De kracht van groepen Herkenning, erkenning en fijne contacten
en NS
MAATJES PAKKEN DE TREIN
Willyover Mignon:
‘Aan haar durf ik wél veel te vertellen’
Humanitas
vinden elkaar
Samen beter
Humanitas biedt hulp op zes thema's
Vereniging Humanitas is een landelijke vrijwilligersorganisatie. Onze vrijwilligers helpen mensen om op eigen kracht iets aan hun situatie te veranderen.
We doen dat op zes gebieden: eenzaamheid, verlies, opvoeden, opgroeien, detentie en thuisadministratie. Hieronder zetten we er drie in de spotlights.
verlies
van werk, gezondheid of een dierbare is niet makkelijk.
Iedereen rouwt op z’n eigen manier, maar soms kost dat meer energie dan je hebt. Een vrijwilliger reikt je graag de hand en komt bij je thuis. Samen kun je het verlies leren accepteren en je leven opnieuw inrichten. Of je kunt je gevoelens en ervaringen delen in een lotgenotengroep.
opvoeden
valt niet altijd mee, maar met een beetje extra aandacht en hulp lukt het vaak toch om je gezin weer zelf goed draaiende te houden. Een vrijwilliger komt elke week bij je langs, luistert, geeft je praktische tips en een steuntje in de rug. Ook zijn er groepen om vragen en ervaringen uit te wisselen met andere ouders.
detentie is ingrijpend, ook voor het gezin. We helpen je met praktische zaken, zoals het contact met je kinderen en het behoud van je sociale netwerk. Na je gevangenschap helpen we je zoeken naar woning en werk, zodat je je leven met zelfvertrouwen kunt opbouwen.
inhoud
#2 december 2024
‘Het leukst aan de dag was de treinreis’
Een dag lang met z’n tweeën gratis met de trein op stap, wie wil dat nou niet? NS en Humanitas maakten het mogelijk voor jonge deelnemers en hun vrijwilligers, zoals Jesse (rechts) en Daniel. Waar gingen de reizen zoal naartoe? Lees en kijk mee.
P.26
Zien groeien, doet groeien
‘Ik heb de heilzame kracht van groepshulp jarenlang met eigen ogen gezien,’ vertelt psychotherapeut Monique Leferink op Reinink.
P.6
Mignon zag wat Willy nodig had
Van maatje voor de Thuisadministratie naar een vriendschapsband.
P.23
Groepsactiviteiten Humanitas
Wat maakt de hulp in groepsverband zo populair?
P.19
Annemiek van Noort, maatschappelijk werker: ‘Als ik iets met Humanitas wil bespreken, komt er altijd heel snel een reactie’
Voorwoord
René Peeters
Maatwerk
Bij Humanitas draait alles om maatwerk. Wat heeft een deelnemer nodig? In dit nummer besteden we aandacht aan de manier waarop Humanitas dat doet. Soms heeft iemand bijvoorbeeld behoefte aan een maatje, aan een-op-een-contact. Anderen sluiten liever aan bij een groep, waar ze zich prettig voelen bij mensen die hetzelfde doormaken.
We zien dat die groepsactiviteiten in opkomst zijn. Of het nu gaat om eenzaamheid, verlies, opvoeding of iets anders. Verdriet kijkt niet naar rang, stand, kleur, leeftijd. Dat geldt ook voor eenzaamheid, voor gepest worden, voor je ouders die opeens gaan scheiden of een opvoeding die je niet zo gemakkelijk afgaat. Een gedeelde ervaring heeft minder woorden nodig; eventjes intens samen zijn in een ingewikkelde tijd is op zichzelf al helpend.
en verder
P.4 Serge: drukke CEO en vrijwilliger. P.5 Uitkomsten leesonderzoek
P.16 Van alleen naar samen P.23 Kort nieuws P.28 Kort nieuws
P.29 Puzzel mee P.30 Win een kookboek P.31 Verhaal van Rozemarijn
Een prachtig voorbeeld daarvan beleefde ik toen het ontmoetingsbankje op de Amsterdamse begraafplaats Westgaarde onlangs in gebruik werd genomen. Met plaats voor acht mensen die ervaringen delen en soms in stilte naast elkaar zitten. In tijden waarin mensen zich, deels onbewust, terugtrekken in eigen kring en er minder begrip lijkt voor een ander zijn we blij dat onze deelnemers zich gehoord en gezien kunnen voelen. Samen in een groep er voor de ander zijn, onder leiding van een deskundige vrijwilliger van Humanitas. Of, zoals een Humanitas-coördinator zei: ‘Zo'n nieuwe vriend of vriendin hoeft niet altijd iemand te zijn die op je lijkt. In de groepen van ‘Met elkaar’ zitten bijvoorbeeld mensen van alle leeftijden. Toch kunnen ze allemaal goed met elkaar overweg.’
René Peeters
Voorzitter Humanitas
verhalen van humanitas
Serge
Als directeur van een groot bedrijf leidt Serge (54) een druk bestaan. Toch maakt hij tijd voor zijn vrijwilligerswerk bij Humanitas Thuisadministratie. "Dat is een prioriteit."
"Ik kom uit een heel idealistisch middenklasse gezin. Mijn vader en moeder waren niet alleen actief bezig om de wereld een mooiere en gezondere plek te maken, we hadden thuis ook geen auto en gingen bijvoorbeeld bijna altijd met de trein op vakantie.
Zelf heb ik in al mijn banen gezocht naar een combinatie van commercieel en idealistisch. Op dit moment ben ik algemeen directeur van Salsa Shop, een keten voor lekker en gezond Mexicaans eten. Maar ik wilde ook iets voor de maatschappij blijven doen. Op LinkedIn zag ik een interview met een vader die ik van de school van mijn kinderen kende. Hij vertelde over zijn vrijwilligerswerk bij Humanitas. Toen heb ik met Humanitas contact opgenomen en inmiddels help ik als vrijwilliger Thuisadministratie iemand met het op orde houden van zijn financiën. We zien elkaar eens in de twee weken en nemen dan samen de post door. Dat je op zo'n manier iets positiefs in iemands leven kunt betekenen, dat is gewoon geweldig. Soms vragen mensen waar ik als directeur en vader van vier kinderen de tijd voor dit werk vandaan haal. Het antwoord is dat voor mij iets bijdragen aan de maatschappij, iets betekenen voor een ander een prioriteit is. Als je voor de grap nagaat hoe vaak je op je telefoon onzin-dingen zitten te bekijken, dat is een veelvoud van het aantal uren dat ik aan vrijwilligerswerk besteed. Echt, die anderhalf uur per twee weken is altijd te vinden."
‘De verhalen van vrijwilligers en deelnemers zijn altijd weer een stimulans om je in te zetten voor anderen.’
‘Ik word altijd blij van jullie tijdschriften’
‘Na het lezen gaat het blad naar de leesttafel in de bieb. Ga door met brede interviews van onze totale doelgroep en alle betrokkenen bij Humanitas’
‘Omdat wij, mijn vrouw en ik, niet religieus zijn hebben wij het gevoel toch ergens bij te horen.
Al jaren geleden maakten wij een crematie mee waar het levensverhaal van de overledene door een vrijwilligster van Humanitas op een voortreffelijke manier werd verteld. Wij hadden daar een goed gevoel bij.’
Van Mens tot Mens
Jouw mening als lezer van dit magazine is voor ons heel belangrijk. Daarom hielden we onlangs een lezersonderzoek. Hoe waardeer je Van Mens tot Mens? Welke rubrieken lees je graag? Heeft een papieren magazine jouw voorkeur, of lees je misschien toch liever online? We kregen bijna negenhonderd inzendingen binnen, waarvoor veel dank. In vogelvlucht de belangrijkste uitkomsten.
