• Bonifatiusschool wordt wooncomplex, ‘Een stukje historie dat toekomst biedt’
• Afgedankt textiel is geen afval
• Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen
• Het NK Tegelwippen 2025 is van start. Doe ook mee!
Gemeentelijke activiteiten kalender
Vergaderingen gemeenteraad
Woensdag 23 april Raadsvergadering, 19.30 uur
Woensdag 7 mei Petear, 19.30 uur
Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/gemeenteraad
Ondernemersavond
Donderdag 17 april 19.15 - 22.15 uur
Partycentrum ’t Haske, Joure
Aanmelden kan via de website: www.ovs-skarsterlan.nl
Vacatures
De
Fryske
Marren
Zoek jij een betrokken werkgever waar je de kans krijgt om jezelf te ontwikkelen? Kom dan werken bij gemeente De Fryske Marren! Wij kijken naar wat wél kan.
OPEN VACATURES
• Stagiair(e) communicatie, evenementen en social media
• Stagiair(e) communicatie, website en social media
Kijk voor meer informatie én alle vacatures op: defryskemarren.nl/ werkenbij Of scan de QR-code.
Milieubus als mobiele milieustraat door dorpen en stad
Onze afvalcoaches gaan iedere dinsdag tot en met november op pad door de gemeente met de elektrische milieubus. Hier kunt u uw klein chemisch afval (kca) en kleine elektrische apparaten inleveren, mits het in een boodschappentas past.
Denk aan: batterijen, lampen, telefoons, föhns, laptops, toners, snoertjes, opladers, verfblikken en oude medicijnen. Groter chemisch afval en elektrische apparaten horen thuis op de milieustraten in Joure en Lemmer. Verder kunt u bij onze afvalcoaches terecht voor tips over afval(scheiden) en een gratis gft-bakje. Benieuwd wanneer onze afvalcoaches bij u in de buurt zijn?
17 april: inspirerende ondernemersavond met Paul Smit
Meer informatie vindt u op onze website defryskemarren.nl/milieubus
Aftrap doortrappen De Fryske Marren
Op woensdag 16 april - tussen 09.30 en 12.00 uur - fietsen we samen met een buurtsportcoach een mooie route door onze gemeente.
Bent u ondernemer en wilt u nieuwe inspiratie opdoen en/of andere collega-ondernemers en vertegenwoordigers uit de gemeente leren kennen? Kom dan naar de ondernemersavond op donderdag 17 april, vanaf 19.15 uur, in ’t Haske in Joure! Samen met Ondernemersvereniging Skarsterlân (OVS) organiseren we deze jaarlijkse ondernemersavond.
Tijdens deze inspirerende ondernemersavond maakt u ook kennis met gastspreker Paul Smit. Paul is filosoof en cabaretier en één van de meest gevraagde Nederlandse sprekers. Hij weet op een unieke wijze humor te combineren met inzichten over samenwerking, verandering en creativiteit.
Aanmelden kan uiterlijk tot en met zondag 13 april via de website van Ondernemersvereniging Skarsterlân: www.ovs-skarsterlan.nl (max. twee personen per bedrijf).
We vertrekken vanuit Lemmer en hebben halverwege een tussenstop met wat lekkers bij de molen van Sloten.
De doortraproute is ongeveer 24 kilometer lang en gaat over ruime paden en langs weinig obstakels en oversteekplaatsen.
Vertrekpunt is vanaf het kantoor van Sociaal Werk De Kear (Lijnbaan 8) in Lemmer.
Aanmelden (gratis) en/of meer informatie kan via mail: m.bron@sociaalwerkdekear.nl of telefoonnummer: 06 - 222 838 66
Meer informatie over Doortrappen via de website: www.doortrappen.frl
80 jaar vrijheid in De Fryske Marren
Op 15, 16 en 17 april hijsen we de Canadese vlag in onze gemeente ter herinnering aan de bevrijding, precies 80 jaar geleden.
