jaargang 10 december 2020
fonds slachtofferhulp
magazine THEMA: GEWELDSMISDRIJVEN • Van slachtoffer naar pleger naar ervaringsdeskundige • Verder na de moord op je dochter • Welke rechten heb je als slachtoffer of nabestaande?
In actie Dagelijks worden honderden Nederlanders slachtoffer. Hun leven verandert. Soms minimaal, soms ingrijpend. Jij helpt ‘die anderen’. Omdat je donateur bent van Fonds Slachtofferhulp. Jouw steun maakt een groot verschil voor mensen in nood. Zo ook voor Linda en haar twee kinderen Isa en Daan. Jarenlang werd Linda lichamelijk en psychisch mishandeld door haar ex-man en vader van de kinderen. Totdat de maat vol was en ze vluchtte naar een crisisopvang. Dankzij een financiële bijdrage uit het Pieter van Vollenhoven Noodhulpfonds kon ze die eerste periode in haar levensonderhoud voorzien. Nu woont ze samen met haar kinderen in een nieuwe huurwoning, is ze weer aan de slag als zelfstandige in de zorg en het belangrijkste: voelen zij en haar kinderen zich weer veilig.
2
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
INHOUD
VOORWOORD
4 6 Hoe gaat het nu met je? Een inkijkje in het leven van Wanda en Jacques Beemsterboer.
5 vragen aan... Maarten Groothuijzen lid van de D66-fractie in de Tweede Kamer.
10 8 Strip Illustrator Henk Kuipers maakte een treffende prent over een geweldsmisdrijf in huis.
Interview Jurgen vertelt over de grillige weg die hij heeft moeten afleggen om te komen waar hij nu is.
13
14
Onderzoek Werken slachtofferrechten in de praktijk net zo goed als op papier?
Preventie Wat zijn je rechten als je slachtoffer of nabestaande wordt van geweld of een ander strafbaar feit?
COLOFON Hoofdredactie: Nikki Vader Eindredactie: Nicky Bredemeijer Redactie: Esther Adam, Laura Berghuis, Kirsten Snel Design: Willemijn Staal Grafische vormgeving: Maya Timmer Illustraties: Eric Heuvel, Henk Kuijpers Fotografie: Joshua Rood, Mooi Echt Drukwerk: Opmeer BV Contact: Fonds Slachtofferhulp, Postbus 93166, 2509 AD Den Haag. Telefoon 070 392 52 00 donateurs@fondsslachtofferhulp.nl www.fondsslachtofferhulp.nl Voor giften en donaties: Fonds Slachtofferhulp NL60INGB0000006700, Den Haag Je ontvangt dit magazine als donateur van Fonds Slachtofferhulp. Stel je geen prijs op deze informatie? Geef dit dan door via genoemde contactgegevens. Dit magazine is CO2-neutraal vervaardigd en gedrukt met bio-inkten op basis van lijnzaadolie.
Beste donateur, Ieder jaar weer krijgen in Nederland ruim 200.000 mensen te maken met een vorm van geweld. Kleine ĂŠn grote misdrijven die vaak een blijvende impact hebben. Dat lees je ook terug in de aangrijpende verhalen van Wanda en Jacques Beemsterboer (pagina 4) en Jurgen Damen (pagina 10). Dankzij hun enorme veerkracht wisten ze de draad weer zoveel mogelijk op te pakken en te leren omgaan met de meest verschrikkelijke gevolgen van zinloos geweld. Gelukkig sta je er in ons land niet alleen voor en heb je na het meemaken van een strafbaar feit allerlei rechten. Die slachtofferrechten, waar je op pagina 14 alles over leest, zijn de afgelopen jaren steeds verder uitgebreid en bij wet vastgelegd. Het is een positieve ontwikkeling dat er veel meer aandacht is voor de rechtspositie van slachtoffers. Maar in de praktijk zien we het nog vaak misgaan en daar maken we ons zorgen over. Want wat heb je aan een recht als je dat niet kunt uitoefenen? Slachtofferrechten zijn nu te vrijblijvend en dat moet anders. Er moeten sancties komen als je je recht niet kunt uitoefenen. Hoe dat moet, laten we nu onderzoeken. Op pagina 13 lees je er meer over. Wij blijven ons inzetten om de rechtspositie van slachtoffers te verbeteren. Niet alleen op papier, maar juist ook in de praktijk. Aan het eind van dit jaar wil ik je heel hartelijk danken voor jouw steun. Zeker in deze onzekere tijden door het Coronavirus kunnen slachtoffers en nabestaanden die steun heel hard gebruiken. Ook in 2021. Alvast een veilig en gezond nieuw jaar gewenst! Hartelijke groet, Ineke Sybesma
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
3
Hoe gaat het nu 4
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
met je?