Van alle deelnemers aan het onderzoek leest 56% het blad deels of in z’n geheel en 44% niet of nauwelijks. Een heel goede score voor een blad dat gratis op de mat valt en niet zelf is gekocht. En natuurlijk hopen we dat het leesonderzoek ons gaat helpen om ook – een deel van – die 44% te bereiken. Voor de grote meerderheid is de lengte van de artikelen precies goed. Ook vinden de meesten dat het blad attractief oogt en makkelijk is te lezen. We zagen daarbij een duidelijke voorkeur voor een papieren magazine. Heel bijzonder vonden we dat mensen de moeite hadden genomen ons tips aan de hand te doen.
VAN MENS TOT MENS Het eerste Humanitasmagazine verscheen in november 1945. Het blad heette toen nog Humanitas. Sinds 1952 komt het uit onder de naam Van Mens tot Mens. Deze titel sluit aan bij de essentie van het werk van de Humanitasvrijwilligers: mensen die andere mensen helpen. Daarom richt Van Mens tot Mens zich op verhalen van vrijwilligers, deelnemers, leden, donateurs en samenwerkingspartners. Met interviews, reportages, achtergrondartikelen en niet te vergeten mooie fotografie laten we de kracht, de betekenis en de uitdaging van ons vrijwilligerswerk zien. Uitkomsten
Enkele tips:
• leuke anekdotes van vrijwilligers, want iedereen maakt wel eens iets grappigs mee
• voor welke dilemma’s komen vrijwilligers weleens te staan en wat zijn hun oplossingen
• de toekomst van maatschappelijke ontwikkelingen
Het meest gelezen:
• de ervaringsverhalen van vrijwilligers en deelnemers (met afstand favoriet)
• het hoofdverhaal –iemand die met kennis van zaken een thema of onderwerp duidt
• in gelijke mate populair: reportages, kort nieuws, achtergrondverhalen
Belangrijkste redenen om Van Mens tot Mens te lezen:
• op de hoogte blijven van wat bij Humanitas speelt
• betrokkenheid
• gewoon leuk
AL 72 JAAR
Monique Leferink op Reinink over groepshulp
‘Zien groeien, doet groeien’
‘Hoe
kunnen mensen die zelf problemen hebben, mij nu verder helpen?’ Een verzuchting die psychotherapeut Monique Leferink op Reinink regelmatig hoort als het gaat over groepspsychotherapie. Maar zelf zag ze ruim dertig jaar lang met eigen ogen de heilzame werking ervan en bracht daarover met een collega een boek uit: Samen beter door groepspsychotherapie.
TEKST: JUDITH ZEEMAN BEELD: iSTOCK, PRIVÉ-BEELD
Wat maakt groepshulp zo heilzaam?
“Wat we vaak van deelnemers horen, is dat zij zich in de groep gezien voelen als mens en niet zozeer als cliënt. Ook worden suggesties van groepsleden soms eerder aangenomen dan van de therapeut, omdat een deelnemer uit eigen ervaring spreekt. De therapeut kan dan toch een beetje als een buitenstaander worden ervaren. Een gemiddelde therapiegroep bestaat uit zo’n acht mensen. Als die allemaal zeggen ‘Ik vind je aardig’ of ‘echt knap hoe je dat hebt gedaan’, dan maakt dat veel indruk. Heel opmerkelijk hoe zoiets het zelfbeeld van mensen in een groep kan veranderen. Ook zijn de bijeenkomsten voor de groepsdeelnemer een manier om pijn, verdriet en trauma aandacht te geven in de veiligheid en geborgenheid van een groep. Je leert jezelf kennen door het contact met anderen.”
Kun je daarvan een voorbeeld geven?
“Ik herinner me een deelneemster, een jonge
vrouw uit een Aziatisch land. Zij was als tweejarig meisje door haar moeder ergens op een zandweggetje neergezet en daar door haar achtergelaten. Pas na drie dagen werd ze gevonden. Vervolgens kwam ze in een weeshuis terecht en is uiteindelijk in Nederland geadopteerd. Een heel intelligente vrouw. Verbaal zeer begaafd hield ze met gemak allerlei filosofische verhandelingen. Maar daarnaast wist ze niet wie ze was, alleen maar dat ze dood wilde. Op een gegeven moment vertelde ze in de groep hoe ze daar op dat zandweggetje stond. De groep was aangeslagen en stil. Ik heb toen de deelnemers gevraagd of ze konden verwoorden wat haar verhaal met hun deed. Dat deden ze –allemaal – en daarbij kwam het verdriet ook heel duidelijk naar voren. Toen kreeg die vrouw voor het eerst tranen in haar ogen. Heel indrukwekkend en mooi. Want de groep kon voelen wat zijzelf al heel lang niet meer kon. En juist dat stelde haar in staat opnieuw in contact te komen met haar eigen gevoelens. Ze ondervond veel steun van de groep. Het was ook zó’n contrast met de verlatenheid die ze had ervaren.”
‘Je leert jezelf kennen door het contact met anderen’
Waarom moest het boek Samen beter door groepspsychotherapie er komen?
“Veel behandelaren – in de GGZ bij voorbeeld – zijn nog te onbekend met groepspsychotherapie. Met hoe het werkt en het effect ervan. Dan wordt het dus ook niet aangeboden. En als dat wél gebeurt, reageren cliënten er uit onwetendheid soms terughoudend op. Dat snap ik trouwens best. Stel dat je na lang aarzelen besluit om met je hulpvraag naar de huisarts te gaan, of bijvoorbeeld naar Humanitas, dan is dat op zich al een spannende stap. Wanneer er dan wordt gezegd: ‘Je kunt baat hebben bij groepstherapie of bij een lotgenotengroep,’ dan denk je misschien: ‘Hoe kunnen mensen die zelf problemen hebben mij nu verder helpen?’ Of: ‘Moet ik dan ongemakkelijk in een kring gaan zitten?’
Een heel begrijpelijke reactie. “Ja, en een heel bekende reactie ook. En altijd speelt op de achtergrond mee dat het oncomfortabel voelt om jezelf bloot te geven aan onbekenden. Maar ik heb jarenlang gezien hoe waardevol ervaringen in een groep zijn. Het is bovendien een goede manier om te vermijden dat mensen op wachtlijsten komen. Het doet absoluut niet onder voor een-op-eencontacten, dat is wetenschappelijk aangetoond. Een goed opgeleide groepspsychotherapeut heeft oog voor de doelen van de groep en het groepsproces, maar óók voor het individu en de groep als geheel. Daarom ontstond het idee om de heilzame werking van groepspsychotherapie meer onder de aandacht te brengen. En dan door mensen aan het woord te laten die daarover uit eigen ervaring kunnen en willen putten. In het boek vertellen zestien cliënten wat het hen heeft opgeleverd.”
In een groep kunnen ook tegenpolen zitten. Is dat een voordeel of een nadeel?
“Er zitten vaak heel uiteenlopende deelnemers in een groep, dat klopt. Ieder met z’n
Monique Leferink op Reinink is (groeps)psychotherapeut met meer dan dertig jaar ervaring als begeleider van groepsprocessen. Ze is daarnaast docent, supervisor en bestuurslid van de Nederlandse vereniging voor groepsdynamica en groeps psychotherapie (NVGP). In augustus 2024 verscheen het boek Samen beter door groepspsycho therapie, waarin zij met collega Marien Klein de ervaringen van zestien cliënten optekende.
‘Als groepslid voel je je niet langer alleen’
eigen levensvisie en levensloop. Maar precies dat maakt een groep zo waardevol. In deze tijd zien we veel polarisatie en zwart-witdenken. Maar dankzij de groep leren deelnemers dat mensen meerdere lagen hebben. Dat je je eerste indruk misschien wel moet bijstellen. Dat al die verschillen heel goed naast elkaar kunnen bestaan en het een niet meer of minder is dan het ander. Of misschien zit je naast iemand die je nooit zelf zou hebben opgezocht, totdat je diens verhaal hoorde. De snelle vooroordelen verdwijnen na een tijdje vaak wel. Net als de drempel om dingen met elkaar te delen die je zelf heel moeilijk vindt om te vertellen. Maar zo gauw één groepslid dat doet, gaan anderen datzelfde doen. Dat heeft ook te maken met de diverse fases waar een groep doorheen gaat. In dit geval de wederkerigheidsfase, waarin mensen met elkaar de diepte in durven gaan.
