editie
hou me vast
Marie José hielp Bako met het opschrijven van zijn levensverhaal
verhalen van Humanitas #1 2021
‘Een feest van herkenning en erkenning
Hospicevrijwilliger Elly
‘Ik heb niet altijd in vrijheid geleefd’
Humanitas OpvoedParty ’ ’
‘Ik gun het iedereen, dat je zo mag gaan
verhalen van Humanitas
Ruim 25 jaar geleden vluchtte Bako vanuit Koerdistan naar Nederland. Samen met vrijwilliger Marie José van Humanitas
Levensboek in Apeldoorn legde hij zijn verhaal vast.
Bako: “25 jaar geleden vluchtte ik voor het dictatoriale regime van Saddam Hoessein. Toen ik twee jaar geleden mijn geboorteland bezocht, wist ik dat de Nederlandse cultuur sterker in mij zit dan de Koerdische. Ik heb Nederlandse normen en waarden en ik ben veel directer geworden, ik zeg wat ik denk en voel. Heel weinig mensen kennen mijn verhaal. Daarom doe ik mee aan Humanitas Levensboek. Familie, vrienden en bekenden hier wil ik laten zien, voelen en horen wat ik allemaal heb meegemaakt als vluchteling. Maar ik doe het in de eerste plaats voor mijn zoon die hier is geboren. Door Humanitas Levensboek beleef ik sommige levensgebeurtenissen opnieuw heel diep, maar op een andere manier. Als westerse man kijk ik terug op een oosters verhaal. Nu ben ik
een vrij man, maar vroeger heb ik niet echt in vrijheid geleefd. Door terug te kijken, waardeer ik mijn vrijheid nog meer. Al moet ik wel eens een traantje laten.”
Dit magazine is een uitgave van Vereniging Humanitas. Heb je het magazine uit? Gooi het dan niet weg, maar geef het door aan anderen. Je kunt dit magazine ook online vinden op humanitas.nl/overons/ publicaties.
REDACTIE
Esther Vogel (eindredactie), Lisa Tiggelaar (hoofdredactie), Josephine Krikke, Hilde Duyx, Saskia Bosch, Leyla FortunatiKoubia.
MET MEDEWERKING VAN Lonneke Bär, Frank van Beek, Tanja Bouwhuis, Marjolein Busstra, Marieke Dijkhof, Humanitas Twente, Anneke Hymmen, Marieke Kijk in de Vegte, Emmely van Mierlo, Tryntsje Nauta, Ellen Weber, Judith Zeeman. CONCEPT, VORMGEVING EN EINDREDACTIE
Maters en Hermsen communicatie/journalistiek DRUKWERK
Manuel Grafimedia
ADVERTEREN
Neem contact op met Esther Vogel via 0205231100 of e.vogel@humanitas.nl
MEER WETEN?
Ook vrijwilliger worden?
Je bent van harte welkom! Bij
Humanitas kun je aan de slag als uitvoerend, coördinerend of bestuurlijk vrijwilliger. Meer weten? humanitas.nl/ onze-vrijwilligers
Marie José: “Levensboeken zijn van onschatbare waarde voor vertellers en lezers. Soms geven ze familieleden meer inzicht in opa’s leven of krijgt een ‘vergeten’ overgrootmoeder naast een naam ineens een gezicht. Ik ben geraakt door de veerkracht en levenslust van al mijn vertellers. En van de kracht van muziek, dans en poëzie die daarbij een rol speelde. Dankbaar, zo voel ik mij telkens als ik lees wat een van mijn vertelsters schreef: ‘Met mijn levensboek heb ik mijn verleden verwerkt’.’’
Wil je meer informatie over wat Humanitas voor jou kan betekenen? Of wil je vrijwilliger, lid of donateur worden? Neem contact op via humanitas.nl, bel 0205231100 of mail naar info@humanitas.nl. Tekst, foto’s en illustraties mogen alleen worden overgenomen na schriftelijke toestemming van Vereniging Humanitas. Humanitas heeft haar best gedaan om de rechten van alle rechthebbenden te achterhalen. Meen je rechthebbende te zijn, neem dan contact op met de redactie.
facebook.com/humanitasnederland instagram.com/ humanitasnederland twitter.com/ humanitasnl youtube.com/ humanitasnederland
Vereniging Humanitas Postbus 71, 1000 AB, Amsterdam 0205231100 info@humanitas.nl humanitas.nl
KvK: 40530895, ISSN: 01661124 Rekeningnummer voor giften: NL58 INGB 0000 294050 op naam van Vereniging Humanitas
Hoogleraar en historicus James Kennedy
‘Er zijn teveel mensen hard geraakt. Het is aan ons om goed voor elkaar te zorgen’
P.18 eenzaamheid
Hou me vast
Niemand weet echt hoe de wereld er de komende jaren uit zal zien. Maar we kunnen wel dromen. Vooruitdenken. Dat doen we met drie experts, ieder vanuit zijn of haar eigen invalshoek.
Vereniging Humanitas is een landelijke vrijwilligersorganisatie. Onze vrijwilligers helpen mensen om op eigen kracht iets aan hun situatie te veranderen.
eenzaamheid
Eenzaamheid kan iedereen overkomen. Bijvoorbeeld door ziekte of scheiding. We helpen je een sociaal netwerk op te bouwen.
verlies
Het verlies van werk, gezondheid of een dierbare is niet makkelijk. Samen met een vrijwilliger kun je het verlies leren accepteren en je leven opnieuw inrichten.
opvoeden
Opvoeden valt niet altijd mee, maar met een beetje extra aandacht en hulp van een van onze vrijwilligers lukt het vaak toch om je gezin weer zelf goed draaiende te houden.
opgroeien
Een vrijwilliger helpt je bij lastige situaties, bijvoorbeeld op school of met je ouders, en zoekt samen met jou naar een oplossing.
detentie
We helpen je met praktische zaken tijdens en na je gevangenschap, zoals met het contact met je kinderen en het behoud van je sociale netwerk.
thuisadministratie
Tobben met je (financiële) administratie hoeft echt niet, want met de hulp van een goed geschoolde vrijwilliger krijg je daar weer greep op.
#1 juli 2021
Nieuwe look
Ons magazine heeft een nieuwe look. Warm, toegankelijk en met onze mensen in de hoofdrol: écht Van Mens Tot Mens.
‘Sommige gasten vergeet ik nooit meer’
Het verschil met haar vorige werk? Trudy: “Hier hebben we tijd.” Het mooiste vindt ze dat het een zelfsturend team is met vrijwilligers. Samen houden ze het hospice draaiende. “Dat werkt goed, ieder pakt zijn verantwoordelijkheid.”
Een uur lang sprak Koningin Máxima met deelnemers, vrijwilligers en coördinatoren over ons vrijwilligerswerk. Over de juiste match en over wat het je brengt: als deelnemer én vrijwilliger.
P.10
en meer verhalen van Humanitas vind je verspreid door het magazine. Deelnemers, vrijwilligers, leden, donateurs en samenwerkingspartners delen in deze nieuwe rubriek hun verhaal en waarom zij kiezen voor Humanitas.
P.27
en verder
Humanitas werd kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht om op humanistische basis hulp te bieden. Een reis door de tijd…
P.28
‘Het gaat nu veel beter met onze dochter’
P.16 opvoeden
P.11 Verhaal van Machiel P.12 Leren in tijden van lockdown P.14 Verhaal van Hans en Ali P.15 En de winnaar van de Helemaal Humanitas Prijs is... P.22 Opvoeden kun je leren P.25 Kort nieuws P.26 Humanitas in cijfers P.31 Een vraag van mens tot mens: waar hou jij je aan vast? P.32 Verhaal van Elin
“Als je alles afpelt, dan blijven er een paar dingen over die belangrijk zijn. Mensen die je goed kent en waar je van houdt. Een kleine groep vaak: je familie, vrienden, die ene fantastische buurman. Mensen die er altijd voor je zijn. Daarnaast is voldoende geld belangrijk, voor de dagelijkse behoeften en voor ontspanning. En tot slot moet je vrij kunnen zijn en handelen. Die drie bakens geven richting en houvast in je leven. Als die uit het zicht raken, door wat voor omstandigheden dan ook, dan staan de vrijwilligers van Humanitas klaar om te helpen. Als je geen mensen meer om je heen hebt staan, als je rouwt. Bij armoede en schulden. Bij gevangenschap. Maar ook nu, in deze crisistijden door het coronavirus. Mensen hebben zich gevangen gevoeld, thuis, zonder contacten om zich heen. Ze zijn in de schulden geraakt. Onze vrijwilligers proberen met hun kennis, nabijheid en wijsheid om deze mensen houvast te bieden. Soms is ‘er gewoon even zijn’ al genoeg. Of het weten dat ze er zúllen zijn. Door de heropening van de maatschappij kunnen we als vanouds meer mensen houvast geven, zodat ze weer vaste grond onder hun voeten voelen om zelf verder te kunnen lopen. Daar kijk ik naar uit.”