Wie: Wanda en Jacques Beemsterboer. Ouders van Jacqueline en Nadine en oprichters van de Nadine Foundation en Stichting Pelgrimage (nabestaanden van) Slachtoffers Geweldsmisdrijven. Wanneer: Zondagochtend 11 uur. Wanda en Jacques weten als geen ander van de kleine dingen te genieten. Samen een spelletje spelen, muziek maken, een kopje koffie met wat lekkers. En straks nog even met de hond eruit. Waar kennen we Wanda en Jacques van: In 2006 werd de 20-jarige Nadine Beemsterboer uit Hoorn met messteken om het leven gebracht door haar ex-vriend. Een diepschokkende gebeurtenis, die onuitwisbare sporen nalaat op het gezin. Jacques en Wanda schuwden de media niet om te delen wat er met hun dochter was gebeurd. Hiermee wilden ze een waarschuwing afgeven over de gevolgen van zinloos geweld. Ook startten ze de Nadine Foundation, die zich inzet tegen zinloos geweld. En met steun van Fonds Slachtofferhulp organiseren ze een jaarlijkse pelgrimstocht naar Lourdes voor nabestaanden van slachtoffers van geweldsmisdrijven. Hoe is het nu: “Ik mis Nadine elke dag. Ik mis haar toekomst. Maar we kunnen genieten van de natuur vlak bij ons huis, van onze kleinkinderen en we zijn gelukkig bij elkaar gebleven. Dat koesteren we”, vertelt Wanda. “We voelen een enorme drang om een dood die zo zinloos is, toch op de één of andere manier zin te geven”, vult Jacques aan. “De Nadine Foundation, onze nieuwe stichting Herstel in Beeld en de pelgrimage geven die invulling. We hopen hiermee de droom van Nadine, die haar opleiding communicatie wilde inzetten voor minder geweld tegen mens en dier, postuum uit te laten komen.” Met de moord op hun dochter is Wanda en Jacques het onvoor stelbare overkomen. Toch ontdekken ze opnieuw, met vallen en opstaan, plezier en vervulling in hun leven. Lees hun verhaal op www.fondsslachtofferhulp.nl/ magazine. •
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
5
Met een achtergrond als officier van justitie weet u als geen ander hoe het er in de rechtspraktijk aan toe gaat. Wat vindt u van de rechtspositie van slachtoffers en nabestaanden van ernstige geweldsmisdrijven? Als ik me probeer te herinneren hoe het was toen ik in 2005 begon als Officier en hoe het tien jaar later ging, dan is er veel verbeterd. Slachtoffers hebben terecht meer positie gekregen en er wordt ook meer werk gemaakt van goede begeleiding. De slachtoffercoördinatoren bij het Openbaar Ministerie vind ik een mooi en goed voorbeeld.
1
2
Uw partij stemde onlangs tegen het wetsvoorstel waarmee slachtofferrechten verder worden uitgebreid. Kunt u uitleggen waarom? Ons bezwaar zit bij de verschijningsplicht voor verdachten die in voorlopige hechtenis zitten. Enerzijds is het voorstel vrij symbolisch. De meeste verdachten zullen geen afstand doen van hun aanwezigheidsrecht tijdens een inhoudelijke behandeling. Anderzijds wringt het wel met de onschulds presumptie. Een verdachte wordt gedwongen allerlei zaken aan te horen, terwijl hij of zij ook kan worden vrijgesproken. Het is daarmee een maatregel waarvan ik me afvraag wat het echt toevoegt, terwijl het wel negatieve impact heeft op de balans in het strafproces. U krijgt als volksvertegenwoordiger veel ervarings verhalen van slachtoffers en hun naasten te horen, welke maken het meeste indruk op u en waarom? De meeste indruk hebben toch zaken uit mijn verleden als officier gemaakt. Vaak heb je dan regelmatig contact met slachtoffers of nabestaanden. De gevolgen van een misdrijf worden dan goed duidelijk.