In april 1945 bevrijdden Canadese troepen De Fryske Marren, waarmee een einde kwam aan jaren van bezetting. Met deze vlaggen staan we stil bij de offers die zijn gebracht voor onze vrijheid en eren we onze bevrijders. Frijheid is net fanselssprekkend. Lit ús dy koesterje en mei inoar betinke.
Bonifatiusschool wordt wooncomplex
‘ Een stukje historie dat toekomst biedt’
Een stukje geschiedenis van Joure heeft een prachtige nieuwe bestemming gekregen. De oude R.K. Sint Bonifatiusschool is omgebouwd tot 16 moderne appartementen met een zorgbestemming. Het project is een bijzonder voorbeeld van hoe vrijkomend gemeentelijk vastgoed op een duurzame manier kan worden hergebruikt. Wethouder Chris van Hes, verantwoordelijk voor wonen bij gemeente De Fryske Marren, is enthousiast over het project.
“Dit is in fantastyske wize om gemeentlik fêstgoed in nij libben te jaan,” zegt wethouder Van Hes trots. “Ik bin bliid dat krekt dit histoaryske pân, dêr’t safolle Jousters lêzen en skriuwen leard hawwe, behâlden bliuwt en keppele wurde kin oan in soarchpartij, de JP van den Bent stichting. In stikje histoarje dat takomst biedt. Prachtich dochs?”
JP van den Bent stichting: ondersteuning bij het leven
De JP van den Bent stichting biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een beperking. De stichting heeft 165 locaties, verspreid over de provincies Fryslân, Groningen, Overijssel, Flevoland en Gelderland.
gebouw gaat wel veranderen. Het wordt ‘Professor Titus Brandsmaweg’, naar het adres. Dat is een vaste keuze van de JP van den Bent stichting voor al hun locaties.”
Herinneringen ophalen bij het Open Huis
In de 16 nieuwe appartementen in Joure wonen bewoners individueel − iedereen heeft een eigen voordeur en brievenbus. Indien gewenst kunnen ze een beroep doen op ondersteuning bij het leven, zoals de stichting het zelf formuleert. Die ondersteuning varieert van hulp bij praktische zaken, zoals huishouden, boodschappen en koken, tot begeleiding bij dagelijkse structuur, persoonlijke verzorging, contacten met instanties en sociale contacten.
RTR Exploitatie Het pand is eigendom van RTR Exploitatie, dat gespecialiseerd is in de herontwikkeling van oude panden. “Daarmee een maatschappelijk doel dienen is één van onze doelstellingen,” vertelt directeur Rob Genee. “Deze
‘We tinke no folle better nei oer wat we mei leechsteande pannen dwaan kinne’
school kwamen we op het spoor dankzij een tip van de ouders van een toekomstige bewoner. En nu wordt die persoon daadwerkelijk een van de 16 bewoners. Zo zie je maar hoe het kan lopen.”
De appartementen in de voormalige Bonifatiusschool zijn volledig gemoderniseerd en voldoen aan de nieuwste eisen. “Gasloos, uitstekend geïsoleerd, voorzien van warmtepompen, zonnepanelen − alles,” aldus Genee. “In de hal hebben we een aantal elementen van de school bewaard, zodat je nog steeds kunt zien dat dit ooit een schoolgebouw was. De naam van het
Dat de voormalige school bij veel inwoners van Joure herinneringen oproept, is natuurlijk logisch. “In soad Jousters hawwe hjir op skoalle sitten en oars harren âlden of pakes en beppes wol,” aldus wethouder Van Hes. “Ik soe elkenien oproppe wolle om op freed 25 april nei it Iepen Hûs te kommen. Dan kinst noch ien kear it gebou fan binnen besjen en oantinkens ophelje mei oare âld-learlingen. In moaie fotokollaazje by de entree helpt dêr seker by.”
Woningmarkt onder druk
Wethouder Van Hes voorziet in de toekomst meer van dit soort projecten in de gemeente. “It is noflik wenjen yn De Fryske Marren en ek De Jouwer is in populêr plak. Dat soarget foar in tanimmende fraach nei wenningen, wylst de beskikbere romte beheind is. De gemeente wurket dêrom hurd oan nije oplossingen. It projekt fan de âlde Bonifatiusskoalle is in moai foarbyld fan hoe frijkommend fêstgoed benut wurde kin foar wenningbou.”