René Peeters
Voorzitter Humanitas
Met eigen meubels, huisdieren en een lekker biertje. In de hospices in Leek, Hoogezand en Groningen hebben gasten alle vrijheid om de laatste levensfase op hun manier door te brengen. Humanitasvrijwilligers Anita, Elly, Harry en Trudy vertellen wat dit vrijwilligerswerk zo bijzonder maakt.
Vrijwilligers Anita Brink en Elly van Pagée werken in het hospice van Leek. ‘We hebben maar één opdracht: er zijn voor onze gasten.’
Op een zonnige dag wilde een gast naar buiten om de visboer gedag te zeggen. Vrijwilligster Elly duwde de man in zijn rolstoel door Leek. “Wel even op je beurt wachten,” zei de visverkoper terwijl hij doorging met haring schoonmaken. “Ken je me niet meer? Ik at hier elke dinsdag een haring,” vroeg de man. “Wat zie je eruit! Ik herkende je niet,” antwoordde de visboer. Meer liggend dan zittend vertelde de man dat hij in het hospice verbleef. “Ik heb kanker en ga binnenkort dood.” Muisstil werd het in de viswinkel. De vrouw van de visboer kwam achter de toonbank vandaan en legde zwijgend een hand op zijn schouder. Terug in het hospice kwamen de tranen. Het raakt Elly nog steeds. “Mensen die beseffen dat ze binnenkort doodgaan, willen het leven nog even vasthouden – maar merken dat ze er eigenlijk al geen deel meer van uit maken.” Toen Elly’s zus overleed aan ALS, begreep ze hoe belangrijk een harmonieuze laatste levensfase is. Spanning, verdriet, onbegrip en machteloosheid; het komt allemaal voorbij. “Het lijkt alsof alle schillen die je in de loop der jaren hebt opgebouwd, van je afvallen. Status, werk, decorum; het doet er allemaal niet meer toe.”
Bijna thuis-huis
Anita maakte kennis met het hospice toen haar vriendin zes jaar geleden ernstig ziek was. Ze vond het prachtig hoe de vrijwilligers omgingen met gasten en nabestaanden. Toen ze in Leek een bord in de tuin zag staan met ‘vrijwilligers gezocht’, hoefde ze dan ook niet lang na te denken. Aan de telefoon staat ze familieleden te woord die een plekje zoeken voor hun dierbare. Ze kijkt of er een gastenkamer vrij is en overlegt met de huisarts en verpleegkundige. Elke familie krijgt een vaste contactpersoon. Het hospice is een ‘bijna thuishuis’, maar dat voelt door de coronamaatregelen niet zo, vindt Anita. Bezoekers dragen een mondkapje als ze door het huis lopen en mogen nu niet gezamenlijk lunchen. Op hun eigen kamer doen gasten alsof ze thuis zijn.
Elly zorgt ervoor dat gasten uitkijken op een mooie tuin.
Wil iemand zijn eigen meubels of huisdieren meenemen?
Dat mag. Anita: “Sommige mensen drukken elk kwartier op de bel omdat ze met hun handen in het haar zitten, anderen zijn liever op zichzelf. We treden iedereen met respect tegemoet.” Elly vult aan: “We hebben maar één opdracht: er zijn voor onze gasten.”
Loslaten in vertrouwen
Elke vrijwilliger is lid van een werkgroep. “Het is net een groot gezin dat gerund moet worden. We doen allemaal een stukje en dat gaat goed,” vertelt Elly die in de tuingroep zit. De drie gastenkamers keken uit op een grote zandhoop.
“Is dat nu het laatste wat ze zien?” vroeg ze zich af. Met een collega plantte ze wat bollen, zodat er in de lente tulpen verschenen. Inmiddels heeft de werkgroep er een mooie tuin van gemaakt. Geld voor planten verdienen de vrijwilligers door presentaties te geven bij kerken, bewonersverenigingen en vrouwengroepen.
Regelmatig bespreken de vrijwilligers waar ze tegenaan lopen. Elly: “Het is de kunst om genoeg afstand te houden tot de gasten. Ik probeer aan te voelen waaraan een gast behoefte heeft, waarbij ik mezelf met al mijn ideeën achterlaat. Dat maakt dit werk zo interessant.”
‘Het is net een groot gezin dat gerund moet worden’
Anita noemt dit werk een verrijking van haar leven. “Dat je er voor iemand mag zijn in zo’n intiem moment, waarbij je alles moet loslaten in vertrouwen. Ik gun het iedereen, dat je zo mag gaan.”
Trudy Pilkes is een van de 120 vrijwilligers van het hospice in Groningen. ‘Het verschil met eerder werk? Hier hebben we de tijd.’
Toen Trudy de moeder van een goede vriendin in het hospice bezocht, viel de warme sfeer haar meteen op. Aan den lijve ondervond ze de warme deken: de ontvangst, de vriendelijkheid en openheid. “Als ik tijd krijg, dan wil ik ook vrijwilliger worden,” dacht Trudy. Die tijd kwam eerder dan gepland, toen ze haar baan bij een zorgverzekeraar kwijtraakte. Het verschil met haar vorige werk? “Hier hebben we tijd.” Het mooiste vindt ze dat het een zelfsturend team is met vrijwilligers. Samen houden ze het hospice draaiende. Dat werkt goed, ieder pakt zijn verantwoordelijkheid. “Iedereen is gelijk en dat voelt fijn.”
Voldoening
Gisteren werd er een meneer uit Iran opgenomen. Onrustig liep hij te ijsberen over de gang. Trudy bood hem een kopje soep aan en ging bij hem zitten om alles uit te leggen en te horen wat hij graag wil. “Hij kwam tot rust en vertelde dat hij het fijn vindt bij ons. Dat geeft me veel voldoening.”
‘Iedereen is gelijk en dat voelt fijn’
Sommige gasten vergeet Trudy nooit meer. Zo woonde er een welopgevoede, christelijke vrouw (80) met zes kinderen die regelmatig langskwamen. Haar buurman had een totaal ander leven geleid: een zwervend bestaan. “Mooi om te zien hoe ze, ondanks de verschillen, nader tot elkaar kwamen.” Toen er met kerst niemand voor de buurman kwam, mocht hij aanschuiven bij de familie van de tachtigjarige. Op haar verjaardag wenste de man haar nog vele jaren, waarop ze nuchter antwoordde dat dat niet meer ging lukken. De vrijwilligers hadden een foto gemaakt van dat felicitatiemoment. Trudy: “Die foto stond op zijn kamer en ging bij zijn overlijden mee de kist in. Dat emotioneerde me.”
Thuiszitten is niets voor Harry Jager, die tijdens de coronacrisis als vrijwilliger begon in het hospice van Hoogezand. ‘Hier haal ik energie uit.’
Nieuwe lampen bestellen, boodschappen doen en planken ophangen. Harry is een manusje van alles in het hospice van Hoogezand. Harry’s moeder bracht haar laatste dagen door in een hospice en ook hij werd geraakt door de manier waarop mensen daar met elkaar omgingen. Tot op de dag van vandaag kijkt Harry daar met plezier op terug.