Zelfs als mensen elkaar niet liggen?
“Ook dan. Ik moet meteen denken aan twee deelnemers uit dezelfde groep. De eerste een politieagent, een correcte vriendelijke, behoudende man. De tweede een kraker met vlammend rechtopstaand gekleurd haar. Ze mochten elkaar vanaf het begin niet. Maar geleidelijk aan werd in de groep wat meer gedeeld en herkenden ze bij elkaar dat ze affectief waren verwaarloosd. Ze hadden als kind niet de juiste of niet genoeg aandacht gekregen en er waren bij beiden gevoelens van eenzaamheid. Daarna ontstond zoetjesaan een band. Ze gingen zelfs een keer samen wat drinken buiten de groep om. Een heel mooi moment. Ook omdat het hoop bood aan de hele groep. Want zo werkt het: als het iemand anders lukt om vooroordelen opzij te zetten, of om op te krabbelen, kan jij dat misschien ook. Hoop, dat is een heel belangrijk werkzaam onderdeel in een groep. Want zien groeien, doet groeien.”
Zorgen groepsinitiatieven voor een plezieriger maatschappij?
“Ik ben heel enthousiast over meer groepsinitiatieven, vooral ook binnen maatschappelijke organisaties. Juist als tegenwicht voor het ontbinden van groepen door allerlei bezuinigingen. De maatschappij is toch al erg ingesteld op het individu. Bovendien kennen we het verschijnsel van de echokamers, waarbij mensen in hun eigen bubbel zitten en daardoor
‘Lotgenotengroepen worden heel erg gewaardeerd’
weinig of geen contact hebben met anderen die van hen verschillen. De sociale media zijn daarvan een goed voorbeeld. Omdat iedereen tegenwoordig zoveel op zijn telefoon zit, gaat de verbondenheid een beetje teloor. Toch zie je ook initiatieven die dat tegengaan. Meer woongroepen bijvoorbeeld. Groepen geven je die saamhorigheid weer terug.”
Wat kan Humanitas hiervan leren?
“Het is volgens mij heel belangrijk om de groepsactiviteiten en lotgenotengroepen van Humanitas te behouden of zelfs uit te breiden. Want daarmee behoud je ook de verbondenheid die dat met zich meebrengt. De groepsactiviteiten van Humanitas, zoals samen fietsen, wandelen en koken zijn natuurlijk geen groepspsychotherapie, maar we hebben elkaar wél nodig. Het is waardevol dat mensen meer dingen samen doen, samen actief zijn. En dat kan in zo’n fijne praktische groep, waarbij je plezier hebt of lekker in beweging bent. Ook van lotgenotengroepen weet ik dat ze heel erg worden gewaardeerd. Als je kunt praten over eenzaamheid of rouw geeft dat een onderling saamhorigheidsgevoel dat bovendien helend is. Want als groepslid voel je je niet langer alleen. Deelnemers merken daarnaast dat ze in zo'n groep vaak van betekenis kunnen zijn voor anderen. Dat geeft een fijn gevoel van eigenwaarde. Ook de heilzame werking dáárvan valt niet te onderschatten.”
We verloten een exemplaar van Samen beter door Groepspsychotherapie. Zie pagina 10.
‘Ik wens jullie veel succes met mij’
In Samen beter door Groepspsychotherapie vertellen zestien mensen openhartig over hun deelname aan groepspsychotherapie. Hoe het zo kwam, wat hun ervaringen zijn en wat het uiteindelijk resultaat was. Hieronder enkele deelnemers aan het woord.
Roland
Carla
De eerste keer dacht ik: waar ben ik beland? Ik moest mentaal echt een grens over. Eerst vertrouwde ik de therapeuten, daarna ook de groep. Ik heb er eigenlijk extreem veel geleerd. Ik zag dat je kwetsbaar kon zijn en samen daarover kon praten. Voordien dacht ik dat dat alleen kon bij een individuele behandelaar.
Edson
In het intakegesprek heb ik zoiets gezegd als: ‘ik wens jullie veel succes met mij’, want ik had er weinig vertrouwen in. (…) Ik heb tijdens de behandeling veel zorgzaamheid, betrokkenheid, loyaliteit en verbondenheid ervaren, dat heeft me goed gedaan.
Dimitri
Ik heb er geleerd mezelf te troosten, te motiveren en te begrenzen. Ik kan dingen loslaten en accepteren en dat geeft heel veel rust. Zo kan ik er ook meer zijn voor andere mensen. (…) Ook het troostende en de eerlijkheid van de therapeuten hielpen me.
Het beeld dat ik ervan had, kwam eigenlijk uit de film One Flew Over the Cuckoo’s Nest. Je zit in een groep, je stelt je kwetsbaar op en de hele groep komt over je heen en je wordt ook nog eens een keer gemanipuleerd door de groepstherapeut. (…) Langzamerhand ging ik steeds beter in de groep functioneren. Ik vond het leuk, kon zien als er iemand heel schuchter binnenkwam: hoe kan ik iemand helpen om sneller op gang te komen? De hele groepspsychotherapie is veel mooier geweest dan ik had gedacht. Ik dacht dat het helemaal niets was, maar het was gewoon heel veel.
Dick
De groep was een bijzondere plek waar ik van alles kwijt kon, me gesteund voelde en een band voelde met mijn groepsgenoten. (…) Ik ben van betekenis geweest voor andere groepsleden. Ik ondersteunde hen als er moeilijke zaken op tafel kwamen. Anderen zijn voor mij van betekenis geweest omdat ik er met alles wat er in me speelde mocht zijn.
Guido
Ik voelde mezelf centraal staan in plaats van mijn klachten. (…) Ik raakte dusdanig gehecht aan de groep en de therapeuten dat ik mijn verhaal wel wilde doen én dat dit veilig voelde. Ik ging moe maar rustig naar huis.
Maak kans op dit boek
Auteurs: Monique Leferink op Reinink en Marien Klein. Uitgever: Gompel&Svacina. Nour
Wat ik knap vond aan de therapeuten, is dat zij door niet te veel te zeggen de groep het werk lieten doen en er toch als vangnet waren.
Hans
Ik had zin om op maandag naar de therapie te gaan. Ik wist dat daar mensen voor me klaar stonden bij wie ik mijn ei kwijt kon.
Lees ook het verhaal over groepsactiviteiten bij Humanitas op pagina 19.
Mail uiterlijk 31 januari 2025 je naam en adres naar communicatie@humanitas.nl en zet in de onderwerpregel: SAMEN BETER. Uit de inzendingen trekken we een winnaar die Samen beter door Groepspsychotherapie krijgt thuisgestuurd.
Willy en Mignon
‘Aan haar durf ik wél veel te vertellen’
Eenzaamheid
Mignon zou Willy gaan helpen met haar financiële administratie, maar al snel voelde ze aan dat Willy meer behoefte had aan ‘gewoon’ gezelschap. Nu zijn ze maatjes. Samen reizen ze stad en land af voor een avondje theater en andere uitstapjes.
Deelnemer Willy (75)
E“en van mijn dochters had Humanitas gebeld omdat ze dacht dat ik wel wat hulp kon gebruiken bij mijn administratie. Zo kwam Mignon op mijn pad. Mijn eerste indruk van haar was: dat lijkt me een aardige mevrouw, aan haar durf ik wel dingen te vertellen. Dat vond ik belangrijk, want uit mezelf ben ik niet zo’n prater. Ik weet niet meer precies waar ze me mee heeft geholpen. Volgens mij was het een aanvraag voor een ouderenbudget bij de gemeente en misschien nog wat andere dingen. Toen ze voor de tweede of derde keer bij me was, vroeg ze me: ‘Willy, voel je je weleens eenzaam?’ Nou, toen kwamen de waterlanders, want ze legde de vinger precies op de zere plek. Ik woon in een aanleunwoning bij een verpleeghuis hier in Schagen, dus ik heb genoeg mensen om me heen. Maar aansluiting vinden, heb ik altijd al moeilijk gevonden. Iedereen kent iedereen, en ik ken hier niemand, dát gevoel.
