Jaargang 6 December 2016

Help Kevin en Anna weer even kind te zijn Slachtoffer-dader bemiddeling helpt

“Ik wil focussen op wat ik nog wel kan”

In één klap verandert je hele leven

INHOUD

14

Donateur Mevrouw Hoenderdaal werd in 1998 donateur. Dit jaar leerden we elkaar pas echt goed kennen.

4

COLOFON

8

Slachtoffer-daderbemiddeling In één kamer met de dader: Willy ging het gesprek aan met haar overvaller.

10

Eindredactie Sandra Scherpenisse Redactie Kirsten Snel, Dusjka Stijfhoorn, Kevin Verbaas en Nicky Bredemeijer Fotografie Joshua Rood Ontwerp & realisatie Mediaresponse, Gorinchem Contact Fonds Slachtofferhulp Postbus 93166, 2509 AD Den Haag Telefoon 070 392 52 00 donateurs@fondsslachtofferhulp.nl www.fondsslachtofferhulp.nl Voor giften en donaties: Fonds Slachtofferhulp, ING Bank nr. NL60INGB0000006700, Den Haag Als donateur van het Fonds Slachtofferhulp informeren wij u graag over relevante ontwikkelingen bij Fonds Slachtofferhulp en verwante activiteiten. Als u geen prijs stelt op deze informatie kunt u dit melden via genoemde contactgegevens. Als een familielid of bekende ook donateur wil worden van het Fonds Slachtofferhulp en de nieuwsbrief wil ontvangen, dan kunt u uiteraard ook contact met ons opnemen. Deze nieuwsbrief wordt drie keer per jaar toegestuurd aan alle donateurs en relaties van het Fonds Slachtofferhulp.

2 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Noodhulp Crowdfundingactie moet zorgen voor genoeg geld noodhulp. Onze collega Cindy legt uit waarom dit nodig is.

12

In ‘t kort In deze rubriek brengen we u kort op de hoogte van nieuws uit het werkveld en van onze donateurs.

Dubbel slachtoffer Door een ongeluk heeft Pauline blijvend letsel. De verzekering wil niet uitkeren.

COLUMN Erkenning Het Fonds Slachtofferhulp is ideeën aan het verzamelen voor belangrijke veranderingen in de praktijk van schadeafwikkeling. Dat is nodig omdat slachtoffers nu vaak een lang en taai gevecht met verzekeraars en belangenbehartigers moeten voeren. En dat is een slechte zaak. Het verhaal van Pauline op pagina 10, is één voorbeeld van hoe het niet zou moeten. Naast het uitblijven van geld, dat nodig is om door te gaan met het leven, is een betere afhandeling van schade ook heel belangrijk voor erkenning. Doordat die voor Pauline uitblijft, kan zij niet door naar de volgende fase van haar herstel. Uiteindelijk heeft ook zij natuurlijk maar één doel: zoveel als nog mogelijk is, de persoon worden die zij was voor het ongeluk. Dit geldt niet alleen voor Pauline. Erkenning, is een rode draad in ons werk voor slachtoffers. Erkenning draagt namelijk in belangrijke mate bij aan herstel. Erkenning... Wat is het eigenlijk? Wij zien dat fenomeen in vele vormen in het werkveld van de slachtofferhulpverlening. Erkenning kan heel tastbaar zijn, wanneer het gaat over een schadevergoeding. Maar vaak gaat erkenning over het respect waarop met slachtoffers wordt omgegaan. Zoals bij medische ongevallen. Als een dokter erkent dat er iets niet

goed is gegaan, is dat heel belangrijk voor een slachtoffer. Zie je wel, er is iets gebeurd, wat niet had mogen gebeuren. Of erkenning door herkenning. Dat zien we veel tijdens lotgenotencontact. Bijvoorbeeld bij verkeerslachtoffers, of bij nabestaanden van iemand die door geweld om het leven kwam. Door met elkaar ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren, en lief en leed te delen, voelen slachtoffers zich gehoord en begrepen; en met respect behandeld. Erkenning komen we ook veel tegen bij ons noodhulpfonds. De slachtoffers die we daar helpen, staan vaak al zwakker in onze samenleving. Mensen, die al moeite hadden om de eindjes aan elkaar te knopen en door hun slachtofferschap de nekslag krijgen. Door een gift uit ons noodhulpfonds, erkennen wij hun leed, en hebben we respect voor de moeilijke weg die ze moeten gaan. En we laten zien dat ze er niet alleen voor staan. Daarmee wordt het ontvangen van een fiets, een boodschappenpakket of een kerstboom, een eerste belangrijke stap naar herstel. Zodat hij of zij, zo veel als mogelijk, weer kan worden wie hij was. Ik wens u, en de uwen, fijne feestdagen en een respectvol en veilig nieuw jaar. Ineke Sybesma, Directeur Fonds Slachtofferhulp 3