Toen Harry zijn baan als leidinggevende verloor omdat het bedrijf naar Italië verhuisde en hij werd afgekeurd, kwam hij thuis te zitten. Twee jaar geleden overleed zijn vrouw aan borstkanker. “Alle dagen thuiszitten is niets voor mij,” zegt Harry, die zich aanmeldde als vrijwilliger. Harry heeft geen zorgachtergrond, maar het werk bevalt goed. Hij maakt een praatje met de gasten. “Hoewel de mensen ziek zijn, is dat zó leuk. Vorige week arriveerde er een nieuwe gast uit het ziekenhuis. Ze was zo blij dat we in het hospice meer tijd voor haar hebben.”
Lekker biertje
‘Iemand houvast geven; dat geeft voldoening’
Inmiddels werkt Harry zeven maanden in het hospice. Naast de nodige klusjes verzorgt hij de gasten als de thuiszorg er niet is. “Ik verschoon mensen, schenk koffie in, haal een broodje kroket of lekker biertje. De supermarkt is dichtbij; alles kan.” Sommige gasten ziet hij maar een dag. Anderen zijn er twee maanden, zodat er een band ontstaat. Een man had een laatste wens: hij wilde nog één keer naar de natuurbegraafplaats. Terwijl hij een sigaretje rookte, had hij een goed gesprek met Harry. “Iemand houvast geven; dat geeft voldoening,” zegt Harry.
Na het overlijden bellen er vaak familieleden aan met taart of snoep om de vrijwilligers te bedanken. Harry: “We horen dat het verblijf een warm gevoel geeft. Alles is goed geregeld, mensen krijgen aandacht.”
In deze coronaperiode verblijven er maar twee gasten in het hospice, in plaats van drie. Veel vrijwilligers zijn afgehaakt. “Het werk is wat afstandelijker doordat we afstand moeten houden. Maar ik kom hier met zoveel plezier. Ondanks dat het levenseinde nadert, lachen we met elkaar om de gekste dingen. Het is geen treurige boel. Elke dag ga ik vrolijk en energiek naar huis.”
Mensen die ongeneeslijk ziek zijn, kunnen hun laatste dagen doorbrengen in de hospices in Leek, Hoogezand of Groningen. Daar krijgen ze warmte, liefde en aandacht van hun naasten en de vrijwilligers van Humanitas. Bijzonder aan deze hospices: ze worden volledig gerund door vrijwilligers. Medische zorg krijgen gasten wel van hun huisarts. En een thuiszorgorganisatie neemt de lichamelijke verzorging op zich.
Harry verzorgt de gasten en doet daarnaast de nodige klusjes in het hospice.
Koningin Máxima heeft op 19 mei een digitaal werkbezoek aan Vereniging Humanitas gebracht. Een uur lang sprak ze met deelnemers en vrijwilligers van vier projecten.
Het videogesprek werd geopend met een kort welkomstwoord door gastvrouw Jacqueline Kremer van Humanitas district Oost. Daarna kon Koningin Máxima al haar vragen stellen aan de deelnemers en vrijwilligers van Get a Grip, Tandem, Match en Maatschappelijke Begeleiding Nieuwkomers.
Meteen aan het begin van het gesprek liet Koningin Máxima weten heel goed bekend te zijn met het werk van Humanitas. Haar bijzondere interesse ging uit naar de manier waarop koppelingen tussen deelnemers en vrijwilligers tot stand komen en ook wilde ze graag weten wat ze van elkaar leren. In de gesprekken vertelde deelnemer
Vrijwilliger Timothy van Get a Grip in gesprek met Koningin Máxima.
Leny van Tandem heel blij te zijn met het contact met haar vrijwilliger Gert. "Ik kwam weinig buiten omdat ik in een rolstoel zit. Maar nu neemt Gert me een
keer per week mee naar buiten en gaan we heerlijk naar een terrasje. We doen ook elk jaar extra dingen. Ik ben zo dankbaar dat dit bestaat." Deelnemer Senora wist op haar beurt te melden hoe ze dankzij Get a Grip beter met haar geld omgaat. "Vroeger wilde ik alles wat ik in een winkel zag kopen. Nu ben ik volwassener geworden en kan ik heel goed sparen."
Na afloop van de levendige gesprekken greep Koningin Máxima de gelegenheid aan om Humanitas te feliciteren met het 75jarig jubileum en liet ze weten dat ze de vereniging nog eens 75 jaar toewenst, omdat Humanitas naar haar mening belangrijk werk doet en een grote rol speelt in de Nederlandse samenleving.
Machiel Salomons (63) is oprichter en executive director van United Way NL: “United Way is de grootste charitatieve organisatie ter wereld, opgericht in Amerika. Twee jaar geleden kreeg ik de vraag om een kantoor in Nederland op te zetten. En daarbij grote bedrijven – donoren – te koppelen aan hulporganisaties: partners. Ik verdiepte me in Nederlandse issues en trof veel armoede aan. En veel mensen voor wie de hulp van vrijwilligers onmisbaar is. Dus zochten we naar de beste en betekenisvolste partner op dit gebied. We kwamen al gauw uit bij Humanitas. Geen blabla, maar een organisatie die van projecten ook een succes kan maken. Nothing but praise. Alle donoren wilden meewerken aan Get a Grip, waarbij jongeren met geld leren omgaan, omdat dat zo’n prachtig project is. En ook het ouderenproject kan rekenen op veel waardering. De donoren zijn erg blij met de oprechtheid en integriteit van Humanitas. Zo droeg een donor zelf vrijwilligers bij Humanitas aan, waarvan een enkeling na een kennismaking afviel.
verhalen van humanitas
De donor vroeg: ‘Zeg, hoe zit dat?’ Het antwoord was: ‘We zijn dankbaar voor elke steun die we van donoren krijgen, maar bij ons staat een goede match tussen vrijwilligers en deelnemers altijd op de eerste plaats. Als we om welke reden dan ook die match niet kunnen maken, dan zijn we daar eerlijk in.’ Ik dacht: die donor zijn we kwijt, maar hij vond het geweldig. Het versterkte alleen maar het vertrouwen. Wat me raakt in Humanitas is de toewijding: vrijwilligers en medewerkers die niet werken voor geld of status, maar voor mensen die in de knel zitten. Zelf werkte ik 32 jaar voor de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Ik heb veel verdriet en ellende gezien. Maar die behoefte om iets te betekenen voor een ander, heb ik met hen gemeen. Wil je mensen in nood helpen, dan is er geen betere club dan Humanitas. Als voor mij het moment komt om het stokje over te dragen, zou ik vrijwilligerswerk willen gaan doen. Het liefst bij Humanitas.”
Wil je Humanitas steunen met een financiële bijdrage? Daar zijn we ontzettend blij mee! Met jouw gift kunnen we meer mensen ondersteunen die het op eigen kracht even niet meer redden. Meer weten of direct doneren: humanitas.nl/ steun-ons/doneren
opgroeien
Een leerachterstand bij kinderen door de coronamaatregelen voorkomen; met die insteek riepen
Humanitassers in district Noord in recordtijd het project Digitale Huiswerkbegeleiding in het leven.
Meteen toen de scholen tijdens de eerste lockdown in maart 2020 dicht gingen, wist Anes Rustempašić het zeker: Humanitas moest iets doen om te voorkomen dat leerlingen een leerachterstand zouden oplopen. “Het land was in rep en roer en we wilden iets doen. Want wij zijn gewoon doeners. Al snel kwamen we op het idee om digitale huiswerkbegeleiding aan te bieden. Want mensen met een onderwijsachtergrond zeiden tegen ons dat de kinderen een achterstand zouden gaan
oplopen,” vertelt de consulent van district Noord. “Voor mijn gevoel werden de kinderen in onze regio driedubbel getroffen. In de noordelijke provincies is negentien procent van de mensen laaggeletterd. Dat betekent dat ook hun kinderen het risico lopen om dit te worden. Ook economisch is het noorden achtergesteld. En toen kwam ook nog corona. Daaruit kwam het gevoel voort: laten we iets doen. Voor kinderen van wie de ouders geen dure bijlessen kunnen betalen, van wie de ouders hun kinderen niet zelf kunnen helpen met huiswerk en voor kinderen die achterstanden oplopen door de coronamaatregelen.”
