Prof. Maria Podolak-Dawidziak

Prof. Maria Podolak-Dawidziak

hematolog, onkolog kliniczny, specjalista chorób wewnętrznych, Katedra i Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku Uniwersytet Medyczny, we Wrocławiu Profesor Krystyna Zawilska odeszła po ciężkiej chorobie 23 sierpnia 2019 r. Spoczęła 7 września 2019 na cmentarzu Junikowskim w Poznaniu. Ukazały się wspomnienia o Niej, m.in. artykuł Doroty Juszczyk w poznańskiej „Gazecie Wyborczej”, prof. Jacka Musiała z Krakowa w „Polskim Archiwum Medycyny Wewnętrznej”, prof. Lidii Gil z Poznania w „Acta Haematologica Polonica” i dr Bernadetty Pieczyńskiej, także z Poznania, na portalu hemostaza.edu.pl. Przyjaciółka Przedstawił nas sobie podczas Zjazdu w Gdańsku w 1975 r. wybitny uczony prof. Hugon Kowarzyk, ówczesny Prezes Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów. Powiedział, że lubi nas obie i ma nadzieję, że się zaprzyjaźnimy. Potem w czerwcu 1978 r. w Polanicy Zdroju podczas zorganizowanej przez naszą Klinikę międzynarodowej konferencji Krystyna Zawilska miała ciekawy wykład, a wieczorem zachwycała urodą, strojem i tańcem na parkiecie. Odbiegała od stereotypu uczonej. Była osobą mądrą, ciężko pracującą, krytyczną i obowiązkową. Profesjonalistka w każdym calu, zawsze rzetelnie przygotowana do wystąpienia i aktywnego udziału w dyskusji. Chwaliła nieczęsto i nie za byle co. Była odważna, np. otwarcie krytykując przeciętność życia naukowego i publicznego. Ponadczasowa piękność – zawsze elegancka i kobieca, delikatna i krucha – dbała o wygląd i nadążała za modą. Jednak można było odnieść wrażenie, że nie dostrzegała własnego blasku. Traktowała ludzi uprzejmie i z szacunkiem, lecz z niewieloma osobami była na „Ty”. Nie miała potrzeby opowiadania swego życia. Jeśli w rozmowie pojawiała się przeszłość, to raczej w komentarzu lub w anegdocie. Była wierna w przyjaźni, czuła, błyskotliwa i dowcipna. Interesowała ją muzyka, literatura, film, dawne samochody. Uczestniczyła w zjazdach swoich imienniczek.

32

Kochała przyrodę i ruch. Pierwszy raz do Francji pojechała jako siatkarka na zawody studenckie. Świetnie jeździła na nartach, pływała, uczestniczyła w spływach kajakowych, uprawiała nordic walking. Obie kochałyśmy hortensje i jamniki. Badacz Krystyna Zawilska nie tylko zgłębiała problemy hemostazy, lecz ją pokochała mądrą i trwałą miłością. Jej prace badawcze dotyczą patogenezy i leczenia skaz krwotocznych płytkowych i osoczowych (Fibrynogen Poznań I i II) oraz problemów zakrzepicy. Rozwijała i doskonaliła swój warsztat naukowy podczas pobytów stypendialnych w renomowanych ośrodkach w Paryżu i w Londynie, skąd wracała do Poznania. Od ukończenia studiów pracowała w Klinice Hematologii, gdzie stworzyła bardzo dobre specjalistyczne laboratorium hemostazy, następnie była ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych i Hematologii w Szpitalu im. J. Strusia (2007-2013) łącząc te obowiązki z kierowaniem Centrum Diagnostyki i Terapii INTERLAB (1994-2019). Lekarz Krystyna Zawilska, córka lekarza internisty Kajetana Kruszczyńskiego, była dociekliwym, wnikliwym i sumiennym lekarzem. Starała się zapewnić chorym najlepszą możliwą diagnostykę i nowoczesne leczenie, np. poprzez włączenie ich do badań klinicznych, także w innych ośrodkach, m.in. w naszej Klinice. Dzieliła się swoją wiedzą jako konsultant wojewódzki. Efektywnie współdziałała z lekarzami różnych specjalności – chirurgami naczyniowymi, ginekologami, onkologami i in. Godne podziwu i szacunku jest oddanie, z jakim wspierała chorych na hemofilię, współpracując ze Stowarzyszeniem Chorych na Hemofilię. Przez wiele lat walczyła o utworzenie w Polsce specjalistycznych Ośrodków dla Chorych na Hemofilię i pokrewne skazy krwotoczne, oferujących wszechstronną opiekę. Interweniowała w Ministerstwie Zdrowia i w Sejmie. Zabiegała o należyte zaopatrzenie w niedoborowe czynniki krzepnięcia. Kształt i wdrożenie „Programu Leczenia Hemofilii i Pokrewnych Skaz Krwotocznych na lata 2019 -2023” wiele zawdzięczają jej determinacji i umiejętnościom negocjacyjnym. Także dzięki jej staraniom grupa chorych na hemofilię powikłaną inhibitorem i ciężkimi uszkodzeniami narządu ruchu od roku jest bezpiecznie i profesjonalnie rehabilitowana na turnusach stacjonarnych w Poznaniu oraz w miejscu zamieszkania. Inna Jej cenna inicjatywa – to ocena przestrzegania zaleceń lekarskich przez chorych na hemofilię z inhibitorem i bez inhibitora. Przyczyniła się też znacząco do poprawy rozpoznawania i leczenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej m.in. kierując interdyscyplinarnym ze-