Toekomstplannen: een Knarrenhof in Joure Er wordt al gesproken over de realisatie van een zogenoemd Knarrenhof. “In Knarrenhof is in wenfoarm wêrby’t âlderen yn in hofke wenje en sa inoar helpe kinne as it nedich is,” legt Van Hes uit. “It is in soarte fan mienskiplike wenfoarm, wêrby’t selsstannigens en buorhelp sintraal stean. Foar in soad minsken is dit in moaie wize om op in feilige en sosjale wize âlder te wurden.”
Een Knarrenhof past goed bij de veranderende woonwensen van de oudere bevolking en kan een oplossing bieden voor het tekort aan geschikte woonruimte voor senioren in de regio. “Boppedat soarget it foar trochstreaming op de wenningmerk. Alderen litte ommers in hûs efter, a ldus Van Hes. “En behalve dat sa’n projekt tûk ynspilet op it wenningferlet, draacht it ek by oan de sosjale gearhing yn de buert.”
Meer aandacht voor herbestemming De herbestemming van de Bonifatiusschool is volgens de wethouder een voorbeeld van hoe bewust de gemeente tegenwoordig omgaat met vrijkomend vastgoed.
“We tinke no folle better nei oer wat we mei leechsteande pannen dwaan kinne, en dat lizze we ek fêst yn de ferkeapkritearia. It is wichtich dat wy ditsoarte fan pannen in nije funksje jouwe dy’t oanslút by it ferlet fan ús ynwenners.”
Met de druk op de woningmarkt en de groeiende vraag naar zorgen seniorenwoningen, wordt herbestemming steeds belangrijker. Het project in Joure laat zien dat er creatieve oplossingen mogelijk zijn, zelfs in tijden van schaarste.
Nog één keer binnenkijken in uw oude school
“It is moai om te sjen hoe’t skiednis en takomst hjir byinoar komme,” besluit Van Hes. “In plak dêr’t eartiids bern learden lêzen en skriuwen, wurdt no in thús foar minsken dy’t soarch nedich hawwe. Echt in projekt om grutsk op te wêzen.”
Wethouder Chris van Hes
BOVEN: Voormalig R.K. Sint Bonifatiusschool (bovenste foto 1927 en onder 1985) LINKS: De Professor Titus Brandsmaweg
Van ‘R.K. Sint Bonifatiusschool’ naar ‘Professor Titus Brandsmaweg’
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTONANTKO
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTONANTKO
Afgedankt textiel is geen afval
In 2024 werd er in De Fryske Marren zo’n 309.000 kilo textiel ingezameld door Sympany. De afgelopen jaren zien we een lichte verbetering, maar nog steeds wordt bijna de helft verkeerd weggegooid. Dat is zonde en slecht voor het milieu, want dit textiel gaat de verbrandingsoven in en deze grondstoffen gaan dan voorgoed verloren. Hoog tijd om hier eens wat dieper in te duiken.
Wethouder afval Luciënne Boelsma: “In soad minsken tinke dat tekstyl allinnich yn in kleankontener mei as it noch hiel is, sadat in oar dat noch brûke kin. In logyske gedachte, mar sa is it net hielendal. Ek tekstyl dat bygelyks stikken en fersliten is, kin yn in kleankontener dien wurde. De iennichste betingst is dat de klean skjin en drûch wêze moatte.”
Lisanne Elzinga en Mieke van der Wal zijn afvalcoaches bij De Fryske Marren en vullen aan. “Erg vuil wil zeggen stof met veel verfresten of olie”, legt Mieke uit. “Natte kleding kan niet in de textielcontainer, want dat gaat schimmelen. Maar als er een paar vlekjes in het textiel zitten of de kleding is kapot, dan kun je het er met een gerust hart indoen.” “Datzelfde geldt voor schoenen, gordijnen, beddengoed, knuffels, kussens, leren tassen, enzovoorts”, vult Lisanne aan.
