De Gezondheidsdienst voor Dieren
NIEUWSBRIEF VOOR PRACTICI • JAARGANG 18 • MEI 2012
Coccidiose op rundveebedrijven in het voorjaar
Veterinair
05
Coccidiose komt vrij algemeen voor bij kalveren die op stal staan. In het voorjaar, wanneer de dieren weer naar buiten gaan, komt er een zeer ernstige (minder bekende) vorm van deze ziekte voor: weidecoccidiose. Doorgaans doen de meeste klachten van coccidiose zich voor op de leeftijd van een tot drie maanden. Dit vanwege de tijd die nodig is voor het ontwikkelen van een infectie en het aantonen van oöcysten in het kalf (de prepatent periode is drie weken). Dit is echter niet het geval bij weidecoccidiose. Hierbij treden al binnen zeven tot tien dagen na het inscharen ernstige klachten op: vrij heftige diarree, geen of geringe temperatuursverhoging en soms bloed bij de mest. De dieren kunnen na korte tijd niet meer staan en hun lichamelijke conditie gaat, vooral door uitdroging, vrij snel achteruit. De diagnose wordt gesteld op basis van mestonderzoek naar coccidiose. Men denkt echter vaak aan voedingsovergang, eiwitrijke weide, nitraatvergif-
tiging, enzovoorts. Let op: De klachten zijn vaak perceelgebonden en kunnen meerdere jaren achtereen optreden bij steeds een nieuwe lichting kalveren die voor het eerst op dat perceel komen. De oöcysten die het kalf uitscheidt zijn namelijk zeer resistent. De preventie kan bestaan uit het voorafgaand weiden door (oudere) dieren die eerder op het perceel geweest zijn, met inachtneming van preventie van andere (worm)infecties. Tijdige monitoring na introductie van nieuwe dieren op verdachte percelen kan u ondersteunen bij het nemen van passende maatregelen. Dr. Menno Holzhauer, rundveedierenarts
Aanpassing formularia KNMvD: de stand van zaken De KNMvD heeft op verzoek van het ministerie van EL&I en VWS een nieuwe richtlijn veterinair antibioticumbeleid opgesteld: ‘Smal- versus breedspectrum antibiotica en eerste, tweede en derde keuze op basis van Gezondheidsraad-advies’. Deze richtlijn vormt het uitgangspunt voor de aanpassing van de KNMvD-formularia. Waar moet u als dierenarts rekening mee houden? Prof. dr. Dik Mevius (CVI) geeft een toelichting. “De classificatie van antibiotica als eerste, tweede of derde keus middelen is veranderd. In het nieuwe beleid wordt voor de eerste keus uitgegaan van de risico’s voor resistentieontwikkeling. Het gaat om middelen die geen directe invloed hebben op het voorkomen van extended spectrum beta-lactamases (ESBL) producerende organismen. Maar het belangrijkste is dat er meer sturing komt op tweede en derde keuze antibiotica, wat in principe vertaald moet worden in de behandelplannen. Voor de tweede keus wordt het ‘nee, tenzij-principe’ gehanteerd, bij voorkeur op basis van de gevoeligheidstest van een verwekker. Bij derde keuze middelen geldt het ‘nee, tenzij-principe’ voor antibiotica die kritisch zijn voor de humane gezondheidszorg, zoals fluoroquinolonen en cefalosporinen. Deze middelen mogen bovendien
alleen gebruikt worden voor individuele dieren, niet voor koppelbehandelingen en alleen indien de noodzaak is onderbouwd. Dat dit tot knelpunten leidt is duidelijk. Die worden momenteel besproken om het draagvlak en de haalbaarheid te vergroten.” Welk criteria worden gesteld aan de laboratoria die de gevoeligheidsbepalingen uitvoeren? Mevius: “De wijziging van het diergeneesmiddelenbesluit is op dit moment in voorbereiding, maar het uitgangspunt is dat de criteria ook voor dierenartsenlaboratoria haalbaar moeten zijn. Overigens betreft het een erkenningssysteem van laboratoria voor het inzetten van een gevoeligheidstest voor derde keuze middelen en niet voor bacteriologisch onderzoek in zijn algemeenheid.”
Nieuw op gddeventer.com:
BGP App: de eerste app van de GD is nu te downloaden via ITunes! U kunt nu bedrijfsgezondheidsplannen invullen via uw iPad. Kalveren en afweerstoffen: uitleg over de verschillende testen.
GD Veterinair | mei 2012 |
1