NOODHULP ‘Help Riet om de eerste week door te komen’, ‘Laat Hendrik weer scherp zien’ en ‘Help Amale van A naar B te komen’. Dit zijn 3 van de 10 oproepen die wij deze maand doen in het kader van onze landelijke noodhulpactie. Door middel van een digitale geldinzamelingsactie proberen we te zorgen dat ons noodhulpfonds voldoende geld in kas heeft om het stijgende aantal aanvragen te kunnen honoreren. Cindy van den Aardweg, medewerker noodhulp: “Ik kan de slachtoffers niet meer helpen zoals ik dat in de afgelopen jaren heb kunnen doen, omdat we niet genoeg financiële middelen ter beschikking hebben.” De tien oproepen zijn voorbeelden uit onze dagelijkse praktijk, maar slechts een greep uit de duizend mensen die we ieder jaar helpen via ons noodhulpfonds. “We willen geld ophalen voor veelvoorkomende zaken als een verzorgingspakket, boodschappen en speelgoed.” Het noodhulpfonds van het Fonds Slachtofferhulp is in het leven geroepen om in de acute nood te voorzien van mensen die buiten hun schuld slachtoffer zijn geworden en aan de rand van de armoedegrens leven. Mensen, voor wie er geen hulp beschikbaar is, niet voldoende hulp, of waar hulp anders te laat zou komen. Zonder onze hulp zijn zij niet in staat om hun leven weer op te pakken. Cindy: “Iedere dag krijg ik meerdere aanvragen voor noodhulp op mijn bureau. We schakelen snel; ‘s ochtends aangevraagd, betekent soms ‘s middags al geld op je rekening.” Normaal gesproken zou een campagne als die we nu voeren ook flink wat geld kosten. Wij kunnen gelukkig rekenen op betrouwbare bedrijfsrelaties, die ons steunen met producten waarmee we slachtoffers direct kunnen helpen, maar ook helpen met ‘sponsoring in natura’. Daarnaast hebben we onze vaste donateurs ook een brief gestuurd met de vraag geld te doneren voor deze actie. Cindy:“Het gaat in onze campagne om kleine noden met grote gevolgen. Stel dat er is ingebroken. De sloten zijn kapot, en je voelt je onveilig in je eigen huis. Maar je kan je die nieuwe sloten niet zelf veroorloven, en de huurbaas wil

4 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

het niet betalen. Dan moet daar toch iets aan gebeuren?” Dat vinden ook de hulpverleners van Slachtofferhulp Nederland via wie wij de aanvragen altijd ontvangen en die zich nu hebben verbonden aan de noodhulpactie en in filmpjes toelichten waarom zij zich inzetten. We hebben er bewust voor gekozen in deze filmpjes niet de slachtoffers in beeld te brengen, maar de hulpverleners. Zodra een filmpje online staat kun je niet meer controleren wat er mee gebeurt, en dat is een risico dat wij niet wilden nemen met deze kwetsbare groep mensen. Cindy licht toe: “Door deze aanpak, kan het Fonds Slachtofferhulp tóch laten zien voor wie ze het doet, wat ze krijgen, en waarom dat zo hard nodig is: Liselotte heeft nieuwe sloten nodig. Voor ons zijn het maar sloten, maar voor haar is het de manier om zich weer veilig te voelen in haar eigen huis. Als donateur kan je haar en anderen heel gericht helpen.”

Steun van bedrijven De afgelopen periode hebben wij een beroep kunnen doen op een aantal nieuwe relaties. Wij willen deze bedrijven bedanken voor hun steun en betrokkenheid bij ons werk. Bart Smit, Leen Bakker, Hornbach, Jean Mineur, Roompot en het Dolfinarium. Met Hornbach en het Dolfinarium hebben we zelfs afspraken gemaakt voor structurele steun aan het noodhulpfonds. Allemaal enorm bedankt. We zijn altijd op zoek naar bedrijven die ook willen maatschappelijk willen bijdragen. Zij kunnen contact opnemen met Ivan Arts via arts@fondsslachtofferhulp.nl

Help Natascha een frisse start te maken Natascha is in het holst van de nacht daar huis ontvlucht om weg te komen bij haar gewelddadige echtgenoot. Ze heeft in de haast alles moeten achterlaten. Wij zamelen geld in voor een basisverzorgingspakket

Help Riet de eerste week door te komen Riet’s pincode is afgekeken terwijl ze geld pinde bij de automaat en vervolgens is ze bestolen. Haar hele AOW is opgenomen. Ze kan haar boodschappen niet zelf betalen. Wij zamelen geld in voor een boodschappenpakket

Help Kevin en Anna weer even kind te zijn Door brand in hun huis zijn Kevin en Anna alles kwijt. Hun vader overleeft de brand niet. Het regelen van de uitkering neemt lang in beslag. Zij en hun moeder kunnen net rondkomen, maar er is geen geld voor iets extra’s. Wij zamelen geld in voor speelgoed

Laat Olivier weten dat er mensen om hem geven Olivier maakte al zijn spaargeld over aan een vrouw die hij via internet ontmoette. Ze bleek een oplichtster, die hem berooid en eenzaam achterliet. Wij zamelen geld in voor een Kerstpakket met een Kerstboompje

THEMA Doe mee aan de landelijke noodhulpactie via www. helpslachtoffers.nl

Cindy van den Aardweg, medewerker noodhulp

“Help Kevin en Anna weer even kind te zijn” HulpPost | december 2016 | 5

IN ’T KORT

Lessen voor de toekomst – onderzoek MH17 INTERVICT doet in samenwerking met het NIVEL onderzoek naar de mentale gezondheid van nabestaanden van de ramp met de MH17. In het bijzonder naar de knelpunten die zij tegenkomen en de hulp die zij hebben gekregen. Het belangrijkste doel is om op basis van hún bevindingen, slachtoffers en nabestaanden van toekomstige rampen beter op te kunnen vangen. Voor het onderzoek zijn inmiddels nabestaanden, familierechercheurs en hulpverleners bevraagd over hun ervaringen in het hulpverleningstraject. Er wordt geanalyseerd hoe zij zijn opgevangen en geholpen, hoe zij alle hulp en aandacht hebben ervaren, hoe het met hun mentale gezondheid en functioneren gaat en welke lessen hier uit te trekken zijn, ook als het gaat om de hulpverlening na toekomstige rampen. Een van de zaken die aan de orde komt, zijn de ervaringen van nabestaanden met de media. We verwachten hier in het voorjaar van 2017 de resultaten van te kunnen delen.

