Humanitas magazine maart 2017

magazine van vereniging Humanitas, uitgave maart 2017

VAN MENS TOT MENS

Over vluchtelingen “IK WOON TUSSEN AARDIGE MENSEN DIE ALTIJD ‘GOEDEMORGEN’ ZEGGEN” Vluchtelingen vertellen over het moment dat ze zich voor het eerst thuis voelden in Nederland.

“ZONDER HANS WAS ALLES MOEILIJKER GEWEEST” Deelnemer Abdul vertelt hoe vrij­­williger Hans hem hielp met het leren van Nederlands.

“NIEUWKOMERS MOETEN ZO SNEL MOGELIJK AAN HET WERK” Hoogleraar Jaco Dagevos over hoe we de de komst van vluchtelingen in Nederland in goede banen kunnen leiden.

Foto: Anneke Hymmen

Advertentie

Via het Maatjesproject Match kan Humanitas jongeren ondersteunen bij het vinden van hun plek in de maatschappij. Door het versterken van zelfvertrouwen, het vergroten van hun netwerk en het maken van goede keuzes in bijvoorbeeld school, werk of vrije tijd. Humanitas ontving sinds 2008 een bijdrage van â‚Ź 49,4 miljoen.

Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij Humanitas en 98 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim â‚Ź 5 miljard aan goede doelen geschonken. Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl

Dankzij u.

Voorwoord

MEDEMENSELIJKHEID Het gevoel van een parachutesprong boven onbekend gebied.

Zo beschrijft Anes Rustempašić in dit magazine het gevoel dat vluchtelingen hebben als ze aankomen in Nederland. Je kent de gewoonten niet, je spreekt de taal niet, je voelt verwarring.

Hoe kom je in contact met mensen bij wie je je welkom voelt en die zich aan je willen verbinden? Kortom: hoe doe je weer mee?

Ik geloof van jongs af aan al sterk in een maatschappij waarin gelijke kansen en diversiteit centraal staan. Daarom zit ik zo goed op mijn plek bij Humanitas. Vanuit een groot gevoel van medemenselijkheid en gelijkwaardigheid zetten vrijwilligers van Humanitas zich in voor iedereen die het even nodig heeft. Zo ook voor de nieuwe groepen vluchtelingen in Nederland. De vrijwilligers zorgen ervoor – door bijvoorbeeld te helpen met de taal en de Nederlandse gebruiken, normen en waarden – dat vluchtelingen deel kunnen uitmaken van onze samenleving. Dat ze werk vinden en hun talenten kunnen benutten. En hoe sneller dit lukt, hoe beter.

In dit speciale themanummer over vluchtelingen lees je persoonlijke verhalen van vluchtelingen en vrijwilligers, en interviews met experts op het gebied van beleid en integratie.

Dit is het laatste papieren magazine dat je van ons ontvangt. Vanaf nu brengen we namelijk een online Van Mens Tot Mens uit. Deze nieuwe digitale variant zal een aantal keer per jaar verschijnen en de eerste editie is nu online te vinden. Zo besparen we kosten op het drukken en de verzending, en gaan we duurzamer met het milieu om. Bovendien kunnen we Humanitas zo makkelijker onder de aandacht brengen bij mensen die ons nog niet kennen. Een andere vorm dus, maar met dezelfde inhoud en kwaliteit als je gewend bent.

Robert de Groot Directeur a.i. Humanitas

1

2

Inhoud

OVER VLUCHTELINGEN 1 VOORWOORD

10 THUIS IN NEDERLAND

3 OPINIE

Mensen die naar Nederland vluchtten geven antwoord op de vraag: wanneer voelde je je voor het eerst thuis in Nederland?

12 IN PERSPECTIEF

Hoe kan Nederland de komst van vluchtelingen in goede banen leiden? En zijn we al een beetje op de goede weg? Volgens hoogleraar Integratie en Migratie Jaco Dagevos hebben we geen tijd te verliezen.

8 DE DEELNEMER EN DE VRIJWILLIGER Vrijwilliger Hans en deelnemer Abdul vertellen over hun ervaring met Humanitas Taalcoaching.

22 HUMANITAS COMMUNITY 26 EROPUIT

Ali kwam als zestienjarige jongen vanuit Afghanistan naar Nederland.

Inmiddels is hij zelf vrijwilliger bij Humanitas.

Veel mensen maken zich zorgen over de komst van vluchtelingen in Nederland. Zijn die zorgen terecht?

En kunnen vluchtelingen nog wel meedoen in Nederland?

33 ONZE PROGRAMMA’S Humanitas in het kort: ontdek wat we allemaal doen voor vluchtelingen.

19 TIPS Handige en inspirerende tips rondom het thema vluchtelingen. et je h uit? t b He zine nie f an ga ma het d r gee a i n a o Go g, m or aa we t do ren. he nde a

Meedoen is essentieel Opinie

“ We hebben geen tijd te verliezen”

Tekst: Judith Zeeman Illustraties: Damien Florébert Cuypers

3

Opinie

Vanuit zijn raam op de vijftiende verdieping van de Erasmus Universiteit ontvouwt zich een ansichtkaart­ uitzicht over de Maas. Maar socioloog en onderzoeker Jaco Dagevos heeft andere zaken aan zijn hoofd.

Hoe kan Nederland de toestroom van vluchtelingen in goede banen leiden? En zijn we al een beetje op de goede weg? “Migranten moeten zo snel mogelijk aan het werk,” is één van de belangrijkste conclusies.

“Geen tijd te verliezen. Het is essentieel dat ze meedoen met de samenleving, liefst in zo breed mogelijke zin. Zowel de overheid en de samenleving als zijzelf hebben daarbij een rol.”

“Als we iets hebben geleerd van de komst van eer­ dere vluchtelingengroepen dan is het wel dat de asiel­ procedure veel te lang duurde. In die periode zit iemand in een asielzoekerscentrum in afwachting van een verblijfsvergunning, maar mag al die tijd niet werken, geen taallessen volgen, noem maar op. Dat kon jaren duren. Dan voelt iemand zich natuurlijk behoorlijk nutteloos. Hospitalisering ligt ook op de loer: inactiviteit, afstomping, apathie. De gedachte achter deze werkwijze was dat je niet moet investeren in mensen die nog geen vergunning hebben. Want als ze terug moeten, is dat extra zuur en het zou boven­ dien een aanzuigende werking hebben. Ik denk overigens dat dat laatste heel beperkt het geval is.

Had iemand eenmaal een verblijfsvergunning, dan kreeg iemand een woning toegewezen. Maar nu moest hij eerst nog inburgeren; eigenlijk wéér een pas op de plaats. Al met al duurde het lang voordat ze konden gaan meedraaien in onze samenleving. De integratie van deze groep is dan ook allesbehalve een succesverhaal.

Vooruitgang Een belangrijk verschil daarmee is dat op dit moment Syriërs en Eritreeërs – de twee grootste groepen die ons land momenteel binnenkomen – in tachtig tot negentig procent van de gevallen een vergunning krij­ gen. Als je weet dat zij vroeg of laat toetreden tot onze

samen­leving, kun je dus ook eerder gaan investeren.

En dat gebeurt; een enorme vooruitgang. Wat we vooral moeten onthouden, is dat dé vluchteling niet bestaat. Er zijn veel verschillen in opleiding, aspira­ ties en mogelijkheden. Het is zaak dat per persoon snel in kaart te brengen. Anders komen veel mensen langdurig in de bijstand. We zullen – misschien een beetje tegen de tijdgeest in – gericht moeten investe­ ren in doelgroepen. Een eerherstel van maatwerk dus.

Nog beter kun je dat doen in gelijktijdige stappen in plaats van achtereenvolgende. Iemand die aan een opleiding begint of gaat werken, kan ook meteen z’n Nederlands in de praktijk brengen. Dit verkort boven­ dien de doorlooptijd. Natuurlijk blijft het evengoed een hele klus mensen aan het werk te helpen, laat staan aan werk dat aansluit op hun opleiding. Maar laten we daarbij in elk geval leren van het verleden.

