DE GEZONDHEIDSDIENST VOOR DIEREN
Nieuws en mededelingen Deze pagina’s zijn een bijdrage van De Gezondheidsdienst voor Dieren Postbus 9 7400 AA Deventer T. 0900-1770 E. redactie@gddiergezondheid.nl www.gddiergezondheid.nl REDACTIE: Kees van Maanen (deskundige infectieziekten paard), Emiel Schiphorst (marktmanager paard), Linda van den Wollenberg (paardeninternist), Petra Reijnen (relatiebeheer dierenartspraktijken), Mark de Witte (adviseur marketing & communicatie), EINDREDACTIE: Eva Onis Uw suggesties voor het katern zijn welkom via redactie@gddiergezondheid.nl
ATYPISCHE MYOPATHIE: WAT IS DE OORZAAK? Atypische myopathie (AM) is een ernstige spierziekte. Paarden die getroffen worden door AM hebben donkere urine. Ze bewegen moeilijk, gaan verkrampt staan of plat liggen en soms zijn ze benauwd. De getroffen dieren hebben sterk verhoogde spierwaardes (CPK, ASAT en LDH) in het bloed. Als een paard verschijnselen vertoont, is het belangrijk het dier rust te geven (dus niet transporteren), de ernst van de aandoening vast te stellen en snel een behandeling in te stellen. Deze behandeling bestaat onder meer uit pijnstillers, infuus en toediening van carnitine, vitamine E en vitamine B2. De ziekte komt niet vaak voor, maar heeft bijna altijd een dodelijke afloop. De aandoening wordt vooral vastgesteld bij paarden die in de weide worden gehouden en treft nogal eens meerdere dieren in een koppel. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat opname van hypoglycine A, dat in esdoornzaden (de helikoptertjes), esdoornblad en esdoornzaailingen (kiemen) kan zitten, tot AM kan leiden. Er is inmiddels door RIKILT Wageningen UR een methode ontwikkeld om dit hypoglycine A te kunnen aantonen. Hierdoor is beter onderzoek mogelijk naar het verband tussen het voorkomen van esdoorns rond een weide en het optreden van AM. Het lijkt er namelijk op dat sommige soorten esdoorns wél en sommige niet het bewuste toxine bevatten.
VEELGESTELDE VRAAG:
Wat zijn mogelijke oorzaken van hoefbevangenheid en kan daarop getest worden? GD-buitendienstmedewerker Petra Reijnen: “In meer dan 80% van de gevallen wordt hoefbevangenheid veroorzaakt door hormonale aandoeningen zoals Pituitary Pars Intermedia Dysfunction (PPID) en Equine Metabolic Syndrome (EMS). PPID wordt veroorzaakt door aantasting van de zenuwcellen in een deel van de hypothalamus, het hersenonderdeel waar de aanmaak en afgifte van hormonen wordt geregeld. Door die aantasting raakt het paard hormonaal uit balans, met allerlei ziekteverschijnselen als gevolg. De waarschijnlijkheidsdiagnose is soms al te stellen op basis van de klinische symptomen zoals de kenmerkende lange krullerige vacht (hypertrichosis). In de fase die daaraan voorafgaat kan sprake zijn van de volgende symptomen of een combinatie daarvan: algehele malaise, gedragsverandering, chronisch terugkerende hoefbevangenheid, overmatig drinken en urineren (PU/PD), vetophoping op specifieke plaatsen (buik, boven de ogen), niet vlot door de haren komen en insulineresistentie. PPID komt voor bij 20 tot 30% van de paarden en pony’s ouder dan 15 jaar. Maar het kan al voorkomen bij dieren vanaf 7 jaar. De stofwisselingsziekte EMS is ook een veelvoorkomende oorzaak van hoefbevangenheid. Hierbij is vaak sprake van overgewicht en/of plaatselijke vetophopingen op de hals en bij de staart, oogkassen en schouders, terugkerende hoefbevangenheid en insulineresistentie. Omdat de klinische verschijnselen van EMS en PPID op elkaar kunnen lijken en deze aandoeningen aan elkaar gerelateerd kunnen zijn, kan het zinvol zijn om te testen op beide. Testen op PPID kan via een ACTH-bepaling. Hiervoor dient EDTA-bloed te worden ingestuurd onder testnummer W1150L. Testen op EMS kan door bloed in een heparine- en in een natriumfluoridebuis in te sturen onder vermelding van P480. Dan wordt getest op insuline en glucose.”
HO5 / 2014
3