Maatjes worden?
Mignon stelde voor om maatjes te worden en samen leuke dingen te gaan doen. We houden allebei van theater en musicals en gaan graag naar musea. We zijn onder andere naar Madurodam geweest, Jesus Christ Superstar en een James Bond dinershow. Maar we gaan ook
regelmatig gewoon ergens koffiedrinken. Mignon geeft me het zetje om dingen te ondernemen die ik vroeger nooit zou hebben aangedurfd, zoals een praatje aanknopen met iemand die ik niet ken. Ook bellen met instanties was voor mij een hele uitdaging. Dat doe ik nog steeds niet graag, maar het lukt nu wel. Zoiets geeft me dan zelfvertrouwen. Ik ben van nature niet iemand die makkelijk op andere mensen afstapt. Ik ben altijd een beetje onzeker geweest, het liefst verstop ik me in een hoekje. Maar Mignon moedigt me aan. Ze zegt: ‘Je mag er zijn, je mag voor jezelf opkomen.’ En dat ben ik langzaamaan steeds meer gaan doen.
Vroeger had ik een lege agenda. Een ochtend in de week ging ik naar een club voor ouderen, meer niet. Nu moeten Mignon en ik onze uitjes om andere afspraken heen plannen. Ik ben bijvoorbeeld veel vaker in het verpleeghuis te vinden als iets voor ouderen wordt georganiseerd. En ik ga ook vaker bij mensen op bezoek, gewoon bij mij in de straat. Want er zijn een heleboel mensen die behoefte hebben aan een praatje. Tuurlijk voel ik me nog weleens eenzaam. Als de bladeren van de boom vallen, ben ik altijd wat somberder. Mijn gezondheid geeft me ook zorgen. Maar dan denk ik aan de afspraken en uitstapjes die in het verschiet liggen, niet alleen met Mignon maar ook met andere mensen. En dat pept me op.”
‘Nu moeten we onze uitjes echt om andere afspraken heen plannen’
Vrijwilliger Mignon (61)
“ Ik zou Willy gaan helpen met haar administratie, dat hadden we afgesproken met de coördinator van Humanitas die ons met elkaar in contact bracht. We hadden meteen een klik, weet ik nog. We zijn allebei theeleuten en houden van katten, dus dat schept een band. Het brak in elk geval het ijs. Tijdens mijn eerste bezoekjes aan Willy hebben we samen haar financiën doorgenomen. Het meeste was wel in orde, viel me op. We hebben uitgezocht of ze misschien nog in aanmerking kwam voor huurof zorgtoeslag, maar ook dat was goed geregeld. Na twee of drie keer dacht ik: voor haar administratie hoef ik echt niet wekelijks bij Willy langs te gaan. Tegelijkertijd bekroop me het gevoel dat ze ergens anders mee worstelde. Activiteiten waaraan ze vóór corona deelnam, waren weggevallen. Ook vertelde ze me dat een benedenbuurvrouw met wie ze veel optrok, was overleden. Ik kreeg het gevoel dat Willy zich misschien wel eenzaam voelde. Dat heb ik haar toen gevraagd. Recht voor z’n raap, dat durfde ik wel bij haar.
je korting krijgt, dus dat maakt het extra leuk. Voor het nieuwe theaterseizoen hebben we al een heel programma voor onszelf samengesteld. We gaan bijvoorbeeld naar een Joe Cocker tribute en ook de musical
A Christmas Carol staat in de planning. Wat Willy en ik met elkaar hebben, voelt allang niet meer als vrijwilligerscontact, maar als vriendschap.
‘Wat Willy en ik met elkaar hebben, voelt als vriendschap’
Ambassadeur van Humanitas
Vanaf dat moment kwam ik niet meer bij Willy voor haar administratie, maar gewoon voor een kop thee en een spelletje. Door de gesprekken die we voerden, is onze band gaan groeien. Willy vertelde me dat ze van film, theater en musea houdt, net als ik. Ze durfde alleen niet aan iemand te vragen om met haar mee te gaan. Dus kwam ze nergens, want ze is slecht ter been en voor vervoer afhankelijk van anderen. Samen reizen we nu stad en land af om theatervoorstellingen en musea te bezoeken. We hebben allebei zo’n pas van de VriendenLoterij waarmee
Willy durft veel meer. Vroeger vond ze het lastig om op onbekenden af te stappen, maar dat gaat een stuk makkelijker. Ik zie dat ze veel opener en zelfverzekerder door het leven gaat. Dat ze zelf nu ook bij mensen in de buurt op bezoek gaat om koffie te drinken of een boterham te eten, vind ik heel bijzonder. ‘Willy, nu ben je een ambassadeur van Humanitas,’ zeg ik weleens. Ik ben vrijwilligerswerk gaan doen om mensen net dat steuntje in de rug te geven waardoor ze zelf verder kunnen. Willy geniet nu meer van het leven. En dat is precies waar het om gaat.”
Meer weten?
Ook zin in gezelligheid of om andere mensen te leren kennen? Bij Humanitas kan dat op veel manieren. Van eenopeenmaatjescontact tot groepsactiviteiten. Kijk op Humanitas.nl/ themas/eenzaamheid/
Verwijzer
Hoe vinden deelnemers hun weg naar Humanitas? Meestal door een verwijzing van een huisarts, psycholoog, maatschappelijk werker, decaan of een andere zorgprofessional. Hoe en wanneer nemen zij contact op met Humanitas en welke effecten zien zij van de hulp? En is er iets wat in hun ogen nog beter kan?
Maatschappelijk werker Annemiek van Noort:
‘Een luisterend oor is al heel belangrijk’
vanAnnemiek Noort (43)
Iis al 22 jaar maatschappelijk werker bij Vizita, de Welzijnsorganisatie Middelburg. Vizita ondersteunt inwoners onder meer bij omgaan met geld, ouderschap en opvoeding, relaties, gezondheid en welzijn. Namens Vizita houdt Annemiek spreekuur in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg. Zij verwijst mensen ook weleens door naar Humanitas, met name naar Thuisadministratie.
zoveel verschillende achtergronden. In de bibliotheek zie je dat terug. Het is een bruisende omgeving met activiteiten voor iedereen; jong, oud, mannen, vrouwen, kinderen. Als je een boek komt halen of inleveren, loop je daardoor misschien net iets makkelijker in één moeite even bij ons binnen. Want het is natuurlijk best een drempel om een ander om hulp te vragen. Soms is er schaamte. Ook de onderwerpen waarmee mensen bij ons komen, zijn heel divers. Het kan gaan over een scheiding, huiselijk geweld, opvoedingsvragen, of eenzaamheid. Eigenlijk van alles. We hebben spreekkamers om in alle rust te kunnen praten.
Waar ik tegenaan loop is… een tekort aan vrijwilligers. Of wachtlijsten bij andere organisaties, ook bij Humanitas. De mensen die met een hulpvraag bij ons aankloppen, hebben daar geen verwijzing voor nodig en ze komen ook niet op indicatie. Ze kunnen meteen bij ons terecht, er is geen buffer. Als je dan iemand wilt
Ik verwijs naar Humanitas door… voor uiteenlopende dingen. Zit een zomervakantie voor de kinderen er bijvoorbeeld niet in, dan maak ik de ouders attent op de Kindervakantieweken. We zien ook jonge gezinnen die thuis wel hulp kunnen gebruiken met praktische zaken. Dan weet ik dat Home-Start hen heel goed kan helpen. En als we merken dat mensen de post niet meer openmaken en geen overzicht op hun financiën hebben, verwijzen we ze door naar Thuisadministratie. We hebben hier een Formulierenbrigade die onder meer helpt bij belastingvragen en aanvragen van kwijtscheldingen en uitkeringen. Maar Thuisadministratie voorziet net weer in een andere behoefte. Zo werken we mooi samen.