Zelfredzaam Voor mij gaat integratie primair om het gelijktrekken van levenskansen; mensen op weg helpen met taal, een opleiding en werk. Dat is heel iets anders dan het gelijktrekken van levensstijlen en identiteiten. Onze grootste inspanning zou er in eerste instantie op ge­ richt moeten zijn om mensen zelfredzaam te maken, contacten aan te laten gaan en zich thuis te laten voelen. Dat gevoel hier op je plek te zijn, is belang­ rijker dan we misschien wel denken. Vorig jaar heb "

4

Opinie

5

6

Opinie

“ Dat gevoel hier op je plek te zijn is belangrijker dan we denken”

ik voor mijn onderzoek veel interviews gehouden met jongeren van Turkse en Marokkaanse komaf die hier zijn geboren. Een verontrustend groot aantal van hen voelt zich hier niet thuis. Ze worden bijvoorbeeld vaak aangesproken op hun Turkse en Marokkaanse wortels, of op hun geloof. Dat zijn natuurlijk ook belangrijke aspecten van het leven, maar ze zijn ook Rotterdammer, student en werknemer. Dan is het confronterend als de omgeving voor jou bepaalt wan­ neer je wat op welk moment bent. Ook al gebeurt dat via zoiets onschuldigs als een compliment: ‘Wat spreek je goed Nederlands’. Daar zit een wereld van aannames achter: jij bent een positieve uitzondering op de regel.

Uiteraard hoeven we de problemen – die er óók zijn – niet te verdoezelen. En natuurlijk mogen we van migranten verwachten dat zij zich op hun beurt in andere werelden verdiepen. Dat er bij hen een sterke loyaliteit is met het land van herkomst, is geen pro­ bleem, zolang dat de participatie niet belemmert.

Maar je ziet dat er een zekere afgrenzing plaatsvindt; mensen sluiten zich op in hun eigen groep. Wenden zich af van instituties die we hier belangrijk vinden, van democratische waarden en gedrag. Dan ontstaan er samenlevingen naast elkaar, die onderling nauwe­ lijks contact hebben, noch elkaars redeneringen kennen. Dat is problematisch. Het maakt vatbaarder voor radicalisering. Tijdens de interviews schort ik mijn mening altijd op, maar die geef ik daarna wel.

Het doel moet altijd zijn om met elkaar in gesprek te blijven, ook – of juist – als je het niet met elkaar eens bent. Zonder dialoog geen toenadering.

Erbij horen Integratie gaat langzaam, maar we zien de tweede generatie migrantenjongeren vaker doorstromen naar hogere functies en naar de middenklasse. Er is daarbij wel zoiets als een integratieparadox, waarbij succes­ volle migrantenjongeren die toch nog vooroordelen tegenkomen, denken: ik heb de koninklijke weg bewandeld, een opleiding gedaan en een goede baan gekregen, wat moet ik nog méér doen? Dus met alleen een goede opleiding of werk, zijn we er nog niet.

Het gaat om een verschuiving naar een andere vraag; wanneer is iemand eigenlijk geïntegreerd? Ik heb weleens gezegd: dat is als iemands herkomst – reli­ gieus of etnisch – niet meer van belang is voor hoe iemand wordt bejegend. Heb je in Amerika een Itali­ aanse achternaam dan ben je evengoed gewoon Ame­ rikaan. We moeten ons een soort kleurenblindheid eigen maken. Natuurlijk spelen politici daarbij een rol. Van uitspraken van Wilders schrikken migranten­ jongeren niet meer zo, dat kent men wel. Maar als andere partijen daar niet tegenin gaan, of zelfs mee­ gaan in die retoriek, dan hakt dat erin. Dus als je als politicus vindt dat deze jongeren erbij horen, is het belangrijk dat signaal regelmatig af te geven.

Helpen Maar ik denk dat we het vooral moeten hebben van maatschappelijke initiatieven. Op een gegeven moment waren er meer vrijwilligers dan vluchte­ lingen. Ook het lokale bestuur is belangrijk. Ondanks

Opinie

de weerstand van inwoners tegen de komst van azc’s, zeiden diverse gemeenten: er zijn hier mensen komen wonen en die gaan we helpen.

Ik kom zelf uit een gezin waar het idee van rechtvaar­ digheid en zorgzaamheid voor elkaar heel belangrijk was. Dat werd me voorgeleefd door mijn ouders.

Uitsluiting en vooroordelen hoorden daar niet bij. Ik ben niet religieus, maar barmhartigheid vind ik een mooie term waarbij ik me thuis voel. We moeten meer op zoek naar de zogenoemde zachte krachten, ook wel de ‘lieve hypothese’ genoemd. Die houdt in dat het aangaan van contacten helpt om vooroordelen en stereotypen te doorbreken. Je hoeft het echt niet met elkaar eens te worden, dat kan vaak ook niet. Maar – hoe soft het ook klinkt – de dialoog is de weg.” !

7

Jaco Dagevos (Goes, 1965) is sinds 1 januari 2015 bijzonder hoogleraar Integratie en Migratie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij studeerde er zelf Sociologie en promoveerde in 1998 op een studie naar de loopbaan van migrantengroepen. Verder werkt hij sinds 2000 bij het Sociaal en Cultureel Planbureau. Daar houdt hij zich bezig met vraagstukken rond de integratie van etnische minderheden in Nederland.

Ook publiceert hij over de arbeids­markt­ positie van deze groepen en de betekenis van discriminatie.

De vrijwilliger...

HANS (70) UIT GOUDA Voormalig leerkracht en onderwijs­ vernieuwer. Nu vrijwillig coördinator van Humanitas Taalcoaching bij inburgeraars van Humanitas afdeling Midden-Holland. Sinds anderhalf jaar taalcoach van Abdul.

“Abdul wil iets van zijn leven maken”

Fotografie: Martijn van de Griendt

“Asielzoekers worden in ons land weggezet als mensen die regelmatig problemen veroorzaken. Maar Abdul bewijst het tegendeel: hij werkt hard om iets van zijn leven te maken. En dat geldt voor het overgrote deel van de vluchtelingen. Het is niet eenvoudig om hier opnieuw te beginnen. Het tempo en niveau van de inburgeringscursus liggen hoog. De meesten halen het examen niet. Het werk van taalcoaches is dan ook hard nodig.

Abdul en ik nemen samen zijn huiswerk door, maar lezen ook zijn post en vullen formulieren in. We hebben een cv gemaakt en zijn langs uitzendbureaus gegaan. Op zijn beurt heeft Abdul stucwerk gedaan bij mijn broer.

Hij heeft voor mijn vrouw en mij gekookt en geholpen met een verhuizing. Laatst zijn we naar de film Mustang geweest, over uit­ huwelijking. Zelf is Abdul ook uitgehuwelijkt.

Na afloop hebben we over dat onderwerp gepraat. Je moet elkaars cultuur niet willen veranderen, maar wel naar de ander luisteren. Zo ontstaat wederzijds respect.”

8

9

... en de deelnemer ABDUL (32) Vluchteling uit Afghanistan. Was daar galeriehouder, werkte bij een bank en speelde cricket in het nationale team.

Kwam twee jaar geleden naar Gouda.

Woonde voor die tijd in vier Nederlandse asielzoekerscentra.

“Zonder Hans was alles moeilijker geweest” “Hans is de enige Nederlander die ik goed ken en met wie ik regelmatig praat. Hij is een oprechte, vriendelijke man. Maar hij wordt ook weleens boos. Bijvoorbeeld toen ik mijn administratie niet op orde had. Hij zei: ‘Nederland is een papierland. Je moet alles kunnen bewijzen. Altijd!’ Dat was een goede les voor mij. In de zomer ben ik in Afghanistan geweest. Daar heb ik mijn vrouw Frishta voor het eerst ontmoet. Onze families hebben tot het huwelijk besloten, terwijl ik in Nederland was. Wel had ik Frishta opgezocht op Facebook. Zo hebben we kennisgemaakt. Ik ben heel gelukkig met haar! Frishta is slim en open minded. Ik wil haar graag naar Nederland halen. Dat kan als ik slaag voor het inburgeringsexamen en een jaarcontract heb voor werk waarmee ik minstens zestienhonderd euro bruto verdien. Hans helpt mij daarbij.

