?Wele,gwelaisie,meddyr ARGLWYDD

12Ondewchynawri’mlleoeddynSeilo,lleygosodais fyenwarydechrau,agwelwchbethawneuthumiddo oherwydddrygionifymhoblIsrael

13Acynawr,oherwyddichwiwneudyrholl weithredoeddhyn,meddyrARGLWYDD,aminnauwedi llefaruwrthych,gangodi’nforeallefaru,ondni wrandawsoch;amia’chgelwais,ondniatebasoch;

14Amhynnyygwnafi’rtŷhwn,yrhwnaelwirarfyenw, yrhwnyrydychynymddiriedynddo,aci’rllearoddaisi chwiaci’chtadau,felygwneuthumiSeilo

15Amia’chbwriafallano’mgolwg,felybwriaisallan eichhollfrodyr,sefhollhadEffraim

16Amhynnynaweddïadrosyboblhyn,nachyfodana llefainnagweddidrostynt,acnaeiriolarnaf:canysni wrandawafarnat

17Oniwelidibethmaennhw'neiwneudynninasoedd JwdaacynstrydoeddJerwsalem?

18Ymae'rplantyncasglucoed,a'rtadauyncynnau'rtân, a'rgwrageddyntylinoeutoes,iwneudcacennaui frenhinesynefoedd,acidywalltoffrymaudiodidduwiau eraill,ermwyniddyntfynigioi.

19Aydynthwyynfynghyffroii,meddyrARGLWYDD: oniydyntyneucyffroieuhunainigywilyddeuhwynebau euhunain?

20AmhynnyfelhynydywedyrArglwyddDDUW;Wele, tywelltirfynigofainta'mllidaryllehwn,arddyn,acar anifail,acargoedymaes,acarffrwythyddaear;abydd ynllosgi,acnichaiffeiddiffodd

21FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; Rhowcheichoffrymaupoethgyda'chaberthau,a bwytewchgig

22Oherwyddnilefaraiswrtheichtadau,acni orchmynnaisiddynt,ynydyddydygaishwyntallano wladyrAifft,ynglŷnagoffrymaupoethnacaberthau:

23Ondypethhwnaorchmynnaisiddynt,ganddywedyd, Gwrandewcharfyllais,abyddaffiynDduwichwi,a byddwchchwithauynboblimi:arhodiwchynyrholl ffyrddaorchmynnaisichwi,felybyddoynddaichwi

24Ondniwrandawsant,acniostyngasanteuclust,ond rhodiasantyngnghynghorionacymmhrofiadeucalon ddrwg,acaethantynôl,acnidymlaen

25ErydyddydaetheichtadauallanowladyrAiffthydy dyddhwn,anfonaisatochfyhollweisionyproffwydi,gan godi'nforeacynaeuhanfonbeunydd:

26Etoniwrandawsantarnaf,nacniroddasanteuclust,ond caledasanteugwddf:gwnaethantynwaethna'utadau.

27Amhynnyyllefariyrholleiriauhynwrthynt;ondni wrandawantarnatti:tiaalwaistarnynthefyd;ondni atebantdi.

28Onddywedwrthynt,Dymagenedlnadyw’nufuddhaui laisyrARGLWYDDeuDuw,nacynderbyncerydd:darfu arygwirionedd,athorrwydymaitho’ugenauhwynt.

29Torrdywallt,OJerwsalem,athaflefymaith,achyfod galararylleoedduchel;oherwyddgwrthododdyr ARGLWYDDathroddoddiargenhedlaetheiddigofaint.

30OherwyddgwnaethmeibionJwdaddrwgynfyngolwgi, meddyrARGLWYDD:gosodasanteuffieidd-draynytŷa elwirarfyenwi,i'whalogi.

31AhwyaadeiladasantuchelfeyddToffet,yrhwnsydd yngnghwmmabHinnom,ilosgieumeibiona'umerched ynytân;yrhynniorchmynnaisiddynt,acniddaethi'm calon

32Amhynny,wele,ydyddiauaddaw,meddyr ARGLWYDD,pannaelwirmwyachynToffet,nacyn ddyffrynmabHinnom,ondynddyffrynylladdfa:canys claddantynToffet,nesnabyddolle

33Abyddcelaneddyboblhynynfwydiadarynefoedd, acianifeiliaidyddaear;acnifyddnebyneudychryn hwynt.

34Ynaygwnafilaisllawenyddallaisllawenydd,llaisy priodfaballaisybriodferch,beidioâsiaradyn ddiffeithwchynninasoeddJwdaacynstrydoedd Jerwsalem;

PENNOD8

1Yprydhwnnw,meddyrARGLWYDD,ydygantallan esgyrnbrenhinoeddJwda,acesgyrneidywysogion,ac esgyrnyroffeiriaid,acesgyrnyproffwydi,acesgyrn trigolionJerwsalem,o’ubeddau:

2Abyddantyneulledaenuoflaenyrhaul,a'rlleuad,a holllu'rnefoedd,yrhaiagarasant,a'rrhaia wasanaethasant,acareuhôlyrhodiasant,a'rrhaia

geisiasant,a'rrhaiaaddolasant:ni'ucasglir,acni'ucladdir; byddantyndailarwynebyddaear.

3Abyddmarwolaethyncaeleidewisynhytrachna bywydganhollweddillyrhaiaadawydo'rteuludrwghwn, yrhaiaadawydynyrhollleoeddlleygyrraishwynt, meddARGLWYDDylluoedd

4Dywedwrthynthefyd,FelhynydywedyrARGLWYDD; Asyrthiant,acnichodant?adryefeymaith,acni ddychwel?

5Pam,felly,ymaepoblJerwsalemwedillithro’nôlgan wrthgiliadtragwyddol?Maentynglynuwrthdwyll,acyn gwrthoddychwelyd

6Gwrandewaisachlywais,ondniddywedasantyniawn: niedifarhaoddnebameiddrygioni,ganddywedyd,Betha wneuthum?Troddpobuni'wgwrs,felyrhuthra'rceffyli'r frwydr.

7Ie,ymae'rciconiaynynefoeddyngwybodeiamseroedd penodedig;a'rdurtur,ygaran,a'rwennolyncadwamser eudyfodiad;ondnidywfymhoblyngwybodbarnyr ARGLWYDD

8Sutydywedwch,‘Doethydymni,achyfraithyr ARGLWYDDsyddgydani?’Wele,ynoferygwnaethefe hi;oferywpenyrysgrifenyddion

9Ymae’rdoethionyngywilyddus,ynddychrynllydacyn caeleudal:wele,gwrthodasantairyrARGLWYDD;apha ddoethinebsyddynddynt?

10Amhynnyyrhoddafeugwrageddieraill,a'umeysydd i'rrhaia'uhetifeddi:canyspobuno'rlleiafhydymwyaf syddwediymroiigybydd-dod,o'rproffwydhydyr offeiriadymaepobunyngwneudcelwydd

11Oherwyddymaentwediiacháubriwmerchfymhobl ynysgafn,ganddywedyd,Heddwch,heddwch;pannad oesheddwch

12Aoeddentyngywilydduspanwnaethantffieidd-dra?ie, nidoeddentogwblyngywilyddus,acniallentgochi:am hynnyysyrthiantymhlithyrhaiasyrthiant:ynamsereu hymweliadybwrirhwyilawr,meddyrARGLWYDD.

13Yrwyfynsicro’udifahwynt,meddyrARGLWYDD: nifyddgrawnwinarywinwydden,naffigysary ffigysbren,abyddyddeilenyngwywo;abyddypethaua roddaisiddyntynmyndheibioiddynt

14Pamyrydymyneisteddynllonydd?ymgynullwch,ac awni'rdinasoeddamddiffynedig,abyddomyndawelyno: canysyrARGLWYDDeinDuwa'ngwnaethni'ndawel,ac aroddesddŵrbustlinii'wyfed,aminibechuynerbynyr ARGLWYDD.

15Disgwyliasomamheddwch,ondniddaethdaioni;ac amamseriechyd,acweledrafferth!

16ClywydffroenieigeffylauoDan:crynoddyrhollwlad wrthsŵnneidioeigeirwoncryfion;oherwydddaethant,ac ysgasantywlad,a'rcyfansyddynddi;yddinas,a'rrhai sy'nbywynddi.

17Canyswele,anfonafi’chplithnadroedd,cocatriciaid, nafyddantyncaeleuswyno,abyddantyneichbrathu, meddyrARGLWYDD

18Panfyddwnyndymunofynghysurofyhunynerbyn tristwch,maefynghalonynwanynof.

19Welelaiscrimerchfymhobloachosyrhaisy'ntrigo mewngwladbell:Onidyw'rARGLWYDDynSeion?onid yweibreninynddi?Pamy'mdigiasantâ'udelwaucerfiedig, acâgwagedddieithr?

20Mae'rcynhaeafwedimyndheibio,mae'rhafwedidodi ben,acnidydymwedieinhachub.

21Oherwyddanafmerchfymhoblyrwyfwedifyanafu; yrwyfynddu;maesyndodwedifyngafael.

22OnidoesbalmynGilead;onidoesmeddygyno?pam fellynadadferwydiechydmerchfymhobl?

PENNOD9

1Onabaifymhenynddyfroedd,a'mllygaidynffynnono ddagrau,felygallwnwyloddyddanosamladdedigion merchfymhobl!

2Onabaigennyfynyranialwchletyigrwydriaid;fely gallwnadaelfymhobl,amyndoddiwrthynt!oherwydd godinebwyrydyntigyd,cynulliadoddynionbradychus

3Aphlyganteutafodaufeleubwaigelwyddau:ondnid ydyntynddewrdrosygwirioneddaryddaear;canyso ddrwgiddrwgymaentynmynd,acnidydyntynfy adnabodi,meddyrARGLWYDD.

4Gofalwchbobunameigymydog,acnacymddiriedwch mewnunrhywfrawd:canyspobbrawdaddisodli’nllwyr, aphobcymydogarodiagydagenllibio.

5Athwyllantbobuneigymydog,acniddywedantygwir: dysgasanteutafodiddywedydcelwydd,ablinasanteu hunainiwneuthuranwiredd.

6Ymaedydrigfayngnghanoltwyll;trwydwyllymaent yngwrthodfyadnabod,meddyrARGLWYDD

7AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, Wele,mia’utoddihwynt,aca’uprofaf;canyssutygwnaf iferchfymhobl?

8Eutafodsyddfelsaethwedi’isaethuallan;mae’nllefaru twyll:maeunynllefaru’nheddychlonwrtheigymydogâ’i enau,ondyneigalonmae’ncynllwynio

9Oniymwelafâhwyamypethauhyn?meddyr ARGLWYDD:oniddialfyenaidargenedlfelhon?

10Amymynyddoeddycodafwylofainagalar,agalaram drigfannau’ranialwch,oherwyddeubodwedi’ullosgi,fel naallnebfyndtrwyddynt;acniallnebglywedllaisyr anifeiliaid;maeadarynefoedda’rbwystfilodwediffoi; maentwedimynd.

11AgwnafJerwsalemyngarneddau,acynogofdreigiau; agwnafddinasoeddJwdaynanghyfannedd,heb breswylydd.

12Pwyyw'rgŵrdoeth,aallddeallhyn?aphwyyw'rhwn yllefaroddgenau'rARGLWYDDwrtho,felygalloei fynegi,pamydarfuarywlad,a'illosgifelanialwch,heb nebynmynddrwyddi?

13AdywedyrARGLWYDD,Oherwyddiddyntwrthodfy nghyfraithaosodaiso’ublaenau,ahebwrandoarfyllais, narhodioynddi;

14Ondwedirhodioynôldychymygeucaloneuhunain, acarôlBaalim,addysgoddeutadauiddynt:

15AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, DuwIsrael;Wele,mia’ubwydafhwynt,sefyboblhyn,â wermod,acaroddafiddyntddŵrbustli’wyfed

16Gwasgarafhwyhefydymhlithycenhedloedd,yrhaina adnabuanthwyna'utadau:acanfonafgleddyfareuhôl, nesimieudifa

17FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Ystyriwch,a galwchamygwrageddgalarus,felydelont;acanfonwch amwrageddcyfrwys,felydelont:

18Abyddediddyntfrysio,achodigalardrosomni,fely llifoeinllygaidilawrâdagrau,a'nhamrantauynllifoallan âdyfroedd

19OherwyddclywirllaisgalaroSeion,“Obafoddy’n hanrheolwyd!yrydymwedieingwaradwyddo’nfawr, oherwyddinniadaelywlad,oherwyddi’ntrigfeyddein bwrwallan”

20EtogwrandewchairyrARGLWYDD,chwiwragedd,a derbyniwchaireienauef,adysgwchi’chmerchedwylo,a phobuni’wchymydogalaru

21Oherwyddymaemarwolaethwedidodifynyi'n ffenestri,acwedimyndimewni'npalasau,idorriymaithy planto'rtuallan,a'rdynionieuainco'rstrydoedd.

22Llefara,FelhynydywedyrARGLWYDD,Bydd celanedddynionynsyrthiofeltailarymaesagored,acfel dyrnaidarôlycynaeafwr,acnifyddnebyneucasglu. 23FelhynydywedyrARGLWYDD,Nacymffrostioedy doethyneiddoethineb,acnacymffrostioedycadarnynei nerth,acnacymffrostioedycyfoethogyneigyfoeth:

24Ondbyddedi'rsawlsy'nymffrostioymffrostioynhyn, eifodynfyneallacynfyadnabod,maimyfiyw'r ARGLWYDD,yrhwnsy'narfertrugaredd,barn,a chyfiawnder,aryddaear:canysynypethauhynyrwyfyn ymhyfrydu,meddyrARGLWYDD

25Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y byddafyncosbipawbaenwaedwydgyda'rdienwaededig; 26YrAifft,aJwda,acEdom,ameibionAmmon,aMoab, aphawbsyddynycongloeddeithaf,yrhaisy'ntrigoynyr anialwch:canysyrhollgenhedloeddhynsydd ddienwaededig,aholldŷIsraelsyddddienwaededigoran calon.

PENNOD10

1Clywchygairalefara’rARGLWYDDwrthych,tŷIsrael: 2FelhynydywedyrARGLWYDD,Naddysgwchffordd ycenhedloedd,acnaddychrynaarwyddionynefoedd; canysycenhedloeddaddychrynasantohonynt

3Canysoferywarferionybobl:canystorrercoedeno’r goedwig,gwaithdwylo’rgweithiwr,â’rfwyell.

4Maentyneiaddurnoagarianacagaur;maentynei glymuâhoelionacâmorthwylion,felnasymuda

5Ymaentfelypalmwyddenynunionsyth,ondnilefarant: rhaideudwyn,oherwyddniallantfyndNacofnwch rhagddynt;oherwyddniallantwneuddrwg,acnidyw ynddyntchwaithwneuddaioni.

6Gannadoesnebtebygiti,OARGLWYDD;mawrwytti, amawrywdyenwmewnnerth.

7Pwynafyddai’ndyofnidi,OFreninycenhedloedd? oherwydditiymae’nperthyn:oherwyddymhlithholl ddoethionycenhedloedd,acyneuholldeyrnasoedd,nid oesnebtebygiti.

8Ondymaenthwyigydyngreulonacynffôl: athrawiaethofereddyw'rstoc

9Arianwedi'idaenu'nblatiauaddygiroTarsis,acauro Uffas,gwaithycrefftwr,adwylo'rsaer:glasaphorfforyw eudillad:gwaithdynioncyfrwysydyntigyd.

10OndyrARGLWYDDyw'rgwirDduw,efyw'rDuw byw,abrenintragwyddol:wrtheilidybyddyddaearyn crynu,acnifyddycenhedloeddyngallugoddefeilid.

11Felhynydywedwchwrthynt,Yduwiauniwnaethanty nefoedda'rddaear,hwynthwyaddiflannantoddiary ddaear,acodditanynefoeddhyn

12Gwnaethyddaeartrwyeinerth,sefydloddybydtrwyei ddoethineb,acestynnoddynefoeddtrwyeiddoethineb.

13Panfyddoefeynllefarueilais,ymaelluoddyfroedd ynynefoedd,acymaeefeynperii'rmelltesgyno eithafoeddyddaear;ymaeefeyngwneudmelltgydaglaw, acyndwynygwyntallano'idrysorau

14Maepobdynynfytholyneiwybodaeth:maepob lluniwrwedieigywilyddioganyddelwgerfiedig: oherwyddeiddelwdawddywcelwydd,acnidoesanadl ynddynt.

15Ofereddydynt,agwaithcamgymeriadau:ynamsereu hymweliadydarfyddant

16NidywrhanJacobfelhwy:canysefeywlluniwrpob peth;acIsraelywgwialeneietifeddiaeth:ARGLWYDDy lluoeddyweienw

17Casgldynwyddauo'rwlad,Obreswylyddygaer.

18CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,mia daflafallandrigolionywladytrohwn,aca’ugofidhwynt, felycanfyddantfelly.

19Gwaefiamfyanaf!maefynghlwyfynflin:ond dywedaisi,Ynwir,galarywhwn,arhaidimieiddwyn

20Ymaefymhabellwedieidifrodi,a'mhollraffauwedi eutorri:aethfymhlantallanoddiwrthyf,acnidydynt:nid oesnebiestynfymhabellmwyach,acigodifyllenni

21Oherwyddymae'rbugeiliaidwedimyndynfythol,ac nidydyntwediceisio'rARGLWYDD:amhynnyni lwyddant,agwasgerireuhollbraidd

22Wele,daethsŵnynewyddion,achynnwrfmawrowlad ygogledd,iwneuddinasoeddJwdaynanghyfannedd,ac ynogofdreigiau

23OARGLWYDD,miwnnadywffordddynynddoei hun:nidywynydynsy'ncerddedigyfarwyddoeigamre 24ARGLWYDD,cywirafi,ondâbarn;nidyndyddicter, rhagitifyngwneudynddi-baid.

25Tywalltdylidarycenhedloeddnadydyntyndy adnabod,acaryteuluoeddnadydyntyngalwardyenw: canyshwyafwytasantJacob,aca'idifaasant,aca'i difaasant,acawnaethanteidrigfaynanghyfannedd

PENNOD11

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, ganddywedyd, 2Gwrandewcheiriau’rcyfamodhwn,allefarwchwrthwŷr Jwda,acwrthdrigolionJerwsalem; 3Adywedwrthynt,FelhynydywedARGLWYDDDduw Israel;Melltigedigfyddo'rdynnifyddo'nufuddhaui eiriau'rcyfamodhwn,

4Yrhynaorchmynnaisi’chtadauynydyddydygais hwyntallanowladyrAifft,o’rffwrnaishaearn,gan ddywedyd,Gwrandewcharfyllais,agwnewchhwynt,yn ôlyrhynollaorchmynnafichwi:fellyybyddwchchwi’n boblimi,aminnauafyddafi’chDuwchwi:

5Felygallofgyflawni’rllwadyngaisi’chtadau,iroi iddyntwladynllifeirioolaethamêl,felymaeheddiw Ynaatebais,adywedais,Fellyboed,OARGLWYDD

6YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Cyhoedda’r holleiriauhynynninasoeddJwda,acynheolydd

Jerwsalem,ganddywedyd,Gwrandewchareiriau’r cyfamodhwn,agwnewchhwynt.

7Oherwyddmiarybuddiaisyndaerwrtheichtadauyny dyddydygaishwyntifynyowladyrAifft,hydydydd hwn,gangodi’nforeaphrotestio,ganddywedyd, Ufuddhewchi’mllais

8Etoniwrandawsant,acniroddasanteuclust,ond rhodiasantbobunynôldychymygeucalonddrwg:am hynnyydygafarnyntholleiriau'rcyfamodhwn,yrhwna orchmynnaisiddynteiwneud;ondni'ugwnaethant

9AdywedoddyrARGLWYDDwrthyf,“Cafwyd cynllwynymhlithgwŷrJwda,acymhlithtrigolion Jerwsalem.”

10Ymaentweditroi’nôlatanwireddaueuhynafiaid,y rhaiawrthodasantwrandoarfyngeiriau;acaethantarôl duwiauerailli’wgwasanaethu:tŷIsraelathŷJwdaa dorroddfynghyfamodawneuthumâ’utadau

11AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,mi addygafddrwgarnynt,naallantddiancrhagddo;acer iddyntwaeddarnaf,niwrandawafarnynt

12YnabydddinasoeddJwdaathrigolionJerwsalemyn mynd,acyngweiddiaryduwiauymaentynoffrymu arogldarthiddynt:ondnifyddantyneuhachubogwblyn amsereucyfyngder

13Canysynôlniferdyddinasoeddyroedddydduwiau,O Jwda;acynôlniferstrydoeddJerwsalemycodasoch alloraui'rpethgwarthushwnnw,sefallorauilosgi arogldarthiBaal.

14Amhynnynaweddïadrosyboblhyn,acnachyfoda waeddnagweddidrostynt:canysniwrandawafarnyntyn yramserygwaeddantarnafameutrafferth.

15Bethsyddganfyanwylydi'wwneudynfynhŷ,ganei bodhiwedigwneudanlladrwyddgydallawer,a'rcig sanctaiddwedimyndoddiwrthytti?Panwneididdrwg, ynaybyddi'nllawenhau

16Olewyddenwerdd,deg,affrwythda,aalwoddyr ARGLWYDDdyenw:âsŵntwrwmawrycynnoeddodd dânarno,athorrwydeiganghennau

17OherwyddymaeARGLWYDDylluoedd,yrhwna’th blannodddi,wedillefarudrwgyndyerbyn,amddrwgtŷ IsraelathŷJwda,yrhynawnaethantyneuherbyneu hunaini’mdigiowrthoffrymuarogldarthiBaal

18ArhoddoddyrARGLWYDDwybodaethimiamhyn,a minnau’neiwybod:ynadangosaistimieugweithredoedd 19Ondroeddwnifeloenneuychaddygiri'rlladdfa;acni wyddwneubodwedidyfeisiocynlluniauynfyerbyn,gan ddweud,Dinistriwnyprengyda'iffrwyth,athorrwnef ymaithodirybyw,felnachofireienwmwyach.

20Ond,OARGLWYDDylluoedd,sy'nbarnu'ngyfiawn, sy'nprofi'rarennaua'rgalon,gadimiwelddyddialarnynt: oherwydditiydatguddiaisfyachos

21AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDDamwŷr Anathoth,yrhaisy’nceisiodyeinioes,ganddywedyd,Na phroffwydaynenw’rARGLWYDD,rhagitifarwtrwyein llawni:

22AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, Wele,mia’ucosbiafhwynt:byddygwŷrieuaincfarw trwy’rcleddyf;byddeumeibiona’umerchedfarwtrwy newyn:

23Acnifyddgweddillohonynt:canysmiaddygafddrwg arwŷrAnathoth,sefblwyddyneuhymweliad

1Cyfiawnwytti,OARGLWYDD,panfyddafynerfyn arnat:etogadimisiaradâthiamdyfarnau:Pamymae fforddydrygionusynffynnu?pamymaepawbsy'n gwneudynfradwrusiawnynhapus?

2Tia'uplannaist,ie,ymaentwedigwreiddio:maentyn tyfu,ie,maentyndwynffrwyth:yrwyttiynagosyneu genau,acymhelloddiwrtheuharennau

3Ondti,ARGLWYDD,sy’nfyadnabodi:tia’mgwelaist, acabrofaistfynghalontuagatatti:tynnahwyallanfel defaidi’rlladdfa,apharatoahwyntargyferdyddylladdfa 4Pahydygalara’rtir,agwywollysiaupobmaes,am ddrygioni’rrhaisy’ntrigoynddo?ydifawydyranifeiliaid a’radar;amiddyntddweud,Niwelefeeindiweddolaf

5Osrhedaistgyda’rgwŷrtraed,ahwythauwedidyflino, sutallidiymladdâmeirch?acosynywladheddwch,lle’r oedditynymddiried,ymaentwedidyflino,sutygwneidi yngnghwyddyrIorddonen?

6Canyshydynoeddyfrodyr,athŷdydad,hydynoed hwyawnaethantynfradwrusâthi;ie,hwyaalwasant dyrfaardyôl:nachredhwynt,eriddyntlefarugeiriauteg wrthyt

7Gadewaisfynhŷ,gadewaisfyetifeddiaeth;rhoddais annwylfyenaidynllaweigelynion.

8Ymaefyetifeddiaethimifelllewynygoedwig;mae'n gweiddiynfyerbyn:amhynnyyrwyfwedieichasáu

9Fyetifeddiaethsyddimifeladerynbrith,yradaro amgylchsyddyneiherbyn;dewch,ymgasglwchholl fwystfilodymaes,dewchifwyta

10Maellawerofugeiliaidwedidinistriofyngwinllan, wedisathrufyrhandandraed,wedigwneudfyrhan ddymunolynanialwchdiffaith

11Gwnaenthi’nanghyfannedd,acynanghyfanneddy mae’ngalaruwrthyf;gwnaedyrholldirynanghyfannedd, amnadoesnebyneihystyried

12Daethyranrheithwyrarbobuchelfanynyranialwch: canyscleddyfyrARGLWYDDaddifaounpeni'rwlad hydatypenarall:nifyddheddwchiunrhywgnawd

13Hauasantwenith,ondmedantddrain:ymdrechanti boeni,ondnichântelw:abyddantyngywilydduso’ch refeniwoherwydddigofaintangerddolyrARGLWYDD

14FelhynydywedyrARGLWYDDynerbynfyholl gymdogiondrwg,sy'ncyffwrddâ'retifeddiaetharoddais i'mpoblIsraeleihetifeddu;Wele,mia'utynnafhwynt allano'utir,acadynnafallandŷJwdao'uplith.

15Abydd,wediimieutynnuallan,ydychwelaf,acy tosturiafwrthynt,acy'udychwelaf,pobuni'wetifeddiaeth, aphobuni'wdir

16Abydd,osbyddantyndysguffyrddfymhoblyn ddiwyd,idynguwrthfyenw,Bywyw’rARGLWYDD;fel ydysgonnhwi’mpobldynguwrthBaal;ynabyddantyn caeleuhadeiladuyngnghanolfymhobl

17Ondosnafyddantynufuddhau,miaddyrchafaca ddinistriafygenedlhonno’nllwyr,meddyrARGLWYDD

PENNOD13

1FelhynydywedyrARGLWYDDwrthyf,Dos,aphryni tiwregyslliain,a'iroiamdylwynau,acna'iroimewndŵr. 2FellycefaiswregysynôlgairyrARGLWYDD,a'iroi amfyllwynau

3AdaethgairyrARGLWYDDatafyraildro,gan ddywedyd,

4Cymerygwregysagawsoch,yrhwnsyddamdylwynau, achyfod,dosiEwffrates,achuddiaefynomewntwllyny graig.

5Fellyeuthum,a'iguddiowrthEwffrates,fely gorchmynnoddyrARGLWYDDimi

6Acarôlllaweroddyddiau,dywedoddyrARGLWYDD wrthyf,Cyfod,dosiEwffrates,achymeroddiynoy gwregysaorchmynnaisitieiguddioyno

7YnaeuthumiEwffrates,achloddio,achymrydy gwregyso'rlleyroeddwnwedi'iguddio:acwele,yroedd ygwregyswedieiddifetha,nidoeddofuddiddim.

8YnadaethgairyrARGLWYDDataf,ganddweud, 9FelhynydywedyrARGLWYDD,Felhynydifethaf falchderJwda,abalchdermawrJerwsalem.

10Yboblddrwghyn,sy'ngwrthodgwrandoarfyngeiriau, sy'nrhodioymmhrofiadeucalon,acynmyndarôlduwiau eraill,i'wgwasanaethu,aci'whaddoli,fyddantfely gwregyshwn,nadyw'nddaiddim

11Canysfelymaegwregysynglynuwrthlwynaudyn, fellyyperaisiholldŷIsraelaholldŷJwdalynuwrthyf, meddyrARGLWYDD;felybyddentimiynbobl,acyn enw,acynglod,acynogoniant:ondniwrandawsant

12Amhynnyydywediwrthyntygairhwn;Felhyny dywedARGLWYDDDduwIsrael,Pobpotelalenwirâ gwin:adywedantwrthyt,Oniwyddomynsicryllenwir pobpotelâgwin?

13Ynaydywediwrthynt,Felhynydywedyr ARGLWYDD,Wele,mialenwirholldrigolionywlad hon,sefybrenhinoeddsy'neisteddarorseddDafydd,a'r offeiriaid,a'rproffwydi,aholldrigolionJerwsalem,â meddwdod

14Amia’udrylliafhwyntunynerbyneigilydd,hydyn oedytadaua’rmeibionynghyd,meddyrARGLWYDD: nithosturiaf,nacniarbedaf,nacnithrugarhaaf,ondni’u difethaf.

15Clywch,agwrandewch;nafyddwchfalch:canysyr ARGLWYDDalefarodd

16Rhowchogonianti'rARGLWYDDeichDuw,cyniddo beritywyllwch,achyni'chtraedfagluarymynyddoedd tywyll;athrabyddwchyndisgwylamoleuni,efea'itroi'n gysgodangau,aca'igwnayndywyllwchdu.