3
4
U heeft zich met andere Kamerleden en het Fonds Slachtofferhulp hard gemaakt voor een betere privacybescherming van slachtoffers en nabestaanden, binnen de rechtspraak en daarbuiten. Heeft u er vertrou wen in dat het beter zal gaan in de toekomst? Hier is nog een wereld te winnen. Het zal tijd kosten. Ik vind het belangrijk dat we met de ambitie ook voldoende tijd, middelen en capaciteit geven aan politie en Openbaar Ministerie om het ook waar te maken. De politiek heeft nog wel eens de neiging om het te laten bij ambities. Wij krijgen veel signalen dat slachtoffers hun rechten niet kunnen uitoefenen en deze te vrijblijvend lijken. In het verkiezingsprogramma van D66 staat dat het nu zaak is om te zorgen dat slachtoffer rechten in de praktijk worden nageleefd. Waar zet uw partij, na de verkiezingen in 2021, concreet op in om dat waar te maken? Uitvoering. Uitvoering. Uitvoering. Er is de laatste tijd veel veranderd in regelgeving. Daar zit het (grotendeels) niet in. Het komt er nu op aan te zorgen dat alles ook netjes wordt uitgevoerd. Dat begint bij een realistische planning, voldoende geld en mensen. Maar het vereist ook een andere manier van denken. •
5
6
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
vragen aan.... Maarten Groothuijzen, lid van de D66-fractie in de Tweede Kamer
Vraag het fonds slachtofferhulp mr. Marijke Poelgeest, juridisch beleidsmedewerker
“ Hoe komt het dat slachtoffers van misdrijven vaak veel moeite moeten doen om hun schade vergoed te krijgen? We hebben in Nederland een goed rechtssysteem en je zou dit toch eenvoudig moeten kunnen verhalen op de dader?”
“H
elaas komt het vaak voor dat slachtoffers lang moeten wachten op hun schadevergoeding. Slachtoffers van misdrijven hebben de mogelijkheid hun schade vergoed te krijgen via het strafrecht. Tijdens de rechtszaak zal de rechter dan, nadat is onderzocht of de verdachte ook daadwerkelijk het misdrijf heeft gepleegd, bekijken welke schade de dader moet vergoeden. Als de rechter het verzoek toekent, duurt het vaak nog 10 maanden voordat de schadevergoeding wordt uitgekeerd. In Nederland werken we namelijk met een voorschotstelsel. Dit betekent dat de overheid de schadevergoeding 10 maanden na de uitspraak van de rechter uitbetaalt aan het slachtoffer, indien de dader dat nog niet heeft gedaan. De overheid probeert het bedrag vervolgens terug te krijgen van de dader. Maar deze voorschotregeling geldt pas als het vonnis definitief is, dus als er geen hoger beroep of cassatie meer mogelijk is. Als de dader of het Openbaar Ministerie in hoger beroep gaat, moet dat eerst worden afgewacht voordat de schadevergoeding wordt uitbetaald. Zo kan het dus, vanaf het moment van aangifte, jaren duren voordat je als slachtoffer je schade vergoed krijgt. Bij zaken met zeer ernstig letsel komt het helaas ook vaak voor dat de strafrechter de vordering tot schadevergoeding te ingewikkeld vindt om te behandelen. Het slachtoffer wordt dan naar de civiele rechter gestuurd. Dit betekent dat er een nieuwe procedure wordt gestart. De civiele rechter kijkt dan niet meer naar het misdrijf zelf, maar behandelt alleen de vordering tot schadevergoeding. Het nadeel is dat de voorschotregeling van de overheid dan niet geldt. Als de civiele rechter de schadevergoeding toekent, moet je als slachtoffer dus zelf achter de dader aan om je geld ook daadwerkelijk te krijgen. Je kunt je voorstellen dat het merendeel van deze slachtoffers hun schade nooit vergoed krijgt. Simpelweg omdat de dader niet genoeg geld heeft. In het beste geval ontvang je gedurende tientallen jaren mondjesmaat elke maand een klein bedrag aan schadevergoeding.” • Ook een vraag aan Fonds Slachtofferhulp? Mail deze dan aan communicatie@fondsslachtofferhulp.nl.