Ik beschouw hem als familie. Zonder Hans was alles moeilijker geweest.”

HUMANITAS TAALCOACHING BIJ INBURGERAARS Vluchtelingen die een steuntje in de rug willen bij hun inburgeringscursus, kunnen terecht bij één van de vele taalprogramma’s, waaronder Humanitas Taalcoaching. Met een vaste taal­­coach leren ze spreken, luisteren, schrijven en lezen. Ook ontdekken ze hoe dingen in de praktijk gaan. De vluchtelingen en coaches leren op deze manier veel van elkaars taal en cultuur.

Vluchtelingen aan het woord

THUIS IN NEDERLAND Het kan even duren voordat je je ergens thuis voelt. Zeker als je in een vreemde omgeving helemaal opnieuw moet beginnen. Daarom stelden we mensen die naar Nederland kwamen de vraag: ‘Wanneer voelde je je voor het eerst thuis in Nederland?’

SINT-MAARTEN

“Op de taalschool werd ons verteld wat Sint-Maarten is en hoe ze dat hier in Alkmaar vieren. Dat klonk leuk. We zorgden er dus voor dat we chocolade en ander snoep in huis hadden, deden de gordijnen open en staken een lampion aan. Kinderen zagen dat we thuis waren en belden aan.

Ze zongen. Ik kon het toen niet verstaan, maar ik zei: ‘Wat mooi. Dank jullie wel’.

In de dagen daarna kwamen weer mensen naar ons toe om kennis te maken. Zij hadden op Sint-Maarten meegelopen met hun kinderen.”

Kenan, 32 jaar, uit Syrië

MIJN VASTE PLEK AAN HET RAAM

“Helaas kan ik moeilijk communiceren met andere mensen in Nederland, omdat het altijd via een tolk gaat. Maar het voelt toch veilig hier voor mij. Ik heb geen last van heimwee. Ik weet het moment dat ik me voor het eerst echt thuis voelde nog goed.

Ik zat in mijn eigen huis, aan mijn eigen tafeltje en op mijn eigen stoel aan het raam. Dat is inmiddels mijn vaste plek geworden.”

Illustratie: Melanie Corre

Latifa, 69 jaar, uit Syrië

10

11

Vluchtelingen aan het woord ZEVENTIG PROCENT

“Ik vind dit een hele moeilijke vraag. Ik woon nog in het azc in Alkmaar, waar ik me voor zeventig procent thuis voel. Ik heb pas onlangs een BSN-nummer gekregen en voor die tijd durfde ik me helemaal niet thuis te voelen. Ik wist tenslotte niet zeker of ik hier wel mocht blijven. Het blijft ook moeilijk dat mijn vrouw en kinderen nog in Syrië wonen. Ik mis hen heel erg.”

GLIMLACHEN

“In het begin voelde ik me helemaal niet thuis in Nederland. Ik moest de hele tijd verhuizen, van azc, naar noodopvang en weer terug. Nu woon ik in Barneveld en hoef ik niet meer te verhuizen. Ik woon tussen hele aardige mensen die elke dag naar mij glimlachen en ‘goedemorgen’ en ‘hoe gaat het’ zeggen. Dat voelt heel goed.

Misschien is dit niet het echte huis waar ik opgegroeid ben, maar ik noem Nederland wel thuis omdat ik me nu zo welkom voel.”

Samer, 46 jaar, uit Syrië

Abdul, 19 jaar, uit Syrië

MOOI OOG

“In 2009 kwam ik naar Nederland, ik was zwanger. Het was leuk en mooi om hier te komen. In 2011 dacht ik: ‘hier hoor ik thuis’.

Dat was toen ik mijn huis binnenging en de rust voelde. Nu is mijn dochtertje zeven jaar. Ze heet Masty, dat betekent mooi oog.”

Laila, uit Koerdistan-Irak

LIMBURGS

“Mijn man zat eerst veertien maanden in het azc en daarna kwam ik met mijn vier kinderen naar Nederland. Na anderhalve maand kregen we een huis in een dorp in Limburg. In het begin was ik bang: ik was de enige met een hoofddoek. Maar de mensen in de buurt waren heel aardig.

Iedereen zei ‘hallo’. Na twee weken voelde ik me al thuis. Mijn buurvrouw nam me mee naar de supermarkt om boodschappen te doen. In het begin sprak ze Limburgs tegen me, maar ik zei: ‘wil je alsjeblieft de eerste drie jaar geen Limburgs tegen me praten, ik wil eerst Nederlands leren!’”

Marwa, 36 jaar, uit Syrië

In perspectief

JE PLEK VINDEN IN EEN NIEUW LAND Tekst: Hilde Duyx Illustraties: Adrien Parlange

De komst van vluchtelingen maakt veel los in Nederland. Ondanks dat mensen zich solidair tonen en willen helpen, vallen de toenemende uitingen van haat en zorg op. Maar zijn die zorgen terecht? En kunnen vluchtelingen nog wel meedoen in Nederland?

We vroegen het aan experts.

12

In perspectief

13

14

In perspectief

In de jaren negentig ontvlucht Anes Rustempašić, consulent maatschappelijke activering bij Humanitas, het oorlogsgeweld in Bosnië. Net zoals nu miljoenen mensen uit Syrië vluchten voor het geweld in hun regio. Hij hoopt, met vele anderen, in Nederland veiligheid en een nieuw thuis te vinden en komt in Groningen terecht. Eerst in een azc, later krijgt hij samen met twee Bosnische vrienden een woning. Nu, jaren later, ver­­­ gelijkt hij deze eerste periode met een parachutesprong boven on­ bekend gebied. Je wordt ergens gedropt waar je de gewoonten niet kent, geen vrienden hebt en de taal niet spreekt. Je voelt verwarring en onzekerheid. Hoe ga je je hier ooit thuis voelen? Wat is daarvoor nodig?

Rustempašić heeft gelukkig een groot voordeel: hij spreekt Engels.

Twee vrijwilligers van Humanitas die hem bezoeken merken dat al snel op. “Ze vroegen mij tolk te zijn bij andere gesprekken,” vertelt hij. “Later begon ik zelfs mijn eigen spreekuren te draaien om mensen te helpen bij hun inburgering. Ik had sterk het gevoel: ik krijg hier een warm wel-

kom en een eigen huis. Ik wil iets terugdoen. En omdat ik die kans kreeg en écht nuttig kon zijn, begon ik me vanzelf thuis te voelen. Ik kon weer meedoen.”

WARM HART Meedoen. Het is wat iedere vluchteling, ieder mens, graag wil. Maar lukt dat nog wel in Nederland? De toon van het publieke debat is flink verhard sinds de jaren negentig, ziet ook Rustempašić. De verontruste burger doet het goed in de media en er is minder aandacht voor de grote groep Nederlanders die vluchte­ lingen een warm hart toedraagt.

In plaats daarvan lees je in de grootste krant van Nederland woorden als ‘asielplaag’ en ‘asieltuig’ en maken politici mensen bang met horror­ verhalen over tsunami’s aan vluchtelingen die ons land de komende jaren zouden overspoelen.

Waar komt deze angst vandaan?

Feit is dat er sinds 2015 meer dan 65 miljoen mensen wereldwijd op de vlucht zijn, waarvan 86% wordt opgevangen in een ontwikkelingsland.

TOP 5 LANDEN VAN HERKOMST Nederland 2016

Het aantal dat overzee naar Europa reisde nam in 2016 weer af door de Turkijedeal, maar het blijven flinke aantallen. In Nederland vangen we 88.536 vluchtelingen op. Hun komst is zichtbaarder dan ooit.