17Ondosnawrandewcharno,byddfyenaidynwylo mewnlleoedddirgelameichbalchder;abyddfyllygadyn wylo'nddigalon,acynllifoilawrâdagrau,oherwyddbod praiddyrARGLWYDDwedi'igarioymaithyngaeth 18Dywedwrthybreninacwrthyfrenhines, Ymostyngwch,eisteddwchilawr:canyseich tywysogaethauaddisgynnir,sefcoroneichgogoniant

19Bydddinasoeddydeargau,acnifyddnebyneuhagor: caethgludirJwdaigyd,caethgludirhi’nllwyr.

20Codwcheichllygaid,acedrychwcharyrhaisy'ndod o'rgogledd:blemae'rpraiddaroddwyditi,dybraidd prydferth?

21Bethaddywedidipanfyddoefeyndygosbi? oherwyddtia’udysgaistifodyngapteiniaid,acyn benaethiaidarnatti:onifyddgofidiauyndygymryddi,fel gwraigmewnesgor?

22Acosdywediyndygalon,Pahamydaethypethauhyn arnaf?Oherwyddmaintdyanwireddydatgelwyddy gorchudd,anoethwyddysodlau

23AallyrEthiopiadnewideigroen,neu'rllewpardei smotiau?ynagallwchchithauhefydwneuddaioni,yrhai syddwediarfergwneuddrwg

24Amhynnyygwasgarafhwyntfelysoflsy'nmynd heibioganwyntyranialwch.

25Dymadygyfran,rhandyfesurauoddiwrthyffi,medd yrARGLWYDD;oherwydditifyanghofio,acymddiried mewncelwydd.

26Amhynnyydatguddiafdygwregysauardywyneb,fel ygwelirdygywilydd

27Gwelaisdyodineb,a’thweirgyr,anlladrwydddy buteindra,a’thffieidd-draarybryniauynymeysydd Gwaedi,Jerwsalem!oni’thlanheir?Prydybydd?

PENNOD14

1GairyrARGLWYDDaddaethatJeremeiaynglŷnâ’r newyn

2YmaeJwdayngalaru,a'iphyrthyngwywo;ymaentyn dduhydyllawr;agwaeddJerwsalemaesgynnodd

3A'upendefigionaanfonasanteurhaibachi'rdyfroedd: daethanti'rpydewau,acnichawsantddŵr;dychwelasant â'ullestriynwag;cywilyddiwydagwaradwyddwydhwy,a gorchuddioddeupennau

4Oherwyddbodyddaearyngapten,oherwyddnadoedd glawynyddaear,cywilyddioddyraredigwyr, gorchuddionasanteupennau

5Ie,yrewighefydallooddynymaes,aca’igadawodd, amnadoeddglaswelltyno

6Asafasantyrasynnodgwylltynylleoedduchel, chwibanasantygwyntfeldreigiau;pylasanteullygaid,am nadoeddglaswelltyno

7OARGLWYDD,erbodeinhanwireddauyntystioyn einherbyn,gwnahynnyermwyndyenw:oherwyddmae eingwrthgiliadauynaml;pechasomyndyerbyn

8OobaithIsrael,eiachubwrmewnamsercyfyngder,pam ybydditfeldieithrynynywlad,acfelcrwydrynsy'ntroi o'rneilltuiarosdrosnos?

9Pamybydditfeldynwedisynnu,felgŵrcadarnnaall achub?Etoti,OARGLWYDD,yrwytyneinmysg,a’n henwaelwirarnom;na’ngadael

10FelhynydywedyrARGLWYDDwrthyboblhyn,Fel hynycarasantgrwydro,niataliasanteutraed,amhynnyni dderbynia'rARGLWYDDhwynt;ynawrbyddyncofioeu hanwiredd,acynymweldâ'upechodau

11YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Naweddïa drosyboblhynereulles

12Panymprydiant,niwrandawafareucri;aphan offrymantboethoffrwmacoffrwm,ni'uderbyniaf:ondmi a'udifaafâ'rcleddyf,a'rnewyn,a'rpla

13Ynadywedaisi,OArglwyddDDUW!wele,mae'r proffwydi'ndweudwrthynt,Niwelwchycleddyf,acni fyddnewynarnoch;ondrhoddafheddwchsicrichwiyny llehwn

14YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Ymae’r proffwydiynproffwydocelwyddynfyenwi:ni’u hanfonais,acniorchmynnaisiddynt,acnilefaraiswrthynt: gweledigaethffugadewiniaeth,aphethdiwerth,athwyll eucalon,ymaentynproffwydoichwi

15AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDDamy proffwydisy'nproffwydoynfyenwi,aminnauhebeu hanfon,acetomaentyndweud,Nifyddcleddyfnanewyn

ynywladhon;Trwygleddyfanewynydifethiry proffwydihynny.

16A’rboblymaentynproffwydoiddyntafwrirallanyn strydoeddJerwsalemoherwyddynewyna’rcleddyf;acni fyddganddyntnebi’wcladdu,hwy,eugwragedd,na’u meibion,na’umerched:canysmiadywalltafeudrygioni arnynt

17Amhynnydywediygairhwnwrthynt;Byddedi’m llygaidlifoâdagraunosadydd,acnapheidiant:oherwydd torrwydyforwynferchfymhoblârhwygmawr,âchlec ddifrifoliawn

18Osafi’rmaes,ynawele’rrhaialaddwydâ’rcleddyf! acosafi’rddinas,ynawele’rrhaisy’nglafonewyn!ie,y proffwyda’roffeiriadynmyndogwmpasiwladnadydynt yneihadnabod

19AwrthodaisttiJwdaynllwyr?agasaistdyenaidSeion? pamytrewaistni,acnidoesiachâdini?yroeddemyn disgwylamheddwch,acnidoesdaioni;acamamser iachâd,acweledrafferth!

20Yrydymyncydnabod,OARGLWYDD,eindrygioni, acanwireddeintadau:canyspechasomyndyerbyn

21Na’nffieiddioni,ermwyndyenw,nagwarthryba orsedddyogoniant:cofia,nathordygyfamodâni 22Aoesunrhywunymhlithofereddau’rCenhedloeddaall beriglaw?Neuaallynefoeddroicawodydd?Onidtiywe, OARGLWYDDeinDuw?Amhynnyybyddwnyn disgwylwrthytti:oherwyddtiawnaethyrhollbethauhyn

PENNOD15

1YnaydywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Pesafai MosesaSamuelgerfymron,niallaifymeddwlfodtuagat yboblhyn:bwrwhwyntallano’mgolwg,agadiddynt fyndymaith.

2Abydd,osdywedantwrthyt,Ibleyrawnniallan?yna dywedwrthynt,FelhynydywedyrARGLWYDD;Yrhai syddifarwolaeth,ifarwolaeth;a'rrhaisyddi'rcleddyf,i'r cleddyf;a'rrhaisyddinewyn,inewyn;a'rrhaisyddi gaethiwed,igaethiwed

3Amiaosodafarnyntbedwarmath,meddyr ARGLWYDD:ycleddyfiladd,a’rcŵnirwygo,ac ehediaidynefoedd,abwystfilodyddaear,iddifaadifetha 4Amia’ugyrafhwyntiholldeyrnasoeddyddaear,o achosManassemabHeseceiabreninJwda,amyrhyna wnaethefeynJerwsalem

5Pwyadrugarhawrthytti,Jerwsalem?neupwyagwyna amdanat?neupwyaâo’rneilltuiofynsutyrwytti?

6Tia’mgadawaist,meddyrARGLWYDD,tiaaethostyn ôl:amhynnyyrestynnaffyllawyndyerbyn,aca’th ddinistriaf;yrwyfwediblinoaredifarhau

7Amia’uchwythafâffanymmhyrthywlad;mia’u gwnafynamddifadoblant,miaddinistriaffymhobl,gan nadydyntyndychwelydo’uffyrdd

8Ymaeeugweddwonynamlhauimiuwchlawtywody moroedd:dygaisarnyntynerbynmamygwŷrieuainc anrheithiwrganoldydd:peraisiddosyrthioarniynsydyn, acofnauaryddinas.

9Ymae’rhonaesgoroddarsaithyngwanhau;rhoddoddi fyny’rysbryd;machludoddeihaultraoeddhieto’nddydd: cywilyddiwydagwaradwyddwydhi:arhoddafeugweddill i’rcleddyfoflaeneugelynion,meddyrARGLWYDD

10Gwaefi,fymam,amdyfodwedifyeni’nŵrcynnenac ynŵrcynneni’rhollddaear!Nidwyfwedibenthygar usuriaeth,acnidywdynionwedibenthygimiarusuriaeth; etoymaentigydynfymelltithio.

11DywedoddyrARGLWYDD,Ynwirbyddynddai’th weddill;ynwirbyddafynperii’rgelynweddïo’nddaarnat ynamserdrwgacynamsercystudd

12Afyddhaearnyntorrihaearnadurygogledd?

13Dygyfoetha’thdrysorauaroddafi’rysbailhebbris,a hynnyamdyhollbechodau,hydynoedyndyholl derfynau

14Amia’thwnafgyda’thelynioniwladnadadwaenost: canystânagynnauynfynigofaint,alosgiarnoch.

15ARGLWYDD,tiawyddost:cofiafi,acymwelâmi,a dialarnafarfyerlidwyr;nachymerfiymaithyndy amynedd:gwybydderdyfwynimiddioddefcerydd.

16Cafwyddyeiriau,amia'ubwyteais;abudyairimiyn llawenyddacynorfoleddi'mcalon:canysgelwirfiardy enw,OARGLWYDDDduwylluoedd.

17Nieisteddaisyngnghynulliadygwatwarwyr,acni lawenheais;eisteddaisarfymhenfyhunoachosdylaw: canystia’mllenwaistâdicter.

18Pamymaefymhoenyndragwyddol,a'mclwyfyn anwelladwy,yrhwnsy'ngwrthodgwella?afyddidiimi yngyfangwblfelcelwyddog,acfeldyfroeddynpallu?

19AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD,Os dychweli,ynay’thddychwelaf,athiasafigerfymron:ac oscymeri’rgwerthfawroddiwrthyffiaidd,byddifelfy ngenaui:dychwelantatatti;ondnaddychweldiatynthwy

20Amia’thwnafdii’rboblhynynfurpreswedi’igaeru: abyddantynymladdyndyerbyn,ondni’thorchfygant: canysyrwyffigydathii’thachubdiaci’thwaredudi, meddyrARGLWYDD

21Amia’thwaredafolaw’rdrygionus,amia’thwaredaf olaw’rofnadwy

PENNOD16

1DaethgairyrARGLWYDDatafhefyd,ganddywedyd, 2Nachymerwraigiti,acnafydditifeibionnamerched ynyllehwn

3CanysfelhynydywedyrARGLWYDDamymeibion, acamymerchedaanedynyllehwn,acameumamaua’u cenhedlai,acameutadaua’ucenhedlaiynywladhon;

4Byddantfeirwofarwolaethaudifrifol;nichwydir amdanynt;acnichleddirhwynt;ondbyddantfeltailar wynebyddaear:ahwyaddifethirganycleddyf,achan newyn;a’ucyrfffyddynfwydiadarynefoedd,aci anifeiliaidyddaear

5CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,Naddosi mewnidŷgalar,nacialaru,nacigwynoamdanynt:canys cymeraisfyheddwchoddiwrthyboblhyn,meddyr ARGLWYDD,sefcariadathrugaredd

6Byddantfarw’nfawracynfachynywladhon:ni chleddirhwynt,acnigalarantamdanynt,nacnithorrireu hunain,nacnifyddantynmoelniamdanynt:

7Nifydddynionynrhwygoeuhunaindrostyntmewn galar,i'wcysuroamymeirw;acnifydddynionynrhoi iddyntgwpancysuri'wyfedameutadna'umam

8Naceidichwaithidŷgwledda,ieisteddgydahwynti fwytaaciyfed

9CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Wele,miawnafilaisllawenyddallaisllawenydd, llaisypriodfaballaisybriodferch,ddarfodo'rllehwnyn eichllygaid,acyneichdyddiau.

10Aphanddangosii’rboblhynyrholleiriauhyn,a dywedantwrthyt,PamyllefaroddyrARGLWYDDyrholl ddrwgmawrhwnyneinherbyn?neubethywein hanwiredd?neubethyweinpechodawnaethomynerbyn yrARGLWYDDeinDuw?

11Ynaydywediwrthynt,Oherwyddi’chtadaufy ngwrthodi,meddyrARGLWYDD,arhodioarôlduwiau eraill,a’ugwasanaethu,a’uhaddoli,a’mgwrthodi,a pheidioâchadwfynghyfraith;

12Agwnaethochchi'nwaethna'chtadau;canyswele,yr ydychchi'nrhodiopobunynôldychymygeigalonddrwg, felnawrandawantarnaffi:

13Amhynnyybwrwafchwiallano'rwladhoniwladnad ydychyneihadnabod,nachwina'chtadau;acynoy gwasanaethwchdduwiaueraillddyddanos;llenafyddaf yndangosffafrichwi

14Amhynnywele,ydyddiau’ndyfod,meddyr ARGLWYDD,pannaddywedirmwyach,Bywyw’r ARGLWYDD,yrhwnaddugblantIsraelifynyowladyr Aifft;

15Ond,Bywyw’rARGLWYDD,yrhwnaddugblant Israelifynyowladygogledd,aco’rhollwledyddlley gyrroddefehwynt:amia’udygafhwyntynôli’wgwlada roddaisi’wtadau.

16Wele,anfonafambysgotwyrlawer,meddyr ARGLWYDD,abyddantyneupysgota;acwedihynny anfonafamhelwyrlawer,abyddantyneuhelaobob mynydd,acobobbryn,acodyllau'rcreigiau

17Oherwyddymaefyllygaidareuhollffyrdd:nidydynt wedieucuddiorhagfywyneb,acnidyweuhanwiredd wedieiguddiorhagfyllygaid

18Acyngyntafbyddafyntalu’nddwblameuhanwiredd a’upechod;oherwyddiddynthalogifynhir,iddyntlenwi fyetifeddiaethâchelaneddeupethauffiaiddaffiaidd

19OARGLWYDD,fynerth,a'mcaer,a'mllochesyn nyddcystudd,yCenhedloeddaddeuantatatoeithafoeddy ddaear,acaddywedant,Ynddiau,etifeddoddeintadau gelwydd,oferedd,aphethaunadoeselwynddynt 20Awnadyndduwiauiddo’ihun,ahwythauhebfodyn dduwiau?

21Amhynny,wele,mia’ugwnafhwyntytrohwn,mia’u gwnafhwyntynadnabodfyllawa’mnerth;abyddantyn gwybodmai’rARGLWYDDywfyenw

PENNOD17

1YsgrifennwydpechodJwdaâphinhaearn,acâblaen diemwnt:ymaewedieigerfioarfwrddeucalon,acar gyrneichallorau;

2Traboeuplantyncofioeuhalloraua'ullwyniwrthy coedgwyrddionarybryniauuchel

3Ofymynyddynymaes,rhoddafdygyfoetha'thholl drysoraui'rysbail,a'thuchelfeydddrosbechod,trwydy hollderfynau

4Athithau,seftidyhun,aymneilltuwcho’thetifeddiaeth aroddaisiti;amiawnafitiwasanaethudyelynionyny wladnadwytyneihadnabod:canyscynnautânynfy nigofainti,alosgiambyth

5FelhynydywedyrARGLWYDD;Melltigedigfyddo'r dynaymddiriedomewndyn,acawnagnawdynfraich iddo,acymaeeigalonyngwyrooddiwrthyr ARGLWYDD.

6Canysefeafyddfelyrhosynyranialwch,acniwêlpan ddawdaioni;ondadrigynylleoeddcrasynyranialwch, mewntirhalltahebnebynbywynddo

7Gwyneifydydynsy'nymddiriedynyrARGLWYDD, acymae'rARGLWYDDynobaithiddo

8Canysbyddfelcoedenwedi'iphlannuwrthydyfroedd, acynlledaenueigwreiddiauwrthyrafon,acniwêlpan ddawgwres,ondbyddeidailynwyrdd;acnifyddyn ofalusymmlwyddynsychder,acnipheidiaârhoiffrwyth.

9Twyllodrusyw'rgalonynfwynadim,acynddrwgiawn: pwya'ihadnabod?

10Myfi,yrARGLWYDD,sy’nchwilio’rgalon,ynprofi’r awenau,iroiibobdynynôleiffyrdd,acynôlffrwythei weithredoedd

11Felymaepetrisenyneisteddarwyau,achebeudeor; fellyymae'rsawlsy'nennillcyfoeth,acnidtrwyhawl,yn eugadaelyngnghanoleiddyddiau,acyneiddiweddbydd ynffôl.

12Gorsedduchelogonedduso'rdechreuadywlleein cysegr

13ARGLWYDD,gobaithIsrael,byddpawbsy'ndy wrthoddiyncaeleucywilyddio,a'rrhaisy'nciliooddi wrthyfaysgrifennirynyddaear,oherwyddiddyntwrthod yrARGLWYDD,ffynnonydyfroeddbyw.

14Iachâfi,OARGLWYDD,abyddafiach;achubfi,a byddafachubedig:oherwyddtiywfymoliant

15Wele,dywedantwrthyf,Palemaegairyr ARGLWYDD?deuedynawr

16Aminnau,nifrysiaisofodynfugaili’thddilyndi:acni ddymunaisydyddblin;tiawyddost:yrhynaddaethallan o’mgwefusauoeddyniawngerdyfron

17Nafyddynddychrynimi:tiywfyngobaithynnydd drwg.

18Byddedi’rrhaisy’nfyerlidgaeleugwaradwyddo,ond nafyddedimigaelfyngwaradwyddo:byddediddynthwy gaeleudychryn,ondnafyddedimigaelfyngwaradwyddo: dygwchddydddrwgarnynt,adinistriwchhwyâdinistr dwbl

19FelhynydywedoddyrARGLWYDDwrthyf;Dos,a safymmhorthmeibionybobl,trwyyrhwnymae brenhinoeddJwdayndodimewn,athrwyyrhwnymaent ynmyndallan,acymmhobpyrthJerwsalem; 20Adywedwrthynt,GwrandewchairyrARGLWYDD, frenhinoeddJwda,ahollJwda,aholldrigolionJerwsalem, yrhwnsy'nmyndimewntrwy'rpyrthhyn:

21FelhynydywedyrARGLWYDD;Byddwchynofalus ohonocheichhunain,acnaddygwchfaicharydydd Saboth,na'iddwynimewntrwybyrthJerwsalem; 22Nacychchi’nmyndâbaichallano’chtaiarydydd Saboth,nacyngwneuddimgwaith;ondsancteiddiwchy dyddSaboth,felygorchmynnaisi’chtadau

23Ondniwrandawsant,nacniblygasanteuclust,ond caledasanteugwddf,rhaggwrando,naderbyn cyfarwyddyd

24Abydd,osgwrandewchynddyfalarnaf,meddyr ARGLWYDD,hebddwynbaichtrwybyrthyddinashon arydyddSaboth,ondsancteiddio'rdyddSaboth,heb wneuddimgwaithynddo;

25Ynaydawbrenhinoeddathywysogionimewnibyrthy ddinashon,yneisteddarorseddDafydd,ynmarchogaeth mewncerbydauacarfeirch,hwya'utywysogion,gwŷr JwdaathrigolionJerwsalem:abyddyddinashonyn parhauambyth.

26AbyddantyndododdinasoeddJwda,aco'rlleoeddo amgylchJerwsalem,acowladBenjamin,aco'r gwastadedd,aco'rmynyddoedd,aco'rdeau,ganddwyn offrymaupoeth,acaberthau,acoffrymaubwyd,ac arogldarth,acyndwynaberthaumoliant,idŷ'r ARGLWYDD

27Ondosnawrandewcharnafisancteiddio’rdyddSaboth, apheidioâdwynbaich,hydynoedwrthfyndimewni byrthJerwsalemarydyddSaboth;ynaycyneuafdânynei phyrthhi,abyddyndifapalasauJerwsalem,acnifyddyn diffodd.

PENNOD18

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, ganddywedyd,

2Cyfod,adosilawridŷ’rcrochenydd,acynoyperafiti glywedfyngeiriau

3Ynaeuthumilawridŷ’rcrochenydd,acwele,roeddyn gweithiogwaitharyrolwynion.

4Adifwynwydyllestrawnaethefeoglaiynllawy crochenydd:fellygwnaethefeefedrachefnynllestrarall, felyroeddynddayngngolwgycrochenyddeiwneud.

5YnadaethgairyrARGLWYDDataf,ganddweud, 6OdŷIsrael,onidallaffiwneudâchwifelycrochenydd hwn?meddyrARGLWYDD.Wele,felymae'rclaiyn llaw'rcrochenydd,fellyyrydychchwithauynfyllawi,O dŷIsrael

7Arbafunudyllefarafamgenedl,acamdeyrnas,i’w diwreiddio,a’ithynnuilawr,a’idinistrio;

8Osbyddygenedlhonno,yrhonyllefaraisyneiherbyn, yntroioddiwrtheidrygioni,byddafynedifarhauamy drwgafeddyliaiseiwneudiddynt

9Aphabrydyllefarafamgenedl,acamfrenhiniaeth,i'w hadeiladua'iphlannu;

10Osgwnaddrwgynfyngolwg,hebufuddhaui'mllais, ynabyddafynedifarhauamydaioni,yrhwnaddywedais ybyddwnyneifuddio.

11Ynawrganhynny,dosilefaruwrthwŷrJwda,acwrth drigolionJerwsalem,ganddywedyd,Felhynydywedyr ARGLWYDD;Wele,yrwyfynlluniodrwgyneicherbyn, acynlluniocynllunyneicherbyn:dychwelwchynawr bobuno’ifforddddrwg,agwnewcheichffyrdda’ch gweithredoeddyndda

12Adywedasant,Nidoesgobaith:ondbyddwnynrhodio ynôleindychymygioneinhunain,abyddwnbobunyn gwneuddychymygeigalonddrwg.

13AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD; Gofynnwchynawrymhlithycenhedloedd,pwyaglywodd bethaufelhyn:gwnaethmorwynIsraelbetherchylliawn 14AadawdyneiraLebanon,sy'ndodograigymaes?neu awrthodirydyfroeddoersy'nllifoolearall?

15Oherwyddi’mpoblfyanghofioi,llosgasantarogldarth iwagedd,apheriiddyntfagluyneuffyrddoddiaryrhen lwybrau,igerddedmewnllwybrau,mewnfforddhebei cherdded;

16Iwneudeutirynanghyfannedd,acynsibrwd tragwyddol;byddpobunaaethheibioynoynsynnu,acyn ysgwydeiben

17Gwasgarafhwyfelâgwyntdwyrainoflaenygelyn; dangosafiddyntycefn,acnidyrwyneb,ynnyddeu trychineb

18Ynadywedasant,Dewch,agadewchinniddyfeisio cynlluniauynerbynJeremeia;oherwyddniddiflanny gyfraithoddiwrthyroffeiriad,nachyngoroddiwrthy doeth,nagairoddiwrthyproffwydDewch,agadewch innieidaroefâ'rtafod,acnawrandawnaryruno'ieiriau ef

19Gwrandaarnaf,OARGLWYDD,achlywarlaisyrhai sy'nymrysonâmi

20Adâldrwgamddaioni?oherwyddcloddiasantbwlli’m henaid.Cofiaimisefyllgerdyfronilefarudaionidrostynt, acidroidylidoddiwrthynt

21Fellyrhowcheuplanti’rnewyn,athywalltwcheu gwaedtrwynerthycleddyf;abyddedi’wgwrageddgael euhamddifaduo’uplant,abodynweddwon;abyddedi’w dyniongaeleurhoiifarwolaeth;byddedi’wgwŷrieuainc gaeleulladdganycleddyfmewnbrwydr.

22Clywirgwaeddo’utai,panddygifyddinynddisymwth arnynt:canyscloddiasantbwlli’mdal,achuddiomaglau i’mtraed.

23Eto,ARGLWYDD,tiawyddosteuhollgynllwynynfy erbyni’mlladd:nafaddaueuhanwiredd,acnaddileaeu pechodo’tholwg,ondbyddediddyntgaeleudymchwel o’thflaen;gwnafelhynâhwyntynamserdyddicter

PENNOD19

1FelhynydywedyrARGLWYDD,Dos,achymerbotel briddcrochenydd,achymerohenuriaidybobl,aco henuriaidyroffeiriaid;

2AdosallaniddyffrynmabHinnom,yrhwnsyddwrth fynedfaporthydwyrain,achyhoeddaynoygeiriaua ddywedafwrthyt,

3Adywedwch,ClywchairyrARGLWYDD,frenhinoedd Jwda,athrigolionJerwsalem;Felhynydywed ARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael;Wele,miaddygaf ddrwgaryllehwn,abyddclustiaupwybynnaga’iclywo yngoglais.

4Oherwyddiddyntfyngwrthodi,adieithrio’rllehwn,a llosgiarogldarthynddoidduwiaudieithr,nadoeddenthwy na’utadau,nabrenhinoeddJwda,yneuhadnabod,a llenwi’rllehwnâgwaedrhaidiniwed;

5AdeiladasanthefyduchelfeyddBaal,ilosgieumeibionâ thânynoffrymaupoethiBaal,yrhynniorchmynnais,nac nileferais,nacniddaethi'mmeddwl:

6Amhynny,wele,ydyddiauaddaw,meddyr ARGLWYDD,pannaelwiryllehwnmwyachynToffet, nacynddyffrynmabHinnom,ondynddyffrynylladdfa

7AmiawnafynddirymucyngorJwdaaJerwsalemyny llehwn;amia’ugwnafynsyrthiotrwy’rcleddyfoflaen eugelynion,athrwylaw’rrhaisy’nceisioeuheinioes:a’u celaneddaroddafynfwydiadarynefoedd,acianifeiliaid yddaear

8Agwnafyddinashonynanghyfannedd,acynsŵn chwiban;byddpawbsy'nmyndheibioiddiynsynnuacyn chwibanuoherwyddeihollblaau

9Amiawnafiddyntfwytacnawdeumeibionachnawdeu merched,abyddantynbwytapobungnawdeigyfaillyny gwarchaea'rcyfyngder,yrhwnybyddeugelynion,a'rrhai sy'nceisioeuheinioes,yneucyfynguâhwy.

10Ynaytorridi'rbotelyngngolwgydynionsy'nmynd gydathi,

11Adywedwrthynt,FelhynydywedARGLWYDDy lluoedd;Fellyytorrafyboblhyna'rddinashon,felytorro llestrcrochenydd,naellireigyfannueto:abyddantyneu cladduynToffet,nesnafyddlleigladdu

12Felhynygwnafi’rllehwn,meddyrARGLWYDD,ac i’wdrigolion,agwnafyddinashonfelToffet:

13AbyddtaiJerwsalem,athaibrenhinoeddJwda,yncael euhalogifellleToffet,oherwyddyrholldaiybuont arogldarthareutoeauiholllu’rnefoedd,acoffrymaudiod idduwiaueraill.

14YnadaethJeremeiaoToffet,lleyranfonasai’r ARGLWYDDefibroffwydo;acefeasafoddyng nghynteddtŷ’rARGLWYDD;acaddywedoddwrthyr hollbobl,

15FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; Wele,miaddygafaryddinashon,acareiholldrefi,yr hollddrwgaleferaisyneiherbyn,amiddyntgaledueu gyddfau,felnawrandawentarfyngeiriau

PENNOD20

1ClywoddPasurmabImmeryroffeiriad,aoeddhefydyn bennaethllywodraethwrynnhŷ’rARGLWYDD,fod Jeremeiawediproffwydo’rpethauhyn

2YnatrawoddPasurJeremeiayproffwyd,a'iosodyny cyffionoeddymmhorthuchafBenjamin,yrhwnoedd wrthdŷ'rARGLWYDD

3AthrannoethydugPasurallanJeremeiao’rstociau.Yna ydywedoddJeremeiawrtho,NialwoddyrARGLWYDD dyenwdiPasur,ondMagormissabib

4CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,mia’th wnafynddychrynitidyhun,aci’thhollgyfeillion:a byddantynsyrthiotrwygleddyfeugelynion,a’thlygaid a’igwelant:amiaroddafhollJwdaynllawbreninBabilon, abyddefeyneucaethgludoiBabilon,acyneulladdâ’r cleddyf

5Hefydrhoddafhollnerthyddinashon,a'iholllafur,a'i hollbethaugwerthfawr,aholldrysoraubrenhinoeddJwda aroddafynllaweugelynion,a'uhysbeiliant,a'ucymerant, a'udwyniFabilon.

6Athithau,Pasur,aphawbsy'ntrigoyndydŷaâi gaethglud:athiaddeuiiFabilon,acynoybyddifarw,aca gleddiryno,ti,a'thhollgyfeillion,yrhaiyproffwydaist gelwyddiddynt

7ARGLWYDD,tia’mtwyllaist,a’mtwyllwyd:tisy’n gryfachnami,acaorchfygaist:yrwyffi’ncaelfy ngwawdiobeunydd,pawbynfyngwawdio

8Oherwydderpanlefarais,gwaeddais,gwaeddaisdraisac anrhaith;oherwyddgwnaedgairyrARGLWYDDyn warthimi,acynwatwar,beunydd

9Ynadywedais,Nisoniafamdano,acnilefarafmwyach yneienwOndyroeddeiairynfynghalonfeltânllosgi wedi'igauynfyesgyrn,acyroeddwnwediblinoar ddioddef,acniallwnaros.