Internationaal onderzoek kinderpornografie Internationaal onderzoek moet meer inzicht verschaffen in de hulpbehoeften van slachtoffers van kinderpornografie, van wie foto’s of filmmateriaal online zijn verspreid. De financiële bijdragen van Terre des Hommes, Pro Juventute Steunstichting ’s Gravenhage, Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving en Fonds Slachtofferhulp maken het mogelijk dat dit onderzoek ook in Nederland uitgevoerd kan worden. In Nederland wordt het onderzoek gecoördineerd door Corinne Dettmeijer, de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen. Dettmeijer: “De blijvende beschikbaarheid van het beeldmateriaal zorgt er voor dat het misbruik oneindig lang door kan gaan. Er is nog weinig expertise over het omgaan met trauma’s die juist het gevolg zijn van de permanentie van de misbruikbeelden op internet. De beelden gaan de hele wereld over. Kinderpornografie kent geen grenzen en daarom is het belangrijk dat het onderzoek in meerdere landen en dus ook in Nederland wordt uitgevoerd.” 6 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Donateursbijeenkomst Tijdens onze eerste donateursbijeenkomst deze zomer, hadden we de kans een aantal van onze donateurs persoonlijk te ontmoeten en hen meer te vertellen over het werk dat zij al jaren steunen. Na een plenair deel waarbij directeur Ineke Sybesma aan het woord was en bijzonder hoogleraar Jos de Keijser een toelichting gaf op het onderzoek Rouw na moord, volgden rondetafelgesprekken over onze thema’s noodhulp, verkeersongevallen, misdrijven en seksueel geweld. Dank aan alle aanwezigen voor deze bijzondere middag, en dank voor de enthousiaste reacties. In 2017 zal dit zeker een vervolg krijgen. Wilt u er volgend jaar bij zijn? Meld u dan nu aan via: donateurs@fondslachtofferhulp.nl

Cadeautip: de donatiebox

Heeft u iets te vieren? Misschien een trouwdag of jubileum? Het komt de laatste jaren steeds meer voor dat jarigen, jubilarissen en bruidsparen niet meer kiezen voor cadeautjes, maar voor een donatie aan een goed doel. Vindt u het ook een mooie gedachte om te doneren aan het Fonds Slachtofferhulp? Dan kunnen wij voor u een speciale donatiebox op maat laten maken. Deze kunt u bestellen bij Ivan Arts: arts@fondsslachtofferhulp.nl. Alvast onze dank.

Hardloopteam haalt 15.000 euro op bij Dam tot Damloop Een hardloopteam van dertig lopers stond op zondag 18 september voor het Fonds Slachtofferhulp aan de start van de Dam tot Damloop. Deden er vorig jaar nog tien lopers mee voor het Fonds Slachtofferhulp, dit jaar renden maar liefst 30 betrokken bedrijfsvrienden, zakenrelaties en hulpverleners de 16 kilometer. Het was prachtig weer tijdens de loop en we hebben in het ‘Damdorp’ nog lang kunnen nagenieten van alle verhalen van de deelnemers. We willen alle lopers en hun sponsors ontzettend bedanken voor de steun en feliciteren met hun prestatie! Wilt u zich inzetten voor slachtoffers en meelopen met het Fonds Slachtofferhulp-team in 2017? Meld u dan nu aan via: arts@fondsslachtofferhulp.nl

Exclusieve kerstkaarten en kalenders van prof. mr. Pieter van Vollenhoven Wegens groot succes hebben wij ook dit jaar weer kerstkaarten van het Fonds Slachtofferhulp. Op de kaarten staan mooie winterfoto’s afgebeeld die onze oprichter en ere-voorzitter prof. mr. Pieter van Vollenhoven heeft gemaakt van de Nederlandse natuur. Een set kerstkaarten bestaat uit 10 gevouwen kaarten met envelop. Nieuw zijn onze kalenders, met nog meer van deze foto’s uit de collectie van prof. mr. Pieter van Vollenhoven. We hebben kalenders van 2017 en tijdloze verjaardagskalenders. De kalenders en kerstkaarten zijn exclusief verkrijgbaar via het Fonds Slachtofferhulp. De opbrengst wordt besteed aan hulpverlening voor slachtoffers. Bent u nog op zoek naar kerstkaarten of een kalender voor het nieuwe jaar?

Collecte Protestantse Wijkgemeente Zoetermeer: zoektocht naar vertrouwen Regelmatig doen wij een belronde naar kerken, om hen te vragen ook aan het Fonds Slachtofferhulp te denken als doel voor extra collectes. Het is mooi om te zien dat hier gehoor aan wordt gegeven. Recent hebben we bijvoorbeeld een donatie gekregen van de Protestantse Wijkgemeente in Zoetermeer. Petra Harrewijn laat ons via e-mail weten: “Wij, de vrouwen van de vrouwen-vieringen in Zoetermeer, hebben tijdens onze laatste viering van afgelopen zondag een collecte gehouden. Het thema van deze viering was Zoektocht naar vertrouwen. Wij hebben stil gestaan bij het vertrouwen waarmee je verder kunt. Wonderlijk genoeg hebben we genoemd de aanslagen in Parijs en daarna Brussel. We hebben € 105,- naar jullie overgemaakt om mensen te helpen weer vertrouwen te krijgen. Veel succes met jullie werk!”

Bestel de kerstkaarten of kalender via Donateurskaart nr. 2.

Boek 'Ik is kapot' door Monique de Valk Geinspireerd door de verschrikkelijke terroristische aanslagen door de IS in Brussel van 22 maart jl., heeft Monique de Valk een novelle geschreven ter ere van alle slachtoffers en nabestaanden, die door een traumatische gebeurtenis, verlies of ziekte nog dagelijks moeten leven met de gevolgen daarvan. 'Ik is kapot' gaat over een alleenstaande moeder uit Den Haag, die de aanslag op de metro in Brussel overleeft; zij verliest helaas wel een hand en een voet. Het boek beschrijft hoe iets of iemand je leven totaal kapot kan maken, hoe je tegen een aanslag op jezelf kan vechten én of je dat te boven komt. Doe je dat alleen of is er hulp van buitenaf? Een deel van de opbrengst is voor het Fonds Slachtofferhulp. Boeken kunnen worden besteld via www.era-nova.nl.