We zien allemaal hoe ze op gevaarlijke wijze in gammele bootjes naar Europa komen. Populistische partijen – wereldwijd in opkomst – koppelen de komst van deze vluchtelingen aan terrorisme, wat na 9/11 en de aan­ slagen door IS in Europa bijdraagt aan het gevoel van angst. Het lijkt als­­of we de controle kwijt zijn en onze samenleving het risico loopt op ont­wrichting.

SUCCES Maar wie goed naar de geschiedenis kijkt, ziet dat migratie nooit tot een ontwrichting van de samenleving heeft geleid, zegt Leo Lucassen, directeur onderzoek van het Inter­ nationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en professor Sociale Geschiedenis. Samen met Henk van Houtum schreef hij het boek Fort Europa, een nieuwe visie op mi­­gratie.

“Dat asielzoekers, of migranten →

TOP 5 LANDEN VAN HERKOMST ALLEENSTAANDE MINDERJARIGE VREEMDELINGEN (AMV’S) Nederland 2016

1. SYRIË 2. ALBANIË 3. ERITREA 4. MAROKKO 5. AFGHANISTAN

1. ERITREA 2. AFGHANISTAN 3. SYRIË 4. MAROKKO 5. ALGERIJE

Bron: www.vluchtelingenwerk.nl

Bron: www.vluchtelingenwerk.nl

AANTALLEN MIGRATIE:

NEDERLAND

Syrische vluchtelingen

2014 8.748

totaal 21.811

2015 18.677

totaal 43.093

2016 2.158

totaal 18.171

EUROPA

Syrische vluchtelingen

2014 208.000

625.000

2015 416.000

1.25 miljoen

17

In perspectief

“Als je kijkt naar de geschiedenis is er geen voorbeeld te vinden van migratie waarbij het faliekant is misgegaan”

in het algemeen, als een probleem worden gezien, is op zich niets nieuws,” zeggen zij hierin. “Maar als je kijkt naar de geschiedenis is er geen voorbeeld te vinden van migranten waarbij het falie­­­­­­k ant is misgegaan in het nieuwe land,” vervolgt Lucassen. “De laatste 25 jaar zijn miljoenen mensen naar Europa gekomen en daar zijn we niet aan onderdoor gegaan. We kunnen het dus prima aan. Er komen nu een miljoen vluchtelingen Europa binnen, maar dat is slechts 0,2 procent van de Europese bevolking. Niet echt een tsunami dus, als je het in verhouding ziet.”

Realiseer je dus dat migratie een structureel onderdeel is van onze samenleving, bepleit Lucassen.

En maak er vervolgens het beste van.

“Op Europees niveau hebben we te maken met vergrijzing en een toe­ nemende krapte op de arbeidsmarkt.

De komst van deze mensen kan onze economische groei stimuleren. Investeer in het potentieel.” En dat is nodig, want vluchtelingen blijken maar moeilijk een baan te vinden als ze eenmaal een verblijfsvergunning hebben.

NUTTIG ZIJN Vraag vluchtelingen bij binnenkomst dus meteen naar hun arbeidskwa­ lificaties, vindt Els van Driel, journalist en programmamaker, ook. Ze is

medeoprichter van de Asielzoek­ machine, een platform dat iedereen – vluchtelingen, burgers, beleidsuitvoerders en criticasters – uitnodigt om mee te denken over de vormgeving van het asielbeleid. “Nuttig zijn, meedoen, het zijn de dingen die een mens een mens maken,” zegt ze.

“Komt er een arts binnen? Laat hem of haar meelopen met een lokale arts.

Is er een bouwproject in de omgeving? Vraag rond binnen een azc of er mensen willen helpen. Zelfs als mensen weer terug zullen moeten hebben ze er baat bij om actief te blijven. Dan gaan ze toch rijker terug en blijven ze in hun kracht, zodat ze ook kunnen helen van eventuele trauma’s.”

Daarnaast moeten we, net zoals Lucassen zegt, migratie niet meer zien als een tijdelijk probleem.

“We wisten bijvoorbeeld allang dat de situatie in Syrië uit de hand zou lopen,” zegt Van Driel. “Toch deden we niets en moesten er ineens in paniek overal azc’s uit de grond worden gestampt, met een boze bevolking tot gevolg. Beter is om per gemeente te zeggen: hier is standaard een azc.

Soms hebben we de ruimte nodig voor de opvang van vluchtelingen en als dit niet het geval is, gebruiken we het als buurthuis of als een plek voor cursussen.”

Ondanks de negatieve toon rond vluchtelingen vindt Van Driel ons asielbeleid toch niet heel slecht.

“Maar de grensdetentie in Schiphol moet meteen afgeschaft worden,” besluit ze. “Gevluchte mensen moet je niet in een gevangenis opsluiten, dat is erg traumatiserend. Maar verder is de huisvesting hier goed geregeld, iedereen krijgt een advocaat, Vluchtelingenwerk zit er boven­ ­op en we hebben veel vrij­willigers die willen helpen. We doen het wat dat betreft goed, zeker als je het vergelijkt met andere Europese landen.

We zouden alleen meer mogen uitstralen – en zeker vanuit de overheid – dat we het aankunnen. Migratie hoort erbij.”

DRIJFVEREN Maar hoe zit het dan met de diversiteit in cultuur? Kunnen we wel goed naast elkaar leven? Halleh Ghorashi, hoogleraar Diversiteit en Integratie en zelf afkomstig uit Iran, ziet dat wij in Nederland vooral een fixatie hebben op de verschillen, de tekorten.

“Nederland is een typisch voorbeeld van een verzorgingsstaat. Dit betekent dat wij graag willen helpen. Dat is natuurlijk goed, maar zorgt er ook voor dat wij de neiging hebben ons vooral te richten op de zwakheden van vluchtelingen: ze spreken de taal slecht, ze hebben weinig geld, wat zielig, enzovoort.”

Deze benadering kan zo omslaan naar iets negatiefs als vluchtelingen niet dankbaar genoeg lijken →

18

In perspectief

ASIELINSTROOM IN NEDERLAND (PER 5 JAAR) 1991 – 2015

200000 180000 160000 140000 120000 100000 8000 6000 4000 2000 0 1991 – 1995

1996 – 2000

2001 – 2005

2006 – 2010

2011 – 2015

Bron: www.vijfeeuwenmigratie.nl

te zijn, denkt Ghorashi dan ook. “Op dit moment zijn vluchtelingen in de ogen van veel mensen óf hulp­ behoevend óf een gevaar voor de samenleving. We moeten juist op zoek gaan naar de drijfveren, de passies, het verborgen talent. Als je je als samenleving of organisatie realiseert dat diversiteit en al die verschillende talenten en competenties je kun­­­­­­­­nen versterken, dan zijn we op de goede weg.”

En dan nog zal goed integreren altijd een zoektocht blijven en nooit vanzelf gaan, ziet Ghorashi ook. “Dat Nederlandse ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’ is bijvoorbeeld een lastige. Je moet bescheiden zijn, maar jezelf ook verkopen. Hoe doe je dat? Het is niet makkelijk om de balans te vinden en al helemaal niet als je niet in dit land bent opgegroeid.

Daarom is het belangrijk om hier

rekening mee houden en niet te snel te oordelen. Luister goed naar vluchtelingen, om te kunnen bieden wat er nodig is, maar ook om te horen wat de kracht van mensen is.”

GROEIEN Om ervoor te zorgen dat iedereen hier mee kan doen, moeten we dus investeren in kennis en talent, en vluchtelingen niet langer zien als ‘zielig’ of ‘minder dan wij’. De uit Bosnië gevluchte Rustempašić ziet hoe goed dit werkt in de praktijk.

“Laatst kwam ik een man tegen die ik al jaren niet had gezien. Hij kwam breed grijnzend op me aflopen. Ik had hem blijkbaar aangespoord om de opleiding te volgen waar hij interesse voor toonde, en dat advies volgde hij op. Daar was hij me nog steeds dankbaar voor. Want echt,

zelfs als je de taal nog niet spreekt, is er van alles mogelijk, zoals maaltijden bereiden voor ouderen of meehelpen in de bouw.”