In de buurt
In onze gemeente staan overal textielcontainers (van Sympany): bij supermarkten, in wijken en bij buurthuizen. Er is er dus altijd wel een container bij u in de buurt. Het meeste textiel uit de containers is nog prima draagbaar en krijgt een tweede leven. Wanneer een ingezameld kledingstuk niet direct bruikbaar is, bijvoorbeeld doordat het versleten is, wordt het onder andere gebruikt in de productie van nieuwe jeans of voor het maken van nieuwe sokken van Vodde.
Ook wordt van niet herdraagbaar textiel isolatieen akoestisch materiaal gemaakt voor VRK Akoestiek en Isolatie. “De overige 10 procent is echt afval en wordt weggegooid. Dus bij twijfel: stop het gewoon in de textielcontainer, dan sorteert Sympany het”, aldus Lisanne.
- LUCIËNNE‘Ek tekstyl dat bygelyks stikken en fersliten is, kin yn in kleankontener dien wurde.’
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
Grote milieu impact
Met de inzameling van textiel bespaarden de inwoners in De Fryske Marren samen maar liefst 3.460.000 kilo CO2 en 218.300.000 liter
water. Charles Graft, directeur van stichting Sympany:“Dit zijn enorme getallen. Om de inwoners een idee te geven: het gaat om meer dan 4.366 grote tankwagens met water, een file van maar liefst 109 kilometer. Het laat zien hoeveel water er nodig is om al dat textiel te produceren en hoe belangrijk het is om die grondstoffen niet bij het restafval te gooien.”
Andere
tips om de levenscyclus van kleding te verlengen
• Gebruik kleding langer en koop minder nieuwe kleding.
• Koop tijdloze items die goed te combineren zijn.
• Koop kwaliteit in plaats van kwantiteit.
• Gooi kleding niet meteen weg, maar laat kleding repareren of verstellen (of doe dit zelf).
• Zorg dat kleding een maximale levensduur heeft door het langer te dragen, door te geven en/of door het bij organisaties zoals Sympany in te leveren die zorgen voor hergebruik.
‘Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen’
Van lekker sporten of meedoen aan culturele activiteiten word je blij. En het is ook nog eens gezond! Maar als je elke maand weinig te besteden hebt, is er meestal geen geld voor zulke activiteiten. Het Volwassenenfonds Sport & Cultuur helpt.
Het Volwassenenfonds Sport & Cultuur is een landelijk initiatief. Dit fonds is bedoeld voor volwassenen vanaf 18 jaar die rond het bestaansminimum leven en die graag mee willen doen aan een sport- of culturele activiteit. Denk aan fitness, voetbal, theater, schilderles of muziekles. Het Volwassenenfonds zorgt er samen met gemeenten en andere partners voor dat lesgelden en/of materialen worden betaald voor mensen die dat zelf niet kunnen.
Meer mensen bereiken “Het Volwassenenfonds is feitelijk het verlengstuk van het Jeugdfonds Sport en Cultuur, dat contributie voor kinderen tot 18 jaar betaalt”, zegt Jurjen de Jong, beleidsmedewerker
- JURJEN‘Het is machtich moai dat het Volwassenenfonds de financiële drempel wegneemt.’
armoede en schulddienstverlening bij De Fryske Marren. “Als gemeente zijn we vanuit het Aanvalsplan Armoede in april 2024 aangehaakt bij dit fonds. Voor die tijd konden volwassen inwoners gebruikmaken van onze eigen minimaregeling. Via het Volwassenenfonds hopen we meer mensen te bereiken. Het fonds vergoedt jaarlijks voor 300 euro aan lesgelden en materialen − dat is twee keer zoveel als de minimaregeling.”
Intermediairs
Een aanvraag indienen bij het Volwassenenfonds gaat altijd via een tussenpersoon: een intermediair. In de Fryske Marren zijn meerdere intermediairs actief, verbonden aan de gemeente of maatschappelijke organisaties. Petra Peduzzi is als intermediair verbonden aan het
Leger des Heils en heeft tot nu toe 25 mensen tussen de 18 en 70 jaar ingeschreven bij het Volwassenenfonds. “De jongvolwassenen kozen meestal voor voetbal”, vertelt Petra. “Anderen voor bijvoorbeeld de sportschool of leszwemmen. Het Leger des Heils werkt veel met nieuwkomers en onder deze groep zijn veel vrouwen die willen leren zwemmen. Het Volwassenenfonds maakt dat mogelijk.”