Wanneer ik de mensen na een tijdje weer zie… zijn ze vaak opgelucht. Het kan een eenmalig contact zijn geweest, bijvoorbeeld als je iemand hebt kunnen helpen met iets heel praktisch. Maar we zien mensen zeker ook wel meerdere keren op ons spreekuur.
luisterend oor kan al heel belangrijk zijn.
Wat ik waardeer in de Humanitas-aanpak is… hoe toegankelijk en laagdrempelig die is. Als je iets wilt bespreken, of ergens zorgen over hebt, dan komt er altijd heel snel een reactie terug. Soms wil je even zeker weten of de problemen van een bepaalde deelnemer aansluiten bij wat Humanitas kan betekenen. Dan bel ik met de coördinator en daarmee kan ik dan weer aan de slag voor de deelnemer.
Een tip, die ik heb vanuit mijn eigen praktijkervaring is… dat ook vrijwilligers van Humanitas bij óns terechtkunnen als ze een vraag hebben, of willen sparren. Ik hoop dat ze ons andersom ook kunnen vinden. De deur staat altijd open.
Mijn droom is... dat alle wachtlijsten weg zijn en dat we iemand met een hulpvraag meteen kunnen helpen. Want het werk dat wij mogen doen, is het mooiste dat er bestaat. Dat wordt dan nóg mooier.”
Waar vind je ons?
Kijk welke projecten we bij jou in de buurt hebben: humanitas.nl/ afdeling
Groepsactiviteiten
Van alleen naar samen
Naast de een-op-een-maatjescontacten heeft Humanitas veel groepsactiviteiten. Ze brengen mensen samen die graag leuke dingen willen ondernemen, zoals wandelen, fietsen, koken of knutselen. Of die nieuwe contacten willen opdoen. Of misschien is het een welkome aanvulling op de tijdelijke maatjesondersteuning. Ook kan het fijn zijn om te praten met mensen die jouw ervaringen delen en je begrijpen zonder dat je veel hoeft uit te leggen. Als ouder met andere ouders, bijvoorbeeld. Of wanneer het gaat om verlies en rouw of mantelzorg. Ontmoetingen met mensen met wie je misschien nog eens verder praat. Juist in tijden waarin mensen elkaar minder makkelijk lijken te vinden, kun je je bij Humanitas wel gehoord, gezien en begrepen voelen. Lees ook het artikel op pagina 19.
‘Steun van een hele groep, hoe fijn is dat?’
Groepsactiviteiten zijn momenteel in trek bij Humanitas. Wat maakt de hulp in groepsverband zo populair?
Bij het horen van de naam Humanitas zullen de meeste mensen denken aan een maatjescontact tussen vrijwilliger en deelnemer: het een-op-een-contact. Deze vorm van ondersteuning komt bij vereniging Humanitas met afstand het meest voor. Maar de afgelopen jaren blijken de groepsactiviteiten steeds vaker een nuttige aanvulling op het hulpaanbod. Soms uit nood geboren omdat er bij enkele projecten niet genoeg vrijwilligers zijn om aan de vraag te voldoen. Liever dan mensen weg te sturen of op een wachtlijst te zetten, wordt er dan gezocht naar andere oplossingen. “We hadden te maken met wachtlijsten voor het een-op-een-contact,” vertelt Sarah Ottens, projectcoördinator ‘Met elkaar’ in Groningen. “Toen zijn we gaan kijken of we die mensen niet bij elkaar konden brengen in groepen, met één of twee vrijwilligers.”
Inmiddels brengt het project Met elkaar tientallen mensen samen die graag leuke dingen willen ondernemen en nieuwe contacten willen opdoen. Zo is er een wandelgroep, een fietsgroep, een kookgroep en een knutselgroep. De deelnemers van drie van deze groepen komen in het weekend bij elkaar. Sarah: “In weekenden voelen mensen zich vaak het eenzaamst, omdat ze dan niet werken of geen andere daginvulling hebben.”
Verrassend positief
De keuze voor een groepsactiviteit komt niet uitsluitend voort uit een tekort aan vrijwilligers. De ondersteuning in groepsverband blijkt ook verrassend veel positieve kanten te hebben. Zo zijn groepsactiviteiten op verschillende manieren duurzamer; stabieler. Veel Humanitas-afdelingen hebben door de stijgende hulp-
Een dagje naar de bollen. Een activiteit van Humanitas Ontmoeting van Lelystad-Dronten.
vragen moeite om voldoende vrijwilligers te vinden. Gezien de krappe arbeidsmarkt zal dat de komende jaren waarschijnlijk niet veranderen. Groepsactiviteiten kunnen dan een manier zijn om zoveel mogelijk mensen te blijven helpen. Bovendien ben je als organisatie niet zo kwetsbaar op de momenten dat er minder vrijwilligers zijn, en is de continuïteit beter gewaarborgd.
naar de fotoclub onder leiding van een vrijwilliger die zelf fotograaf is.
Ook voor de deelnemer werkt de groepsbenadering heel goed, weet Gerda Groen. Zij houdt zich als programmamanager bezig met het programma voor opvoedondersteuning Home-Start Nederland. “De een-op-een-ondersteuning is voor veel deelnemers heel erg helpend, maar het contact met de vrijwilliger stopt vaak na ongeveer een jaar. Niet alle deelnemers hebben op dat moment weer volledig de regie over hun eigen leven. Dan is het heel fijn dat een deelnemer zich kan aansluiten bij een netwerk van andere ouders in een groep.”
Ouder-en Kindcafé Groepen bieden dus een welkome aanvulling op de veelal tijdelijke maatjesondersteuning. Humanitas Twente organiseert wekelijks Ouder-en Kindcafés in Hengelo en Enschede. Ouders kunnen binnenlopen en in een gezellige loungehoek ervaringen met elkaar uitwisselen, terwijl hun kinderen aan het spelen zijn. De een bezoekt het café alleen tijdens het ouderverlof, de ander blijft jarenlang komen, vertelt Marlise Maduro, coördinator Humanitas Twente Gezinsondersteuning. “We hebben babygroepen voor ouders met kinderen tot één jaar en dreumesgroepen voor de leeftijdscategorie van één tot vier. Je ziet dat sommige ouders vier jaar lang elke week blijven komen.” Zelfs wanneer ouders
BEELD: WIERD MASSINK
Fijn
‘Er is ontzettend veel eenzaamheid onder vooral jonge ouders’
niet meer naar het Ouder-en Kindcafé gaan, blijven ze soms toch contact met elkaar houden, bijvoorbeeld via WhatsApp-groepen die ze zelf hebben opgezet.
Eenzaamheid onder ouders
Dat er zoveel animo is voor deze cafés verbaast Gerda niet. “Er is ontzettend veel eenzaamheid onder ouders, zeker bij jonge ouders en vooral bij het eerste kindje. Dat heeft ermee te maken dat het individualisme in Nederland sterk is toegenomen en ouders een klein netwerk hebben, of helemaal geen. Daarnaast is er bij ouders veel schaamte om toe te geven dat het ouderschap en de opvoeding zwaar is. Soms té zwaar. Ook hebben ze weleens nare ervaringen met hulpverleners. Of ze zijn bang dat hun kind uit huis wordt geplaatst wanneer ze aankloppen bij een hulpinstantie. Wat ook speelt, is dat je op de sociale media vooral gezinnen ziet waarbij alles heel mooi is. Dan lijkt het alsof jij de enige bent bij wie het niet perfect gaat.”
Dat maakt een bezoek aan een Ouder-en Kindcafé zo
fijn: de herkenning en erkenning van andere ouders, merkt ook Heleen. “Mijn dochter ging niet naar de opvang en ze was best wel alleen op mij gericht. Toen dacht ik: laat ik eens naar het Ouder-en Kindcafé gaan. Dan leert ze ook andere kinderen kennen en wordt ze misschien wat opener. Maar ook voor mezelf vond ik het fijn er even uit te zijn en contact met andere
Groepsactiviteiten brengen mensen samen. Zoals samen lekker wandelen in de natuur.