10Oherwyddclywaislawerynenllibio,ofnobobtu Adroddwch,meddant,abyddwnninnau'neiadrodd

Gwylioddfyhollgyfeillionamfyrhwystr,ganddywedyd, Efallaiycaiffeihudo,abyddwnyneiorchfygu,abyddwn yndialarno

11OndyrARGLWYDDsyddgydamifeluncadarn ofnadwy:amhynnybyddfyerlidwyrynbaglu,acni fyddantynllwyddo:byddantyncaeleucywilyddio'nfawr; oherwyddnifyddantynffynnu:nifyddeugwarth tragwyddolyncaeleianghofiobyth.

12Ond,OARGLWYDDylluoedd,sy’nprofi’rcyfiawn, acyngweldyrarennaua’rgalon,gadimiwelddyddial arnynt:oherwydditiyragoraisfyachos

13Cenwchi'rARGLWYDD,molwchyrARGLWYDD: oherwyddefeawareduenaidytlawdolawdrygionus.

14Melltigedigfyddo’rdyddy’mganwyd:nafendithiry dyddy’mgenirganfymam

15Melltigedigfyddo'rgŵraddaethâ'rnewyddi'mtad, ganddywedyd,Ganwyditifabgwryw;ganeilawenhauef ynfawr

16Abyddedydynhwnnwfelydinasoedda ddymchweloddyrARGLWYDD,acniedifarhaodd:a chlywedyllefainynybore,a'rbloeddganoldydd; 17Amnaladdoddfio’rgroth;neufelybyddaifymamyn fymedd,a’ichrothhiynfawrgydamibobamser 18Pamydeuthumallano’rgrothiweldllafuragofid,fel ybyddaifynyddiau’ndarfodmewncywilydd?

PENNOD21

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, pananfonoddybreninSedeceiaatoPasurmabMelchia,a SeffaneiamabMaaseiayroffeiriad,ganddywedyd, 2Ymofyn,atolwg,â’rARGLWYDDdrosomni;canysy maeNebuchadnesarbreninBabilonynrhyfelaynein herbyn;rhagofnygwna’rARGLWYDDâniynôleiholl ryfeddodau,felygallefefyndifynyoddiwrthymni 3YnadywedoddJeremeiawrthynt,Felhynydywedwch wrthSedeceia:

4FelhynydywedARGLWYDDDduwIsrael;Wele,mia droafynôlyrarfaurhyfelsyddyneichdwylo,yrhaiyr ydychynymladdâhwyntynerbynbreninBabilon,acyn erbynyCaldeaid,sy'ngwarchaearnochytuallani'r muriau,amia'ucasglafhwyntyngnghanolyddinashon 5Abyddaffinnau’nymladdyneicherbynâllawestynedig acâbraichgref,mewndigofaint,acmewncynddaredd,ac mewnllidmawr

6Athrawafdrigolionyddinashon,dynacanifail:byddant farwohaintmawr

7Acwedihynny,meddyrARGLWYDD,miaroddaf SedeceiabreninJwda,a’iweision,a’rbobl,a’rrhaia adawydynyddinashono’rpla,o’rcleddyf,a’rnewyn,i lawNebuchadnesarbreninBabilon,acilaweugelynion, acilaw’rrhaisy’nceisioeuheinioes:acefea’utrawodd hwyntâminycleddyf;ni’uharbed,acnithosturia,acni thrugarha

8Adywedwrthyboblhyn,Felhynydywedyr ARGLWYDD;Wele,yrwyfyngosodo’chblaenffordd bywyd,afforddmarwolaeth.

9Yrhwnaarosynyddinashonafyddfarwtrwy’rcleddyf, athrwynewyn,athrwyhaint:ondyrhwnaâallan,aca syrthioi’rCaldeaidsy’ngwarchaearnoch,efeafyddbyw, a’ieinioesafyddiddoynysglyfaeth

10Canysmiaosodaisfywynebynerbynyddinashon,er drwg,acniderdaioni,meddyrARGLWYDD:rhoddirhi ynllawbreninBabilon,abyddefeyneillosgiâthân 11AdywedwrthdŷbreninJwda,‘Gwrandewchairyr ARGLWYDD;

12OdŷDafydd,felhynydywedyrARGLWYDD; Gweithredwchfarnynybore,agwaredwchyrhwna ysbeiliwydolawygorthrymwr,rhagi'mllidfyndallanfel tân,allosgifelnaallnebeiddiffodd,oherwydddrygioni eichgweithredoedd

13Welefiyndyerbyndi,trigolynydyffryn,achraigy gwastadedd,meddyrARGLWYDD;yrhwnsy'ndweud, Pwyaddawilawryneinherbyn?neupwyaddawimewn i'ntrigfeydd?

14Ondmia’chcosbiafynôlffrwytheichgweithredoedd, meddyrARGLWYDD:amiagyneuafdânyneichoedwig, abyddyndifapopetho’ichwmpas

PENNOD22

1FelhynydywedyrARGLWYDD;Dosilawridŷbrenin Jwda,allefarayno’rgairhwn,

2Adywed,ClywairyrARGLWYDD,OfreninJwda,yr hwnwytyneisteddarorseddfaincDafydd,ti,a’thweision, a’thboblsy’nmyndimewntrwy’rpyrthhyn:

3FelhynydywedyrARGLWYDD;Gweithredwchfarna chyfiawnder,agwaredwchyrysbeiliedigolaw'r gorthrymwr:acnawnewchgam,nathraisydieithr,yr amddifad,na'rweddw,acnathywalltwchwaeddiniwedyn yllehwn

4Oherwyddosgwnewchchi'rpethhwnynwir,ynabydd brenhinoeddyndodimewntrwybyrthytŷhwnyneistedd arorseddDafydd,ynmarchogaethmewncerbydauacar feirch,efe,a'iweision,a'ibobl.

5Ondosnawrandewcharygeiriauhyn,yrwyfyntyngu wrthyffyhun,meddyrARGLWYDD,ybyddytŷhwnyn anghyfannedd.

6CanysfelhynydywedyrARGLWYDDwrthdŷbrenin Jwda;TiywGileadimi,aphenLebanon:etoynsicrmi a’thwnafynanialwch,acynddinasoeddhebnebynbyw ynddynt

7Apharatoafddinistrwyryndyerbyn,pobunâ'iarfau:a byddantyntorriilawrdygedrwydddewisol,acyneu bwrwi'rtân

8Abyddllawerogenhedloeddynmyndheibioi'rddinas hon,abyddantyndweudpobunwrtheigymydog,Pamy gwnaethyrARGLWYDDfelhyni'rddinasfawrhon?

9Ynaybyddantynateb,Amiddyntadaelcyfamodyr ARGLWYDDeuDuw,acaddoliduwiaueraill,a'u gwasanaethu

10Peidiwchagwyloamymarw,acnachwynwchamdano: ondwylwchyndrwmamyrhwnsy'nmyndymaith: oherwyddniddychwelmwyach,acniweleiwladenedigol 11CanysfelhynydywedyrARGLWYDDamSalummab JosiabreninJwda,yrhwnadeyrnasoddynlleJosiaeidad, yrhwnaaethallano'rllehwn;Niddychwelefeyno mwyach:

12Ondbyddfarwynylleycaethgludasantefiddo,acni welywladhonmwyach

13Gwae’rhwnsy’nadeiladueidŷtrwyanghyfiawnder, a’iystafelloeddtrwygamwedd;yrhwnsy’ndefnyddio

gwasanaetheigymydoghebgyflog,achebroiiddoamei waith;

14Yrhwnaddywed,Adeiladafimifyhundŷllydanac ystafelloeddmawr,acadorroddiddoffenestri;aca'i gorchuddiwydâchedr,acabeintiwydâfermilion.

15Aiteyrnasidi,amdyfodynymglymuâchedr?oni fwytaoddacyfodddydad,aconiwnaethfarna chyfiawnder,acynabu’nddaiddo?

16Barnoddachosytlawda'ranghenus;ynabu'ndda gydagef:onidoeddhyni'mhadnabodi?meddyr ARGLWYDD

17Ondnidywdylygaida'thgalonondardygybydd-dod, acardywalltgwaeddiniwed,acarorthrwm,acardrais,i'w wneuthur

18AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDDam JehoiacimmabJosiabreninJwda;Nigalarantamdano,gan ddywedyd,Ofymrawd!neu,Ochwaer!nigalarant amdano,ganddywedyd,Oarglwydd!neu,Oeiogoniant!

19Cleddirefgydachladdedigaethasyn,tynnirefa'ifwrw allanytuhwntibyrthJerwsalem

20DosifynyiLibanus,agwaedd;adyrchafadylefyn Basan,agwaeddo'rbylchau:canysdinistriwyddyholl gariadon

21Lleferaiswrthytyndylwyddiant;onddywedaist,Ni wrandawaf.Dymadyarferodyieuenctid,nad wrandawaistarfyllais

22Byddygwyntynbwytadyhollfugeiliaid,a'thgariadon ynmyndigaethiwed:ynaynaybyddimewncywilyddac yncaeldywarthruamdyhollddrygioni

23ObreswylyddLebanon,sy'ngwneuddynythyny cedrwydd,morraslonfyddipanddawgwenithionarnat, poenfelgwraigynesgor!

24Felmaibywfi,meddyrARGLWYDD,pebaiConeia mabJehoiacimbreninJwdaynsêlarfyllawdde,eto byddwnyndydynnudioddiyno;

25Arhoddafdiynllawyrhaisy'nceisiodyeinioes,acyn llawyrhaiyrwytynofnieuhwyneb,sefynllaw NebuchadnesarbreninBabilon,acynllaw'rCaldeaid

26Amia’thfwriafallan,a’thfama’thesgorodd,iwlad arall,llena’thganed;acynoybyddwchfarw.

27Ondi'rwladymaentyndymunodychwelydiddi,ni ddychwelantyno

28Aieilundrylliedigdirmygusyw’rgŵrhwnConeia?ai llestrnadoespleserynddoywef?pamybwriwydhwy allan,efa’ihad,acybwriwydhwyiwladnadydyntynei hadnabod?

29Ddaear,ddaear,ddaear,clywairyrARGLWYDD

30FelhynydywedyrARGLWYDD,Ysgrifennwchygŵr hwnynddi-blant,gŵrnilwyddayneiddyddiau:canysni lwyddanebo’ihadef,yneisteddarorseddfaincDafydd,ac ynteyrnasumwyachynJwda

PENNOD23

1Gwae’rbugeiliaidsy’ndifethaacyngwasgarudefaidfy mhorfa!meddyrARGLWYDD

2AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDDduwIsrael ynerbynybugeiliaidsy’nporthifymhobl;Chwia wasgarasochfymhraidd,aca’ugyrrasochymaith,acnid ymwelasochâhwynt:wele,miaymwelafâchwiam ddrygionieichgweithredoedd,meddyrARGLWYDD

3Amiagasglafweddillfymhraiddo’rhollwledyddlley gyrraishwynt,amia’udygafhwyntynôli’wcorlannau;a byddantynffrwythlonacynamlhau

4Amiaosodaffugeiliaidarnynt,a’uporthiant:acni fyddantynofnimwyach,acniddychrynasant,acni fyddantyneisiau,meddyrARGLWYDD

5Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,ycodaf iDafyddgangengyfiawn,abyddBreninynteyrnasuacyn ffynnu,acyngweithredubarnachyfiawnderynyddaear 6YneiddyddiauefygwaredirJwda,acIsraeladrigyn ddiogel:adymaeienwygelwirefynARGLWYDDEIN CYFIAWNDER

7Amhynnywele,ydyddiauaddaw,meddyr ARGLWYDD,pannaddywedantmwyach,Bywyw’r ARGLWYDD,yrhwnaddugblantIsraelifynyowladyr Aifft;

8Ond,Bywyw’rARGLWYDD,yrhwnaddugifynyaca arweinioddhadtŷIsraelallanowladygogledd,aco’rholl wledyddlleygyrraishwynt;abyddantyntrigoyneutireu hunain

9Ymaefynghalonynomwedieithorrioherwyddy proffwydi;maefyhollesgyrnyncrynu;yrwyffeldyn meddw,acfeldynaorchfygwydganwin,oherwyddyr ARGLWYDD,acoherwyddgeiriaueisancteiddrwyddef 10Oherwyddymae'rwladynllawngodinebwyr; oherwyddoherwyddtynguymae'rwladyngalaru;mae lleoedddymunolyranialwchwedisychu,a'ucwrsyn ddrwg,a'ugrymnidyw'ngywir.

11Canysyproffwyda’roffeiriadilldausyddhalogedig;ie, ynfynhŷycefaiseudrygionihwynt,meddyr ARGLWYDD.

12Amhynnybyddeufforddiddyntfelffyrddllithrigyny tywyllwch:gyrrirhwyntymlaen,asyrthiantynddynt: canysmiaddygafddrwgarnynt,sefblwyddyneu hymweliad,meddyrARGLWYDD

13AcyrwyfwedigweldffolinebymmhroffwydiSamaria; proffwydasantynBaal,apherii'mpoblIsraelgyfeiliorni.

14GwelaishefydymmhroffwydiJerwsalembetherchyll: ymaentyngodinebu,acynrhodiomewncelwydd:y maenthefydyncryfhaudwylo'rdrygionus,felnadoesneb yndychwelydoddiwrtheiddrygioni:ymaenthwyollimi felSodom,a'ithrigolionfelGomorra

15AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoeddam yproffwydi;Wele,mia’uporthiafâwermod,aca’uyfedâ dŵrbustl:canysoddiwrthbroffwydiJerwsalemyraeth halogrwyddallani’rhollwlad.

16FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Na wrandewchareiriau’rproffwydisy’nproffwydoichwi:y maentyneichgwneudynofer:gweledigaetheucaloneu hunainymaentyneillefaru,acnidoenau’rARGLWYDD 17Dywedantohydwrthyrhaisy'nfynhirmygu, DywedoddyrARGLWYDD,Byddheddwchichwi;a dywedantwrthbobunsy'nrhodioynôldychymygeigalon eihun,Niddawdrwgarnoch

18PwyasafoddyngnghyngoryrARGLWYDD,aca weloddacaglywoddeiair?Pwyasylwoddareiair,aca’i clybu?

19Wele,corwyntyrARGLWYDDaaethallanmewnllid, sefcorwyntblin:fesyrthyndrwmarbenydrygionus 20NiddychweldigofaintyrARGLWYDD,nesiddo weithredu,ahydonifyddowedicyflawnimeddyliauei

galon:ynydyddiaudiwethafybyddwchyneiystyriedyn berffaith.

21Nidanfonaisyproffwydihyn,acetorhedasant:nidwyf wedillefaruwrthynt,acetoproffwydasant.

22Ondpebyddentwedisefyllynfynghyngori,acwedi perii'mpoblglywedfyngeiriau,ynabyddentwedieutroi oddiwrtheufforddddrwg,acoddiwrthddrygionieu gweithredoedd.

23AiDuwolawydwyffi,meddyrARGLWYDD,acnid Duwobell?

24Aallunrhywunguddiomewnlleoedddirgelfelna welaffief?meddyrARGLWYDDOnidwyffiynllenwi nefadaear?meddyrARGLWYDD.

25Clywaisyrhynaddywedoddyproffwydi,yn proffwydocelwyddynfyenw,ganddweud, Breuddwydiais,breuddwydiais.

26Pahydybyddhynyngnghalonyproffwydisy'n proffwydocelwydd?ie,proffwyditwylleucaloneuhunain ydynt;

27Yrhaisy'nmeddwlperii'mpoblanghofiofyenwtrwy eubreuddwydionymaentyneuhadroddbobuni'w gymydog,felyranghofioddeutadaufyenwermwynBaal.

28Yproffwydsyddganddofreuddwyd,adrodded freuddwyd;a'rhwnsyddganddofyngair,llefaredfyngair ynffyddlon.Bethyw'rusi'rgwenith?meddyr ARGLWYDD

29Onidywfyngairfeltân?meddyrARGLWYDD;acfel morthwylyndryllio'rgraigynddarnau?

30Amhynny,welefiynerbynyproffwydi,meddyr ARGLWYDD,sy'ndwynfyngeiriaubobunoddiarei gymydog.

31Welefiynerbynyproffwydi,meddyrARGLWYDD,y rhaisy'ndefnyddioeutafodau,acyndweud,Efeaddywed 32Welefiynerbynyrhaisy’nproffwydobreuddwydion celwydd,meddyrARGLWYDD,acyneuhadrodd,acyn perii’mpoblgyfeiliornitrwyeucelwyddau,athrwyeu hysgafnder;etoni’uhanfonais,acni’ugorchmynnais:am hynnynifyddantofuddi’rboblhynogwbl,meddyr ARGLWYDD

33Aphanofynno’rboblhyn,neu’rproffwyd,neu’r offeiriad,iti,ganddywedyd,Bethywbaichyr ARGLWYDD?ynadywediwrthynt,Pafaich?Mia’ch gadawafchwi,meddyrARGLWYDD.

34Acamyproffwyd,a'roffeiriad,a'rbobl,addywedant, BaichyrARGLWYDD,miagosbafygŵrhwnnwa'idŷ

35Felhynydywedwchbobunwrtheigymydog,aphob unwrtheifrawd,BethaateboddyrARGLWYDD?aBeth alefaroddyrARGLWYDD?

36AcnasoniwchmwyachamfaichyrARGLWYDD: canysgairpobdynfyddeifaichef;oherwydd gwyrdroasocheiriau’rDuwbyw,ARGLWYDDylluoedd einDuwni.

37Felhynydywediwrthyproffwyd,Bethaateboddyr ARGLWYDDiti?a,BethalefaroddyrARGLWYDD?

38Ondganeichbodyndweud,BaichyrARGLWYDD; amhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Oherwydd eichbodyndweudygairhwn,BaichyrARGLWYDD,a minnauwedianfonatoch,ganddweud,Naddywedwch, BaichyrARGLWYDD;

39Amhynny,wele,mi,hydynoedfi,a’changhofiafyn llwyr,amia’chgadawaf,a’rddinasaroddaisichwiac i’chtadau,a’chbwrwallano’mgŵydd:

40Amiaddygafarnochgywilyddtragwyddol,agwarth tragwyddol,nafyddyncaeleianghofio.

PENNOD24

1DangosoddyrARGLWYDDimi,acwele,ddaufasgedo ffigyswedieugosodoflaentemlyrARGLWYDD,wedii NebuchadnesarbreninBabilongaethgludoJechoneiamab JehoiacimbreninJwda,athywysogionJwda,gyda'rseiri a'rgofaint,oJerwsalem,a'udwyniFabilon

2Yroeddganunfasgedffigysdaiawn,felyffigyssy'n aeddfedu'ngyntaf:acyroeddganyfasgedarallffigys drwgiawn,naellideubwyta,ameubodmorddrwg.

3YnadywedoddyrARGLWYDDwrthyf,Bethawelidi, Jeremeia?Adywedaisinnau,Ffigys;yffigysda,daiawn; a'rrhaidrwg,drwgiawn,naellireubwyta,morddrwg ydynt

4DaethgairyrARGLWYDDatafeto,ganddweud, 5FelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael;Fely ffigysdahyn,fellyycydnabyddafyrhaiagaethgludwydo Jwda,yrhaiaanfonaiso'rllehwniwladyCaldeaidereu lleshwy.

6Oherwyddmiaosodaffyllygaidarnynterdaioni,ami a'udychwelafi'rwladhon:amia'uhadeiladaf,acni'u tynnafilawr;amia'uplannaf,acni'udiwreiddiof.

7Arhoddafiddyntgaloni’mhadnabod,maimyfiyw’r ARGLWYDD:abyddantynboblimi,aminnauafyddaf ynDduwiddynthwy:canysdychwelantataffiâ’uholl galon

8Acfelyffigysdrwg,naellireubwyta,morddrwgydynt; ynwirfelhynydywedyrARGLWYDD,Fellyyrhoddaf SedeceiabreninJwda,a'idywysogion,agweddill Jerwsalem,yrhaiaadawydynywladhon,a'rrhaia drigantyngngwladyrAifft:

9Arhoddafhwynti’wgyrruiholldeyrnasoeddyddaear ereuniwed,ynwarthacynddihareb,ynwatwaracyn felltith,ymmhobmanlleygyrrafhwynt.

10Amiaanfonafycleddyf,ynewyn,a'rpla,yneuplith, neseudifaoddiarytiraroddaisiddynthwyaci'wtadau

PENNOD25

1YgairaddaethatJeremeiaamhollboblJwdaym mhedwareddflwyddynJehoiacimmabJoseiabreninJwda, honnooeddblwyddyngyntafNebuchadnesarbrenin Babilon;

2YrhwnalefaroddJeremeiayproffwydwrthhollbobl Jwda,acwrthholldrigolionJerwsalem,ganddywedyd, 3O'rdrydeddflwyddynarddegiJosiahmabAmonbrenin Jwda,hydydyddhwn,sefydrydeddflwyddynarhugain, ydaethgairyrARGLWYDDataf,acyrwyfwedillefaru wrthych,gangodi'nforeallefaru;ondniwrandawsoch. 4AcanfonoddyrARGLWYDDatocheihollweisiony proffwydi,gangodi’nforea’uhanfon;ondni wrandawsoch,acniroddasocheichclustiwrando 5Dywedasant,Dychwelwchynawrbobunoddiwrthei fforddddrwg,acoddiwrthddrwgeichgweithredoedd,a thrigwchynytiraroddoddyrARGLWYDDichwiaci'ch tadaubythbythoedd:

6Acnacewcharôlduwiauerailli'wgwasanaethu,aci'w haddoli,apheidiwchâ'mdigioâgweithredoeddeichdwylo; acniwnafniwedichwi

7Etoniwrandawsocharnaf,meddyrARGLWYDD;fely gallechfynigioâgweithredoeddeichdwylo,erniwedi chwieichhunain

8AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd; Oherwyddnawrandawsocharfyngeiriau, 9Wele,anfonafacagymerafholldeuluoeddygogledd, meddyrARGLWYDD,aNebuchadnesarbreninBabilon, fyngwas,amia’udygafynerbynywladhon,acynerbyn eithrigolion,acynerbynyrhollgenhedloeddhyno’u cwmpas,amia’udinistriafynllwyr,aca’ugwnafyn syndod,acynsibrwd,acynanghyfanneddtragwyddol

10Hefyd,cymerafoddiwrthyntlaisllawenydd,allais llawenydd,llaisypriodfab,allaisybriodferch,sŵny melinau,agolau'rgannwyll

11Abyddyrhollwladhonynanghyfannedd,acyn syndod;abyddycenhedloeddhynyngwasanaethubrenin Babilonsaithdegmlynedd

12Aphangyflawnersaithdegmlynedd,ycosbaffrenin Babilon,a'rgenedlhonno,meddyrARGLWYDD,ameu hanwiredd,agwladyCaldeaid,a'igwneudyn anghyfanneddtragwyddol

13Amiaddygafarywladhonnofyholleiriaualeferais yneiherbyn,sefyrhollbethauaysgrifennwydynyllyfr hwn,yrhynabroffwydoddJeremeiaynerbynyrholl genhedloedd.

14Canysllawerogenhedloeddabrenhinoeddmawriona wasanaethanthwynteuhunainhefyd:amia’utalafynôl eugweithredoedd,acynôlgweithredoeddeudwyloeu hunain

15CanysfelhynydywedARGLWYDDDduwIsrael wrthyf;Cymergwpangwinyllidhwno’mllaw,aphâri’r hollgenhedloedd,yranfonafdiatynt,eiyfed

16Abyddantynyfed,acyncyffroi,acynwallgof, oherwyddycleddyfaanfonafyneuplith.

17Ynacymeraisycwpanolaw’rARGLWYDD,ac yfedaisi’rhollgenhedloeddyrhaiyranfonasai’r ARGLWYDDfiatynt:

18Sef,Jerwsalem,adinasoeddJwda,a'ibrenhinoedd,a'i thywysogion,i'wgwneudynanghyfannedd,ynsyndod,yn sibrwd,acynfelltith;felymaeheddiw; 19PharobreninyrAifft,a'iweision,a'idywysogion,a'i hollbobl;

20A’rhollboblgymysg,ahollfrenhinoeddgwladUs,a hollfrenhinoeddgwladyPhilistiaid,acAscalon,acAssa, acEcron,agweddillAsdod, 21Edom,aMoab,ameibionAmmon, 22AhollfrenhinoeddTyrus,ahollfrenhinoeddSidon,a brenhinoeddyrynysoeddsyddtuhwnti'rmôr, 23Dedan,aTema,aBus,aphawbsyddynycornelieithaf, 24AhollfrenhinoeddArabia,ahollfrenhinoeddybobl gymysgsy'ntrigoynyranialwch, 25AhollfrenhinoeddSimri,ahollfrenhinoeddElam,a hollfrenhinoeddyMediaid, 26Ahollfrenhinoeddygogledd,ymhellacagos,ungyda'i gilydd,aholldeyrnasoeddybyd,yrhaisyddarwyneby ddaear:abreninSesachayfedareuhôlhwynt

27Amhynnydywedwrthynt,Felhynydywed ARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael;Yfwch,ameddwch, achwydwch,asyrthiwch,acnachodwchmwyach, oherwyddycleddyfaanfonafyneichplith.

28Abydd,osgwrthodantgymrydycwpano’thlawi’w yfed,ynadywediwrthynt,FelhynydywedARGLWYDD ylluoedd;Byddwchynsicroyfed

29Canyswele,yrwyffi’ndechraudwyndrwgaryddinas aelwirarfyenw,acafyddwchchwi’ngwblddi-gosb?Ni fyddwchynddi-gosb:canysgalwafamgleddyfarholl drigolionyddaear,meddARGLWYDDylluoedd

30Amhynnyproffwydayneuherbynyrholleiriauhyn,a dywedwrthynt,YrARGLWYDDaruao'ruchelder,aca ryddeilaiso'idrigfasanctaidd;efearuaynnertholarei drigfa;efearyddfloedd,felyrhaisy'nsathru'rgrawnwin, ynerbynholldrigolionyddaear

31Dawsŵnhydeithafyddaear;oherwyddymaeganyr ARGLWYDDddadlâ'rcenhedloedd,byddyndadleuâ phobcnawd;byddynrhoi'rrhaidrygionusi'rcleddyf, meddyrARGLWYDD.

32FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Wele, drygioniaâallanogenedligenedl,achorwyntmawra gyfydogyrionyddaear.

33AbyddlladdedigionyrARGLWYDDydyddhwnnwo unpeni’rddaearhydatypenaralli’rddaear:nialarir amdanynt,nacnichesglir,nacnichleddirhwy;byddantyn dailaryddaear

34Udwch,chwifugeiliaid,allefwch;acymdrwgwchyny lludw,chwibenaethiaidypraidd:canyscyflawnwyd dyddiaueichlladda'chgwasgaru;achwiasyrthiwchfel llestrdymunol

35Acnifyddganybugeiliaidfforddiffoi,naci benaethiaidypraiddddianc

36Clywirllefgwaeddybugeiliaid,acudopenaethiaidy praidd:oherwyddymae'rARGLWYDDwedidifethaeu porfa

37Athorririlawrytrigfeyddheddychlonoherwydd digofaintffyrnigyrARGLWYDD.

38Gadawoddeiguddfan,felyllew:canysanrhaithyweu tiroherwyddffyrnigrwyddygorthrymwr,acoherwyddei lidffyrnigef.

PENNOD26

1YnnechrauteyrnasiadJehoiacimmabJosiabreninJwda ydaethygairhwnoddiwrthyrARGLWYDD,gan ddywedyd,

2FelhynydywedyrARGLWYDD;Safyngnghyntedd tŷ’rARGLWYDD,allefarawrthhollddinasoeddJwda,y rhaisy’ndodiaddoliynnhŷ’rARGLWYDD,yrholl eiriauyrwyfyneugorchymynitieullefaruwrthynt;na lleihaugair:

3Osfellyygwrandawant,acytroantbobunoddiwrthei fforddddrwg,felybyddofynedifarhauamydrwgyrwyf ynbwriadueiwneudiddyntoherwydddrygionieu gweithredoedd.

4Adywedwrthynt,FelhynydywedyrARGLWYDD;Os nawrandewcharnaf,irodioynfynghyfraith,yrhona osodaiso'chblaen,

5Iwrandoareiriaufyngweisionyproffwydi,yrhaia anfonaisatoch,gangodi’nfore,a’uhanfon,ondni wrandawsoch;

6YnagwnafytŷhwnfelSeilo,agwnafyddinashonyn felltithihollgenhedloeddyddaear.

7Fellyclywoddyroffeiriaida'rproffwydia'rhollbobl Jeremeiaynllefaru'rgeiriauhynynnhŷ'rARGLWYDD

8AphanorffennoddJeremeialefaru’rcyfana orchmynnoddyrARGLWYDDiddoeilefaruwrthyrholl bobl,ynadalioddyroffeiriaida’rproffwydia’rhollboblef, ganddywedyd,Tifyddfarwynsicr.

9Pamyproffwydaistynenw’rARGLWYDD,gan ddweud,‘ByddytŷhwnfelSeilo,abyddyddinashonyn anghyfanneddhebbreswylydd?’Acymgasgloddyrholl boblynerbynJeremeiaynnhŷ’rARGLWYDD.