Aanvraag doen
Hoe gaat een aanvraag in z’n werk? Petra: “Via de site van het Volwassenenfonds kun je zelf een intermediair kiezen en kijken welke activiteit je wilt doen. Dat kan sport zijn, maar ook iets creatiefs als schilderen. De intermediair bespreekt je situatie en inkomen en doet een aanvraag bij het fonds.
Wethâlder Luciënne Boelsma:
“Tegearre mei it folwoeksenefûns soargje wy derfoar dat in soad ynwenners meidwaan kinne en sels harren sport- en kultueraktiviteiten kieze dy ’t sy graach dwaan wolle.”
- PETRA‘Neem een vriendin mee. Samen is het leuker.’
Na goedkeuring krijg je een brief, waarmee je je kunt aanmelden bij de sportvereniging of cultuuraanbieder − It Toanhûs bijvoorbeeld. Het geld gaat rechtstreeks naar de aanbieder. Je kunt ook een waardebon voor kleding of attributen aanvragen.”
Proefles
Petra adviseert deelnemers altijd om eerst een proefles te nemen. “Dan weet je wat je kunt verwachten. De aanvraag is voor een jaar en het is de bedoeling dat je dat jaar ook vol maakt. Na een jaar kun je opnieuw een aanvraag doen.”
Sommige deelnemers vinden het spannendom zich in hun eentje in te schrijven. “Een tip: neem een vriend, vriendin of kennis mee. Samen is het leuker!”
Volwassenenfonds Sport & Cultuur in het kort
• Bent u ouder dan 18 jaar, heeft u een laag inkomen en wilt u graag meedoen aan activiteiten als zwemles, voetbal, muziekles of theater? Het Volwassenenfonds betaalt het lesgeld voor u.
• Aanvragen gaat via een intermediair. Op volwassenenfonds.nl staan de namen van intermediairs met wie u contact kunt opnemen.
• Is de aanvraag goedgekeurd? Dan kunt u een jaar sporten of culturele activiteiten doen. Na dit jaar kunt u een nieuwe aanvraag doen.
Erbij horen
Met name dat laatste – het sociale aspect – is zo waardevol aan sport en cultuur, merkt Petra. “Mensen met een bescheiden inkomen komen minder vaak buiten de deur, alles kost immers geld. Terwijl je sociaal contact met anderen juist vaak via het verenigingsleven of in de buurt opdoet. Door het Volwassenenfonds kan iedereen meedoen.”
Dat beaamt Jurjen. “Het is op zich al superleuk om een instrument te leren bespelen of om te sporten, maar het is ook een manier om mee te doen en ergens bij te horen. Dat maakt je wereld letterlijk groter. Iets nieuws leren en bewegen is ook nog eens belangrijk voor je mentale en fysieke gezondheid. Dus dat is langetermijnwinst. Daarom is het machtich moai dat het Volwassenenfonds de financiële drempel wegneemt.”
Vorig jaar deden meer dan 150 inwoners uit De Fryske Marrren –waarvan 3 boven de 80 jaar – hun voordeel met het Volwassenenfonds. Toch zijn er veel meer inwoners die, gezien hun inkomen, voor deze voorziening in aanmerking zouden kunnen komen. “Het zou mooi zijn als meer mensen een aanvraag doen”, aldus Jurjen. “Ik zou onze inwoners graag willen uitdagen: ga iets doen wat je nog niet eerder hebt gedaan. Je zult zien dat je er meer plezier aan beleeft dan je had gedacht!”
Afvalcoaches Lisanne Elzinga (links) en Mieke van der Wal
Textielcontainer Sympany
Petra Peduzzi (links) en Jurjen de Jong
HET NK TEGELWIPPEN 2025
IS VAN START. DOE OOK MEE!