Samen lekker fietsen. Breng mensen met dezelfde interesses met elkaar in contact en de eerste klik is er. Zoals bij de fietsgroep van Met elkaar uit Groningen.
volwassenen te hebben. En ik wilde graag horen hoe andere ouders met bepaalde dingen omgaan. Wat doe je bijvoorbeeld als je kind ‘s nachts heel veel wakker is of opeens iets niet meer wil eten. Met mijn dochter gaat het intussen steeds beter. Ze zoekt nu ook contact met andere ouders die ze herkent en maakt praatjes met ze. Voor ons allebei is het café echt heel waardevol.”
Een klik
De praktijk leert dat je in een groep vaak wel iemand vindt met wie het klikt. Daarom vinden veel deelnemers het fijn dat ze op die manier meerdere mensen kunnen leren kennen. Marlise: “In onze groepen zitten zulke verschillende deelnemers dat er altijd wel iemand is met wie je matcht. Daardoor gebeurt het dat mensen niet alleen ervaringen uitwisselen, maar elkaar ook helpen met praktische zaken. Ze gaan bijvoorbeeld op elkaars kinderen passen.”
Sarah ziet ook echte vriendschappen ontstaan. “Als mensen iemand in de groep ontmoeten met wie ze goed overweg kunnen, beginnen ze soms voorzichtig met samen een kopje koffie drinken. Uit dat ene kopje kunnen langdurige vriendschappen voortkomen die ook blijven bestaan nadat ze de groep hebben verlaten. Dat is ook het doel, hè? Dat het netwerk van mensen groeit. Ik ben blij als mensen op die manier ‘verdwijnen’. Het betekent dat iemands netwerk
‘Uit dat ene kopje koffie kunnen langdurige vriendschappen ontstaan’
groter is en hij ons niet meer nodig heeft.” Volgens Humanitas-consulent Saskia Roest kan op deze manier een groep zelf als duurzaam netwerk gaan functioneren. "Het mooiste is wanneer er na een tijdje helemaal geen ondersteuning door een vrijwilliger meer nodig is.” Zo’n nieuwe vriend of vriendin hoeft niet altijd iemand te zijn die op je lijkt. In de groepen van Met elkaar zitten mensen van alle leeftijden. “Toch kunnen ze allemaal goed met elkaar overweg,” vertelt Sarah.
Gelijkwaardig
Groepsactiviteiten brengen mensen samen. Ze kunnen vooroordelen wegnemen en zo zorgen voor wederzijds begrip en respect. En het laatste en zeker niet minst belangrijke voordeel is de gelijkwaardigheid. Een van de kernwaarden van Humanitas en bij uitstek kenmerkend voor de groepsactiviteiten. De groepsgenoten delen ervaringen en tips met anderen op een geheel gelijkwaardige basis. “Door de gelijkwaardigheid van het contact durven mensen zich kwetsbaar op te stellen,” vertelt Marlise. “Alle onderwerpen kunnen op tafel komen, van problemen met de taal tot en met depressies. Mensen delen hun verhaal met een lach en een traan. En dan is er een hele groep mensen die jou steunt. Hoe fijn is dat?”
Het tweewekelijkse koffiemoment van project Humanitas Ontmoeting van de afdeling LelystadDronten draait om gezelligheid. Een bakje drinken en misschien iemand treffen die net als jij - bijvoorbeeld - samen wil wandelen of zin heeft naar het theater te gaan.
“Er kwam steeds meer ruimte om te lachen”
Iedereen krijgt te maken met verlies. De verwerking is voor de een makkelijker dan voor de ander. Vrijwilligers van Humanitas helpen om met de nieuwe situatie om te gaan en de draad van het leven weer op te pakken. Humanitas biedt verschillende programma’s aan binnen het thema Verlies, zoals Jongeren in Rouw en Lotgenotengroepen. Dankzij onze deelnemers kregen 176 goede doelen dit jaar een bijdrage. Samen met deze organisaties werken we aan een rechtvaardige, groene en gezonde wereld. Humanitas ontving de afgelopen vijf jaar een totale bijdrage van € 22,5 miljoen. Sinds de oprichting van de Postcode Loterij in 1989 hebben we al € 8 miljard aan goede doelen kunnen schenken. Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl
Goed luisteren kun je leren
Je kent het wel: je buurvrouw begint op straat te vertellen over de zorgen die ze heeft. Je luistert aandachtig. Althans, dat denk je. Na een minuut of twee betrap je jezelf erop dat je haar onderbreekt met iets soortgelijks wat jóu is overkomen. Opeens gaat het gesprek niet meer over haar, maar over jou. Soms vergeten we hoe waardevol het is gewoon stil te zijn en de ander ruimte te geven. De online module De kracht van een goed gesprek van Humanitas leert je precies dat: luisteren zonder aannames en oordeel, en zonder je eigen verhaal erdoorheen te gooien. Want hoe fijn is het als iemand écht luistert? De module geeft je in 20 minuten handvatten om bewuster in gesprek te gaan. Of je nu iemands buurvrouw, vriend, collega of familielid bent, als je actief luistert, kun je een groot verschil maken in het leven van die ander. Een cadeautje van Humanitas voor jou. Kijk op Humanitas.nl/elearning voor deze en andere trainingen, of scan de code.
Adem in, adem uit
Voel je stress in je lichaam, of ben je gespannen omdat je tegen iets opziet? Het kan helpen om deze korte oefening te doen:
• ga ontspannen rechtop zitten, voeten op de grond
• adem 5x rustig in en uit via de buik (deze bolt op bij de inademing)
• adem in door je neus, uit door je mond
• na de 5e inademing houd je de
adem 5 tellen rustig vast
• adem nu zo rustig en lang mogelijk helemaal uit.
• herhaal dit 3x
• neem daarna de tijd om je lichter te voelen, af te sluiten en de dag verder in te gaan.
Leestip
Armoede van binnenuit beschreven
Het verhaal van mijn schaarste is een heel persoonlijk boek van journalist
Marieke Groen over hoe je in armoede kunt belanden. Ze groeide op in een gezin waar wel geld was maar weinig liefde. Het had grote gevolgen voor haar zelfbeeld en ontwikkeling. Ze belandde in een neerwaartse spiraal door een kwakkelende gezondheid, moeizame carrière, geldtekort en stress. Groen legt uit hoe verlammend dit werkt en bij haar tot structurele armoede leidde. Het feit dat ze uiteindelijk een uitkering durfde aan te vragen, zette een aantal positieve veranderingen in gang, met onder andere dit lezenswaardige boek als resultaat.
Marieke Groen, Het verhaal van mijn schaarste, uitgeverij Thomas Rap
Kijktip
Helemaal in de humanistische traditie is de indrukwekkende documentaire van Teun Toebes en Jonathan de Jong Human Forever. Hierin reizen ze de hele wereld over op zoek naar een andere, menselijker omgang met dementie. Ze brengen een inspirerende en hoopvolle boodschap. Te zien via Pathé Thuis en Videoland.
Honderden koppels gingen al OpStap!
Humanitas en NS vinden elkaar
De NS en Humanitas werken nu voor het tweede jaar samen in het project OpStap!. Michelle Kames, manager merk en reputatie bij de NS, blikt terug op de samenwerking én vooruit naar de toekomst. “Ik droom ervan dat het openbaar vervoer een lifestyle is.”
In haar functie houdt Michelle zich bezig met samenwerkingen tussen NS en andere partijen in de vorm van partnerships en sponsorships. Ook buigt ze zich over NS als merk en het maatschappelijke profiel van de vervoerder, iets wat steeds belangrijker wordt. “Als organisatie denken we vaker na over de vragen waarom wij op aarde zijn en welke toegevoegde waarde we willen hebben. Een eigen auto is tenslotte niet voor iedereen weggelegd. Wij zijn een aanbieder van duurzame mobiliteit en we zien de trein daarbij als de ruggengraat van Nederland. We proberen heel Nederland te verbinden en bereikbaar te houden. En dus vinden we het belangrijk om midden in de maatschappij te staan. Dat doen we bijvoorbeeld door ons in te zetten voor oplossingen voor de klimaatproblematiek. Maar ook door ontmoeting en sociale cohesie – samenhang – te bevorderen in de trein en op de stations. Het klinkt misschien wat zweverig, maar we geloven er echt in.”