33

społem ekspertów opracowujących wytyczne postępowania, m.in. w chorobie nowotworowej. Nauczyciel i organizator Była osobą wymagającą i krytyczną wobec siebie i innych. Jej wykłady, prace przeglądowe, komentarze, rozdziały w podręcznikach były zawsze na światowym poziomie. Autorytet i takt prof. Zawilskiej sprzyjały współpracy ekspertów różnych specjalności. Kilka razy recenzowałyśmy te same rozprawy habilitacyjne, byłyśmy zgodne w ocenach, a przy okazji miałyśmy tematy do ciekawych rozmów. Trwałym osiągnięciem prof. Krystyny Zawilskiej jest utworzenie w 2007 r. Grupy do spraw Hemostazy PTHiT, do której zaprosiła specjalistów z różnych ośrodków. Współpraca w ramach Grupy owocuje publikacją zaleceń diagnostycznych i leczniczych, organizacją corocznych konferencji na temat skaz krwotocznych i zakrzepicy. Z jej inicjatywy powstała Fundacja „Skazy Krwotoczne i Zakrzepica” wspierająca inicjatywy edukacyjne oraz Portal hemostaza.edu.pl. Uhonorowanie Prof. Krystynie Zawilskiej przyznano godność Członka Honorowego Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, była członkiem Rad Naukowych Polskiego Archiwum Medycyny Wewnętrznej, „Acta Haematologica Polonica” i „Medycyny Praktycznej”. Miasto Poznań uhonorowało Ją pośmiertnie – spoczęła w Alei Zasłużonych. Testament Krystyna telefonicznie poinformowała mnie o swej chorobie i złym rokowaniu. Prosiła o wspieranie rozpoczętych przez Nią działań. Nie jest łatwo temu sprostać, bo doba Krystyny trwała dłużej niż 24 godziny, a ona nadążała za podjętymi zadaniami, przemieszczając się sprawnie na wysokich obcasach. Podzieliliśmy się Jej obowiązkami: ja kieruję Grupą do spraw Hemostazy i Fundacją „Skazy Krwotoczne i Zakrzepica”, prof. Magdalena Łętowska zarządza Portalem hemostaza.edu.pl. Wspieramy działania profesora Jerzego Windygi, Przewodniczącego Rady Naukowej „Programu Leczenia Hemofilii i Pokrewnych Skaz Krwotocznych na lata 2019-2023”. Grupa do spraw Hemostazy razem przygotowuje konferencje, opracowuje nowe zalecenia lecznicze i rozdziały do książek. Bardzo brak mi prof. Krystyny Zawilskiej, uroczej, mądrej i dobrej Przyjaciółki.

34