OBJECTIEVE SCHADE AFWIKKELING Het huidige schade vergoedingsstelsel werkt nu niet naar behoren voor mensen die het zwaarst getroffen zijn. Dat geldt voor misdrijfslachtoffers, maar ook slachtoffers van verkeers- en bedrijfsongevallen en medische incidenten met letselschade. Zij moeten nu vaak jaren wachten op hun schadevergoeding. Dat moet anders en als oplossingsrichting pleit het Fonds Slachtofferhulp voor een volledig objectieve letselschadeafwikkeling. Oftewel, er moet een onafhankelijke neutrale autoriteit komen die optreedt als spelverdeler en schadebeoordelaar. Dit kan de afwikkeling van letselschadezaken aanzienlijk versnellen en het kan ook gunstig uitpakken voor misdrijfslachtoffers. Als zij hun schade eenvoudiger bij de rechter aannemelijk kunnen maken, zal de strafrechter hen niet snel meer doorverwijzen naar de civiele rechter. fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
7
Midden in de nacht worden jullie wakker van geluid in de woonkamer. “Misschien is het de poes die naar binnen wil. Ik ga wel even kijken”, zei je man nog tegen je. Vervolgens hoor je een schreeuw en een harde bons. Geschrokken ren je naar beneden. Je man ligt gewond op de grond en je ziet nog net een schim de tuin uit rennen. Een maandenlange revalidatie en juridisch getouwtrek is wat volgt. “Gelukkig kunnen we het nog navertellen en genieten we weer van het strand”, is wat jullie vaak tegen elkaar zeggen. credit: ©HenkKuijpers/ComicHouse.nl
8
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
9
INTERVIEW - JURGEN
Jurgens verhaal
Van slachtoffer naar pleger naar ervaringsdeskundige Van slachtoffer naar pleger naar ervaringsdeskundige. Als je het snel zegt, lijkt het een éénrichtingsweg die Jurgen Damen sinds zijn vroege jeugd heeft afgelegd. Maar niets is minder waar. Het was juist een bijzonder grillige weg met veel kronkels en keerpunten voordat Jurgen de littekens uit zijn jeugd kon accepteren. Nu zet hij zich in als hulpverlener voor lotgenoten.
“T
oen ik heel jong was, lag ik vaak wakker in bed. Ik durfde niet te gaan slapen. Ik wist wat er kon gebeuren als mijn vader ’s avonds laat thuiskwam. Dan was hij in de kroeg geweest en dronken. Ik herinner me een hoop kabaal. Er viel van alles, alsof het huis in elkaar stortte. Soms was ik nog op en zag ik hoe het uit de hand liep.” In het boek Getekend, sporen van kindermishandeling, vertelt Jurgen open over hoe hij als kind werd mishandeld en het effect daarvan op zijn volwassen leven. Het is één van de manieren die hij toepast om te helen. Door open te zijn en zijn verhaal te delen. “Het moet eruit. En het mag er zijn. De angst en het verdriet. Dat vertel ik ook aan mijn cliënten. Laat het maar komen, laat het uit je lijf.” Afwijzing erger dan de klap Net als veel slachtoffers van kindermishandeling, accepteerde Jurgen de gewelddadige uitbarstingen van zijn vader. “Hoe vreemd het ook klinkt, voor mij was het normaal. Geweld was onderdeel van mijn leven. We kregen ook geen hulp. Wat mij het meeste pijn deed, was de afwijzing van mijn vader. Dat hij mijn zusje op schoot had. Hij was stomdronken, maar hij vertroetelde haar. Ik wilde die aandacht ook en
10
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