10PanglywoddtywysogionJwdaypethauhyn,yna daethantifynyodŷ’rbreninidŷ’rARGLWYDD,ac eisteddasantwrthddrwsporthnewyddtŷ’rARGLWYDD

11Ynallefaroddyroffeiriaida'rproffwydiwrthy tywysogionacwrthyrhollbobl,ganddywedyd,Ymae'r dynhwnynhaeddumarw;canysefeabroffwydoddyn erbynyddinashon,felyclywsochâ'chclustiau

12YnayllefaroddJeremeiawrthyrholldywysogionac wrthyrhollbobl,ganddywedyd,YrARGLWYDDa’m hanfonoddibroffwydoynerbynytŷhwnacynerbyny ddinashonyrholleiriauaglywsoch.

13Fellyynawrgwellhewcheichffyrdda'ch gweithredoedd,agwrandewcharlaisyrARGLWYDD eichDuw;abyddyrARGLWYDDynedifarhauamy drwgalefaroddyneicherbyn

14Aminnau,wele,yrwyfyneichllaw:gwnewchimifel ygweli'nddaacynbriodolyneichgolwg.

15Ondgwyddochynsicr,osrhoddwchfiifarwolaeth,y byddwchynsicroddwyngwaeddiniwedarnocheich hunain,acaryddinashon,acareithrigolion:oherwydd mewngwirioneddanfonoddyrARGLWYDDfiatochi lefaru'rholleiriauhynyneichclywiau

16Ynaydywedoddytywysogiona’rhollboblwrthyr offeiriaida’rproffwydi,Nidyw’rdynhwnynhaeddu marw:canysyllefaroddwrthymynenwyrARGLWYDD einDuw.

17Ynacododdrhaiohenuriaidywlad,allefarasantwrth hollgynulliadybobl,ganddywedyd, 18ProffwydoddMichayMorasthiadynnyddiauHeseceia breninJwda,allefaroddwrthhollboblJwda,gan ddywedyd,FelhynydywedARGLWYDDylluoedd; AredigirSeionfelcae,aJerwsalemafyddyngarneddau,a mynyddytŷfeluchelfeyddcoedwig

19AladdoddHeseceiabreninJwdaahollJwdaefogwbl?

OnidofnoddefeyrARGLWYDD,aconidymbilioddaryr ARGLWYDD,aconidedifarhaoddyrARGLWYDDamy drwgalefaroddefeyneuherbyn?Felhynygallemniberi drwgmawrynerbyneinheneidiau.

20Acyroeddhefydŵrabroffwydoddynenw’r ARGLWYDD,UreiamabSemaiaoCiriath-jearim,yrhwn abroffwydoddynerbynyddinashonacynerbynywlad honynôlholleiriauJeremeia:

21AphanglywoddybreninJehoiacim,a'ihollgedyrn,a'r holldywysogion,eieiriauef,ybreninageisioddeiladdef: ondpanglywoddUreiahynny,efeaofnodd,acaffodd,ac aaethi'rAifft;

22AJehoiacimybreninaanfonoddddynioni’rAifft,sef ElnathanmabAchbor,arhaidyniongydagefi’rAifft

23AhwyaddygasantUreiaallano’rAifft,aca’idygasant atybreninJehoiacim;yntaua’illaddoddefâ’rcleddyf,ac afwrioddeigorffmarwymmeddau’rboblgyffredin

24Etoigyd,yroeddllawAhicammabSaffangyda Jeremeia,felnaroddwydefyngnglaw’rbobli’wladd

PENNOD27

1YnnechrauteyrnasiadJehoiacimmabJosiabreninJwda ydaethygairhwnatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, ganddywedyd, 2FelhynydywedyrARGLWYDDwrthyf;Gwnaiti rwymauaciau,a'urhoiardywddf, 3AcanfonhwyatfreninEdom,acatfreninMoab,acat freninyrAmmoniaid,acatfreninTyrus,acatfreninSidon, trwylawycenhadonsy'ndodiJerwsalematSedeceia breninJwda;

4Agorchymyniddyntddywedydwrtheumeistriaid,Fel hynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael;Felhyn ydywedwchwrtheichmeistriaid;

5Myfiawneuthumyddaear,ydyna'ranifeiliaidsyddary ddaear,trwyfynerthmawrathrwyfymraichestynedig,ac a'irhoddaisibwybynnagawelaisynbriodolynfyngolwg 6Acynawr,rhoddaisyrholldiroeddhynynllaw NebuchadnesarbreninBabilon,fyngwas;arhoddaisiddo efhefydanifeiliaidymaesi'wwasanaethu

7Abyddyrhollgenhedloeddyneiwasanaethuef,a'ifab, amabeifab,nesdeloamsereiwlad:acynabydd cenhedloeddlawerabrenhinoeddmawrionyn gwasanaethueuhunainohonoef

8Abydd,ygenedla’rdeyrnasniwasanaethantyrun NebuchadnesarbreninBabilon,acniosodanteugwddfdan iaubreninBabilon,ygenedlhonnoagosbaf,meddyr ARGLWYDD,â’rcleddyf,acânewyn,acâhaint,nesimi eudifahwynttrwyeilawef

9Amhynnynawrandewchareichproffwydi,nacareich dewiniaid,nacareichbreuddwydwyr,nacareichswynwyr, nacareichhudwyr,yrhaisy'nllefaruwrthych,gan ddywedyd,NiwasanaethwchfreninBabilon:

10Oherwyddymaentynproffwydocelwyddichwi,i'ch symudymhello'chtir;acimieichgyrruallan,a'chdifodi 11Ondycenhedloeddaroddanteugwddfdaniaubrenin Babilon,aca’igwasanaethantef,yrhaihynnyaadawafyn eutireuhunain,meddyrARGLWYDD;abyddantynei drin,acyntrigoynddo

12LleferaishefydwrthSedeceiabreninJwdaynôlyrholl eiriauhyn,ganddywedyd,Rhowcheichgyddfaudaniau breninBabilon,agwasanaethwchefa'ibobl,abyddwch fyw.

13Pamybyddwchfarw,tia’thbobl,trwy’rcleddyf, trwy’rnewyn,athrwy’rpla,felyllefaroddyr ARGLWYDDynerbynygenedlniwasanaethafrenin Babilon?

14Amhynnynawrandewchareiriau’rproffwydisy’n llefaruwrthych,ganddywedyd,Niwasanaethwchfrenin Babilon:canysproffwydantgelwyddichwi

15Canysnidmyfia’uhanfonaishwynt,meddyr ARGLWYDD,etoymaentynproffwydocelwyddynfy enwi;fely’chgyrrafallan,acydiferirchwi,chwi,a’r proffwydisy’nproffwydoichwi

16Hefydmialefaraiswrthyroffeiriaidacwrthyrholl boblhyn,ganddywedyd,Felhynydywedyr ARGLWYDD;Nawrandewchareiriaueichproffwydi sy'nproffwydoichwi,ganddywedyd,Wele,llestritŷ'r ARGLWYDDaddygirynôloFabilonynfuan:canysy maentynproffwydocelwyddichwi.

17Nawrandewcharnynt;gwasanaethwchfreninBabilon, abyddwchfyw:pamydyliddinistrio’rddinashon?

18Ondosproffwydiydynt,acosgairyrARGLWYDD gydahwynt,gweddïantynawrarARGLWYDDylluoedd, felnafyddyllestriaadawydynnhŷyrARGLWYDD,ac ynnhŷbreninJwda,acynJerwsalem,ynmyndiFabilon. 19CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoeddamy colofnau,acamymôr,acamysylfaeni,acamweddilly llestrisyddarôlynyddinashon, 20YrhwnnichymeroddNebuchadnesarbreninBabilon, pangaethgludoddJechoneiamabJehoiacimbreninJwdao JerwsalemiFabilon,ahollbendefigionJwdaaJerwsalem; 21Ie,felhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel,amyllestrisyddynweddillynnhŷ’rARGLWYDD, acynnhŷbreninJwdaaJerwsalem; 22Fe'udygiriFabilon,acynoybyddanthydydyddy byddafynymweldâhwy,meddyrARGLWYDD;ynay dygafhwyifyny,acy'uhadferafi'rllehwn.

PENNOD28

1Abuynyrunflwyddyn,ynnechrauteyrnasiadSedeceia breninJwda,ynybedwareddflwyddyn,acynypumedmis, iHananeiamabAssuryproffwyd,yrhwnoeddoGibeon, lefaruwrthyfynnhŷyrARGLWYDD,ymmhresenoldeb yroffeiriaida'rhollbobl,ganddywedyd, 2FelhynyllefaraARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, ganddywedyd,TorraisiaubreninBabilon

3Ofewndwyflyneddlawnydygafynôli'rllehwnholl lestritŷ'rARGLWYDD,agymeroddNebuchadnesar breninBabilono'rllehwn,a'ucludoiFabilon:

4Amiaddygafynôli'rllehwnJechoneiamabJehoiacim breninJwda,gydahollgaethgludionJwda,aaethiFabilon, meddyrARGLWYDD:canysmiadorrafiaubrenin Babilon

5YnaydywedoddyproffwydJeremeiawrthyproffwyd Hananeiayngngŵyddyroffeiriaid,acyngngŵyddyrholl bobloeddynsefyllynnhŷ’rARGLWYDD, 6DywedoddyproffwydJeremeiahefyd,Amen:gwnaed fellyyrARGLWYDD:cyflawnedyrARGLWYDDdy eiriauabroffwydaist,iddwynynôllestritŷ’r ARGLWYDD,a’rhollgaethglud,oFabiloni’rllehwn.

7Etoigyd,clywdiynawrygairhwnyrwyfyneilefaru yndyglustiaudi,acyngnghlustiau’rhollbobl; 8Yproffwydiafuo'mblaeniaco'thflaendigynta broffwydasantynerbyngwledyddlawer,acynerbyn teyrnasoeddmawrion,amryfel,acamddrwg,acamhaint 9Yproffwydsy'nproffwydoamheddwch,panddawgair yproffwydiben,ynaycaiffyproffwydeiadnabod,mai'r ARGLWYDDa'ihanfonoddefynwir.

10YnacymeroddyproffwydHananeiayriauoddiarwddf yproffwydJeremeia,a'ithorri

11AllefaroddHananeiayngngŵyddyrhollbobl,gan ddywedyd,FelhynydywedyrARGLWYDD;Fellyy torraffiiauNebuchadnesarbreninBabilonoddiarwddfyr hollgenhedloeddofewndwyflyneddlawnAcaethy proffwydJeremeiaeiffordd

12YnaydaethgairyrARGLWYDDatJeremeiay proffwyd,wediiHananeiayproffwyddorri’riauoddiar wddfyproffwydJeremeia,ganddywedyd, 13DosadywedwrthHananeia,ganddywedyd,Felhyny dywedyrARGLWYDD;Torraisttiiaupren;ondgwnei iddyntiauhaearn

14CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Rhoddaisiauhaearnarwddfyrhollgenhedloedd hyn,felygwasanaethontNebuchadnesarbreninBabilon;a byddantyneiwasanaethuef:arhoddaisiddoanifeiliaidy maeshefyd.

15YnadywedoddyproffwydJeremeiawrthyproffwyd Hananeia,Gwrandoynawr,Hananeia;nidyr ARGLWYDDa’thanfonodddi;ondtisy’ngwneudi’r boblhynymddiriedmewncelwydd

16AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,mi a’thfwriafoddiarwynebyddaear:yflwyddynhony byddifarw,amitiddysgugwrthryfelynerbynyr ARGLWYDD.

17FellybufarwHananeiayproffwydynyrunflwyddyn, ynyseithfedmis

PENNOD29

1Dymaeiriau’rllythyraanfonoddyproffwydJeremeiao Jerwsalematweddillyrhenuriaidagaethgludwyd,acatyr offeiriaid,acatyproffwydi,acatyrhollbobla gaethgludoddNebuchadnesaroJerwsalemiFabilon;

2(Wedihynny,ymadawoddybreninJechoneia,a’r frenhines,a’reunuchiaid,tywysogionJwdaaJerwsalem, a’rseiricoed,a’rgofaint,oJerwsalem;)

3TrwylawElasamabSaffan,aGemareiamabHilceia,(yr hwnaanfonoddSedeceiabreninJwdaiFabilonat NebuchadnesarbreninBabilon)ganddywedyd, 4FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, wrthyrhollgaethgludwyragaethgludaisioJerwsalemi Fabilon;

5Adeiladwchdai,athrigwchynddynt;aphlannwcherddi, abwytewcheuffrwyth;

6Cymerwchwragedd,achenhedlwchfeibionamerched;a chymerwchwrageddi'chmeibion,arhowcheichmerchedi wŷr,felycenhedlantfeibionamerched;felycynyddoch yno,acnalleihewch.

7Acheisiwchheddwchyddinaslleyperaisichwigael eichcaethgludo,agweddïwcharyrARGLWYDDdrosto: oherwyddyneiheddwchybyddheddwchichwi.

8CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Nathwyllereichproffwydi,na’chdewiniaid,sydd yneichmysg,eichtwyllo,acnawrandewchareich breuddwydionyrydychynperiiddyntgaeleu breuddwydio

9Oherwyddymaentynproffwydocelwyddichwiynfy enwi:nidmyfia'uhanfonoddhwynt,meddyr ARGLWYDD.

10CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,Arôl cyflawnisaithdegmlyneddymMabilon,ybyddafyn ymweledâchwi,acyncyflawnifyngairdatuagatoch, trwyeichdwynynôli'rllehwn.

11Oherwyddmiawnymeddyliauyrwyfyneumeddwl tuagatoch,meddyrARGLWYDD,meddyliauheddwch, acniddrwg,iroidiwedddisgwyliedigichwi

12Ynaygalwcharnaf,acewchacygweddïwcharnaf,a miawrandawafarnoch.

13Achwiliwchamdanaf,achewchfi,panchwiliwch amdanafâ'chhollgalon

14Abyddafyncaelfynghaelgennych,meddyr ARGLWYDD:amiaddychwelafeichcaethiwed,ami a’chcasglafo’rhollgenhedloedd,aco’rhollleoeddlley

Jeremeia

gyrraischwi,meddyrARGLWYDD;amia’chdychwelaf i’rlleycaethgludaischwioddiyno.

15Oherwydddywedasoch,CododdyrARGLWYDD broffwydiiniymMabilon;

16GwybyddwchmaifelhynydywedyrARGLWYDD amybreninsy'neisteddarorseddfaincDafydd,acamyr hollboblsy'ntrigoynyddinashon,acameichbrodyrnad aethantallangydachwiigaethglud;

17FelhynydywedARGLWYDDylluoedd;Wele, anfonafarnyntycleddyf,ynewyn,a'rpla,agwnafhwyfel ffigysffiaidd,naellireubwyta,morddrwgydynt

18Amia’uherlidiafâ’rcleddyf,ânewyn,acâhaint,a rhoddafhwyi’wgyrruiholldeyrnasoeddyddaear,yn felltith,acynsyndod,acynsibrwd,acynwarth,ymhlith yrhollgenhedloeddlleygyrraishwynt:

19Amnawrandawsantarfyngeiriau,meddyr ARGLWYDD,yrhynaanfonaisatynttrwyfyngweisiony proffwydi,gangodi’nforea’uhanfon;ondni wrandawsoch,meddyrARGLWYDD.

20GwrandewchganhynnyairyrARGLWYDD,holl gaethgludionyrhaiaanfonaisoJerwsalemiFabilon:

21FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, amAhabmabColaia,acamSedeceiamabMaaseia,yrhai sy'nproffwydocelwyddichwiynfyenwi;Wele,mia'u rhoddafhwyntynllawNebuchadnesarbreninBabilon;ac efea'ulladdhwyntoflaeneichllygaid;

22AchymerirmelltithohonyntganhollgaethgludJwda syddymMabilon,ganddywedyd,Gwnelo’rARGLWYDD difelSedeceiaacfelAhab,yrhwnarosthioddbrenin Babilonynytân;

23OherwyddiddyntwneudanwireddynIsrael,agodinebu âgwrageddeucymdogion,allefarugeiriaucelwyddogyn fyenwi,yrhainiorchmynnaisiddynt;myfihefydawn,ac ydwyfdyst,meddyrARGLWYDD.

24FelhynydywedidihefydwrthSemaiayNehelamiad, ganddywedyd,

25FelhynyllefaraARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, ganddywedyd,Oherwydditianfonllythyrauyndyenwat yrhollboblsyddynJerwsalem,acatSeffaneiamab Maaseiayroffeiriad,acatyrholloffeiriaid,ganddywedyd, 26YrARGLWYDDa’thwnaethdi’noffeiriadynlle Jehoiada’roffeiriad,ifodynswyddogionynnhŷ’r ARGLWYDD,ibobdynsy’nwallgof,acyneiwneudei hunynbroffwyd,felybydditti’neiroimewncarchar,ac ynystociau

27YnawrganhynnypamnacheryddaistJeremeiao Anathoth,yrhwnsy'neiwneudeihunynbroffwydichwi?

28OherwyddamhynnyanfonoddatomniynBabilon,gan ddywedyd,Hiryw’rgaethgludhwn:adeiledwchdai,a thrigwchynddynt;aphlannwcherddi,abwytewcheu ffrwyth

29AdarllenoddSeffaneiayroffeiriadyllythyrhwnyng nghlustiauJeremeiayproffwyd

30YnaydaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,gan ddywedyd,

31Anfonwchatyrhollraio’rgaethglud,ganddywedyd, FelhynydywedyrARGLWYDDamSemaiay Nehelamiad;OherwyddiSemaiabroffwydoichwi,a minnauhebeianfonef,aciddoberiichwiymddiried mewncelwydd:

32AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,mi agosblafSemaiayNehelamiad,a'ihad:nichaiffefeŵri

drigoymhlithyboblhyn;acniwelefeydaioniawnafi'm pobl,meddyrARGLWYDD;oherwyddiddoddysgu gwrthryfelynerbynyrARGLWYDD

PENNOD30

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, ganddywedyd,

2FelhynyllefaroddARGLWYDDDduwIsrael,gan ddywedyd,Ysgrifennaitiyrholleiriaualefaraiswrthyt mewnllyfr

3Canyswele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y dychwelafgaethiwedfymhoblIsraelaJwda,meddyr ARGLWYDD:amia’udychwelafi’rwladaroddaisi’w tadau,ahwya’imeddiannant

4Adyma’rgeiriaualefaroddyrARGLWYDDamIsrael acamJwda

5CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Clywsomlais cryndod,ofn,acnidheddwch.

6Gofynnwchynawr,acedrychwchaywgŵrynesgor?

Pamygwelafbobgŵrâ'iddwyloareilwynau,felgwraig ynesgor,aphobwynebweditroi'nwelwder?

7Och!oherwyddmawryw'rdyddhwnnw,felnadoesei debyg:amsercyfyngderJacobydyw;ondfe'ihachubir ohoni.

8Canysydyddhwnnwybydd,meddARGLWYDDy lluoedd,ytorrafeiiauoddiardywddf,athorrafdy rwymau,acnifydddieithriaidyneiwasanaethumwyach: 9Ondbyddannhw'ngwasanaethu'rARGLWYDDeuDuw, aDafyddeubrenin,yrhwnagodafiddynnhw

10Amhynnynacofna,fyngwasJacob,meddyr ARGLWYDD;acnaddychryna,Israel:canyswele,mi a’thachubafobell,a’thhadowladeucaethiwed;aJacoba ddychwel,acafyddmewngorffwys,acafydddawel,acni fyddnebyneiddychryn

11Canysyrwyffigydathi,meddyrARGLWYDD,i’th achubdi:erimiwneuthurdiweddllwyraryrholl genhedloeddlley’thwasgaraisdi,etoniwnafddiwedd llwyrarnatti:ondmia’thgeryddafmewnmesur,acni’th adawafyngwblddigerydd.

12CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,Dygleisio syddanwelladwy,a’thglwyfsyddddifrifol

13Nidoesnebiddadlaudyachos,fely’thrwymer:nid oesgennytfeddyginiaethauiacháu

14Anghofiasantdyhollgariadon;nidydyntyndygeisio; canysclwyfaisdiâchlwyfgelyn,âchosbgreulon,am amlhaudyanwiredd;oherwyddamlhaodddybechodau

15Pamyrwytti’nllefainamdygystudd?maedyofidyn anwelladwyoherwyddlluosogrwydddyanwiredd: oherwyddamlhaudybechodau,ygwneuthumypethau hyniti

16Amhynnybyddyrhollraisy'ndyddifayncaeleudifa; a'thhollwrthwynebwyr,pobunohonynt,ynmyndi gaethiwed;a'rrhaisy'ndyysbeiliofyddantynysbail,a rhoddafyrhollraisy'ndyysglyfaethuynysbail

17Canysmiaadferafiechyditi,aca’thiachâfo’th glwyfau,meddyrARGLWYDD;oherwyddiddyntdy alw’nAlltud,ganddywedyd,DymaSeion,yrhonnidoes nebyneicheisio

18FelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,mia ddychwelafgaethiwedpebyllJacob,acadrugarafwrthei

aneddleoedd;acadeilediryddinasareicharneihun,asaif ypalasynôleiddull.

19Acallanohonyntydawdiolchgarwchallaisyrhaisy'n llawenhau:amia'uhamlhaaf,acnifyddantynychydig;mi a'ugogoneddafhefyd,acnifyddantynfach.

20Byddeuplantfelo'rblaen,abyddeucynulleidfawedi'i sefydlugerfymron,abyddafyncosbipawbsy'neu gorthrymu.

21Abyddeupendefigionohonynteuhunain,a'u llywodraethwraddawo'umysg;amia'igwnafefyn agosáu,acefeanesâataf:canyspwyywhwnaroddoddei galoninesáuataf?meddyrARGLWYDD

22Abyddwchchwiynboblimi,aminnauafyddafyn Dduwichwi

23Wele,corwyntyrARGLWYDDynmyndallanâllid, corwyntparhaus:fesyrthiaâphoenarbenydrygionus.

24NiddychweldigofaintangerddolyrARGLWYDD,nes iddoeiwneuthur,ahydonichyflawnibwriadaueigalon: ynydyddiaudiwethafybyddwchyneiystyried.

PENNOD31

1Ynyrunpryd,meddyrARGLWYDD,ybyddaffiyn DduwiholldeuluoeddIsrael,abyddanthwyynboblimi

2FelhynydywedyrARGLWYDD,Yboblaadawyd rhagycleddyfagafoddrasynyranialwch;sefIsrael,pan euthumi'worffwyso

3YmddangosoddyrARGLWYDDimierstalwm,gan ddywedyd,Ie,caraisdiâchariadtragwyddol:amhynnyâ thrugareddy’thddenais

4Adeiladafdieto,athiaadeiledir,forwynIsrael:byddi eto’ncaeldyaddurnoâ’thdympanau,acynmyndallanyn nhawnsfeyddyrhaisy’ngwneudllawenydd

5TiablannietowinwyddarfynyddoeddSamaria:y planwyra'uplannant,aca'ubwyteantfelpethaucyffredin

6Canysfeddawdyddybyddygwylwyrarfynydd Effraimyngweiddi,Codwch,acawnifynyiSeionatyr ARGLWYDDeinDuw

7CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Cenwchâ llawenyddiJacob,abloeddiwchymhlithpenaethiaidy cenhedloedd:cyhoeddwch,molwch,adywedwch, ARGLWYDD,achubdybobl,gweddillIsrael

8Wele,mia’udygafhwyntowladygogledd,aca’u casglafogyrrau’rddaear,achydahwyntydalla’rcloff,y fenywfeichioga’runsy’nesgorgyda’igilydd:byddtyrfa fawryndychwelydyno.

9Deuantâwylofain,acâdeisyfiadauybyddafyneu harwain:gwnafiddyntgerddedwrthafonydddyfroeddar fforddunion,llenathramgwyddant:oherwyddyrwyffiyn dadiIsrael,acEffraimywfynghyntaf-anedig

10ClywchairyrARGLWYDD,Ogenhedloedd,a mynegwchefynyrynysoeddpell,adywedwch,Yrhwna wasgaroddIsraela’icasglef,aca’iceidwef,felygwna bugaileibraidd

11OherwyddgwaredoddyrARGLWYDDJacob,a’i waredoddolaw’rhwnoeddgryfachnagef

12AmhynnyydeuantacycanantynuchelderSeion,acy llifantynghydatddaioni’rARGLWYDD,amwenith,ac amwin,acamolew,acamepilypraidda’rgwartheg:a byddeuhenaidfelgarddwedi’idyfrhau;acnithristant mwyachogwbl

13Ynaybyddyforwynynllawenhauynyddawns,y gwŷrifanca'rhenynghyd:oherwyddbyddafyntroieu galarynllawenydd,acyneucysuro,acyneugwneudyn llaweno'utristwch.

14Amiaddiwallafenaidyroffeiriaidâbraster,abyddfy mhoblyncaeleubodloniâ'mdaioni,meddyr ARGLWYDD

15FelhynydywedyrARGLWYDD;Clywydllaisyn Rama,galar,acwylochwerw;gwrthododdRahelwyloam eiphlantgaeleichysuroameiphlant,amnadoeddentyno 16FelhynydywedyrARGLWYDD;Ataldylaisrhag wylo,a’thlygaidrhagdagrau:canysgwobrwyirdywaith, meddyrARGLWYDD;adychwelantowladygelyn.

17Acymaegobaithyndyddiwedd,meddyr ARGLWYDD,ydychweldyblanti’wterfyneuhunain 18YnsicrclywaisEffraimyncwynofelhyn;Tia’m ceryddaist,achefaisfyngheryddu,felbustachhebarferâ’r iau:trofi,abyddafyncaelfynhroi;oherwyddtiyw’r ARGLWYDDfyNuw.

19Ynsicrwediimidroi,edifarhais;acwediimigaelfy addysgu,trewaisarfymorddwydydd:cywilyddiwydfi,ie, hydynoedgwaradwyddwydfi,oherwyddimiddwyn gwarthfyieuenctid

20AimabannwylimiywEffraim?aiplentyndymunol ydyw?oherwyddersimilefaruyneierbyn,yrwyfynei gofio’ndaerohyd:amhynnyymaefyngholuddionyn cynhyrfuamdano;gandrugarhauybyddafwrtho,meddyr ARGLWYDD.

21Coditifarciauffordd,gwnaitibentyrrauuchel:gosod dygalonarybriffordd,sefyfforddagerddaist:dychwel, forwynIsrael,dychwelatdyddinasoeddhyn.

22Pahydybyddi’nmyndogwmpas,Oferchwrthnysig? oherwyddcreoddyrARGLWYDDbethnewyddary ddaear,byddmenywynamgylchynugŵr.

23FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; Etobyddantyndefnyddio'rymadroddhwnyngngwlad Jwda,acyneidinasoedd,panddychwelafeucaethiwed; BendithiedyrARGLWYDDdi,Odrigfagyfiawnder,a mynyddsancteiddrwydd

24Abyddllafurwyra’rrhaisy’nmyndallanâphraiddyn bywynJwdaeihun,acyneihollddinasoeddgyda’igilydd 25Oherwyddrwyfwedillenwi'renaidblinedig,acwedi llenwipobenaidtrist.

26Arhynydeffroais,acedrychais;amelysoeddfy nghwsgimi

27Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y byddafynhautŷIsraelathŷJwdaâhaddyn,acâhad anifeiliaid.

28Abydd,felygwyliaisdrostynt,idynnuifyny,aci dorriilawr,acifwrwilawr,aciddinistrio,acigystuddio; fellyygwyliafdrostynt,iadeiladu,aciblannu,meddyr ARGLWYDD.

29Ynydyddiauhynnyniddywedantmwyach,Ytadaua fwytasantwinwnsynsur,adanneddyplantafuarfin

30Ondbyddpobunynmarwameianwireddeihun:pob dynafwytao’rgrawnwinsur,eiddanneddafyddynfiniog 31Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y gwnafgyfamodnewyddâthŷIsrael,acâthŷJwda: 32Nidynôlycyfamodawneuthumâ'utadauydyddy cymeraiseullawi'wdwynallanowladyrAifft;yrhwna dorrasantfynghyfamod,erfymodi'nbriodiddynt,medd yrARGLWYDD:

33Onddyma’rcyfamodawnafâthŷIsrael;Arôly dyddiauhynny,meddyrARGLWYDD,rhoddaffy nghyfraithyneumeddyliau,a’ihysgrifennafyneu calonnau;abyddafynDduwiddynt,ahwythaufyddfy mhobl.

34Acniddysgantmwyachbobdyneigymydog,aphob dyneifrawd,ganddywedyd,AdnabodyrARGLWYDD: canyshwyolla’mhadnabyddiri,o’rlleiafohonynthydy mwyafohonynt,meddyrARGLWYDD:canysmia faddeuafeuhanwiredd,acnichofiafeupechodmwyach

35FelhynydywedyrARGLWYDD,yrhwnsy'nrhoi'r haulynoleuniynydydd,adedfrydau'rlleuada'rsêryn oleuniynynos,yrhwnsy'nrhannu'rmôrpanfyddei donnau'nrhuo;ARGLWYDDylluoeddyweienw: 36Osbyddydedfrydauhynny’nymadaelo’mgerbroni, meddyrARGLWYDD,ynabyddhadIsraelhefydyn peidioâbodyngenedlgerfymroniambyth

37FelhynydywedyrARGLWYDD;Osgellirmesury nefoedduchod,achwiliosylfeini'rddaearisod,mia wrthodafhefydhollhadIsraelamyrhynollawnaethant, meddyrARGLWYDD

38Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y byddyddinasyncaeleihadeiladui'rARGLWYDDodŵr Hananeelhydborthygornel

39Abyddyllinynmesureto’nmyndallanareigyferar frynGareb,acynamgylchynuhydatGoath

40Abyddhollddyffrynycyrffmeirw,a’rlludw,a’rholl feysyddhydnantCidron,hydgornelporthymeirchtua’r dwyrain,ynsanctaiddi’rARGLWYDD;nichaiffeidynnu ifyny,na’ifwrwilawrmwyachbyth

PENNOD32

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD ynyddegfedflwyddyniSedeceiabreninJwda,sefy ddeunawfedflwyddyniNebuchadnesar

2OherwyddyprydhwnnwyroeddbyddinbreninBabilon yngwarchaearJerwsalem:aJeremeiayproffwyda gloiwydyngnghynteddycarchar,yrhwnoeddynnhŷ breninJwda.