In recordtijd zette district Noord het nieuwe project op, waarbij vrijwilligers op afstand leerlingen helpen met hun schoolwerk. De vrijwilliger en de leerling spreken elkaar gemiddeld één keer per week. De leerling maakt van tevoren scans van het huiswerk en stuurt die naar de vrijwilliger, zodat deze zich kan voorbereiden. Tijdens de online afspraak kan de leerling een uur lang vragen stellen over het huiswerk of de lesstof samen doornemen.
De vrijwilligers voor het project werden vooral intern geworven. Zij konden door de lockdown hun normale vrijwilligerswerk niet meer doen, maar zo
toch actief blijven. Daar bleek veel animo voor te zijn. Anes: “We hebben nu een gezond vrijwilligersbestand. Dat betekent dat we iets meer vrijwilligers dan hulpvragen hebben. Mensen blijken toch een soort uitdaging te zoeken.”
Om ervoor te zorgen dat alle vrijwilligers geschoold aan de slag konden, werd een speciale training ontwikkeld. Hierin leren ze hoe ze hun kennis het best kunnen overdragen en komen ook de do’s en don’ts van online communicatie aan bod. Daarnaast hebben ze tijdens een eerste bijeenkomst hun ervaringen kunnen delen en het project geëvalueerd. De eerste leerlingen en vrijwilligers gingen in mei 2020 samen aan de slag. Het koppelen is maatwerk, benadrukt Anes. “Ik kijk vooral naar de vraag van het kind. Belangrijk is dat niet alleen de ouders, maar ook het kind het echt wil. Als een leerling geen plezier heeft in het samen leren, is het zinloos. Daarom probeer ik bij het eerste gesprek ook altijd met het kind zelf te praten.”
Gaandeweg het project leerden Anes en zijn collega’s Anke Mulder en Gerda Groen dat online begeleiding bij zeer jonge kinderen niet werkt. “Ze kunnen niet voldoende aandacht opbrengen voor zo’n online
sessie. We merken dat dit het best werkt voor leerlingen vanaf groep zes. Zij kunnen ook beter omgaan met de computer.”
Lachend: “Vaak beter dan de begeleider!”
Inmiddels heeft het project al vele succesverhalen opgeleverd. “Zo stuurde een jongen die op het bijzonder onderwijs zat een briefje waarin hij schreef dat hij de vrijwilliger heel lief vond. En dat hij zelfs op zaterdag wilde afspreken. Dat was heel ontroerend. Ook het verhaal van Hans en leerling Ali is een goed voorbeeld van wat digitale huiswerkbegeleiding kan betekenen. Hans was heel enthousiast. Hij heeft een laptop voor Ali geregeld en de ouders goed betrokken bij de huiswerkbegeleiding. Zelf zegt hij dat hij heeft geleerd om geduldig te zijn en het kind in zijn eigen tempo te laten leren. Ali’s Nederlands is beter geworden en hij heeft beter leren plannen. Zo moest hij een keer de topografie van Zeeland leren maar hadden ze in plaats daarvan Limburg gedaan. Zo leert een kind het belang van plannen en goed aangeven wat hij precies moet doen.”
Ruim een jaar na de eerste lockdown kijkt Anes tevreden terug op het project. “Als je mij twee jaar geleden had gevraagd of dit zou lukken, dan had ik nee gezegd.” Hij benadrukt dat fysiek contact altijd veel beter is. “Maar het blijkt wel te kunnen. Met een minimale inzet zijn deze kinderen beter af. Ook na corona willen we hiermee doorgaan. Het is een klein en bescheiden project, maar ook een lichtpuntje.”
Lees het verhaal van Hans op de volgende pagina.
'Ali's Nederlands is beter geworden en hij heeft beter leren plannen'
“Het welbevinden van kinderen gaat mij zeer aan het hart. Ik ben ervan overtuigd dat goed onderwijs veel invloed heeft op het voorkomen van armoede. Ook vind ik het belangrijk dat iedereen gelijke kansen heeft, en tijdens de coronacrisis zag je dat dit voor sommige kinderen echt lastig werd. Dus toen Humanitas aan het begin van de crisis een project opzette voor digitale huiswerkbegeleiding, heb ik me als vrijwilliger aangemeld. Ik werd gekoppeld aan Ali. Hij is heel vrolijk en vertelt graag verhalen over wat hij meemaakt. Het was even zoeken totdat we een manier hadden gevonden om
verhalen van humanitas
digitaal contact te hebben. In het begin maakte hij sommen en keek ik mee via de telefoon. Of zijn vader nam foto’s van boeken, zodat Ali voor kon lezen en ik mee kon kijken. Inmiddels heeft hij een systeem geïnstalleerd waardoor ik kan meekijken op zijn computerscherm terwijl hij zijn huiswerk maakt. Nu gaat het stukken makkelijker. Hij had best wel wat achterstand opgelopen, bijvoorbeeld met taal, rekenen en klokkijken. Sinds ik mee kan kijken op zijn computer en hij een rustig plekje op zijn kamer heeft gevonden, gaat hij langzaam maar zeker vooruit. Dat is heel mooi om te zien.”
#2 Begeleiding Lotgenoten Partnerverlies
#1 Vang je droom
De vrijwilligers van Vang Je Droom zetten zich in om dromen van minder kansrijke kinderen te laten uitkomen.
Lotgenoten komen tijdens groepsgesprekken en schildersessies in contact met anderen die ook hun partner hebben verloren.
Met een feestelijk online programma vanuit de Amsterdamse RAI is op 31 mei het jubileumjaar afgesloten. Voor de vrijwilligers van Vang Je Droom was het dubbel feest, zij werden uitgeroepen tot winnaars van de Helemaal Humanitas Prijs.
De eerste prijs ging naar Vang Je Droom van Humanitas Twente. Bij dit project zetten vrijwilligers zich in om de dromen van minder kansrijke kinderen tot achttien jaar te laten uitkomen, of het nu gaat om een mooie prinsessenslaapkamer, racen in een kart of een bezoek aan een pretpark.
Coördinator Judith Koerhuis was bijzonder opgetogen dat haar project had gewonnen: “We zijn superblij dat we met dit mooie geldbedrag van vijfduizend euro nog meer dromen
#3 Maatjesproject LVB
Vrijwilligers helpen deelnemers met een licht verstandelijke beperking (LVB) om dingen te ondernemen waar het anders niet van komt.
van kinderen in Twente kunnen vangen. Helemaal te gek!” De Helemaal Humanitas Prijs wordt uitgereikt aan een bijzondere activiteit, waarin de waarden van Humanitas helemaal tot hun recht komen en die aansluit op een actuele maatschappelijke vraag. Dit jaar deden maar liefst 27 activiteiten een gooi naar de prijs. Tot 30 mei kon iedereen stemmen op zijn of haar favoriete project. Uiteindelijk werden bijna 10.000 stemmen uitgebracht. De tweede en derde prijs, een geldbedrag van respectievelijk vijftienhonderd en duizend euro, waren weggelegd voor Begeleiding Lotgenoten Partnerverlies van Humanitas Achterhoek-West en Maatjesproject LVB van de afdeling Zeeland. Met deze bedragen kunnen de winnende activiteiten hun project verder ontwikkelen.
TEKST: JUDITH ZEEMAN FOTO: TRYNTSJE NAUTA
‘Eindelijk weer contact ’ opvoeden Meer
Tussen gescheiden ouders Miranda en Melvin was lange tijd geen contact. Maar ze wilden wel allebei het beste voor hun dochtertje. Vrijwilliger Betty van Begeleide OmgangsRegeling (BOR) hielp met het opbouwen van het contact en een omgangsregeling.
Melvin, deelnemer Humanitas
BOR: “Ik wist in het begin niet goed wat dat inhield, de Begeleide OmgangsRegeling van Humanitas. Daar moest ik even achter komen, maar het verliep eigenlijk wel goed. Ook de kennismaking met Betty gaf vertrouwen. En ik wilde gewoon heel graag mijn kleine meid weer zien. Daar ging het me om. Ik had al zo lang geen contact meer met haar. Ik was allang blij dat er weer wat vaart achter zat, het gaf hoop.