wilde op zijn andere knie zitten. Toen ik dichterbij kwam sloeg hij me weg, zo hard dat mijn zusje begon te huilen. Zijn afwijzing vond ik erger dan de klap.” Dat het geweld niet normaal was en dat hij als kind voortdurend in angst leefde, bleek toen Jurgen op zijn achttiende ging samenwonen. “Ik had een meisje leren kennen dat bij mij in de straat woonde, iemand met ook een moeilijke jeugd. Ze had last van angststoornissen en vond het fijn dat ik haar beschermde. Het liefst ging ze niet naar buiten. Ik vond het fijn dat ze van mij afhankelijk was. Dan zou ze niet weglopen. Dat was mijn grootste angst, door haar verlaten te worden. Ik dronk en gebruikte drugs. Daardoor begon ik op mijn vader te lijken. Ook ik werd gewelddadig. Als mijn vriendin paniekaanvallen kreeg en bibberend in een hoekje kroop, voelde ik me machteloos. Dan begon ik haar te slaan en te schoppen en aan de haren te trekken. Ik had er geen controle over. Ik zag het niet aankomen. Het ging zo snel. En dan was het gebeurd. Ja, dan had ik natuurlijk spijt.” Woede is makkelijker dan angst Het keerpunt kwam toen zijn vriendin hem op een dag verliet. “Voor mij was dat een absoluut dieptepunt. Ik moest
Jaarlijks worden in Nederland rond de 119.000 kinderen mishandeld. Tientallen overlijden aan de gevolgen. Velen zijn getekend voor het leven. Een veelvoorkomend probleem is dat kinderen op latere leeftijd weer slachtoffer worden van huiselijk geweld, of zelf dader.
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
11
Getekend – sporen van kindermishandeling is een project dat op een creatieve en toegankelijke manier aandacht besteedt aan kindermishandeling. Initiatiefnemers zijn Herman van Hoogdalem, Gijs Wanders en Hameeda Lakho. In november zond de EO de bijbehorende documentaire uit, waarin kunstenaar Herman van Hoogdalem elke aflevering een slachtoffer tekent. In de serie maken de slachtoffers duidelijk hoe ingrijpend de gevolgen zijn. De verhalen zetten aan tot gesprek over een urgent, maar ook heikel onderwerp. De portretten van de geïnterviewden zijn ook gebundeld in een boek en vormen daarnaast in 2021 een rondreizende expositie. De aflevering over het verhaal van Jurgen is terug te zien via www.fondsslachtofferhulp.nl/magazine.
echt de bodem van de put raken om me af te kunnen zetten naar boven. Ineens kwam alle angst eruit. Ik kwam in een angstpsychose. Ik durfde niet te leven en durfde ook niet dood te gaan. Dit gaf me twee inzichten: ik ben weer dat kleine bange jongetje. Dat jongetje is er nog steeds. En die angst, die heb ik al die tijd gemaskeerd met boosheid. Woede is makkelijker dan angst. En in die pure angst wist ik instinctief, dat ik het gevoel moest ervaren en toelaten om het uit mijn systeem te krijgen. Hierbij had ik één doel voor ogen: ik wilde kiezen voor het leven. Om voluit te leven en de negativiteit achter me te laten.” Herstel is niet hetzelfde als genezen In de periode dat het zo slecht ging met Jurgen heeft hij verschillende behandelingen gehad. “Voor mij werkte dat niet. Ik voelde me nóg meer een mislukkeling als ik in gesprek ging met gestudeerde psychologen. Maar 12
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
praten hielp mij wel. Ik miste gewoon de connectie. En die is zo belangrijk wanneer je in gesprek gaat. Erkenning krijgen dat je niet alleen bent in je boosheid is enorm heilzaam. Nu help ik mensen die net als ik pleger zijn geworden van huiselijk geweld. Ik snap ze, ik ken hun gevoel en ik weet dat er achter het geweld een geschiedenis zit. Net als bij mij en net als bij mijn vader. Je kunt jouw aandeel als pleger van huiselijk geweld pas zien, als je kunt accepteren dat je zelf ook slachtoffer bent. Veel plegers zitten in een cirkel van generaties van geweld, die doorbroken moet worden. Er rust nog best wel een taboe op. Daarom vind ik het ook belangrijk om mijn verhaal te delen. In het boek en in het tv-programma Getekend – sporen van kindermishandeling. Om mensen een overstijgend beeld te geven van slachtoffers en plegers van huiselijk geweld. Natuurlijk, slachtoffers moeten beschermd worden, maar om te komen tot duurzame oplossingen, is ook het verhaal van de pleger cruciaal.” Het gaat goed met Jurgen. Zijn werk geeft hem voldoening, zijn verleden lijkt achter hem. Toch wordt hij soms overvallen door angsten of herinneringen. “Het verschil is dat het nu te overzien is. Het speelt niet meer zo’n grote rol in mijn leven. Herstel is niet hetzelfde als genezen van geweld. Je raakt het nooit helemaal kwijt, maar je kunt er wel ermee leren leven.” •