3OherwyddyroeddSedeceiabreninJwdawedieigaui mewn,ganddywedyd,Pamyrwytti’nproffwydo,acyn dweud,FelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,rhoddaf yddinashonynllawbreninBabilon,abyddefeynei chymryd;

4AcniddihangaSedeceiabreninJwdaolawyCaldeaid, ondrhoddirefynsicrilawbreninBabilon,allefaraagef enauwrthenau,a’ilygaidawelanteilygaidef;

5AcefeaarweiniaSedeceiaiFabilon,acynoybyddnesi miymweldagef,meddyrARGLWYDD:erichwi ymladdâ'rCaldeaid,nifyddwchynffynnu

6AdywedoddJeremeia,DaethgairyrARGLWYDDataf, ganddywedyd,

7Wele,HanameelmabSalumdyewythraddawatat,gan ddywedyd,PrynitifymaessyddynAnathoth:canysti syddâ’rhawli’wbrynuynôl

8FellydaethHanameelmabfyewythratafigynteddy carcharynôlgairyrARGLWYDD,adywedoddwrthyf, Prynfymaes,atolwg,yrhwnsyddynAnathoth,yrhwn syddyngngwladBenjamin:canyseiddottiywhawlyr etifeddiaeth,a’rprynianteiddotti;prynefitidyhunYna ygwyddwnmaigairyrARGLWYDDoeddhyn

9AphrynaisfaesHanameelmabfyewythr,yrhwnoedd ynAnathoth,aphwysaisyrarianiddo,sefdwyarbymtheg osiclauarian

10Amiaysgrifennaisydystiolaeth,aca’iseliodd,aca gymeraisdystion,acabwysaisyrarianiddoyny cloriannau

11Fellycymeraisdystiolaethypryniant,yrhynaseliwyd ynôlygyfraitha'rarfer,a'rhynaoeddagored: 12ArhoddaisdystiolaethypryniantiBaruchmabNeriah, mabMaaseia,yngngŵyddHanameelmabfyewythr,ac yngngŵyddytystionalofnodwydllyfrypryniant,gerbron yrhollIddewonoeddyneisteddyngnghynteddycarchar

13AgorchmynnaisiBarucho’ublaenau,ganddywedyd, 14FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; Cymerytystiolaethauhyn,tystiolaethyprynianthwn,yr hwnsyddwedieiselio,a'rdystiolaethhonsyddagored;a dodhwyntmewnllestrpridd,felyparhaontddyddiau lawer

15CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Byddtai,meysyddagwinllannoeddyncaeleu meddiannuetoynywladhon

16Yna,panroddaisdystiolaethypryniantiBaruchmab Neriah,gweddïaisaryrARGLWYDD,ganddywedyd, 17OArglwyddDDUW!wele,tiawnaethynefoedda'r ddaearâ'thallumawra'thfraichestynedig,acnidoesdim ynrhyanodditi:

18Yrwytyndangostrugareddifiloedd,acyntalu anwireddytadauymmynweseuplantareuhôl:yDuw Mawr,yCadarn,ARGLWYDDyLluoedd,yweienw, 19Mawrmewncyngor,achadarnmewngweithred:canys ymaedylygaidynagoredarhollffyrddmeibiondynion:i roiibobunynôleiffyrdd,acynôlffrwythei weithredoedd:

20Yrhwnaosodaistarwyddionarhyfeddodauyng ngwladyrAifft,hydydyddhwn,acynIsrael,acymhlith dynioneraill;acawnaethostenwiti,felymaeheddiw; 21AdygaistdyboblIsraelallanowladyrAifftag arwyddion,acârhyfeddodau,acâllawgref,acâbraich estynedig,acâbrawmawr;

22Arhoddaistiddyntywladhon,yrhonadyngaistwrth eutadaueirhoiiddynt,gwladynllifeirioolaethamêl; 23Adaethantimewn,a'imeddiannu;ondniwrandawsant ardylais,acnirodiasantyndygyfraith;niwnaethantddim o'rcyfanaorchmynnaistiddynteiwneud:amhynnyy peraisti'rhollddrwghwnddodarnynt:

24Wele’rmynyddoedd,daethantatyddinasi’wchymryd; arhoddwydyddinasynllaw’rCaldeaid,sy’nymladdynei herbyn,oherwyddycleddyf,a’rnewyn,a’rpla:a’rhyna ddywedaistaddaethiben;acwele,tia’igweli

25Adywedaistwrthyf,OArglwyddDDUW,Pryniti’r maesamarian,achymerdystion;canysrhoddwydyddinas ynllaw’rCaldeaid.

26YnaydaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,gan ddywedyd,

27Wele,myfiyw’rARGLWYDD,Duwpobcnawd:aoes dimynrhyanoddimi?

28AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele, rhoddafyddinashonynllawyCaldeaid,acynllaw NebuchadnesarbreninBabilon,abyddefeyneihennill 29A’rCaldeaid,sy’nymladdynerbynyddinashon,a ddeuantacagynnautânaryddinashon,aca’illosganthi ynghydâ’rtaiybuontareutoeauynoffrymuarogldarthi

Baal,acyntywalltoffrymaudiodidduwiaueraill,i’m digioi.

30Canysdimonddrwggerfymronygwnaethmeibion IsraelameibionJwdao’uhieuenctid:canysdimondâ gwaitheudwyloygwnaethmeibionIsraelfynigioi,medd yrARGLWYDD

31Oherwyddbu’rddinashonimiynbrofiadi’mdigofaint a’mllido’rdyddy’ihadeiladwydhydydyddhwn;fely byddwnyneisymudoflaenfywyneb, 32OherwyddhollddrwgmeibionIsraelameibionJwda, yrhynawnaethanti’mdigioi,hwy,eubrenhinoedd,eu tywysogion,euhoffeiriaid,a’uproffwydi,agwŷrJwda,a thrigolionJerwsalem.

33Athroasantataffiycefn,acnidyrwyneb:erimieu dysgu,gangodi'nforea'udysgu,etoniwrandawsanti dderbynaddysg.

34Ondgosodasanteuffieidd-draynytŷ,yrhwnygelwir fyenwarno,i'whalogi

35AhwyaadeiladasantuchelfeyddBaal,yrhaisyddyng nghwmmabHinnom,iberii’wmeibiona’umerchedfynd trwy’rtâniMolech;yrhynniorchmynnaisiddynt,acni ddaethi’mmeddwl,ybyddentyngwneudyffieidd-dra hwn,iberiiJwdabechu

36AcynawrganhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD, DuwIsrael,amyddinashon,yrhonyrydychyndywedyd amdani,Fe’irhoddirilawbreninBabilontrwy’rcleddyf,a thrwy’rnewyn,athrwy’rpla;

37Wele,mia’ucasglafhwynto’rhollwledyddlley gyrraishwyntynfynigofaint,acynfyllid,acmewn digofaintmawr;amia’udygafhwyntdrachefni’rllehwn, amia’ugwnafynddiogel.

38Abyddantynboblimi,abyddaffinnau'nDduwiddynt hwy:

39Arhoddafiddyntungalon,acunffordd,fely’m hofnantambyth,erllesiddynthwy,a’uplantareuhôl:

40Agwnafgyfamodtragwyddolâhwynt,nathroafoddi wrthynt,iwneuthurdaioniiddynt;ondrhoddaffyofnyn eucalonnau,felnagiliasantoddiwrthyf

41Ie,byddafynllawenhaudrostyntiwneuddaioniiddynt, abyddafyneuplannuynywladhonynsicrâ'mhollgalon acâ'mhollenaid

42CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Megisy dygaisyrhollddrwgmawrhwnaryboblhyn,fellyy dygafarnyntyrhollddaioniaaddewaisiddynt

43Aphrynnirmeysyddynywladhon,yrhonyrydychyn dweudamdani,Anialwchydywhebddynnacanifail; rhoddirhiilawyCaldeaid

44Bydddynionynprynumeysyddamarian,acyn llofnoditystiolaethau,acyneuselio,acyncymrydtystion yngngwladBenjamin,acynylleoeddoamgylch Jerwsalem,acynninasoeddJwda,acynninasoeddy mynyddoedd,acynninasoeddydyffryn,acynninasoeddy de:oherwyddmiaddychwelafeucaethiwed,meddyr ARGLWYDD

PENNOD33

1DaethgairyrARGLWYDDatJeremeiayraildro,tra oeddefeetowedieigloiyngnghynteddycarchar,gan ddywedyd,

2FelhynydywedyrARGLWYDD,eigwneuthurwr,yr ARGLWYDDa’illuniodd,i’wsefydlu;yrARGLWYDD yweienw;

3Galwarnaf,amia’thatebaf,acaddangosafitibethau mawrionanerthol,nadwytyneugwybod.

4CanysfelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael,am dai’rddinashon,acamdaibrenhinoeddJwda,yrhaia fwriwydilawrganymynyddoedd,achanycleddyf; 5Maentyndodiymladdâ'rCaldeaid,ondi'wllenwiâ chyrffmeirwdynion,yrhaialaddaisynfynigofaintacyn fyllid,acameuhollddrygioniycuddiaisfywyneboddi wrthyddinashon

6Wele,mia’irhoddafyniechydacyniachâd,amia’u hiachâfhwynt,acaddatguddiafiddynthelaethrwydd heddwchagwirionedd

7AmiaddychwelafgaethgludJwdaachaethgludIsrael, aca'uhadeiladafhwyntfelarycyntaf

8Amia’uglanhaafhwynto’uhollanwiredd,trwyyrhwn ypechasantynfyerbyn;amiafaddeuafeuholl anwireddau,trwyyrhwnypechasant,athrwyyrhwny troseddasantynfyerbyn

9Abyddimiynenwllawenydd,ynglodacynanrhydedd gerbronhollgenhedloeddyddaear,yrhaiaglywantyrholl ddaioniawnafiddynt:abyddantynofniacyncrynuamyr hollddaioniacamyrhollffyniantawnafiddo.

10FelhynydywedyrARGLWYDD;Clywiretoynylle hwn,yrhwnyrydychyndweudybyddynanghyfannedd hebddynahebanifail,sefynninasoeddJwda,acyn heolyddJerwsalem,yrhaisyddwedieudiffaith,hebddyn, ahebdrigolion,ahebanifail,

11Llaisllawenydd,allaisgorfoledd,llaisypriodfab,a llaisybriodferch,llaisyrhaiaddywedant,Molwch ARGLWYDDylluoedd:oherwydddayw'rARGLWYDD; oherwyddmaeeidrugareddyndragywydd:a'rrhaia ddygantaberthmoliantidŷ'rARGLWYDDOherwyddmi addychwelafgaethiwedywlad,felarydechrau,meddyr ARGLWYDD.

12FelhynydywedARGLWYDDylluoedd;Etoynylle hwn,syddwedieiddiffaithhebddynnacanifail,acynei hollddinasoedd,byddtrigfabugeiliaidyngorweddi’w praidd

13Ynninasoeddymynyddoedd,ynninasoeddydyffryn, acynninasoeddydeau,acyngngwladBenjamin,acyny lleoeddoamgylchJerwsalem,acynninasoeddJwda,y byddypraiddynmyndetodanddwylo'rhwnsy'neucyfrif, meddyrARGLWYDD.

14Wele,ydyddiauaddaw,meddyrARGLWYDD,y byddafyncyflawni'rpethdaaaddewaisidŷIsraelacidŷ Jwda

15Ynydyddiauhynny,acynyramserhwnnw,ybyddaf yngwneudigangencyfiawnderdyfuifynyiDafydd;a byddefeyngweithredubarnachyfiawnderynytir.

16YnydyddiauhynnyybyddJwdayncaeleihachub,a Jerwsalemadrigynddiogel:adyma'renwygelwirhiag ef,YrARGLWYDDeincyfiawnder

17CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Nifydd DafyddbythynbrinoŵrieisteddarorseddtŷIsrael; 18AcnifyddaryroffeiriaidyLefiaideisiaugŵrgerfy mronioffrymupoethoffrymau,acigynnaubwydoffrymau, aciwneuthuraberthynwastadol.

19AdaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,gan ddywedyd,

20FelhynydywedyrARGLWYDD;Osgallwchdorrify nghyfamodâ’rdydd,a’mcyfamodâ’rnos,felnafyddo dyddanosyneuhamser;

21YnahefydytorrerfynghyfamodâDafyddfyngwas, felnafyddoiddofabideyrnasuareiorsedd;achyda'r Lefiaidyroffeiriaid,fyngweinidogion

22Felnaellircyfrifllu’rnefoedd,namesurtywodymôr: fellyybyddafynamlhauhadDafyddfyngwas,a’rLefiaid sy’ngweinidogaethuimi

23DaethgairyrARGLWYDDatJeremeiahefyd,gan ddweud,

24Oniystyridibethalefaroddyboblhyn,ganddywedyd, YddaudeuluaddewisoddyrARGLWYDD,efea’u gwrthododdhwynt?Fellyydirmygasantfymhobl,felna fyddentmwyachyngenedlo’ublaenauhwynt

25FelhynydywedyrARGLWYDD;Osnadywfy nghyfamodâdyddanos,acosnadwyfwedigosod dedfrydaunefadaear;

26YnaygwrthodafhadJacob,aDafyddfyngwas,felna chymerafnebo'ihadefynllywodraethwyrarhad Abraham,Isaac,aJacob:canysmiaddychwelafeu caethiwed,acadrugarhafwrthynt.

PENNOD34

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, panymladdoddNebuchadnesarbreninBabilon,a'iholl fyddin,aholldeyrnasoeddyddaearaoeddyneiddoiddo, a'rhollbobloedd,ynerbynJerwsalem,acynerbyneiholl ddinasoedd,ganddywedyd, 2FelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael;Dos,a llefarawrthSedeceiabreninJwda,adywedwrtho,Felhyn ydywedyrARGLWYDD;Wele,rhoddafyddinashonyn llawbreninBabilon,abyddefeyneillosgiâthân:

3Acniddihangio’ilawef,ondynsicrfe’thddelir,a’th roddiryneilawef;a’thlygaidawelantlygaidbrenin Babilon,acefealefaraâthienauwrthenau,athiaeii Babilon

4EtoclywairyrARGLWYDD,OSedeceiabreninJwda; FelhynydywedyrARGLWYDDamdanatti,Nifyddi farwtrwy’rcleddyf:

5Ondbyddifarwmewnheddwch:acfelllosgiadaudy dadau,ybrenhinoeddblaenorolafuo’thflaen,fellyy llosgantarogleuoniti;agalarantamdanat,ganddywedyd, OArglwydd!canysmyfialefaraisygair,meddyr ARGLWYDD.

6YnallefaroddyproffwydJeremeiayrholleiriauhyn wrthSedeceiabreninJwdaynJerwsalem, 7PanymladdoddbyddinbreninBabilonynerbyn Jerwsalem,acynerbynhollddinasoeddJwdaaadawyd,yn erbynLachis,acynerbynAseca:oherwyddydinasoedd amddiffynnolhynaadawydoddinasoeddJwda.

8Dyma’rgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyr ARGLWYDD,wedii’rbreninSedeceiawneudcyfamod â’rhollbobloeddynJerwsalem,igyhoeddirhyddhad iddynt;

9Ydylaipobdynollwngeiwas,aphobdynei wasanaethferch,boedynHebreaidneu'nHebrees,ynrhydd; naddylainebohonynteihunwasanaethu,sefIddewei frawd.

10Panglywoddyrholldywysogion,a’rhollboblaaethant i’rcyfamod,ybyddaipobunyngollwngeiwas,aphobun

eiwasanaethferch,ynrhydd,felnafyddainebyn gwasanaethueuhunainmwyach,ynahwyawrandawsant, aca’ugollyngasanthwyntymaith 11Ondwedihynnytroasant,apherii’rgweisiona’r morynion,yrhaiaollyngasantynrhydd,ddychwelyd,a’u gorfodiifodynweisionacynforynion

12AmhynnyydaethgairyrARGLWYDDatJeremeia oddiwrthyrARGLWYDD,ganddywedyd, 13FelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael; Gwneuthumgyfamodâ'chtadauynydyddydygaishwynt allanowladyrAifft,odŷ'rcaethweision,ganddywedyd, 14Arddiweddsaithmlynedd,gollyngwchymaithbobun eifrawd,yrHebriad,awerthwyditi;aphanfyddoefe wedidywasanaethudichweblynedd,gollyngiefynrhydd oddiwrthyt:ondniwrandawoddeichtadauarnaffi,acni roddasanteuclust.

15Acyroeddechynawrweditroi,acwedigwneudyrhyn oeddyniawnynfyngolwgi,gangyhoeddirhyddidpobun i'wgymydog;acyroeddechwedigwneudcyfamodgerfy mroniynytŷaelwirarfyenwi:

16Ondtroesochahalogifyenw,agwneudibobdynei was,aphobdyneilawforwyn,yrhaiaollyngasochyn rhyddwrtheuhewyllys,ddychwelyd,a'ugwneudynufudd, ifodynweisionacynlawforynionichwi

17AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Ni wrandawsocharnaffi,gangyhoeddirhyddid,pobuni'w frawd,aphobdyni'wgymydog:wele,yrwyffi'ncyhoeddi rhyddidichwi,meddyrARGLWYDD,i'rcleddyf,i'rpla, aci'rnewyn;amia'chgwnafyndestunsymudiadiholl deyrnasoeddyddaear

18Arhoddafydynionadorroddfynghyfamod,yrhaina chyflawnasanteiriau'rcyfamodawnaethantgerfymroni, pandorrasantylloynddau,aphasiorhwngeirannau, 19TywysogionJwda,athywysogionJerwsalem,yr eunuchiaid,a'roffeiriaid,ahollboblywlad,yrhaia basioddrhwngrhannau'rllo; 20Rhoddafhwyntynllaweugelynion,acynllawyrhai sy'nceisioeuheinioes:abyddeucyrffmeirwynfwydi adarynefoedd,acianifeiliaidyddaear

21ArhoddafSedeceiabreninJwdaa'idywysogionynllaw eugelynion,acynllaw'rrhaisy'nceisioeuheinioes,acyn llawbyddinbreninBabilon,yrhwnaaethifynyoddi wrthych.

22Wele,miaorchmynnaf,meddyrARGLWYDD,aca’u periiddyntddychwelydi’rddinashon;ahwyaymladdant yneiherbyn,aca’imeddiannant,aca’illosgantâthân:a miawnafddinasoeddJwdaynanghyfanneddheb breswylydd.

PENNOD35

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD ynnyddiauJehoiacimmabJosiabreninJwda,gan ddywedyd, 2Dosidŷ’rRechabiaid,allefarawrthynt,adwghwynti dŷ’rARGLWYDD,iuno’rystafelloedd,adyroiddynt wini’wyfed.

3YnacymeraisJaasaneiamabJeremeia,mabHabasineia, a'ifrodyr,a'ihollfeibion,aholldŷ'rRechabiaid; 4Adygaishwyidŷ’rARGLWYDD,iystafellmeibion HananmabIgdalia,gŵrDuw,yrhonoeddwrthystafelly

tywysogion,yrhonoedduwchbenystafellMaaseiamab Salum,ceidwadydrws:

5Agosodaisoflaenmeibiontŷ’rRechabiaidbotiauyn llawngwin,achwpanau,adywedaiswrthynt,Yfwchwin.

6Onddywedasant,Nidyfwnwin:canysJonadabmab Rechabeintadaorchmynnoddini,ganddywedyd,Nac yfwchwin,nacchwi,na'chmeibion,byth:

7Nacadeiledwchdŷ,nachauhad,naphlannu gwinllannoedd,acnafyddgennychun:ondbyddwchyn bywmewnpebylleichhollddyddiau;felygallochfyw llaweroddyddiauynywladyrydychynddieithriaidynddi 8FellyygwrandawsomarlaisJonadabmabRechabein tadymmhobpethaorchmynnoddefeini,hebyfedgwin einhollddyddiau,ni,eingwragedd,einmeibion,na'n merched;

9Nacadeiladutaiinifywynddynt:nidoesgennymni winllan,namaes,nahad:

10Ondrydymniwedibywmewnpebyll,acwedi ufuddhau,agwneudynôlyrhynollaorchmynnodd Jonadabeintadinni

11OndpanddaethNebuchadnesarbreninBabilonifyny i’rwlad,dywedasom,Dewch,acawniJerwsalemrhagofn byddinyCaldeaid,arhagofnbyddinySyriaid:fellyyr ydymyntrigoynJerwsalem

12YnaydaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,gan ddywedyd, 13FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; EwchadywedwrthwŷrJwdaathrigolionJerwsalem,Oni chymerwchaddysgiwrandoarfyngeiriau?meddyr ARGLWYDD

14GeiriauJonadabmabRechab,yrhaiaorchmynnoddi’w feibionbeidioagyfedgwin,agyflawnwyd;canyshydy dyddhwnnidydyntynyfeddim,ondynufuddhaui orchymyneutad:erhynnymialefaraiswrthych,gan godi’nforeallefaru;ondniwrandawsocharnaf

15Anfonaishefydatochfyhollweisionyproffwydi,gan godi’nforea’uhanfon,ganddywedyd,Dychwelwchyn awrbobuno’ifforddddrwg,agwellawcheich gweithredoedd,acnacewcharôlduwiauerailli’w gwasanaethu;achewchdrigoynywladaroddaisichwiac i’chtadau:ondnidydychweditueddueichclust,acnid ydychwedigwrandoarnaf

16OherwyddbodmeibionJonadabmabRechabwedi cyflawnigorchymyneutad,yrhwnaorchmynnoddefe iddynt;ondniwrandawoddyboblhynarnaffi:

17AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDDduwy lluoedd,DuwIsrael;Wele,miaddygafarJwda,acarholl drigolionJerwsalem,yrhollddrwgaleferaisyneuherbyn: oherwyddimilefaruwrthynt,ondniwrandawsant;amia alwaisarnynt,ondniatebasant

18AdywedoddJeremeiawrthdŷ’rRechabiaid,Felhyny dywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael;Oherwyddi chwiwrandoarorchymynJonadabeichtad,achadwei hollorchmynionef,agwneudynôlyrhynolla orchmynnoddefeichwi:

19AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, DuwIsrael;NifyddJonadabmabRechabynbrinoŵri sefyllgerfymronibyth

PENNOD36

1AcynybedwareddflwyddyniJehoiacimmabJosia breninJwda,ydaethygairhwnatJeremeiaoddiwrthyr ARGLWYDD,ganddywedyd, 2Cymeritirolynllyfr,acysgrifennaynddoyrholleiriaua leferaiswrthytynerbynIsrael,acynerbynJwda,acyn erbynyrhollgenhedloedd,o'rdyddylleferaiswrthyt,o ddyddiauJosiah,hydydyddhwn

3EfallaiybyddtŷJwdaynclywedyrhollddrwgyrwyf ynbwriadueiwneudiddynt;felydychwelantbobuno'i fforddddrwg;felymaddeuafeuhanwiredda'upechod 4YnagalwoddJeremeiaarBaruchmabNeriah:ac ysgrifennoddBaruchoenauJeremeiaholleiriau’r ARGLWYDD,yrhaialefarasaiefewrtho,arrholynllyfr 5AgorchmynnoddJeremeiaiBaruch,ganddywedyd,Yr wyfwedifynghau;niallaffynedidŷyrARGLWYDD: 6Dosdiganhynny,adarllenaynyrhôlaysgrifennaist o’mgenauieiriau’rARGLWYDD,lleclywiryboblyn nhŷ’rARGLWYDDarydyddympryd:adarllenahwy hefyd,lleclywirhollJwdaaddeuantallano’udinasoedd 7Efallaiycyflwynanteudeisyfiadgerbronyr ARGLWYDD,adychwelantbobuno’ifforddddrwg: canysmawryw’rdigofainta’rllidalefaroddyr ARGLWYDDynerbynyboblhyn.

8AgwnaethBaruchmabNeriahynôlyrhynolla orchmynnoddyproffwydJeremeiaiddo,ganddarllen geiriau’rARGLWYDDynyllyfrynnhŷ’rARGLWYDD. 9AcynybumedflwyddyniJehoiacimmabJosiabrenin Jwda,ynynawfedmis,ycyhoeddasantymprydgerbronyr ARGLWYDDi’rhollboblynJerwsalem,aci’rhollbobla ddaethentoddinasoeddJwdaiJerwsalem

10YnadarllenoddBaruchynyllyfreiriauJeremeiayn nhŷ’rARGLWYDD,ynystafellGemareiamabSaffanyr ysgrifennydd,ynycyntedduchaf,wrthddrwsporth newyddtŷ’rARGLWYDD,yngnghlyw’rhollbobl 11PanglywoddMichaiamabGemareia,mabSaffan,holl eiriau’rARGLWYDDo’rllyfr, 12Ynaaethilawridŷ’rbrenin,iystafellyrysgrifennydd: acwele,yrholldywysogionoeddyneisteddyno,sef Elisamayrysgrifennydd,aDelaiamabSemaia,ac ElnathanmabAchbor,aGemareiamabSaffan,aSedeceia mabHananeia,a’rholldywysogion.

13YnaymynegoddMicheaiddyntyrholleiriaua glywoddefe,panddarllenoddBaruchyllyfryngnghlywy bobl.

14AmhynnyanfonoddyrholldywysogionJehudimab Nethaneia,mabSelemeia,mabCushi,atBaruch,gan ddywedyd,Cymeryndylawyrholaddarllenaistlle clywaisybobl,athyrdFellycymeroddBaruchmab Nereiayrholyneilaw,acaddaethatynt

15Adywedasantwrtho,Eisteddwchilawrynawr,a darllenwchefyneinclustiauniFellydarllenoddBaruchef yneuclustiauhwy

16Aphanglywsantyrholleiriau,ofnasantynailla’rllall, adywedasantwrthBaruch,Ganfynegi’rholleiriauhyna ddywedwnwrthybrenin.

17AgofynasantiBaruch,ganddywedyd,Dywediniyn awr,Sutysgrifennaistyrholleiriauhyno’ienauef?

18YnaateboddBaruchhwy,Efealefaroddyrholleiriau hynwrthyfâ'ienau,aminnaua'uhysgrifennaishwyntag incynyllyfr

19YnaydywedoddytywysogionwrthBaruch,Dos, cuddiadi,tiaJeremeia;acnafyddedinebwybodbleyr ydych

20Aethantimewnatybrenini'rcyntedd,ondgosodasant yrholynystafellElisamayrysgrifennydd,acadroddasant yrholleiriauyngnghlyw'rbrenin

21FellyanfonoddybreninJehudiinôlyrhol:acefea’i cymeroddoystafellElisamayrysgrifennydd.Adarllenodd Jehudihilleclywoddybrenin,aclleclywoddyrholl dywysogionoeddynsefyllwrthymylybrenin

22Ynynawfedmisyroeddybreninyneisteddynytŷ gaeaf,acyroeddtânaryraelwydynllosgio'iflaen

23AphanddarllenoddJehudidairneubedairdalen,efea’i torroddâ’rgyllellboced,aca’ibwrioddi’rtânoeddaryr aelwyd,nesdifa’rhollrôlynytânoeddaryraelwyd

24Etoniofnasant,nacnirwygasanteudillad,na'rbrenin, nacunrhywuno'iweisionaglywoddyrholleiriauhyn 25Etoigyd,yroeddElnathan,Delaia,aGemareiawedi erfynarybrenin,nafyddai’nllosgi’rrhol:ondni wrandawoddarnynt

26OndgorchmynnoddybreniniJerahmeelmab Hammelech,aSeraiamabAsriel,aSelemeiamabAbdiel, gymrydBaruchyrysgrifennyddaJeremeiayproffwyd: ondcuddioddyrARGLWYDDhwy

27YnadaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,wedii'r breninlosgi'rrhol,a'rgeiriauaysgrifennoddBaruchoenau Jeremeia,ganddywedyd,

28Cymeritirôlaralleto,acysgrifennaynddi’rholleiriau blaenoroloeddynyrôlgyntaf,yrhonalosgoddJehoiacim breninJwda

29AdywedwrthJehoiacimbreninJwda,Felhynydywed yrARGLWYDD;Tialosgaistyrholhwn,ganddweud, Pamyrysgrifennaistynddo,ganddweud,‘Ynsicrydaw breninBabilonacydinistria’rwladhon,abyddyngwneud iddynacanifailddinistriooddiyno?’

30AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDDam JehoiacimbreninJwda;Nifyddganddoefaeisteddar orseddfaincDafydd:a’igorffmarwafwrirallanynydydd i’rgwres,acynynosi’rrhew

31Amia’icosbafef,a’ihad,a’iweisionameuhanwiredd; amiaddygafarnynthwy,acardrigolionJerwsalem,acar wŷrJwda,yrhollddrwgalefaraisyneuherbyn;ondni wrandawsant.

32YnacymeroddJeremeiarôlarall,a’irhoiiBaruchyr ysgrifennydd,mabNereia;acynddoysgrifennoddefo enauJeremeiaholleiriau’rllyfralosgoddJehoiacimbrenin Jwdaynytân:acychwanegwydatyntlaweroeiriautebyg

PENNOD37

1AtheyrnasoddybreninSedeceiamabJosiaynlleConeia mabJehoiacim,yrhwnawnaethNebuchadnesarbrenin BabilonynfreninyngngwladJwda

2Ondniwrandawoddefe,na'iweision,naphoblywlad,ar eiriau'rARGLWYDD,alefaroddefetrwy'rproffwyd Jeremeia

3A’rbreninSedeceiaaanfonoddJehucalmabSelemeiaa SeffaneiamabMaaseiayroffeiriadatyproffwydJeremeia, ganddywedyd,GweddïaynawraryrARGLWYDDein Duwdrosomni.

4YnaJeremeiaaddaethimewnacaaethallanymhlithy bobl:oherwyddnidoeddentwedieiroiynycarchar

5YnadaethbyddinPharoallano’rAifft:aphanglywodd yCaldeaidoeddyngwarchaearJerwsalemynewyddion amdanynt,hwyaaethantymaithoJerwsalem 6YnaydaethgairyrARGLWYDDatyproffwyd Jeremeia,ganddywedyd, 7FelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael;Felhyny dywedwchwrthfreninJwda,yrhwna’chanfonoddatafi ymofynâmi;Wele,byddinPharo,yrhonaddaethallan i’chcynorthwyo,addychweli’rAiffti’wgwladeuhunain 8A’rCaldeaidaddychwelant,acaymladdantynerbyny ddinashon,a’ichymerant,a’illosgiâthân

9FelhynydywedyrARGLWYDD;Nathwyllwcheich hunain,ganddywedyd,YCaldeaidynsicroymadaeloddi wrthymni:canysniymadawant

10OherwyddpebaechweditarohollfyddinyCaldeaid sy'nymladdyneicherbyn,aphenabaiondclwyfedigion ynweddillyneuplith,etobyddentyncodipobunynei babell,acynllosgi'rddinashonâthân

11Abu,pandorroddbyddinyCaldeaidymaitho JerwsalemrhagofnbyddinPharo, 12YnaaethJeremeiaallanoJerwsalemifyndiwlad Benjamin,iymneilltuooddiynoyngnghanolybobl. 13AphanoeddefeymmhorthBenjamin,yroeddyno gaptenygwarchodlu,a’ienwIreia,mabSelemeia,mab Hananeia;acefeaddalioddJeremeiayproffwyd,gan ddywedyd,Yrwytti’ncrwydroatyCaldeaid 14YnadywedoddJeremeia,“Mae’ngelwydd;nidwyfyn troiatyCaldeaid.”Ondniwrandawoddarno:felly cymeroddIreiaJeremeia,a’iddwynatytywysogion 15AmhynnyydigioddytywysogionwrthJeremeia,aca’i trawsant,aca’irhoddasantyngngharcharynnhŷJonathan yrysgrifennydd:canyshwyawnaethanthwnnw’ngarchar 16PanaethpwydJeremeiai'rllynges,aci'rcabanau,acyr arhosoddJeremeiaynolaweroddyddiau;

17YnaanfonoddybreninSedeceia,a’igymrydefallan:a gofynnoddybreniniddoyngyfrinacholyneidŷ,adweud, AoesgairoddiwrthyrARGLWYDD?Adywedodd Jeremeia,Oes;canys,meddai,rhoddirdiynllawbrenin Babilon

18DywedoddJeremeiahefydwrthybreninSedeceia,Beth abechaisiyndyerbyndi,neuynerbyndyweision,neuyn erbynyboblhyn,panroesochfiyngngharchar?

19Blemaeeichproffwydiynawr,yrhaiabroffwydasanti chwi,ganddywedyd,NiddawbreninBabilonyneich erbyn,nacynerbynywladhon?

20Fellygwrandoynawr,atolwg,Ofyarglwyddfrenin: byddedfyneisyfiad,atolwg,yndderbyniolgerdyfron; rhagimiddychwelydidŷJonathanyrysgrifennydd,rhagi mifarwyno

21YnagorchmynnoddybreninSedeceiaiddyntgaethiwo Jeremeiayngnghynteddycarchar,arhoiiddoddarnofara bobdyddostrydypobyddion,nesdarfodyrhollfarayny ddinasFellyarhosoddJeremeiayngnghynteddycarchar

PENNOD38

1YnaclywoddSeffatiamabMattan,aGedaleiamabPasur, aJucalmabSelemeia,aPasurmabMalcheia,ygeiriaua lefarasaiJeremeiawrthyrhollbobl,ganddywedyd, 2FelhynydywedyrARGLWYDD,Yrhwnaarhosoyny ddinashonafyddfarwtrwy’rcleddyf,trwynewyn,a

thrwyhaint:ondyrhwnaâallanatyCaldeaidafyddbyw; canyseieinioesagaiffynysglyfaeth,abyddbyw.

3FelhynydywedyrARGLWYDD,‘Yddinashona roddirynddiauynllawbyddinbreninBabilon,a’ihenill hi.’

4Amhynnyydywedoddytywysogionwrthybrenin,Yr ydymynerfynarnat,rhodderydynhwnifarwolaeth: canysfelhynymaeefeyngwanhaudwylo’rrhyfelwyr syddarôlynyddinashon,adwylo’rhollbobl,wrthlefaru geiriauo’rfathwrthynt:canysnidyw’rdynhwnynceisio llesyboblhyn,ondniwed

5YnadywedoddybreninSedeceia,Wele,ymaeyneich llaw:canysnidybreninyw'rhwnaallwneuthurdimyn eicherbyn

6YnacymerasantJeremeia,a'ifwriasantefimewnidwll MalcheiamabHammelech,yrhwnoeddyngnghynteddy carchardy:agollyngasantJeremeiailawrârhaffauAcnid oedddŵrynydwll,ondllaid:fellysuddoddJeremeiayny llaid.

7PanglywoddEbedmelechyrEthiopiad,uno’r eunuchiaidoeddynnhŷ’rbrenin,eubodwedirhoi Jeremeiaynypydew,a’rbreninyneisteddymmhorth Benjamin;

8AethEbedmelechallanodŷ’rbrenin,acalefaroddwrth ybrenin,ganddywedyd,

9Fyarglwyddfrenin,ymae'rdynionhynwedigwneud drwgymmhopethawnaethantiJeremeia'rproffwyd,yr hwnafwriasanti'rpydew;acymaeefearfinmarwo newynynylleymae:oherwyddnidoesbaramwyachyny ddinas

10YnagorchmynnoddybreniniEbedmelechyrEthiopiad, ganddywedyd,Cymerddegarhugainoddynionoddiyma gydathi,achymerJeremeia’rproffwydifynyo’rpydew cyniddofarw.

11FellycymeroddEbedmelechydyniongydagef,acaeth imewnidŷ’rbrenindanydrysorfa,achymrydoddiyno henddilladbwrwahengarpiaupwdr,a’ugollwngilawr wrthraffaui’rpydewatJeremeia

12AdywedoddEbedmelechyrEthiopiadwrthJeremeia, Rho’rhengarpiaubwrwhynynawrdandyfraichodany rhaffauAgwnaethJeremeiafelly

13FellytynnasantJeremeiaifynyârhaffau,a'igymrydef ifynyo'rdwnsiwn:acarhosoddJeremeiayngnghynteddy carchar

14YnaanfonoddybreninSedeceia,achymrydJeremeia’r proffwydatoi’rtrydyddcynteddsyddynnhŷ’r ARGLWYDD:adywedoddybreninwrthJeremeia, Gofynnafbethiti;paidâchuddiodimoddiwrthyf.

15YnadywedoddJeremeiawrthSedeceia,Osmynegafiti, onifyddi’nsicro’mrhoiifarwolaeth?Acosrhoddaf gyngoriti,onifyddi’ngwrandoarnaf?

16FellytyngoddybreninSedeceiayngyfrinacholwrth Jeremeia,ganddywedyd,FelmaibywyrARGLWYDD, yrhwnawnaethini’renaidhwn,ni’thladdaf,acni’th roddafynllaw’rdynionhynsy’nceisiodyeinioes 17YnaydywedoddJeremeiawrthSedeceia,Felhyny dywedyrARGLWYDD,Duwylluoedd,DuwIsrael;Os ganeirdiallanatdywysogionbreninBabilon,ynabydddy enaidbyw,acnilosgiryddinashonâthân;abyddibyw,ti a’thdŷ:

18Ondosnafyddidi’nmyndallanatdywysogionbrenin Babilon,ynarhoddiryddinashonynllaw’rCaldeaid,a

byddantyneillosgiâthân,acnifyddidi’ndianco’ullaw hwynt.

19AdywedoddybreninSedeceiawrthJeremeia,Yrwyf ynofnirhagyrIddewonasyrthiasantatyCaldeaid,rhag iddyntfyrhoiyneullaw,ahwythau’nfyngwatwar.

20OnddywedoddJeremeia,Ni’thachubantGwranda, atolwg,arlaisyrARGLWYDD,yrhwnalefarafwrthyt: fellyybyddynddaiti,abydddyenaidbyw.

21Ondosgwrthodifyndallan,dyma'rgairaddangosodd yrARGLWYDDimi:

22Acwele,yrhollfenywodaadawydynnhŷbreninJwda addygirallanatdywysogionbreninBabilon,adywedanty menywodhynny,Dygyfeilliona’thgythryblasant,aca orchfygasantyndyerbyn:suddodydraedynyllaid,aca droasantynôl

23Fellyydygantallandyhollwragedda'thblantaty Caldeaid:acniddihangio'ullawhwynt,ondfe'thdelirgan lawbreninBabilon:athialosgi'rddinashonâthân

24YnadywedoddSedeceiawrthJeremeia,Nafyddedneb yngwybodamygeiriauhyn,acnifyddifarw

25Ondosclywytywysogionfymodiwedisiaradâthi, a’ubodnhw’ndodatatti,acyndweudwrthytti,‘Mynega ini’nawryrhynaddywedaistwrthybrenin;paidâ’i guddiooddiwrthymni,acni’thladdwnni;ahefydyrhyn addywedoddybreninwrthytti:

26Ynadywedwrthynt,Cyflwynaisfyneisyfiadgerbrony brenin,nafyddai’nfyanfonynôlidŷJonathan,ifarwyno 27YnadaethyrholldywysogionatJeremeia,agofyniddo: acefeafynegoddiddyntynôlyrholleiriauhyna orchmynasaiybreninFellyyrhoddasantygorauisiarad agef;canysniddeallwydypeth.

28FellyJeremeiaaarhosoddyngnghynteddycarcharhyd ydyddycymerwydJerwsalem:acyroeddynopan gymerwydJerwsalem.

PENNOD39

1YnynawfedflwyddyniSedeceiabreninJwda,yny degfedmis,daethNebuchadnesarbreninBabilona'iholl fyddinynerbynJerwsalem,agwarchaeasantarni.

2AcynyrunfedflwyddynarddegiSedeceia,yny pedweryddmis,ynawfeddyddo'rmis,ytorrwydyddinas ifyny.

3AdaethholldywysogionbreninBabilonimewn,ac eisteddasantynyporthcanol,sefNergal-sareser, Samgarnebo,Sarsechim,Rabsaris,Nergal-sareser,Rabmag, gydahollweddilltywysogionbreninBabilon

4AphanweloddSedeceiabreninJwdahwynt,a’rholl ryfelwyr,ynahwyaffoesant,acaaethantallano’rddinas liwnos,arhydfforddgarddybrenin,trwy’rporthrhwngy ddaufur:acefeaaethallanarhydfforddygwastadedd 5OndaethbyddinyCaldeaidareuhôl,agoddiweddyd SedeceiayngngwastadeddauJericho:acwediiddyntei ddal,hwya’idygasantifynyatNebuchadnesarbrenin BabiloniRiblayngngwladHamath,lleyrhoddoddeffarn arno

6YnalladdoddbreninBabilonfeibionSedeceiaynRiblao flaeneilygaid:lladdoddbreninBabilonhefydholl uchelwyrJwda

7HefydtynnoddlygaidSedeceiaallan,a'irwymoâ chadwynau,i'wddwyniFabilon

8AllosgoddyCaldeaiddŷ’rbrenin,athai’rbobl,âthân,a thorriilawrfuriauJerwsalem.

9YnacaethgludoddNebusaradancaptenygwarchodlui Fabilonweddillyboblaadawydynyddinas,a'rrhaia giliasantato,ynghydâgweddillyboblaadawyd. 10OndgadawoddNebusaradancaptenygwarchodlurai o’rbobldlawd,yrhainadoeddganddyntddim,yng ngwladJwda,arhoddoddiddyntwinllannoeddameysydd yrunpryd

11YnarhoddoddNebuchadnesarbreninBabilon orchymynynglŷnâJeremeiaiNebusaradancapteny gwarchodlu,ganddweud, 12Cymeref,acedrychynofalusarno,apheidiaâgwneud niwediddo;ondgwnaiddofelydywedwrthyt 13FellyanfonoddNebusaradancaptenygwarchodlu,a Nebushasban,Rabsaris,aNergalsareser,Rabmag,aholl dywysogionbreninBabilon; 14Anfonasanthefyd,achymerasantJeremeiaallano gynteddycarchar,a'iroiiGedaleiamabAhicammab Saffan,i'wddwynadref:fellyytrigoddefeymhlithybobl 15YnadaethgairyrARGLWYDDatJeremeia,traoedd efewedieigloiyngnghynteddycarchar,ganddywedyd, 16Dos,adywedwrthEbedmelechyrEthiopiad,gan ddywedyd,FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Wele,miaddygaffyngeiriauaryddinashoner drwg,acniderdaioni;abyddantyncaeleucyflawniy dyddhwnnwo’thflaen

17Ondmia’thwaredafdiydyddhwnnw,meddyr ARGLWYDD:acni’throddirynllaw’rdynionyrwytyn ofnirhagddynt

18Canysmia’thachubafynddiau,acnisyrthiwrthy cleddyf,ondbydddyeinioesynysglyfaethiti:amitiroi dyymddiriedaethynoffi,meddyrARGLWYDD

PENNOD40

1YgairaddaethatJeremeiaoddiwrthyrARGLWYDD, wediiNebusaradanpennaethygwarchodlueiollwngef ymaithoRama,panoeddwedieigymrydefwediei rwymomewncadwyniymhlithyrhollgaethgludwyro JerwsalemaJwda,yrhaiagaethgludwydiFabilon

2AchymeroddcaptenygwarchodluJeremeia,aca ddywedoddwrtho,YrARGLWYDDdyDduwalefaroddy drwghwnaryllehwn

3Ynawr,yrARGLWYDDa’idugefe,acawnaethfely dywedodd:oherwyddichwibechuynerbynyr ARGLWYDD,acnawrandawsochareilaisef,amhynny ydaethypethhwnarnoch.

4Acynawr,wele,yrwyfyndyryddhaudiheddiwo’r cadwynioeddardylawOsyw’nddagennyttiddodgyda miiFabilon,tyrd;abyddafynedrychynddaarnatti:ond osyw’nddrwggennyttiddodgydamiiFabilon,paidâ gwneudhynny:wele,mae’rhollwlado’thflaen:lle bynnagymae’nddaacyngyfleusitifynd,dosyno

5Tranadoeddwedidychwelydeto,dywedodd,“Dosyn ôlhefydatGedaleiamabAhicammabSaffan,yrhwna osododdbreninBabilonynllywodraethwrdrosddinasoedd Jwda,athriggydagefymhlithybobl:neudosllebynnagy byddo’ngyfleusitifynd”Fellyrhoddoddcapteny gwarchodluiddoluniaethagwobr,a’iollwngymaith. 6YnaaethJeremeiaatGedaleiamabAhicamiMispa;aca drigoddgydagefymhlithyboblaadawydynywlad

7Panglywoddhollgapteiniaidylluoeddoeddyny meysydd,sefhwya'udynion,fodbreninBabilonwedi penodiGedaleiamabAhicamynllywodraethwrynywlad, acwediymddiriediddowŷr,amenywod,aphlant,a thlodionywlad,o'rrhainachaethgludwydiFabilon; 8YnaydaethantatGedaleiaiMispa,sefIsmaelmab Nethaneia,aJohananaJonathanmeibionCarea,aSeraia mabTanhumeth,ameibionEffaiyNetoffathiad,aJesaneia mabMaachathiad,hwynt-hwya'ugwŷr

9AthyngoddGedaleiamabAhicammabSaffanwrthynt acwrtheugwŷr,ganddywedyd,Nacofnwchwasanaethu’r Caldeaid:trigwchynywlad,agwasanaethwchfrenin Babilon,abyddynddaichwi.

10Aminnau,wele,miadrigafymMispaiwasanaethu’r Caldeaidaddeuantatomni:ondchwi,casglwchwin,a ffrwythau’rhaf,acolew,a’urhoiyneichllestri,athrigwch yneichdinasoeddagymerasoch

11AphanglywsantyrhollIddewonoeddymMoab,ac ymhlithyrAmmoniaid,acynEdom,acyrhaioeddym mhobgwlad,fodbreninBabilonwedigadaelgweddillo Jwda,a'ifodwedigosodGedaleiamabAhicammabSaffan arnynt;

12DychweloddyrhollIddewonobobmanlleygyrrwyd hwynt,adaethantiwladJwda,atGedaleia,iMispa,a chasglugwinaffrwythauhafynhelaethiawn.

13HefyddaethJohananmabCareach,ahollgapteiniaidy lluoeddoeddynymeysydd,atGedaleiaiMispa, 14Acaddywedoddwrtho,AwyddosttiynsicrfodBaalis breninyrAmmoniaidwedianfonIsmaelmabNethaneia i’thladddi?OndnichredoddGedaleiamabAhicamhwynt 15YnallefaroddJohananmabCareachwrthGedaleiaym Mispayngyfrinachol,ganddywedyd,Gadimifynd, atolwg,amialaddafIsmaelmabNethaneia,acnichaiff nebwybod:pamydylaiefedyladddi,felygwasgeriryr hollIddewonagasglwydatatti,adifodirygweddillyn Jwda?

16OnddywedoddGedaleiamabAhicamwrthJohanan mabCarea,Nawneidi’rpethhyn:canyscelwyddyrwyt ti’neiddweudamIsmael

PENNOD41

1YnyseithfedmisydaethIsmaelmabNethaneiamab Elisama,ohadbrenhinol,athywysogionybrenin,dego ddyniongydagef,atGedaleiamabAhicamiMispa;acyno ybwytasantfaraynghydymMispa.

2YnaycododdIsmaelmabNethaneia,a’rdegdynoedd gydagef,acadrawasantGedaleiamabAhicammabSaffan â’rcleddyf,aca’illaddasantef,yrhwnaosodasaibrenin Babilonynllywodraethwrarywlad

3LladdoddIsmaelhefydyrhollIddewonoeddgydagef, sefgydaGedaleia,ymMispa,a'rCaldeaidagafwydyno, a'rrhyfelwyr

4AbuyrailddiwrnodarôliddoladdGedaleia,acni wyddainebhynny, 5BodrhaiwedidodoSichem,oSeilo,acoSamaria, pedwarugainoddynion,wedieillioeubarfau,a'udillad wedi'urhwygo,acweditorrieuhunain,agoffrymauac arogldarthyneullaw,i'wdwynidŷ'rARGLWYDD

6AcIsmaelmabNethaneiaaaethallanoMispai’w cyfarfod,ganwyloarhydyramser:aphangyfarfuâhwynt, efeaddywedoddwrthynt,DewchatGedaleiamabAhicam

7Aphanddaethantiganolyddinas,lladdoddIsmaelmab Nethaneiahwynt,a'ubwrwiganolypydew,efea'rdynion oeddgydagef

8Onddegoddynionagafwydyneuplithaddywedasant wrthIsmael,Naladdni:canysymaegennymdrysorauyn ymaes,owenith,acohaidd,acoolew,acofêlFellyefea beidiodd,acniladdoddhwyntymhlitheubrodyr

9.YpydewynyrhwnybwrioddIsmaelhollgyrffy dynionaladdasaiefeoachosGedaleia,oeddyrhwna wnaethasaiAsaybreninrhagofnBaasabreninIsrael:a llenwoddIsmaelmabNethaneiaefâ’rrhaialaddwyd 10YnacaethgludoddIsmaelhollweddillybobloeddym Mispa,sefmerchedybrenin,a'rhollboblaadawydym Mispa,yrhaiaroddasaiNebusaradancaptenygwarchodlu iGedaleiamabAhicam:acIsmaelmabNethaneiaa'u caethgludoddhwynt,acaaethifyneddrosoddatyr Ammoniaid 11OndpanglywoddJohananmabCarea,aholl gapteiniaidylluoeddoeddgydagef,amyrhollddrwga wnaethIsmaelmabNethaneia, 12Ynacymerasantyrhollddynion,acaethantiymladdag IsmaelmabNethaneia,a'igaelwrthydyfroeddmawrion syddynGibeon

13Ynabu,panweloddyrhollbobloeddgydagIsmael JohananmabCarea,ahollgapteiniaidylluoeddoedd gydagef,ynahwyalawenychasant

14FellytroddyrhollboblagaethgludoddIsmaeloMispa oamgylch,acaddychwelasant,acaaethantatJohanan mabCarea

15OnddihangoddIsmaelmabNethaneiaoddiwrth Johanangydagwythoddynion,acaethatyrAmmoniaid. 16YnacymeroddJohananmabCarea,ahollgapteiniaidy lluoeddoeddgydagef,hollweddillyboblaadferasaiefe oddiwrthIsmaelmabNethaneia,oMispa,wediiddoladd GedaleiamabAhicam,sefcewrirhyfel,a'rgwragedd,a'r plant,a'reunuchiaid,addygasaiefeynôloGibeon: 17Ahwyaaethant,acadrigasantynnhrigfaChimham,yr honsyddwrthBethlehem,ifynedimewni'rAifft, 18OherwyddyCaldeaid:oherwyddyroeddentyneuhofni, amiIsmaelmabNethaneialaddGedaleiamabAhicam,yr hwnaosododdbreninBabilonynllywodraethwrynywlad

PENNOD42

1Ynadaethhollgapteiniaidylluoedd,aJohananmab Carea,aJesaneiamabHosaia,a'rhollboblo'rlleiafhydy mwyaf,ynagos,

2AcaddywedoddwrthJeremeiayproffwyd,Atgofiwni’n deisyfiadgaeleidderbyngerdyfrondi,agweddïadrosom niatyrARGLWYDDdyDduw,sefdrosyrhollweddill hwn:(canysychydigolaweryrydymwedieingadael,fel ymaedylygaidyneingweldni:)

3Felydangoso’rARGLWYDDdyDduwini’rfforddy gallwngerddedynddi,a’rpethygallwneiwneud

4YnadywedoddJeremeiayproffwydwrthynt,Clywais chwi;wele,gweddïafaryrARGLWYDDeichDuwynôl eichgeiriau;abydd,pabethbynnagaatebo’r ARGLWYDDichwi,mia’imynegaichwi;nichelafddim oddiwrthych

5YnadywedasantwrthJeremeia,Byddedyr ARGLWYDDyndystgwiraffyddlonrhyngomni,oni

wnawnynôlyrhollbethauybyddyrARGLWYDDdy Dduwyndyanfonatomniamdanynnhw.

6Boedddaneuddrwg,byddwnynufuddhauilaisyr ARGLWYDDeinDuw,yrhwnyrydymyndyanfonato; felybyddoynddaini,panufuddhawomilaisyr ARGLWYDDeinDuw

7AcarôldegdiwrnodydaethgairyrARGLWYDDat Jeremeia.

8YnagalwoddefeJohananmabCarea,ahollgapteiniaidy lluoeddoeddgydagef,a'rhollboblo'rlleiafhydymwyaf, 9Adywedoddwrthynt,FelhynydywedyrARGLWYDD, DuwIsrael,yrhwnyranfonasochfiatoigyflwynoeich deisyfiadgereifronef;

10Osbyddwchynarosynywladhon,ynamia’ch adeiladaf,acni’chtynnafilawr,amia’chplannaf,acni’ch diwreiddiof:oherwyddyrwyfynedifarhauamydrwga wneuthumichwi

11NacofnwchfreninBabilon,yrhwnyrydychyneiofni; nacofnwchrhagddoef,meddyrARGLWYDD:canysyr wyffigydachwii’chachub,aci’chgwareduo’ilawef 12Adangosafdrugareddichwi,felytrugarhaoefe wrthych,acydychwelochwii'chgwladeichhun.

13Ondosdywedwch,Nifyddwnyntrigoynywladhon, acniwrandawcharlaisyrARGLWYDDeichDuw, 14Ganddywedyd,Na;ondawniwladyrAifft,llena welwnryfel,nachlywwnsainyrutgorn,nanewynamfara; acynoytrigwn:

15AcynawrganhynnyclywchairyrARGLWYDD, gweddillJwda;FelhynydywedARGLWYDDylluoedd, DuwIsrael;Osgosodwcheichwynebauynllwyrifyndi mewni'rAifft,acosewchiarosyno; 16Ynaybydd,ybyddycleddyf,yrhwnyroeddechynei ofni,yneichoddiweddydynoyngngwladyrAifft,a'r newyn,yrhwnyroeddechyneiofni,yneichdilynynagos ynoynyrAifft;acynoybyddwchfarw 17Fellyybyddgyda'rhollddynionaosodasanteu hwynebauifyndi'rAifftiarosyno;byddantfarwtrwy'r cleddyf,trwy'rnewyn,athrwy'rpla:acnifyddneb ohonyntynweddillnacyndiancrhagydrwgaddygaf arnynt.

18CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;Megisytywalltwydfynigofainta'mllidardrigolion Jerwsalem;fellyytywalltirfyllidarnoch,panewchi'r Aifft:abyddwchynfelltith,acynsyndod,acynfelltith,ac ynwarth;acniwelwchyllehwnmwyach

19DywedoddyrARGLWYDDamdanochchi,gweddill Jwda;Nacewchi'rAifft:gwybyddwchynsicrmaimyfi a'chrhybuddiaisheddiw.

20Canyschwiaddirmygasochyneichcalonnau,pan anfonasochfiatyrARGLWYDDeichDuw,gan ddywedyd,GweddïwchdrosomniatyrARGLWYDDein Duw;acynôlyrhynolladdywedoyrARGLWYDDein Duw,fellymynegaini,ania’igwnawn

21Acynawryrwyffiheddiwwedieifynegiichwi;ond niwrandawsocharlaisyrARGLWYDDeichDuw,nacar ddimyranfonoddefefiatochamdano

22Ynawrganhynnygwyddochynsicrybyddwchfarw trwy’rcleddyf,trwynewyn,athrwyhaint,ynylleyr ydychyndymunomyndathreulioamserynddo

1AphanorffennoddJeremeialefaruwrthyrhollboblholl eiriau’rARGLWYDDeuDuw,amyrhaiyranfonasai’r ARGLWYDDeuDuwefatynt,sefyrholleiriauhyn, 2YnallefaroddAsareiamabHosaia,aJohananmabCarea, a'rhollddynionbalch,ganddywedydwrthJeremeia,Yr wytti'nllefarucelwydd:nidanfonoddyrARGLWYDD einDuwdiiddywedyd,Nacesai'rAifftiarosyno: 3OndBaruchmabNeriahsyddyndygyffroidiynein herbyn,ermwyneinrhoiniyngnglaw’rCaldeaid,fely byddenthwy’neinlladdni,acyneindwynni’n gaethgludioniFabilon.

4FellyniwrandawoddJohananmabCarea,aholl gapteiniaidylluoedd,a'rhollbobl,arlaisyrARGLWYDD, idrigoyngngwladJwda.

5OndJohananmabCarea,ahollgapteiniaidylluoedd,a gymerasanthollweddillJwda,yrhaiaddychwelasaio'r hollgenhedloeddlleygyrrasanthwy,idrigoyngngwlad Jwda;

6Hydynoedygwŷr,a’rmenywod,a’rplant,amerchedy brenin,aphobpersonaadawsaiNebusaradancapteny gwarchodlugydaGedaleiamabAhicammabSaffan,a Jeremeia’rproffwyd,aBaruchmabNeria

7FellyydaethantiwladyrAifft:canysniwrandawsantar laisyrARGLWYDD:fellyydaethanthydTahpanhes

8YnaydaethgairyrARGLWYDDatJeremeiayn Tahpanhes,ganddywedyd,

9Cymergerrigmawrionyndylaw,achuddiahwyntyny claiynyrodynfrigau,yrhonsyddwrthddrwstŷPharoyn Tahpanhes,yngngolwggwŷrJwda;

10Adywedwrthynt,FelhynydywedARGLWYDDy lluoedd,DuwIsrael;Wele,anfonafacagymeraf NebuchadnesarbreninBabilon,fyngwas,agosodafei orseddarycerrighynaguddiais;abyddefeynlledaenuei babellfrenhinoldrostynt

11Aphanddelo,fedrawwladyrAifft,arhoddyrhaisydd ifarwolaethifarwolaeth;a'rrhaisyddigaethiwedi gaethiwed;a'rrhaisyddi'rcleddyfi'rcleddyf

12Abyddafyncynnautânynnhaiduwiau’rAifft;abydd efeyneullosgi,acyneudwynymaithyngaethion:acyn gwisgotiryrAifft,felybyddbugailyngwisgoeiwisg;ac ynmyndallanoddiynomewnheddwch.