De allereerste keer dat ik haar weer zag was ik er stil van. Van vreugde, hoor. Dat was in de BOR-kamer, bij Humanitas. Zij was ook heel blij om mij weer te zien. Ze hadden haar een beetje op de ontmoeting voorbereid. Dat papa misschien kon gaan huilen. En dat dat dan niet was van verdriet, maar van blijdschap.
weten?
Lees het verhaal van ouders Melvin en Miranda en vrijwilliger Betty:
‘ We zullen een gevoel van bevrijding ervaren’
‘De uitbundige tijd moet ook een tijd van zorgzaamheid worden voor de kwetsbaren onder ons’
Hoe ziet de wereld er straks uit als we geen anderhalve meter afstand meer tot elkaar hoeven te houden? Als de mondkapjes de prullenbak in kunnen, je weer bij elkaar op bezoek kunt komen en elkaar een knuffel kunt geven. Gaan we dan weer terug naar hoe het was voor de coronacrisis? Op moment van schrijven liggen de ziekenhuizen nog steeds vol met coronapatiënten en beginnen we tegelijkertijd te versoepelen. Het is lastig om vooruit te denken, in een tijd waarin de situatie in een week tijd weer helemaal anders kan zijn.
Toch durft James Kennedy, historicus en hoogleraar geesteswetenschappen, wel te voorspellen dat we op de korte termijn een tijd van uitbundigheid tegemoet gaan. “We zullen een gevoel van bevrijding ervaren,” zegt hij. “En dat zal niet snel over gaan. Dat we onze familie en vrienden weer vrijelijk kunnen zien, zullen we nog lange tijd waarderen. Juist in tijden van crisis koester je die contacten en mis je de nabijheid van anderen. Ik voorzie echt een optimistische samenleving, waarin we nóg meer genieten van elkaar, van avondjes uit, feesten en alles wat eerder niet mogelijk was.”
Maar toch is het een optimistische samenleving met een zwart randje, benadrukt James. “Er is iets heel ergs gebeurd, en het is ons zomaar overkomen. Er zijn mensen overleden, we moeten rouwen. Bovendien zullen we altijd iets van dreiging voelen – want je weet, het kan zo fout gaan. We zien nu al dat de kloof tussen arm en rijk groter is geworden, sommige mensen zijn veel erger getroffen dan anderen. De uitbundige tijd zal er dus ook eentje
‘Dat we onze familie en vrienden weer vrijelijk kunnen zien, zullen we nog lange tijd waarderen’
Net als vorig jaar staat ook 2021 in het teken van corona en weet niemand echt hoe de wereld er de komende jaren en zelfs maanden uit zal zien. Maar we kunnen wel dromen. Vooruitdenken. Dat doen we met drie experts, ieder vanuit zijn of haar eigen invalshoek en ervaringen.
moeten worden van zorgzaamheid voor de kwetsbaren onder ons. Waarin we omzien naar een ander.”
Aan de bak
En dat is natuurlijk een mooie taak voor Humanitas, weet ook Bettina Haarbosch. Zij is programmamanager diversiteit en inclusie bij de NS en zit in het hoofdbestuur van Humanitas. Ze gelooft dat we op dit moment nog niet helemaal kunnen weten hoe groot de problemen zullen worden. “Maar de impact van deze crisis zal groot zijn,” zegt ze. “Nu worden veel bedrijven nog geholpen door de overheid, maar straks valt die steun weg. Ik verwacht veel gedwongen ontslagen, ondernemers die failliet gaan. De klappen komen nog. En dan moeten wij aan de bak. Met armoede, eenzaamheid, maar ook met rouw. Rouw gaat niet alleen om verlies van een dierbare, maar ook om verlies van een baan of je bedrijf, het verlies van je oude leven.”
Is Humanitas klaar voor die steeds groter wordende hulpvraag? Wel als we ons richten op nieuwe manieren om ons werk te doen en de financiering rond te krijgen, denkt Bettina. “We weten nu
‘We zijn niet in één keer terug bij het oude. Daarvoor is er te veel gebeurd. Het is aan ons om goed voor elkaar te zorgen’
‘Er komt altijd iets moois uit een slechte periode’
Anke Smolders is coördinator Humanitas Thuisadministratie in Den Bosch
Bettina Haarbosch is lid hoofdbestuur Humanitas en programmamanager diversiteit en inclusie bij de NS
James Kennedy is historicus en hoogleraar geesteswetenschappen bij University College Utrecht
bijvoorbeeld dat niet alle ondersteuning fysiek hoeft, en ook niet binnen een vast afsprakenkader. Als we dat wat meer loslaten, behouden we de jonge vrijwilligers die zich in de crisis hebben aangemeld. Zij hebben nu nog veel tijd over om vrijwilligerswerk te doen, maar als straks alles weer opengaat, zullen ze hun tijd flexibel willen indelen. Wat de financiering betreft moet je misschien je aandacht meer richten op zorgverzekeraars, omdat gemeenten minder bijdragen. We moeten buiten de gebaande paden denken.”
Bodem van de put
Voor Anke Smolders, coördinator Thuisadministratie in Den Bosch, is het duidelijk dat er altijd wel iets moois komt uit een slechte periode. Ze ziet een enorme aanwas van nieuwe vrijwilligers, mensen die intrinsiek iets voor een ander willen betekenen. We zijn nu meer dan ooit ingesteld op digitaal contact – en hoewel dat zeker niet de norm moet worden – kun je hierdoor wel flexibel zijn in je ondersteuning. Het grootste probleem
volgens Anke? Het bereiken van mensen die nu nog niet bekend zijn bij Humanitas.
“Uit onderzoek blijkt dat het gemiddeld vijf jaar duurt voordat mensen aankloppen voor hulp als ze financieel in de problemen zitten,” vertelt ze. “Eerst proberen ze het zelf op te lossen, waardoor de schulden alleen maar oplopen. Vaak negeren ze dat nog een tijd, ook uit schaamte, tot het echt niet meer kan. Dan pas krijgen wij ze in het vizier en kloppen ze aan voor hulp. Maar dan zitten ze al op de bodem van de put. Wij zien ze liever veel eerder, voordat de reserves op zijn. Zodat ze die bodem nooit bereiken.”
Om mensen te bereiken, heeft Humanitas Den Bosch recent samen met de gemeente en maatschappelijk werk een filmpje opgenomen om iedereen die in de schulden dreigt te komen op te roepen nu al om ondersteuning te vragen. “Want je kunt zoveel doen,” zegt Anke. “Wij kijken mee of mensen aanspraak maken op voorzieningen of regelingen van de gemeente, of er besparende mogelijkheden zijn, zoals een tijdelijk voedselpakket. Het is lastig om toe te geven dat je in de problemen zit. Maar we zitten middenin een enorme crisis. Het kan nu echt iedereen overkomen! Mensen moeten weten dat wij er voor ze zijn. We hopen op veel reacties, zodat we ermee aan de slag kunnen gaan.”
Lichtpuntjes
Hoe de toekomst eruit zal zien? Als je maar even een Nederlandse talkshow aanzet, weet je dat het voor de een een somber vergezicht lijkt, terwijl de ander vooral lichtpuntjes ziet, vooral nu. “Het is spannend,” zegt James Kennedy tot besluit. “Als historicus kijk ik met interesse naar wat er gaat gebeuren. Je kunt het ook niet echt
Wat zijn de nieuwste vrijwilligerstrends van 2021? NL Voor Elkaar, het grootste platform voor vrijwillige inzet in Nederland, deed daar samen met prof. Dr. Lucas Meijs onderzoek naar. 2020 was een jaar waarin Nederland massaal voor elkaar klaar stond. Nog nooit was de bereidheid om elkaar te helpen zo zichtbaar. Ook voor dit jaar voorspellen de 14.000 respondenten 41% meer inzet van vrijwilligers. De nadruk zal liggen op kletsen en klussen. Daar is behoefte aan. Het zijn juist de jongere doelgroepen die aangeven meer hulp nodig te hebben.