HulpPost | december 2016 | 7

THEMA “Het recht in zijn gezicht kunnen zeggen was een opluchting” Willy, slachtoffer beroving juwelier

In één kamer met de dader

Willy werd overvallen tijdens haar werk bij de plaatselijke juwelier. De daders kwamen met een vuurwapen in de hand binnen en namen al het goud mee. Door tips van alerte burgers en snel en kundig handelen van de gealarmeerde politie, konden de daders een paar uur later al worden aangehouden. De overval ging Willy niet in de koude kleren zitten: “Ik ben de volgende dag gelijk weer gaan werken. Dat ging eerst goed. Tot een maand later. Ik was onderweg naar de zaak en opeens voelde ik: dit kan ik niet meer. Ik sloeg helemaal dicht, en heb rechtsomkeert gemaakt naar huis.” 8 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

SLACHTOFFER-DADERBEMIDDELING Spreekrecht Slachtoffers van een delict kunnen worden geremd in hun dagelijks leven door wat ze hebben meegemaakt. “Ik heb echt een tijdje als een dood vogeltje op de bank gezeten. Wat me heeft geholpen die periode is om veel te praten. Met mijn man, maar ook met de hulpverleners. Uiteindelijk heb ik hypnotherapie gevolgd om de gebeurtenissen een plaats te geven. En in de rechtszaak heb ik gebruik gemaakt van mijn spreekrecht, omdat ik wilde zeggen wat dit met mij had gedaan.” Eén van de drie jonge daders had zelf al contact opgenomen met de eigenaar van de juwelierszaak, Willy’s baas. Hij schreef een brief waarin hij aangaf met hen te willen praten. Willy: “Daar hebben we niet op gereageerd. Het voelde alsof hij dit alleen maar deed om strafvermindering te krijgen, want de rechtszaak liep nog.” Toch bleven er dingen malen. “Ik vroeg me telkens af: ‘hoe haal je zoiets in je hoofd’, ‘wie doet zoiets’, ‘wat zat erachter’, ‘waarom wij’? Tot ik informatie kreeg van Slachtoffer in Beeld (zie kader) waarin zij aanboden om me te helpen in het aangaan van het gesprek met de dader”. Dit draagt bij aan de emotionele verwerking van de gebeurtenis bij slachtoffers en de schuldverwerking bij daders. Willy besloot dat ze toch contact wilde hebben met de dader. “Ik heb me daarin niet laten beïnvloeden door wat anderen ervan vonden. Want iedereen weet het altijd zo goed wat je moet doen,” verzucht ze. “Het gaat erom, wat voor mij het beste is. En ik wilde praten. Niet met alle drie de daders, maar met degene die zelf ook die brief had geschreven. Dat was ook de overvaller die het wapen op mij had gericht en wiens hand ik vlak achter me zag reflecteren toen ik wegvluchtte de keuken in. Ik dacht, als ik het hem recht in zijn gezicht kan zeggen wat het met mij heeft gedaan, misschien dat ik dan toch een opluchting ervaar. En dat was zo.“

Hoe het werkt In dit geval was Willy de aanvrager van de slachtoffer-daderbemiddeling, maar zo’n gesprek kan ook door de dader worden aangevraagd. Een neutrale bemiddelaar van Slachtoffer in Beeld onderzoekt na een aanvraag of de behoefte wederzijds is, en wat de wensen en verwachtingen zijn van het contact. Als wensen en verwachtingen van beide partijen op elkaar af te stemmen zijn, volgt een briefwisseling of gesprek, dat grondig wordt voorbereid: wat wil je vragen, wat wil je zeggen, wat wil je bereiken met het contact. Willy: “Ik heb geen hele vragenlijst gemaakt. Ik zei tegen de bemiddelaar, als ik tegenover zo’n vent zit, dan weet ik precies wat ik moet zeggen. En dat bleek zo te zijn.” De angel eruit Door het gesprek lukt het een slachtoffer vaak om de angel uit de nare geschiedenis te halen. Willy herinnert zich: “De periode na de overval, reageerde ik bijvoorbeeld heftig als ik iemand met een capuchon over z’n hoofd tegenkwam, ik werd echt boos. Dat kwam doordat de daders bij binnenkomst hun capuchon droegen en iets voor hun gezicht hadden. Die beelden wilde ik uit mijn hoofd krijgen. Ik heb dat gedaan met hypnotherapie. Dat heeft erg geholpen. Ik schrik nu niet meer van iedere muts.” Waarom ik? Eén van de vragen die Willy beantwoord wilde zien, was hoe de daders bij hen waren uitgekomen, want ze kwamen niet uit de buurt. Het antwoord was verrassend: “Ze hebben vooronderzoek gedaan door op YouTube filmpjes te kijken van een eerdere overval in onze zaak die waren uitgezonden door Opsporing Verzocht. Ze hebben zich laten inspireren en gedacht vorige keer is het zo gegaan, laten we het net iets anders aanpakken. Dat is dus niet zo handig dat dit online staat.” Willy’s motieven om de dader te spreken waren helder. Maar wat was voor de dader de reden om mee te gaan in het verzoek? Willy: “Hij wilde dit gesprek zodat hij het daarna ‘kon vergeten’. Ik

zeg vergeten? Dat kan je nooit meer. Bij ieder sollicitatiegesprek zal je er aan worden herinnerd dat je vier jaar in de gevangenis hebt gezeten. Ik mag ook hopen dat je nooit meer vergeet wat jij mij hebt aangedaan. En niet alleen mij. Dit heeft ook grote impact op de mensen om mij heen. Zoals mijn kleindochter. Die was jarig op de dag dat we werden overvallen en ik kwam dus niet op haar feestje. Leg dat maar eens uit aan een zesjarige. Hij vertelde ook over het motief: hij had gokschulden. Anderen hadden hem benaderd dat dit dé manier was om van zijn schulden af te komen. In het begin van het gesprek was hij nog veel dingen aan het ontkennen, maar we hebben uiteindelijk tweeënhalf uur gezeten en gaandeweg ging hij steeds opener antwoorden. “ Eindelijk antwoord Door antwoord te krijgen op de vragen die al zo lang in haar hoofd rondspookten, kon Willy het afsluiten. “Natuurlijk heeft de overval me wel veranderd. Ik ben alerter. Mijn gehoor lijkt wel tien keer scherper. En ik ben minder onbevangen. Al merk ik wel dat het al iets minder wordt.