onderzoek onderzoek De afgelopen jaren is er veel verbeterd voor slachtoffers van criminaliteit. Maar werkt het in de praktijk net zo goed als op papier? Freya Augusteijn, promovendus bij het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR), vertelt over haar onderzoek: ‘Slachtofferrechten: papier en praktijk’.
Waarom is er onderzoek naar de naleving van slachtofferrechten nodig? Op papier is alles toch goed geregeld? “Vanuit de politiek gaat er veel aandacht uit naar de rechtspositie van het slachtoffer. Dat is natuurlijk een goede ontwikkeling. Tegelijkertijd zijn er signalen vanuit de rechtspraktijk, dat slachtoffers niet altijd kunnen rekenen op naleving van hun rechten. Dat kan nare situaties opleveren. Bijvoorbeeld wanneer een slachtoffer niet wordt geïnformeerd dat een dader verlof uit detentie heeft gekregen en ze elkaar onverwacht op straat tegenkomen. De verhalen waarbij de slachtofferrechten niet goed worden nageleefd, zijn vaak heftig. Maar we moeten ons wel blijven afvragen in welke mate dit soort situaties voor komen. Dat is nu niet goed duidelijk omdat er nog geen systematisch onderzoek naar gedaan is. Pas als we helder hebben waar slachtoffers nu precies tegenaan lopen, op welk moment in het proces en hoe vaak dit gebeurt, kunnen we verder in de discussie.” Is er al een duidelijk signaal wat er nu niet goed gaat? “Waar, hoe en in welke mate het niet goed zou gaan met de realisatie van slachtofferrechten moet uit het onderzoek blijken. Wel is al duidelijk dat als slachtoffers niet krijgen waar ze recht op hebben, zij geen compensatie krijgen. Ook volgen er geen sancties voor de partij die de rechten schendt. Er zijn kortom geen ‘remedies’ voor slachtoffers, wanneer hun rechten niet worden nageleefd. Wat kan het slachtoffer nu doen als het fout gaat bij het plannen van een zitting? Wat gebeurt
er als de rechter vergeet het slacht offer het spreekrecht toe te kennen? Of als het slachtoffer zijn schade niet kan claimen? Op dit moment is dat niet duidelijk. Daarmee zijn slachtofferrechten mogelijk te vrijblijvend.” Hoe doen jullie het onderzoek? “In de volgende fase zullen we een dossieronderzoek doen, en zullen we zittingen bijwonen. We zullen systematisch gaan bekijken wat er goed of fout gaat voor het slachtoffer, en op welk moment. Daarvoor hebben we interviews gehouden met professionals uit de strafrechtsketen en belangenbehartigers van slachtoffers om van hen een beeld te krijgen over hoe het gaat met slachtofferrechten in de praktijk. We zullen in de nabije toekomst ook onderzoeken welke remedies andere landen inzetten om de naleving van slachtofferrechten minder vrijblijvend te maken. De best bruikbare remedies gaan we vervolgens testen in een gesimuleerde omgeving. Dit is in de laatste afrondende fase van het project in 2024.” Wat verwacht je van de uiteindelijke resultaten? “Het zou fantastisch zijn als ons onderzoek zou bijdragen aan een optimale naleving van slachtofferrechten. Wat dat betekent, kunnen we alleen bepalen op basis van goed onderbouwd wetenschappelijk onderzoek, waarbij breder wordt gekeken en rekening wordt gehouden met de belangen van alle betrokken (proces)partijen.” •
Dit NSCR-onderzoek is onderdeel van het programma 'Slachtoffer en Samenleving' dat mede op initiatief van en samen met Fonds Slachtofferhulp is opgezet.