De roep om meer flexibiliteit bij vrijwillige inzet lijkt steeds luider te klinken. Maar liefst 59% van de maatschappelijke organisaties herkent dit in de dagelijkse praktijk. 26% ziet dit een beetje terug en 15% ziet dit niet of nauwelijks terug. Lukt het dan ook om het vrijwilligerswerk hierop aan te passen? Een stuk minder.
31% geeft aan dat het inpassen van flexibiliteit in het werk niet of nauwelijks lukt. 35% lukt het aardig tot heel goed en 33% van de maatschappelijke organisaties lukt het een beetje.
Eenzaamheid wint ook aan terrein, maar het goede nieuws is: vrijwilligerswerk doen helpt. 89% van de mensen die dit deed, geeft aan dat ze zich hierdoor minder eenzaam voelen. Hier zien we wel een verschil dat samenhangt met de leeftijd van vrijwilligers: hoe ouder, hoe meer profijt.
Jongeren willen de meeste impact maken in 2021. Alle leeftijdsgroepen verwachten in 2021 meer te gaan vrijwilligen. Zélfs de 80+’ers die vorig jaar de enige groep was die minder verwachtte te doen. Meer informatie en het volledige trendrapport vind je op nlvoorelkaar.nl.
vergelijken met een andere tijd in onze geschiedenis. Wat er met de pest in Europa gebeurde bijvoorbeeld was echt anders, dat was een veel grotere dreiging. Ik denk zelf dat alles straks weer gaat lopen. De economie komt snel op gang, we gaan weer winkelen, op vakantie, uiteten. Er zal eerder een overvraag zijn, verwacht ik. Maar we zijn niet in een keer terug bij het oude. Daarvoor is er te veel gebeurd en zijn er te veel mensen hard geraakt. Het is aan ons om goed voor elkaar te zorgen.”
Met andere ouders praten over alledaagse opvoedvragen.
Dat kan in de OpvoedParty’s die Humanitas organiseert.
‘Het is een feest van herkenning en erkenning.’
“Wat ik zou doen als ik met mijn dochter van vier op visite ben en ze stampt door het bloemperkje van haar tante?” Daar moet een moeder even over nadenken. “In ieder geval niet gaan schreeuwen. Ik zou naar haar toegaan en uitleggen dat als ze over de bloemetjes heenloopt ze doodgaan en tante er niet meer van kan genieten. Daarna zou ik haar proberen af te leiden. En zeggen dat als deze het blijft doen, we naar huis gaan. En als ze het blijft doen ook echt opstappen.”
Hoe om te gaan met een stampende peuter is een van de opvoedvragen waar de zes moeders die op een
maandagavond in mei zijn aangeschoven bij de online OpvoedParty zich over buigen. De party’s vinden normaliter live plaats, maar vanwege de coronacrisis zijn de moeders nu online aangeschoven. Voor het gesprek kan losbarsten legt gespreksleider Inge van der Vies, die als coördinator van het programma voor opvoedingsondersteuning HomeStart bij Humanitas werkt, de spelregels uit. Respectvol met elkaar omgaan, luisteren naar elkaar en alles wat in de bijeenkomst wordt besproken binnen de groep houden. Tot slot houdt ze een blik Niveacrème omhoog. “Weten jullie wat dit betekent?”
“Niet invullen voor een ander!” weet een van de deelneemsters. Nu de regels zijn vastgesteld, kan de allereerste OpvoedParty bij Humanitas van start gaan. Gedurende het daaropvolgende uur passeren in de Zoommeeting tal van vragen de revue en wisselen de moeders ook tips uit. Ze vormen een gemêleerd gezelschap, met kinderen in de leeftijd van acht maanden tot dertig jaar. Wat ze gemeenschappelijk hebben, is dat ze met anderen willen uitwisselen hoe je met bepaalde opvoedvragen omgaat. Bijvoorbeeld over de vraag wat te doen wanneer je kind een driftbui heeft. “Afleiden werkt goed,” weet een moeder. “Haal je kind uit de situatie en creëer rust.” Een ander raadt aan om het gevoel van het kind te benoemen. “Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Ik snap dat je boos bent dat je nu geen snoepje krijgt, maar dat is omdat we nu eerst gaan eten.’”
zaam als coördinator bij Humanitas, was meteen gecharmeerd van de party’s. “Naast HomeStart coördineer ik ook Kids en Koffie in Sliedrecht. Dat is een koffieochtend op de lokale kinderboerderij waar ouders en kinderen elkaar kunnen ontmoeten. Zowel bij HomeStart als Kids en Koffie merkte ik in gesprekken dat ouders behoefte hebben om op een laagdrempelige manier over de opvoeding te praten. Iemand om mee te sparren: ‘Hoe doe jij dit nou?’ Dus toen ik hoorde over de opvoedparty’s vond ik dat ze heel mooi aansloten op die vraag en ben ik ook de opleiding gaan volgen.”
Wat als je kind
een driftbui heeft? Afleiden helpt.
De OpvoedParty is een initiatief van Lunamare, een organisatie voor opvoedingsondersteuning, training en coaching. Inge van der Vies kwam tien jaar geleden voor het eerst in aanraking met het concept. “Ik vond het meteen heel leuk. Want het sluit goed aan bij de opvoedondersteuning die we vanuit HomeStart bieden. Dus ik heb me opgegeven voor de opleiding als ambassadeur, zodat ik zelf ook de party’s zou kunnen organiseren.” Ook haar collega Sascha Zonneveld, eveneens werk
Dat niet alle ouders in hun eigen omgeving terecht kunnen met hun opvoedvragen, heeft er volgens Zonneveld mee te maken dat de drempel om hulp te vragen soms hoog is. Dan kan het juist fijn zijn om in gesprek te gaan met mensen die wat meer op afstand staan en niet oordelen. “Voor sommige ouders is het netwerk niet toereikend omdat ze net in een gemeente zijn komen wonen. Dan is de OpvoedParty een goede manier om andere ouders te leren kennen.”
Bovendien is Zonneveld van mening dat de party’s perfect aansluiten bij de Humanitaswaarden. “Want ze gaan heel erg uit van de eigen kracht van de ouders. Als gesprekleider ben je geen adviseur maar zoek
je samen naar oplossingen die de ouders zelf aandragen. Het is heel gelijkwaardig. Je stimuleert vooral hoe ze hun zorgen kunnen delen en van elkaar kunnen leren. En het is vraaggericht. Bij de start van de party kijk je echt naar de vragen die leven. Het gaat om het bekrachtigen van ouders, het focussen op hun sterke punten en het zorgen dat ze zich competent voelen.”
Veelvoorkomende vragen die ouders hebben, gaan over gedrag van kinderen zoals driftbuien of niet luisteren. Maar ook vragen over hun ontwikkeling zoals eten, slapen en zindelijk worden komen regelmatig voorbij. En in deze tijd is ook het gamen en socialmediagebruik vaak onderwerp van gesprek. Wanneer en hoe lang laat je kinderen gebruik maken van een tablet of smartphone?
niet weet, zeggen: ‘Mamma weet het ook niet?’ Ook moeten de ouders de taken verdelen en naleven en dat kan spanningen opleveren. Als je partner daar makkelijker mee omgaat dan jij, kan dat tot discussies leiden.”
In principe kan iedere alledaagse opvoedvraag gesteld worden tijdens een party. Blijkt tijdens het gesprek dat bij een ouder zware of complexe problemen een rol spelen, dan komt de gespreksleider daar in een persoonlijk gesprek op terug.
Door de coronacrisis worden ouders nu ook met nieuwe vragen geconfronteerd
Door de coronacrisis worden ouders nu ook met nieuwe vragen geconfronteerd, weet Inge van der Vies. “Huiswerkbegeleiding speelt bijvoorbeeld een grote rol. Dat is een taak die de ouders er door de coronamaatregelen bij hebben gekregen en daar worstelen ze mee. Tijdens schooltijd ben je de strenge juf en daarna weer de lieve moeder. En wat doe je als het antwoord
Van der Vies: “Ik neem dan contact met de ouder op en attendeer hem of haar op HomeStart of een andere passende organisatie.”