Geloven in contact
andere reizigers. Dat is uiterst pijnlijk en juist daarom stimuleren we graag dat er een prettiger samenleving ontstaat. De NS verbindt niet alleen steden en bestemmingen, maar wil ook mensen met verschillende achtergronden en opvattingen verbinden. Wij geloven in menselijk contact. Dat is waar de NS en Humanitas elkaar in vinden.”
De NS-manager ziet Humanitas dan ook als een natuurlijke partner voor de spoorwegen. “Met name door jullie diepgevoelde motivatie om mensen te helpen. En omdat het ook bij jullie niet uitmaakt wie iemand is, of waar iemand vandaan komt. Het gaat er gewoon om dat we mensen een steuntje in de rug geven die dat nodig hebben. Jullie doen heel mooi en belangrijk werk en dat ondersteunen we graag. Dus ik ben erg blij dat onze organisaties elkaar hebben gevonden.”
OpStap!
Onderlinge samenhang is nodig ook, weet Michelle. “De afstand tussen mensen wordt groter en de verharding en polarisatie nemen toe. Inderdaad, soms worden reizigers en NS personeel lastiggevallen door
De samenwerking leidde onder meer tot de actie OpStap!, waarbij deelnemers tot dertig jaar met hun vrijwilliger een dagje op pad kunnen met een gratis NS-dagkaart. De actie begon vorig jaar als pilot in drie Humanitas-afdelingen. Het bleek een succes. Dit jaar kunnen álle jonge
‘Ik ben erg blij dat onze organisaties elkaar hebben gevonden’
MICHELLE KAMES
‘Het
gaat er gewoon om dat we mensen een steuntje in de rug geven die dat nodig hebben’
‘Wij
geloven in menselijk contact. Dat is waar de NS en Humanitas elkaar in vinden’
deelnemers van maatjesprojecten met hun vrijwilliger een dagkaart aanvragen. Inmiddels hebben honderden koppels gebruikgemaakt van de actie en de reacties zijn zeer positief. Wat daarbij opvalt, is dat veel van de jongeren niet vaak met het openbaar vervoer reizen en dankzij OpStap! hebben ervaren hoe prettig dat kan zijn.
Niet links rijden
Ook Michelle is een echte ov-liefhebber. “Op mijn derde ben ik van Suriname naar Nederland verhuisd. Omdat mijn moeder hier opeens niet links maar rechts moest rijden, durfde ze aanvankelijk niet de auto te nemen. Dus toen heb ik heel veel met het openbaar vervoer gereisd. Ik kende gewoon alle bus- en tramroutes uit mijn hoofd. De liefde voor het openbaar vervoer ben ik nooit verloren en daarom vind ik het zo
belangrijk dat jongeren door OpStap! de kans krijgen om te wennen aan reizen met het ov.”
Sowieso droomt ze van een toekomst waarin het niet cool is om een snelle, nieuwe auto te hebben, maar om met het openbaar vervoer te reizen. “Mijn autoschaamte groeit al omdat ik me ben gaan realiseren dat zelfs een elektrische auto minder duurzaam is dan de trein. Wat ik het liefst zou willen, is dat over drie jaar het openbaar vervoer een lifestyle is. Dat het besef er is dat je kunt bijdragen aan een oplossing van de klimaatcrisis door met het ov te gaan. En dat het ook een plek is waar je anderen kunt ontmoeten. Om dat te bereiken is het aan ons om het openbaar vervoer nog makkelijker en betrouwbaarder te maken. En te zoeken naar nieuwe middelen die mensen ertoe brengen om het ov te nemen en de auto te laten staan.”
Over het spoor het land door
Als NS en Humanitas samenwerken, komen daar leuke acties uit voort. Zoals OpStap!, waarbij deelnemers tot dertig jaar met hun vrijwilliger gratis een dagje avontuurlijk kunnen treinen. De voorpret begint al bij het wikken en wegen: waar gaat de treinreis naartoe? Het resultaat mag er zijn. Lees en kijk mee met de dagjes uit van enkele koppels.
v = vrijwilliger
d = deelnemer
‘We hebben een uitgebreide rondvaart gedaan, wat gegeten en rondgewandeld’
Groeten uit Amsterdam
van Marcel (d) en Daan (v)
‘De reis duurde twee uur maar het voelde als een uur’
‘Ik ben sowieso een heel grote fan van treinen voor de lange afstand.’
‘Ik vond de reis al heel leuk, want ik ga niet vaak met de trein’
Groeten uit Deventer
van Simone (v) en Rebecca, 14 (d)
‘Het Speelgoedmuseum was echt de moeite waard’
‘De meeste indruk maakte het bezoek aan de Sint Bavo, een enorme kerk’
‘We maakten een hele lijst van alles wat we in Deventer zouden kunnen bezoeken’
Groeten uit Haarlem
‘In Haarlem waren we allebei nog nooit geweest en we hoorden dat het een mooie stad is’
‘Je hebt andere gesprekken en kunt wat dieper op dingen ingaan’
‘We hebben zoveel gedaan dat ik aan het eind van de dag geen benen meer over had!’
Groeten uit Rotterdam
‘Eerst naar het Mariniersmuseum, daarna lunch in de Markthal en tot slot een rondvaart in de haven’
van Milan (v) en Tom (d)
van Daniël (v) en Jesse (d)
Nieuwe ontmoetingen
Zin in een groepsuitje? Een wandeling, een museumuitstapje, een spelletjesavond? Het online platform Go Mingle is er speciaal voor. Ontdek hoe makkelijk het is om nieuwe mensen te leren kennen tijdens gezellige uitjes bij jou in de regio of daarbuiten. Reageer op oproepjes of plaats er zelf een. Het platform werd in 2016 opgericht door Neiske Ritsma, die als vrijgezelle beginveertiger merkte dat het soms lastig is leuke dingen met anderen te ondernemen. Voor 29 euro per jaar kun je lid worden en meedoen aan activiteiten. Eerst gratis rondkijken of voor 5 euro per maand lid worden kan ook. Gomingle.nl
Leestip
Over Olive en Lucy
Olive Kitteridge is een stugge, mopperige lerares die veel te verduren krijgt in het leven. Lucy Barton werd na een eenzame jeugd in armoede een bekende schrijfster. Het zijn twee onvergetelijke romanpersonages van de Amerikaanse auteur Elizabeth Strout. Na een aantal boeken over hen afzonderlijk, ontmoeten Olive en Lucy elkaar nu in Vertel me alles, dat ook prima los is te lezen. Opnieuw een doorvoeld, bijzonder boek over opgroeien, familie, relaties, vriendschappen, de rol van een lokale gemeenschap en de kleine mooie dingen. Boeken die fijn zijn om te lezen en je aan het denken zetten. Elizabeth Strout, Vertel me alles, uitgeverij Atlas Contact
Luistertips
Het Uur
In Het Uur interviewt journalist Pieter van der Wielen een uur lang één persoon. Hij heeft interessante gasten, bereidt zich goed voor en laat hen rustig hun verhaal vertellen. Luister bijvoorbeeld naar politicoloog Kiza Magendane over een gedeelde toekomst in Nederland, journalist Sanne Bloemink over chronische pijn of psychiater Uus Knops over rouw.
De Schuldigen
De Schuldigen is een vierdelige podcast van de makers van onderzoeksprogramma Pointer over problematische schulden. Een podcast over hoe snel je een schuld opbouwt en hoe moeilijk je ervan afkomt. De makers laten mensen aan het woord die dit is overkomen, onderzoeken het systeem van schuld en boete en gaan op zoek naar een oplossing.
Extra: er is ook een vijfdelige tv-serie gemaakt vanuit het perspectief van de mensen die worstelen met schulden aflossen: Schuld en boete, te zien via NPO Start.
Zoek elk woord op in het letterschema en streep door. De woorden kunnen horizontaal, verticaal en diagonaal lopen en zelfs achterstevoren.