Maar daar is wél veel ondersteuning bij nodig. "Vrijwilligers kunnen de regels en de Nederlandse normen en waarden uitleggen,” besluit Rustempašić, “en helpen met de taal – wat al begint bij het voorlezen aan kinderen om een grote taalachterstand te voorkomen. Je moet als vluchteling weer zien te groeien en het is fijn dat vrijwilligers hierbij willen helpen. Gewoon van mens tot mens, omdat je het graag wil, op gelijkwaardig niveau en niet omdat je ervoor betaald krijgt. Dát werkt.”←

­

19

Tips

INSPIRATIE Er zijn veel online en offline initiatieven voor, door, over en met vluchtelingen. Hieronder staan handige en inspirerende tips voor iedereen die zich hier verder in wil verdiepen.

SURFEN

DESIGN

DENK MEE OVER HET ASIELBELEID Hoe werkt ons asielbeleid? En hoe zouden we willen dat het werkt? De Asielzoek­ machine wil iedereen – vluchtelingen, burgers, beleidsuitvoerders en beleids­ critici – mee laten denken over de vorm­­geving van het asielbeleid in Neder­ land. Bekijk de webdocumentaire op de website en post je ideeën op de site.

De Asielzoekmachine verzamelt de beste ideeën en koppelt mensen/organisaties aan elkaar om deze uit te werken. www.asielzoekmachine.nl

Wat begon als een sympathiek buurt­ initiatief heeft zich inmiddels ontpopt tot een serieus designlabel, inclusief pakkende slogan: Refugees Company for Crafts Design. Het in Berlijn gevestigde Cucula maakt en verkoopt samen met vluchtelingen designmeubels met een ideële insteek: vluchtelingen helpen met hun asielaanvraag en het opbouwen van economische zelfstan­digheid. Kijk voor meer informatie op www.cucula.org.

RONDSTRUINEN IN EEN VLUCHTELINGENKAMP Op je gemak rondlopen in Domiz, een vluchtelingenkamp in Noord-Irak (Koerdische regio), zestig kilometer van de Syrische grens. Dat kan in Refugee Republic, een interactieve, transmediale documentaire over het dagelijks leven in een vluchtelingenkamp. Als bezoeker loop je zelf rond in de smalle straatjes en kijk je naar binnen bij vogeltjesverkopers, telefoonwinkels met scherpe tarieven en een bakker die zo groot is geworden dat hij inmiddels brood levert aan de hulp­organisaties in plaats van andersom. www.volkskrant.nl/refugee-republic

­

20

Tips

DOEN ONTMOETINGSPLEK INTERNATIONALE VAART Amsterdam is een nieuwe rederij rijker: Rederij Lampedusa, een vloot van twee Noord-Afrikaanse boten waarmee vluchte­­ lingen de overtocht naar Lampedusa in Europa hebben gemaakt. De boten zijn geschonken door de Italiaanse autoriteiten en varen nu door de Hollandse wateren.

De bemanning is een gemêleerd gezel­ schap afkomstig uit Nederland, Syrië, Ethiopië en Eritrea. Meevaren met deze unieke vloot? Kijk voor meer informatie op www.rederijlampedusa.nl.

Wil je zelf ervaren hoe het is om een ramp of conflict mee te maken? Het Humanity House biedt in haar museum die ervaring.

Via tijdelijke tentoonstellingen worden aanverwante thema’s voor het voetlicht gebracht. Daarnaast is het Humanity House een ontmoetingsplek voor mensen, organisaties en instanties die zich bezighouden met humanitaire zaken.

Zie www.humanityhouse.org.

OOST, WEST….

Thuis best? Maar wat als je geen thuis hebt? Oost, west is een taalloze theater­ voorstelling voor kinderen van zes tot tien jaar over het thema thuis. De voorstelling speelt in een camper waar zo’n vijftien kinderen in passen en is te boeken door scholen. Voor iedere voorstelling die door een school wordt geboekt, krijgen dertig kinderen die normaal gezien niet de kans krijgen om theater te beleven (bijvoorbeeld vluchte­lingen) de voor­ stelling cadeau. Lijkt het je leuk om deze voorstelling naar jouw school te halen?

Kijk op www.tgbodemloos.nl.

COLLECTIEVE ENERGIE Een band die uit louter vluchtelingen bestaat, dat is Orchestre Partout. Ze zijn meer dan een band, zeggen ze zelf, namelijk “een collectieve energie die uit een grote groep vrienden bestaat”.

Ze spelen de muziek uit hun thuisland, gezongen in hun moedertaal en uit­­gevoerd door iedereen. Dit betekent dat er ge­­zongen wordt in het Farsi, Frans, Uygur, Arabisch, Urdu en Lingala. Benieuwd? Kijk op de Facebookpagina van Orchestre Partout.

Illustraties: Marloes Toonen

AIRBNB VOOR VLUCHTELINGEN De vrijwilligers van Takecarebnb brengen gastgezinnen en vluchtelingen met een verblijfsstatus met elkaar in contact.

Zo kunnen vluchtelingen die in afwachting zijn van een eigen huis bij een gastgezin logeren. Wil jij je huis ook graag open­ stellen voor een vluchteling? Meld je aan via www.takecarebnb.com.

21

Tips

KIJKEN SAMEN PRATEN Lesbos is een plek vol tegenstellingen.

Terwijl duizenden toeristen daar vakantie komen vieren, is er een extra groep aanwezig: de vluchtelingen die vanuit Turkije met rubberen bootjes zijn over­ gekomen. De documentaire The Island of All Together brengt deze verschillende werelden samen. Makers Philip Brink en Marieke van der Velden regelden ont­moetingen tussen toeristen en Syrische vluchtelingen en lieten hen samen praten op een bankje in het park of in de buurt van het strand. Bekijk het op www.theislandofalltogether.com.

VEILIGE HAVEN? Alle ouders van de leerlingen op basisschool De Verrekijker in Katwijk zijn uitgeprocedeerde asielzoekers. In de documentaire Forget me not zien we hoe De Verrekijker een normale basisschool probeert te zijn waar kinderen goed onderwijs krijgen en onbezorgd kunnen spelen. Maar na een reeks van gedwongen uitzettingen wordt het steeds moeilijker om de leerlingen van een veilige haven te voorzien. Het wordt nog ingewikkelder wanneer een nieuwe groep kinderen uit het oorlogsgebied Syrië arriveert. Kijk de documentaire online via www.thankeve.nl/forgetmenot/index.php.

ZOEK DE VERSCHILLEN De fototentoonstelling There is no Difference laat foto’s zien waarop de gezichten van vluchtelingen en niet-vluchtelingen samengevoegd zijn.

Zo naast elkaar gezet, zie je in één oog­­­­­­opslag het verschil tussen beide, namelijk dat er nauwelijks verschil is.

Fotografe Willemijn Kappers maakt ‘de vluchteling’ menselijk.

Kijk op www.willemijnkappers.nl.

LEZEN LICHT EN SCHADUW

ZONDER OORDEEL De hele wereld is bezig met de vluchtelingencrisis. Maar het lijkt alsof iedereen praat óver de vluchtelingen, in plaats van dat we mét hen praten.

Daarom wilden fotograaf Thijs Heslenfeld en journaliste Rinke Verkerk het boek Anything out of nothing maken. Het gaat niet over cijfers, politiek of ‘van horen zeggen’, maar over de verhalen van mensen zoals jij en ik. Zonder oordeel.

Kijk op www.anythingoutofnothing.com.

ISBN: 9789081247047

In dit boek vertellen vijftien Nederlandse vrouwen die oorspronkelijk uit onder meer Iran, Irak, Turkijke, Marokko en Suriname komen hún verhaal, opgetekend door Halleh Ghorashi en Christien Brinkgreve.

