ING. EDUARD RUTTEN HAALT MET METES TRENDS AWARD 2015 BINNEN

IN DE PRIJZEN

METES behoort tot de Trends-Gazellen van 2015 als het snelstgroeiend middelgroot bedrijf in Limburg en het derde snelst groeiende in Vlaanderen. METES verzorgt een totaal concept. De klant komt met een uitgewerkt idee en het bedrijf zorgt voor een volledig afgewerkt product. Dat is uniek voor België. De award is een mooie gelegenheid voor een gesprek met alumnus Eduard Rutten, die ook over de grenzen heen kijkt.

De bus uit Hamont-Achel stopte op een septemberdag in 1978 op de markt in Geel. Eduard Rutten stapte uit. Het was de vooravond van zijn eerste lesdag aan “den HIK” (het Hoger Instituut der Kempen, een voorganger van de faculteit Industriële Ingenieurs weten - schappen). Net voor de bushalte bevond zich café Het Bakhuis. Hij ging er van zijn schamel zakgeld een pintje drinken. Het was er goed toeven. Een paar dagen later zat hij er terug en begon te praten met de waard. Of hij geen zin had om een centje bij te verdienen? Het was meteen beklonken. “Van de armste student in Geel was ik meteen de rijkste,” zegt Eduard. “Ik ben er vier jaar garçon geweest en kon dat gemakkelijk combineren met mijn studies”. Hij eindigde met net geen grote onderscheiding als ingenieur Elektromechanica en het waren (zijn woorden) de mooiste jaren van zijn leven.

Een jaar later maakte Eduard een praatje met een van de klanten en deed zijn beklag dat zijn kot wel 5 km ver van het centrum op Eindekens lag. De klant had net een huis vrij in Elsum, vlakbij. Of hij niet geïnteresseerd was om het vier jaar te huren. Eigenlijk had hij het maar drie jaar nodig, maar toch hapte hij toe. Voor het academiejaar begon had hij vier andere studenten gevonden die bij hem wilden komen inwonen. Nu had hij een goedkoop kot op wandelafstand van de school én van het centrum. Operatie geslaagd. Zo was Eduard toen al: kansen grijpen en risico’s durven nemen. Ondernemen zat hem blijkbaar in het bloed.

De grote leerschool

Nog tijdens zijn laatste jaar was bijna-ingenieur Rutten gaan solliciteren bij GTE-Atea. Hij had duidelijk gemaakt dat hij graag in de productie wilde werken, maar zeker niet in engineering. De plaats voor productie was al ingenomen nog voor hij afstudeerde, maar in augustus kwam er wel een oproep om als stagiair te beginnen bij engineering. Het waren moeilijke tijden begin jaren ’80 en hij heeft dan maar toegehapt. Twee jaar later kreeg hij de kans om over te stappen naar de functie van Project & Proces Ingenieur en nog een paar jaar later schoof hij door naar de sales afdeling. Alles samen werkte hij elf jaar bij Atea en ing. Rutten beschouwt die periode als een zeer belangrijke leerschool.

“Alle schoolverlaters zouden zo’n traject moeten doorlopen,” zegt de CEO van METES. “De eerste tien jaar van je carrière moet je zoveel mogelijk verschillende dingen doen en zoveel mogelijk leren. Je bent nog jong en je moet uitdagingen opzoeken. Dat is investeren in de toekomst.”

Via BMT, dat de metaalbewerking van wat toen Siemens Atea heette, had over - genomen, kwam ing. Rutten terecht bij Plascobel, berucht omwille van de milieu - box uit de jaren ’90. Dat zat zo. Op vijf jaar tijd had hij BMT, als Directeur Sales & Engineering, van een bedrijf in moeilijkheden naar een topjaar gebracht. Hij haalde in 1997 negen van de tien aangeboden projecten binnen, maar voor een was het niet gelukt. Zijn klant deelde hem toen mee: “Dat is omdat je niets van auto motive kent”. En daar moest iets aan gebeuren. Als bij wonder kwam net dan een headhunter ing. Rutten halen om bij Plascobel, waar automotive wel belangrijk was, te starten.

Plant manager bij METES

In januari 1999 kocht investeerder Luc Thijs Siemens Lanklaar over, benaderde ing. Rutten om Plant Manager te worden en maakte hem meteen aandeelhouder. De naam veranderde in METES en ongeveer 80 personeelsleden van Siemens konden aan de slag blijven. In het eerste jaar liep het verlies op tot 2,5 miljoen euro. Vanaf het tweede jaar gooiden ze het roer om. Ze wilden het werk in België houden en de concurrentie vanuit het Verre Oosten was moordend. Al snel volgde de conclusie dat zoiets alleen zou lukken door verregaand te automatiseren. Er diende zich meteen een nieuw probleem aan: voldoende geschoold personeel vinden. Vanaf 2005 begon ing. Rutten zich in te zetten om het niveau van de Limburgse technische scholen te helpen opkrikken. Hij deed dat samen met Voka door de scholen goedkope plooi - banken en de nodige software te bezorgen. Toch ging het niet snel genoeg.

De Servische connectie : METECH

Toen begon een zoektocht in Oost-Europa. Tsjechië en Slowakije vielen af, want daar heeft iedereen al werk. Roemenië en Kroatië lukten ook om allerlei redenen niet. Ing. Rutten ging op zoek buiten de EU en door toeval kwam hij in Servië terecht. Met een werkloosheid van ongeveer 30% alvast geen gebrek aan arbeidskrachten en ze zijn nog goed geschoold ook én niet duur. Ing. Rutten vond een oude fabriek van Atlas Copco in Smederevo en het klikte wonderwel met de verweesd achtergebleven plant manager. METES kocht een stukje van het verlaten bedrijf en kon meteen tien personen aan het werk zetten. Sindsdien groeide METECH, zowat elk jaar met meer dan 30% en die groei is ook voor 2016 vooropgesteld. Nu werken er ongeveer 300 mensen op een stuk grond van 8 ha in een productieruimte van 20.000 m². Binnen afzienbare tijd zullen dat er wellicht 500-600 worden.

In 2013 besloot Luc Thijs uit het bedrijf te stappen en werd CEO Rutten hoofd - aandeelhouder. Ondertussen blijkt dat de laatste drie de beste jaren waren sinds 1999. De klanten van METES/METECH zitten vooral in de Benelux en Duitsland. Servië realiseert 70% van de productie en Lanklaar 30%. Als het op just in time aankomt, zijn onze mensen nog altijd onklopbaar, maar het is ook dankzij de Serviërs dat het bedrijf competitief blijft in Europa. De gecombineerde sterkte van België en Servië zorgde er recent nog voor dat het bedrijf orders van Agfa en Phillips binnen kon halen, waarin het de concurrentie met China moesten aangaan. Het leverde ook de prijs op voor het snelst groeiend middelgroot bedrijf van Limburg in 2015 (en daarin telt METECH niet mee). Reshoring is bij METES alvast begonnen.

Leren om te ondernemen

Op de vraag waar hij het meeste geleerd heeft om zijn toekomst uit te bouwen, antwoordt Eduard al lachend: “Als garçon op café. Achter de bar hoor je mensen onder elkaar praten. Je leert van hun successen, hun teleurstellingen en hun gevoeligheden.

Let op: je hebt een diploma nodig en een ingenieursdiploma is een prima sleutel om ergens binnen te geraken. Je krijgt een brede technische basis en samen met een gedrevenheid om levenslang te leren, brengt je dat heel ver.” Jammer dat er zo weinig ingenieurs ondernemers worden. Zij zijn daar prima voor opgeleid.

Dirk De Roose