Winterwoordzoeker jePuzzel
winter 2024
Zijn ze allemaal weggestreept? Zet dan de overgebleven letters in de vakjes onderin. Die maken samen een zin die te maken heeft met de tijd van het jaar. Begin met de bovenste rij en werk van links naar rechts.
H N E W U O R T R E V F L E Z
winter 2024
U M K O L V W U E E N S A IJ N
I T A S M A N T E L Z O R G W
S S A T I N A M U H E E N S I
R E V F L E Z
BIBLIOTHEEK CONTACT
DECEMBER
GEZELSCHAP HULP
BIBLIOTHEEK
HUMANITAS
CONTACT
U M K O L V W U E E N S A IJ N
B T R W N M A T C H T T M P D
E E N S A IJ N
BIBLIOTHEEK CONTACT
DECEMBER
I T A S M A N T E L Z O R
J I E E A E P P A O L L A R E
E L Z O R G W
U H E E N S I
GEZELSCHAP HULP
L E B U G N R A L O E H A A A A K M L N S D E T U C D T A L
Wie de juiste oplossing instuurt, maakt kans op een kookboek van Yvette van Boven, Van Bovens leftovers (zie ook pagina 30). Mail de oplossing voor 31 januari 2025 naar communicatie@humanitas.nl, vermeld je adres erbij en zet in de onderwerpregel: WINTERPUZZEL. Uit de inzendingen worden vijf winnaars getrokken die het boek krijgen thuisgestuurd.
COLOFON
Van Mens tot Mens is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij Vereniging Humanitas. Het magazine verschijnt twee keer per jaar. Heb je het uit? Geef het dan door aan anderen. Je kunt het magazine online vinden op Humanitas.nl/van-mens-tot-mens
REDACTIE
Saskia Bosch en Lisa Tiggelaar (hoofdredactie), Jolanda Dreijklufft en Judith Zeeman (coördinatie en eindredactie), Gerda Groen, Khalil Chait, Saskia Roest en Inti Schutte
MET MEDEWERKING VAN
Martijn Beekman, Saskia Flipsen, Anneke Hymmen, Els Meijers, Tryntsje Nauta, Irma van Osch en Victoria Rekatsinas
CONCEPT EN VORMGEVING
Maters en Hermsen communicatie/journalistiek
DRUKWERK
ID Media, Apeldoorn
ADVERTEREN
Neem contact op met Lisa Tiggelaar via l.tiggelaar@humanitas.nl
MEER WETEN?
Wil je meer informatie over wat Humanitas voor jou kan betekenen?
Of wil je vrijwilliger, lid of donateur worden? Neem contact op via Humanitas.nl, bel 020-5231100 of mail naar info@humanitas.nl. Tekst, foto’s en illustraties mogen alleen worden overgenomen na schriftelijke toestemming van Vereniging Humanitas.
Humanitas heeft haar best gedaan om de rechten van alle rechthebbenden te achterhalen. Meen je rechthebbende te zijn, neem dan contact op met de redactie.
Wil je dit magazine niet meer ontvangen? Je kunt dit per mail of telefonisch eenvoudig doorgeven: info@humanitas.nl of 020-5231100.
Rekeningnummer voor giften: NL58 INGB 0000 294050 op naam van Vereniging Humanitas
Seizoensfruit en -groente
Eten met de seizoenen is voordelig, gezond en milieuvriendelijk. In december en de eerste maanden van het jaar zijn er in Nederland volop appels en peren verkrijgbaar. En qua groenten onder meer boerenkool, knolselderij, paddenstoelen, pompoen, spruiten, witlof en wortel. Kijk voor de groente- en fruitkalender bijvoorbeeld online op ‘Seizoensgroente en seizoensfruit uit Nederland’ of scan de QR-code.
Actief de natuur in
Dit boek winnen?
Kijk op pagina 29
Verspillingsvrij koken
Yvette van Boven is culinair schrijver, kok, illustrator en tv-presentator en bedenkt voor de Volkskrant wekelijks een recept met producten van het seizoen. Daarbij komt ook een tip om de restjes op te maken, want aan weggooien doet ze niet. Dat is eeuwig zonde. Van alles wat over is, valt de volgende dag immers iets lekkers te maken. Zo’n 200 recepten uit haar wekelijkse krantenrubriek zijn gebundeld in Van Bovens leftovers. Met foto, duidelijke receptuur en tips. Van Boven kookt met name met groenten, maar af en toe ook vlees en vis. Yvette van Boven, Van Bovens leftovers, uitgeverij Nijgh & Van Ditmar
Leuk voor een mooie winterse dag: een van de belevenisbossen of natuurspeelplekken bezoeken die op veel plekken in Nederland te vinden zijn, vaak gratis of tegen een heel kleine vergoeding. Zo is er Het Belevenissenbos Lelystad, waar verspreid over 40 hectare bos, weides en waterlopen meer dan honderd hindernissen liggen. De kudde vrij levende paarden die er ronddraaft, maakt het allemaal nog spannender. En in Arnhem vind je Natuurspeelplek Beekdalpark, met een vlonderpad door het moeras, hoge klimbomen, stapstenen in het water en een natuuruitkijktoren. Google op ‘natuurspeelplek’ om uit te zoeken wat er in je eigen buurt is, of kijk op Coolnature.nl.
‘Psychologen zijn ervan overtuigd dat sociale relaties noodzakelijk zijn voor ons functioneren net zoals zuurstof, voedsel en water. Zonder kunnen we niet gedijen’
Marisa G. Franco
Vriendschap heeft een krachtige gunstige invloed op onze geestelijke en lichamelijke gezondheid. Zo zijn er volgens wetenschappers 106 factoren van invloed op depressiviteit en is het hebben van een vertrouweling de belangrijkste bescherming daartegen. Psycholoog en hoogleraar Marisa G. Franco schrijft erover in Volwassen vriendschap (uitgeverij Volt), een boek over de kracht van verbinding, en over hoe je vrienden maakt én houdt.
Verhaal van Rozemarijn
“Tijdens mijn scheiding kwam ik erachter dat er een grote schuld was opgebouwd door mijn toenmalige echtgenoot. Daar wist ik niets van. Omdat ik in gemeenschap van goederen getrouwd was, draaide ik er wel voor op. Zo kwam ik in de schulden.
Ik had al een paar keer een deurwaarder aan de deur gehad en voor de rest ging het voornamelijk telefonisch en via brieven, veel brieven. Daarna kwamen de aanmaningen en raakte ik het overzicht helemaal kwijt. Ik ben heel blij dat ik bij Humanitas aan kon kloppen en zo vrijwilliger Bas leerde kennen.
Wanneer hij langskomt, nemen we samen de post door. Soms durf ik de brieven niet te lezen als hij er niet is. Het is vaak slecht nieuws. Welke rekening komt er nu weer bij? Dan gaan we kijken hoe ik zo snel mogelijk kan betalen. Anders krijg ik incasso’s en kan ik nog veel verder in de problemen komen.
TEKST:
Ik was er dag en nacht mee bezig, maar zit nu weer lekkerder in mijn vel. Het lukt me om weer van het leven te genieten, van de kleine dingen. Ik heb lang met schaamte rondgelopen, al had ik de schulden niet zelf gemaakt. Je bent volwassen en moet om hulp vragen. Maar ik weet nu: niemand hoeft zich voor schulden te schamen. Ik hoop eind dit jaar uit de schulden te zijn. Tegen iedereen zou ik willen zeggen, vraag om hulp bij Humanitas.”
‘Niemand hoeft zich te schamen voor schulden’
verhalen van humanitas
Rozemarijn
Toen Rozemarijn ging scheiden, bleek haar man grote schulden te hebben. Ineens kreeg ze te maken met deurwaarders en een stroom van brieven. Ze klopte bij Humanitas aan en hoopt eind dit jaar uit de schulden te zijn. Het verhaal van Rozemarijn lees je op pagina 31.
Teken onze petitie
‘stop de schuldenindustrie’ op Humanitas.nl/ schuldenindustrie. Ruim 50.000 ondertekenaars gingen je al voor.