De praktijk wijst uit dat ouders de party’s als heel waardevol ervaren. “Ze kunnen ervaringen delen, inspiratie opdoen, zich gezien en gehoord voelen. Veel ouders geven terug dat de party ze energie geeft en dat het een eyeopener voor ze is dat andere ouders met dezelfde problemen zitten. Want praten over opvoeding gebeurt te weinig.
Schaamte is een groot woord, maar veel ouders vinden wel dat alles perfect moet zijn, ze willen niet falen. Voor hen is een OpvoedParty een feest van herkenning en erkenning.”
4 t/m 10 oktober 2021
Kinderen opvoeden is soms best lastig. De Week van de Opvoeding draait om ontmoeting en uitwisseling van kennis tussen ouders, medeopvoeders en professionals. Want iedereen heeft een verhaal om te delen. Een verhaal waarmee je anderen kunt inspireren. Of een verhaal waar we met elkaar van kunnen leren.
Mardjan Seighali
Tot op de dag
Als Mardjan op haar 26e in Nederland aankomt besluit ze alles op alles te zetten om haar leven zin en betekenis te geven. Ook al zijn de herinneringen aan de Iraanse gevangenis en het regime van ayatollah Khomeini nog vers. Tot op de dag is een aangrijpend verhaal dat aanzet tot nadenken over een samenleving waarin mensen oog en oor hebben voor het verhaal van de ander – ook al komt die ander van ver.
Na Vereniging Humanitas bestaat dit jaar het Humanistisch Verbond 75 jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum maakte Omroep Human de vierdelige serie Vrijdenkers. Wat gebeurt er als je binnen een geloofsgemeenschap opgroeit en je je er op een dag niet meer thuis voelt? Daarover praat Özcan Akyol (Eus) met zes voormalig gelovigen. Je kunt deze serie terugkijken op NPO Start.
Voor iedereen die iets wil doen voor een ander
Iets betekenen voor mensen die eenzaam zijn of stress hebben. Het lijkt zo makkelijk, maar soms is juist de eerste stap zo moeilijk te zetten. En wat is eigenlijk een goede tweede stap?
De Humanitas Academie heeft trainingen ontwikkeld voor iedereen die iets wil doen voor een ander. Als buur, vrijwilliger of mantelzorger. In deze trainingen geven we je praktische handvatten. Daarmee maken we de Humanitas Academie niet alleen relevant voor onze vrijwilligers, maar voor heel Nederland. Je vindt onze openbare trainingen op humanitas.nl/academie/iedereen Deel ze vooral met anderen!
De openbare Humanitastrainingen worden ook door andere vrijwilligersorganisaties ingezet. Janneke NijssenHeesakkers van het Kennisplatform voor vrijwilligers in Middelburg:
“De online trainingen van Humanitas zitten inhoudelijk heel goed in elkaar. Ze zijn toegankelijk, hebben een prettige duur en een goede toon. Wij delen ze graag via ons Kennisplatform met vrijwilligers in onze regio. We bieden daarbij ook combitrainingen aan, waarbij de vrijwilliger thuis de online training doorneemt en vervolgens in een bijeenkomst met andere vrijwilligers en onder begeleiding van een trainer verder kan praten over de onderwerpen uit de online training. Heel prettig daarbij is dat iedereen in de groep dezelfde stof heeft doorgenomen. Daarmee heb je een goed vertrekpunt voor een verdiepend gesprek.”
Leeftijd vrijwilligers
Vrijwilligers per thema
Detentie 3%
Verlies 5%
Verenigings/ samenlevingsopbouw 5%
Opgroeien 15%
Opvoeden 17%
Thuisadministratie 21%
Eenzaamheid 35%
70%
van de deelnemers Eenzaamheid geeft aan zich beter te voelen na contact met onze vrijwilliger
79%
van de deelnemers Thuisadministratie heeft hun gelden regelzaken beter op orde na contact met onze vrijwilliger
89%
van onze vrijwilligers beveelt het vrijwilligerswerk bij Humanitas aan
89%
van onze deelnemers zou Humanitas aanraden aan familie en vrienden in eenzelfde situatie
75 jaar
Humanitas werd opgericht op 31 mei 1945
82
Humanitasafdelingen verspreid over Nederland
700+ activiteiten, verspreid over de zes thema’s 19.000 vrijwilligers zijn actief bij Humanitas
74.000 deelnemers worden ondersteund door vrijwilligers en beroepskrachten
76%
van de deelnemers Opvoeden heeft meer vertrouwen als ouder of heeft beter contact met hun kind na contact met onze vrijwilliger
jaar
Leeftijd deelnemers
Wietse Golbach is ambassadeur van Humanitas Twente. “Ik ben steeds bezig met de vraag hoe ik Humanitas kan helpen. Soms is dat door het verhaal van Humanitas te vertellen zodat andere mensen net zo enthousiast worden als ik. Een andere keer is dat spullen doneren of een evenement organiseren om geld op te halen.”
Wietse is 37 jaar, werkt bij de Rabobank en is al negen jaar ambassadeur van Humanitas Twente. “Mijn droom is dat elk kind in Twente dezelfde kansen krijgt die ik kreeg als kind. Het kinderbrein is zo mooi, in de kinderwereld kan alles. Zo zou de echte wereld ook moeten zijn. Geen kind moet beperkt worden door financiën, achtergrond of afkomst.”
Iedereen kan Humanitas helpen, daarvan is Wietse overtuigd. “Of je nu wekelijks iemand ondersteunt als vrijwilliger, af en toe helpt bij een evenement of het verhaal van Humanitas vertelt op een verjaardag, het is allemaal waardevol. In plaats van een serie te bingewatchen, kun je ook met iemand een wandeling maken. Dan ben je waardevol voor een ander.”
Waarom hij vrijwilligerswerk zo bijzonder vindt? “Iets wat voor jezelf heel normaal is, kan heel veel betekenen voor een ander. Heb je zoals ik verstand van financiën, dan kun je met jouw kennis iemand helpen die daar juist mee worstelt.”
Help mee
Heb je iets wat jij goed kunt of waar je professional in bent?
Van lesgeven tot administratie voeren, alle hulp is welkom. Word vrijwiliger!
1945-2021
Humanitas werd kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht om op humanistische basis hulp te bieden. Sindsdien hebben we ons steeds weer aangepast aan de tijd.
1945 De oprichters van Humanitas wilden dat er in het verzuilde Nederland van vlak na de Tweede Wereldoorlog ook maatschappelijke hulpverlening voor ‘buitenkerkelijken’ zou komen. De Stichting voor Maatschappelijk Werk op Humanistische Grondslag – al gauw Humanitas genoemd – werd op 31 mei 1945 opgericht.
1945 Humanitas is er voor iedereen. Dat is al 75 jaar ons uitgangspunt. We maken geen onderscheid naar achtergrond, levensverhaal of leeftijd. Zo vingen we kort na de oorlog 350 kinderen van NSB’ers
liefdevol op in de Hilversumse villa Heideheuvel.
1952 In het Gelderse Ellecom opende het eerste humanistische kinderhuis zijn deuren: Ellinchem. Jongens én meisjes konden er terecht, een voor die tijd revolutionaire gedachte.
1955 Veel jongeren zochten hun vertier op straat. Schrijver H.W. de Wit beschrijft dit in
1955 in een artikel in Van Mens tot Mens: “Groepen jongeren hingen op straat rond, of in eet, ijs en gebakswinkels. In deze gelegenheden was het niet pluis. Jongeren besteedden vaak hier al
hun spaargeld.” Om deze ‘ongeorganiseerde arbeidersjeugd’ houvast te geven, richtte Humanitas Ankerclubhuizen op.
1960 Na de oorlog waren de meeste bejaardenhuizen bedoeld voor protestanten of katholieken. Buitenkerkelijken voelden zich daar niet altijd thuis. Dat moest anders kunnen, vond Humanitas. In 1960
werd de Humanistische Stichting voor Huisvesting Bejaarden (HSHB) opgericht. “Het werkterrein van de bejaarde medemens moest van betutteling en charitas door kerkgenootschappen worden ontdaan.”