Het zijn verhalen over weggaan en aan­komen. Over veerkracht en vechten, settelen en succes hebben. Verhalen van vrouwen met een schat aan levenservaring. ISBN: 9789086594221

TALENT VOOR HET LEVEN Een roman over mensen die zijn onderworpen aan wetten en regels.

Dat is Hoe ik talent kreeg voor het leven van Rodaan Al Galidi. Al Galidi putte voor deze roman uit zijn eigen ervaringen als asielzoeker uit Irak.

Hij ontving in 2011 de Literatuurprijs van de Europese Unie. Kort daarna zakte hij voor zijn inburgeringstoets.

ISBN: 9789491921209

22

Community

STEUN HUMANITAS. WE KUNNEN ELKE BIJDRAGE GOED GEBRUIKEN. Bijdragen aan het werk van Humanitas kan op verschillende manieren.

Door als vrijwilliger aan de slag te gaan bijvoor­beeld, of door donateur of lid van Humanitas te worden.

Maar wist je dat je Humanitas ook kunt opnemen als goed doel in je testament?

THOMAS (29) STEUNT HUMANITAS ALS DONATEUR Fotografie: Gerard Wessel

KRACHT VAN DE MENS “We maken met z’n allen deel uit van de samenleving. Dus ga je – vanuit een collectieve verantwoordelijkheid – ook samen aan de slag om het leven beter te maken. Belangrijk daarbij vind ik: uitgaan van de kracht van mensen zélf. Dat hoef je niet alleen aan de profes­sionals over te laten.”

IK GEEF MIJN STEM

IK GEEF MIJN ENERGIE

IK GEEF EEN BIJDRAGE

IK GEEF LATER

IK GEEF MIJN ENERGIE Bij Humanitas kun je bijzonder werk doen als vrijwilliger. Je kunt bijvoorbeeld mensen ondersteunen die een dierbare verloren hebben, die tijdelijk hulp kunnen gebruiken bij de opvoeding of hun administratie op orde willen brengen. Maar er is nog veel meer te doen. Als je tijd en energie over hebt en denkt dat je iets kunt betekenen voor onze deelnemers, word dan een van onze vrijwilligers. Al onze vrijwilligers worden gedegen opgeleid, zodat zij goed getraind en goed voorbereid op pad gaan.

Bovendien kun je als vrijwilliger van Humanitas gratis lid worden van onze vereniging.

Interesse? Stuur ons je gegevens via deze kaart of via humanitas.nl. Wij nemen contact met je op om samen te kijken wat je kunt doen voor Humanitas, en hoe je je kunt inzetten voor anderen.

Meneer Mevrouw Voornaam Achternaam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats E-mail Telefoonnummer Stuur deze kaart in een envelop (geen postzegel nodig) naar: Humanitas Landelijk Bureau, Antwoordnummer 10155, 1000 PA Amsterdam

IK GEEF MIJN STEM De activiteiten van Humanitas sluiten aan bij de onderwerpen die leven in de maatschappij, zoals eenzaamheid, opvoeding of schulden. Je kunt meedoen met Humanitas door lid te worden van onze vereniging. Voor € 30 per jaar steun je niet alleen de vrijwilligers maar kun je ook meepraten over onze vereniging en programma’s. Indien je het op prijs stelt, ontvang je ons online magazine een aantal keer per jaar. Je contributie komt rechtstreeks ten goede aan de afdeling in je regio.

Vraag je lidmaatschap aan via deze kaart of regel het meteen op humanitas.nl.

Meneer Mevrouw Voornaam Achternaam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats E-mail Telefoonnummer ierbij geef ik toestemming aan Humanitas om tot weder­­ H opzegging de contributie van € 30 te incasseren van IBAN rekeningnummer Ik ben vrijwilliger en word gratis lid.

Handtekening

Datum

Stuur deze kaart in een envelop (geen postzegel nodig) naar: Humanitas Landelijk Bureau, Antwoordnummer 10155, 1000 PA Amsterdam

IK GEEF LATER Wie na overlijden een bijdrage wil geven aan Humanitas, kan ons in het testament opnemen. Bijvoorbeeld door Humanitas als erf­genaam te benoemen. Of door een specifiek bedrag of bepaald bezit aan Humanitas na te laten, een zogenaamd legaat.

Je bepaalt altijd zelf waar het geld naar toe gaat. Naar een specifieke activiteit bijvoorbeeld, of de afdeling waar je lid van bent.

IK GEEF EEN BIJDRAGE Met een eenmalige of structurele donatie aan Humanitas draag je bij aan de financiering van onze activiteiten en de opleidingen van onze vrijwilligers. Dankzij je donatie kunnen we ons werk goed en gratis blijven doen.

Is je interesse gewekt? Vul dan je gegevens in op deze kaart of via humanitas.nl.

Meneer Mevrouw Voornaam Achternaam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats E-mail Telefoonnummer

Meneer Mevrouw Voornaam Achternaam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats E-mail Telefoonnummer Stuur mij de brochure “Nalaten…Van mens tot mens” Ik wil de vereniging Humanitas opnemen in mijn testament.

Neem contact met mij op om de mogelijkheden te bespreken.

Ik heb Humanitas al opgenomen in mijn testament.

Stuur deze kaart in een envelop (geen postzegel nodig) naar: Humanitas Landelijk Bureau, Antwoordnummer 10155, 1000 PA Amsterdam

Wil je donateur worden? Meld je dan aan via deze kaart of regel het meteen op humanitas.nl.

Bedrag:

€ 15

Frequentie:

€ 25

per maand

€ 50

€ 100

per jaar

€

eenmalig

IBAN rekeningnummer Handtekening

Datum

Stuur deze kaart in een envelop (geen postzegel nodig) naar: Humanitas Landelijk Bureau, Antwoordnummer 10155, 1000 PA Amsterdam

25

Community

PAULINE (62), LID EN DONATEUR HET SPREEKT VOOR ZICH “Als student word je lid van een politieke partij, als je gaat werken van de vakbond en daarna van Humanitas. Tenminste - dat was voor mij vanzelfsprekend. Humanitas heeft activiteiten, zoals Home-Start, waarbij vrijwilligers gewoon bij mensen thuiskomen.

Soms hebben deze vrijwilligers als ouder van jonge kinderen in dezelfde positie gezeten als de mensen die ze helpen.

Dat vergemakkelijkt het contact en de acceptatie van hulp. En daarom steun ik Humanitas.�

Eropuit

ALI & ASTRID

26

27

Eropuit

Fotografie: Ilvy Njiokiktjien

Ali was zestien jaar toen hij in zijn eentje vanuit Afghanistan naar Nederland vluchtte. Tijdens zijn eerste zomer hier, nam hij deel aan de Kinder­vakantieweken van Humanitas. Het betekende zo­­veel voor hem dat hij besloot zelf ook vrijwilliger te worden. Zo ontmoette hij mede-vrijwilliger Astrid.

28

Eropuit

ALI

“Toen ik net in Nederland was en deelnam aan de vakantie­week voelde ik me weer kind. Ik had plezier en kreeg rust in mijn hoofd.”

ASTRID

“Toen ik Ali voor het eerst ontmoette, was er veel aan de hand in zijn leven. Hij was nog zo jong en droeg de verant­ woordelijkheid voor de komst van zijn ouders, broers en zus.

Dat is niet de taak van een kind.”

Ali en Astrid kijken foto's van de Kindervakantieweken

Eropuit

31

30

Eropuit

Ali met zijn familie aan tafel

ALI

“In het begin was ik helemaal op mezelf aangewezen. Ik ben blij dat het uiteindelijk gelukt is om mijn familie naar Nederland te halen.”

Afghaans dessert “Firnee”

31

Eropuit

Ali in zijn appartement in Tilburg

ALI

“Ik heb veel meegemaakt en ik denk dat ik daar mensen mee kan inspireren. Daarom vind ik het belangrijk om vrijwilliger te zijn bij de Kindervakantieweken van Humanitas.�

KINDERVAKANTIEWEKEN Humanitas organiseert vakantieweken voor kinderen en jongeren wanneer dat er door omstandigheden thuis niet van komt.