13Bydde’ntorridelwauBethsemeshefyd,syddyng ngwladyrAifft;abydde’nllosgitaiduwiau’rEifftiaidâ thân.

PENNOD44

1YgairaddaethatJeremeiaamyrhollIddewonsy’ntrigo yngngwladyrAifft,yrhaisy’ntrigoymMigdol,acyn Tahpanhes,acynNoff,acyngngwladPathros,gan ddywedyd, 2FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael; ChwiawelsochyrhollddrwgaddygaisarJerwsalem,ac arhollddinasoeddJwda;acwele,ymaentheddiwyn anghyfannedd,acnidoesnebynbywynddynt, 3Oherwyddeudrygioniawnaethanti’mdigioi,gan iddyntfyndilosgiarogldarth,aciwasanaethuduwiau dieithr,yrhainadoeddentyneuhadnabod,nachwy,nac chwi,na’chtadau

4Etoanfonaisatochfyhollweisionyproffwydi,gan godi’nforea’uhanfon,ganddywedyd,O,nawnewchy pethffiaiddhwnyrwyfyneigasáu

5Ondniwrandawsant,nacniroddasanteuclustidroioddi wrtheudrygioni,heblosgiarogldarthidduwiaueraill.

6Amhynnytywalltwydfyllida'mdigofaintallan,acfe'i cyneuwydynninasoeddJwdaacynstrydoeddJerwsalem; acymaentynadfeiliedigacynanghyfannedd,felymae heddiw

7AmhynnyynawrfelhynydywedyrARGLWYDD, Duwylluoedd,DuwIsrael;Pamygwnewchydrwgmawr hwnynerbyneicheneidiau,idorriymaithohonochŵra dynes,plentynababansugno,oJwda,hebadaelichwineb aadawyd;

8Ganeichbodynfynghyffroiiâgweithredoeddeich dwylo,ganlosgiarogldarthidduwiaueraillyngngwladyr Aifft,lleyraethostidrigo,ermwynichwieichtorrieich hunainymaith,acermwynichifodynfelltithacynwarth ymhlithhollgenhedloeddyddaear?

9Aydychwedianghofiodrygionieichtadau,adrygioni brenhinoeddJwda,adrygionieugwragedd,a'chdrygioni eichhunain,adrygionieichgwragedd,yrhynawnaethant yngngwladJwda,acynheolyddJerwsalem?

10Nidydyntwedieudarostwnghydydyddhwn,acnid ydyntwediofni,nacwedirhodioynfynghyfraith,nacyn fyneddfau,aosodaiso'chblaen,acoflaeneichtadau

11AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, DuwIsrael;Wele,miaosodaffywynebyneicherbyner drwg,acidorriymaithhollJwda

12AchymerafweddillJwda,yrhaiaosodasanteu hwynebauifynediwladyrAifftiarosyno,abyddantoll yncaeleudifetha,acynsyrthioyngngwladyrAifft; byddanthydynoedyncaeleudifethaganycleddyfachan ynewyn:byddantfarw,o'rlleiafhydymwyaf,gany cleddyfachanynewyn:abyddantynfelltith,acynsyndod, acynfelltith,acynwarth

13Canysmiagosbaifyrhaisy’ntrigoyngngwladyrAifft, felycosbaisJerwsalem,â’rcleddyf,â’rnewyn,a’rpla: 14FelnafyddneboweddillJwda,yrhaiaaethiwladyr Aifftiarosyno,yndiancnacynaros,felydychwelanti wladJwda,yrhonymaentyndymunodychwelydiddii drigoyno:canysniddychwelnebondyrhaiaddihanga 15Ynaateboddyrhollddynionawyddentfodeu gwrageddwedillosgiarogldarthidduwiaueraill,a'rholl wrageddasafasantgerllaw,tyrfafawr,sefyrhollbobla drigasantyngngwladyrAifft,ymMhathros,Jeremeia,gan ddywedyd,

16Oranygairaleferaistwrthymynenw'rARGLWYDD, niwrandawnarnat

17Ondbyddwnni’nsicrowneudbethbynnagaddaw allano’ngenaueinhunain,ilosgiarogldarthifrenhinesy nefoedd,acidywalltoffrymaudiodiddi,felygwnaethom ni,nia’ntadau,einbrenhinoedd,a’ntywysogion,yn ninasoeddJwda,acynheolyddJerwsalem:oherwyddy prydhynnyyroeddgennymniddigoneddoluniaeth,acyr oeddemyniach,acniwelsomunrhywddrwg 18Ondersinibeidioagarogldarthuifrenhinesynefoedd, acâthywalltoffrymaudiodiddi,buarnomeisiaupopeth, acfe’ndifethwydganycleddyfachanynewyn 19Aphanlosgonniarogldarthifrenhinesynefoedd,a thywalltoffrymaudiodiddi,awnaethomnigacennauiddi

Jeremeia i’whaddoli,athywalltoffrymaudiodiddi,hebeindynion ni?

20YnaydywedoddJeremeiawrthyrhollbobl,wrthy gwŷr,acwrthygwragedd,acwrthyrhollboblaroddasant yratebhwnnwiddo,ganddywedyd,

21OnidcofioddyrARGLWYDDyrarogldartha losgasochynninasoeddJwda,acynheolyddJerwsalem, chwi,a'chtadau,eichbrenhinoedd,a'chtywysogion,a phoblywlad,aconiddaethi'wfeddwlef?

22Felnaallai’rARGLWYDDeugoddefmwyach, oherwydddrygionieichgweithredoedd,acoherwyddy ffieidd-draawnaethoch;amhynnyymaeeichtiryn anialwch,acynsyndod,acynfelltith,hebbreswylydd,fel ymaeheddiw

23Amichwiarogldarthllosgi,acamichwibechuyn erbynyrARGLWYDD,acnawrandawsocharlaisyr ARGLWYDD,nacnarhodiochyneigyfraithef,nacynei ddeddfau,nacyneidystiolaethau;amhynnyy digwyddoddydrwghwnichwi,felymaeheddiw.

24DywedoddJeremeiahefydwrthyrhollbobl,acwrthyr hollwragedd,GwrandewchairyrARGLWYDD,holl JwdasyddyngngwladyrAifft:

25FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, ganddywedyd;Chwia’chgwrageddalefarasochâ’ch genau,acagyflawnasochâ’chllaw,ganddywedyd,Gan gyflawniycyflawnwneinhaddunedauaaddawsom,ilosgi arogldarthifrenhinesynefoedd,acidywalltoffrymau diodiddi:gangyflawnieichaddunedauycyflawnir,acyn gangyflawnieichaddunedau

26AmhynnyclywchairyrARGLWYDD,hollJwdasy’n trigoyngngwladyrAifft;Wele,tyngaiswrthfyenwmawr, meddyrARGLWYDD,nafyddfyenwmwyachyncaelei enwiyngngenauneboJwdaynhollwladyrAifft,gan ddywedyd,Bywyw’rARGLWYDDDDUW.

27Wele,miawyliafdrostynterdrwg,acniderda:aholl wŷrJwdasyddyngngwladyrAifftaddifethirgany cleddyfachanynewyn,nesybyddodiweddarnynt.

28Etoniferfachaddihangarhagycleddyfaddychwelo wladyrAifftiwladJwda,ahollweddillJwda,yrhaia aethiwladyrAifftiarosyno,awyddanteiriaupwyasaif, fyrhaii,neueugeiriauhwy

29Abyddhynynarwyddichwi,meddyrARGLWYDD, ybyddafyneichcosbiynyllehwn,felygwypochysaif fyngeiriauynddiauyneicherbynerdrwg:

30FelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,rhoddaf Pharo-hoffrabreninyrAifftynllaweielynion,acynllaw yrhaisy'nceisioeieinioes;felyrhoddaisSedeceiabrenin JwdaynllawNebuchadnesarbreninBabilon,eielyn,a'r hwnoeddynceisioeieinioes

PENNOD45

1YgairalefaroddyproffwydJeremeiawrthBaruchmab Nereia,panysgrifennoddefeygeiriauhynmewnllyfro enauJeremeia,ymmhedwareddflwyddynJehoiacimmab JoseiabreninJwda,ganddywedyd, 2FelhynydywedyrARGLWYDD,DuwIsrael,wrthytti, Baruch;

3Dywedaist,Gwaefiynawr!canysychwanegoddyr ARGLWYDDofidatfyngofid;llewygaisynfyochain,ac nidwyfyncaelgorffwys

4Felhynydywediwrtho,Felhynydywedyr ARGLWYDD;Wele,yrhynaadeiledaisadynnafilawr, a'rhynablannaisadynnafifyny,sefyrholldirhwn 5Acawytti’nceisiopethaumawrionitidyhun?na cheisiwchhwynt:canyswele,miaddygafddrwgarbob cnawd,meddyrARGLWYDD:ondrhoddafdyeinioesiti ynysglyfaethymmhobmanyrelych

PENNOD46

1GairyrARGLWYDDaddaethatJeremeiayproffwyd ynerbynyCenhedloedd; 2YnerbynyrAifft,ynerbynbyddinPharoNechobrenin yrAifft,yrhonoeddwrthafonEwffratesyngNgharchemis, yrhonadrawoddNebuchadnesarbreninBabilonym mhedwareddflwyddynJehoiacimmabJosiabreninJwda. 3Trefnwchybwcleda'rdarian,anesewchi'rfrwydr 4Harnaisiwchymeirch;achodwch,chwifarchogion,a safwchallanâ'chhelmau;glanhewchygwaywffyn,a gwisgwchybrigandiniaid

5Pamygwelaishwyntwedi’udychryn,acweditroiynôl? a’ucedyrnwedi’ucuroilawr,acwediffoi’ngyflym,ac nidydyntynedrychynôl:oherwyddyroeddofno’u cwmpas,meddyrARGLWYDD

6Nafyddedi'rcyflymffoiymaith,na'rcadarnddianc; byddantynbaglu,acynsyrthiotua'rgogleddwrthafon Ewffrates

7Pwyywhwnsy'ndodifynyfelllifogydd,ymaeei ddyfroeddynsymudfelafonydd?

8Ymae’rAifftyncodifelllifogydd,a’idyfroeddyn symudfelafonydd;acymae’ndweud,“Afifyny,a gorchuddio’rddaear;adinistriwchyddinasa’ithrigolion” 9Dewchifyny,chwigeffylau;arhuthrwch,chwi gerbydau;adewchallanycewri;yrEthiopiaida'rLibiaid, sy'ntrinydarian;a'rLydiaid,sy'ntrinacynplygu'rbwa 10CanysdymaddyddArglwyddDDUWylluoedd,dydd dial,felydialoefeoddiwrtheielynion:a'rcleddyfaddifa, abyddynddigonacynfeddwâ'ugwaedhwynt:canysy maeganArglwyddDDUWylluoeddaberthyngngwlady gogleddwrthafonEwffrates.

11DosifynyiGilead,achymerbalm,Oforwyn,merchyr Aifft:ynoferydefnyddilawerofeddyginiaethau;canys ni'thiacheir.

12Clywoddycenhedloeddamdygywilydd,allenwodddy waeddywlad:canystramgwyddoddycadarnynerbyny cadarn,achwympasantilldaugyda’igilydd.

13YgairalefaroddyrARGLWYDDwrthJeremeia’r proffwyd,sutydeuaiNebuchadnesarbreninBabilona tharogwladyrAifft

14MynegwchynyrAifft,achyhoeddwchymMigdol,a chyhoeddwchynNoffacynTahpanhes:dywedwch,Safyn gadarn,apharatoadyhun;canysycleddyfaddifao’th amgylch

15Pamydiflannodddyddyniondewr?Nisafasant, oherwyddi'rARGLWYDDeugyrruhwynt 16Gwnaethilawersyrthio,ie,syrthioddunaryllall:a dywedasant,Codwch,acawnynôlateinpobleinhunain, aciwladeingenedigaeth,rhagycleddyfgorthrymus 17Gwaeddasantyno,DimondsŵnywPharobreninyr Aifft;maewedimyndheibio'ramserpenodedig.

18Felmaibywfi,meddyBrenin,yrhwna’ienwyw ARGLWYDDylluoedd,ynsicrfelymaeTaborymhlithy mynyddoedd,acfelCarmelwrthymôr,fellyydaw

19Oferchsy’nbywynyrAifft,parodidyhunifyndi gaethiwed:oherwyddbyddNofynddiffeithwchacyn anghyfanneddhebbreswylydd

20Mae'rAifftfelannferchharddiawn,onddawdinistr; mae'ndodo'rgogledd.

21Hefydymaeeigwŷrcyflogyneichanolhifelychen wedi’upasgi;canyshwyhefydaddychwelasant,aca ffoasantiffwrddynghyd:nisafasant,oherwydddaeth dyddeutrychinebarnynt,acamsereuhymweliad

22Felsarffybyddeillaisynmynd;oherwyddbyddantyn ymdeithiogydabyddin,acyndodyneiherbynâbwyeill, feltorwyrcoed

23Torrantilawreichoedwighi,meddyrARGLWYDD, ernaellireichwilio;oherwyddeubodynfwyna'r ceiliogodrhedyn,acynddirifedi

24ByddmerchyrAifftyncaeleichywilyddio;rhoddirhii lawpoblygogledd

25ARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael,addywed;Wele, miagosbaifdyrfaNo,aPharo,a’rAifft,gyda’uduwiau, a’ubrenhinoedd;sefPharo,a’rhollraisy’nymddiried ynddo:

26Arhoddafhwyntynllawyrhaisy’nceisioeuheinioes, acynllawNebuchadnesarbreninBabilon,acynllawei weision:acwedihynnybyddyncaeleichyfanheddu,fel ynydyddiaugynt,meddyrARGLWYDD.

27Ondnacofnadi,fyngwasJacob,anacofnadi,Israel: canyswele,mia’thachubafobell,a’thhadowladeu caethiwed;aJacobaddychwel,acafyddmewngorffwysa thawelwch,acnifyddnebyneiddychryn 28Nacofna,fyngwasJacob,meddyrARGLWYDD: canysyrwyffigydathi;canysmiawnafddiweddllwyrar yrhollgenhedloeddlley’thyrrais:ondniwnafddiwedd llwyrarnatti,ondy’thgeryddafmewnmesur;etoni’th adawafyngwblddigerydd.

PENNOD47

1GairyrARGLWYDDaddaethatJeremeiayproffwyd ynerbynyPhilistiaid,cyniPharodaroGasa

2FelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,dyfroeddyn codio'rgogledd,acynllifoi'rmôr,acyngorlifodrosy wlada'rcyfansyddynddi;yddinasa'rrhaisy'ntrigoynddi: ynaybyddydynionyngweiddi,aholldrigolionywladyn udo

3Wrthsŵntarocarnaueigeffylaucryfion,wrthruthroei gerbydau,acherddedeiolwynion,nifyddytadau’nedrych ynôlateuplantoherwyddgwendiddwylo;

4Oherwyddydyddsy'ndodianrheithio'rhollPhilistiaid, acidorriymaithoTyrusaSidonbobcynorthwyydda adawyd:oherwyddbyddyrARGLWYDDynanrheithio'r Philistiaid,gweddillgwladCaphtor

5DaethmoelniarGasa;torrwydymaithAscalongyda gweddilleudyffryn:pahydybyddi’ndydorridyhun?

6OgleddyfyrARGLWYDD,pahydybyddhebitifod yndawel?Rhodyhunyndywain,gorffwys,abyddyn llonydd

7Sutygallfodyndawel,ganfodyrARGLWYDDwedi rhoigorchymyniddoynerbynAscalon,acynerbynglany môr?ynoygosododdefeef

PENNOD48

1FelhynydywedARGLWYDDylluoedd,DuwIsrael, ynerbynMoab;GwaeNebo!oherwyddeibodwediei hysbeilio;cywilyddiwydachymerwydCiriathaim; cywilyddiwydadychrynwydMisgab

2NifyddclodiMoabmwyach:ynHesbonybwriadasant ddrwgyneiherbyn;dewch,agadewchinnieithorri ymaithofodyngenedlHefydfe'thdorririlawr,O Madmen;byddycleddyfyndyerlid

3ByddllaisllefainoHoronaim,anrhaithadinistrmawr

4DinistriwydMoab;peroddeirhaibachiwaeddgaelei chlywed.

5OherwyddwrthfynedifynyLuhithybyddwylo’n codi’nbarhaus;oherwyddwrthddisgynHoronaimy clywoddygelynionwaedddinistr.

6Ffowch,achubwcheichbywydau,abyddwchfelyrhos ynyranialwch

7Oherwydditiymddiriedyndyweithredoeddacyndy drysorau,tihefydaddelir:aChemosaâallanigaethiwed gyda'ioffeiriaida'idywysogionynghyd

8Adaw’ranrheithiwrarbobdinas,acnifyddunrhyw ddinasyndianc:byddydyffrynhefydyndiflannu,a’r gwastadeddyncaeleiddinistrio,felyllefaroddyr ARGLWYDD.

9RhowchadenyddiMoab,felygalloffoiadianc:canys byddeidinasoeddynanghyfannedd,hebnebidrigo ynddynt.

10Melltigedigfyddo’rhwnawnawaithyrARGLWYDD yndwyllodrus,amelltigedigfyddo’rhwnageilioei gleddyfrhaggwaed.

11BuMoabyndawelo’iieuenctid,acfeorffwysoddarei waddod,acnichafoddeidywalltolestrilestr,acniaethi gaethiwed:amhynnyarhosoddeiflasynddo,a’iaroglni newidiodd

12Amhynnywele,ydyddiau’ndyfod,meddyr ARGLWYDD,ybyddafynanfonatogrwydriaid,a’i gwagioef,acawagianteilestri,acaddryllianteupoteli

13AbyddMoabyngywilyddiooherwyddCemos,fely cywilyddioddtŷIsraeloherwyddBetheleuhyder.

14Sutydywedwch,Gwŷrcedyrnachryfydymniargyfer yrhyfel?

15YmaeMoabwedieihysbeilio,acwedimyndifynyo’i dinasoedd,acwedidisgyni’rlladdfaymaeeigwŷrieuainc dewisol,meddyBrenin,yrARGLWYDDylluoeddywei enw.

16MaetrychinebMoabynagosiddod,a'igystuddyn brysio'ngyflym.

17Chwiollsyddo’igwmpas,cwynwchamdano;achwi ollsy’nadnabodeienw,dywedwch,Pafoddytorrwydy ffongref,a’rwialenbrydferth!

18Tiferchsy’nbywynDibon,disgyno’thogoniant,ac eisteddmewnsyched;oherwydddawanrheithiwrMoab arnat,abyddyndinistriodygaerau

19ObreswylyddAroer,safaryffordd,agwel;gofyni’r hwnsy’nffoi,a’rhwnsy’ndianc,adywed,Bethsydd wedidigwydd?

20CywilyddiwydMoab;oherwyddeibodwedieidryllio: udwchagwaeddwch;dywedwchynArnon,fodMoab wedieidifetha, 21Adaethbarnarwladygwastadedd;arHolon,acar Jahasa,acarMeffaath,

22AcarDibon,acarNebo,acarBethdiblathaim, 23AcarCiriathaim,acarBethgamul,acarBethmeon, 24AcarGerioth,acarBosra,acarhollddinasoeddgwlad Moab,ymhellneuagos.

25TorrwydcornMoabiffwrdd,athorrwydeifraich, meddyrARGLWYDD

26Gwnewchefynfeddw:canysymfawrogoddynerbynyr ARGLWYDD:Moabhefydaymdrybayneichwydu,a byddyntauhefydynwatwar

27OnidoeddIsraelynwatwariti?agafwydefymhlith lladron?oherwyddersitisiaradamdano,tisyrthioo lawenydd

28OdrigolionMoab,gadewchydinasoedd,acarhoswch ynygraig,abyddwchfelygolomensy'ngwneudeinyth ymmhenaugenau'rtwll

29ClywsomfalchderMoab,(ymae'nfalchiawn)ei uchelder,a'idrahausder,a'ifalchder,acucheldereigalon 30Miawneilid,meddyrARGLWYDD;ondnifydd felly;nifyddeigelwyddaufelly.

31AmhynnyybyddafynudoamMoab,acyngwaeddi amhollMoab;byddfynghalonyngalaruamddynion Cirheres.

32OwinwyddenSibma,wylafamdanattigydagwylofain Jaser:aethdyblanhigiondrosymôr,cyrhaeddasanthydat fôrJaser:syrthioddyranrheithiwrardyffrwythauhafacar dygynaeaf

33Achymerwydllawenyddagorfoleddo'rmaestoreithiog, acowladMoab;apheriiwinfethuo'rcafnaugwin:ni fyddnebynsathruâbloedd;nifyddeubloeddynbloedd

34OwaeddHesbonhydEleale,ahydJahas,yllefaiseu llef,oSoarhydHoronaim,felannferchtairoed:canys bydddyfroeddNimrimhefydynanghyfannedd 35Hefyd,miawnafiymMoabbeidio,meddyr ARGLWYDD,â’rhwnsy’noffrymuynyruchelfeydd,a’r hwnsy’nllosgiarogldarthi’wdduwiau

36Amhynnyybyddfynghalonynswniofelpibellauam Moab,a'mcalonynswniofelpibellauamddynion Cirheres:oherwydddarfodycyfoethagafoddefe

37Canyspobpenfyddmoel,aphobbarfwedieithorri:ar bobllawybyddtoriadau,asachliainaryllwynau.

38ByddgalaryngyffredinolarhollbennautaiMoab,ac yneiheolydd:canysmiadorraisMoabfelllestrnadoes pleserynddo,meddyrARGLWYDD.

39Byddantynudo,ganddweud,“Obafoddytorrwydhii lawr!sutytroddMoabeichefnmewncywilydd!Fellyy byddMoabynwatwaracynddychrynibawbo’igwmpas.”

40CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,feleryr ybyddynehedeg,acynlledaenueiadenydddrosMoab.

41CymerirCerioth,asynniryceyrydd,abyddcalonnau’r cewriymMoabydyddhwnnwfelcalongwraigynei phoenau

42AdinistrirMoabofodynbobl,amiddoymfawrogiyn erbynyrARGLWYDD

43Ofn,a’rpwll,a’rfagl,afyddarnatti,Obreswylydd Moab,meddyrARGLWYDD

44Yrhwnaffoirhagyrofnasyrthi'rpwll;a'rhwnagodi o'rpwlladdelirynyfagl:canysmiaddygafarni,sefar Moab,flwyddyneuhymweliad,meddyrARGLWYDD

45SafoddyrhaiaffoesantdangysgodHesbonoherwydd ynerth:ondbyddtânyndodallanoHesbon,afflamo ganolSihon,acyndifaconglMoab,achorunpenyrhai terfysglyd

46Gwaedi,Moab!maepoblCemoswedidarfod: oherwyddcaethgludwyddyfeibion,a'thferched.

47EtomiaddychwelafgaethiwedMoabynydyddiau diwethaf,meddyrARGLWYDD.Hydymaymaebarn Moab.

PENNOD49

1YnghylchyrAmmoniaid,felhynydywedyr ARGLWYDD;OnidoesmeibioniIsrael?Onidoes ganddoetifedd?Pam,felly,ymaeeubreninynetifeddu Gad,a'iboblyntrigoyneiddinasoedd?

2Amhynny,wele,ydyddiau’ndyfod,meddyr ARGLWYDD,yperfilarwmrhyfelgaeleiglywedyn Rabba’rAmmoniaid;abyddyngarneddanghyfannedd,a’i merchedalosgirâthân:ynabyddIsraelynetifeddi’w hetifeddionef,meddyrARGLWYDD

3Uda,Hesbon,oherwyddanrheithiwydAi:gwaeddwch, ferchedRabba,gwregyswchsachliain;galarwch,a rhedwchynôlacymlaenwrthygwrychoedd;oherwydd byddeubreninynmyndigaethiwed,a'ioffeiriaida'i dywysogionynghyd.

4Pamyrwytti’nymffrostioynydyffrynnoedd,yndy ddyffrynllifeiriol,Oferchwrthnysig?yrhona ymddiriedoddyneithrysorau,ganddywedyd,Pwyaddaw ataffi?

5Wele,miaddygafofnarnatti,meddArglwyddDDUW ylluoedd,oddiwrthbawbo’thgwmpas;agyrrirallanbob dyno’rcychwyncyntaf;acnifyddnebyncasglu’r crwydryn

6AcwedihynnyydychwelafgaethiwedmeibionAmmon, meddyrARGLWYDD

7YnghylchEdom,felhynydywedARGLWYDDy lluoedd;OnidoesdoethinebynTemanmwyach?a ddiflannoddcyngoroblithyrhaicall?addiflannoddeu doethinebhwy?

8Ffowch,dychwelwch,trigwchynddwfn,drigolion Dedan;oherwyddbyddafyndwyndinistrEsauarno,yr amserybyddafynymweldagef

9Osdawcasglwyrgrawnwinatatti,onifyddantyngadael rhywfaintoloffagrawnwin?Oslladronynynos,byddant yndinistrionesbodganddyntddigon

10OndmiaddatgelaisEsau,adatguddiaiseiguddfannau, acniallefeguddio:anrheithiwydeihad,a'ifrodyr,a'i gymdogion,acnidywefe

11Gaddyblantamddifaid,mia'ucadwafynfyw;a byddedi'thweddwonymddiriedynoffi

12CanysfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,yrhai nadoeddeubarnynyfedo’rcwpanayfasantynddiau;ac aitiafyddynddi-gosb?Nifyddidi’nddi-gosb,ondgan yfedybyddiohono

13Canystyngaisimifyhun,meddyrARGLWYDD,y byddBosraynanghyfannedd,ynwarth,ynddiffeithwch, acynfelltith;abyddeihollddinasoeddynadfeilion tragwyddol

14ClywaissônganyrARGLWYDD,acanfonwyd llysgennadatycenhedloedd,ganddywedyd,Ymgesglwch ynghyd,adewchyneiherbynhi,achodwchi'rfrwydr

15Canyswele,mia’thwnafynfachymhlithy cenhedloedd,acynddirmygusymhlithdynion.

16Dyofnadwyedda’thdwyllodddi,abalchderdygalon, Otisy’ntrigoyngngholau’rgraig,sy’ndaluchderybryn:

pebaetti’ngwneuddynythcynuchedâ’reryr,mia’th dygafilawroddiyno,meddyrARGLWYDD.

17ByddEdomhefydynanghyfannedd:byddpawbaâ heibioiddiynsynnu,acynsibrwdameihollblaau.

18FelyndymchwelSodomaGomorraa'udinasoedd cyfagos,meddyrARGLWYDD,nifydddynynarosyno, acnifyddmabdynyntrigoynddi

19Wele,felllewydawifynyochwyddyrIorddonenyn erbyntrigfa’rrhaicryfion:ondynsydynbyddafyneiyrru iffwrddoddiwrthi:aphwyyw’rgŵretholedig,i’wbenodi drosti?oherwyddpwysyddfelfi?aphwyabenoda’r amserimi?aphwyyw’rbugailhwnnwasaifgerfymron?

20AmhynnyclywchgyngoryrARGLWYDD,yrhwna gymeroddynerbynEdom;a'ifwriadau,afwriadoddyn erbyntrigolionTeman:Diauybyddylleiafo'rpraiddyn eutynnuallan;diauybyddyngwneudeutrigfannauyn anghyfanneddgydahwynt

21Ymae’rddaearyncynhyrfuwrthsŵneucwymp;wrth eucriclywydeusŵnynyMôrCoch.

22Wele,feddawifynyacfeehedafelyreryr,acfeledei adenydddrosBosra:acynydyddhwnnwbyddcalon cedyrnEdomfelcalongwraigyneiphoenau.

23YnglŷnâDamascusMaeHamathacArpadwedieu gwaradwyddo:oherwyddclywsantnewyddiondrwg: maentynddigalon;maetristwcharymôr;niallfodyn dawel

24MaeDamascuswedimyndynwan,acweditroiiffoi, acmaeofnwedieigafael;maegofidathristwchwediei chymryd,felgwraigynesgor

25Pamoranaddasywdinasyclod,dinasfyllawenydd!

26Amhynnyysyrtheigwŷrieuaincyneiheolydd,a thorrirymaithyrhollryfelwyrydyddhwnnw,medd ARGLWYDDylluoedd

27AbyddafyncynnautânymmurDamascus,abyddyn difapalasauBenhadad

28YnglŷnâChedar,acynglŷnâtheyrnasoeddHasor,y rhaiadrawaNebuchadnesarbreninBabilon,felhyny dywedyrARGLWYDD;Codwch,ewchifynyynerbyn Cedar,acanrheithiwchddynionydwyrain

29Eupebylla'upraiddagymerantymaith:cymeranteu llenni,a'uholllestri,a'ucamelodiddynteuhunain;a gwaeddantarnynt,Maeofnobobtu

30Ffowch,ewchymhell,trigwchynddwfn,Odrigolion Hasor,meddyrARGLWYDD;canysNebuchadnesar breninBabilonagymeroddgyngoryneicherbyn,aca lunioddfwriadyneicherbyn.