Slachtoffer in Beeld (SiB) voor emotioneel herstel Slachtoffer-daderbemiddelingen worden vanaf de aanmelding tot en met het daadwerkelijke contact begeleid door bemiddelaars van Slachtoffer in Beeld. SiB staat voor wederzijds respect tussen mensen en gaat uit van het vermogen van slachtoffers en daders om zelf bij te dragen aan herstel. SiB ontvangt per jaar circa 2.000 aanmeldingen voor slachtoffer-dader-bemiddeling. Dit aantal aanmeldingen groeit elk jaar. Kijk voor meer informatie op www.slachtofferinbeeld.nl

HulpPost | december 2016 | 9

DUBBEL SLACHTOFFER Met een ongeluk veranderde het leven van Pauline van Dulken in één klap. Van een actieve vrouw met een druk sociaal leven en een goede baan, moest ze noodgedwongen terugschakelen naar een leven zonder werk. Eén activiteit per dag is het maximaal haalbare, daarna moet ze rusten. Ook moest ze verhuizen naar een gelijkvloerse woning.“Ik moet het accepteren, me gaan richten op wat ik nog wel kan. Maar door de tegenwerking van verzekeringen kan dat vier jaar na dato nog steeds niet.” Aangereden door dronken automobilist “Ik was onderweg naar de sportschool, reed met een gangetje of 70. Naast me wilde een dronken automobilist nog snel van baan wisselen, maar maakte een inschattingsfout en raakte mijn auto rechtsvoor. Daardoor ben ik gaan slippen en spinnen. Toen ik stilstond was ik even helemaal de weg kwijt. Wat was er gebeurd? Een ongeluk? Mijn auto zat in de kreukels, maar ik was er met alleen een gescheurde pink vanaf gekomen. Dacht ik. Helaas is dat niet waar, verre van. Doordat ik met mijn schouder zijwaarts tegen het raam ben geklapt en mijn hoofd heen en weer werd geslagen, is er een gat van 2 à 3 centimeter ontstaan tussen twee nekwervels. Het bandje dat de twee gewrichten bij elkaar houdt, is gescheurd, zoals dat ook met een kruisband kan gebeuren. Het gat is zo groot dat er nog een wervel tussen zou kunnen. Diagnose: een sidelash. Het kan niet herstellen en niet worden geopereerd, ik zal er dus mee moeten leren leven. Ik ben een gedreven persoon, was altijd druk en had een directeursfunctie. Van de één op de andere dag kon ik niet meer werken. Ik kon het niet geloven, dit gebeurde anderen, maar toch niet mij? Inmiddels ben ik door het UWV 100% arbeidsongeschikt verklaard. Dat is een klap in je gezicht. Het betekent ook, dat naast alle medische kosten die mijn aandoening met zich meebrengt, ik naast mijn uitkering ook geen inkomsten meer heb tot de zaak officieel is afgerond. Zorgverzekeraar geeft niet thuis “Waar ik ook tegenaan loop, zijn de tegenwerkingen in het medische circuit. De afgelopen vier jaar ben ik tegen veel problemen aangelopen. Ik heb gemerkt dat in Nederland alle zorg is gericht op het leren omgaan met de pijn. Maar daar heb ik geen behandeling voor nodig, dan kan ik ook pijnstillers nemen. Ik wil proberen, 10 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

ondanks de diagnose, toch zoveel mogelijk te herstellen.

te keren, want inderdaad, het gaat ze geld kosten.

Bovendien hebben we hier wachtlijsten. Ben ik eindelijk van de wachtlijst af, kom ik op de ‘interne wachtlijst’ te staan en ben ik dus nog niet aan de beurt. Ik had het geluk dat ik het mij kon veroorloven in Spanje een behandeling te ondergaan, terwijl de zorgverzekering nog niet over de brug was gekomen. Daar kon ik meteen worden geholpen. Bovendien was het een methode die wél gericht is op herstel. Daar had ik een beter gevoel bij, want ik wil minder medische zorg en medicijnen nodig hebben.

Focussen op wat wel kan “Kijk, ik kan nooit meer in een situatie komen waar ik stress van krijg, dan ben ik in een week weer uitgeschakeld. Daarom is dit eindeloze getouwtrek niet goed voor mijn herstel.

Ondanks de goede behandeling, blijkt ondertussen dat mijn zorgverzekeraar dat en vele andere kosten niet vergoedt. Ik begrijp dit niet en volgens mij is het ook nog eens in strijd met de wet: in Europese lidstaten mag je zélf kiezen in welk land je hulp zoekt.” Bureaucratische trucs “Hetzelfde geldt voor de autoverzekering van de veroorzaker. Ik ervaar daar erg veel tegenwerking. Ze blijven maar schuiven met mijn dossier en extra informatie opvragen. Nu ligt het weer bij een externe partij en ze hebben een advocaat in de arm genomen. Terwijl het officiële medische rapport heel duidelijk is: mijn letsel komt door het ongeluk. Ondertussen lopen mijn kosten op. Ik moet alles zelf betalen, want hun ‘voorschotten’ zijn minimaal. Wij zijn inmiddels vier jaar verder en terug bij af. Dat frustreert en het verbaast mij ook, zeker als je kijkt naar de Gedragscode Behandeling Letselschade, waarin afspraken tussen de verzekeraars en de Letselschaderaad zijn gemaakt. Daarin staat dat ze binnen twee jaar tot een afronding van het letselschadetraject moeten komen. Ze vertikken het gewoon om uit