Bijvoorbeeld door armoede, ziekte van een ouder of doordat zij net in Nederland zijn komen wonen. Goed geschoolde vrijwilligers doen de voorbereiding en begeleiding van de week en organiseren leuke activiteiten.

Eropuit

Bekijk het hele verhaal van Ali in ons nieuwe online magazine.

WWW.MAGAZINE.HUMANITAS.NL

32

33

Onze programma’s

NIEUW IN NEDERLAND? DIT DOEN WIJ. Taalbarrières, culturele verschillen: het is als nieuwkomer niet makkelijk om in Nederland een start te maken. Want hoe kom je in contact met mensen waar je je welkom bij voelt en die zich aan je willen verbinden? Die je wegwijs kunnen maken in de samenleving? De vrijwilligers van Humanitas zetten zich hiervoor in en helpen bij de eerste periode in Nederland.

WIE HELPEN WE? Nieuwkomers, oudkomers, vluchtelingen, asielzoekers, inburgeraars, migranten, AMV’s (Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen), statushouders of illegalen: er zijn nogal wat aanduidingen voor mensen die vanuit het buitenland naar Nederland komen en hier verblijven. Voor het gemak noemen wij ze in dit overzicht nieuwkomers.

Bij Humanitas hebben we een aantal activiteiten speciaal voor deze mensen, zoals bijvoorbeeld Taalmaatjes of Maatschappelijke Begeleiding voor inburgeraars. Maar de meeste van onze programma’s zijn toegankelijk voor iederéén in Nederland. Dus ook voor nieuwkomers. Zo kun je bijvoorbeeld onze vrijwilligers van Home-Start mede terugvinden in een asielzoekerscentrum of begeleiden onze vrij­willigers van Thuis­ administratie nieuwkomers bij het opzetten van hun persoonlijke administratie.

“MET MIJN VRIJHEID WIL IK OOK IETS VOOR DE VRIJHEID VAN ANDEREN KUNNEN BETEKENEN.” Wim, vrijwilliger Maatschappelijke Begeleiding

Humanitas Voorlezen

34

Onze programma’s

HUMANITAS-PROGRAMMA’S VOOR NIEUWKOMERS: HUMANITAS MAATSCHAPPELIJKE BEGELEIDING

HUMANITAS PROJECT INSPIRATIE PROGRAMMA

HUMANITAS BEGELEIDING TOT WERK

Maatschappelijke Begeleiding helpt nieuwkomers op weg in Nederland. Er zijn spreekuren waar zij met hun vragen terecht kunnen.

Vrijwilligers geven advies en helpen bij het inburgeren en het leren van de Nederlandse taal. Maar ook bij het regelen van allerlei praktische zaken (zoals het invullen van formulieren voor huurtoeslag en kinderopvang). Zo worden nieuwkomers door de eerste periode heen geholpen en laten vrijwilligers zien hoe onze maatschappij in elkaar steekt.

Businesscoaches van Humanitas bieden bijstandsgerechtigde status­ ­houders begeleiding en onder­ steuning bij de start van een eigen bedrijf en om succesvol te blijven in Nederland. Dit is onderdeel van het Project Inspiratie Programma (PIP). Het PIP inspireert deze groep nieuwkomers om zelfstandig ondernemer te worden.

Deze nieuwe activiteit richt zich op werkzoekende nieuwkomers met een werkvergunning, die meer ondersteuning kunnen gebruiken dan het UWV hen biedt. Een Humanitasmaatje begeleidt hen in het vinden van werk.

Humanitas Maatschappelijke Begeleiding

HUMANITAS MEEDOEN IN DE WIJKEN Vrijwilligers helpen nieuwkomers hun plek te vinden in de samen­ leving. Gezamenlijk wordt er naar een doel toegewerkt. Bijvoorbeeld een stage, vrijwilligerswerk, opleiding of een praatje met de buren. De Nederlandse taal is hierbij vaak het grootste struikelblok. Taalcoaches ondersteunen in deze activiteit met het leren of verbeteren van de Nederlands taal.

HUMANITAS TAALPROGRAMMA’S In een nieuw land krijg je met een nieuwe taal te maken. Hoe beter je die taal spreekt, hoe beter je jezelf kunt redden. Humanitas-vrijwilligers oefenen samen met nieuw­ komers de taal op hun eigen niveau.

Soms in een-op-een-contact zoals bij Humanitas Taalmaatjes.

Maar ook in groepsverband zoals Humanitas Taalcafé of Humanitas Taaloefenwerkplaats. Daarnaast is er een speciale activiteit voor vrouwen: Internationaal Vrouwencontact waarbij vrouwen elkaar helpen met het leren van de taal.

Op pag. 8 lees je meer over een van deze activiteiten: Humanitas Taalcoaching

Kijk o p onze WEB welk SITE e pr aanb ogramma i ’s we 82 lo eden bij o kale Hum nze an afde linge itasHUM n: ANIT AS.N L

HUMANITAS VOORLEZEN Voorlezen aan kinderen is leuk en gezellig én ze leren op een speelse manier beter Nederlands. Daarom komen onze vrijwilligers bij gezinnen thuis wanneer de ouders de taal nog niet (voldoende) beheersen. Spelenderwijs leren de ouders ook voor te lezen, wat de ontwikkeling van de kinderen stimuleert.

HUMANITAS BEZOEKMAATJES In de Penitentiaire Inrichting in Zeist ondersteunen vrijwilligers uitgeprocedeerde asielzoekers die in vreemdelingendetentie zitten.

Dit doen zij door hen afleiding te bieden en met hun mensen van buiten het Detentiecentrum in contact te brengen. Zij bezoeken de gedetineerden en bieden – met medewerking van het Detentiecentrum – een aantal keer per week creatieve activiteiten in groepsverband aan.

35

Onze programma’s

NIEUWKOMERS ZIJN OOK WELKOM BIJ DE ANDERE PROGRAMMA’S VAN HUMANITAS, DUS BIJVOORBEELD BIJ:

HUMANITAS THUISADMINI­STRATIE Vrijwilligers van Thuisadmin­­i­ stratie helpen mensen (met of zonder schulden) om hun persoonlijke financiële admini­ stratie op orde te brengen.

Humanitas Thuisadministratie

HUMANITAS HULP BIJ DE OPVOEDING Programma’s voor opvoedingsondersteuning waaraan ook nieuwkomers veel kunnen hebben zijn Home-Start en MIM (Moeders Informeren Moeders).

Een steuntje in de rug bij het vinden van de juiste school voor de kinderen, bij vragen over opvoeden in Nederland of om nieuwe sociale contacten op te doen met andere moeders.

Het kan allemaal.

Humanitas Kindervakantieweek

HUMANITAS MAATJES VOOR JONGEREN Humanitas heeft verschillende maatjesactiviteiten voor jongeren zoals: Match, T’win, New@home en MentorMaatjes.

Jongeren krijgen hierbij steun en aandacht van vrijwilligers bij lastige situaties thuis of op school.

HUMANITAS KINDERVAKANTIEWEKEN Elk jaar organiseert Humanitas vakantieweken voor kwetsbare kinderen en jongeren. Een ontspannende week, waarbij het voor de deelnemers mogelijk is om hun dagelijkse problemen (bijvoorbeeld een zieke ouder of armoede) te vergeten.

Zodat ze hun zorgen opzij kunnen zetten en weer even gewoon kind kunnen zijn. Ook zijn er speciale vakantieweken waarbij zowel Nederlandse kinderen als vluchtelingen­ kinderen (en jongeren) mee gaan. Samen leren ze elkaars cultuur kennen en vooroordelen verdwijnen. Vrijwilligers scheppen hiervoor een veilige sfeer.

Lees er meer over op pag. 26.