Tegels eruit, groen erin
Ook dit jaar doet gemeente De Fryske Marren weer mee aan het landelijke NK Tegelwippen. De bedoeling is om samen met inwoners, ondernemers en scholieren zoveel mogelijk tegels te vervangen door groen: gras, planten, bloemen, struiken en bomen. Daar wordt onze leefomgeving gezonder, duurzamer en klimaatbestendiger van. En mooier! Jij draagt toch ook je steentje bij?
Het NK Tegelwippen 2025 is gestart op 21 maart en duurt tot en met 31 oktober.
In eerdere edities van het NK Tegelwippen wipten we met z’n allen al duizenden tegels in tuinen, straten en op pleinen en bedrijfsterreinen.
Dit jaar hopen we samen nóg meer tegels te vervangen en onze gemeente verder te vergroenen en te verduurzamen.
Waarom moeten die tegels eruit?
Een groene omgeving is belangrijker dan ooit.
“Zoals iedereen inmiddels wel weet, is extreem weer allang geen uitzondering meer,” zegt Hester Walda, beleidsmedewerker Groen. “Hittegolven, langdurige droogte en hevige regenval komen steeds vaker voor. Steen waar mogelijk vervangen door groen zorgt ervoor
dat we hier beter tegen beschermd zijn. Groen biedt verkoeling bij hitte, houdt water in de bodem beter vast en zorgt voor een betere afwatering tijdens stortbuien. Bovendien is groen goed voor de biodiversiteit. En al die dingen zijn weer goed voor ons eigen welzijn. Wie wil dat nu niet?”
Landelijke competitie
Het NK Tegelwippen is een landelijke competitie en De Fryske Marren neemt het op tegen andere Nederlandse gemeenten. Hoe meer tegels we samen verwijderen, hoe groter de kans dat we winnen. Elke tegel telt, dus ook jouw bijdrage kan het verschil maken.
“Op nk-tegelwippen.nl/ tegelstand kun je zien hoeveel tegels er al zijn gewipt,” vertelt Hester de Vries,
Hoe kan ik meedoen?
Meedoen met het NK Tegelwippen is heel makkelijk.
• Je wipt een of meer tegels uit je voor-, achter- of geveltuin. In de grond die vrijkomt zaai of plant je iets groens. Tips nodig voor het soort groen dat je moet kiezen? Kijk eens op nlvergroent.nl en milieucentraal.nl
• Ga naar nk-tegelwippen.nl en vul in hoeveel tegels je hebt gewipt. Voeg eventueel een foto toe van je tuin voor en na het tegelwippen. Let op: niet alleen tegels tellen
mee, ook andere verstening, zoals klinkers en grind. Mail je bewijs van deelname naar nktegelwippen@ defryskemarren.nl en tag ons op Instagram: @defryskemarren
• Breng je tegels en andere stenen gratis naar het milieuterrein. Neem je bewijs van deelname mee.
beleidsmedewerker Milieu & Duurzaamheid. “Ook per gemeente. Dit jaar strijden we niet alleen op landelijk maar ook op Fries niveau: we nemen het specifiek op tegen de gemeente Smallingerland. Het belooft een spannende strijd te worden! We zijn heel benieuwd of wij meer tegels kunnen wippen dan zij.”
Pak je schop en wip! Zin om samen met je buren, familie en vrienden het verschil te maken? Doe dan mee met het NK Tegelwippen. Samen kunnen we onze omgeving vergroenen, verduurzamen en klimaatbestendig maken. Pak die schop, wip die tegels en laten we met elkaar zorgen voor een groene, bloeiende gemeente!
• Heb je zelf geen mogelijkheid om je verwijderde tegels af te voeren? Geen zorgen, je kunt ze bij de gemeente aanmelden voor de Tegeltaxi (maximaal 20 m2). Deze service is gratis. De Tegeltaxi rijdt één keer in het voorjaar en één keer in het najaar. Meer informatie vind je binnenkort op de website van de gemeente. Grind wordt niet opgehaald met de Tegeltaxi.