Toch, wil ik simpelweg niet opgeven. Ik ben slachtoffer van een verkeersongeluk. Dat is waardeloos, maar het is een feit. Daar zal ik mee moeten leven en dat kan ook. Waar ik niet mee kan leven, is dat ik in alles word tegengewerkt en niet krijg waar ik recht op heb. Ik heb het geluk dat ik de kosten die op me afkwamen goed kon opvangen. Maar ik realiseer mij, dat dit lang niet voor iedereen geldt die na een ongeluk in een letselschadetraject terecht komt. Ik wil daarom mijn verhaal naar buiten brengen, om beweging te krijgen in mijn zaak, maar het ook beter te maken voor anderen die hetzelfde overkomt.”

Programma Verkeer Een groot deel van de verkeersslachtoffers wordt niet bereikt door de hulpverlening. Daar moet verandering in komen, vindt het Fonds Slachtofferhulp. Daarom zijn we in 2013 een programma verkeersongevallen gestart dat zich specifiek richt op de verbreding en verbetering van het hulpaanbod aan verkeersslachtoffers. We werken aan het versterken van hun (rechts)positie en we faciliteren lotgenotencontact. Om al deze activiteiten goed uit te kunnen voeren, werken we nauw samen met relevante partners als universiteiten, hulporganisaties, belangenpartijen en overheden.

THEMA Eindeloze tegenwerking verzekeringen

“Ik wil dit afsluiten en focussen op wat ik wel kan� Pauline van Dulken, slachtoffer verkeersongeval HulpPost | december 2016 | 11

IN ’T KORT

Goed om te delen Het is altijd goed om te delen. Vanuit deze gedachte is er een uniek concept ontstaan. Goedomtedelen.nl is een nieuwe website voor koop- en verkoop van tweedehands spullen, waarbij verkopers een percentage van hun opbrengsten delen met een goed doel naar keuze. Een prachtig initiatief waar we ons graag bij hebben aangesloten. Naast de sympathieke manier van doneren introduceert Goedomtedelen.nl nog een aantal andere vernieuwingen. Zo wordt er een derdenrekening gebruikt, waardoor het voor de consument veiliger wordt om te kopen en te verkopen. Daarnaast is de website volledig gericht op particulieren. Goedomtedelen.nl is ontstaan vanuit de gedachte dat wie dingen deelt, meebouwt aan een betere wereld voor iedereen. Verkoop spullen voor het Fonds Slachtofferhulp Heeft u thuis nog spullen liggen die u niet gebruikt en wilt verkopen? Plaats deze spullen dan op Goedomtedelen.nl en steun het Fonds Slachtofferhulp. Als verkoper bepaalt u welk deel van het bedrag naar het goede doel gaat.

Steun van Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving (SASS) Slachtoffers kunnen om allerlei redenen moeite hebben hun positie in de maatschappij te hervinden. Re-integratie van slachtoffers is dan ook een continu punt van aandacht van SASS, een onafhankelijke stichting binnen ACHMEA. Zij richt zich op het bevorderen van de sociale redzaamheid van slachtoffers en het verbeteren van de hulp die zij daarbij krijgen van politie en justitie, zorginstellingen, verzekeraars en maatschappelijke hulpverlenende instanties. Dat is precies de reden dat zij de weg hebben gevonden naar het Fonds Slachtofferhulp. Van hen hebben we een fantastische bijdrage gekregen: 100.000 euro. Dit geld geven we uit aan het Centrum Seksueel Geweld (CSG), waarvan het Fonds Slachtofferhulp de landelijke uitrol verzorgt. Dankzij de steun van SASS kunnen we o.a. investeren in de voorlichtingscampagne, en werken aan de centrale database. Op deze manier zorgen we samen dat het CSG een begrip wordt in Nederland, en dat we nut en noodzaak van dit hulpaanbod aantoonbaar maken. Meer informatie op www.sass.nl.

Terug in het zadel Door ernstig medisch falen kreeg Liesbeth Mekkering een incomplete hoge dwarslaesie met als vooruitzicht: levenslang in een rolstoel. In het begin zelfs nog aan de beademing. Ze knokte zich echter terug. Na acht lange jaren van revalidatie kan Mekkering weer op eigen benen staan. Dat niet alleen: ze ging ook het juridische gevecht aan om deze fout aan de kaak te stellen. Als slachtoffer kwam de voormalige zakenvrouw in een juridisch doolhof terecht. In haar boek ‘Terug in het zadel’ beschrijft Liesbeth Mekkering haar persoonlijke, emotionele ervaringen over de medische misser, haar revalidatie en het juridische gevecht. Liesbeth: “Al terugkijkende is het eigenlijk vreselijk dat het systeem zo werkt in Nederland. Als medisch slachtoffer moest ik aantonen dat de arts of het ziekenhuis fout was. Door de aansprakelijkheid niet te erkennen probeerden ze tijd te winnen. Misschien overlijdt ze wel, zullen ze misschien gedacht hebben.’’ ‘Terug in het zadel’ kan voor 15 euro worden besteld via: www.einsteinbooks.nl. Een deel van de opbrengst gaat naar het Fonds Slachtofferhulp.

Onze ere-voorzitter prof. mr. Pieter van Vollenhoven reikte Liesbeth Mekkering het eerste exemplaar van haar boek uit.