36

Onze programma’s

Alle Humanitas-activiteiten zijn onderverdeeld in zes thema’s:

EENZAAMHEID

sociale contacten leggen en onderhouden Iedereen heeft sociale contacten nodig: een goede vriend, familie, enkele ken­ nis­sen of bekende gezichten in de buurt.

Mensen die je vertrouwt. Het voelt goed wanneer je iets kunt betekenen voor anderen en anderen voor jou. Toch zijn er veel mensen die zich eenzaam voelen.

Eenzaamheid kan iedereen overkomen.

Je kunt je bijvoorbeeld tijdelijk eenzaam voelen door een echtscheiding, ver­ huizing, ziekte of verlies van werk. Of misschien vind je door een psychiatrisch verleden of verstandelijke beperking moeilijk aansluiting bij de maatschappij.

Wat de reden ook is, Humanitas kan je helpen om zelfstandig een sociaal net­ werk op te bouwen en te onderhouden.

Je staat er niet alleen voor.

VERLIES

omgaan met rouw, echt­scheiding of andere vormen van verlies Vroeger of later krijgt iedereen te maken met verlies. Van een geliefde of familie­ lid bijvoorbeeld. Of verlies van vrijheid, gezond­heid, mobiliteit of zelf­stand­ig­ heid. Meestal gaat het om een abrupte wending in je leven, waarbij je moet leren omgaan met een nieuwe situatie en vaak een blijvend gemis van dat wat vroeger was. Afscheid nemen is niet makkelijk, maar betekent ook zeker niet het einde.

Met Humanitas kun je je nieuwe situatie langzaam verkennen, leren accepteren en van daaruit je leven opnieuw inrichten.

OPGROEIEN

DETENTIE

De jeugd heeft de toekomst, wordt vaak gezegd. Maar jong zijn is niet altijd mak­ kelijk. Het kan zijn dat je niet goed met je ouders kunt opschieten, je gepest wordt op school of leeft in armoede. Misschien heb je problemen met huiswerk, geld of kun je niet op vakantie zoals andere kinderen. Soms lijken problemen echt veel te groot om aan te pakken. Bijvoor­ beeld wanneer je in je tienerjaren zwanger raakt, of je te maken hebt met een lover­ boy. Gelukkig is er voor veel zaken een op­lossing en die hoef je echt niet alleen te zoeken! Humanitas kan je helpen jouw plek te vinden in de samenleving, zodat je kunt meedoen met de rest en iets kunt betekenen voor anderen.

Als je in de gevangenis zit, is het leven vaak eenzaam. Je hebt te maken met ver­ lies van vrijheid en zelfstandigheid, maar ook met de afwezigheid van je kinderen of partner. Humanitas kan je tijdens de­ tentie helpen met je sociaal netwerk in stand houden, de opvoeding van je kin­ deren op afstand of je financiën weer op orde krijgen. We kunnen ook steun bieden aan het thuisfront, door te zorgen voor een min of meer normale thuissituatie voor kinderen. We kunnen hen onder­brengen bij familie, meegaan op bezoek, hen begeleiden bij activi­tei­ten als zwem­les en eens langs gaan bij de school. Ben je eenmaal weer vrij? Dan helpen we je weer aansluiting te vinden bij de samenleving.

een fijne jeugd hebben

leven tijdens en na gevangenschap

OPVOEDEN over ouderschap

In ieder gezin kan het wel eens een tijdje minder goed lopen. Zo valt opvoeden echt niet altijd mee. Spanningen kunnen hoog oplopen, het gezin kan uit elkaar vallen of door andere omstandigheden tijdelijk uit balans raken. Gelukkig zijn de meeste gezinnen erg veerkrachtig.

Humanitas ondersteunt bij de opvoeding.

We zorgen voor een beetje extra aan­ dacht en proberen de zelfredzaamheid van alle gezinsleden te versterken. Zo kunnen we nieuwe problemen voorkomen.

THUISADMINISTRATIE organisatie van financiële en administratieve zaken

Wanneer het leven tegenzit, kun je mak­ ke­lijk grip verliezen op de organisatie van je financiën of andere administratie.

En als de klad er eenmaal in zit kan het snel bergafwaarts gaan. Enveloppen blijven ongeopend, schulden stapelen zich op en het overzicht is ver te zoeken.

Humanitas helpt je de zaken weer op een rijtje te zetten. We kunnen je tijdelijk ondersteunen bij het op orde brengen en houden van je (financiële) administratie.

HUMANITAS IN UW TESTAMENT? HET OVERWEGEN WAARD… MEDEMENSELIJKHEID

Mensen helpen mensen. In een tijd die minder sociaal lijkt te worden, is dat een geweldig fijne gedachte.

Er niet alleen voor staan. Steun kunnen vragen. En hulp kunnen geven aan mensen die daar behoefte aan hebben. Zo helpen we elkaar het leven weer op de rails te krijgen.

zij scholing. Die wordt betaald door mensen die vinden dat de samenleving voor iedereen moet zijn, zoals onze leden en donateurs. Spreekt u dat aan?

Overweeg dan eens Humanitas in uw testament op te nemen.

“Omdat ik zie hoe belangrijk al dat vrijwilligerswerk is”.

GEDEGEN SCHOLING

22.000 vrijwilligers van Humanitas helpen 60.000 mensen om op eigen kracht iets aan hun situatie te veranderen. Om hen goed op hun werk voor te bereiden krijgen

STEUNEN KAN ZÓ

U kunt Humanitas opnemen in uw testament als goed doel. U leest er meer over in de brochure ‘Nalaten van mens tot mens’. Te bestellen via 020 – 523 1100 of info@humanitas.nl. Bedankt!

Advertentie_nalaten_210x147_7-2-17.indd 1

07-02-17 14:2

COLOFON Dit magazine is een uitgave van vereniging Humanitas. Heb je het magazine uit? Gooi het dan niet weg, maar geef het door aan anderen.

Je kunt dit magazine ook online vinden: Kijk op ISSUU.com en je vindt onze publicaties met het trefwoord ‘Humanitas magazine’.

REDACTIE Ben van Heesbeen (hoofdredacteur), Hilde Duyx, Ilse van Sloten (bladmanager), Durkje Sybesma, Nikol Verkroost MET MEDEWERKING VAN Lonneke Bär, Roy Beusker, Melanie Corre, Damien Florébert Cuypers, Anne Dilven, Saskia Engbers, Martijn van de Griendt, Maaike Koning, Ilvy Njiokiktjien, Adrien Parlange, Marloes Toonen, Gerard Wessel, Judith Zeeman

CONCEPT, VORMGEVING EN EINDREDACTIE Vandejong, Amsterdam

EERDERE THEMANUMMERS VAN DIT MAGAZINE:

DRUKWERK Wilco Art Books, Amersfoort facebook.com/humanitasnederland

ADVERTEREN Neem contact op met Ilse van Sloten via 020-5231100 of i.vansloten@humanitas.nl.

@HumanitasNL

MEER WETEN? Wil je meer informatie over wat Humanitas voor jou kan betekenen?

Of wil je vrijwilliger, lid of donateur worden? Neem contact op via humanitas.nl, bel 020-5231100 of mail naar info@humanitas.nl.

Vereniging Humanitas Postbus 71, 1000 AB, Amsterdam 020-5231100 info@humanitas.nl www.humanitas.nl

Tekst, foto’s en illustraties mogen alleen worden overgenomen na schriftelijke toestemming van vereniging Humanitas.

Humanitas heeft haar best gedaan om de rechten van alle recht­ hebbenden te achterhalen. Meen je rechthebbende te zijn, neem dan contact op met de redactie.

KvK: 40530895 ISSN: 0166-1124 Rekeningnummer voor giften: NL58 INGB 0000 294050 op naam van Vereniging Humanitas o.v.v. ‘Gift’. over eenzaamheid over opvoeden over detentie over thuisadministratie over 70 jaar Humanitas over opgroeien over verlies De magazines zijn na te bestellen via: info@humanitas.nl.

ONTDEK ONS NIEUWE ONLINE MAGAZINE WWW.MAGAZINE.HUMANITAS.NL