1974 Reclassering is al sinds de oprichting een van onze werkterreinen. In de jaren zeventig
gaven exgedetineerden als vrijwilliger voorlichting over detentie en strafvervolging met als doel de vooroordelen hierover weg te nemen.
1975 Turbulente tijden met veranderende vragen. Bijvoorbeeld over abortus, kraakpanden en softdrugs. Het leidde bij Humanitas tot de vraag of er niet een telefoni
sche hulpdienst moest komen voor jongeren: een Jongeren Advies Telefoon. Later zou het Humanitasproject worden ondergebracht in de landelijke stichting De Kindertelefoon.
1984 Een geslachtsverandering is ingrijpend. In de jaren tachtig bestond hiervoor geen professionele hulpverlening.
Humanitas organiseerde zelfhulpgroepen, begeleid door vrijwilligers die het proces zelf ook hadden doorgemaakt, waarin medische problemen werden besproken, maar ook de sociale gevolgen van een (voorgenomen) geslachtsverandering.
1994 Ruim 25.000 vluchtelingen kwamen tijdens de oorlog in
BosniëHerzegovina naar Nederland. Het aantal asielzoekers dat zich in Nederland meldde, was nog nooit zo hoog geweest. Wie in Nederland een nieuw bestaan wilde opbouwen, kon rekenen op de hulp van Humanitas. Ook nu nog helpt Humanitas nieuwkomers hun weg te vinden in de Nederlandse samenleving.
2010 Eenzaamheid werd steeds meer gezien als een groot maatschappelijk probleem. Humanitas en enkele andere maatschappelijke organisaties wilden hier aandacht voor vragen en verenigden zich in Coalitie Erbij. De Week tegen Eenzaamheid was geboren.
2020/2021 en verder In 2020 bestond Humanitas 75 jaar. Een
jubileumjaar dat door COVID19 een andere wending kreeg. Een jaar met uitdagingen op alle fronten. Ook een jaar waarin we de (veer)kracht van ons vrijwilligerswerk volop hebben laten zien. Humanitas gaat door, liefst met nog meer vrijwilligers. We zijn en blijven er voor iedereen. Op naar de 100!
Dieper duiken in onze geschiedenis? Kijk op geschiedenis.humanitas.nl
Achter elke postcode zit een verhaal.
Eenzaamheid kan iedereen overkomen, jong en oud. Vooral in tijden van corona, maar ook door ziekte, scheiding of het verlies van een dierbare. Ingrid verloor haar geliefde Rob en praat daarover met Humanitas vrijwilliger Joyce: “Eigenlijk was het helemaal niet onwennig. Ik voelde direct een klik en als je dat voelt, dan durf je je ook bloot te geven. Eigenlijk is Joyce voor mijn gevoel inmiddels een vriendin met wie ik over Rob kan praten. Zij helpt mij om te voorkomen dat ik in een spiraal van verdriet verdwijn.”
Humanitas zet zich al 75 jaar in voor mensen die tijdelijk een steuntje in de rug nodig hebben en werkt al sinds het begin samen met de Postcode Loterij. De afgelopen vijf jaar ontving Humanitas een bijdrage van € 22,5 miljoen. Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij Humanitas en meer dan 100 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim € 6,5 miljard aan goede doelen geschonken. Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl
U een kans, zij een kans.
ANNET:
“Bedenken dat je niet in de regen naar kantoor hoeft te fietsen en dat je tussendoor even naar een winkel kunt, de was kan draaien. En vooral: blij zijn met gezondheid!”
socials We vroegen onze vrijwilligers en volgers op social media: wat is of was jouw houvast in deze tijd? Een greep uit de reacties.
JUDITH:
“Het klinkt gewoon beter in het Engels: love and nature.”
LEYLA:
“In deze tijd zijn de (zeldzame) spontane contactmomenten die je hebt met voorbijgangers en buren mijn houvast. Even een praatje maken en écht contact.”
JOSÉ:
“Er is geen twijfel over mogelijk: Zita mijn Mechelse herder van 11 jaar is mijn houvast. Ik houd haar graag letterlijk heel stevig vast. Als vrijwilliger bij Humanitas Noord-Limburg, in meerdere functies, viel plotsklaps alles stil. Mijn deelnemer in het maatjesproject bleef binnen, het persoonlijke koffie uitje in een horecabedrijf werd vervangen door dagelijks even appen of beeldbellen. Contact, doch een wereld van verschil. Alles ging op slot, zo ook het pand in Venlo. Maar hond Zita bleef. Zij zorgt dat ik dagelijks buiten kom en haar hoge aaibaarheidsfactor voldoet aan mijn huidhonger. Van mens tot mens, van hond tot mens, van mens tot hond? Het is beide van levensbelang!”
RONALD:
MICHAEL:
“Kan ik heel kort over zijn. Vooral loslaten.”
EDWIN:
“‘Het leven in het klein’; de jonge merel die dagelijks in onze tuin wordt gevoed door zijn ouders. We hebben hem de naam ‘Muffie’ gegeven omdat hij er zo verfrommeld uitziet. Elke dag is het weer een geluk als ik hem ergens zie rond hupsen. Maar ook een nieuw boek dat ik mag ontdekken, zoals Het mysterie van niks en oneindig veel snot van Jan Paul Schutten. Dat ziet er niet alleen mooi uit, het voelt ook mooi en het is geweldig voor alle grote en kleine mensen die iets over Einstein, tijd, ruimte en het heelal willen snappen.”
Een vraag van mens tot mens:
Waar hou jij je aan vast?
“De spreekwoordelijke stip op de horizon is onbetrouwbaar geworden nu er voortdurende andere horizonnen verschijnen. Daarom houd ik me liever vast aan mijn interne anker dat tevens een belangrijke verbindende factor vormt binnen ons fijne gezin: humor. We proberen de lol van het leven in te zien en nemen onszelf niet al te serieus. We prikkelen elkaar met gewiekste, onverwachte reacties die alleen intimi vatten. Samen lachen geeft ons houvast en vertrouwen.”
GERDA:
“Ik heb een mooie werkplek gecreëerd waarbij ik me verbonden voel met de natuur. Dit geeft ruimte in mijn hoofd.”
LAURA: “Wandelen door de buurt en omliggende buurten en gebieden, even naar buiten, frisse lucht en zon of juist kou, met anderen of alleen, het is altijd fijn.”
YOLANDE:
“Het vooruitzicht dat ik gevaccineerd word en dan weer meer mogelijkheden heb om te kunnen gaan genieten van alle dingen die ik voorheen gewoon vond, zoals het bezoeken van boekwinkels, terrasje pikken, museum en bioscoop!”
MARIANNE: “Sporten geeft mij energie, kracht en zelf vertrouwen. Ook buiten deze coronatijd”
verhalen van humanitas
Elin is deelnemer Thuisadministratie:
“Door Humanitas weet ik nu welke hulp en financiële steun je kunt krijgen als je die nodig hebt. Daarom denk ik erover om zelf ook vrijwilliger bij Humanitas te worden. Ik ging van een goed inkomen naar het minimum. Ik zou deelnemers willen vertellen dat iedereen dat kan overkomen. En ik zou ze willen zeggen: schaam je niet om hulp te zoeken. Toen ik in scheiding lag, vroeg ik me af hoe het financieel verder met mij moest. Ik werkte twee dagen, meer uren kreeg ik niet. Om als alleenstaande mijn leven financieel weer op de rails kon krijgen, belde ik de gemeente. Die verwees mij door naar Humanitas. Zo kwam ik in contact met Inge en zij vertelde me waar ik allemaal recht op had. Ze heeft alle regelingen aangevraagd die op mij van toepassing waren. Inmiddels heb ik mijn financiën op een rijtje.
Door Inges hulp studeer ik nu voor juridisch medewerker. Dat gaat echt heel goed en het is iets waar ik Humanitas mijn hele leven dankbaar voor zal zijn: als ik afgestudeerd ben, ga ik een betere financiële toekomst tegemoet. Ik vond het een grote stap om hulp te vragen, want ik kom niet graag zielig over. Toch zou ik anderen absoluut aanraden hulp te zoeken bij Humanitas. Mijn leven is er beter door geworden.”