12 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Jan van Dijk Award In januari zal de Jan van Dijk Award voor de derde keer worden uitgereikt voor de beste scriptie en dissertatie. Deze prijs van het Ministerie van Veiligheid en Justitie én het Fonds Slachtofferhulp moet ervoor zorgen dat er meer wetenschappelijk onderzoek komt naar slachtofferschap én meer aandacht voor de positie van het slachtoffer. Meer informatie op www.janvandijkaward.nl

Kerstkaartenactie Claassen Advocaten Claassen Advocaten is voor drie jaar supporter geworden van het Fonds Slachtofferhulp met een mooie financiële bijdrage. Advocaat Charlotte van Beukering: “Vorig jaar hebben we een digitale kerstkaartenactie gedaan naar onze klanten en zakenrelaties toe. In een arrenslee stonden drie virtuele pakketjes, die elk gekoppeld waren aan een goed doel. Op de pakketjes stonden drie goede doelen. Deze doelen waren afgestemd op drie belangrijke pijlers waar ons advocatenkantoor zich op richt en gekozen door onze collega’s. We kozen voor een regionaal goed doel, een goed doel binnen de familierechtsfeer, en tot slot een binnen de sectie letselschade. Die laatste werd het Fonds Slachtofferhulp. Naar aanleiding van deze actie zijn we met het Fonds in contact gekomen en nu dus ook een vaste relatie aangegaan. Zo kunnen we steeds meer mensen helpen weer deel te nemen aan het maatschappelijk leven.”

Indrukwekkende Dag Herdenken Geweldsslachtoffers in Alkmaar

Internationale conventie medisch ongeval Na een medisch ongeval is het van het grootste belang dat de patiënt en de betrokken hulpverlener snel en open met elkaar in gesprek komen en vervolgens ook blijven. Dat gaat niet vanzelf. Fonds Slachtofferhulp financiert het OPEN onderzoek om het open en eerlijk omgaan met klachten en incidenten in de zorg en de opvang van patiënten daarbij structureel te verbeteren. De eerste resultaten van dit onderzoek konden we in mei naar buiten brengen. Afgelopen maand werden deze resultaten ook gedeeld met een internationale groep wetenschappers tijdens de Third International Incident Disclosure Conference in Amsterdam. Twee inspirerende dagen waar gerenommeerde onderzoekers op dit vlak hun kennis deelden. Men is het met elkaar eens dat openheid vraagt om een systematische en georganiseerde aanpak. Die moet niet alleen beter tegemoet komen aan de wensen en behoeften van patiënten, maar ook voorzien in ondersteuning van de zorgverlener, zodat die actief en open kan communiceren met de patiënt: professioneel en zo snel mogelijk. Door middel van vervolgonderzoek, net als het eerste onderzoek uitgevoerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam, willen we nu een werkwijze gaan ontwikkelen die voor ieder ziekenhuis toepasbaar is.

Zaterdag 24 september werd de Dag Herdenken Geweldsslachtoffers gehouden in Alkmaar. Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst komen nabestaanden samen om hun geliefden, die hen door geweld zijn ontvallen, te herdenken. Ook wordt een signaal naar de samenleving gestuurd: dit geweld moet een halt worden toegeroepen. De nabestaanden liepen met een honderden meters lang lint door het centrum van Alkmaar. Op het lint de namen van de slachtoffers. Dat het signaal binnen komt, blijkt wel bij een rondvraag op het terras. Een mevrouw reageert geëmotioneerd: “Het zijn er zoveel…” De Dag Herdenken Geweldsslachtoffers (DHG) wordt jaarlijks gehouden en is een initiatief van de Federatie Nabestaanden Geweldsslachtoffers (FNG). Het Fonds Slachtofferhulp financiert deze dag. HulpPost | december 2016 | 13

THEMA “Ik ben nog positiever over jullie gaan denken” Mevrouw Hoenderdaal, donateur sinds 1998

52.000 donateurs maken ons werk mogelijk

“Ik vind dat er altijd een hulpverlener beschikbaar moet zijn om het hulpverleningstraject in goede banen te leiden als je slachtoffer bent geworden. Iemand die al zoveel toestanden heeft, moet niet zelf ook nog eens hoeven uitzoeken wat voor hulp er allemaal is. Vooral de eerste opvang vind ik belangrijk, meteen te weten dat je er niet alleen voorstaat. Natuurlijk heb je ook je familie en vrienden, maar die kunnen je niet altijd helpen. Dat is de voornaamste reden dat ik sponsor ben van het Fonds Slachtofferhulp.” 14 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

DONATEUR Aan het woord is mevrouw Hoenderdaal, donateur van het eerste uur. Kortgeleden deed zij mee aan een onderzoek van het Fonds Slachtofferhulp naar de communicatie met onze donateurs. Door vragenlijsten af te nemen en verdiepende gesprekken te houden, leerden wij een heleboel over hoe donateurs naar ons kijken en wat ze over ons weten. Niet alleen qua communicatie, maar juist ook wat betreft de bekendheid om aan ons na te laten. Dat gebeurt namelijk nog niet veel, terwijl het bij sommige andere goede doelen de voornaamste inkomstenbron is. Hoe komt dat toch? Het gesprek met mevrouw Hoenderdaal vonden wij zo leerzaam dat we besloten haar nog een keer op te zoeken, ditmaal ten behoeve van deze HulpPost.

hij vreest. Daar wil ik niet aan mee doen.” Toch sluit mevrouw Hoenderdaal haar ogen niet voor het feit dat er nou eenmaal slachtoffers vallen. Zelf was zij tot aan haar pensioen werkzaam in de hulpverlening, als maatschappelijk werker op de afdeling kinderpsychiatrie van het Amsterdam Medisch Centrum. “Daar had ik ook regelmatig te maken met slachtoffers. We kregen van alles binnen, zoals kinderen die het slachtoffer waren van misbruik of mishandeling. Toen waren er nog geen meldprotocollen. We pakten de zaken zelf op. Als er al duidelijk was dat iemands letsel door een ander was toegebracht natuurlijk, want dat was en is nog steeds niet iets waar makkelijk over wordt gesproken.“

goed doel spreekt mij erg aan. Zelf weet ik nog niet aan wie ik ga nalaten, en of daar een goed doel bij zit. Ik heb ook nog helemaal geen testament. De mensen worden tegenwoordig steeds ouder en ik ben nog maar 74, dus ik heb nog even de tijd dacht ik zo.”