“Als slachtoffers niet krijgen waar ze recht op hebben, krijgen ze geen compensatie en zijn er geen sancties”
Ben je zelf slachtoffer en werden jouw rechten in de praktijk niet goed nageleefd? Of heb je een ervaring op dit vlak die je met ons wilt delen? Kijk dan op www.fondsslachtofferhulp. nl/rechtenvanslachtoffers
Bekijk de meeste actuele resultaten van het onderzoek op www.fondsslachtofferhulp.nl/magazine fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
13
Preventie: slachtofferrechten Wanneer je slachtoffer wordt van geweld of een ander strafbaar feit, komt er veel op je af. Het is dan goed om te weten dat je allerlei rechten hebt. Deze rechten gelden ook voor nabestaanden. Wat zijn die rechten precies? We zetten ze voor je op een rij.
SLACHTOFFERRECHT 5 Je mag je laten bijstaan door een advocaat
Je mag je altijd laten bijstaan door een advocaat. In sommige gevallen is een advocaat gratis. Als je je liever wilt laten bijstaan door een vriend of familielid, kun je dit aanvragen bij de politie of officier van justitie. Zij zullen uitleggen of dat in jouw zaak wel of niet mag.
SLACHTOFFERRECHT 1 Je hebt recht op informatie
Je hebt recht op informatie over jouw rechten, maar ook over het doen van aangifte en wat er daarna met de zaak gebeurt. De politie en het Openbaar Ministerie moeten je op de hoogte houden als je dat wilt.
SLACHTOFFERÂ RECHT 6 Je mag vragen om een tolk
SLACHTOFFERRECHT 2 Je hebt recht op hulp
Je kunt voor gratis hulp, advies en informatie terecht bij een aantal organisaties. Zo verwijst de politie je door naar Slachtofferhulp Nederland, die je kan helpen op juridisch, praktisch en emotioneel gebied. Op onze website SlachtofferWijzer.nl vind je meer organisaties die jou de hulp bieden die je nodig hebt.
Als je de Nederlandse taal niet goed beheerst, kun je altijd vragen om een tolk. De politie of de officier van justitie regelen het voor je. Een tolk voor bij de aangifte of het verhoor is gratis.
SLACHTOFFERRECHT 3 Je kunt bescherming krijgen
Maak je je zorgen om je veiligheid? Praat hier dan over met de politie of de officier van justitie. Samen met jou kunnen zij bekijken wat ze kunnen doen om je te beschermen en ook wat je zelf kunt doen.
SLACHTOFFERRECHT 4 Je mag aangifte doen
Iedereen mag bij de politie aangifte doen van een strafbaar feit. Ook minderjarigen. Je mag ervoor kiezen dit anoniem te doen zodat je naam en adres niet in het dossier terechtkomen. Voordat je aangifte doet, krijg je informatie over wat er gebeurt tijdens jouw aangifte en daarna.
14
|
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
SLACHTOFFERRECHT 7 Je kunt een vergoeding vragen voor je schade
Heb je schade door het strafbare feit en is er een verdachte? Vaak kun je dan vragen om een schadevergoeding van de dader. De officier van justitie of de rechter besluit dan of de dader de schade moet vergoeden. In sommige gevallen kan het Schadefonds Geweldsmisdrijven een tegemoetkoming geven voor de schade.
SLACHTOFFERRECHT 8 Je mag vragen om contact met de dader
Slachtofferhulp Nederland kan je doorverwijzen naar organisaties, die helpen om in contact te komen met een verdachte of dader. De verdachte of dader kan dan aangeven of hij ook contact met jou wil.