31Codwch,ewchifynyatygenedlgyfoethog,sy'nbyw hebofal,meddyrARGLWYDD,yrhonnadoesganddina phyrthnabarrau,sy'nbywareupennaueuhunain

32Abyddeucamelodynysbail,alluosogrwyddeu hanifeiliaidynysbail:amiawasgarafibobgwyntyrhai syddynyconglfeyddeithaf;amiaddygafeudinistrobob tuiddi,meddyrARGLWYDD

33AbyddHasoryndrigfaiddreigiau,acynanghyfannedd ambyth:nifydddynynarosyno,namabdynyntrigo ynddi

34GairyrARGLWYDDaddaethatJeremeia’rproffwyd ynerbynElamynnechrauteyrnasiadSedeceiabreninJwda, ganddweud,

35FelhynydywedARGLWYDDylluoedd;Wele,mia dorraffwaElam,pennafeunerth

36AdygafarElamypedwargwyntobedwarcwry nefoedd,a'ugwasgarafhwynttuagatyrhollwyntoedd hynny;acnifyddcenedlllenaddawalltudionElam

37CanysmiawnafiElamddychrynoflaeneugelynion,a cherbronyrhaisy’nceisioeuheinioes:amiaddygaf ddrwgarnynt,seffylliddigofaint,meddyrARGLWYDD; acanfonafycleddyfareuhôl,nesimieudifa

38AmiaosodaffyngorseddynElam,amiaddinistriaf oddiynoybrenina'rtywysogion,meddyrARGLWYDD

39Ondynydyddiaudiwethafybyddafyndychwelyd caethiwedElam,meddyrARGLWYDD

PENNOD50

1YgairalefaroddyrARGLWYDDynerbynBabilonac ynerbyngwladyCaldeaidtrwyJeremeiayproffwyd.

2Mynegwchymhlithycenhedloedd,achyhoeddwch,a chodwchfaner;cyhoeddwch,apheidiwchâchuddio: dywedwch,CymerwydBabilon,gwaradwyddwydBel, drylliwydMerodachynddarnau;gwaradwyddwydei heilunod,drylliwydeidelwauynddarnau

3Oherwyddo'rgogleddydawcenedlifynyyneiherbyn, abyddyngwneudeithirynanghyfannedd,acnifyddneb ynbywynddi:byddantynsymud,yndiflannu,dynac anifail.

4Ynydyddiauhynny,acynyramserhwnnw,meddyr ARGLWYDD,ydeuantmeibionIsrael,hwynthwya meibionJwdaynghyd,ganfyndacwylo:ânt,acheisiantyr ARGLWYDDeuDuw

5GofynnantfforddSeion,a’uhwynebautua’rfanhonno, ganddywedyd,Dewch,acymunwnâ’rARGLWYDD mewncyfamodtragwyddolnafyddyncaeleianghofio 6Defaidcolledigoeddfymhobl:eubugeiliaida’u gwnaethantargyfeiliorn,a’utroddymaithary mynyddoedd:aethantofynyddifryn,acanghofiasanteu gorffwysfa

7Pawba’ucawsanthwya’udifaasant:a’u gwrthwynebwyraddywedasant,Nidydymynpechu, oherwyddiddyntbechuynerbynyrARGLWYDD,trigfa cyfiawnder,sefyrARGLWYDD,gobaitheutadau.

8SymudwchallanoganolBabilon,acewchallanowlady Caldeaid,abyddwchfelygeifroflaenypraidd

9Oherwyddwele,miagodafacaberiifynyynerbyn Babilongynulliadogenhedloeddmawrionowlady gogledd:abyddantynymsefydluyneiherbyn;oddiynoy cymerirhi:eusaethaufyddfelgŵrcadarnarbenigol;ni ddychwelnebynofer

10AbyddCaldeaynysbail:byddpawbsy'neihysbeiliohi ynfodlon,meddyrARGLWYDD

11Oherwyddeichbodynllawen,oherwyddeichbodwedi llawenhau,Oddinistriwyrfyetifeddiaeth,oherwyddeich bodwedityfu'ndewfelyrannfercharlaswellt,acyn llefainfelteirw;

12Byddeichmammewngwaradwyddmawr;byddyrun a’chesgoroddmewncywilydd:wele,bydddiweddy cenhedloeddynanialwch,yndirsych,acynddiffeithwch 13OherwydddigofaintyrARGLWYDDnifyddynbyw ynddi,ondbyddyngwblanghyfannedd:byddpawbaâ heibioiFabilonynsynnu,acynsibrwdameihollblaau 14YmosodwchynerbynBabilonoamgylch:chwiollsy'n plygu'rbwa,saethwchati,nacarbedwchsaethau: oherwyddhiabechoddynerbynyrARGLWYDD

15Bloeddiwchyneiherbynoamgylch:rhoddoddeillaw: cwympoddeisylfeini,bwriwydilawreimuriau:oherwydd dialyrARGLWYDDywhyn:dialwcharni;felygwnaeth hi,gwnewchiddi.

16TorrwchymaithyrheuwroFabilon,a'rhwnsy'ntriny crymanynamserycynhaeaf:rhagofnycleddyf gorthrymusytroantbobunateibobl,affoantbobuni'w wladeihun.

17DafadwasgaredigywIsrael;yllewoda’igyrroddef ymaith:yngyntafbreninAsyriaa’idifaoddef;acynolafy NebuchadnesarbreninBabilonhwnadorroddeiesgyrnef 18AmhynnyfelhynydywedARGLWYDDylluoedd, DuwIsrael;Wele,miagosbaiffreninBabilona'iwlad,fel ycosbaisfreninAsyria

19AmiaddygafIsraelynôli'wdrigfan,abyddefeyn poriarGarmelaBasan,abyddeienaidyncaeleifodloni arfynyddEffraimaGilead

20Ynydyddiauhynny,acynyramserhwnnw,meddyr ARGLWYDD,yceisiranwireddIsrael,acnifydd;a phechodauJwda,acnicheirhwynt:canysmiafaddeuafy rhaiagedwaf

21DosifynyynerbyngwladMerathaim,sefyneiherbyn hi,acynerbyntrigolionPecod:anrheithiaallwyr ddinistriaareuhôl,meddyrARGLWYDD,agwnaynôl yrhynollaorchmynnaisiti.

22Maesŵnbrwydrynywlad,adinistrmawr

23Pafoddytorrwydathorrwydmorthwylyrhollddaear! PafoddydaethBabilonynanghyfanneddymhlithy cenhedloedd!

24Gosodaisfagliti,athihefydaddaliwyd,OBabilon,ac nidoedditynymwybodol:agafwyddi,ahefydaddaliwyd di,amitiymrysonynerbynyrARGLWYDD

25AgoroddyrARGLWYDDeiarfdy,acaddugallan arfaueiddicter:canysdymawaithArglwyddDDUWy lluoeddyngngwladyCaldeaid

26Dewchyneiherbyno'rterfyneithaf,agorwchei hystordai:bwriwchhiifynyfelpentyrrau,adinistriwch hi'nllwyr:naadawyddimohoni

27Lladdwcheihollfustych;disgynnanti'rlladdfa:gwae hwynt!oherwydddaetheudydd,amsereuhymweliad.

28Llaisyrhaisy'nffoiacyndiancowladBabilon,i gyhoeddiynSeionddialyrARGLWYDDeinDuw,dialei deml.

29GalwchysaethwyrynghydynerbynBabilon:chwioll sy’nplygu’rbwa,gwersyllwchyneiherbynoamgylch;na fyddedinebohoniddianc:talwchiddiynôleigwaith;yn ôlyrhynollawnaethhi,gwnewchiddi:oherwyddbu’n falchynerbynyrARGLWYDD,ynerbynSanctIsrael.

30Amhynnyysyrtheigwŷrieuaincynystrydoedd,a’i hollryfelwyradorrirymaithydyddhwnnw,meddyr ARGLWYDD

31Welefiyndyerbyndi,tifwyafbalch,meddArglwydd DDUWylluoedd:canysdaethdyddydd,yramsery byddafynymweldâthi

32Abyddybalchafynbagluacynsyrthio,acnifyddneb yneigodi:abyddafyncynnautânyneiddinasoedd,a byddyndifa'rcyfano'igwmpas.

33FelhynydywedARGLWYDDylluoedd; GorthrymwydmeibionIsraelameibionJwdagyda’igilydd: a’rhollraia’ucaethgludasanta’udaliasantyndynn; gwrthodasanteugollwngymaith

34EuGwaredwrsyddgryf;ARGLWYDDylluoeddywei enw:efeaddadleuaeuhachosyndrylwyr,felyrhoddo llonyddwchi'rwlad,acycynhyrfutrigolionBabilon

35CleddyfaryCaldeaid,meddyrARGLWYDD,acar drigolionBabilon,acareithywysogion,acareidoethion.

36Cleddyfarycelwyddogion;abyddantynhiraethu: cleddyfareichedyrn;abyddantynddychrynllyd

37Cleddyfareumeirch,acareucerbydau,acaryrholl boblgymysgsyddyneichanolhi;abyddantfelmenywod: cleddyfareithrysorauhi;abyddantyncaeleuhysbeilio

38Sychdersyddareidyfroedd;abyddantynsychu: oherwyddgwladdelwaucerfiedigywhi,acymaentyn wallgofwrtheuheilunod.

39Amhynnybyddanifeiliaidgwylltyranialwchynghydâ anifeiliaidgwylltyrynysoeddyntrigoyno,abyddy tylluanodyntrigoynddi:acnifyddnebynbywynddi mwyachambyth;acnithrigirynddiogenhedlaethi genhedlaeth

40FelydymchweloddDuwSodomaGomorraa'u dinasoeddcyfagos,meddyrARGLWYDD;fellynifydd dynynarosyno,acnifyddmabdynyntrigoynddi

41Wele,dawpoblo'rgogledd,achenedlfawr,allawero frenhinoeddagyfydogyrionyddaear

42Byddantyndalybwaa'rwaywffon:maentyngreulon, acniddangosantdrugaredd:byddeullaisynrhuofely môr,abyddantynmarchogaetharfeirch,pobunwedi'i osodmewntrefn,felgŵri'rfrwydr,yndyerbyndi,O ferchBabilon.

43ClywoddbreninBabiloneuhadroddiad,a’iddwyloa wanhaodd:cymeroddingef,aphoenaufelgwraigynesgor 44Wele,felllewydawifynyochwyddyrIorddoneni drigfa'rrhaicryfion:ondmia'ugwnafynddisymwthyn ffoioddiwrthi:aphwyyw'rgŵretholedig,i'wbenodiarni? canyspwysyddfelfi?aphwyabenoda'ramserimi?a phwyyw'rbugailasaifgerfymron?

45AmhynnyclywchgyngoryrARGLWYDD,yrhwna gymeroddynerbynBabilon;a'ifwriadau,afwriadoddyn erbyngwladyCaldeaid:Diauybyddylleiafo'rpraiddyn eutynnuallan;diauybyddyngwneudeuhanheddauyn anghyfanneddgydahwynt.

46WrthsŵncipioBabilonycyffroiryddaear,achlywiry waeddymhlithycenhedloedd

PENNOD51

1FelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,miagyfodaf ynerbynBabilon,acynerbynyrhaisy’ntrigoyng nghanolyrhaisy’ncodiynfyerbyn,wyntdinistriol; 2AcanfonafiFabilonffanwyr,a’iffananthi,acawagiant eithir:canysynnyddcyfyngderybyddantyneiherbynhi oamgylch

3Ynerbynyrhwnsy'nplygu,plygedysaethyddeifwa,ac ynerbynyrhwnsy'ncodieihunyneifrigandin:acna arbedwcheigwŷrieuainc;dinistriwcheihollluynllwyr 4FellyysyrthylladdedigionyngngwladyCaldeaid,a'r rhaiadrywaniryneistrydoeddhi

5OherwyddniadawydIsrael,naJwda,ganeiDduw,gan ARGLWYDDylluoedd;erbodeutirynllawnpechodyn erbynSanctIsrael

6FfowchoganolBabilon,acachubwchbobuneienaid: nacymddiswyddwchyneihanwireddhi;canysdyma amserdialyrARGLWYDD;efeadâliddihi

7CwpanauroeddBabilonynllaw’rARGLWYDD,yr hwnafeddwoddyrhollddaear:ycenhedloeddayfoddo’i gwinhi;amhynnyymae’rcenhedloeddynwallgof 8SyrthioddBabilonynsydynadinistriwydhi:udwch amdani;cymerwchbalmameiphoen,osfellyygellirei hiacháu

9ByddemwediiacháuBabilon,ondnidywhiwediei hiacháu:gadewchhi,acawnbobuni'wwladeihun: oherwyddymaeeibarnhiyncyrraeddhydynefoedd,ac yncodihydynoedi'rwybren

10YrARGLWYDDaddugeincyfiawnderallan:dewch,a mynegwnynSeionwaithyrARGLWYDDeinDuw 11Disgleiriwchysaethau;casglwchytarianau:cododdyr ARGLWYDDysbrydbrenhinoeddMedia:canyseifwriad efywynerbynBabilon,i’wdinistrio;oherwydddialyr ARGLWYDDywhynny,dialeideml.

12CodwchyfanerarfuriauBabilon,cryfhewchy gwyliadwriaeth,gosodwchygwylwyr,paratowchy cynllwynion:oherwyddyrARGLWYDDagynllunioddac awnaethyrhynalefaroddynerbyntrigolionBabilon 13Otisy'ntrigoarddyfroeddlawer,ynllawntrysorau, daethdyddiwedd,amesurdygybydd-dod.

14ARGLWYDDylluoeddadyngoddwrtho’ihun,gan ddywedyd,Ynddiauy’thlenwiafâdynion,felâlindys;a hwyagodantfloeddyndyerbyn.

15Gwnaethyddaeartrwyeinerth,sefydloddybydtrwyei ddoethineb,acestynnoddynefoeddtrwyeiddealltwriaeth 16Panfyddoefeynllefarueilais,ymaelluoddyfroedd ynynefoedd;acymaeefeynperii'rmelltesgyno eithafoeddyddaear:ymaeefeyngwneudmelltgydaglaw, acyndwynygwyntallano'idrysorau.

17Maepobdynynfytholganeiwybodaeth;maepob lluniwrwedieigywilyddioganyddelwgerfiedig: oherwyddeiddelwdawddywcelwydd,acnidoesanadl ynddynt

18Gwageddydynt,gwaithgwallau:ynamsereu hymweliadydarfyddant.

19NidywrhanJacobfelhwynt;canysefeywlluniwrpob peth:acIsraelywgwialeneietifeddiaeth:ARGLWYDDy lluoeddyweienw.

20Tiywfymwyellryfelacarfaurhyfel:oherwyddâthiy drylliafycenhedloedd,aâthiydinistriafdeyrnasoedd;

21Athiydrylliafyceffyla'ifarchog;athiydrylliafy cerbyda'ifarchog;

22Âthihefydydrylliafŵradynes;aâthiydrylliafhen acifanc;aâthiydrylliafyllanca’rforwyn;

23Amiaddrylliafâthiybugaila'ibraidd;amiaddrylliaf âthiyllafurwra'iiauychen;amiaddrylliafâthi gapteiniaidallywodraethwyr

24AmiadalafiBabilonaciholldrigolionCaldeayrholl ddrwgawnaethantynSeionyneichgŵyddchwi,meddyr ARGLWYDD.

25Welefiyndyerbyndi,Ofynydddinistriol,meddyr ARGLWYDD,yrhwnwytyndinistrio'rhollddaear:ami aestynnaffyllawarnat,a'throlioilawroddiarycreigiau, a'thwnafynfynyddllosgedig

26Acnichymerantgennytgarregyngongl,nacharregyn sylfeini;ondbyddiynanghyfanneddambyth,meddyr ARGLWYDD

27Codwchfanerynywlad,chwythwchyrutgornymhlith ycenhedloedd,paratowchycenhedloeddyneiherbyn, galwchynghydyneiherbyndeyrnasoeddArarat,Minni,ac

Aschenas;penodwchgaptenyneiherbyn;perwchi'r meirchddodifynyfelylindysgarw.

28Paratowchyneiherbynycenhedloedd,ynghydâ brenhinoeddMedia,eichapteiniaid,a'iholllywodraethwyr, ahollwladeilywodraethef.

29Abyddywladyncrynuacyngalaru:oherwydd cyflawnirhollfwriadyrARGLWYDDynerbynBabilon,i wneudgwladBabilonynanghyfanneddhebbreswylydd.

30PeidioddcedyrnBabilonagymladd,acarosyneu hamddiffynfeydd:methoddeunerth;daethantfelmenywod: llosgasanteihanheddau;torrwydeibarrau

31Byddunnegesyddynrhedegigyfarfodâ'igilydd,acun negesyddigyfarfodâ'igilydd,iddangosifreninBabilon fodeiddinaswedi'ichymrydo'rnaillben,

32Abodyllwybrauwedieucau,a’rcyrswedieullosgiâ thân,abodyrhyfelwyrwedidychryn.

33CanysfelhynydywedARGLWYDDylluoedd,Duw Israel;MerchBabilonsyddfelllawrdyrnu,amsereidyrnu ywhi:etoychydigamser,adawamsereichynhaeaf.

34NebuchadnesarbreninBabilona’mdifaodd,a’mmalu, a’mgwnaethynllestrgwag,a’mllyncoddfeldraig,a llenwoddeifolâ’mdanteithion,a’mbwrwallan.

35Ytraisawnaedimiaci’mcnawdfyddoarBabilon, meddpreswylyddSeion;a’mgwaedarbreswylwyrCaldea, meddJerwsalem.

36AmhynnyfelhynydywedyrARGLWYDD;Wele,mi addadleuafdyachos,acaddialafdrosot;amiasychafei môrhi,acasychafeiffynhonnauhi.

37AbyddBabilonyngarneddau,yndrigfaiddreigiau,yn syndod,acynlleisibrwd,hebbreswylydd

38Rhuantynghydfelllewod:gwaeddantfelcenawon llewod

39Yneugwresygwnafeugwleddoedd,a'umeddwaf,fel yllawenhânt,achysgucwsgtragwyddol,acnaddeffroant, meddyrARGLWYDD

40Byddafyneuharwainilawrfelŵyni'rlladdfa,fel hyrddodgydageifr.

41PafoddycymerwydSesach!aphafoddysynnwyd clodyrhollddaear!PafoddydaethBabilonynsyndod ymhlithycenhedloedd!

42DaethymôrifynyarBabilon:ymaehiwediei gorchuddioâllueithonnau

43Eidinasoeddywanghyfannedd,tirsych,adiffeithwch, tirnadoesdynynbywynddo,acnidywmabdynynmynd trwyddo

44AmiagosbaifBelymMabilon,acaddygafallano’i enauyrhynalyncoddefe:acniddylifantycenhedloedd ynghydatoefmwyach:ie,murBabilonasyrth.

45Fymhobl,ewchallano’ichanolhi,acachubwchbob uneienaidrhagdigofaintangerddolyrARGLWYDD

46Arhagi’chcalonlewygu,arhagichwiofniamysôna glywirynywlad;byddsônyndodflwyddyn,acwedi hynnymewnblwyddynarallbyddsôn,athraisynywlad, llywodraethwrynerbynllywodraethwr

47Amhynny,wele,ydyddiauaddaw,ygwnaffarnar ddelwaucerfiedigBabilon:a’ihollwladagywilyddir,a’i hollladdedigionasyrthiantyneichanol.

48Ynabyddynefoedda'rddaear,a'rcyfansyddynddi,yn canuamBabilon:canyso'rgogleddydaw'ranrheithwyrati, meddyrARGLWYDD.

49FelygwnaethBabiloniladdedigionIsraelsyrthio,felly ymMabilonysyrthlladdedigionyrhollddaear

50Yrhaiaddihangasochrhagycleddyf,ewchymaith,na safwchynllonydd:cofiwchyrARGLWYDDobell,a deuedJerwsalemi’chmeddwl

51Yrydymwedieingwaradwyddo,oherwyddclywsom warth:gorchuddioddcywilyddeinhwynebau:oherwydd daethdieithriaidigysegrfeyddtŷ’rARGLWYDD

52Amhynny,wele,ydyddiauyndyfod,meddyr ARGLWYDD,ygwnaffarnareidelwaucerfiedig:a thrwyeiholldirhiygriddfana’rclwyfedig

53EriBabilonddyrchafuhydynefoedd,aceriddi gadarnhauuchafbwynteichadernid,etooddiwrthyfydaw anrheithwyrati,meddyrARGLWYDD

54DawsŵngwaeddoBabilon,adinistrmawrowlady Caldeaid:

55Oherwyddi’rARGLWYDDanrheithioBabilon,a dinistrioohoni’rlleffawr;panfyddeithonnau’nrhuofel dyfroeddmawrion,lleferirsŵneullef:

56Oherwyddi’ranrheithiwrddodarni,sefarBabilon,a’i chedyrngaeleudal,pobuno’ubwâuwedieidorri: oherwyddbyddyrARGLWYDDDduw’rdialynsicro dalu’nôl

57Amiafeddwafeithywysogion,a'idoethion,ei chapteiniaid,a'illywodraethwyr,a'igwŷrcedyrn:a byddantyncysgucwsgtragwyddol,acniddeffroant,medd yBrenin,yrhwna'ienwywARGLWYDDylluoedd.

58FelhynydywedARGLWYDDylluoedd;Muriau llydanBabilonadorrirynllwyr,a'iphyrthuchelalosgirâ thân;a'rboblalafuriantynofer,a'rboblynytân,a byddantynflinedig

59YgairaorchmynnoddyproffwydJeremeiaiSeraia mabNereia,mabMaaseia,panaethgydaSedeceiabrenin JwdaiFabilonynybedwareddflwyddyno'ideyrnasiad A'rSeraiahwnoedddywysogtawel

60FellyysgrifennoddJeremeiamewnllyfryrhollddrwga ddeuaiarFabilon,sefyrholleiriauhynaysgrifennwydyn erbynBabilon

61AdywedoddJeremeiawrthSeraia,Panddelychi Babilon,agweli,adarllenyrholleiriauhyn;

62Ynaydywedi,OARGLWYDD,tialefaraistynerbyn yllehwn,i’wdorriymaith,felnafyddnebynarosynddo, nadynnacanifail,ondybyddynanghyfanneddambyth 63Aphanorffennoddarllenyllyfrhwn,rhwymagarreg wrtho,a’ibwrwiganolEwffrates:

64Adywedi,FelhynysuddoBabilon,acnichodio’r drwgaddygafarni:abyddantynflinedigHydynhyny maegeiriauJeremeia.

PENNOD52

1UnflwyddarhugainoedoeddSedeceiapanddechreuodd deyrnasu,acunmlyneddarddegyteyrnasoddyn Jerwsalem.AcenweifamoeddHamutalmerchJeremeiao Libna

2Acefeawnaethyrhynoeddddrwgyngngolwgyr ARGLWYDD,ynôlyrhynollawnaethaiJehoiacim 3OherwydddigofaintyrARGLWYDDydigwyddoddyn JerwsalemaJwda,nesiddoeubwrwallano'iŵydd,i SedeceiawrthryfelaynerbynbreninBabilon

4Acynynawfedflwyddyno’ideyrnasiadef,ynydegfed mis,arydegfeddyddo’rmis,ydaethNebuchadnesar breninBabilon,efea’ihollfyddin,ynerbynJerwsalem,ac

awersylloddyneiherbyn,acaadeiladoddgaerauynei herbyno’ihamgylch.

5Fellybu’rddinasdanwarchaehydyrunfedflwyddynar ddegi’rbreninSedeceia.

6Acynypedweryddmis,arynawfeddyddo'rmis,y newynafuyndrwmynyddinas,felnadoeddbaraibobly wlad

7Ynaytorrwydyddinasifyny,affoesyrhollryfelwyr, acaaethantallano'rddinasliwnosarhydfforddyporth rhwngyddaufur,yrhwnoeddwrtharddybrenin;(a'r Caldeaidoeddwrthyddinasoamgylch:)acaaethantar hydfforddygwastadedd

8OndaethbyddinyCaldeaidarôlybrenin,a goddiweddasantSedeceiayngngwastadeddauJericho;a gwasgarwydeihollfyddinoddiwrtho

9Ynadaliasantybrenin,a'iddwynifynyatfreninBabilon iRiblayngngwladHamath;lleyrhoddoddefefarnarno 10AlladdoddbreninBabilonfeibionSedeceiaoflaenei lygaid:lladdoddhefydholldywysogionJwdaynRibla. 11YnatynnoddefelygaidSedeceia;arhwymoddbrenin Babilonefmewncadwyni,a'iddwyniBabilon,a'iroiyng ngharcharhydddyddeifarwolaeth.

12Ynypumedmis,arydegfeddyddo'rmis,sefy bedwareddflwyddynarbymthegiNebuchadnesarbrenin Babilon,ydaethNebusaradan,captenygwarchodlu,a wasanaethaifreninBabilon,iJerwsalem, 13Allosgodddŷ’rARGLWYDD,athŷ’rbrenin;aholldai Jerwsalem,aholldai’rgwŷrmawr,llosgoddefeâthân: 14AhollfyddinyCaldeaid,yrhaioeddgydachapteny gwarchodlu,adorroddilawrhollfuriauJerwsalemo amgylch.

15YnacaethgludoddNebusaradancaptenygwarchodlu raiodlodionybobl,agweddillyboblaadawydyny ddinas,a'rrhaiagiliasantiffwrdd,agilioddatfrenin Babilon,agweddillydyrfa

16OndgadawoddNebusaradancaptenygwarchodluraio dlodionywladynwinllannwyracynamaethwyr.

17Hefydycolofnaupresoeddynnhŷ’rARGLWYDD,a’r sylfeini,a’rmôrpresoeddynnhŷ’rARGLWYDD,torrodd yCaldeaid,achymerasanteuhollbresiFabilon.

18Cymerasantymaithycrochanauhefyd,a'rrhawiau,a'r sibrydion,a'rpowlenni,a'rllwyau,a'rholllestripresy gweinidhwyâhwy.

19A'rbasnau,a'rpedylltân,a'rpowlenni,a'rcroelli,a'r canhwyllbrennau,a'rllwyau,a'rcwpanau;yrhynoeddo aurmewnaur,a'rhynoeddoarianmewnarian,a gymeroddcaptenygwarchodluymaith

20Yddaugolofn,unmôr,adeuddegtarwpresoedddany sylfeini,awnaethybreninSolomonynnhŷ'r ARGLWYDD:presyrholllestrihynoeddhebbwysau 21Acynghylchycolofnau,uchderungolofnoedd ddeunawcufydd;affiledoddeuddegcufyddoeddynei hamgylchynu;a'ithrwchoeddbedwarbysedd:yroeddyn wag

22Acyroeddpennawdpresarno;acuchderunpennawd oeddbumcufydd,gydarhwydwaithaphomgranadauary pennauoamgylch,ycyfanobres.Yrailgolofnhefyda'r pomgranadauoeddfelyrhain

23Acyroeddnawdegachwechobomgranadauarbob ochr;a'rhollbomgranadauaryrhwydwaithoeddganto amgylch

24AchymeroddcaptenygwarchodluSeraiayr archoffeiriad,aSeffaneiayrailoffeiriad,a'rtricheidwady drws:

25Cymeroddhefydo’rddinaseunuch,yrhwnoeddyn gofaluamyrhyfelwyr;asaitho’rrhaioeddynagosat wynebybrenin,agafwydynyddinas;aphennaethyllu,a gasgloddboblywlad;athrigainoboblywlad,agafwyd yngnghanolyddinas.

26FellycymeroddNebusaradancaptenygwarchodluhwy, a'udwynatfreninBabiloniRibla

27AthrawoddbreninBabilonhwy,a'ulladdynRiblayng ngwladHamathFellycaethgludwydJwdao'iwladeihun

28Dyma'rboblagaethgludoddNebuchadnesar:yny seithfedflwyddyntairmilathriarhugainoIddewon: 29YnyddeunawfedflwyddyniNebuchadnesar, caethgludoddefeoJerwsalemwythcanttridegadauo bobl:

30YnydrydeddflwyddynarhugainiNebuchadnesar, caethgludoddNebusaradan,captenygwarchodlu,o’r Iddewonsaithgantpedwardegaphumpobobl:yrholl bobloeddbedairmilachwechant

31Abuynyseithfedflwyddynarhugainogaethgludiad JehoiachinbreninJwda,ynydeuddegfedmis,arypumed dyddarhugaino'rmis,iEvilmerodachbreninBabilon,yn yflwyddyngyntafo'ideyrnasiad,godipenJehoiachin breninJwda,a'iddwynallano'rcarchar,

32Acalefaroddyngaredigwrtho,acaosododdei orseddfaincuwchlawgorseddfaincybrenhinoeddoedd gydagefymMabilon,

33Acanewidioddeiddilladcarchar:acafwytaoddfara ynbarhausgereifronefhollddyddiaueieinioes.

34Acoraneifwyd,rhoddwydiddofwydparhausgan freninBabilon,dognbobdyddhydddyddeifarwolaeth, hollddyddiaueifywyd.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.