Post op maat Wij willen al onze donateurs graag op een open en goede manier informeren over onze bestedingen en de ontwikkelingen in het werkveld. Wij realiseren ons daarbij dat de gewenste hoeveelheid post en e-mailberichten en de inhoud daarvan, heel persoonlijk is. Als u minder post wilt

Mevrouw Hoenderdaal: “Wat mij is bijgebleven na het vorige gesprek, is dat ik een heleboel niet wist over het Fonds Slachtofferhulp. Ik dacht alleen aan eerste opvang, omdat je daar het meeste over hoort. Dat er ook onderzoek wordt gedaan en wordt gekeken naar hoe je de beste hulp kunt verlenen en wie dat dan moet doen, dat zijn dingen die me zijn ontgaan.” Post Zittende aan de eettafel kunnen wij ons daar juist wel van alles bij voorstellen. Op diezelfde tafel ligt namelijk de stapel post van de afgelopen week, met daarbij heel wat goede doelen-post. “Ja, ik zal wel in de doelgroep zitten”, lacht mevrouw Hoenderdaal. “En dan krijg ik ook nog digitale post. Online lees ik meer dan wat er in de bus valt. Omdat je dan zo makkelijk doorscrollt naar wat je interessant vindt. De post gooi ik soms meteen weg.” Maatschappelijk werker Zelf heb ik nog nooit iets meegemaakt waarvoor ik slachtofferhulp zou willen hebben en ik ben ook niet bang dat er iets gebeurt. Ik loop ’s nachts gewoon over straat en voel me veilig. Als je begint met thuis te zitten omdat er ‘iets’ zou kunnen gebeuren is dat het begin van het einde. Er is zo’n uitspraak: de mens lijdt het meest, door het lijden dat

Indertijd waren er nog nauwelijks organisaties bezig met slachtoffers, inmiddels zijn dat er tientallen. Het Fonds Slachtofferhulp is de vreemde eend in de bijt, want wij zijn het enige goede doel voor slachtoffers. We zijn bovendien onafhankelijk. We fungeren als paraplu in het werkveld en koppelen politiek, onderzoekers en hulpverleners aan elkaar. “Ik vind het een beetje gek dat dit niet één organisatie is. Ik zou het logisch vinden als er één telefoonnummer zou zijn waar je heen kan bellen, dat je dan vertelt welke hulp je nodig hebt en vervolgens naar de juiste sectie wordt doorverwezen. Dat maakt het voor een slachtoffer overzichtelijk en hanteerbaar. Nu geven veel mensen denk ik hun eerste signaal af bij hun huisarts, want dat is wel laagdrempelig. Maar volgens mij kan dat nog beter. Ik vind dat als jij hulp nodig hebt, je snel en doeltreffend contact moet kunnen leggen, 24 uur per dag, en dan meteen worden doorverwezen naar de mensen met de meeste expertise.” Brochure nalaten “Door het gesprek, maar ook door wat ik las in de brochure over nalaten ben ik veel meer over het Fonds Slachtofferhulp te weten gekomen, en ook positiever over jullie gaan denken. De gedachte om echt het verschil te kunnen maken door geld na te laten aan een relatief klein

ontvangen, of liever per e-mail wordt geïnformeerd, dan maken we dat graag voor u in orde. U kunt ons hiervoor bellen op onze donateurslijn: 070 – 392 52 00 (8:30 – 12:30 uur).

Fonds Slachtofferhulp Het Fonds Slachtofferhulp maakt zich als onafhankelijke maatschappelijke organisatie sterk voor slachtoffers van ongevallen, misdrijven en rampen. Het verbeteren van de positie van deze slachtoffers in Nederland is onze opdracht. Elk mens zou de mogelijkheid moeten krijgen om na een ingrijpende gebeurtenis de draad weer op te pakken. Een leven te leiden dat niet in het teken staat van het slachtofferschap met alle gevolgen van dien. Op basis van zijn eigen veerkracht én met de juiste hulp. Zodat hij kan worden wie hij was. Dat is waar ons hart ligt en dat is waar wij het voor doen.

Meer weten over nalaten aan het Fonds Slachtofferhulp? Bestel dan de Brochure Nalaten via Donateurskaart 3.

HulpPost | december 2016 | 15

Horizontaal 5. Conversatie 6. Zit in de arrenslee en deelt cadeautjes uit 8. Dokter 9. Digitale post 11. Maatschappelijk werker 13. Scherpstellen 6 15. Plek waar men sieraden kan kopen 16. Nalatenschap 17. Teken 9

KRUISWOORDPUZZEL

1

2

3

4

5

8

7

10

Verticaal 1. Grootste zeezoogdierenpark van Europa 2. Onlangs is Fonds Slachtofferhulp een digitale geldinzamelingsactie gestart voor het … 3. Vaststelling van een ziekte 4. Tussenpersoon 5. Bajes 7. Europees vakantieland 10. Rennen 12. Noodtoestand 14. Onpartijdig

11

12

13

15

14

16

Oplossing: 17

Maak kans op 4 toegangskaarten voor het Dolfinarium in Harderwijk! De letters in de gekleurde vakjes vormen samen een woord wanneer u ze in de juiste volgorde zet. Geef uw oplossing vóór 1 februari 2017 door via: donateurs@fondsslachtofferhulp.nl of bel 070-392 52 00 en maak kans op vier toegangskaarten voor het Dolfinarium Harderwijk, supporter van Fonds Slachtofferhulp.

Ons werk voor slachtoffers kunnen wij doen dankzij u. We danken onze 52.000 donateurs en onderstaande sponsoren.

SPONSORING MEMBERS

SUPPORTERS

FONDSEN