SLACHTOFFERRECHT 9 Je hebt recht op een goede behandeling
De organisaties waarmee je contact hebt over jouw zaak moeten je goed behandelen. En zij moeten rekening houden met wat belangrijk voor jou is. Wanneer je niet goed behandeld wordt, kun je een klacht indienen bij de desbetreffende organisatie.
SLACHTOFFERRECHT 10 Je mag klagen wanneer het Openbaar Ministerie besluit dat er geen zaak komt
Besluit de officier van justitie dat er geen strafzaak komt tegen de verdachte? En ben je het hier niet mee eens, dan kun je, met hulp van je advocaat, een klacht sturen naar het gerechtshof. Het gerechtshof besluit dan of er toch een strafzaak tegen de verdachte moet komen.
SLACHTOFFERRECHT 11 Je mag vragen om stukken van het dossier van de strafzaak in te zien
Je kunt aan de officier van justitie vragen om inzicht in het dossier van de strafzaak. Ook kun je vragen om stukken aan het dossier toe te voegen.
SLACHTOFFERÂ RECHT 12 Je kunt een vergoeding krijgen als je moet getuigen
Wanneer je kosten maakt om te getuigen in een strafzaak, bijvoorbeeld reiskosten of kosten omdat je niet kunt werken, dan kun je die kosten terugvragen aan de overheid. Bij de oproep krijg je hierover meer informatie.
SLACHTOFFERRECHT 13 Je mag spreken in de rechtszaal
Als slachtoffer of nabestaande van een ernstig strafbaar feit mag je in de rechtszaal spreken. Bijvoorbeeld over de straf die je vindt dat de verdachte moet krijgen. Of de gevolgen van het strafbare feit voor jouw leven. Soms kun je ook voor de zitting een gesprek met de officier van justitie krijgen. Een advocaat of Slachtofferhulp Nederland kan je helpen om dit voor te bereiden.
SLACHTOFFERRECHT 14 Recht op informatie over verlof, vrijlating of ontsnapping van de verdachte of dader Als je dat wilt, houdt het Openbaar Ministerie je op de hoogte over verlof, vrijlating of eventuele ontsnapping van de verdachte of de dader.
fonds slachtofferhulp magazine
|
december 2020
|
15
Waarom laat ik na aan slachtoffers?
“Als je slachtoffer wordt, kan dit je leven tekenen. Dit weet ik helaas uit ervaring. Maar ik weet ook dat er voor elk probleem uiteindelijk een oplossing is. Misschien met een beetje hulp. Nu heb ik een mooi leven. Dat gun ik iedereen. Het gaat mij aan het hart dat er kwetsbare mensen, waaronder kinderen, in Nederland worstelen met wat hen is aangedaan. De gedachte dat mensen die geen uitweg meer zien, dankzij het werk van Fonds Slachtofferhulp verder kunnen met hun leven, geeft mij een warm gevoel. Ik wilde mijn nalatenschap al veel langer regelen. Het stelt me gerust dat dit nu goed op papier staat en dat ik het voor mijn nabestaanden goed voorbereid heb.” – mevrouw Verhulst
Uw zaken goed geregeld
Wilt u meer weten over hoe u uw nalatenschap goed kunt regelen? Vraag dan vrijblijvend onze brochure aan via donateurskaart 3. U ontvangt er dan het boekje Uw persoonlijk nalatenschappendossier gratis bij. Hierin kunt u aangegeven wat voor u belangrijk is en is het voor uw nabestaanden gemakkelijker om alles terug te vinden. Meer informatie vindt u op www.fondsslachtofferhulp.nl/help-mee. Wilt u liever persoonlijk contact of heeft u vragen? Dan kunt u contact opnemen met Kirsten Snel via snel@fondsslachtofferhulp.nl of bel naar 070 - 392 52 00.
Daarom nalaten Met uw nalatenschap steunt u de hulp aan slachtoffers in onze samenleving. Laten we ook de komende periode met elkaar blijven omzien naar de mensen die het moeilijk hebben. Want niemand kiest ervoor slachtoffer te worden. Saamhorigheid en positiviteit zijn nu extra nodig.